klankbordgroepadvies v10 - Veiligheidsregio Utrecht

Advies Klankbordgroep
Veiligheidszorg op Maat
Ten behoeve van besluitvorming algemeen bestuur op 4 juli 2014
Versie:
Datum:
1.0
21 mei 2014
Aanleiding
Het algemeen bestuur van Veiligheidsregio Utrecht neemt op 4 juli 2014 een besluit over
het nieuwe dekkingsplan van Veiligheidsregio Utrecht. Dit dekkingsplan is een resultaat
van het project Veiligheidszorg op Maat. Het voorliggend advies is opgesteld door de
klankbordgroep ten behoeve van bestuurlijke besluitvorming. De klankbordgroep bestaat
uit 25 (voornamelijk repressieve) medewerkers uit alle districten, die in alle stadia van
het project zijn geïnformeerd.
Advies
De klankbordgroep adviseert het algemeen bestuur aandacht te hebben voor de volgende
onderwerpen.
Basiszorg
1. De nieuwe verdeling van materieel in het dekkingsplan heeft een lagere behoefte
aan repressief brandweerpersoneel tot gevolg. Het is volgens de klankbordgroep
van belang dat dit niet leidt tot een te strak ‘keurslijf’ voor postcommandanten als
het gaat om personeelsplanning op de korte en lange termijn. Postcommandanten
moeten flexibel kunnen blijven inspelen op (toekomstige) personeelstekorten en
opleidingsbehoefte/-noodzaak van medewerkers. Ook moet het opleidingsaanbod
afgestemd worden op de behoefte die er is. Een bijkomend risico is dat het in
sommige gebieden moeilijk is om personeel te vinden, waardoor het nog
belangrijker is om hier tijdig op in te kunnen spelen.
2. De klankbordgroep constateert dat het dekkingsplan voldoet aan de wettelijke
eisen. Desalniettemin ziet de klankbordgroep een aantal knelpunten als het gaat
om de dekking van specifieke lokale risico’s. De klankbordgroep vraagt daarom
aan de projectorganisatie om deze gevallen in kaart te brengen en aanvullend
maatwerk te leveren waar nodig.
1
Slagkracht
3. Na een eerste inzet kan de brandweer slagkracht (meer middelen) laten volgen,
afhankelijk van type en omvang incident. De wetgever normeert de opvolgende
(slagkracht) inzet niet, daarvoor biedt het nieuwe dekkingsplan uitgangspunten.
Hierbij is volgens de klankbordgroep echter onvoldoende rekening gehouden met
mogelijke gelijktijdigheid van meldingen. In het geval van een gelijktijdige
melding zal slagkracht, op die plekken waar een tweede voertuig volgens het
dekkingsplan niet meer nodig is, later arriveren dan nu het geval is. Ook bij
interregionale samenwerking en grootschalig optreden van met name
natuurbrandbestrijding is dit een zorg. De klankbordgroep adviseert het bestuur
daarom een afweging te maken over de mate waarin gelijktijdigheid van
meldingen voorkomt in relatie tot de gewenste slagkracht, dekking die dan
geleverd kan worden en de tijd die dit nodig heeft.
4. Veiligheidsregio Utrecht werkt al langere tijd op operationeel vlak samen met de
omliggende veiligheidsregio’s, zowel voor de basisbrandweerzorg als op het
gebied van specialistische taken. Het is volgens de klankbordgroep van belang dat
de omliggende regio’s dezelfde procedures volgen en dezelfde eisen stellen op het
gebied van kwaliteit en veiligheid. Het gaat hierbij bijvoorbeeld ook om variabele
voertuigbezetting. Het is niet wenselijk dat een omliggende regio in het
verzorgingsgebied van Veiligheidsregio Utrecht uitrukt met een voertuigbezetting
(2 of 4 personen in plaats van 6), waar de VRU zelf geen gebruik van maakt. Ook
vraagt de klankbordgroep met nadruk om ervoor te zorgen dat de meetgegevens
uit omliggende regio’s op gelijkwaardige en inzichtelijke wijze tot stand komen.
De basisbrandweereenheid van 6 personen moet uitgangspunt zijn.
5. Bij de berekening van de benodigde operationele slagkracht (middelen na een
eerste inzet) is in het nieuwe dekkingsplan ook gekeken waar efficiency te
behalen is. De klankbordgroep meent dat de slagkracht tot een minimum wettelijk
acceptabel niveau is teruggebracht. Gezien de knelpunten genoemd in deze
notitie, adviseert de klankbordgroep het bestuur af te wegen of dit nog aansluit bij
het bestuurlijk uitgangpunt: “Het bestuur hanteert het huidige veiligheidsniveau
als uitgangspunt.”
Specialismen
6. In het dekkingsplan zijn niet alle specialismen benoemd, zoals veeredtakel en
motorspuitaanhangers. Het (lokale) risicoprofiel maakt het echter wel
noodzakelijk om hier een en ander op te organiseren. De klankbordgroep
adviseert een regionale inventarisatie te maken en op te nemen in de
implementatie van het dekkingsplan.
2
Bedrijfsvoeringsvoertuigen
7. De klankbordgroep is van mening dat er te weinig bedrijfsvoeringsvoertuigen
opgenomen zijn in het nieuwe dekkingsplan om doelstellingen te behalen op het
gebied van oefenen (wettelijke vakbekwaamheid), wedstrijden en
jeugdbrandweer. De klankbordgroep adviseert daarom helder te formuleren waar
bedrijfsvoeringsvoertuigen voor bedoeld zijn en een herberekening te maken van
de benodigde hoeveelheid. Belangrijk is hierbij om ook inzichtelijk te hebben in
welke mate (percentage) het tweede voertuig, op posten waar twee voertuigen
staan, als bedrijfsvoeringsvoertuig gebruikt kan worden.
