AWBZ begeleiding en Wmo

Versie 23 oktober 2014
Veel gestelde vragen over de decentralisaties:
Decentralisatie AWBZ (wordt Wmo 2015)
Vraag
Wat verandert er in de
Langdurige zorg?
Antwoord
De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) wordt vanaf 2015 ingrijpend
hervormd en gaat de Wet langdurige zorg (Wlz) heten. De Wlz betaalt alleen nog
de zwaarste, langdurige zorg. Lichtere zorg gaat dan naar de gemeenten of naar
de zorgverzekering. De taakverdeling ziet er vanaf 2015 zo uit:
* Gemeenten: zorg aan huis
Gemeenten gaan zorgen voor de dagbesteding, begeleiding aan huis en de
persoonlijke verzorging die samenhangt met begeleiding.
* Zorgverzekeraars: medische zorg
De zorgverzekering regelt medische zorg. Zoals verpleging en langdurige
geestelijke gezondheidszorg. De verzorging die samenhangt met verpleging (95%
van de persoonlijke verzorging) gaat naar de verzekeraars.
Taken van de AWBZ
(Rijk) naar de Wmo
(gemeente). Wat
verandert er?
Vanaf 2015 gaan gemeenten taken uitvoeren die nu nog onder de AWBZ vallen.
De onderdelen dagbesteding (inclusief vervoer), kortdurend verblijf, begeleiding in
de thuissituatie’ en ‘persoonlijke verzorging die samenhangt met de begeleiding’
vallen nu onder de AWBZ. Deze taken gaan vanaf 2015 naar de Wet
maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
Wanneer krijg ik te
weten wat er voor mij
gaat veranderen?
Voor wat betreft de hulp bij huishouden verandert er in 2015 niet zoveel. De
gemeente hecht veel waarde aan het bieden van continuïteit op het gebied van
hulp bij het huishouden voor zowel inwoners als zorgaanbieders. Daarom heeft de
gemeente besloten het contract van de zorgaanbieders die hulp bij het huishouden
aanbieden met een jaar te verlengen. Het contract liep tot 1 januari 2015 en is nu
verlengd tot 1 januari 2016.
Vanaf 2015 gaan gemeenten taken uitvoeren die nu nog onder de AWBZ vallen.
De onderdelen dagbesteding (inclusief vervoer), kortdurend verblijf, begeleiding in
de thuissituatie’ en ‘persoonlijke verzorging die samenhangt met de begeleiding’
vallen nu onder de AWBZ. Deze taken gaan vanaf 2015 naar de Wet
maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Wij beschikken over de AWBZ
persoonsgegevens en zijn bezig deze gegevens te verwerken om u nader te
kunnen informeren over uw situatie vanaf 2015.
1
Versie 23 oktober 2014
Ik heb een indicatie
gekregen tot 2016. Blijf
ik deze indicatie
houden?
Ontvangt u op dit moment AWBZ-begeleiding? En heeft u een indicatie die loopt
tot na 1 januari 2016? Dan vervalt uw huidige indicatie in ieder geval op 1 januari
2016.
Heeft u een indicatie die afloopt in 2015? Dan vervalt uw huidige indicatie in 2015.
Er is een zogenaamd ‘overgangsrecht’ wat betekent dat uw AWBZ-indicatie in
2015 geldig blijft voor de duur van de afgegeven indicatie, maar uiterlijk tot 1
januari 2016. Daarna vervallen volgens de Wet alle oude rechten. De gemeente
zal dan een gesprek met u voeren over een ander passend aanbod. De gemeente
Renkum gaat vanaf 2015 starten met deze gesprekken en neemt hierover contact
met u op.
Word ik straks opnieuw
geïndiceerd?
Dat kan. Er zal mogelijk een gesprek met u plaatsvinden, waarin met u wordt
gekeken welke oplossing het beste is voor uw vraag of probleem. We noemen het
dan geen indicatie, zoals in de AWBZ, maar gaan kijken naar een
maatwerkoplossing: een oplossing die het best bij u past.
De gemeente Renkum is bezig met de voorbereidingen van dit overgangsproces.
Zodra wij meer weten, informeren wij daarover.
Wie gaat indiceren?
