Read the full version

Checkpoint Charlie tussent Molenbeek en Dansaert.
Rachida Aziz
Als ik door het raam van mijn winkel kijk, kan ik op het einde van de Dansaertstraat het kanaal
zien liggen. Die brug daar in de verte is Checkpoint Charlie tussen Molenbeek en de modewijk.
Vijf jaar geleden heb ik bewust voor deze plek gekozen. Tegen alle advies in dat een winkel met
'mijn soort kleren' eerder in de Gentsesteenweg hoorde en niet in de chique Dansaerstraat. In die
tijd stond de Vervlaamsing van de Dansaerstraat op het punt ook dit laatste stukje op te slorpen.
Ergens leefde in mij het verlangen om dat proces te doen haperen. ik wou een losse kassie zijn
waar de gentrificatie over struikelde.
Een half decennium later is dit deel van de Dansaerstraat diverser dan ooit. Er zijn designers
bijgekomen, maar die hebben de winkels die er al waren niet het kanaal over geduwd. Ik heb in
die vijf jaar de meest kleurrijke personages ontmoet en die hebben mij meegesleept in de
wonderlijkste avonturen.
Amalia, de dochter van Vlaanderens bekendste dialectzanger, waaide op een dag mijn winkel
binnen. Enkele weken later stond ze tussen de kledingrekken op een gekantelde toonbank haar
gevoelige liedjes te zingen terwijl op hetzelfde moment honderd meter verder de politie met
stenen bekogeld werd na een opstoot van Sharia4Belgium en een zoveelste incident met
politie-agressie.
Amalia nodigde mij op haar beurt uit op een bijeenkomst in een molen zonder wieken ergens in
de eindeloze velden van de West-Vlaamse polders. In een grote kring hielden alle aanwezigen
elkaars hand vast “om de kracht van de aarde en van onze ziel te voelen”. Ik had ondertussen
meer oog voor de hond die één van de gasten had meegebracht. Zei ik hond? Dit was geen hond
maar een dier dat weggelopen was uit de Neverending Story. Als hij door de weiden rende,
maakte zijn rug een golvende beweging als een vliegend tapijt. Mocht ik toen besloten hebben
om op die hond te gaan zitten, dan zouden we meteen door de laaghangende wolken gekliefd
hebben. En dat zou ik op dat moment de normaalste zaak van de wereld gevonden hebben.
Ook het andere muzikale spectrum leerde ik kennen dankzij de Dansaerstraat. Hannah kwam op
een avond mijn vriendin oppikken die op bezoek was in mijn winkel. Haar vriendje Lesley
organiseerde een heavy metal-concert met groepen uit heel Europa. Aan de vooravond van dat
concert had hij de muzikanten uitgenodigd op zijn verjaardagsfeestje. Daar zaten ze. Zestig
heavy metalmuzikanten uit Noorwegen, Frankrijk en Duitsland bijeengepakt in een appartement
in de Dansaertwijik. Ze leken allemaal als twee druppels op elkaar met zwarte broeken en lang
haar dat nooit geknipt wordt. Als je een kamer van het appartement binnenstapte zag je eerst
enkel haar. Haar, haar, haar. Allemaal heel lieve jongens tot ze te veel gedronken hadden.
Waar is de rebel die een blauwe jeans draagt en zijn haar kort knipt, vroegen we. Nee, dat bestaat
niet, antwoordden ze. We zijn net op tijd vertrokken want het feestje is daarna nog zwaar uit de
hand gelopen. Hannah vertelde het enkele dagen later op haar typisch onderkoelde manier terwijl
ze in mijn living met haar handen onder haar hoofd op het tapijt lag.
www.azira.be - 1 - Rachida AZIZ
In de Dansaertstraat word ik omringd door galante mannen. Moktader is een Iraakse vluchteling,
slachtoffer van een bomaanslag. Zijn huid is dichtgeschroeid. Ik ga vaak een koffie halen in het
café om de hoek. Op een dag zag hij me vertrekken, klampte me aan en vroeg me wat ik wou.
“Ik ga die koffie wel voor je halen”, zei hij. “Heb je al gezien hoe de mannen naar je kijken als
je daar binnenstapt.”
Christian kwam me lang geleden vertellen dat ik me geen zorgen hoefde maken over mijn
verblijfspapieren. Dat zou wel in orde komen als hij met me trouwde. In de wereld van Christian
hebben alle mensen met een kleurtje problemen met hun papieren. Christian spreekt klanken die
op woorden lijken. Hij is doof en heeft een mentale beperking, maar het lukt om te
communiceren. Hij komt vaak een half uurtje langs voor een koffie en een babbel. Als ik geen
tijd heb, wacht hij rustig in een zetel in een hoekje. Galant, ik zei het al.
