inhoud opinie van de voorzitter opinie Tekst: Voorzitter NOV, bgen b.d. J.L.R.M. Vermeulen Onze pensioenen Motto: ‘de kunst van het weglaten, hoofd- en bijzaken’. De sterke punten van het huidige stelsel (verplichtstelling, collectiviteit en solidariteit) inpassen in een toekomstbestendige jas. Werknemers werken één dag per week voor hun pensioen. Gemiddeld één vijfde deel van je leven moet je kunnen leven van je AOW en je pensioen. Het is geen zorg voor later, want je betaalt er nu voor, en veel! De politieke beslissingen, die de komende tijd hierover worden genomen, raken ons allen direct in de portemonnee van nu en later. Ik hoop op basis van dit artikel u te informeren, zodat u deel kunt nemen aan deze zo belangrijke discussie in de komende twee jaar, tot de eerstvolgende Tweede Kamerverkiezingen. In zes bladzijdes, met veel tekeningen en dito tekst, weet u wat u weten moet over uw pensioen. De discussie over pensioenen wordt niet op hoofdlijnen gevoerd. Daarom haken mensen af. De professional maakt het zodanig ingewikkeld, dat het voor leken niet meer te volgen is. Dat moet afgelopen zijn! De pensioendiscussie gaat in hoofdlijnen om 20% van uw salaris, een heel leven lang. U werkt er één dag per week voor. Dat is veel geld en dan moet u toch weten waar het over gaat. Bovendien moet u er gemiddeld één vijfde deel van uw leven van rondkomen. Dus hoofdlijnen en duidelijkheid zijn gewenst. De arbeidsmarkt wijzigt in hoog tempo. Mensen werken bij meerdere werkgevers en het fenomeen ZZP’er neemt hand over hand toe. Het kunnen beschikken over een zelfde inkomen als tijdens het actieve leven is ook voor onze economie essentieel. Het huidige pensioensysteem kraakt echter in zijn voegen. Mensen worden ouder. De ouderen klagen over het niet indexeren van de pensioenen. De jongeren over het gebrek aan inzicht in de opbouw van hun pensioen. Zij maken zich daarover zorgen: ‘heb ik straks überhaupt nog wel een pensioen?’ is een veel gehoorde opmerking. In de beide vorige artikelen heb ik een voorschot genomen door eens in te gaan op een aantal percentages en de gevolgen hiervan op de dekkingsgraad. En ik heb wat bedragen in perspectief geplaatst. De landelijke pensioendiscussie is afgesloten en nu gaat mevr. Klijnsma haar nota opstellen, die in mei van dit jaar het licht gaat zien. Daarna gaat de parlementaire behandeling plaatsvinden. Afhankelijk van het draagvlak voor de gekozen oplossing wordt dit al of niet een centraal item bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2017. Herziening van ons belastingstelsel en de problematiek van de pensioenen hangen daarbij nauw samen. Het doel is om het bestedingspatroon na pensionering op dezelfde voet voort te kunnen zetten. De huidige datum van aanvang AOW/pensioen is niet meer vast maar afhankelijk van de gemiddelde leeftijd. Wij worden ouder. Om de gedachten te bepalen is het uitgangspunt dat wij 21 jaar van ons leven niet meer kunnen werken en in die periode leven van de bovenstaande drie pijlers. De eerste pijler is een welvaartsvaste, inkomensonafhankelijke AOW. De tweede pijler is een inkomensafhankelijk pensioen. AOW en pensioen na 42 jaar werken bedraagt 70% van het gemiddeld verdiende loon, voor militairen van het laatst verdiende loon. Met deze 70% kan door het wegvallen van premies, ook na pensionering, het bestaande bestedingspatroon voortgezet worden. De derde pijler is kapitaal of een eigen huis. Eerste pijler: de AOW Lastig als de wereld verandert zonder toestemming van Den Haag. Je kunt nooit eens rustig bezuinigen of ze gaan weer met elkaar