Groenlink - Natuurpunt Boven

Groenlink
België - Belgique PB
9820 Merelbeke 1
3/5593
Nieuwsbrief
Zingende blauwborst ©Norbert Huys
Postkantoor-Merelbeke
Hundelgemse stwg 379 9820 Merelbeke
P103218
Jaargang 13 nummer 2 / april - juni 2014
vu: Krista Wettinck,
pa. Paepstraat 27 9630 Meilegem
Bestuursploeg:
Voorzitter:
Krista Wettinck,
[email protected]
0486 290 160
Secretaris:
Jan Verhoeye,
[email protected]
0474 277 822
Financieel beheerder:
Luc Verstraeten,
[email protected]
09 362 81 67
Beheerwerkgroep:
- Koen De Witte, coördinator,
aankoop, conservator
Schelderodeput en St.Elooisput
[email protected]
09 384 98 74
- Gert De Cock,
conservator Merelbeke en Schelderode
[email protected]
- Fernand Daenekynt,
conservator De Putten
[email protected]
09 362 79 78
- Laurent Stevens,
conservator Taerwemeersch
0473 820 252
- Michaël Bekaert,
conservator Krommenhoek
[email protected]
0497 430 179
Koekoeksbloem ©Norbert Huys
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
Beleid:
Walter Galle,
[email protected]
09 281 05 94
Natuurstudie algemeen:
Dominique Verbelen,
[email protected]
0484 119 899
Vogelwerkgroep:
Guy Huylebroeck,
[email protected]
0473 894 209
Plantenwerkgroep:
Christiaan De Schuijmer
Vleermuizenwerkgroep:
David Galens,
[email protected]
Ledenadministratie:
Griet Decoene,
[email protected]
09 362 09 82
Digitale nieuwsbrief:
Krista Wettinck,
[email protected]
Groenlink - nieuwsbrief redactie:
Lieve Van Acker,
[email protected]
Krista, Luc, Walter, Dominique,
Bestuursleden:
Serge Hoste, Peter Breyne, Wim Dries
Dirk De Smet, Willem Audoor,
Voorwoord
Een voorwoord schrijven. Als nieuwe
voorzitter van Natuurpunt Boven-Schelde heb ik daar toch wel wat ettelijke uren
over nagedacht. Wat verwachten de leden
als voorwoord van een kersverse voorzitter?
Eerlijk gezegd, ik had er geen idee van.
Voorbije weken en ook tijdens het weekend van de eerste maart heb ik me het
hoofd gebroken over wat ik in het voorwoord voor de Groenlink zou schrijven.
Denk eens bij jezelf: weet jij direct wat je
in een voorwoord zou schrijven?
Anyway, wat ik al voor ogen had, was niet
naar het verleden omkijken, maar de blik
voorwaarts houden. Onze afdeling gaat
goed vooruit : 1040 leden een tijdje geleden, en bij het afsluiten van 2013, 1152
leden. De aankopen en het beheer van
gebieden in de Scheldevallei vorderen
gestaag. We zitten dus in een positieve,
stijgende lijn, en die zou ik graag aanhouden.
Het is een feit dat natuur in de regio
Scheldemeersen van Gent en omstreken
een schaars goed wordt en dat veel mensen zich daar meer en meer van bewust
worden. Wie wil er nu niet even onthaasten en met de kinderen de vrije natuur
opzoeken? Natuurpunt Boven-Schelde
biedt zijn rustige natuurreservaat Scheldemeersen aan, picobello verzorgd met
adequaat beheer en nieuwe infoborden.
Zie maar in deze nieuwsbrief. Binnenkort zullen in dat natuurreservaat ook
de werken voor het natuurinrichtingsproject van de Vlaamse overheid meer
en meer zichtbaar worden. Over een paar
maanden mag op onze website en in dit
tijdschrift je mee als eerste lezen over
de nieuwigheden op dat vlak . Vrijwillige
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
medewerkers onder onze leden zijn nodig om de draagkracht van onze vereniging te verhogen. Je hulp en jouw actieve
inzet zijn meer dan welkom. Ook wil ik
onze sponsors even bedanken om Natuurpunt Boven-Schelde en de aankoop
van nieuwe gebieden zo enthousiast te
blijven steunen!
Aan de mensen van De Pinte en omsteken
vraag ik waakzaam te blijven bij de nieuwe ruilverkavelingsplannen Schelde-Leie.
Wordt in dat project voldoende ruimte
voorzien voor natuur naast landbouw?
Laat je niet de das omdoen en wees alert.
Vandaag wordt het spel gespeeld .Wij rekenen op jullie enthousiasme!
Ik wil een paar recente activiteiten van
nieuwe én actieve bestuursleden in de
kijker plaatsen. Zowel Wim Dries als Linda Garré vergeten onze allerjongste leden
niet. Vrijwel uniek in het Vlaamse landschap: zij bieden als brug tussen Natuurpunt voor de ‘groten’ en de Jeugdbond
voor Natuur en Milieu (JNM) activiteiten
aan die de kleinste pagadders wel weten
te appreciëren. Zij kunnen met hem mee
op amfibieënspeurtocht… zeer spannend allemaal en het spoort ook samen
met de paddenoverzet die half maart zijn
hoogtepunt heeft. Voor meer info kan
je terecht bij Peter Breyne die in Gavere
de paddenoverzet ter harte neemt (info:
[email protected] en onze website
www.natuurpuntbovenschelde.be).
Linda voorziet binnenkort een aantal
wandelingen voor de allerkleinsten in het
Gentbos, dus hou onze website in het oog,
want de plaatsen voor dat jong geweld
zijn beperkt.
