Voorstel_37398.doc

agendapunt H.15
1150489
Aan Verenigde Vergadering
INVESTERINGSPLAN EN AANVRAAG UITVOERINGSKREDIET VISPASSAGE GEMAAL
WESTLAND
Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 25-09-2014
I.
Vaststellen van het investeringsplan voor realisatie van de vismigratievoorziening gemaal
Westland (programma Schoon water) ter hoogte van € 665.000,II. Vaststellen van het investeringsplan voor het uitvoeren van het groot onderhoud aan
gemaal Westland (programma Voldoende water) ter hoogte van €195.000,III. Ter beschikking stellen van het krediet voor de realisatie van de vismigratievoorziening
gemaal Westland (programma Schoon water) ter hoogte van € 664.000,IV. Ter beschikking stellen van het krediet voor het uitvoeren van het groot onderhoud aan
gemaal Westland (programma Voldoende water) ter hoogte van € 186.000,-
Besluit Verenigde Vergadering 25-09-2014
Voorstel Commissie Waterkwaliteit 09-09-2014
1. Vaststellen van het investeringsplan voor realisatie van de vismigratievoorziening gemaal
Westland (programma Schoon water) ter hoogte van € 665.000,2. Vaststellen van het investeringsplan voor het uitvoeren van het groot onderhoud aan
gemaal Westland (programma Voldoende water) ter hoogte van €195.000,3. Ter beschikking stellen van het krediet voor de realisatie van de vismigratievoorziening
gemaal Westland (programma Schoon water) ter hoogte van € 664.000,4. Ter beschikking stellen van het krediet voor het uitvoeren van het groot onderhoud aan
gemaal Westland (programma Voldoende water) ter hoogte van € 186.000,-
Advies Commissie Waterkwaliteit 09-09-2014
Investeringsplan en aanvraag uitvoeringskrediet vispassage gemaal Westland
1.
Probleemstelling – context
Eén van de doelstellingen van Delfland is vrije vismigratie, oftewel onbelemmerde uitwisseling
van vissen, tussen de boezem en zee, en tussen polderwateren en de boezem. Binnen het
programma Schoon water is vismigratie één van de 5 programmalijnen.
Gemaal Westland is één van de 20 vismigratieknelpunten welke voor eind 2015 opgelost dient
te worden. In de VV van d.d. 26 september 2013 (nummer 32964) is een ontwerpkrediet
beschikbaar gesteld. Op basis van het ontwerp is het nu mogelijk om voor dit project een
investeringsplan en een uitvoeringskrediet aan te vragen.
Gezien het grote belang van deze vispassage als toegangspoort van het buitenwater naar het
achterland, heeft Rijkswaterstaat de intentie om een bijdrage te leveren in de projectkosten
van deze vispassage.
2.
Beoogd effect
Het verkrijgen van een uitvoeringskrediet voor het realiseren van de vispassage „gemaal
Westland‟
3.
Kernboodschap
De zorg voor de waterkwaliteit is één van de kerntaken van Delfland. Dat betekent dat
Delfland streeft naar schoon en gezond water voor mens en dier en daarbij een bijdrage wil
leveren aan een aantrekkelijke leefomgeving. Om die reden werkt Delfland samen met
Rijkswaterstaat aan het oplossen van knelpunten in de vismigratie tussen het boezemsysteem
en het buitenwater om zo tijdig te kunnen voldoen aan de doelstellingen van het programma
Schoon Water.
4.
Historie - eerdere besluitvorming
Actualisatie investeringsplannen vismigratie (vastgesteld 2011)
In de VV van 27 oktober 2011 (DMS 956591) zijn de investeringsplannen / kredieten voor een
aantal geprioriteerde maatregelen geactualiseerd op basis van SSK-ramingen.
Kadernota 2014 (vastgesteld 2013)
In de VV van 20 juni 2013 is de Kadernota 2014 vastgesteld (DMS-kenmerk 1062921). Hierin
is het voorstel opgenomen om binnen de prioritaire vismigratieknelpunten de prioritering te
actualiseren op basis van nieuwe inzichten ten aanzien van de effectiviteit van de
voorgestelde locaties. Concreet is hierin voorgesteld om gemaal Westland te prioriteren.
In de VV van 26 september 2013 (DMS-kenmerk 32964) is een ontwerpkrediet vastgesteld,
maar geen investeringsplan.
Kadernota 2015
In de VV van 10 juli 2014 (DMS-kenmerk 1129427) is uiteindelijk de doelstelling bepaald om
voor eind 2015 20 vismigratieknelpunten op te lossen, waarvan gemaal Westland er één van
is.
5.
Regelgeving en Beleid
Vanuit de wettelijke taak om de waterhuishouding op orde te brengen en te houden
onderscheidt Delfland een aantal programma‟s. De maatregel “vispassage gemaal Westland”
valt onder programma Schoon Water. Het project draagt bij aan de doelstellingen van het
Waterbeheerplan 2010-2015.
