januari 2015 - Nationaal Instituut voor de Statistiek

PERSBERICHT
Brussel, 20 februari 2015
Geharmoniseerde consumptieprijsindex - januari 2015
o
o
o
o
o
De Belgische inflatie volgens de Europees geharmoniseerde consumptieprijsindex daalt in januari naar
-0,6%, ten opzichte van -0,4% in december.
De kerninflatie (inflatie zonder energie en onbewerkte levensmiddelen) bedraagt 1,8% ten opzichte van 1,3%
vorige maand.
De subindices die deze maand de grootste negatieve impact hebben op de inflatie zijn motorbrandstoffen,
huisbrandolie, elektriciteit, gas, groenten en fruit.
De subindices met de grootste positieve impact op de inflatie zijn kleding, restaurants en cafés, tabak, sociale
bescherming, herstellingen en onderhoud van privé voertuigen, woninghuur, diensten van artsen en
paramedici, aankoop van personenwagens, huishoudelijke diensten, verpleging in ziekenhuizen en bijdrage
voor riolering en afvalwaterzuivering.
De geharmoniseerde consumptieprijsindex van januari voor de EU-landen wordt op 24 februari gepubliceerd
door Eurostat.
Inflatie
5%
4%
Inflatie (%)
3%
2%
1%
0%
HICP
01/2015
09/2014
05/2014
01/2014
09/2013
05/2013
01/2013
09/2012
05/2012
01/2012
09/2011
05/2011
01/2011
09/2010
05/2010
01/2010
-1%
HICP-CT
De inflatie volgens de geharmoniseerde consumptieprijsindex (HICP)i bedraagt in januari -0,6% ten opzichte van
-0,4% in december. De inflatie volgens de geharmoniseerde consumptieprijsindex met constante belastingvoet
(HICP-CT)ii bedraagt in januari -0,3%. Het verschil in inflatie tussen de HICP en HICP-CT is grotendeels te wijten aan
de verlaging van het btw-tarief voor elektriciteit. Met deze daling wordt geen rekening gehouden in de HICP-CT.
___________
Naast de maandelijkse nationale consumptieprijsindex (CPI) berekent de AD Statistiek - Statistics Belgium ook een
Europees geharmoniseerde consumptieprijsindex (Harmonized Index of Consumer Prices, HICP). De HICP maakt een
vergelijking tussen de inflatiegraden van de lidstaten van de Europese Unie mogelijk. De toegepaste
bestedingsoptiek en methoden zijn daartoe zo goed mogelijk gecoördineerd en in Europese regelgeving vastgelegd.
De uitkomsten van de CPI en de HICP zijn niet gelijk. Dat komt vooral door een andere weging en samenstelling van
het pakket goederen en diensten waarop deze indices zijn gebaseerd. Lees meer over de HICP op pagina 7 i.
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium
North Gate - Koning Albert II-laan 16
1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected]
http://statbel.fgov.be
2/7
Inflatie en impact op inflatie voor de 12 hoofdgroepen
Op basis van de opsplitsing in de 12 hoofdgroepen wordt de hoogste inflatie deze maand gemeten voor
“Alcoholhoudende dranken en tabak” (3,2%). Deze hoge inflatie is deels te wijten aan accijnsverhogingen. Zonder
deze verhogingen zou de inflatie voor deze groep 2,6% bedragen. De laagste inflatie wordt opgemeten voor de
groep “Huisvesting, water en energie” (-6,0%). De negatieve inflatie voor deze groep is deels te wijten aan de
verlaging van het btw-tarief op elektriciteit. Zonder deze daling zou de negatieve inflatie voor deze groep -3,4%
bedragen.
De hoofdgroepen die deze maand de grootste positieve impact hebben op de inflatie zijn “Kleding en schoeisel”
met 0,4 procentpunt en “Diverse goederen en diensten” met 0,3 procentpunt. De grootste negatieve impact wordt
gerealiseerd door “Huisvesting, water en energie” met -0,8 procentpunt en “Vervoer” met -0,6 procentpunt.
