het hele interview

beeradvocaten
Waarom ben je bij een casino gaan werken?
‘Na de havo wist ik niet wat ik zou gaan doen. Ik had in de horeca
gewerkt, sprak mijn talen goed. Mijn moeder zag een advertentie
waarin croupiers werden gevraagd. Ik heb gesolliciteerd en werd
meteen aangenomen.
‘Je krijgt dan een zware opleiding van drie maanden. In die tijd moet je
veel leren, maar je wordt ook getest of je geschikt bent voor het vak.
Het is een combinatie van snel denken, handelen, stress hanteren en
gastvrouw zijn. Je moet niet alleen snel kunnen rekenen, maar je leert
ook in een oogopslag te zien hoeveel een stapeltje fiches waard is.
‘Je begint met Amerikaans roulette en Blackjack. Als je dat onder de
knie hebt, leer je andere spelsoorten. Ik was erg geschikt als pokerdealer. Ik werd ook ingezet bij spelsoorten als Big Wheel en Carribean
Stud Poker. Spelsoorten voor dagjesmensen die een avond gezellig
uit willen gaan.’
Interview met Daniëlle van Bokhoven
door Angela A.M. van Leeuwen
‘Al die jaren is het een groot gevecht
geweest’
Vond je het een leuke wereld?
‘Ik was negentien, kwam uit de provincie en ging wonen in Amsterdam
en werken in een casino. Ik vond het fantastisch. Croupier zijn is niet
alleen een fascinerende baan, het is ook een bepaalde manier van
leven. In een casino heerst altijd spanning. Door de mensen die willen
winnen en door het spel dat heel snel gaat. Ik hield van het werk en de
dynamiek.’
De tuin is schitterend. Het blauw van de vele lavendelstruiken
doet het groen van de planten nog groener lijken. Een oase van
rust dit huis, dat ruim en gezellig is ingericht. Koffie en koek
staan klaar. Dat is Daniëlle van Bokhoven (43) ten voeten uit. Ze
is opgegroeid in het zuiden van ons land. Met ruimte voor een
eigen paard, bossen om in te rijden en lieve ouders die haar een
fantastische jeugd hebben gegeven. Na haar havo-examen wist
Daniëlle niet goed wat zij moest gaan doen. Haar moeder zag een
advertentie ‘croupiers gevraagd’ en zo ging Daniëlle op haar 19e
jaar in Amsterdam werken bij een casino. Nog steeds zegt zij dat
het een fantastische baan was. Ondanks het feit dat zij door die
baan RSI heeft gekregen en nu nog dagelijks pijn heeft. Maar zij
zeurt niet. Daniëlle is een doorzetter. Met steun van De Unie, haar
vakbond en Marco Zwagerman heeft zij 12 jaar geprocedeerd
tegen haar voormalige werkgever. Het is nu achter de rug.
Daniëlle is gelukkig met haar echtgenoot en durft te dromen van
een toekomst waarin Spaanse paarden een belangrijke rol gaan
vervullen.
Wanneer begon je last van je arm te krijgen?
‘Je werkt in een cyclus van vier dagen werken, twee dagen vrij. Rond
1996 begon ik te merken dat er iets niet helemaal goed ging. Voor
het Casino was een automatische schudmachine ontwikkeld, zonder
inschakeling van een ergonomisch adviesbureau. Die machine is
ontwikkeld om de vele cardcounters (spelers die de kaarten tellen) te
demotiveren.
‘Door de komst van die schudmachine vervielen de, voor de croupiers
zo belangrijke, schudpauzes. Normaal gesproken rust je steeds een
paar tellen uit, omdat de kaarten moeten worden geschud. Nu kon er
achter elkaar worden doorgespeeld. Meer spelletjes, dus meer omzet
p.1 / 4
voor het Casino. Dat de werkdruk voor de croupiers daardoor nog
hoger werd, daar is geen rekening mee gehouden. Het resultaat is dat
een aantal croupiers RSI heeft gekregen.’
mogelijkheid rust te nemen, is het ontstaan. Nu kan ik soms mijn
boodschappen niet eens meer vasthouden. Het is nooit minder
geworden, wel erger.’
Welke klachten had jij?
‘Een bepaalde gevoeligheid van mijn vinger, pijn in mijn rechterarm. In
de twee dagen dat ik vrij was, ging het meestal weer beter. Ik probeerde
onderling te ruilen met collega’s zodat ik bij tafels stond waarbij ik mijn
rechterarm minder moest belasten.
‘Ik ben toen wel naar de dokter gegaan, die me doorverwees naar
een fysiotherapeut. Die had het over een soort verschuiving van de
bandjes bij mijn pols.’