Uw situatie zal door de consulenten van het Sociaal Loket (voorheen Zorgloket)
van de gemeente mogelijk (opnieuw) bekeken worden. Daarvoor zal er een
gesprek met u plaatsvinden, waarin samen met u wordt bekeken welke oplossing
het beste is voor uw vraag of probleem. We noemen het dan geen indicatie, zoals
in de AWBZ, maar ‘een maatwerkoplossing’.
Als de gemeente gaat
indiceren, is ze daar wel
bekwaam voor?
Jazeker. De gemeente voert al sinds 2007 de Wet maatschappelijke
ondersteuning (Wmo) uit. De consulenten van het Sociaal Loket (voorheen
Zorgloket) van de gemeente Renkum hebben ruime ervaring in het voeren van
gesprekken met inwoners die ondersteuning vragen, het onderzoeken van de
vraag of het probleem en het organiseren van een passende oplossing.
De laatste jaren doet de gemeente dit op de “gekantelde” wijze. Dit betekent dat
de consulenten in gesprek met u kijken naar uw eigen mogelijkheden,
beschikbare algemene voorzieningen en, als dat nodig is, naar een passende Wmo
voorziening. Vanaf 1 januari 2015 wordt de Wmo uitgebreid met de AWBZbegeleiding. Om die reden hebben we een speciaal opleidingstraject opgestart
voor consulenten, zodat zij goed voorbereid zijn op het gesprek en het
onderzoeken van de vraag bij deze (voor het Sociaal Loket) nieuwe groep.
Uiteraard worden bijvoorbeeld begeleiders en mantelzorgers in dit gesprek en de
vraagverheldering betrokken.
2
Versie 23 oktober 2014
Kan ik mijn huidige
hulp/begeleider
behouden?
Tijdens het overgangsrecht behoudt u uw bestaande recht op zorg, tot maximaal
de einddatum van de indicatie die afloopt in 2015. Of tot uiterlijk 1 januari 2016
als het gaat om een indicatie die loopt tot na 1 januari 2016. Het wettelijke
overgangsrecht geeft niet aan dat u recht heeft op ondersteuning geleverd door
dezelfde zorgverlener. Wij begrijpen natuurlijk dat u uw huidige zorgaanbieder wilt
houden. De gemeente Renkum vindt dit ook belangrijk. Ons streven is dan ook
dat u als overgangscliënt uw huidige zorgaanbieder kan houden tenzij u dit zelf
niet wilt.
Bij afloop van het overgangsrecht wordt in een gesprek met u onderzocht of en
welke ondersteuning verder nodig is. Samen zoeken we naar een passende
oplossing. Of dat voortzetting van de ondersteuning van de huidige zorgverlener
betekent, kunnen we nu niet beantwoorden. Dit is namelijk afhankelijk van de
uitkomsten van het gesprek en uw eigen keuze.
Houd ik in 2015 mijn
scootmobiel?
Ja, als dit de best passende oplossing is.
Houd ik mijn PGB voor
hulp bij het huishouden?
Wanneer uw indicatie in 2015 doorloopt wel. Wordt u in 2015 geherindiceerd, dan
wordt dit opnieuw beoordeeld.
Houd ik de hulp in de
huishouding die ik nu
heb?
Voor wat betreft de hulp bij huishouden verandert er in 2015 niet zoveel. De
gemeente hecht veel waarde aan het bieden van continuïteit op het gebied van
hulp bij het huishouden voor zowel inwoners als zorgaanbieders. Daarom heeft de
gemeente besloten het contract van de zorgaanbieders die hulp bij het huishouden
aanbieden met een jaar te verlengen. Het contract liep tot 1 januari 2015 en is nu
verlengd tot 1 januari 2016.
Voor meer specifieke vragen kunt u contact opnemen met ons Sociaal Loket
(voorheen Zorgloket) via [email protected] of (026) 33 97 270.
Kan ik naar de
dagbesteding blijven
gaan?