Met vriendelijke groeten
Krista Wettinck
Voorzitter
Natuurpunt. Boven-Schelde
3
Seizoenskalender
Natuur.Boven-Schelde
april - mei - juni 2014
Scheldemeersen ©Hugo De Bruyker
De activiteiten van Natuurpunt die doorgaan binnen de regio zijn gratis.
Bij activiteiten buiten de regio is kostendelend rijden aangewezen.
Zondag 13 april
Breskens
Breskens is één van de beste voorjaarstrekposten in West-Europa. De monding van de Westerschelde ter hoogte
van Breskens vormt voor noordwaarts
trekkende vogels een keuzepunt: ofwel
trekken ze in oostwaartse richting over
land verder, ofwel steken zij de Westerschelde over om hun weg in noordelijke
richting te vervolgen. Half april is er
massaal doortrek van piepers, kwikken,
zwaluwen en vinkachtigen, naast vele,
vele steltlopers (vooral regenwulp en tureluur). De trektelpost bevindt zich vlak
naast het haventje van Breskens, vanwaar
je vroeger de overzetboot naar Vlissingen
kon nemen. Als de trek tegenvalt (dat kan
gebeuren…) kunnen we nog altijd uitwijken naar natuurgebieden in de buurt, zoals Sophiapolder en De Blieken.
Afspraak:
7.00 uur, Yachtdreef Gent.
We zijn rond 19:00 uur terug.
Info:
Guy Huylebroeck,
0473 894 209
[email protected].
Zondag 20 april
Lente in het bos
Samen met de lente ontwaken ook de eerste bloemen. Voorzichtig steken zij hun
kopjes boven om dan, geprikkeld door de
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
eerste warme zonnestralen, het bos om
te toveren tot een kleurrijk schouwspel.
Ook het Aelmoeseneiebos ondergaat elk
jaar deze metamorfose. Op deze wandeling gaan we samen genieten van de kleurenpracht en de wonderlijke levenscyclus
van deze vroege bloeiers.
Afspraak:
14:00 uur, parking in de Aalmoezenijestraat te Landskouter-Oosterzele. (ter
hoogte van nr. 2) i.s.m BOS+
Meebrengen:
in de lente kan het bos zeer vochtig zijn
en daarom jammer genoeg niet geschikt
voor rol- of kinderwagens. Laarzen of stevig schoeisel zijn een aanrader.
Info:
Lieve Van Acker,
0498 739 885
[email protected]
Aelmoesenijebos ©Sandy Adriaenssens
4
Vrijdag 25 april
Vleermuiswandeling voor
kinderen
De bedoeling van deze wandeling is kinderen te laten kennis maken met een bos
dat zich opmaakt voor de nacht. Ouders
en grootouders mogen zeker niet ontbreken om af en toe een, misschien wat angstig kind gerust te stellen, of omgekeerd,
wie weet?
We gaan luisteren naar vleermuizen. Misschien horen we ook een bosuil.
Verder komen een aantal leuke proefjes
aan bod, zoals geluid en windsnelheid
meten. Zo kunnen we ons beter in het leven van de nachtdieren verplaatsen.
Afspraak:
20:00 uur, parking van het Gentbos,
Poelstraat 148 Merelbeke.
De wandeling duurt tot 21:30 uur.
Voor kinderen vanaf 6 jaar!
Meebrengen:
aangepast schoeisel of laarzen, het Gentbos kan er heel nat bijliggen en koude
voetjes bederven al vlug de pret.
Info en inschrijven:
Linda Garré,
0476 838 823
[email protected]
Zondag 27 april
Kanaalzone
Zoals de laatste twee jaar gaan we ook dit
jaar een aantal keer de broedvogels in de
vlaktes rond het Kluizendok monitoren.
We verwachten on-Vlaamse dichtheden
van broedende veldleeuwerik, kievit,
patrijs en graspieper. Ook kleine plevier,
roodborsttapuit, fitis en doortrekkende
tapuiten zijn zo goed als zeker. Verder
broeden er ook rietzanger, sprinkhaanzanger, grutto en kluut, en langs de afwateringsgrachten zitten veel blauwborsten
en rietgorzen. Verder zagen we er ook al
leuke doortrekkers zoals beflijster, smelleken, rode wouw, bokje, grote zilverreiger, slechtvalk en kwartel.
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
Sprinkhaanzanger ©Koen Lepla
Afspraak:
7:00 uur, Yachtdreef in Gent.
We zijn rond de middag terug.
Info:
Geert Spanoghe
0478281 523
[email protected]
Woensdag 7 mei
Bosbeleving voor kinderen
Hoe ziet een bos er eigenlijk uit? Wat vinden we in een bos en waarom zijn bossen nodig? Wat doet een boom voor ons?
Zijn er nog planten die nuttig zijn voor de
mensen? En hoe zit het met de dieren?
Hoe beleven kinderen een bos? Hoe zit
een bos in elkaar? Waarom moeten we
respect hebben voor de natuur? Waarom
mogen we in een bos geen paddenstoelen
plukken? Waarom moeten we op de paden blijven?
Nee, dit wordt géén les in hoe gedraag ik
me in een bos, wel een beleven van waarom sommige regeltjes er moeten zijn, en
hoe het komt dat daardoor het bos net zo
leuk is voor mens, dier, plant en boom.
Ouders en grootouders zullen aan deze
wandeling net zoveel plezier beleven als
de kinderen, zij zijn dus meer dan welkom.
5
Afspraak:
15:00 uur, parking van het Gentbos,
Poelstraat 148 Merelbeke.
Voor kinderen vanaf 9 jaar!
De wandeling duurt tot 17:00 uur.
Meebrengen:
Het Gentbos kan er heel nat bijliggen,
koude en natte voetjes maken het al vlug
niet meer leuk. Dus bij regenweer, of indien het de dagen voor de wandeling veel
heeft geregend, zijn laarzen noodzakelijk.