Inflatieiii en impactiv op inflatie voor globale HICP en 12 hoofdgroepen
Inflatie op jaarbasis (%)
Gewicht
(‰)
Productgroep
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Totaal bestedingen
Voeding en alcoholvrije dranken
Alcoholhoudende dranken en tabak
Kleding en schoeisel
Huisvesting, water en energie
Stoffering en huishoudelijke apparaten
Gezondheid
Vervoer
Communicatie
Recreatie en cultuur
Onderwijs
Hotels, cafés en restaurants
Diverse goederen en diensten
1000,0
170,7
45,8
66,7
135,6
71,5
54,1
139,8
26,6
103,1
6,5
75,1
104,5
Impact op inflatie (%-punt)
HICP
HICP-CT
nov/14 dec/14 jan/15
jan/15
nov/14
dec/14
jan/15
-0,3
-0,9
2,6
3,0
-3,4
0,9
1,4
-4,3
-2,5
-0,4
1,3
2,2
2,0
-0,2
0,2
0,0
-0,5
0,1
0,0
-0,1
-0,1
0,1
0,0
0,2
0,2
-0,1
0,2
0,1
-0,6
0,1
0,0
-0,3
-0,1
0,1
0,0
0,2
0,3
-0,1
0,2
0,4
-0,8
0,1
0,2
-0,6
0,0
0,0
0,0
0,2
0,3
0,1
-0,9
3,4
0,4
-2,9
1,2
0,1
-0,4
-3,8
0,6
1,3
2,4
2,1
-0,4
-1,0
3,2
0,4
-4,1
1,3
0,1
-2,0
-2,9
0,1
1,3
2,4
2,2
-0,6
-0,9
3,2
3,0
-6,0
0,9
1,4
-4,2
-2,5
-0,4
1,3
2,2
2,0
Inflatie volgens specifieke aggregaten
De globale HICP kan opgesplitst worden in vijf specifieke aggregaten die samen de totale bestedingen vormen.
•
Voor de energiedragers blijft de inflatie negatief. Ze bedraagt nu -16,4% ten opzichte van -11,3% vorige
maand en -7,3% in november. Ten opzichte van vorige maand daalden de prijzen met 6,5%. De gemiddelde
inflatie van dit aggregaat voor laatste twaalf maanden bedraagt -7,1%.
• De inflatie voor de bewerkte levensmiddelen blijft positief en stijgt deze maand van 1,1% naar 1,2%. Ten
opzichte van vorige maand stegen de prijzen met 0,3%.
• De inflatie voor de niet-bewerkte levensmiddelen (fruit, groenten, vlees en vis) blijft negatief, maar stijgt
naar -2,0% ten opzichte van -2,1% vorige maand. Ten opzichte van vorige maand stegen de prijzen met
0,8%. De gemiddelde inflatie van dit aggregaat voor de laatste twaalf maanden is ook negatief en bedraagt
-1,7%.
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium
North Gate - Koning Albert II-laan 16
1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected]
http://statbel.fgov.be
3/7
•
•
De inflatie voor niet-energetische industriële goederen blijft positief en bedraagt deze maand 1,1% ten
opzichte van 0,2% vorige maand. De prijzen daalden met 5,3% ten opzichte van vorige maand als gevolg
van de solden.
Voor de diensten blijft de inflatie met 2,3% ook positief. Ten opzichte van vorige maand werd een
prijsdaling gemeten van 0,1%.
De kerninflatie (inflatie zonder energie en onbewerkte levensmiddelen) bedraagt 1,8% ten opzichte van 1,3%
vorige maand. Ten opzichte van vorige maand daalden de prijzen met 1,8%.
Inflatie volgens specifieke aggregaten
Gewicht
(‰)
Specifieke aggregaten
Totaal bestedingen
Energiedragers
Bewerkte levensmiddelen
Niet-bewerkte levensmiddelen
Niet-energetische industriële goederen
Diensten
HICP zonder energie en onbewerkte
levensmiddelen (kerninflatie)
Inflatie op jaarbasis (%)
12 maandelijks Maandelijkse
gemiddelde (%)
wijziging
nov/14 dec/14 jan/15
jan/15
jan/15
1000,0
109,1
134,5
82,0
278,9
395,4
0,1
-7,3
1,1
-1,8
0,2
2,0
-0,4
-11,3
1,1
-2,1
0,2
2,0
-0,6
-16,4
1,2
-2,0
1,1
2,3
0,4
-7,1
2,1
-1,7
0,5
2,2
-2,1
-6,5
0,3
0,8
-5,3
-0,1
808,9
1,2
1,3
1,8
1,6
-1,8
Impact van subindices op de inflatie
De negatieve impact op de inflatie was het grootst voor motorbrandstoffen, met een impact van -0,82
procentpunt. De impact voor huisbrandolie en elektriciteit was lager en bedroeg respectievelijk -0,66 en -0,20
procentpunt. Gas had een negatieve impact van -0,18 procentpunt. Een kleinere negatieve impact werd
gerealiseerd door groenten en fruit, beide hadden een impact van -0,08 procentpunt.