In de Kadernota 2011 zijn de investeringen en ambities van de programma‟s uit het
Waterbeheerplan bijgesteld. Dit is verder in de Kadernota 2013 geactualiseerd. In de
Kadernota 2014 is opgenomen dat in 2015 alle niet-KRW prioritaire vismigratie knelpunten
zijn opgelost. Het gemaal Westland maakt hier onderdeel van uit.
6.
Financiën
Met het beschikbaar gestelde krediet is naar een alternatief gezocht wat tot een aanzienlijke
verlaging van het investeringsplan en benodigde uitvoeringskrediet heeft geleid ten opzichte
van het eerder voorgestelde plan (zie toelichting). Ook is rekening gehouden met het parallel
uitvoeren van de benodigde onderhoudswerkzaamheden aan het gemaal Westland in het
kader van het programma Voldoende water
Op basis van het voorontwerp is een raming gebaseerd op de SSK-systematiek opgesteld (zie
vertrouwelijke bijlagen 1 en 2). Zie onderstaande tabel voor het benodigde investeringsplan
en exploitatiekrediet.
Schoon water
€ 665.000,€ 1.000,€ 664.000,€ 23.550,-
Investeringsplan (exclusief nazorg)
Project onvoorzien
Uitvoeringskrediet
Nazorg (exploitatiekrediet)
Voldoende water
€ 195.000,€ 9.000,€ 186.000,€ 4.750,-
Bij de hoogte van de kosten speelt vooral een rol dat er uiteindelijk diverse aanpassingen
moeten gebeuren aan de bestaande constructie van het gemaal, naast het gegeven dat er
een pomp bij moet worden geplaatst om de lokstroom voor de vis te genereren.
Subsidies / bijdragen derden
Rijkswaterstaat heeft de intentie uitgesproken om een bijdrage te doen in de realisatie van de
vispassage. Onlangs is door hun nogmaals aangegeven dat deze bijdrage 50% bedraagt van
de bouwkosten met een maximum van € 250.000. Uitgangspunt is daarbij dat de
werkzaamheden in 2015 moeten zijn gerealiseerd. Het besluit over de definitieve bijdrage van
RWS verloopt parallel aan de besluitvorming binnen Delfland, en zal in een
uitvoeringsovereenkomst worden vastgelegd. De VV zal hiervan op de hoogte worden
gehouden.
Voor de financiering van de vismigratieknelpunten is indertijd binnen het programma Schoon
water voor de periode 2010-2015 een taakstellend budget beschikbaar gesteld van 7,5
miljoen euro. Naar verwachting kan hele vismigratieprogramma binnen dit budget worden
gerealiseerd. Op 1 juli 2014 was er in totaal € 3.662.432,- aan vismigratie besteed.
7.
Duurzaamheid
Het opheffen van barrières voor trekvissen, die zowel zoet als zout water nodig hebben (denk
bijvoorbeeld aan paling/(glas)aal), is van groot belang voor het behoud van deze soorten en
daarmee voor een gezond ecosysteem. De realisatie van een vismigratievoorziening is op
zichzelf een voorbeeld van een duurzaam project
In dit project wordt duurzaamheid ingevuld door in de aanbesteding „duurzaamheid‟ als een
belangrijk criterium mee te laten wegen bij de beoordeling van de inschrijvingen van de
aannemers.
2
8.
Organisatorische en personele consequenties
Niet van toepassing
9.
OR/GO
Niet van toepassing
10.
Risico- en beheersmaatregelen
Het (kleine) risico is aanwezig dat de Rijkswaterstaat geen bijdrage levert als de vispassage
niet voor 2016 is gerealiseerd. Als beheersmaatregel zal met Rijkswaterstaat een
overeenkomst worden gesloten. Belangrijke voorwaarde voor Rijkswaterstaat is oplevering
van de vispassage voor eind 2015. Hier kan aan worden voldaan door sturing op de planning
11.
Communicatie (in- en extern)
In het proces van de realisatie wordt in afstemming met Rijkswaterstaat verkend of gemaal
Westland een geschikte plek is voor permanente publiekscommunicatie over vismigratie.
Tevens wordt het ontwerp voorgelegd aan diverse externe instanties. Te denken valt aan de
Visstandbeheer Commissie (VBC Delfland), hengelsportverenigingen en de beroepsvisserij.
12.
Bekendmaking en vervolgprocedure
De afstemming met de Rijkswaterstaat gebeurt parallel aan de besluitvorming binnen
Delfland. Het ontwerp met bijbehorende raming zal ook dienen voor het opstellen van een
overeenkomst met de Rijkswaterstaat. Naar verwachting zullen de werkzaamheden in 2014
starten en voor eind 2015 zijn afgerond.
13.
Bevoegd orgaan
De Verenigde Vergadering is op grond van artikel 77 en artikel 99 en volgende van de
Waterschapswet bevoegd projecten te heroverwegen en investeringsplannen met kredieten
vast te stellen.
14.
Toelichting
Locatie vispassage:
De vismigratievoorziening van gemaal Westland is een zeer belangrijke toegangspoort voor
de vis naar Delfland. Door het realiseren van de vismigratie in het gemaal Westland worden
de intrekmogelijkheden op zoet-zoutovergangen van Rijkswater naar Delfland evenwichtig
verdeeld over het beheergebied (gemaal Schoute voor regio den Haag, gemaal Westland voor
het Westland, gemaal Zaaijer voor Midden-Delfland en het Schiegemaal voor Oostland). (zie
bijlage 3).