Tijdens het overgangsrecht behoudt u uw bestaande recht op zorg, tot maximaal
de einddatum van de indicatie die afloopt in 2015. Of tot uiterlijk 1 januari 2016
als het gaat om een indicatie die loopt tot na 1 januari 2016. Het wettelijke
overgangsrecht geeft niet aan dat u recht heeft op ondersteuning geleverd door
dezelfde zorgverlener of bij dezelfde dagbesteding. Wij begrijpen natuurlijk dat u
naar dezelfde dagbesteding wilt blijven gaan. De gemeente Renkum vindt dit ook
belangrijk. Ons streven is dan ook dat u als overgangscliënt uw huidige
dagbesteding kan houden tenzij u dit zelf niet wilt.
Bij afloop van het overgangsrecht wordt in een gesprek met u onderzocht of en
welke ondersteuning verder nodig is. Samen zoeken we naar een passende
oplossing. Of dat voortzetting van de ondersteuning van de huidige dagbesteding
betekent, kunnen we nu niet beantwoorden. Dit is namelijk afhankelijk van de
uitkomsten van het gesprek en uw eigen keuze.
3
Versie 23 oktober 2014
Mag ik zelf kiezen van
welke aanbieder ik zorg
wil?
Ja, u mag zelf kiezen. We vinden het belangrijk dat u keuzemogelijkheid heeft.
Als de gemeente mijn
hulpvraag afwijst, kan ik
het dan in een andere
gemeente proberen?
Nee, u kunt geen beroep doen op de faciliteiten van andere gemeenten. De
uitvoering van de Wmo is ‘inwoner gebonden’, zoals dat heet.
Waar kan ik mijn vraag
stellen?
Heeft u op dit moment vragen? Ons advies is uw vraag te stellen aan uw huidige
zorgverlener. Deze is namelijk dicht bij u in de buurt en kent uw situatie. U kunt
uw vraag ook stellen aan de medewerkers van ons Sociaal Loket (voorheen
Zorgloket) via [email protected] of (026) 33 97 270. Zij doen hun best om
uw vraag zo goed mogelijk te beantwoorden. Zij kunnen echter nog niet alle
vragen beantwoorden, omdat het beleid nog volop in ontwikkeling is.
Hoe zit het met
personen met een
meervoudige indicatie,
waarbij begeleiding
gecombineerd is met
een andere zorgfunctie?
Personen met een meervoudige indicatie kunnen door de decentralisatie te maken
krijgen met meerdere instellingen.
Hoe zit het met
palliatieve zorg in de
decentralisatie?
Palliatief terminale zorg bestaat veelal uit twee componenten: Zorg (persoonlijke
verzorging en verpleging) en toezicht (in de vorm van begeleiding individueel).
Wij proberen hier goede afspraken over te maken met de verschillende aanbieders
van zorg en ondersteuning zodat u zo min mogelijk hinder ondervindt van de
veranderingen.
Als het gaat om toezicht in de vorm van extramurale begeleiding (oftewel: als de
zorg thuis plaatsvindt en niet in een instelling) dan komt dit onder de nieuwe Wmo
en dus de verantwoordelijkheid van de gemeente te vallen.
Wat gaat er gebeuren
met de inloopfunctie
GGZ?
De inloopfunctie in de GGZ is bedoeld voor personen met een langdurige
psychische stoornis en daarmee samenhangende beperkingen (zoals een beperkte
sociale redzaamheid). De inloopfunctie gaat per 1 januari 2015 naar de
gemeenten. Ook de functies begeleiding en kortdurend verblijf komen met ingang
van 2015 onder de gemeente te vallen.
Gaan kortdurend
verblijf, revalidatie,
beschermd wonen
gericht op herstel naar
de gemeenten?
Voor deze drie onderwerpen zijn verschillende zaken afgesproken: .
- Beschermd wonen betreft intramurale ondersteuning aan mensen met
psychische of psychosociale problematiek. Deze cliënten verblijven daar
structureel. Beschermd wonen gericht op behandeling valt onder
verantwoordelijkheid van de zorgverzekeraar (ZZP-B), Gemeenten worden
verantwoordelijk voor inwoners bij wie op participatie gerichte ondersteuning
vanuit een beschermende woonomgeving centraal staat (ZZP-C).
- Kortdurend verblijf, oftewel respijtzorg gaat om het tijdelijk ontlasten van de
mantelzorger.
- Revalidatie hoort thuis in het medische domein (Zorgverzekeringswet).