op de vuist. En dit keer ook nog vlakbij en in Europa. Je kunt het niet ontkennen, maar het komt nu nog niet goed uit. Ze moeten eigenlijk gewoon wachten totdat Nederland er klaar voor is. Nou oké, dan bezuinigen we iets minder, maar dan moet het wel ophouden met die terroristen en die paramilitaire ordeverstoringen, want anders De pensioenpot wordt gevuld door de ingelegde pensioenpremies en het rendement op de beleggingen die de pensioenfondsen doen met de ingelegde pensioenpremies. Premies versus rendementen verhouden zich als één staat tot drie. Rendementen zijn dus essentieel voor een goed pensioen. De premie wordt gemiddeld voor 70% door de werkgever en voor 30% door de werknemer betaald. Maar het geheel -100%is deel van je loon i.c. uitgesteld loon. De pensioenpremie betaal je uit het brutoloon. Over je pensioen betaal je pas belasting wanneer het tot uitkering komt, dit heet de ‘omkeerregel’. De overheid heeft dit jaar besloten om pensioenen van inkomens boven € 100.000 niet meer fiscaal te faciliteren. Dus boven € 100.000 geldt de ‘omkeerregel’ niet meer. De werkgever betaalt nog wel de premie. Dekkingsgraad- buffers- indexatie In dit artikel wil ik u begeleiden van het huidige stelsel naar een mogelijk nieuw stelsel; een stelsel voor jongeren en ouderen! Door de SER zijn vier mogelijkheden aangegeven met daarbinnen nog varianten. Eén van de mogelijkheden heeft min of meer de voorkeur -ook van de GOV|MHB- maar moet nog verder worden uitgewerkt. Ik zal uitleg geven door eerst de essentie van het huidige model aan te geven; vervolgens werk ik in negen korte heldere stappen toe naar het nieuwe model. Het huidige model: een vaste uitkering met hoge zekerheid. Onze oudedagsvoorziening bestaat uit drie pijlers. Doel: het bestedingspatroon na pensionering voort kunnen zetten | Carré | ca02pensioenen.indd 10-11 Alle werkenden betalen AOW via een premie (ongeveer 15%). Dit geld wordt direct besteed aan pensioenen van ouderen. Door de vergrijzing is de premie niet voldoende om de AOW geheel te betalen. Daarom wordt ook een deel van de AOW betaald uit belastingen. Het direct gebruiken van de premie en de belastingen voor de betaling van de AOW heet het ‘omslagstelsel’. Alle belastingplichtigen, dus ook mensen met een pensioen, betalen hierdoor mee aan de AOW. Door de vergrijzing neemt het deel van de AOW, dat uit belastingen wordt betaald, toe. 10 gaan we echt Europees samenwerken. Hoewel... er leven bij onze volksvertegenwoordiging best frisse en vernieuwende ideeën hoe het allemaal anders en beter kan in de aansturing van de krijgsmacht door regering en parlement, zelfs in een volwassen internationale setting. Zie ook onze conclusies! Dit is het gevoel dat wij overhielden als mainstream na recente gesprekken die DenK voerde met woordvoerders voor Defensie van de meeste fracties in de Tweede Kamer. Waarom die gesprekken? Welnu, in 2014 zijn de geopolitieke ontwikkelingen natuurlijk gigantisch geweest. De global community ontwikkelt zich verder van een ‘wankele wereldorde’ naar een ‘wanorde’. Als reactie daarop zagen we in Nederland een lichte herwaardering voor het nut van een sterke krijgsmacht, budgettair resulterend in een beetje minder minder. Sommigen noemden het een trendbreuk. En waar staan we dan nu? We gaan richting de Tweede Kamerverkiezingen in 2017. Met dien verstande dat partijen nu langzamerhand hun programma’s gaan schrijven. En welke kant gaat dat dan op? Dan is het wel handig dat we nog eens oplijnen hoe de diverse partijen staan in vraagstukken van vrede en veiligheid en hoe zij aankijken