Subindices met de grootste negatieve impact op de inflatie
Subindex
07.2.2
04.5.3
04.5.1
04.5.2
01.1.7
01.1.6
Brandstoffen en smeermiddelen
Huisbrandolie
Elektriciteit
Gas
Groenten
Fruit
Gewicht (‰) Impact op inflatie (%-punt)
2015
jan/15
41,8
21,4
24,1
21,8
14,9
11,5
-0,82
-0,66
-0,20
-0,18
-0,08
-0,08
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium
North Gate - Koning Albert II-laan 16
1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected]
http://statbel.fgov.be
4/7
De impact van de subindices met een positieve impact is minder uitgesproken. De grootste impact wordt
gerealiseerd door kleding met een impact van 0,37 procentpunt. Restaurants en cafés hebben een impact van 0,22
procentpunt. Tabak heeft een impact van 0,16 procentpunt. Sociale bescherming (voornamelijk rusthuizen) heeft
een impact van 0,14 procentpunt. Een kleinere positieve impact wordt gerealiseerd door “herstelling en onderhoud
van privé voertuigen” en “woninghuur” (beide 0,10 procentpunt), “diensten van artsen en paramedici”, “aankoop
van personenwagens” en “huishoudelijke diensten” (alle drie 0,09 procentpunt) en “verpleging in ziekenhuis” (0,08
procentpunt). De “bijdrage voor riolering en afvalwaterzuivering” had tot slot een impact op de inflatie van 0,07
procentpunt.
Subindices met de grootste positieve impact op de inflatie
Subindex
03.1.2
11.1.1
02.2.0
12.4.0
07.2.3
04.1.0
06.2.1
07.1.1
05.6.2
06.3.0
04.4.3
Kleding
Restaurants, cafés en gelijkaardige diensten
Tabak
Sociale bescherming
Herstelling en onderhoud van privé voertuigen
Woninghuur
Diensten van artsen en paramedici
Aankoop van personenwagens
Huishoudelijke diensten
Verpleging in ziekenhuis
Bijdrage voor riolering en afvalwaterzuivering
Gewicht (‰) Impact op inflatie (%-punt)
2015
jan/15
42,7
60,8
26,5
26,3
28,6
45,1
8,0
38,7
13,8
36,4
5,0
0,37
0,22
0,16
0,14
0,10
0,10
0,09
0,09
0,09
0,08
0,07
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium
North Gate - Koning Albert II-laan 16
1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected]
http://statbel.fgov.be
5/7
Vergelijking van België met de buurlanden
Aangezien de HICP voor onze buurlanden pas later wordt bekend gemaakt, kan er slechts een vergelijking gemaakt
worden voor de maand december. In december bedroeg de inflatie in België -0,4%, een daling ten opzichte van de
0,1% inflatie in november. Nederland tekende een inflatie van -0,1% op in december, een daling ten opzichte van
de 0,3% in november. In Frankrijk daalde de inflatie met 0,3% procentpunt: van 0,4% in november naar 0,1% in
december. In Duitsland daalde de inflatie met 0,4% procentpunt: van 0,5% in november naar 0,1% in december.
HICP
België
Duitsland
Frankrijk
09/2014
05/2014
01/2014
09/2013
05/2013
01/2013
09/2012
05/2012
01/2012
Inflatie (%)
4,0
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,5
0,0
-0,5
-1,0
Nederland
Op basis van de HICP-CT tekende België de tweede hoogste inflatie op wanneer vergeleken wordt met onze
buurlanden. De inflatie op basis van de HICP-CT daalde van 0,4% in november naar -0,1% in december. In Duitsland,
dat de hoogste HICP-CT inflatie optekende, daalde deze inflatie van 0.5% naar 0,0%. In Frankrijk daalde de inflatie
naar -0,5% te opzichte van de -0,2% in november. In Nederland daalde deze inflatie van 0,0% in november naar
-0,3% in december.