4
Versie 23 oktober 2014
Door beleidsvrijheid van
gemeenten ontstaan
verschillen tussen
gemeenten; hoe
voorkom je dat er veel
bezwaren gaan komen
of dat mensen tussen de
wal en het schip vallen?
Gemeenten gaan op basis van de Wmo 2015 ervoor zorgen dat inwoners die niet
op eigen kracht, met hulp van hun eigen netwerk of met een algemene
voorziening in staat zijn tot zelfredzaamheid of participatie, passend worden
ondersteund.
Worden de lopende
AWBZ contracten met
zorgaanbieders
overgenomen door
gemeenten?
Nee, gemeenten maken in het kader van de Wmo eigen afspraken met aanbieders
die de begeleiding gaan bieden. Dit kunnen bestaande AWBZ-aanbieders zijn,
maar ook nieuwe toetreders of Welzijnsaanbieders.
In de huidige Wmo
worden minimum
prijzen vastgesteld door
gemeenten voor
aanbieders van
huishoudelijke hulp, hoe
wordt dat in de Wmo
2015 geregeld?
De verplichting om basistarieven vast te stellen komt in een andere gedaante
terug in de Wmo 2015. De gemeente dient bij het uitvoeren van voorzieningen
door derden in een verordening regels op te stellen voor de prijs en kwaliteit van
de voorzieningen.
Vallen
woningaanpassingen
voor jeugd onder de
Wmo of Jeugdwet?
Thuiswonende jeugdigen tot 18 jaar kunnen voor woningaanpassingen een beroep
doen op de Wmo.
Wanneer een cliënt zijn
zorg niet verzilvert,
houdt hij dan zijn recht
of valt hij direct onder
de Wmo2015?
De cliënt behoudt zijn recht op deze zorg, maar is wel verplicht hierover in
gesprek te gaan met de gemeente. Dat is ook handig omdat na de
overgangsperiode de gemeente verantwoordelijk wordt voor de ondersteuning. En
de gemeente kan de cliënt ook helpen bij het maken van een keuze voor een
aanbieder.
Hoe lang geeft het CIZ
nog indicaties af voor
beschermd wonen?
Aanvragen voor een indicatie voor een GGZ-C pakket worden tot en met 31
december 2014 in behandeling genomen door het CIZ.
Hebben mensen met een
AWBZ-indicatie ook
recht op zorg van
dezelfde aanbieder of
hulpverlener, of alleen
dezelfde uren?
De hoofdregel is dat iemand gedurende de looptijd van de indicatie (met een
maximum van 1 jaar) het recht behoudt op de zorg, onder de voorwaarden die
daarvoor onder de AWBZ golden. Het indicatiebesluit bepaalt de aanspraak.
Kleine verschillen tussen gemeenten in de uitvoering van het beleid zijn
onvermijdelijk. Maar dat is niets nieuws, die zijn er nu ook al.
Wij willen zeer zeker voorkomen dat er mensen tussen wal en schip gaan vallen.
In de uitgangspunten van het Wmo-beleid van de gemeente Renkum is
opgenomen dat er altijd een vangnet zal zijn voor de meerst kwetsbare inwoners.
De gemeente maakt met aanbieders afspraken over de te leveren zorg. De cliënt
kan dan kiezen uit de aanbieders die de gemeente heeft gecontracteerd. Als het
kan blijft een persoon bij dezelfde zorgaanbieder. In sommige gevallen zal de
cliënt naar een andere, wel door de gemeente gecontracteerde zorgaanbieder
moeten overstappen.
5
Versie 23 oktober 2014
Welke tijdslimiet geldt
voor de indicatie voor
langdurige zorg (i.v.m.
overbruggingsverantwoordelijkheid)?
Gemeenten zijn verantwoordelijk om de cliënt te ondersteunen bij het verkrijgen
van een passende indicatie en de cliënt te ondersteunen totdat de
indicatieprocedure volledig is doorlopen. Het indicatieproces voor de Wet
langdurige Zorg duurt maximaal zes weken.
Cliënten houden recht
op zorg. Mogen de
condities veranderen,
zoals het aantal uren
begeleiding of de hoogte
van de eigen bijdrage?
