orthodontie Orthodontisch herstel na breuk Herstel incisiefpositie na relapse door composietbreuk van gebondeerde orthodontische retainer Na orthodontische behandeling is het in een aantal gevallen wenselijk de frontstand met een gebondeerde draad te retineren. De oorspronkelijke orthodontische afwijking bepaalt in grote mate of er een indicatie is voor een dergelijke retentie. Zo zijn bijvoorbeeld spacing en rotaties in het bovenfront vóór de orthodontische behandeling een aanleiding tot het plaatsen van een vaste retentiedraad. Ook afwijkende functie, zoals interdentale slik, tongpersen en een slappe lipmusculatuur, zijn hierin factoren. De voorkeur gaat natuurlijk uit naar het vóór orthodontisch afbehandelen corrigeren van de afwijkende functie. De gebondeerde retentiedraad is met composiet en bonding op de linguale zijde van de frontelementen bevestigd. Door overbelasting kan deze verbinding verbreken. Het gaat dan om het bijten op harde dingen of om traumata. Losraken van de retentiedraad kan ook het gevolg zijn van zwakheid van de verbinding door een onjuist verlopen procedure bij het aanbrengen ervan. Meestal zal de patiënt merken dat de vaste retentie los is gegaan en zich melden bij de praktijk voor reparatie. Soms echter blijft de breuk onopgemerkt en kan er een positiewijziging van het betrokken element optreden. Deze positiewijziging zal soms de aanleiding zijn de praktijk te bezoeken, of deze wordt opgemerkt bij een retentiecontrole. Wanneer er eenmaal standsverandering is opgetreden (zie afb. 1) is het niet verkieslijk om de vaste retentie zonder meer te herstellen. De standsverandering wordt hiermee de geretineerde positie en doet afbreuk aan het orthodontisch behaalde resultaat. Klinische procedures In sommige gevallen wordt de breuk snel ontdekt en is de 1 26 • MEI 2004 Reinier Hoogeveen tandarts standsafwijking zo gering dat deze met vingerdruk kan worden gecorrigeerd. Hiermee wordt gebruikgemaakt van de natuurlijke of nog wat verhoogde mobiliteit van het betrokken gebitselement. Wanneer er een nieuwe composietverbinding wordt gemaakt terwijl de tand met vingerdruk in de correcte stand wordt gehouden, kan het probleem op deze wijze eenvoudig en afdoende worden opgelost. Is de standafwijking op de hierboven beschreven manier niet op te lossen omdat de verplaatsing te groot is, dan kan worden gedacht aan het repositioneren van het element door middel van plaatapparatuur of zelfs vaste apparatuur. Wanneer het gaat om een intacte retentiedraad die goed op de buurelementen van het verplaatste element vastzit, kan met de hieronder beschreven methode simpel tot een zeer bevredigende oplossing van het probleem worden gekomen. Voorgestelde procedure Door de retentiedraad als verankering te gebruiken, kan met powerthread de tand weer met lichte druk orthodontisch worden verplaatst naar de positie die deze oorspronkelijk had. De powerthread is mesiaal en distaal van het element naar linguaal/palatinaal gebracht en gaat daar om de vaste retentiedraad heen. De onder de retentiedraad doorgevoerde delen worden weer naar labiaal gebracht en geknoopt mesiaal of distaal van het element (afb. 2a-b). Er moet op worden gelet dat de knoop niet stoort bij de migratie van de tand naar de retentiedraad toe. Om esthetische redenen kan worden gekozen voor doorzichtige powerthread. Omwille van de de duidelijkheid op de foto (afb. 2) is grijze powerthread gebruikt. De spanning in de powerthread hoeft maar zeer gering te zijn voor het terugtippen van het element: in de orde van 20 gram of lager. Dit voorkomt pijn, endodontologische complicaties en onnodige wortelresorptie. In enkele gevallen is de contour van het te verplaatsen gebitselement zodanig dat de labiaal verlopende power- 2a 2b orthodontie 3 thread naar cervicaal of incisaal afglijdt. In een dergelijk geval is het nodig labiaal op het element een button, bracket of een komposietknobbeltje aan te brengen om de powerthread op de juiste plaats te houden. 4a 4b tand worden verbonden (afb. 4a-b). De hier beschreven procedure is zowel in de onder- als in de bovenkaak te gebruiken. Contra-indicaties Na enkele dagen tot twee weken is de tand weer in de oorspronkelijke geretineerde positie (afb. 3). Het is onwenselijk de tand onnodig lang op de hierboven beschreven wijze ingebonden te laten. Dit omdat er na contactmaken met de retentiedraad een intruderend effect ontstaat door de elastiektractie tegen het schuine linguale/palatinale vlak van de incisief. Wanneer er sprake is van een lichte suprapostie van het losgeraakte element, kan dit effect juist worden benut. Zodra de tand in de goede positie is teruggekeerd, kan de powerthread worden verwijderd. De retentiedraad kan dan weer met een nieuw composietdepot met de De hier genoemde oplossing kan niet worden gebruikt wanneer de wortelpositie van het aangedane element incorrect is geworden of wanneer er een infrapositie van het verplaatste element is ontstaan. Ook wanneer de retentiedraad is verbogen, moet er een andere oplossing worden gezocht.« * Correspondentie-/praktijkadres: Rijksstraatweg 49a, 4194 SK Meteren, tel. 0345-580570; e-mail: [email protected] MEI 2004 • 27
© Copyright 2024 ExpyDoc