Info:
Linda Garré,
0476 838 823
[email protected]
Zondag 11 mei
Steltlopertocht
Dit is eigenlijk een variante van de Kanaalzonetocht: rond deze tijd trekken
de steltlopertjes immers terug naar hun
arctische broedgronden. Behalve de traditionele Kanaalzonevogels gaan we dus
ook specifiek op zoek naar modderstroken voor doortrekkende steltlopers in
(veelal) zomerkleed. Zeer fraai, tenzij de
waterstand net als vorig jaar te hoog zou
zijn (want dan pleisteren ze hier niet).
Afspraak:
7:00 uur, Yachtdreef in Gent.
We zijn rond de middag terug.
Info:
Geert Spanoghe,
0478281 523
[email protected]
Woensdag 14 mei
Kriebeldiertjes
Hoeveel piepkleine diertjes verbergen
zich in een bos? Geen idee? We gaan samen op zoek. Tussen dood hout, of misschien in een plas, waar ze ook verborgen
zitten, we vinden ze wel.
Als kinderen het bos intrekken op zoek
naar de kleinste kriebeldiertjes, zijn ze
meestal heel enthousiast en dat willen ze
toch liefst delen met papa, mama, oma of
Groenlink nieuwsbrief /april -juni 2014
Hazelworm ©Bernard Messiaen
opa. Ouders en grootouders zijn dus meer
dan welkom. We gaan dan samen op zoek
naar de diertjes en via zoekkaarten gaan
we kijken wat we in ons loupepotje hebben gevangen. Dat herhalen we dan nog
eens voor de waterdiertjes.
Ook op vragen, zoals waarom de diertjes
daar nu precies leven, krijg je een antwoord.
Afspraak: 15:00 uur, parking van het
Gentbos, Poelstraat 148 Merelbeke.
Tot 17:00 uur
Voor kinderen vanaf 9 jaar
Info en inschrijven:
Linda Garré,
0476 838 823
[email protected]
Zondag 18 mei
Componisten van het bos
Bosexcursies bij zonsopgang in vogelrijke
gebieden zijn één van de meest indringende natuurervaringen … het is alsof er
een hele wereld ontwaakt!
We trekken het bos in om te genieten van
een zalige en stressloze ochtenstilte met
enkel vogelgezang op de achtergrond.
Wist je? Vogels hoef je niet te zien om te
weten dat ze er zijn. Horen volstaat … of
kan volstaan als je hun deuntje kent. Op
deze excursie willen wij iedereen –met of
zonder ervaring een hint geven om vogel-
6
geluiden te herkennen en de vogel thuis
te brengen. Zo geniet je dubbel van dit
zangfestijn!
Afspraak: 08:00 uur, parking van het
Labo voor Bosbouw van Universiteit
Gent, Geraardsbergsesteenweg 267 te
Melle-Gontrode. i.sm BOS+
De wandeling eindigt ongeveer 10:00 uur.
Meebrengen: aangepaste kledij, laarzen
of stevig schoeisel, verrekijker en een vogelboekje zijn een aanrader.
Het terrein is niet geschikt voor rol- of
kinderwagens.
Zondag 29 juni
Kriephoek en Bolveerput
De Bolveerput in Semmerzake is een oud
slibstort, en de Kriephoek een afgesneden Scheldearm die kunstmatig bebost
werd. Vooral de Bolveerput is een hotspot
voor moeras- en ruigtevogels zoals Cetti’s
zanger, bosrietzanger, sprinkhaanzanger, kleine karekiet, koekoek en grasmus.
Bruine kiekendief deed er al een paar
mislukte broedpogingen. Voor de botanisten (en amateur gifmengers): gevlekte
scheerling is één van de specialiteiten van
de Bolveerput.
Afspraak: 7:00 uur, Grenadiersbrug in
Semmerzake (op de rechteroever, kant
Gavere/Merelbeke). De tocht duurt een
drietal uur.
Info: Guy Huylebroeck,
0473 894 209
[email protected].
Vrijdag 27 juni
Landschapswandeling: landschapsecologie in historisch
perspectief in Scheldevelde te
De Pinte.
Scheldevelde is een kerngebied van het
meer dan 1000 ha grote open Parkbos dat
ten zuiden van Gent in ontwikkeling is;
het is er aangenaam kuieren door de dreven; in de vroege zomer struinen we met
alle liefhebbers door Scheldevelde; de
Groenlink nieuwsbrief /april -juni 2014
aandacht op deze avondwandeling gaat
uit naar landschapsgeschiedenis, flora en
fauna-elementen en inrichting en beheer
van het stadsrandbos in De Pinte.
Afspraak:
19:30 uur, parking Kasteel Scheldevelde,
op het einde van Kasteellaan in De Pinte
Info:
Walter Galle,
0499 949 087,
[email protected]
Zondag 6 juli
Steltlopertocht
Het Henegouwse Harchies is een deelgemeente van Bernissart, en dat zal bij
veel mensen een belletje doen rinkelen:
mijnen en dino’s. Door het instorten van
oude mijngangen en daarmee gepaard
gaande grondverschuivingen heeft zich
in Harchies een moerascomplex ontwikkeld dat zeer aantrekkelijk is voor watervogels en voor libellen. Er is altijd wel iets
speciaals te beleven in Harchies en in het
aangrenzende bos van Stambruges: wie
er al was zal het beamen, en voor de anderen is dit een uitstekende gelegenheid
om kennis te maken met dit topgebied.
Afspraak
6:00 uur, Yachtdreef Gent.
We zijn rond 19.00 uur terug.
