Interview Gerard van Maasakkers - 2014

Interview Gerard van Maasakkers - 2014
In 1982 schreef Gerard al een liedje over dit unieke evenement: D’n Optocht. Exact 30 jaar later werd hij
door de organisatie benaderd als Cultuurgezant. Als Cultuurgezant maakte Gerard van Maasakkers de
afgelopen drie jaar de Brabantsedag van dichtbij mee. De zanger praat over de staat en status van het
festival en wat een evenement als Brabantsedag voor een dorp of regio kan betekenen.
Gerard, voor de mensen die je niet kennen: stel je even voor!
Ik ben zanger en cultuurgezant voor de Brabantsedag, vooral in een rol als ambassadeur. Ik had van tevoren
gedacht meer voor de culturele invulling te kunnen betekenen, maar ik merk wel dat mensen het
waarderen als ze mij zien, tijdens het bouwen of bij de optocht. Verder wist ik niet echt hoe ik het nog meer
uit moest dragen. Van tevoren riep ik ook al overal hoe geweldig de Brabantsedag is!
Je zat dit jaar ook in een panel dat tips gaf, toen wagenbouwers hun ideeën aan elkaar presenteerden.
Ik denk ook dat het heel goed is dat er avonden worden georganiseerd, met hele praktische dingen voor
wagenbouwers. Ik heb vaak gezien dat het idee prachtig was, en dat ik denk: 'Wow, als dit toch gaat
werken!' En dat ik het dan voorbij zag trekken en dacht: 'Hè verdorie, waarom hebben jullie dat niet beter
gedaan?' Omgekeerd ook. Je moet je nooit blind staren op een ontwerp, want het gebeurt op het moment
zelf. Met het spel, geluid, en de techniek er omheen moet het een overdonderende ervaring zijn. Kijk, ik
heb als publiek een verwachting en er is alles aan gelegen om die verwachtingen te overtreffen.
In je jeugd ging je vaak bij de Brabantsedag kijken. In de jaren tachtig weidde je een nummer aan de
optocht: De Optocht Trekt Voorbij. Hoe kwam dat?
Ik woonde toen in Heeze, wat nu de gemeente Valkenswaard is bij de Heezer Hut. Het was de 25ste
Brabantsedag en ze wilden iets speciaals doen. Ze vroegen mij om een liedje te maken. Bij de vijftigste is er
overigens niks gebeurd. Vorig jaar heeft iemand me gevraagd of we dat liedje niet een nieuw jasje konden
geven. Qua tekst denk ik dat het nog steeds heel goed bij de Brabansedag past, maar ik zou er een hele
nieuwe muziek onder moeten schrijven. Daar had ik geen tijd voor, en om er iemand anders aan te zetten
vond ik ook niet leuk. Het is toch je kindje.
Bij het corso in Valkenswaard (2007) weidden ze een hele optocht aan je liedjes. Je bent van huis uit
tuinarchitect. Is het corso dan niet een meer logische match?
Ze kwamen toen langs van het corso en vroegen dat inderdaad, en ik was toen ongelooflijk verguld. Of
grûts, op z'n Brabants. Die optocht was echt helemaal super! Het was geweldig. Maar bloemen hebben hun
beperking, die zijn geel, donkerrood, roze, wit... Bij het corso is het daarom méér de wagen en gebeurt
minder er omheen. Het spel is bij de Brabantsedag een veel belangrijker onderdeel en dat zorgt wel voor
een echte toegevoegde waarde. Het is meer theater.
Je bent ook echt een theaterman. Hoe vergelijkt wat jij doet op podium, met de optocht van de
Brabantsedag?
Ik zing voor de pauze een paar liedjes, na de pauze een paar, daar moet afwisseling in zitten. Dat moet in de
optocht ook zo zijn. Tussen de wagens, maar ook binnen de wagen, met een begin, een eind en wat daar
voor moois tussen moet zitten.
Kijk je met jouw achtergrond en expertise in theater en muziek, anders naar een optocht?