tegen de krijgsmacht. Maken de toezeggingen tijdens de Wales Summit van september 2014, waar door onze minister president plechtig werd in- gestemd met het streven naar een forse groei van het budget voor Defensie, nog enige kans? Zien onze volksvertegenwoordigers de branden op de flanken van Europa en trekken zij daar consequenties uit? Behalve de gesprekken grijpt dit artikel ook enkele malen terug op stellingnames die door partijen zijn gedaan bij de begrotingsdebatten van het afgelopen najaar. Fracties die open stonden voor de gesprekken waren: VNL, SGP, GL, CU, SP, CDA, D’66, PvdA en VVD. De PVV liet weten absoluut geen tijd te kunnen vrijmaken. Een vijftal thema’s vormden de basis onder een dito aantal vragen die telkenmale kort werden ingeleid door de beschreven ‘overwegingen’. Aan de hand van die inleiding werd een veelal boeiend gesprek gevoerd waar van u een beknopte vastlegging hierna aantreft. Eerste thema: consequenties van geopolitieke ontwikkelingen in 2014 voor het Nederlandse vrede- en veiligheidsbeleid en de Nederlandse krijgsmacht Bij een dekkingsgraad van 100% heeft een pensioenfonds evenveel geld in kas als nodig is voor uitbetaling van de pensioenen, nu en in de toekomst en berekend tegen de rekenrente (zie hierna) van dat moment. De overheid stelt als eis dat er ten minste 105% in kas moet zitten voordat er geïndexeerd mag worden. Indexatie betekent dat de pensioenen meegroeien met stijging van de lonen en/of de prijzen in de samenleving. Bij een dekkingsgraad beneden de 105% moet er gekort worden op de pensioe- 02-03-15 11:02 10 Opinie Onze pensioenen In zijn uitgebreide derde bijdrage over dit onderwerp beschrijft de voorzitter van de NOV, bgen b.d. J.L.R.M. Vermeulen, wat u moet weten over uw huidige en toekomstige pensioen. en verder Tekst: Voorzitter DenK, genm b.d. Jhr. J.H. de Jonge Nieuwe onveiligheid p ast niet in het budget Tweede pijler: de pensioenen 22 | Carré 2 | 2015 ca02interview.indd 22-23 Overwegingen: • de NATO Summit in Wales en het commitment van regeringsleiders voor de 2% budget norm; • de zichtbaar voortgaande destabilisering van staten op de zuidflank van Europa in de door de EU uitgeroepen ‘gordel van stabiliteit’( Europese Veiligheidsstrategie 2003); • de zichtbaar voortgaande opkomst van jihadisme; • de veelheid van waarschuwingen voor de demografische en sociale ontwikkelingen in de MENA-landen met consequenties voor niet meer te reguleren migratie naar Europa bij ongewijzigd beleid; • het schenden van verdragen betreffende de territoriale integriteit van Oekraïne door Rusland; • de fundamentele keuze van de USA om zich te richten op Azië omdat ze niet langer op twee fronten grootscheeps kunnen interveniëren; Europa moet het zelf opknappen (Quadrennial Defense Review 2014). Vraag 1: Wat zijn de consequenties van de veranderde veiligheidssituatie in 2014 voor uw partij in termen van capaciteiten van de krijgsmacht. Gaarne een concreet antwoord. Mainstream is dat alle partijen de veranderingen als bijzonder zorgelijk ervaren. Maar daarmee houdt iedere overeenstemming verder op. CDA, VNL, CU en SGP zijn grote voorstanders van forse verhogingen van het budget voor Defensie. Het doel moet zijn die 2% van het BBP, maar het debat zal gaan over hoe snel we dat gaan realiseren. De SGP: ’Wij weten dat er in een nieuwe hemel en op een nieuwe aarde vrede en gerechtigheid zullen zijn. Tot die tijd zullen er echter onvrede en oorlog zijn, zal er moeten worden opgetreden en hebben wij een sterke defensie nodig’1. GL onderkent ook die verslechtering van de situatie