Uit onderzoek is gebleken dat het aanbod van vis bij gemaal Westland aanzienlijk is. Ook is
de afgelopen jaren de situatie voor intrekkende vis in het achterland van gemaal Westland
duidelijk verbeterd. Er zijn natuurvriendelijke oevers (nvo‟s) gerealiseerd langs het
Oranjekanaal, Nieuwe Water en Zwethkanaal en een vismigratievoorziening tussen de Zweth
en de Woudsepolder en de Hoekpolder. Een verdere verbetering is te verwachten met de
onlangs en binnenkort aangelegde vispaaiplaatsen (o.a. Oranjebuitenpolder, 7 gaten van
Lingen, Poelzone) en een betere chemische kwaliteit door aansluiting op de riolering van de
lozingen vanuit de glastuinbouw.
Ontwerp vispassage
Het realiseren van de intrek van de vispassage in gemaal Westland is complex. Er is geen vrij
spuikanaal aanwezig wat wel het geval was bij de gemalen Schoute, Zaaijer en het
3
Schiegemaal. De aanleg van een by-pass voor de vismigratie naast het gemaal is kostbaar
gebleken. Daarom wordt het volgende ontwerp voorgesteld:
Intrek (voorjaar)
Het intrekproces is verdeeld in 3 stappen (zie bijlagen 4.1 t/m 4.3).
Stap 1: lokken van vis over grotere afstand door de keringen tijdelijk open te zetten
en de pomp van het gemaal in te zetten waarmee een grote lokstroom wordt
gegenereerd.
Stap 2: aangezien de vissen vanwege de stroomsnelheid de pomp in pomplijn 1 niet
kunnen passeren, wordt deze op een gegeven moment uitgeschakeld, en
overgenomen door de nieuw te plaatsen lokpompinstallatie.
Stap 3: Nu sluiten de buitenste keringen, waardoor de vis opgesloten zit in een
„lokkamer‟. Als laatste stap wordt de tolklep geopend, waardoor de vis nu via de
(stilstaande) pomp verder kan zwemmen richting het Oranjekanaal
Uittrek (najaar)
Het gemaal is voorzien van grote schroefcentrifugaalpompen. Dit type pomp is door de
combinatie van relatief lage toerentallen en grote doorlaten visveilig. De migratie van
boezem naar buitenwater vindt dus plaats via een van de gemaalpompen.
De doorlooptijd van een dergelijk proces is kort zodat in geen geval de waterkerende en
waterafvoerende functie van het gemaal in het geding zullen zijn. Tegelijk met aanpassingen
t.b.v. de vismigratievoorziening wordt ook in het kader van het programma Voldoende water
het geplande onderhoud aan het gemaal, in het bijzonder de modernisering van de
elektrotechnische aansturing, uitgevoerd.
15.
Bijlagen
1. (Vertrouwelijke) bijlage SSK-raming investeringsplan Schoon water
2. (Vertrouwelijke) bijlage SSK-raming investeringsplan Voldoende water
3. Overzichtskaart zoet/zout vispassages Delfland
4. 1. Stap 1 intrekproces
2. Stap 2 intrekproces
3. Stap 3 intrekproces
4
Kenmerk VV
:
1150489
Vergaderdatum : 25 september 2014
Beleidsveld
:
Schoon water
Agendapunt
: H.15
De Verenigde Vergadering van Delfland,
op voordracht van dijkgraaf en hoogheemraden van 19 augustus 2014, kenmerk 37398 (BISzaaknummer);
gelezen het positieve/negatieve advies van de commissie(s) waterkwaliteit;
overwegende dat:
De vismigratievoorziening van gemaal Westland van groot belang is voor
paling/(glas)aal en daarmee voor de waterkwaliteit in Delfland.
Gelet op:
de bevoegdheid van de Verenigde Vergadering conform artikel 77 en artikel 99 en
volgende van de Waterschapswet bevoegd om projecten te heroverwegen en
investeringsplannen met kredieten vast te stellen;
Besluit:
- Vaststellen van het investeringsplan voor realisatie van de vismigratievoorziening
gemaal Westland (programma Schoon water) ter hoogte van € 665.000,- Vaststellen van het investeringsplan voor het uitvoeren van het groot onderhoud aan
gemaal Westland (programma Voldoende water) ter hoogte van €195.000,- Ter beschikking stellen van het krediet voor de realisatie van de
vismigratievoorziening gemaal Westland (programma Schoon water) ter hoogte van €
664.000,- Ter beschikking stellen van het krediet voor het uitvoeren van het groot onderhoud
aan gemaal Westland (programma Voldoende water) ter hoogte van € 186.000,-
Aldus besloten in de openbare vergadering van 25 september 2014
De Verenigde Vergadering voornoemd,
de Secretaris,
de Voorzitter,
mr. drs. P.I.M. van den Wijngaart
mr. M.A.P. van Haersma Buma