Op een dag kwam ik aan bij de winkel en zag ik dat een ruitenwasser eindelijk de vuile ramen
aanpakte. Ik wees hem meteen op plaatsen die hij extra moest schrobben en hij voerde haastig uit
wat ik hem opdroeg. Tegen mijn collega zei ik: fijn dat je eindelijk iemand gevonden heb. “Maar
die heb ik helemaal niet gevonden”, zei ze. “Dat is de overbuur van de viswinkel die het niet
langer kon aanzien en zichzelf heeft aangeboden.”
Er is een periode geweest dat ik 's ochtends regelmatig een zak groenten en fruit aantrof aan de
deur van de winkel. Ik kwam pas te weten wie de weldoener was, toen ik een kleine affiche in de
vorm van een Palestijnse vlag even had weggehaald om schoon te maken. Toen kwam de
Palestijnse uitbater van een buurtwinkeltje mij vragen waar die vlag naar toe was. Uit
dankbaarheid voor die solidariteit met Palestina had hij me al die tijd getracteerd.
Er is de Turkse slager waar ik elke middag slaatjes koop voor de lunch. Samen met de gegrillde
kipfilet vormen die een heerlijke schotel. Zijn zoon die ook achter de toonbank staat zei me op
een dag: zeg, die blanke met wie ik je zag, ben je daar mee getrouwd en is hij wel moslim want
dat mag niet bij ons, hé. Waar moeit u u mee, zei ik. Hij weer: “Het is de plicht van elke moslim
om een zuster daar aan te herinneren”. Deugdzame stad. Deugdzaam betekent ook zedig.
De Turkse slager heeft zich aangepast aan de nieuwe samenstelling van de wijk. Vreemd genoeg
komen er nog altijd zaken bij die haaks staan op de gentrificatieplannen. Enkele maanden
geleden opende een nieuwe bakker. Ik ging meteen roomsoezen kopen om hem te testen (vier
voor één euro, commerciële zelfmoord). De verkoper keek me glunderend aan. “Herken je me
niet?”, zei hij. “Ik ben de kapper van de overkant”. Hij had gezien dat er een pand vrij stond en
had een Marokkaanse bakkerij geopend. Een gat in de markt in de Dansaertstraat.
Er is Thomas, de gerant van de Apple store die altijd trouw mijn veel te vroeg geleverde pakjes
van DHL bijhoudt. Er is Aziz van de nachtwinkel die me altijd vraagt hoe het gaat met mijn
zaak. Geen smalltalk want hij onthoudt alle details.
Er is Angelo, mijn reddende engel. Op een dag hadden we net het nieuws gekregen dat de acteur
van mijn promotiefilmpje had afgezegd. Hoe zouden we op 24 uur tijd een acteur vinden die een
Karl Lagerfeld-type kon spelen. Daar zaten we met de handen in het haar toen Angelo net
voorbij fietste. Ik had hem leren kennen via het integratiecentrum De Foyer. Ik heb hem direct
www.azira.be - 2 - Rachida AZIZ
gebeld en hij wou het doen. Hij speelde de pannen van het dak. Bilal, de regisseur bezwoer hem
achteraf. “Je was fantastisch. Wij gaan ooit nog samenwerken.”
Nog zo iemand die ik vaak voorbij zie fietsen is Mohamed. Hij groeide op in Wetteren en was in
de jaren '70 de gitarist van Wim Decraene. Mohamed viel me op toen hij in de buurt van de
Grote markt Rozanne zong, een lied dat in die dagen vaak door mijn hoofd speelde. De
Dansaertstraat is zijn doorgangstraat als hij met zijn gitaar en versterker op zijn bagagedrager
gebonden na een straatoptreden naar huis fietst. Mohamed is één van de beste muzikanten die ik
ken. Als je hem hoort spelen, weet je dat de grens tussen succes hebben en en eeuwig onbekend
blijven flinterdun is.
We begonnen met muziek en we eindigden met muziek. En dan besef ik dat ik nog heel veel
mensen vergeten ben. De huiseigenaar die zijn winkel eigenlijk alleen aan blanken wou
verhuren, je weet wel zo'n winkel waar koningin Mathilde haar kleren komt kopen. De eerste
keer dat ik hem in levende lijve zag was toen … Mathilde op bezoek kwam in de winkel en hij
door de politie op een afstand werd gehouden.
De politicus Bruno die samen met zijn man en kind op weg is naar een babyborrel. Politicus
Pascal met wie ik ontbijt in de Pain Quotidien. Stephan, de boezemvriend van wijkbewoner
Arno. Stephan is een wervelwind met wilde plannen voor de wereldrevolutie die, zo weet hij
heel zeker, nergens anders kan beginnen dan in dit stuk van de Dansaert.
Wie weet heeft hij gelijk. De poging tot gentrificatie hebben we afgeslaan. Misschien is het nu
tijd om vanuit deze wijk een omgekeerde beweging in te zetten. Het tegendeel van gentrificeren
hebben we daar al een naam voor?
www.azira.be - 3 - Rachida AZIZ

Download Report