maar is van mening dat er desondanks fors bezuinigd kan worden. De partij vindt dat een dreiging vanuit Rusland met diplomatie en sancties moet worden weerstaan. Als er dan ook militaire middelen moeten worden gebruikt, zijn die voldoende voorhanden in Europa; er moet alleen meer worden samengewerkt. Ook D’66 trekt die kaart; gewezen wordt op de absolute voorwaarde van de geïntegreerde benadering -Defensie is geen doel op zichen op de noodzaak van betere Europese samenwerking op defensiegebied. Zolang die verbetering niet bereikt is, zal D’66 zeker niet voor verhoging van het budget gaan. De SP meldt dat hun beleid jegens Defensie momenteel heroverwogen wordt, maar kan geen tip van de sluier oplichten. Met enige tevredenheid wordt onder de aandacht gebracht dat de SP altijd koersvast is geweest als het gaat om Defensie: zij stond en staat een lijn van verdere bezuinigingen voor. Wel wordt een verhoging van het budget voor AIVD, MIVD, Politie en OM ondersteund. De PvdA en de VVD vinden elkaar door te willen werken aan het besef dat Defensie veel meer gebaat is bij een langetermijn-perspectief, ook wel aangeduid als ‘stabiel meerjarig perspectief’. Daarmee wordt een beetje gelonkt richting het Noorse en Deense model, waar coalitie en zo mogelijk ook oppositie zich vinden in het budget voor defensie dat voor langere tijd geldt en niet, of minder, onderwerp wordt van verkiezingsstrijd. Beide partijen onderschrijven het beeld van de verslechtering van stabiliteit en rust aan de flanken van Europa, ze blijven echter wat onduidelijk over wat dat moet betekenen voor het budget. De VVD zegt enerzijds te pleiten voor meer geld voor Defensie -het steunen van de ‘motie van der Staaij’ is daar een teken van- maar zegt anderzijds dat de huidige capaciteiten in Europa voldoende zijn om Poetin te bestrijden en vooral af te schrikken. Bovendien heeft de VVD de indruk dat Defensie onvoldoende gebruik maakt van de huidige financiële ruimte. De PvdA meldt dat de bijdrage van de krijgsmacht aan veiligheid niet naar beneden kan worden bijgesteld2. Tweede thema: het Rapport Verkenningen en de onderkende vijf veiligheidsbelangen (de Integrale Veiligheidsstudie Buitenlandse Zaken) Overwegingen: • het Rapport Verkenningen van enige jaren geleden werd luid geprezen, nooit inhoudelijk echt behandeld in het parlement en is evenmin van tafel; sterker nog, het wordt gebruikt als een basisstuk om te komen tot beantwoording van de ‘motie van der Staaij’ c.s. (kamerstuk 34000, nr.23). Het Rapport geeft feitelijk een aantal onderbouwde opties aan om de krijgsmacht in te richten, ook uitgaande van een toenemend budget. De opties nog even gekarakteriseerd: ∙ ‘Veilig Blijven’; beschermend optreden binnen EU- en NAVO-gebied; ∙ ‘Kort & krachtig’; interveniëren buiten EU- en NAVO-gebied ter handhaving en herstel van de internationale rechtsorde; ∙ ‘Veiligheid brengen’; stabiliseren door stabilisatieoperaties en militaire assistentie in fragiele staten en regio’s; ∙ ‘Veelzijdig inzetbaar’; de balans tussen de drie strategische functies: beschermen, interveniëren en stabiliseren; • De Integrale Veiligheidsstudie van Buitenlandse Zaken geeft helder aan hoe de regering de onderscheiden veiligheidsbelangen voor Nederland ziet en plaatst tevens daarbij hoe zij ziet dat die belangen bedreigd (kunnen) worden. Vraag 2: Wat zou uw voorkeur voor type en samenstelling van de Nederlandse krijgsmacht zijn, gezien de veranderde veiligheidssituatie in 2014, het (tijdig) moeten kunnen inspelen op onderkende dreigingen die zich richten tegen die vastgestelde