De hoofdregel is, dat iemand gedurende de looptijd van de indicatie (met een
maximum van 1 jaar) het recht behoudt op de zorg, onder de voorwaarden die
daarvoor onder de AWBZ golden. Het indicatiebesluit (zorgaanspraak) is daarbij
leidend, niet de feitelijke zorg. Met instemming van de cliënt mag gedurende de
overgangsperiode een nieuw zorgarrangement worden overeengekomen.
Waarom geldt het
overgangsrecht voor
beschermd wonen ten
minste 5 jaar en hoe is
dan de relatie met de
bezuinigingen?
Beschermd wonen is een aanspraak op intramurale zorg. Cliënten verblijven soms
al jaren in een beschermende woonvorm. Vanuit het oogpunt van zorgvuldige
belangenafweging is ervoor gekozen een langer overgangsrecht in acht te nemen.
Op beschermd wonen wordt niet bezuinigd, het volledige budget wordt
gedecentraliseerd.
Waarom is er gekozen
om het trekkingsrecht
landelijk bij één
instantie te beleggen?
Waarom is het
‘trekkingsrecht’
landelijk ondergebracht
bij de Sociale
Verzekeringsbank?
Vanwege uniformiteit, doelmatigheid en gecoördineerde aanpak van fraude vindt
de regering het noodzakelijk om de uitvoering van het trekkingsrecht centraal te
beleggen bij één organisatie, de Sociale Verzekeringsbank (SVB).
Mag een persoon
gebonden budget (PGB)
bij huishoudelijke hulp
worden ingezet om
familieleden of
mantelzorgers te
betalen?
Nee, dat kan in principe niet. Het kan mogelijk wel worden ingezet om een
overbelaste mantelzorger te ontlasten. PGB voor gebruikelijke zorg is niet de
bedoeling.
Kun je als gemeente
nadere regels stellen die
een pgb voor het sociale
netwerk uitsluiten?
Per verordening mag een gemeente nadere regels stellen in welke gevallen en
onder welke voorwaarden een pgb in het sociale netwerk mag worden besteed.
Het nut en de noodzaak van een pgb door het sociale netwerk van een cliënt of
jeugdige wordt door een gemeente het beste beoordeeld in samenspraak met de
jeugdige of de cliënt.
6
Versie 23 oktober 2014
Is de pgb-regeling in de
Wmo-2015 hetzelfde als
in de Jeugdwet?
In grote lijnen zijn de wettelijke bepalingen over het pgb in het wetsvoorstel Wmo
2015 en de Jeugdwet hetzelfde. Wel zijn er enkele kleine verschillen. De
belangrijkste hiervan zijn:
In de Wmo 2015 en de Jeugdwet staat dat de gemeente moet beoordelen of een
aanvrager voldoet aan een aantal voorwaarden:
1. De aanvrager dan wel zijn vertegenwoordiger moet in staat zijn om de aan
de pgb verbonden taken op een verantwoorde wijze uit te voeren.
2. Het zorgaanbod dat met het pgb wordt ingekocht dient aan een aantal
kwaliteitsvoorwaarden te voldoen. In de Wmo 2015 is aanvullend
opgenomen dat de zorg voldoende veilig, doeltreffend en cliëntgericht
moet worden verstrekt.
3. Er is een derde voorwaarde. Daarin verschillen Jeugdwet en Wmo
enigszins. In de Jeugdwet is opgenomen dat de aanvrager duidelijk moet
maken waarom het door de gemeente gecontracteerde aanbod in het
gebied niet passend is in zijn specifieke situatie. In de Wmo is opgenomen
dat de cliënt moet motiveren dat hij of zij de maatwerkvoorziening als pgb
geleverd wil krijgen. Daarmee is de keuzevrijheid voor een pgb in de Wmo
wat ruimer dan in de Jeugdwet.
Soms is zelf ingekochte zorg duurder dan zorg in natura. Dat is geen reden om
een pgb te weigeren. De gemeente moet minimaal het bedrag geven dat zorg in
natura zou kosten. De meerkosten betaalt u dan zelf. Gemeente Renkum heeft de
volgende criteria in de verordeningen opgenomen. Het tarief voor een
maatwerkvoorziening via een pgb:
a.
Gaan huidige pgbhouders ook per 1
januari 2015 over naar
de SVB of loopt de
betaling van deze pgb’s
nog via de oude
regeling?
