Leren van de jeugdzorg: SAVE teams Anneke de

Samenvatting van de workshop: Leren van de jeugdzorg: SAVE teams
Anneke de Leeuw, Sijta de Vries, Koriander van der Ende
Anneke de Leeuw, Sijta de Vries en Koriander van der Ende verzorgen de workshop: uitwisselen met de
jeugdzorg. De titel was aanvankelijk Leren van de jeugdzorg, maar ook bij de SAVE-teams bestaan - naast
goede voorbeeldpraktijken - nog diverse vragen; de ontwikkeling is nog volop gaande. Daarom wil SAVE de
volwassenreclassering in de workshop ook bevragen welke tips zij vanuit hun praktijk mee kunnen geven.
Ook wil SAVE graag uitwisselen wat de mogelijkheden van samenwerking zijn.
SAVE staat voor Samenwerken aan Veiligheid en is de nieuwe werkwijze van Bureau Jeugdzorg Utrecht en
Flevoland, de William Schrikker Groep, in samenwerking met de Raad voor de Kinderbescherming Midden
Nederland; recent zijn de Stichting Gereformeerde Jeugdbescherming en de Jeugdbescherming &
Reclassering Leger des Heils aangesloten.
SAVE heeft vaste teams voor elke buurt/wijk, betrokken en dichtbij, met kennis van de buurt/wijk. De SAVEteams zijn multidisciplinaire, gebiedsgerichte teams en sluiten aan bij de lokale gemeentelijke teams, indien
er zorgen zijn over de veiligheid van kinderen of indien een criminele carrière dreigt. En als de SAVE-teams
via de rechter ingezet worden om een jeugdbeschermings- of jeugdreclasseringsmaatregel uit te voeren,
dan wordt het lokale team zo snel mogelijk ingezet. Dit gebeurt vanuit de gedachte dat een lokaal team in de
buurt de constante factor voor jeugdige en gezin moet kunnen zijn, en SAVE moet kunnen stoppen, zodra
de veiligheidssituatie en ontwikkeling van de jeugdige weer ‘goed genoeg’ is en drang of dwang niet meer
nodig zijn. In de SAVE-teams zijn jeugdreclassering en jeugdbescherming geïntegreerd. In de SAVE-teams
kunnen allround medewerkers alle werksoorten van drang en dwang uitvoeren voor een jeugdige of in gezin;
overdrachten zijn dus niet meer nodig.
Lokale teams en het SAVE-team werken samen met het gezin en het netwerk: één gezin, één plan. SAVE
werkt aan veiligheid en biedt alles wat daarvoor nodig is: van advies, consult en onderzoek, tot aan de
uitvoering van gerechtelijke maatregelen; inclusief het onafhankelijke onderzoek van de Raad voor de
Kinderbescherming.
Voor medewerkers vraagt SAVE nieuwe aanpakken; ze moeten allrounders worden. Nieuwe vaardigheden
die medewerkers aanleren, zijn bijvoorbeeld actief doorvragen over het netwerk, dat het gezin/ kind mogelijk
kan steunen en goed luisteren en reageren op eventuele aarzelingen die het gezin of het kind voelt om het
netwerk in te schakelen. Veel van het succes van SAVE-teams zit in het outreachende aspect: door
professionele ruimte te benutten en durf te hebben als professional kan de SAVE-medewerker creatieve en
snelle maatwerkoplossingen bedenken voor complexe situaties.
De partners in SAVE zullen eind van het jaar 2014 het fundament hebben gelegd voor de verbinding met
ZSM, en de justitiepartners. Dit wordt in 2015 verder uitgewerkt. De partners WSG en LJ&R doen ook
adolescentenstrafrecht. De samenwerking met andere uitvoerders van adolescenten-strafrecht en de
reclassering voor volwassene lijkt voor alle partijen wenselijk; nu weet een reclasseringsmedewerker vaak
niet dat er ook jeugdreclassering in een gezin aanwezig is.
Link met het thema participatie:
-
-
Aandacht voor vroege signalen van grensoverschrijdend gedrag en criminogene factoren bij kinderen
(12-). De SAVE-werker (met zijn reclasseringsexpertise) kan lokale teams consult bieden. Daarmee kan
een criminele carrière beter worden voorkomen; ook outreachend werken in de omgeving van jeugdige
en gezin versterkt hun participatie.
Gezinsbreed werken met oog voor problematiek van de volwassenen; die problematiek kan via het
lokale team parallel werkend en duurzamer verbeterd worden.
Kennis die er lokaal van een jeugdige en gezin is, kunnen toevoegen aan de (delict)analyse door
intensieve gebiedsgerichte samenwerking met lokale teams. Daarmee kan de context en betekenis van
delictgedrag helderder worden en kan het handelingsperspectief worden vergroot.
Niet alleen focussen op risico’s, veroorzaakt door jeugdige of gezin. SAVE kan lokale teams vragen iets
te doen aan andere criminogene omstandigheden, zoals niet naar school kunnen of procedures bij
schuldhulpverlening of woningbouwverenigingen, die de draaglast onnodig vergroten. Gemeenten
hebben daar ook meer belang bij als financier; de transitie geeft ze daarvoor de tools.
-
-
Regie zoveel mogelijk bij jeugdige, gezin, netwerk laten; ‘zorgen dat’ in plaats van ‘zorgen voor’, ‘eigen
kracht’. Het sociale netwerk en vrijwilligers zoveel mogelijk rol geven vanaf de start van de bemoeienis.
Dit vraagt voor multiprobleemgezinnen wel een groot netwerk waarin door lokale teams ook blijvend in
moet worden geïnvesteerd.
Duurzamer verbetering, door het inperken van risico’s op terugval door de beschikbaarheid van het
netwerk en lokale teams.

Download Report