Waar staat de schoenensector op het vlak van MVO?

Waar staat de
schoenensector op het vlak
van MVO?
Op 3 februari organiseerde de schoenenretail in Nederland, verenigd in de Vereniging van
Grootwinkelbedrijven in Schoenen (VGS) een bijeenkomst over maatschappelijk ondernemen
(MVO) in de schoenensector bij SLEM in het oude stadhuis van Waalwijk. Een grote groep
maatschappelijk betrokken schoenenretailers, -importeurs, -producenten en -leveranciers was die
middag bijeen om te delen waar de sector staat op het vlak van MVO en hoe je alle
ontwikkelingen via samenwerking zou kunnen versnellen.
De middag werd geopend door Nicoline van Enter die als
Creative director van SLEM betrokken is bij veel duurzame
innovaties in de schoenensector. Eén van die innovaties
presenteerde ze met trots om zo een beeld te geven van
wat de studenten van SLEM ontwikkelen en ontwerpen: de
3D-geprinte schoen met een inlegzool die wordt geprint aan
de hand van een scan van de voet van een drager. Volgens
van Enter een volledig nieuw retailconcept.
De 3D-schoen kan één van de nieuwe innovaties voor de
schoenenretail zijn, een branche die het moeilijk heeft. Zo
schetste Eric Coorens, COO Macintosh Retail Group en
voorzitter van de VGS, de uitdagingen van de
schoenensector. Waardepatronen van consumenten
veranderen en de detailhandel speelt daar langzaam op in.
Daarmee verandert de sector te langzaam en is er
onvoldoende innovatie in de gehele keten. Op het vlak van
duurzaamheid en verantwoord ondernemen doet de schoenensector op veel vlakken mee, maar
niemand zit aan het stuur. De vraag die volgens Coorens beantwoord moet worden ‘willen we dat
wel?’.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen vereist passie
Jolande Sap nam de aanwezigen in een vogelvlucht mee door de ontwikkelingen in de
Nederlandse textiel- en kledingsector, waar sinds 2012 nauw wordt samengewerkt op het
onderwerp MVO en waar men nadrukkelijk gekozen heeft het stuur te pakken. Sap haar
betrokkenheid bij duurzaamheid en mode komt uit een overtuigde passie met kleding. Ze toont
een foto van zichzelf op 15-jarige leeftijd in een jurk
gemaakt door haar grootmoeder, die coupeuse was, om
dit te illustreren. MVO is ook een persoonlijke passie
volgens Sap; de eerste stappen zijn vaak niet zo
moeilijk, maar je moet voldoende passie hebben om
door te gaan. Daarbij is het internationale normenkader
bekend -hoewel niet altijd helder-, maar bedrijven
moeten wel van ‘nice to do, naar need to do’.
Pagina 1 van 4
Samenwerken om problemen aan te pakken bij de bron
De kern van MVO volgens Ingrid Weijer, MVO manager Macintosh, is de vraag stellen ‘wat doe je
zelf?’. MVO is als manager keihard werken, doorgaan en
vasthouden aan je principes. Volgens Weijer moeten
ondernemers vragen stellen en keuzes durven te maken
voor de consument. Je moet je keten kennen en niet
ontkennen, maar wel de vraag stellen ‘wat kun je?’.
Daarbij is het belangrijk dat retailers samenwerking
zoeken met leveranciers, producenten en importeurs. Je
moet problemen aanpakken bij de bron. De consument
moet wel betrokken worden, door te vertellen wat er
gebeurt; wat zijn de onderwerpen en uitdagingen. In tegenstelling tot wat veel consumenten
denken, gaat het niet alleen om kinderarbeid en dierenwelzijn.
Consumenten willen informatie en transparantie
Consumenten en wereldburgers willen steeds meer
informatie over duurzaamheid volgens Maartje Cobussen
van Shoestainable, die aangaf dat dit haar beweegt om
zich sterk te maken voor meer transparantie in de
schoenensector. Cobussen presenteerde de scores en
criteria van de website Rank a brand. Daaruit blijk dat de
schoenensector achterblijft ten opzichte van de
modesector en daarom riep ze de aanwezige
ondernemers op transparanter te worden over hun MVO-beleid.
‘In 2025 koopt de consument alleen nog duurzaam leer’
Marja Baas, oprichter en eigenaar van MYOMY en
programmamanager duurzaam leer bij MVO Nederland,
presenteerde de ambities van de leersector: ‘In 2025 koopt
de consument alleen nog duurzaam leer’. Een coalitie van
ondernemers uit de uit verschillende sectoren, waaronder
de schoenensector, spraken deze ambitie in 2014 uit. Baas
noemt zichzelf serieondernemer, maar wel volgens één
hard principe: ik doe niet iets waar ik beter van wordt,
maar een ander slechter. Als ondernemer is ze zelf ook
nauw betrokken bij verduurzaming van de leersector. Klik hier voor het filmpje The Story of shoes
van MVO Nederland over het programma duurzaam leer.
