congres Body & Mind

CONGRES
Body &
Mind
4 juni 2015
Groningen
ppo-opleidingen.nl/congres
Body & Mind
Traditioneel gezien behandelen medici het lichaam, en psychologen en
psychiaters de geest. Het Cartesiaanse dualisme dat hierin doorklinkt,
is helaas nog altijd actueel en weinig constructief gebleken. In het
congres Body & Mind wordt het grijze gebied tussen de somatische en
psychische domeinen in de zorg verkend. Hoe beïnvloeden lichamelijke
en psychische factoren elkaar in uiteenlopende problemen?
Wat zouden medici moeten weten van psychologische factoren en wat zijn
de belangrijkste inzichten voor psychologen? Deze thematiek zal worden uitgewerkt in vier keynote lezingen en verschillende interactieve
parallel sessies. In de eerste key note zal Prof. Trudy Chalder ingaan op het Chronisch
Vermoeidheidssyndroom (CVS), ook wel bekend als Myalgic Encephalomyelitis. CVS wordt
gekenmerkt door ernstig invaliderende fysieke en mentale vermoeidheid die ten minste zes
maanden persisteert. De diagnose is controversieel; er wordt nog steeds gedebatteerd over of
CVS vooral fysiek of psychologisch van aard is. Om deze dualistische bio-medische benadering te overstijgen wordt in deze lezing vanuit cognitief gedragstherapeutisch perspectief
gekeken naar CVS, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen factoren die aanleiding
vormen voor CVS en factoren die CVS in stand houden. Een aantal RCT onderzoeken waar
onder de PACE studie worden besproken.
Studies vanaf de jaren 90 hebben laten zien dat de twee ziekten met wereldwijd de grootste
ziektelast, hart- en vaatziekten en depressie, veelvuldig samen voorkomen en elkaars
ontstaan en prognose beïnvloeden. Prof. dr. Peter de Jonge zal in zijn lezing ingaan op de
wetenschappelijke stand van zaken van dit onderzoeksgebied. Daarbij zal de (non)causaliteit
van de relatie tussen depressie en hart- en vaatziekten aan de orde komen en de rol van angst
in deze relatie. Tot slot zal prof. dr. de Jonge aandacht besteden aan de beperkingen van het
depressie fenotype en recente ontwikkelingen en alternatieven.
Prof. dr. Joris Slaets zal de betekenis van de begrippen behoefte, verlangen en kwetsbaar-
heid in relatie tot gepaste zorg bespreken. Wat leert ons leeftijd, kwetsbaarheid en zorg
complexiteit en hoe hangen die begrippen samen? Naast behoefte gerichte zorg moeten
we nadenken over het verlangen van ouderen. Ieder consult begint met kennismaken,
de waarden van de persoon zichtbaar maken en centraal stellen. Dat stelt bijzondere eisen
aan attitude en gesprekstechnieken. Prof. Slaets zal ingaan op onze normatieve professionele
kaders die vooral gaan over het beperken van negatief welbevinden en te weinig oog hebben
voor het positief welbevinden, leefplezier. Het ervaren welbevinden moet een
prominente plaats krijgen in onze kwaliteitskaders. Deze verandering begint van binnen
uit, in de primaire behandelrelatie.
Prof. dr. Douwe Draaisma zal de dag afsluiten met een inspirerende lezing over ‘het brein
als dromenwever’. Kinderen die na hun zevende blind worden zullen de rest van hun leven
in beelden blijven dromen. Na een amputatie hebben de meeste mensen in hun dromen nog
een intact lichaam. Slaapverlamming, een korte neurologische ontregeling die bij iedereen
een identiek verloop heeft, roept dromen op die verschillen per individu en cultuur. Wat
hebben dromen te zeggen over de verhouding tussen lichaam en geest? Waarom dromen we?
Of is de betere vraag: waardóór dromen we?
Programma
09.00- 09.30
Ontvangst en registratie
09.30- 09.40Opening door de dagvoorzitter
Prof. dr. T.K. Bouman, adjunct hoogleraar Klinische Psychologie
aan de Rijksuniversiteit Groningen en hoofdopleider voor de opleiding tot
gezondheidszorg psycholoog Volwassenen & Ouderen.
09.40- 10.30Chronic Fatigue Syndrome: a cognitive behavioral approach
Prof. Trudy Chalder, professor of Cognitive Behavioural Psychotherapy bij het
Institute of Psychiatry, King’s College Londen.
10.30- 10.50 pauze
10.50- 11.40Depressie en hart- en vaatziekte: een dynamische,
(non) causale relatie
Prof. dr. Peter de Jonge, hoogleraar Psychiatrische Epidemiologie bij het
Universitair Medisch Centrum Groningen.
11.40- 12.30“Zorgen” voor welbevinden
Prof. dr. Joris Slaets, hoogleraar Ouderengeneeskunde bij het
Universitair Medisch Centrum Groningen en verbonden aan de
Leyden Academy on Vitality and Ageing
12.30-13.30 lunch
13.30 – 14.30
Parallelsessies ronde 1
14.45 – 15.45 Parallelsessies ronde 2
16.00 – 16.50Het brein als dromenwever: lichaam, geest en cultuur
Prof. dr. Douwe Draaisma, hoogleraar Geschiedenis van de psychologie
bij de Rijksuniversiteit Groningen en schrijver.
