well integrity

Datum:
Door:
Aan:
CC:
20150121 DAGO Vervolg Werkplan Putintegriteit Def
10-3-2015
Martin van der Hout, Erik Ham
SodM: Mevr. M. van Eck van der Sluijs, dhr. M. de Vos
RvdB, RK, AvA, RV, LA, TZ, WvZ, PW, PD, AdB
Aanstormende operators
Vervolg werkplan putintegriteit / corrosiemonitoring rev4
Inleiding
Door enkele geothermie operators zijn in 2014 verschillende toetsingen uitgevoerd die gebruikt zijn
ter beoordeling van de well integrity . De inzichten in deze toetsingen moeten nog worden
gebundeld. Daarnaast is door DAGO is in 2014 een concept werkplan
‘putintegriteit/corrosiemonitoring’ opgesteld “20141029 DAGO putintegriteit-corrosiemonitoring”.
SodM heeft commentaar gegeven op het werkplan en begin november 2014 is dit met SodM
besproken. Zie daarvoor het verslag van 20141103 DAGO overleg SodM.
DAGO zienswijze:
Geothermie is een sector met specifieke technieken. Veel van deze technieken zijn afkomstig van
andere sectoren, maar juist de geïntegreerde combinatie van deze technieken zijn noodzakelijk om
te komen tot duurzame geothermie projecten. DAGO pleit daarom voor een specifieke integrale
aanpak en uitwerking van risicobeheer passend in de wetgeving en het Mijnbouwbesluit. Zie hiervoor
de managementsamenvatting van “20141029 DAGO putintegriteit-corrosiemonitoring”.
In het Handboek Geothermie , thans leidraad voor geothermie projecten, is aangegeven dat voor de
operationele fase een onderhoudsplan en een corrosie monitoring plan moet worden opgesteld.
Door SodM is aangegeven dat in kader van aardwarmtewinning ook well integrity moet worden
beoordeeld. Er zijn verschillende richtlijnen en standaarden door DAGO verkend die alle ter inspiratie
kunnen dienen om te komen tot well integrity en maintenance management voor de geothermie.
Deze inspiratie wordt gehaald uit binnen- en buitenland, vanuit de sectoren olie en gas, koudewarmte opslag, zoutwinning en ondergronds irrigatiewaterbeheer. Ervaringen en standaarden van
internationale geothermie projecten worden gebruikt indien vergelijk van deze projecten volledig
kan plaatsvinden.
VG(M) systeem als basis:
Verder is van belang voor deze onderwerpen dat eind 2014 voor de meeste aardwarmte operators,
voor de operationele fase, een VG(M) systeem beschikbaar is gebaseerd op ISO 9001, ISO 14001
(milieu management) en OHSAS 18001 (arbo/veiligheid management) en de Nederlandse wet- en
regelgeving aangaande VG(M). De basis van het VG(M) systeem (beleidsverklaring en richtlijnen)
moet door de meeste operators nog worden gecheckt en geïmplementeerd. Een aantal bijbehorende
projectspecifieke documenten is al aanwezig en moet worden geordend en daarna afgestemd op het
VG(M) systeem en eveneens geïmplementeerd. Indien projectspecifieke documenten ontbreken
moeten deze worden aangevuld. Deze werkzaamheden zullen in hoofdzaak worden uitgevoerd als
Dit project / onderzoek is mede tot stand gekomen
door de bijdrage van het ministerie van EZ,
het Productschap Tuinbouw en Kas als Energiebron
Pagina 1 van 4
onderdeel van het aanvragen van de winningsvergunning c.q. borgen van regels gesteld in o.a. de
Wabo vergunning.
Het VG(M) systeem van de operators is zo opgezet dat de basis goed gebruikt kan worden om ook
well integrity en maintenance management te implementeren.
Gewenste situatie:
Voor alle fasen van een aardwarmtewinning hebben alle operators een VG(M) systeem waarin mede
aandacht wordt gegeven aan well (integrity) en maintenance management waarbij gebruik gemaakt
wordt van een passende selectie van bruikbare standaarden en richtlijnen.
Door de samenwerking van alle operators en aanstormende operators in DAGO wordt, op basis van
de bestaande VG(M) systemen, een uitwerking voor maintenance, well integrity management
gemaakt. Vanuit DAGO is het de doelstelling dat deze methode door alle geothermie operators zal
worden gevolgd.
Uitwerking:
Nadruk op risico beheersing werkzaamheden aan de putten t/m wellheads:
De volgende drie elementen van een geothermie systeem worden onderscheiden in de opzet van
maintenance/asset/well integrity management:



