`Ik blijf het meisje dat met anderen wil zingen`

Tania Kross heeft een missie: meer Nederlanders laten zien hoe heerlijk het is om samen te zingen. ‘Die
met de zangers te praten over hun passie. En natuurlijk gaat ze meezingen, met de alten!
Tania Kross – poster voor Concertgebouw bij project ‘Zing met ons mee’
door: Twan Geurts
ontwerp Sanne te Loo
sensatie ken ik al sinds mijn dertiende!’ Komend voorjaar bezoekt ze verschillende koren in het land om
­­­
‘Ik blijf het meisje dat
Tania Kross ambassadrice KBZON
met anderen wil zingen’
Het initiatief komt van de nationale korenbond KBZON. Die
vindt dat het imago van de koorzang in Nederland wel wat flitsender mag, en wil bevorderen dat vooral jongeren gaan ervaren
hoeveel plezier en energie zingen kan geven. Vroeger leerden
alle kinderen op school van een gekwalificeerde muziekjuf of
meester om samen met hun klasgenootjes te zingen, maar sinds
dertig jaar is die vanzelfsprekendheid uit het onderwijs verdwenen. Tegenwoordig heb je mazzel als je een leerkracht treft die
het kan en het leuk vindt, maar hoe maken al die andere jonge
Nederlanders nog kennis met muziek en cultuur? Op de lerarenopleidingen is het muziekonderwijs een ondergeschoven kind.
De cultuursector is getroffen door een kaalslag aan bezuinigingen, veel muziekscholen staan op omvallen.
The bi gg er th e h air
Tania Kross houdt kantoor in het Cultuurhuis te Gouda, een
voormalige garenspinnerij langs de vaart van de Turfsingel. Ze
woont om de hoek, maar het regent dus ze voelt bezorgd of haar
kroezige coup met gitzwarte krullen het heeft gehouden. ‘The bigger the hair, the closer to heaven’ citeert ze schaterend Dolly
Parton. Ze heeft haar zoontje Adam van vijf meegebracht naar het
gesprek; die is grieperig en een dagje thuisgebleven van school.
Hier, in het industrieel ogende Cultuurhuis, bestiert Tania Kross
haar bedrijfje Krossover. Ze heeft een drukke agenda als zangeres
in verschillende muziekgenres. Ze toert door het land in de serie
De Uitdaging, in mei zingt ze de rol van Tolomeo in Giulio Cesare
van Händel. Verderop in het jaar staan het Requiem van Verdi in
Carré met Eva-Maria Westbroek op het programma en het Stabat
Mater van Pergolesi (‘een van mijn absolute favorieten’).
KBZON heeft Tania Kross gevraagd als ambassadrice van
een campagne om meer Nederlanders de kick van het koorzingen te bezorgen. Tussen maart en juni trekt de gevierde operadiva het land in. ‘Ik wil al die zingende Nederlanders leren
kennen. Ik wil weten wat hen beweegt en wat het voor ze betekent om elke week weer naar de repetitie te gaan. Misschien
kom ik dan ook een keer in Zaltbommel, want daar heb ik nog
nooit opgetreden.’
Tania Kross gaat in gesprek met de zangers over hun motivatie. Wat valt er nog te leren, hoe kiezen ze hun repertoire,
hoe genereren ze meer aandacht voor hun optredens? Maar ze
gaat ook meezingen als alt, daar worden opnames van gemaakt. De campagne wordt afgesloten met een nationaal ko-
renfestival in het Concertgebouw volgend jaar mei, daar zullen
tachtig koren met elkaar het podium delen.
Muziek , jeugd, onderwijs
Het Nederlandse publiek kent Tania Kross inmiddels als een
veelzijdige performer en tv-persoonlijkheid die zich niet in één
genre laat opsluiten. Door die bekendheid en haar toegankelijke
uitstraling wordt ze ook veel gevraagd als boegbeeld voor alle
mogelijke maatschappelijke en culturele initiatieven. ‘Maar ik
zeg alleen nog ja als het te maken heeft met muziek en jeugd en
onderwijs. Daar loop ik warm voor. Zo was ik ook betrokken bij
de inzamelactie van muziekinstrumenten voor het Leerorkest.’
Jacques Merkx, directeur van KBZON, is ook naar Gouda
gekomen om het initiatief van zijn nationale korenbond toe te
lichten en benadrukt hoe blij hij is dat Tania ja heeft gezegd.