16.50 – 17.00 Afsluiting door de dagvoorzitter
Voor uitgebreide informatie
over de sprekers zie
17.00 – 18.00 Borrel
www.ppo-opleidingen.nl/
congres
Parallelsessies
Ronde 1
Ronde 2
Methylfenidaat, effect op het brein
Depressie en chronische ziekte
In deze workshop wordt ingegaan op de mogelijke
Depressieve klachten komen vaak voor bij chronische
lange-termijn effecten van ADHD-medicatie. Twee
lichamelijke ziekte en hebben vaak een negatieve
van deze mogelijk effecten komen aan bod: het
invloed op het beloop van de fysieke klachten. Het is
lange-termijn effect van psychostimulantia op de
soms onduidelijk of de depressie een reactie is op het
ontwikkeling van het brein en op de ontwikkeling
hebben van een chronische ziekte of een onderdeel is
van verslavingen.
van de chronische ziekte omdat symptomen deels
Lizanne Schweren MSc., promovendus, UMCG en
overlappen, zoals bij Parkinson of Multiple Sclerose.
Dr. Annabeth Groenman, post-doc onderzoeker
Hierdoor wordt de depressie regelmatig over het hoofd
VU Amsterdam
gezien en niet behandeld. Mogelijkheden voor betere
diagnostiek en eventuele behandeling komen aan bod
Is het nou psychisch of is ze echt ziek?
in deze presentatie.
Misverstanden over SOLK
Prof. dr. Patricia van Oppen, hoogleraar
Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke
Psychotherapie in de psychiatrie, hoofd academi-
Klachten (SOLK) komen veel voor in de medische
sche werkplaats depressie bij GGZ inGeest/
praktijk. Desondanks schiet de zorg voor deze
VUmc in Amsterdam en Drs. Rosa Boeschoten,
patiëntencategorie vaak te kort. Artsen vinden het
promovendus GGZ in Geest/VUmc.
moeilijke patiënten om te behandelen, en patiënten
voelen zich niet altijd erkend en begrepen. In deze
Op het snijvlak van lichaam en geest
interactieve lezing zal worden ingegaan op ideeën
De vraag naar cosmetisch chirurgische ingrepen is de
die bij zowel artsen als patiënten leven over SOLK.
laatste decennia spectaculair toegenomen, en de vaak
prof. dr. Judith Rosmalen, adjunct-hoogleraar
emotionele maatschappelijke discussie houdt daarmee
Levensloop psychiatrische epidemiologie van
gelijke tred. In deze sessie gaan we in op de hulpvraag die
emotionele stoornissen, UMCG
de cosmetisch chirurg krijgt en de psychologische motieven die daarbij mogelijk een rol spelen. Ook belichten
Locatie
MartiniPlaza,
Leonard Springerlaan 2
9727 KB Groningen
Inschrijving
Uitsluitend via onze website:
www.ppo-opleidingen.nl/
congres
Kosten
€245,- per deelnemer.
Studenten betalen €125,(bewijs van inschrijving
meesturen)
Accreditatie
Is aangevraagd bij
FGzPt, NIP, VGCt, ABAN
Vragen?
Neem dan contact op met
Mw. S. van Aalderen MSc.
[email protected]
Zelfregulatie en secundaire preventie van
we de soorten ingrepen die gevraagd worden, en effecten
chronische ziekte.
daarvan op het psychosociale welbevinden. Tenslotte
In deze workshop wordt kort uitgelegd wat de
staan we stil bij de empirische evidentie voor die effecten.
belangrijkste zelfregulatieprincipes zijn en hoe die
Prof. dr. Berend van der Lei, hoogleraar Plastische
kunnen worden gebruikt bij de ontwikkeling van
Chirurgie UMCG en Prof. dr. Theo Bouman,
self-managementprogramma’s voor chronisch
adjunct hoogleraar Klinische Psychologie RuG.
zieken. Er worden concrete voorbeelden van dergelijke programma’s gegeven voor coronaire hart
Hersentrauma: hoe traumatisch is het?
patiënten, RA patiënten en patiënten met chronisch
In deze presentatie wordt ingegaan op neuropsychologi-
vermoeidheidssyndroom.
sche diagnostiek en behandeling bij traumatisch hersen-
Prof. dr. Stan Maes, hoogleraar in de
letsel (THL). Dit hersenletsel is ontstaan door externe
Klinische en de Gezondheidspsychologie,
oorzaken. Het is de meest voorkomende neurologische
Universiteit Leiden.
aandoening bij mensen onder de vijftig jaar. THL wordt
echter gekenmerkt door een klinisch divers beeld met
Chronische vermoeidheid en ME
een breed spectrum aan uitkomsten waarbij ernst van
In het Nijmeegse Kenniscentrum Chronische Ver-
het letsel een belangrijke factor is als het gaat om herstel
moeidheid worden diverse beloop studies uitgevoerd
Prof. dr. Joke Spikman, adjunct hoogleraar
naar chronische vermoeidheid en ME en hoe deze aan-
Klinische Neuropsychologie en hoofd Neuro
doeningen het best behandeld kunnen worden. Deze
psychologie UMCG.
workshop start met een beknopt overzicht van de
Nijmeegse studies. Aan de hand van een casus worden
Opgroeien met een chronische ziekte, hoe doe je dat?
behandeltechnieken toegelicht. Tevens zal het belang
In deze workshop wordt ingegaan op de consequenties
toegelicht worden van acceptatie van chronische ver-
van het opgroeien met een levensbedreigende of chro-
moeidheid door de patient en diens directe omgeving
ni-sche ziekte. Daarnaast wordt de ontwikkeling, evalua-
en van de actieve rol van patiëntenverenigingen.
tie
dr. Hans Knoop klinisch psycholoog, universitair
en implementatie van e-mental health ontwikkelingen
hoofddocent en hoofd van het Nijmeegse
besproken (www.opkoersonline.nl en www.hetklikt.nu)
Kenniscentrum Chronische Vermoeidheid van
Prof. dr. Martha Grootenhuis, hoogleraar
het UMC St Radboud.
Pediatrische Psychologie Kindergeneeskunde bij
het Emma Kinderziekenhuis, AMC.

Download Report