Er is mogelijkheid om een verzorgde
snack te eten in een taverne naast de Mer
de Sable.
Info:
Guy Huylebroeck,
0473 894 209,
[email protected].
Gelderse Roos ©Norbert Huys
7
Activiteitenverslagen
Natuur.Boven-Schelde
11 januari 2014
Kiekendieventocht
Ah, de kiekendieventocht. De eerste echte
uitstap van het jaar, je moet er gewoon bij
zijn. Happy dinges wensen, totten geven,
en kiekendieven kijken. Want daar komen we uiteraard voor. Naar Kallo dus,
richting Groot Rietveld, want daar zitten
die beesten. Leve Linkeroever en elektriciteitspylonen allerhande, da’s altijd
goed om een slechtvalk tegen te komen.
Ter plekke was het voor de mensen die
de Nieuwe Wildernis gezien hebben een
beetje déjà-vu, daar liepen zowat dezelfde konikpaarden rond als die er in (te?)
grote getale in de Oostvaardersplassen
Blauwe kiekendief ©Wikipedia - Naumann
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
rondcrossen. Die beesten hadden een
hoge aaibaarheidsfactor, ook letterlijk;
al moest je wel opletten waar je liep van
de, hum, konikvlaaien. Enfin, we kwamen
voor de vogels, nietwaar. En ja hoor, drie
wijfjes bruine kiek doorkruisten daar de
hemel, en op het water dobberden tafelen kuifeenden. Grote rietpartijen ginder,
altijd handig voor rietvogels; al bleef het
bij één enkele enthousiaste Cetti’s zanger. Het is beter dan niets. Wie gefocust
naar het pad keek zag tussen de vlaaien
ook vlekplaat, een paddenstoel die bij
voorkeur op mest groeit. Daar was er dus
zeker genoeg van. Een rappe sperwer
vluchtte de struiken in, en wie voorop
liep kon de vinken en mezen tellen die
door de klein mannen die mee waren
werden opgejaagd. Verder op de plassen
vooral bekend wintergrut: slobeenden,
bergeenden, grauwe, Canadese, Nijl- en
brandganzen en wulpen. Een watersnip
reeste voorbij met zijn typische hese
schoonmoeder-roep, en aan de auto’s zat
een boomkruiper te roepen.
Volgende stop: de Verrebroekse plassen.
Met twee groepen die elk een kant van
de natte stukken opgingen en ondertussen keek en luisterde naar wat opvloog:
meestal heb je dan kans op watersnip (zes
keer) en als je geluk hebt, een bokje (één
keer). Op de plassen zelf en in de lucht
behoorlijk wat volk: de obligate ganzenfamilies – idem als aan het Groot Rietveld
– en nogal wat eenden: wilde, kuif-, sloben smient, en als kers op de vlaai zaten
er een drietal nonnetjes en een brilduiker.
Op het Verrebroekdok zelf dobberden 45
futen. Hier moet wel vis zitten, blijkbaar.
8
Laatste halte: Saeftinghe, uiteraard.
Van industrie naar polderlandschap,
het duurt daar nog geen vijf minuten. Je
staart je er scheel op de spruitjes, en af
en toe zie je dan rare dingen zoals dat
groot wit beest dat daar vloog. Grote zilverreiger, dus. Vanop de dijk en de kijkhut aan de gasleidingen, met zicht op het
Verdronken Land, konden we beginnen.
Bergeend. Kievit. Wulp. Tureluur. Kolgans.
Zwarte Ruiter. Wijfje blauwe kiekendief.
Een kat. Slechtvalk op een paaltje. Zowel
met telescoop als met verrekijker was er
wel iets te zien, al was een tele daar echt
wel handig. Ondertussen was het al laat
geworden zodat met de starblauwe hemel en de ondergaande zon veel vogels
herschapen werden tot tegenlicht-eend
en dergelijke, een teken dus dat we – met
of zonder borrel – naar huis konden gaan.
Het was ferm in orde. Kiekendieven gezien op een kiekendieventocht: we hebben dat weer goed gedaan.
Tim De Winter
[email protected]
24 januari 2014
Nieuwjaarsreceptie
Zoals elk jaar was er eind januari onze
nieuwjaarsreceptie met vooraf de algemene vergadering. Deze keer vond ze
plaats in het Gemeentelijk Ontmoetingscentrum in Gontrode .
Met zo’n 45 mannen en vrouwen kwamen
ze afgezakt naar Gontrode voor een gezellige babbel bij een hapje en een drankje.
Eerst was er het formele gedeelte met een
overzicht van wat we vorig jaar allemaal
verwezenlijkt hebben, met aandacht voor
de vier pijlers waar Natuurpunt mee actief is. We kunnen terugkijken op een
vruchtbaar jaar met enkele mooie aankopen in de Scheldevallei.
Krista Wettinck neemt de functie van
voorzitter over. We wensen haar alle succes toe.
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
We namen afscheid van Guy Huylebroeck
en Linda Garré, die ontslag namen uit het
bestuur. Bedankt voor jullie tomeloze inzet. We zullen Guy en Linda nog zien op
onze activiteiten.
Na dit verplichte gedeelte stond de natuurfilm van Guy De Meulemeester over
de Scheldemeersen op het programma.
Daarna konden de kurken knallen en werden de broodjes gesmaakt. Zo te zien was
iedereen druk aan het keuvelen. Nieuwe
contacten werden gelegd, oude bekenden
praatten wat bij.