8. Om bedrijfsvoeringsvoertuigen te kunnen gebruiken voor de wettelijke
vakbekwaamheid (oefenen) en repressieve inzet, is het van belang dat deze
voertuigen gelijkwaardig zijn aan operationele voertuigen; dat wil zeggen in goede
staat (niet technisch afgeschreven) en op dezelfde wijze bepakt.
Maatregelen (stimulerende) preventie
9. De klankbordgroep adviseert beleid te ontwikkelen op het gebied van
stimulerende preventie.
10. In het nieuwe dekkingsplan wordt ervoor gekozen om meer te investeren in
risicobeheersing. Binnen risicobeheersing vindt een verschuiving plaats naar
stimulerende preventie. De klankbordgroep vindt het belangrijk om aan te geven
dat nog onvoldoende bekend is wat de effecten zijn van stimulerende preventie.
Daarom adviseert zij actief te monitoren of de resultaten aansluiten bij de
verwachtingen. Ook omdat het slagen ervan mede afhankelijk is van derden
(burgers, bedrijven, instellingen). Daarnaast vindt de klankbordgroep het van
belang dat er ondertussen geen afbouw plaatsvindt van de repressieve en
preventieve organisatie, voordat de effecten op korte en lange termijn bekend
zijn.
11. De maatschappij verandert; ouderen wonen steeds langer thuis en ook wijzen
recente onderzoeken uit dat er meer slachtoffers vallen als gevolg van brand. Het
algemeen bestuur heeft uitgesproken dat het huidige veiligheidsniveau als
uitgangspunt genomen moet worden. De klankbordgroep adviseert te
onderzoeken en monitoren of het huidige veiligheidsniveau aansluit bij deze
nieuwe ontwikkelingen. Dit is onder andere van belang in het geval dat de
resultaten van stimulerende preventie niet voldoen aan de verwachtingen.
12. De verschuiving naar stimulerende preventie, zoals beschreven in het nieuwe
dekkingsplan, vraagt om een herverdeling van taken als het gaat om
risicobeheersing. De klankbordgroep vraagt zich af of er voldoende capaciteit en
kwaliteit beschikbaar is om stimulerende preventie vorm te geven, gezien het
aantrekkende economische tij en de toename van bouwaanvragen. Het advies is
dan ook inzichtelijk te maken welke gevolgen de verschuiving naar stimulerende
preventie heeft in taakverdeling en capaciteit.
3
13. De klankbordgroep wil, gezien de voorgestelde veranderingen op het gebied van
risicobeheersing, benadrukken hoe belangrijk de koppeling tussen repressie en
preventie is. Zij adviseert dan ook ervoor te zorgen dat kennisuitwisseling en
intensieve samenwerking tussen deze twee onderdelen van de veiligheidsketen in
het verzorgingsgebied en bij risicovolle objecten geborgd blijft.
Risico’s
14. Een algemene zorg van de klankbordgroep betreft de verminderde behoefte aan
personeel en materieel in het nieuwe dekkingsplan. Het is dan ook van belang dat
het bestuur een zorgvuldige afweging maakt. Wat eenmaal is weggehaald aan
personeel en materieel, kan niet eenvoudig meer worden teruggebracht. Monitor
daarom goed of de uitkomsten in lijn liggen met de verwachtingen op papier,
speel in op toekomstige ontwikkelingen en zorg dat er in een te maken tijdspad
voldoende flexibiliteit is ingebouwd om aanpassingen te doen op het moment dat
voortschrijdend inzicht erom vraagt.
15. De klankbordgroep vindt het belangrijk dat vrijwilligers en hun werkgevers
gemotiveerd en betrokken blijven. Daarom adviseert zij te monitoren wat het
effect is van de voorgestelde veranderingen in het dekkingsplan op de belasting
en motivatie. Het gaat dan met name om de vermindering in materieel en
personeel. Ook is zorgvuldige communicatie van groot belang.
16. Met betrekking tot de afvloeiing van vrijwilligers benadrukt de klankbordgroep dat
dit zorgvuldig moet gebeuren, en dat maatwerk mogelijk moet zijn waar nodig.
17. Tenslotte geeft de klankbordgroep aan dat de financiële opbrengsten van
Veiligheidszorg op Maat mede afhankelijk zijn van de onderwerpen die door de
klankbordgroep in dit advies aangekaart zijn. Het verdient dan ook aanbeveling in
kaart te brengen wat de mogelijk financiële gevolgen zijn van de genoemde
risico’s en aandachtspunten.
Tot slot
De klankbordgroep geeft in dit advies alleen een reactie op het rapport Veiligheidszorg op
Maat. De effecten en de uitwerking van de financieringsdiscussie en met name het effect
daarvan ten aanzien van de dekking en slagkracht in de gemeente Utrecht, evenals de
verdere uitwerking van de operationele grenzen, zijn niet in de opdracht opgenomen. Om
die reden heeft de klankbordgroep hier ook geen advies voor geformuleerd.
De klankbord wenst het algemeen bestuur veel wijsheid toe bij de besluitvorming.
4

Download Report