Ik kan ontroerd raken door één speler op een wagen. Maar mij ontgaat ook veel, hoor. In Valkenswaard
trekt een wagen twee keer voorbij. In Heeze maar één keer, waardoor ik lang niet alles zie. Groepen willen
soms teveel doen, teveel informatie overbrengen. En dan heb ik al een voorsprong, omdat ik het idee
erachter ken doordat ik bij de bouwers ben geweest.
Hoe belangrijk is het historische aspect voor jou?
Het moet natuurlijk historisch zijn wortels hebben, maar moet wel van deze tijd zijn. En van mij mag het
zeer modern zijn. Dat wil niet zeggen dat 'de werken van Jeroen Bosch' geen goed thema kan zijn. Je kunt
dat heel modern uitbeelden. Als ik maar niet de hele tijd een stel in juten zakken gestoken middeleeuwers
zie. Daar ben ik snel op uitgekeken. De Brabantsedag lijkt die tijd definitief achter zich gelaten te hebben.
Wat zou je daarentegen als verbeterpunt noemen?
Alles kan altijd beter. Natuurlijk. Je staat voor de vraag: ‘Wat wil je?’ Een festival met een thema? Of een
cultuurfestival, met toevallig nog een optocht? Je moet uniek zijn. Mensen moeten denken: ‘Daar moet ik
bij zijn, daar gebeuren bijzondere dingen.’ Daar praat ik over met het bestuur want ik heb daar wel ideeën
over. Het bestuur is ook kritisch naar zichzelf en heeft inmiddels de verbeterpunten in het vizier. Maar
veranderen kost veel kruim, dat weet ik wel. Er dient zich nu een jongere lichting aan in het bestuur, die
kunnen daar ook mee aan de slag.
We denken graag over Brabant als een Bourgondische regio die juist geschikt is voor zo'n optocht. Zou je dit
overal kunnen organiseren?
In een stad zouden mensen nooit zo gek zijn zoveel tijd en energie in zo'n buurtschap of vriendengroep te
steken. Of het in Friesland of Zeeland zou kunnen? Misschien wel, maar dan zou het er anders uit zien. Het
heeft hier toch een, noem het maar Bourgondische uitstraling. Dat heeft te maken met de Katholieke
achtergrond. Er mag hier gespot worden met de kerk, de politie, met wetgevers. Daar zal je in Zeeland niet
ver mee komen.
Wat kan zo'n evenement, los van de optocht, betekenen voor een dorp?
Ik ben altijd jaloers geweest dat we in Nuenen, waar ik vandaan kom, nooit zoiets hadden. Ik denk dat het
jongeren een heleboel extra's biedt als ze in zo'n dorp opgroeien en daar in mee gaan. Het over een langere
tijd naar iets toe werken, en dan zien dat al dat werk resulteert in zo'n prachtige optocht... Dan zie je dat die
lange adem ergens goed voor is. Bovendien kun je jezelf onderscheiden. Als een kind goed is in tekenen,
acteren of bouwen, dan biedt de Brabantsedag een fantastisch podium.
Wat was je eerste gedachte bij het thema dit jaar: Krantenkoppen?
Ik weet nog dat ik benieuwd was. En dat ben ik nog, eigenlijk. Ik denk ook dat de commissie die daar over
gaat, het moeilijk moet hebben gehad om te zorgen dat niet teveel thema's op elkaar zouden lijken. Dat
moet natuurlijk goed bewaakt worden. Maar voor mezelf kon ik het niet meteen invullen, ik ga daar open
minded in.
Er zijn ongetwijfeld mensen die dit lezen, en nog nooit bij de Brabantsedag zijn geweest. Wat missen zij?
Waarom moeten ze gaan?
Het is een prachtige middag, waarin een bont gezelschap voorbij trekt. Het is geweldig om te zien hoe een
groep mensen, die overdag compleet iets anders doen, 's avonds heeft gebouwd aan iets dat alles
overstijgt. Ik ben daar persoonlijk zeer gevoelig voor. Ik ben ook betrokken geraakt, omdat ik ze allemaal
bezocht heb. Dat ga ik dan ook missen: de gedrevenheid waarmee de mensen zich uit de naad werken en
iets prachtigs neerzetten.