‘Zij belichaamt als geen ander de energie waarmee we het
koorzingen in Nederland willen promoten. En wat zo prettig is:
ze is erg praktisch, je kunt goede afspraken met haar maken.’
Het oergeluid
Tania Kross vertelt hoe ze als meisje van dertien op Curaçao in een folkloristisch koor zong en volledig gebiologeerd
raakte door de magie van de samenzang. Op haar blokfluitje
hielp ze andere partijen hun noten in te studeren. ‘Moet je
nagaan, mijn vriendinnen gingen elke vrijdagavond opgetut
naar het plein en ik ging naar het koor. Zingen met ‘bejaarde’
Nederlandse vrouwen die daar woonden en de veertig vaak al
voorbij waren. Een hele leuke gemengde groep, sommige dames zie ik nog als ik in Curaçao ben.’
Al gauw nam ze ook de solo’s in het koor voor haar rekening,
haar dirigent adviseerde haar om naar het conservato­
rium te
gaan. ‘Conservatorium: ik kende dat woord niet eens, ik dacht
dat het iets was voor zingende nonnen. De Sound of Music, dat
was zo ongeveer mijn associatie’. Uiteindelijk deed ze op haar
zeventiende zonder noemenswaardige vooropleiding auditie bij
het Conservatorium in Utrecht. Dat was midden in Nederland en
dus wel handig. De toelatingscommissie herkende haar bijzondere talent en haar enorme drive. ‘U kunt niet zingen’, luidde het
oordeel, ‘maar u bent wel een zangeres’. Docent Wim Witteman,
broer van presentator Paul, sleepte haar door de theorievorming.
‘Ik heb het niet van mijn ouders’, zegt Tania Kross, ‘ik ben
typisch een product van het muziekonderwijs. Ik weet hoe
belangrijk zingen is in mijn leven, het houdt me mentaal
­gezond. Het oergeluid dat je uit je binnenste laat opklinken en
dat je deelt met andere zangers! Dat moment, die sensatie ken
ik al sinds mijn jeugd. Nu verdien ik er mijn brood mee, maar
in de kern blijf ik het meisje dat het fantastisch vindt om samen met anderen te zingen’.
P a ssi e en to ewi j d i n g
Jacques Merkx van de nationale korenbond hoopt dat zijn
project ‘De kick van het koor’ vooral de passie en de toewijding
onder de koorzangers van Nederland tastbaar kan maken. ‘Ik
sprak laatst een hoogbejaarde man in Limburg die trots vertelde
dat hij zeventig jaar lang lid is van een zangkoor in Blerick. Hij had
een lijst bijgehouden van alle grote stukken die hij heeft gezongen:
Mozart, Berlioz, een indrukwekkende opsomming. De energie die
deze man op zijn 89e nog uitstraalt, daar draait het om.’
Nederland is met 15.000 koren, samen goed voor 600.000
leden, nog steeds een land van zangers, maar we zullen ons
best moeten doen om dat zo te houden, meent Jacques Merkx.
Onze rijke korentraditie wordt bedreigd omdat kinderen niet
meer vanzelf met zingen in aanraking komen op school of in
de kerk. De aanhoudende bezuinigingen in het muziekonderwijs helpen niet om nieuwe generaties aan den lijve te laten
ondervinden hoe leuk en spannend het kan zijn om samen te
zingen. Merkx: ‘De meeste jongeren hebben geen idee! Daar
willen we met deze campagne iets aan doen. Zingen in een
koor is niet duf of ouderwets. Het zit in ieders DNA om met
anderen te zingen, die energie willen we weer vrijmaken.’ 
Tania Kross op bezoek bij je repetitie?
De campagne ‘De kick van het koor’ barst los op 25 februari. Vanaf die dag kunnen
de 760 koren die zijn aangesloten bij de nationale korenbond KZBON zich aanmelden voor een bezoek van Tania Kross. Zij gaat tussen maart en mei met verschillende
koren meezingen, daar worden opnamen van gemaakt die ruim worden verspreid
via alle media en programma’s op radio en tv. De grote finale
vindt plaats op 16 mei 2016 in het Amsterdamse Concertgebouw.
Houd voor nadere informatie de site van de nationale
korenbond in de gaten: www.kbzon.nl
16 nr 61 | maart/april 2015 | ZINGmagazine
ZINGmagazine | maart/april 2015 | nr 61
17