Meer informatie - Universiteit van Amsterdam

Over de grens? – Een gesprek over politiek, islam en activisme
Georganiseerd door: de afdeling Culturele Antropologie van de Universiteit van Amsterdam &
ACMES
Lokatie: Universiteit van Amsterdam
Datum en Tijd: 11 februari 2015 17.00 – 19.00 uur
Vanaf 2012 hebben onderzoekers Martijn de Koning (UvA/RU), Ineke Roex (UvA), Carmen
Becker (RU) en Pim Aarns (RU) onderzoek gedaan naar de aard van islamitische militantactivistische netwerken in Nederland, België en Duitsland. Die netwerken zijn klein; over de drie
landen verspreid gaat het om enkele honderden aanhangers. Toch is hun impact groot, door hun
manier van optreden en door de continue aandacht van de overheid en de media. Het gaat hierbij
om de netwerken van Sharia4Belgium, Sharia4Holland, Team Free Saddik / Behind Bars, Straat
Dawah, Tauhid Germany (voorheen Millatu Ibrahim), Die Wahre Religion en het Pierre Vogelnetwerk. Het gaat bij deze netwerken om vormen van activisme die gericht zijn op confrontatie,
spektakel en het verspreiden van een religieuze boodschap (daʿwa).
De opkomst van dit type islamitisch activisme is volgens de onderzoekers nieuw: jonge moslims
laten hun eigen stem horen, waarbij ze de oudere generaties juist een zwijgende en onderdanige
houding verwijten. De houding van de activisten is samen te vatten als: met de vuist op tafel
slaan om te zeggen ‘Wij pikken niet alles meer’, en ‘Laat ons met rust’. Maar dat laatste doen ze
op zo’n manier dat ze daardoor juist meer kritiek krijgen en meer aandacht; wat ze voor een deel
ook willen om hun boodschap te verspreiden. De toenemende aandacht heeft echter ook geleid
tot de val van deze netwerken. Tegelijkertijd blijven hun acties en de daarmee gepaard gaande
retoriek en symboliek het overheidsbeleid ontregelen en zijn er grote zorgen, ook onder moslims,
over groeiende radicalisering doordat een groot deel is vertrokken naar Syrië om deel te nemen
aan gewelddadige strijd aldaar. Daarnaast kunnen zij rekenen op felle kritiek van
moslimgemeenschappen in de drie landen.
In dit symposium spreken onderzoekers, activisten, en vertegenwoordigers van reguliere
moslimorganisaties. We willen ingaan op de consequenties van de nieuwe vormen van activisme,
in het bijzonder voor andere moslims die actief zijn in het publieke debat. In hoeverre pakken de
netwerken kwesties op die anderen laten liggen? Hoe positioneren anderen zich ten opzichte van
deze netwerken? Wat betekenen deze netwerken voor het antwoord op de vraag wie er wel en
wie er niet gehoord worden in het publieke debat?
Programma:
16.30 uur: zaal open
17.00 uur: Welkomstwoord
17.05 uur: Inleidende lezing Martijn de Koning
17.30 uur: Paneldiscussie met Pim Aarns, Abou Hafs, Nourdeen Wildeman, Ibtissam Abaâziz en
Sandra Doevendans
18.15 uur: Vragen en discussie zaal
18.45 uur: Afsluiting
Aanmelding
Aanmelding vooraf is verplicht. Dit kan door een mail te sturen naar [email protected]. U ontvangt
een bevestiging met daarin extra informatie onder andere over de exacte locatie.
De sprekers
Sandra Doevendans heeft culturele en sociale antropologie en ontwikkelingssociologie
gestudeerd met een focus op islam en identiteitsvorming. Daarnaast is zij al jaren bestuurslid van
moslimvrouwenorganisatie Al Nisa. Op dit moment houdt zij zich bezig met het project Meld
Islamofobie. Al Nisa is namelijk een documentaire aan het maken en heeft een officieel
registratiesysteem. Op dit moment werkt zij als trainer en coach met het oog op empowerment en
identiteitsvorming bij Blik op Talent en als zzp’er. Daarnaast volgt zij de master Islamitische
theologie aan de KU Leuven.
Ibtissam Abaâziz is sociologe. Zij heeft onderzoek verricht naar de religieuze beleving van de
eerste en tweede generatie Marokkaanse Nederlanders. Daarnaast is zij ook betrokken bij Meld
Islamofobie.
Nourdeen Wildeman bekeerde zich zeven jaar geleden tot de islam en is voorzitter van de
Stichting as-Salaamah wal’Adaalah waarmee hij zich inzet voor de islamitische Rohingyabevolking in/om Myanmar. Hij geeft lezingen en rondleidingen in moskeeën en schrijft blogs en
opiniestukken.
Abou Hafs heeft Religiestudies, Europese Studies en Arabisch gestudeerd. Hij is directeur van
het Taalinstituut Lisaan Al-Arab en woordvoerder van het Platform BewustMoslim
Pim Aarns heeft zich in zijn master Islamstudies aan de Radboud Universiteit verdiept in het
‘spektakelactivisme’ en de daʿwa van Sharia4Belgium waar hij ook zijn scriptie over schreef.
Momenteel doet hij voor de UvA onderzoek naar de online video’s van Sharia4Belgium. Hij is
eindredacteur bij het tijdschrift ZemZem en mede-auteur van Eilanden in een zee van ongeloof –
Het verzet van de activistische daʿwa in België, Nederland en Duitsland samen met M. de
Koning, I. Roex en C. Becker. Hij is momenteel verbonden aan de Universiteit van Amsterdam
en bezig met een vervolgonderzoek naar de beeldtaal van Sharia4Belgium.
Martijn de Koning is antropoloog en werkzaam als postdoc aan de Afdeling Sociologie en
Antropologie van de Universiteit van Amsterdam waar hij verbonden is aan het programma
Forces that bind or divide? Muslim interventions in the public realm 1989-2016. Daarnaast is hij
docent en onderzoeker aan de afdeling Islamstudies van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij
is mede-auteur van Eilanden in een zee van ongeloof – Het verzet van de activistische daʿwa in
België, Nederland en Duitsland samen met I. Roex, C. Becker en P. Aarns.
Onderzoeksrapport
M. de Koning, I. Roex, C. Becker en P. Aarns, 2014, Eilanden in een zee van ongeloof – Het
verzet van de activistische daʿwa in België, Nederland en Duitsland. Nijmegen / Amsterdam:
Radboud Universiteit Nijmegen / Universiteit van Amsterdam, IMES Report Series.
Meer informatie over het rapport: Closer
Download rapport: IMES UvA