De putten inclusief alle barriers (ook bovengronds)
De warmtewinning installaties bovengronds (en eventuele koolwaterstoffenbijvangst)
De warmtedistributie
Voor goed beheer van de risico’s in een geothermie project ligt de nadruk van de beoordeling op
maintenance/well integrity management van de putten t/m de wellheads, gedurende de boor- en de
productiefase.
Voorzien is dat een beschrijving van maintenance/asset/well integrity management voor in de
Engelse taal zal worden opgezet omdat bij werkzaamheden internationale partijen betrokken zijn.
Een onderhoudsplan voor bovengrondse installatie kan in de Nederlandse taal. Beoordelen van
corrosie en corrosie monitoring is onderdeel van onderhoudsmanagement voor alle systeem
onderdelen.
Gebruik eerste pilottesten 2014:
De basis van deze beoordeling wordt gevormd door pilottesten die reeds in 2014 door verschillende
geothermie operators zijn uitgevoerd, zoals druktesten en logs. Ook de corrosie inventarisatie als
uitgevoerd vanuit het IPC Geothermie 2.0 wordt hierin gebruikt als studie. De gebruiksmogelijkheden
van deze pilots worden in rapportvorm gedeeld binnen DAGO en ter beschikking gesteld voor
toetsing door derden.
Gebruik in vergunningen en werkzaamheden:
Op dit moment is nog geen well integrity assessment beschikbaar van een geothermie doublet. Voor
één of meerdere doubletten zal zo’n assessment worden uitgevoerd. Beoogd is dat te doen voor
operators die bezig zijn hun winningsvergunning op te stellen of al een winningsvergunning hebben.
Dit project / onderzoek is mede tot stand gekomen
door de bijdrage van het ministerie van EZ,
het Productschap Tuinbouw en Kas als Energiebron
Pagina 2 van 4
De assessment zal voor de betreffende operators ook direct bruikbaar zijn in het kader van
vergunning aanvragen c.q. werkzaamheden. Daarbij wordt opgemerkt:




De ISO 16530-1 norm voor de boorfase is nog niet beschikbaar en hiervoor zal een
combinatie van de ISO 16530-2 en NORSOK D-010 gebruikt worden als richtlijn. In de
assessment van een doublet tijdens de operationele fase zal dus in kader van de beoordeling
ook teruggekeken worden naar de boorfase;
Voor de boorfase is al een raamwerk beschikbaar dat bestaat uit een toegepast VG(M)
systeem met alle daarbij behorende documenten/procedures/assessments etc. Op basis van
dit raamwerk zal beoordeeld worden of en hoe asset&well integrity management ingepast
kan/moet worden in deze fase;
Voor nadruk van de beoordeling ligt op well integrity management in de operationele fase.
Voor de operationele fase zullen risico’s en barriers worden bepaald. Uit deze beoordeling
zal volgen op welke locaties en voor welke omstandigheden meerdere barriers vereist zijn en
hoe die kunnen/moeten worden uitgevoerd. In die zin grijpen asset/well integrity in de booren operationele fase weer op elkaar in omdat vereiste barriers in de operationele fase
(bijvoorbeeld om bepaalde injectiedruk te kunnen toepassen) moet worden gerealiseerd (en
geverifieerd middels druktesten / FIT e.d.) in de boorfase. De inpassing van asset/well
integrity voor een reguliere work-overs voor ESP onderhoud en well logging zal ook
beoordeeld worden. Er zal beoordeeld worden op welke wijze voor stimulatie well integrity
assessment is in te passen;
De abandonment fase is geen onderdeel van ISO 16530-2 en hiervoor zullen voorbeelden van
well integrity assessments gebruikt worden zoals opgesteld in kader van een project specifiek
VG(M) document voor abandonment van een olie/gaswinningput en/of zoutwinning.
Resultaat uitwerking:
Het resultaat van de beoordeling zal zijn:
1. Een algemene beschrijving op welke wijze maintenance/asset/well integity management kan
worden geïmplementeerd in bestaande VG(M) systemen voor alle projectfasen.
2. Een of meerdere well integrity assessments van bestaande geothermie doubletten inclusief
risico analyse.
3. Op basis van de resultaten van testen, logging, TNO onderzoek en assessment een concept
voor een DAGO standaard voor well integrity management in de operationale fase van een
geothermie project.
Projectteam:
De beoordeling zal worden uitgevoerd in samenwerking met:



de opsteller(s) van de VG(M) systemen;
belangrijke partijen betrokken bij onderhoud en monitoring van de putten;
een bureau gespecialiseerd in QRA/FMECA in samenhang met maintenance, asset - en well
(integrity) management.
De integrale QRA / FMECA heeft als doel eenmalig voor alle operators te duiden welke barriers in een
aardwarmtesysteem er zijn, welke impact falen van de barrier kan hebben, welke faalkans de barriers
hebben, hoe de kwaliteit kan worden gemonitord en welke monitoringfrequentie moet worden
Dit project / onderzoek is mede tot stand gekomen
door de bijdrage van het ministerie van EZ,
het Productschap Tuinbouw en Kas als Energiebron
Pagina 3 van 4
toegepast gegeven de risico’s. In deze analyse is dus ook aandacht voor o.a. corrosiemonitoring en
logging. Rapportages vanuit eerdere pilottests dienen hier als de eerste basis.
Planning:
Deze beoordeling zal medio 2015 door DAGO worden voorgelegd aan de operators en daarna als
concept worden aangeboden aan SodM. Beoogd is de beoordeling eind 2015 af te ronden.
In 2016 kan elke operator op basis van de beoordeling en de voorbeelden dan zijn VG(M) waar nodig
aanvullen zodat ook het management van deze aspecten eind 2016 geborgd is.
In de beschreven beoordeling wordt de integrity van de bovengrondse installatie niet behandeld,
maar de operators zullen wel via hun eigen systematiek zorg dragen voor uitvoering van
onderhoudsplannen voor deze bovengrondse installatie.
Dit project / onderzoek is mede tot stand gekomen
door de bijdrage van het ministerie van EZ,
het Productschap Tuinbouw en Kas als Energiebron
Pagina 4 van 4

Download Report