Binnen het pgb geldt als
voorwaarde dat de
cliënt in staat moet zijn
regie te voeren over de
situatie (inclusief
beheer pgb). Kan de
regiefunctie worden
overgenomen door
mantelzorger, curator of
mentor?
Is gebaseerd op een door de cliënt opgesteld plan waarin de wijze van
besteding van het pgb wordt toegelicht;
b. Is toereikend om effectieve en kwalitatief goede zorg in te kopen, en
c. Wordt bepaald aan de hand van de kostprijs van de in de betreffende
situatie adequate maatwerkvoorziening in natura.
Per 1 januari 2015 zullen alle betalingen van pgb-houders via de SVB lopen.
Ja, de cliënt mag ook ondersteund worden door een vertegenwoordiger of met
hulp uit zijn sociale netwerk dan wel door een curator, bewindvoerder, mentor of
gemachtigde.
7
Versie 23 oktober 2014
Staat de wet toe dat met
een pgb hulp wordt
ingekocht bij een
aanbieder waar de
gemeente al een
contract mee heeft
afgesloten?
In principe is het mogelijk dat een aanvrager met een pgb hulp inkoopt bij een
aanbieder die ook een contract heeft met een gemeente. Het zal dan in beginsel
wel gaan om andersoortige hulp dan die valt onder het contract. Een gemeente
toetst een aanvraag immers op de vraag of het zorg in natura aanbod passend is
voor een cliënt voordat de gemeente het pgb toekent. De cliënt moet motiveren
waarom in zijn situatie het pgb de voorkeur verdient.
Kan een gemeente een
pgb weigeren als de
cliënt beargumenteert
dat zorg in natura voor
hem niet geschikt is?
Eén van de voorwaarden voor een persoonsgebonden budget is dat de cliënt zich
gemotiveerd op het standpunt stelt dat het door de gemeente gecontracteerde
aanbod niet passend is in zijn specifieke situatie. Indien de cliënt dit in
redelijkheid heeft beargumenteerd kan de gemeente dit dus niet weigeren.
Uiteindelijk is het de gemeente die – op basis van de voorwaarden in de Wet en
de verordening – een besluit neemt en een beschikking treft. Indien een
gemeente weigert de maatwerkvoorziening in de vorm van een pgb te
verstrekken, dan is dat een besluit van de gemeente waarvoor geldt dat de cliënt
de mogelijkheid heeft daartegen bezwaar te maken of in beroep te gaan.
Het tarief van een pgb wordt volgens onze verordening vastgesteld conform
onderstaande criteria. Het bedrag voor zorg in natura is daar onderdeel van. Het
tarief voor een maatwerkvoorziening via een pgb:
Mag het bedrag voor
zorg in natura per cliënt
gehanteerd worden als
maximum pgb?
a.
Moeten incidentele
betalingen, zoals voor
een hulpmiddel, ook via
de SVB worden gedaan?
Mag het tarief voor een
pgb hoger zijn dan zorg
in natura?
Is gebaseerd op een door de cliënt opgesteld plan waarin de wijze van
besteding van het pgb wordt toegelicht;
b. Is toereikend om effectieve en kwalitatief goede zorg in te kopen, en
c. Wordt bepaald aan de hand van de kostprijs van de in de betreffende
situatie adequate maatwerkvoorziening in natura.
Alle pgb’s zullen via het SVB moeten lopen, zonder uitzondering.
Ja, het tarief voor een pgb mag hoger zijn dan het tarief voor zorg in natura.
Gemeente Renkum heeft de volgende criteria in de verordeningen opgenomen:
Het tarief voor een maatwerkvoorziening via een pgb:
a.
Is de gemeente
verplicht om altijd een
zorg in natura-optie te
hebben naast het pgb,
ook voor bijvoorbeeld
woningaanpassingen?
Is gebaseerd op een door de cliënt opgesteld plan waarin de wijze van
besteding van het pgb wordt toegelicht;
b. Is toereikend om effectieve en kwalitatief goede zorg in te kopen, en
c. Wordt bepaald aan de hand van de kostprijs van de in de betreffende
situatie adequate maatwerkvoorziening in natura.
De gemeente is op grond van de Wmo 2015 verplicht om voor een bepaalde
hulpvorm hulp in natura beschikbaar te hebben.
8

Download Report