Griet Decoene,
[email protected]
26 januari 2014
Oostkusttocht
De Oostkust is het stuk Vlaamse kust tussen Oostende en Knokke. Tegendraads
als we zijn, begonnen we onze Oostkusttocht in Middelkerke. Juist, ten westen
van Oostende. Maar daar was een goede
reden voor: tussen de vele storm-, kok- en
zilvermeeuwen was daar op een vochtig
stuk akker een kleine burgemeester gesignaleerd. Buiten Leuven is dat een best
zeldzame soort, en na wat discussie viel
de beslissing van “gaan we hem nu zoeken of niet” nadat Olivier onbeschaamd
uit de kast kwam als twitcher: “ik zou
hem toch graag op mijn jaarlijst hebben”.
Twee toertjes rond de blok leverden echter niets op, zodat we onze kans waagden
aan de kust. Er was in de nacht van 25
op 26 januari immers een flinke storm
doorheen Vlaanderen geraasd, en de
meeste zeevogels waren flink afgedreven
naar het noorden. Ze profiteerden van de
eerste uren van de nieuwe dag om terug
te keren naar hun voedselgronden in de
buurt van de Vlaamse banken. Daardoor
9
vloog er grote groep na grote groep van
vooral futen (1.300 vogels per uur) maar
ook aalscholvers en zeekoeten (100 vogels
per uur) voorbij, met tussendoor soorten
zoals alk, roodkeelduiker, middelste zaagbek, drieteenmeeuw, zilverplevier en in de
verte ook Jan-van-gents. Op de pier was
een groep steenlopertjes aan het foerageren, maar de grote sterattractie waren
toch de bruinvissen die regelmatig opdoken in de branding – helemaal niet veraf
dus.
Uitgekeken maar voldaan waagden we
het er nog eens op om de kleine burgemeester te zoeken en ja hoor, deze keer
kregen we hem van dichtbij te pakken.
Tik zei Olivier en hij zag dat het goed was.
In de weiden van Zandvoorde, onderweg
naar de Spuikom, vloog er een grote zilverreiger op en op de Oostendse Spuikom
zelf zaten kuif- en brilduiker en middelste
zaagbek. Inmiddels was het middag geworden en schoven we stilaan op richting
Groenwaecke, het bezoekerscentrum van
de Uitkerkse Polders. Onderweg, in de
polders, zaten de traditionele smienten
en grauwe en kolganzen, met daartussen
Ransuil ©Guy Huylebroeck
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
goed weggestoken twee rotganzen. Het
bezoekerscentrum zelf is een ideale plek
om de boterhammetjes op te eten, met
zicht op een vijvertje en voederplankjes
achter een grote vensterwand, en een
dikke kans om collega’s vogelkijkers te
ontmoeten. De grote attractie bevond
zich echter aan de andere kant van de vijver, waar een ransuil zat te roesten in de
struiken.
Na het eten was het vet letterlijk van de
soep en kwam er een flink buienfront opzetten. Omdat ook Sabientje geen beterschap voorspeld had en omdat aandringen geen zin meer had, sloten we vroeger
dan voorzien af.
Guy Huylebroeck
[email protected]
8 februari 2014
Beheerwerkdag in Semmerzake Geen betere dag dan vandaag om de hemelsluizen vergeten te sluiten... moet
iemand daarboven gedacht hebben. Ondanks de zondvloed hebben een tiental
volhardende mannen van de beheerwerkgroep opnieuw de klus geklaard. Op
het programma stond het knotten van
een aantal uit te kluiten gewassen wilgen alsook het opruimen van bomen die
door het stormweer van de laatste weken
noodgedwongen het loodje moesten leggen. Toen ik rond 15.00 uur arriveerde op
de beheerwerkdagspot, zag ik nog net
een aanhangwagen vol met gekapt hout
wegrijden. De verschillende stihlzaagmachines lagen al mooi verzameld in de
kruiwagen, tijd om een welgekomen Gageleer te nuttigen voor de mannen van de
beheerwerkploeg. Alweer heel mooi werk geleverd door
mijn straffe ploeg ;-) Wind noch regen
houdt hen tegen. Dat is nogmaals bewezen!
10
Gepaste trots ©Krista Wettinck
Op de foto kunnen jullie genieten van een
sfeerbeeldje aan het einde van deze beheerwerkdag. Laurent en Koen tonen met
gepaste trots het nieuwe infobord voor
het natuurreservaat De Taerwemeersch.
Laurent heeft me bezworen op zijn communiezieltje dat hij binnen afzienbare tijd
het bord op een goed zienbare plaats zal
plaatsen aan het reservaat. Door de goede beheerwerken voelt alvast de Steenuil
zich zeer goed thuis. Een soort die als je
het op niveau van Vlaanderen bekijkt,
toch telkens met minder leefgebied moet
stellen. Niet in Gavere dus.
Krista Wettinck,
[email protected]
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
9 februari 2014
Zeelandtocht
De Zeelandtocht had deze keer een behoorlijk hoog safari-gehalte: veel in de
auto zitten en uit de auto kijken. Beestje
gezien, dag beest, volgend beest. De voornaamste reden was dat meneer Beaufort
ons had voorzien van windkracht 7, wat
in het vlakke en striemende polderland
daar een geweldig effect had. De ene echte wandeling die we deden, langs de Deltahaven op Neeltje Jans, werd uitgevoerd
in gebogen en/of zijwaarts-lopende toestand. Telescopenwerk was onbegonnen,
en zelfs stilstaan en verrekijker kijken
was enkel voor kloeke en standvastige
lieden. Dus, beestjes kijken vanuit de auto
dan maar.
We zagen ze al vliegen (enfin, sommigen
toch) toen we de Westerscheldetunnel
uitkwamen: een blauwe kiekendief in de
grauwe ochtend, alstublieft. Aan het natuurreservaat Middelplaten begon het
echte werk: kanoeten, wulpen, kluten,
zwarte ruiters, groenpootruiters, tureluurs, een héle hoop bonte strandlopers,
scholeksters, bergeenden, zilverplevieren,
enkele knobbelzwanen, twee rosse grutto’s en een bende rotganzen. Als ochtendhap kan dat al tellen.