veiligheidsbelangen en de in het Rapport Verkenningen aangegeven opties. Hier valt geen mainstream te ontdekken; elke partij shopt op eigen wijze uit de geboden opties. De ‘veelzijdig inzetbare krijgsmacht’ wordt nagestreefd door CDA, VNL, SGP, CU, waarbij men geen voorstander is van taakspecialisatie. Allen geven wel als voorwaarde mee dat daartoe 22 02-03-15 11:02 De voorzitter van de werkgroep DenK, genm b.d. Jhr. J.H. de Jonge, doet verslag van de onlangs gehouden interviews met defensiewoordvoerders van verschillende politieke partijen. 20 Opinie 36 Prikken en prikkels Politici hameren voortdurend op Europese samenwerking door Defensie. Onze voorzitter beschouwt in dit kader twee aspecten: soevereiniteit en bescherming van de nationale industrie. Mr. H.H. Kruize beschrijft het onderzoek naar valse beschuldigingen tegen Britse militairen die waren ingezet in Irak. De redactie reageert op de nieuwjaarstoespraak van de Minister van Defensie: of je nu schaakt of fietst, je moet wel ambities stellen. 26 Ingezonden brief 38 Opinie Lkol b.d. F.J.Ph. Walkate zou graag zien dat een andere kant van het verhaal, waarom het mis is gegaan in Srebrenica, zou worden onderzocht in plaats van steeds maar de Nederlandse militairen te kleineren. Bgen O.P. van Wiggen beargumenteerd dat de opleiding, training en vorming bij militair leiderschap tevens meerwaarde kan hebben voor andere delen van de maatschappij. 4 Denk In deze update besteedt lkol b.d. F.A. Ebbelaar aandacht aan de flitsmacht van de NAVO. 7 Opinie Riskante partners Onder deze titel bekritiseert drs. Leon Wecke de werkwijze van Defensie bij het (niet) verstrekken van de ‘Verklaring Van Geen Bezwaar’. 8 Vierkant beschouwd De rol van Defensie bij de bestrijding van terreur De redactie beschouwt mogelijkheden en onmogelijkheden. 16 Carreactie Je ne suis pas Charlie Mr. H.H. Kruize reageert uitgebreid op de column van de voorzitter NOV in Carré nr. 1: ‘Je suis Charlie’. We moeten onder ogen zien dat het allemaal in de Koran staat. Onze voorzitter reageert op zijn beurt. 2 | Carré 2 | 2015 Srebrenica, een ander gezichtspunt 28 Opinie Dimanche à Bamako In alweer de zevende bijdrage van onze vaste correspondent in Mali wordt de lezer geïnformeerd over het huwelijk in de West-Afrikaanse cultuur. 30 Opinie Strategische communicatie over de NAVO-missie van vrijheid en democratie Kltzsd dr. Marten Meijer beschrijft een aantal basisprincipes bij communicatie en beoogt tevens bewustwording en discussie te creëren bij het verder ontwikkelen van de strategische communicatie van de NAVO. Het wordt schaken met pionnen en fietsen op het binnenblad! Maatschappelijke meerwaarde van militair leiderschap 44 Verenigingsnieuws Belangrijke informatie over de komende veteranendag. 46 Boekbespreking De Srebrenica Dagboeken op de wijze waarop Defensie functioneert of heeft gefunctioneerd. Een voorbeeld is de Chroom-6 en de PX-10 affaire. Zaken waarbij Defensie op een onjuiste wijze met regelterecht dat de Kamer Defensie hierover kapittelt. Maar hoe zit het andersom? De politiek 23 22 Opinie Nieuwe onveiligheid past niet in het budget Beschuldigingen tegen Britse militairen zijn opzettelijke leugens! Wie de discussies in de Tweede Kamer volgt, ziet dat er nog al wat aan te merken valt geving, maar voornamelijk met de veiligheid van haar personeel is omgegaan. En het is 3 Van de voorzitter De politiek aan de meet? De politiek aan de meet? Lkol b.d. P.F.H.N. Dekkers bespreekt ‘De Srebrenica Dagboeken’, geschreven door kol b.d. Charlef Brantz. is immers exclusief verantwoordelijk