brussels en vlaams gewest werken samen aan een nieuwe groene

BRUSSELS EN VLAAMS GEWEST WERKEN SAMEN AAN
EEN NIEUWE GROENE TOEKOMST VOOR HET NEERPEDEGEBIED
TOESPRAAK VAN EVELYNE HUYTEBROECK,
BRUSSELS MINISTER VAN LEEFMILIEU,
ENERGIE EN STADSVERNIEUWING
BRUSSEL, 29 APRIL 2014
Dames en heren,
Hoewel de Neerpedesite een heel uitgestrekt natuurgebied is, dat nog maar eens
aantoont hoe groen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wel is, is deze site
onbekend bij de Brusselaars. Nochtans beschikt deze plek over een enorm
potentieel. Het is het laatste grote landelijke gebied van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest. Wij willen deze uitzonderlijke groene parel opwaarderen
en het multifunctionele karakter van deze ruimte verbeteren: landbouw,
landschapswaarde, natuur, recreatie, ...
Daartoe heb ik, in samenwerking met het Vlaams Gewest en zijn agentschap
Vlaamse Landmaatschappij (VLM), mijn administratie Leefmilieu Brussel de
opdracht gegeven een studie te bestellen om te achterhalen welke projecten en
partners de groene toekomst van Neerpede kunnen uittekenen. Deze studie werd
uitgevoerd in nauwe samenwerking met de gemeenten Anderlecht, Sint-PietersLeeuw en Dilbeek. Het uitgangspunt voor de studie was de gemeenschappelijke
visie van het Brussels en het Vlaams Gewest op het behoud en de herwaardering
van de open ruimte in dit randstedelijke gebied. Deze visie is trouwens vastgelegd
in meerdere plannen en programma's die de twee gewesten hebben aangenomen,
waaronder het Groene Netwerk en het Gewestelijk Plan voor Duurzame
Ontwikkeling (GPDO) in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
De Neerpedesite bevindt zich in de gemeente Anderlecht en vormt, samen met de
Vlaamse sites van Vlezenbeek (Sint-Pieters-Leeuw) en Sint-Anna-Pede (Dilbeek), een
uitzonderlijke groene long. Het is deze zone die werd onderzocht. Ze beslaat een
gebied van bijna 25 km² met een rijk landbouw-, natuur- en landschappelijk
potentieel. De zone bevindt zich in het westen van het Brussels Gewest, aan de rand
van het Pajottenland, en strekt zich uit over twee gewesten en drie gemeenten.
Neerpede heeft zijn landelijke karakter lange tijd weten te bewaren. De aanleg van
de ring en diverse inrichtingen (industriezone, winkelcentrum, Erasmusziekenhuis,
sportterreinen, ...) hebben de site echter ingrijpend gewijzigd.
Op basis van de uitgevoerde studie werd een richtplan uitgewerkt. In dat richtplan
zijn vier grote, concrete doelstellingen vastgelegd die Neerpede een nieuw uitzicht
zullen geven:
1
1) de grote landschappelijke structuurelementen versterken: de huidige rijkdom
van Neerpede tot zijn recht laten komen en het typische landschap herstellen.
Dat zal het toerisme ten goede komen!
2) de rijkdom van het blauwe en groene netwerk als structuurelementen van het
plaatselijke landschap ontwikkelen en valoriseren: de waterkwaliteit
verbeteren door de Neerpedebeek te saneren, en hoogwater beheren. Op de
agenda staat ook de uitbouw van het Groene Netwerk, het efficiënte
ecologische netwerk dat de verschillende natuurgebieden met elkaar verbindt,
in de drie valleien (Neerpedebeek, Vogelzangbeek en Broekbeek). Tevens is het
de bedoeling om de biodiversiteit te versterken.
3) mogelijkheden voor de duurzame landbouw ontwikkelen: in de studie wordt
voorgesteld om het landbouwkarakter van de site, die in de onmiddellijke
nabijheid van de stad is gelegen, te versterken. Zo wil het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest in de toekomst een biopool creëren, die erop gericht zal
zijn de lokale landbouwactiviteiten te behouden en te promoten. Dit project
komt in aanmerking voor Europese EFRO-fondsen, die zullen worden toegekend
in het kader van de projectoproep 2014-2020 die begin mei zal worden
gelanceerd. Er zullen workshops en pedagogische activiteiten worden
georganiseerd, maar ook projecten rond tuinbouw en duurzame landbouw, er
zullen moestuinen worden aangelegd, ... Het doel van dat alles is om duurzame,
lokale voeding van hoge kwaliteit te gaan produceren. Ten slotte zullen meer
algemeen de bestaande landbouwers worden ondersteund en aangemoedigd
om over te schakelen op een duurzamere, economisch leefbare landbouw
(lokale producten, korte ketens tussen producenten en consumenten,
enzovoort). Neerpede zal de graanschuur van het Brussels Gewest worden!
4) een gewestelijke vrijetijds- en recreatiepool ontwikkelen: zorgen voor
wandelmogelijkheden in dit landelijke gebied door de zachte mobiliteit (fietsen,
wandelen) te bevorderen, dankzij nieuwe verbindingen tussen de Groene
Wandeling en de gemeentelijke wandelroutes, door de lokale wegen en de
intergewestelijke netwerken onder de aandacht te brengen, en door de
bewegwijzering en het informatieaanbod te verbeteren. Er zal een echte
recreatieve pool van gewestelijke omvang worden gecreëerd, met sport- en
spelactiviteiten voor alle leeftijden. Al die activiteiten zullen worden
geconcentreerd in een nieuw park, "Park West", om zo een globaal en coherent
beeld te vormen. In dat park zullen bestaande groene ruimten en
sportgelegenheden (gemeentelijk Pedepark of Vijverpark) in een groen en
natuurlijk kader met elkaar worden verbonden tot een samenhangend geheel
van meer dan 115 hectare (meer dan elf keer het Warandepark).
Deze lijst is niet exhaustief: dit waren maar enkele voorbeelden van projecten die
geïnspireerd zijn op de rijkdom van Neerpede. Ik kan alleen maar blij zijn dat de
samenwerking met het Vlaams Gewest en de drie gemeenten zo goed verloopt en
dat wij een gemeenschappelijke visie hebben op deze uitzonderlijke site. Deze
samenwerking toont aan dat grote steden kunnen nadenken over de uitdagingen
2
die de gewestelijke belangen overstijgen. Samen willen we de noodzakelijke
synergieën tussen de partners tot stand brengen om het Neerpedegebied de
aandacht te geven die het verdient. Dat zal niet enkel in het voordeel zijn van de
omwonenden en de gebruikers, het zal ook positief zijn voor het leefmilieu en de
Duurzame Stad die Brussel is.
EVELYNE HUYTEBROECK
www.evelyne.huytebroeck.be / www.evelyne.be
www.sustainablecity.be
www.leefmilieubrussel.be
3