Verder langs het Veerse Meer deden we
lustig voort: veel middelste zaagbekken,
krak-, kuif- en wilde eend, een buizerd en
brilduikers. Voorbij de jachthaven aan de
Muideweg leverde ook schoon spul op:
kleine zilverreiger, dodaars en eidereend.
Neeltje Jans dan, een eilandje dat altijd
goed is voor leuke beesten, al was er veel
copy-paste bij: alweer middelste zaagbek,
rotganzen, fuut, maar ook grote mantelmeeuw, steenlopers, dodaars, putter en
oeverpieper. Tegen dan was de lucht uitgeregend en hadden we een eerste (en
eigenlijk enige) strekking der ledematen
11
kunnen uitoefenen. Zoals reeds gezegd
ging dat wegens klimatologische omstandigheden niet altijd even rechtlijnig.
Met Geert als GPS hebben we iedere polderweg gezien, elke dijk omvergereden
en de laatste drassige en ondergelopen
polderweide uitgekamd. Die polders en
natte stukken waren goed voor enkele
speciallekes: weiden vol rotganzen en
brandganzen; waarbij er één zwarte rotgans tussen zat. Omdat er aan de Plompe
Toren een rosse franjepoot was gesignaleerd, gingen we uiteraard eens kijken.
Het beest werkte niet mee en bleef massief onzichtbaar, maar wél leuk te zien
was een alk op de Oosterschelde ginder.
En dan, uiteraard, Brouwersdam. De kers
op de zalm, het neusje van de taart, er is
altijd wel iets te beleven daar. Zwarte zeeeend, brilduikers, ijsduikers, roodkeelduikers, een kudde scholeksters, drie ijseenden, paarse strandlopers en steenlopers,
zilverplevieren, bontbekplevier, twee zeekoeten, drieteenmeeuwen; enfin, daar kan
je als eens vroeg voor opstaan.
Na de lunch met - ah, wie had dat gedacht
meer zon en minder wolken, via de Ouddorpse haven en wat polderwegen terug. Wat licht gevogelte bekijken doet de
spijs beter verteren, dus dan krijg je wat
smienten, wintertalingen, bergeenden,
brandganzen en kolganzen en rotganzen,
een hele kudde tureluurs, en kleine en
grote zilverreiger.
Terug naar Brouwersdam, deze keer met
eb, handig voor die andere leuke beesten:
grijze zeehonden. Die steken dan hun kop
boven water en knipogen eens naar die
rare vogelaars in de wind. Maar ziet, het
kan nog veel beter. We zagen alles van in
de voormiddag nog eens opnieuw, met
als dessert van de dag een zwarte zeekoet.
Dat staat vet en onderlijnd in het waarnemingenboekske.
De rest van de namiddag was het veel autorijden, checken waar die franjepoot zit
(niet gezien, helaas), en onderweg rond
Serooskerke en Kerkwerve nog wat extra
soorten meepikken. Kleine zwanen in een
veld, bijvoorbeeld. Eenden bij de vleet, in
alle soorten en gewichten. Enkele troepen brandganzen en rotganzen, of drie
lepelaars in de zompige weiden.
Voor ‘Plan Tureluur’ riskeerden we toch
nog eens een blik achter de kijkwand, met
een paar honderden kluten, een slechtvalk, en aan de andere kant een hele hoop
goudplevieren, schoon in de zon. De fut
was dan al ver op, zowel bij ‘t zonneke
als bij vogels en vogelaars. Maar het is
goed geweest. Het weer mocht iets rustiger, maar het gevogelte maakte heel veel
goed. Dit was absoluut één van de betere
edities, graag nog van datte. Volgend jaar
weer!
Tim De Winter
[email protected]
Ijsduiker ©Guy Huylebroeck
Groenlink nieuwsbrief /april - juni 2014
12
Maart 2014
Cursus mossen en lichenen
Natuurpunt Boven-Schelde nodigde uit
voor een cursus ‘Mossen en lichenen’. Eén
praktijkles en drie uitstappen moeten
ons een beetje wegwijs maken in de voor
velen mysterieuze wereld van deze vaak
onopvallende maar daarom niet minder
boeiende organismen.
Hans leerde ons tijdens de theorielessen
al dadelijk dat de oude term ‘korstmossen’ niet correct is omdat er geen enkele
verwantschap met mossen bestaat en
daarom spreken we beter van ‘lichenen’.
Waarom beide groepen dan toch combineren in één cursus? Omdat ze samen op
dezelfde plaatsen voorkomen!
En dat merkten we onmiddellijk bij onze
eerste uitstap. Ver moesten we niet lopen,
de eerste boom die we zagen was onderaan begroeid met gewoon zijdemos en
met gewoon dikkopmos, twee zeer algemene slaapmossen in onze contreien.
Wat hoger op de stam determineerden
we 3 lichenen, gekroesd en groot dooiermos en grauw rijpmos.
Een afgebroken tak leverde alweer 2 andere lichenen op en op de steentjes langs
het pad stond het gewoon muisjesmos op
ons te wachten.
Vervolgens trokken we het bos in en ook
daar ging het determineren onafgebroken door. Veel algemene soorten maar
toch ook zeldzamere soorten zoals zandhaarmos en nerfpuntmos lagen op onze
weg. Bij de mossen leek het erop dat we
enkel bladmossen zouden vinden maar
Hans zijn geoefend oog ontwaarde een
dode tak en zo maakten we ook kennis
met gedrongen kantmos, ons meest algemeen voorkomend bebladerd levermos.