voor de veiligheid van Nederland en de Nederlanders. Hoe gaan zij om met hun verantwoordelijkheid? Als militair zijn wij de echte professionals, maar kapittelen wij hen daarom op hun tekortkomingen? Of volgen wij ze slechts slaafs? Kamerbreed is men ervan overtuigd dat alleen in Europees/Atlantisch verband onze veiligheid kan worden gewaarborgd. Ik wil hier graag twee essentiële punten (er zijn er overigens meer) onder de loep nemen die belangrijk zijn voor de veiligheid van Nederland en exclusief vallen onder de politieke verantwoordelijkheid, namelijk soevereiniteit en bescherming van de nationale industrie. Soevereiniteit In het artikel over de flitsmacht in deze Carré van de hand van onze collega Frans Ebbelaar wordt de spagaat ontleed waarin deze eenheid verkeert. Politieke partijen geven aan dat zij zeer snel kunnen beslissen, maar eerst na een artikel 100 brief, die vele kantjes bevat, uiterst precies moet zijn opgesteld en voorgesproken moet zijn, wil men tot inzet overgaan. Iets wat maanden kost. Wij zien ook dat minister Hennis nu probeert dit te doorbreken. Wij wachten met spanning het Algemeen Overleg in de Kamer af. Het is evident dat als militairen zich in alle bochten wringen om in twee dagen ter plekke te zijn, het niet past dat een politieke besluitvorming, inclusief het opstellen van de artikel 100 brief, maanden duurt. Rusland weet als geen ander waar het zwakke punt van Europa ligt. Het oude continent is ’lui’ geworden en wil/durft niet meer te vechten voor haar veiligheid. Het sterkste signaal van afschrikking gaat dan ook niet uit van de troepen die gezonden gaan worden, maar van de bereidheid van Europese parlementen ze in te zetten. De veiligheid van Europa en van zijn militairen wordt in mijn ogen afgemeten aan de eenduidige boodschappen vanuit de Europese parlementen. Parlementariërs, dit is uw verantwoordelijkheid en deze stopt niet in het Nederlandse parlement. Bescherming van de nationale industrie Een tweede bepalende factor is gelegen in het Europese, maar ook het Amerikaanse aanschafbeleid en specifiek in de bescherming van de nationale economieën. Het is bekend dat deze zogenaamde nationale bedrijven bijna allemaal internationaal georganiseerd zijn. Bovendien besteden zij vaak delen van hun productieproces uit naar ’goedkope landen’. Schepen worden in elkaar gelast in Polen en afgebouwd in Nederland. Uniformen worden genaaid in Indonesië, terwijl het research in Nederland plaatsvindt etc. Door deze nationale aanpak zijn er in Europa 23 verschillende types pantserinfanteriegevechtsvoertuigen in gebruik. Met als gevolg hoge kosten voor research, hoge productiekosten door de lage aantallen en een logistieke nachtmerrie voor de noodzakelijke Europese/Atlantische operationele samenwerking. Politici willen toch Europees samenwerken om onze veiligheid te kunnen garanderen. Waarom lukt het dan alsmaar niet of nauwelijks? Terwijl de oplossing voor de hand ligt. Een goed voorbeeld is de -door politici zo vaak verguisde- JSF. In opdracht van de regering, en meer specifiek van Economische Zaken, is het onafhankelijke instituut SEO Economisch Onderzoek ingehuurd om te bezien wat de kosten en de baten van de JSF zullen zijn. Dit bureau becijferde dat de totale life cycle costs 19 miljard zouden bedragen en dat de opbrengsten voor de Nederlandse economie tussen de 24 en 38 miljard groot zouden zijn. Wij zien op dit moment in o.a. Maintenance Valley, in de omgeving van Woensdrecht, die economische ontwikkeling langzaam gestalte krijgen. Onderwijs en bedrijven, niet alleen