Betrek iedereen en toon wat je doet
Voor familiebedrijf Zeeman Textielsupers is betrokkenheid
van al het personeel bij MVO een vereiste voor een
succesvol MVO-beleid in het hart van een organisatie, aldus
Arnoud van Vliet, Manager MVO en Kwaliteit bij Zeeman.
Ook is het belangrijk om te laten weten waar je mee bezig
bent als ondernemer. Zo heeft Zeeman een filmpje laten
maken van bijvoorbeeld de productie van een rompertje die
ze in hun eigen winkels verkopen. Verder vertelde Van Vliet
dat duurzame producten voor de prijsbewuste consument
Pagina 2 van 4
mogelijk zijn, als het ook met goede kwaliteit gecombineerd wordt. Uiteindelijk is het doel een
‘win-win’-situatie; “MVO gaat hand in hand met kwaliteit.”
Schoenen waar bloemen uit bloeien
Christiaan Maats van OAT Shoes nam de aanwezigen
meer door zijn inspirerende verhaal naar de zoektocht
naar een schoen van duurzame materialen zónder lijm. De
schoenen die Maats maakt onder zijn label OAT Shoes zijn
biologisch afbreekbaar en gebaseerd op het idee van de
levenscyclus: stop je schoenen in de grond en ze zullen
afbreken, waarna er bloemen uit groeien. Het hele
productieproces van de duurzame schoen was een ware
uitdaging die Maats heel de wereld over bracht, maar nu is
hij op het punt dat OAT Shoes zelfs afbreekbare leren schoenen heeft.
Ken je keten!
Een geel krijtje in een rode verpakking - ‘wat klopt
hier niet?’, vraag Norma Snell van BSCI. Hoewel het
antwoord heel logisch lijkt, doen ondernemers
vaak te weinig om het te kunnen voorkomen. ‘Ken
je keten!’ is het devies van het Business Social
Compliance Initiative (BSCI) waar Snell de
Nederlandse vertegenwoordiger van is. Ze deed
een oproep aan ondernemers om te weten hoe
hun producten geproduceerd worden en hoe je hier
stappen in zet. Daarbij verwees ze naar het
‘Stappenplan due diligence’ dat de Nederlandse textiel- en kledingsector heeft gemaakt en dat in
enkele stappen ondernemers door dit uitdagende, moeilijke en soms onbegrijpelijke, maar zo
noodzakelijke proces heen leidt.
Discussie en samenwerking
Tijdens de middag wordt er hevig en enthousiast gediscussieerd over de uitdagingen in de sector.
Eén van de onderwerpen is de samenwerking in de sector - die is er nu niet in Nederland, maar
de ambitie zou ook hoger moeten zijn: samenwerking op Europees niveau.
Zo is één van de uitdagingen de verschillende eisen en testen die ondernemingen voor het
gebruik en de aanwezigheid van chemicaliën gebruiken. Daarnaast hebben de overheden in de
Europese Unie verschillende eisen. Het doel zou moeten zijn om te komen tot één testmethodiek
en één eisenpakket voor de gehele Europese Unie. Dit zou de sector zeer helpen, volgens
aanwezigen. Een andere discussie richt zich specifiek op de criteria van Rank a brand: zijn dit de
eisen waar een ondernemer op moet toetsen en zo ja, hoe weeg je C02-uitstoot? Zeker gezien de
verdere groei van online verkopen die leiden tot een grote retourenstroom.
Vaststaat dat er véél gebeurt in de sector én dat de sector aan het stuur wil zitten.
De VGS pakt samen met SLEM en MVO Nederland de handschoen op om een voorstel te doen
hoe de verschillende spelers in de keten hun krachten kunnen bundelen om gezamenlijk te
werken aan verdere verduurzaming.
Pagina 3 van 4
Informatie
De Vereniging van Grootwinkelbedrijven in Schoenen (VGS) is dé vertegenwoordiger van de
schoenenretail in Nederland.
Leden van de VGS zijn Avance, Bristol, Dolcis, Invito, Manfield, PRO Sport, Sacha Shoes, Scapino
en Van Haren Schoenen.
De VGS is aangesloten bij de Raad Nederlandse Detailhandel.
Meer weten over de VGS, neem dan contact op Jeroen van Dijken via 070 444 25 87 of
[email protected]
Alle foto’s zijn van Jeroen Pulles, Studio Piet Pulles, Waalwijk.
Pagina 4 van 4