Voor een absolute leek was het een overweldigende hoeveelheid nieuwe informatie maar Hans stelde ons gerust, als je een
tiental algemene mossen kent, kom je al
heel ver onze Vlaamse bossen!
De voormiddag vloog om en onze uitstap werd onverwacht bekroond met de
vondst van een hazelworm, een mooie
afsluiter van een boeiende ontdekkingstocht!
Kristel Keppens
[email protected]
Groot dooiermos ©Wikipedia
Groenlink nieuwsbrief /april - juni 2014
13
Zondag 16 maart
Kinderwandeling
Op zondag 16 maart was het
verzamelen geblazen voor een
kidstocht(je) over amfibieën.
De vier aanwezige gezinnen
werden verwelkomt door een
specht, knorrende padden en
nestelende bijen en dit onder
een stralende zon.
Was het enkel jeugdig enthousiasme of zat het mooie
weer er ook voor iets tussen?
Geen idee, maar de kinderen
konden niet wachten om de
amfibieënbarrière te contro- Infobord paddenoverzet ©Wim Dries
leren. Na een korte uitleg over
het vastpakken van amfibieën
poel konden we ook mooi de verschillen
(steeds met vochtige handen!) werden zien tussen de klompjes kikkerdril en de
de kinderen losgelaten op de wachtende snoeren van padden.
padden, kikkers en salamanders.
Aan de poel zelf kreeg iedereen een korte
les (of opfrissing) over de verschillen en Wim Dries
gelijkenissen tussen amfibieën en reptie- [email protected]
len. Daarna mochten de kinderen aan de
hand van zoekkaarten de verschillende
dieren op naam brengen. Uiteindelijk
werden er een vrouwtje en een mannetje
vinpootsalamander, 6 bruine kikkers en
74 padden vrijgelaten in het water. In de
Kleine watersalamander ©Wim Dries
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
14
Kasper vertelt:
Op zondag 16 maart zijn we met
een groepje volwassenen en
kinderen op stap geweest.
We gingen op zoek naar padden
en kikkers. Hiervoor heb je een paar laarzen
en een emmer nodig.
De mannetjespad is kleiner dan
de vrouwtjespad.
Als de mannetjespad de rug van
de vrouwtjespad vasthoudt dan
is het een koppeltje.
Het was heel tof! Kasper
Een paddenkoppeltje ©Wim Dries
Natuurpuntvlees
Het vlees dat we aanbieden is afkomstig
van de ongeveer 800 runderen (vooral
Galloways) en schapen die Natuurpunt
inschakelt om aan graasbeheer te doen.
Om de kuddes jong en vitaal te houden,
worden elk jaar een aantal volwassen
dieren geslacht. De aandachtige lezer is
mee: in de ongerepte natuur zorgen natuurlijke predatoren zoals Wolven voor
het jong en vitaal houden van de kuddes,
maar bij gebrek daaraan in onze reservaten nemen de Natuur.ploegen deze taak
over. Het vlees van deze dieren kan je nu
aankopen. Hierdoor help je de natuur
driemaal.
Eén: Natuurpunt “nationaal” verdient
door de verkoop van de dieren geld, zodat het beheer van natuurreservaten met
een veestapel economisch haalbaar blijft.
Twee: Natuur.Boven-Schelde krijgt op die
verkoop een commissie, en dit bracht bij
de laatste verkoopsronde €330 in het
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
laadje! Deze commissie kunnen we zelf
gebruiken voor de lokale aankoop van
natuurgebieden. En drie: omdat deze dieren enkel oneetbare gewassen eten en die
omzetten in vlees, is dat vlees zowat het
meest milieuvriendelijke dat in ons land
op de markt te verkrijgen is. Conclusie:
als je dan toch vlees wil eten, eet dan Natuur.vlees! Praktisch:
Bestellingen voer je in via de website
van Veeakker. Je moet jezelf wel eerst registreren: vergeet dan niet te vermelden
dat je Natuurpuntklant bent, anders krijgen wij geen commissie op
jouw bestelling!
www.veeakker.be
15
Beheerwerkgroep
De beheerwerkgroep van Natuurpunt
Bovenschelde staat in voor het beheer
van de reservaten van de afdeling. Onze
afdeling heeft intussen zo’n 150 ha natuurgebied in beheer.
De beheerwerkgroep bestaat uit 5 conservators. Samen bepalen zij het beheer
en elk is verantwoordelijk voor de opvolging van een deel van de reservaten.
De conservators zijn:
Fernand Daenekynt (Melsen), Laurent
Stevens (Semmerzake), Michaël Bekaert (Zevergem), Gert De Cock
en Koen De Witte (Schelderode en Merelbeke)
De beheerwerkgroep kan rekenen
op de samenwerking met:
 een 17-tal landbouwers: voor het
beheer van graslanden. Afhankelijk
van de ondergrond en de watertafel is
dit een maai-, graas- of een combinatie
van maai- en graasbeheer. Debeheervoorwaarden worden vastgelegd in jaarlijkse contracten. Zo maken we samen
met de landbouw werk van betere natuur.
 de professionele teams van Natuurpunt: voor grotere beheer- of inrichtingswerken (grote afsluitingen, maaibeheer
in natte percelen, indijken van houtopslag..)
 de eigen beheerwerkploeg: voor allerhande werken. Regelmatig organiseren we beheerwerkdagen. Aan de slag
voor de natuur midden in de natuur. We
kunnen rekenen op heel wat sympathisanten die mee de handen uit de mouwen
steken voor meer en betere natuur. Iedereen is van harte welkom.
 de overheid: gemeenten (oa plaatsen
van containers), de Vlaamse overheid (inrichtingswerken)
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
Elke tweede zaterdag van de maand organiseren we een beheerwerkdag. We
beginnen om 9 u en werken tot 16u30.