België
Duitsland
Frankrijk
Nederland
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium
North Gate - Koning Albert II-laan 16
1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
09/2014
05/2014
01/2014
09/2013
05/2013
01/2013
09/2012
05/2012
01/2012
Inflatie (%)
HICP-CT
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,5
0,0
-0,5
-1,0
[email protected]
http://statbel.fgov.be
6/7
Bijkomende inlichtingen
Voor meer inlichtingen kan u terecht bij Stephan Moens:
☎ 02/277.63.47
 [email protected]
Bronvermelding
Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium.
Aanvullende cijfergegevens
Tabellen met gedetailleerde gegevens zijn terug te vinden:
http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/economie/HICP/
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium
North Gate - Koning Albert II-laan 16
1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected]
http://statbel.fgov.be
7/7
Technische toelichting
i
Naast de nationale consumptieprijsindex (CPI) berekent de AD Statistiek - Statistics Belgium ook een Europees
geharmoniseerde consumentenprijsindex (Harmonized Index of Consumer Prices, HICP). De HICP maakt een vergelijking
tussen de inflatiegraden van de lidstaten van de Europese Unie mogelijk. De toegepaste bestedingsoptiek en methoden
zijn daartoe zo goed mogelijk gecoördineerd en in Europese regelgeving vastgelegd. De uitkomsten van de CPI en de HICP
zijn niet gelijk. Dat komt vooral door een andere weging en samenstelling van het pakket goederen en diensten waarop
deze indices zijn gebaseerd.
Tevens wordt de HICP gebruikt door de Europese Centrale Bank voor haar monetair beleid. Verder wordt de HICP
gebruikt om te bepalen in hoeverre een lidstaat voldoet aan de inflatiecriteria bepaald in het Verdrag betreffende de
Europese Unie.
Enkele verschilpunten tussen de HICP en de huidige CPI:
• De weging van het pakket aan goederen en diensten in de HICP is hoofdzakelijk gebaseerd op de nationale
rekeningen. Op de lagere gedetailleerde niveaus wordt gebruikt gemaakt van het huishoudbudgetonderzoek. De
CPI gebruikt hoofdzakelijk het huishoudbudgetonderzoek op alle niveaus.
• De referentiepopulatie van de HICP is privé huishoudens en bewoners in institutionele huishoudens (o.a.
rusthuizen en instellingen). Voor de CPI is dit momenteel privé huishoudens met een referentiepersoon onder
een maximale leeftijd.
• In de HICP wordt een binnenlands bestedingsconcept gehanteerd, dit zijn bestedingen gedaan in België door de
referentiepopulatie. Voor de CPI wordt een nationaal bestedingsconcept gehanteerd, dit zijn bestedingen
gedaan door de referentiepopulatie ongeacht de locatie.
• Voor de HICP wordt geen seizoenscorrectie toegepast, voor de CPI wordt dit gedaan voor buitenlandse reizen en
vakantiedorpen.
• De solden worden in de CPI gespreid over telkens 6 maanden, in de HICP worden deze in de maand opgenomen.
• Voor huisbrandolie wordt de huidige prijs gebruikt in de berekening van de HICP. In de berekening van de CPI
wordt een gewogen 12-maandelijks gemiddelde gehanteerd.
ii
De HICP-CT wordt op dezelfde wijze berekend als de gewone HICP, echter worden in deze index de prijzen berekend op
basis van constante belastingtarieven. Deze index geeft dan ook de theoretisch potentiële impact weer van wijzigingen in
de indirecte belastingtarieven (zoals de BTW of accijnzen) op de gemeten inflatie. Het betreft hier echter een
theoretische impact omdat verondersteld wordt dat de belastingwijzigingen meteen en volledig worden doorgerekend in
de prijzen die door consumenten betaald worden.
iii
Inflatie op jaarbasis meet de prijswijziging tussen de huidige maand en de dezelfde maand van het voorgaande jaar.
Een 12 maandelijks gemiddelde vergelijkt de gemiddelde HICP van de laatste 12 maanden met het gemiddelde van de
voorgaande 12 maanden. Een maandelijkse wijziging vergelijkt de prijsniveaus van de laatste twee maanden.
iv
Een impact op inflatie toont de wijziging op inflatie door het opnemen van de subindex in de HICP. De impact neemt
niet alleen het gewicht van de subindex in rekening, maar ook of de inflatie van de subindex hoger of lager is dan deze
van het geheel aan bestedingen (globale HICP).
Algemene Directie Statistiek - Statistics Belgium
North Gate - Koning Albert II-laan 16
1000 Brussel
T + 32 (0)2/277.63.47
[email protected]
http://statbel.fgov.be