toeleveringsbedrijven, maar ook gerelateerde bedrijven, gaan zich hier vestigen. Een nieuw Centre of Industry groeit hier uit tot volle wasdom. Eén type vliegtuig, één logistiek systeem, één doctrine en lage kosten voor de ‘BV Nederland’. Laten wij een ander voorbeeld pakken. Op dit moment wordt in Nederland de discussie over de onderzeeërs gevoerd. De Nederlandse scheepsbouwer Damen en het Zweedse concern Saab hebben al aangegeven dit varkentje wel te willen wassen. Nederland heeft vier onderzeeërs die vervangen moeten worden. Wellicht dat het aantal nog iets kan oplopen. De discussie gaat nu over de bouw van deze schepen en wellicht dat Zweden mee gaat doen. Kamerbreed is er nu al een meerderheid om tot vervanging over te gaan. Door de Kamer is ook al aangegeven dat dit een gewenste niche capaciteit is. Het unieke van de Nederlandse onderzeeërs is dat zij wereldwijd (niet nucleair) in bruin water, tot vlak onder de kust kunnen opereren. Zowel Nederland als Duitsland en Zweden hebben 3 de kennis van het bouwen en de ervaring in het optreden met dergelijke onderzeeboten. De hele parlementaire focus is nu gericht op de vraag: ‘hoe gaan wij dit in Nederland realiseren?’ Terwijl de uitdaging zou moeten zijn: ‘hoe gaan wij als Nederlandse parlementariërs in overleg met onze Europese en eventueel Amerikaanse bondgenoten komen tot het gemeenschappelijk bouwen van dit schip?’. Massa en eenvormigheid zijn de basis onder betaalbaarheid in de initiële fase maar ook gedurende de life cycle. Bovendien heeft het diepgaande effecten op opleiden, trainen en wederzijdse logistieke ondersteuning. Compensatieorders en het delen van technologische kennis staat centraal. Maar compensatieorders hoeven niet eng geïnterpreteerd te worden, het kan bijvoorbeeld ook zijn dat andere landen onze uniformen kopen terwijl wij vliegtuigen afnemen. Het besteedde geldbedrag is bepalend. De politieke vraag zou nu moeten zijn: ‘met welke landen en in welke tijdsfase gaan wij nu samen deze schepen ontwikkelen of kopen wij ze straks van de plank?’ Oproep Wij roepen alle partijen dan ook op om niet alleen op het pluche te zitten en commentaar te geven op wat er zoal niet goed gaat. De veiligheid van Nederland en West-Europa hangt met name af van de bereidheid van de Europese parlementen om duidelijke signalen af te geven: ‘tot hier en niet verder’ en daar vervolgens ook de consequenties, namelijk de inzet van troepen aan te verbinden. Dat genereert veiligheid. De betaalbaarheid, de omvang van de Europese legers en hun interoperabiliteit zijn afhankelijk van de actieve inzet van politici. Zij moeten hiervoor de weg banen. Hier ligt een unieke politieke verantwoordelijkheid. Zij zijn het die actief hun collega’s in andere Europese landen en Amerika kunnen benaderen om tot afspraken te komen over het beleid t.a.v. materieelaankopen. Dan ontstaat er ook weer respect voor politici. Zij controleren niet alleen vanaf het veilige pluche, maar zijn zichtbaar actief bezig om de veiligheid van Nederland te waarborgen tegen de laagst mogelijke kosten. De werkgroep DenK heeft in haar verkiezingsbijdrage in dit blad een aantal politieke partijen o.a. met deze twee vragen geconfronteerd. Wij zullen de antwoorden van de partijen de komende twee jaren, tot aan de volgende parlementsverkiezingen, kritisch blijven volgen en becommentariëren. Maar ik roep ook u allen op om uw verantwoordelijkheid op basis van uw deskundigheid te nemen en u actief te mengen in deze discussie. Dit gaat écht over belangrijke zaken, namelijk de Nederlandse veiligheid.
© Copyright 2024 ExpyDoc