Ben je graag buiten, wil je de natuur
graag een handje helpen, aarzel dan niet
eens langs te komen. We hebben steeds
handen te kort. Ook voor een paar uurtjes ben je meer dan welkom. Diegenen die heel de dag blijven bieden we
over de middag graag een broodjesmaaltijd aan .
De beheerwerkgroep
zaterdag 12 april:
inrichtingswerken in de
Merelbeekse meersen
Afspraak :
Oude Pontweg in Merelbeke
tussen 9u en 16.30 uur.
Beheerwerken ©Walter Galle
16
Echo uit De Pinte Echo uit Melle
Gemeentelijk
bomenbeheerplan
Straaten
laanbomen
vormen
de basis van het openbaar groen
in een gemeente als De Pinte.
In samenwerking met de Hogeschool Gent,
afdeling Melle, Agro- en Biotechnologie
inventariseert De Pinte alle bomen op het
openbaar domein. Voor De Pinte werd dat
de jongste twee jaar uitgevoerd, de bomen in Zevergem komen in 2014 aan bod.
Het plan heeft als doel om per boom
individueel een beheer op te stellen. Zowel het behouden als het uitbreiden van het huidig bomenbestand zijn hoofddoelen van dit plan.
Door het opstellen van een bomenplan komt er een overzicht voor de
noodzakelijke
beheerswerkzaamheden en kan de gemeente dat onderhoud beter uittekenen. Het bomenplan
zet een duurzame en doelgerichte beheerkoers uit voor een lange termijn.
Dit beheerplan vormt de basis voor een
gestructureerd beheer voor de komende
twintig jaar.
Walter Galle,
[email protected]
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
Op de bijeenkomst van de milieuraad op
11 februari 2014 was het voortbestaan
van de milieuraad het belangrijkste punt
op de agenda. Op 13 november 2013 werd
tijdens een publieke vergadering het beleidsplan van de gemeente Melle voor de
komende zes jaar voorgesteld. Door een
minder goede communicatie werd het al
snel duidelijk dat de beleidsdoelstellingen rond milieu en natuur weinig of helemaal niet aan bod kwamen. De milieuraad
reageerde met een scherpe vraag aan het
college van burgemeester en schepenen
om de onduidelijkheden recht te zetten.
Zonder duidelijkheid kwam het voortbestaan van de milieuraad in het gedrang .
Op de vergadering van 11 februari werd
er een afsprakennota en een samenwerkingsakkoord besproken. De milieuraad
kon zich vinden in de inhoud van de documenten en zal in de toekomst voortwerken om gericht advies te verlenen in
natuur-en milieudossiers.
Het Regionaal Landschap Schelde Durme heeft het dossier Trage Wegen van de
gemeente afgewerkt. Studenten Groenmanagement van de Hoge School Gent
hebben een bomenbeheerplan opgesteld.
In dit plan zijn, naast het beschrijven van
een algemene beheervisie ,voor alle laanen parkbomen van de gemeente individuele fiches opgesteld.
Rudy De Mol,
[email protected]
17
De winnaar van
'De Grote Natuurenquête':
Jasper Vandermeersch
uit de Wautersdreef in Melle.
We wensen
hem en zijn
gezin een
aangenaam
verblijf in
'Les Cabanes
de Marie'
De Natuur verdient ook uw interesse!
Een gezinslidmaatschap van natuurpunt voor slechts €24 inclusief het tijdschrift Natuur.
Blad, 10% korting op alle artikelen van de Natuurpuntwinkel, gratis deelname aan geleide
wandelingen en fietstochten van Natuurpunt.
Een bijkomend abonnement op de tijdschriften:
Natuur.focus aan €8,50 Natuur.Oriolus aan €8,50
Beide tijdschriften aan €14,50
Overschrijven op IBAN-rek.: BE17 2300 0442 3321, van Natuurpunt Mechelen.
Groenlink is het tijdschrift van Natuur.Boven-Schelde en verschijnt 4X per jaar in een oplage
van 1.150 ex. Leden van Natuur. en tevens inwoner van Merelbeke, Melle, Gavere en De Pinte
ontvangen het tijdschrift gratis. Woont u in een andere gemeente dan kan u Groenlink ontvangen door €7,50 te storten op rek. BE22 8910 4402 2347 van Natuur.Boven-Schelde p/a
Luc Verstraeten, Rood Beeldekensstraat 66, 9820 Merelbeke
Steun Natuur.Boven-Schelde
Ook u kan de werking van Natuur.Boven-Schelde rechtstreeks financieel steunen door
storting op IBAN-rek.nr. BE56 2930 2120 7588, van het reservatenfonds met vermelding:
“project 6633 – Scheldemeersen” of “project 6300 – Taerwemeersch”.
Elke storting vanaf €40 geeft u automatisch een fiscaal attest!
Meer info: [email protected]
Bezoek het fotoforum: http://picasaweb.google.be/groenlinkbovenschelde
Bezoek onze website: www.natuurpuntbovenschelde.be
Bezoek onze waarnemingssite: http://bovenschelde.waarnemingen.be/indexphp
Groenlink nieuwsbrief / april - juni 2014
18
• Zonneboilers
• Fotovoltaïsche
installaties
• Sanitair & CV
SCHUITERSTRAAT 26
9031 DRONGEN
TEL: 09 227 73 07
[email protected]
BED & BREAKFAST
Merelbeke-Bottelare
0475/66.63.19
La clé
Snoeiwerken
Boomverzorging
Michaël Bekaert
du Sud
Nieuw! La clé du Sud Jewelry
www.lacledusud.be
Houtstraat 6
9636 Nederzwalm
Tel. 0497/430 179