Ben je er ooit door je werkgever op geattendeerd dat dat werk
RSI-gevoelig is?
‘Veel later heb ik bij toeval een functiebeschrijving van een croupier
onder ogen gekregen waarin is opgenomen “dat het risico bestaat
dat je blijvende klachten aan het bovenste bewegingsapparaat kan
ontwikkelen”.
‘Toen ik begon als croupier, is hier nooit over gesproken, laat staan dat
je op dat risico werd gewezen.’
Heb je toen een tijdje vrij genomen tot de pijn helemaal weg was?
‘Welnee joh, ik vond het werk veel te leuk. Ik bleef maar doorwerken.’
‘Toen ik begon als croupier, is hier
nooit over gesproken’
Was er geen mogelijkheid om ander werk te doen bij het Casino?
‘Nadat ik op allerlei plekken in het Casino aan het werk ben geweest,
bij de receptie, geldverwerking etc., werd ik toezichthouder bij een
pokerunit. Dat was voor mij een ideale baan en zou mijn redding zijn
geweest. Helaas was dit van korte duur. Collega’s vonden dit een
erebaantje. Ze konden immers niets aan mij zien en begrepen niet
hoeveel pijn ik had. Ik had in die tijd liever een gebroken arm gehad!’
Hoe ben je bij Beer advocaten terecht gekomen?
‘Via mijn vakbond, de Unie. De vakbond heeft mij echt fantastisch
geholpen. Ik had dit nooit kunnen bekostigen in mijn eentje, echt nooit.
Zij hebben mij in contact gebracht met Beer advocaten. Zo ben ik bij
Marco Zwagerman terecht gekomen. Wat een pitbull is die man. Iedere
keer weer wist hij een haakje te vinden om door te kunnen gaan.’
Werd je inmiddels behandeld voor de RSI?
‘Ik ben wel bij zestien therapeuten geweest. Iedereen had er wel iets
over te zeggen, maar niemand wist precies hoe het behandeld moest
worden. Ik had het gevoel dat ik tegen een muur van onbegrip aan liep.
Tot ik bij een neuroloog van het OLVG in Amsterdam terecht kwam.
Die wist precies wat er aan de hand was. Eindelijk iemand die het
begreep.’
Door de RSI-klachten heb je in 1997 je werk als croupier neer
moeten leggen. Wat gebeurde er toen?
‘Op een gegeven moment had ik een gesprek met een dame van
personeelszaken. Zij schoof een papiertje over de tafel en zei: “Dit
krijg je en dan praten we nergens meer over.” Ik was toen bijna tien
jaar in dienst en zij wilde een paar duizend gulden geven. Ik was zo
boos. Ik heb onmiddellijk de Unie gebeld en de heer Plevier is meteen
naar mij toe gekomen. Samen hebben wij toen een pittig gesprek met
die dame gehad.
‘Het Casino heeft toen via de kantonrechter ontbinding van de
arbeidsovereenkomst gevraagd en gekregen. Dat was in 2001. Dan
Had jij door dat het van je werk kwam?
‘Nadat ik bij die neuroloog ben geweest, wel. RSI (Repetitive Strain
Injury) ontstaat door het herhaaldelijk uitvoeren van op zich niet
inspannende bewegingen. Door de stress van de functie en de geringe
p.2 / 4
klachten vast naar te herleiden. Het werd echt een heel vuil spelletje.’
kom je bij het UWV terecht en via hen bij een arbeidsdeskundige. Die
keren je helemaal binnenste buiten. Ze willen alles van je weten.’
Wat was de reactie van jouw advocaat, Marco Zwagerman, op dat
rapport?
‘Die was des duivels. Marco heeft toen via een medisch specialist
ingeschakeld in Maastricht. Daar ben ik toen met mijn vader naar
toegegaan.
‘Dat gesprek met die man was zo’n opluchting. Eindelijk iemand die
luisterde en zei: “Je hebt pijn en je hebt al zoveel jaren pijn. Die pijn
gaat niet meer weg.”
‘Het was zo’n aardige man en het was zo’n fijn gesprek. Ik ging met
een grote glimlach naar buiten. Eindelijk erkenning. Na dat enorme
afbrekende rapport van die man in Amsterdam, was er iemand die wel
wist wat ik had. Toen kreeg ik weer een beetje hoop.’
Via Beer advocaten, Marco Zwagerman is het Casino toen
aansprakelijk gesteld. Kun je daar iets over vertellen?
‘Al die jaren is het een groot gevecht geweest. Ik heb alles bijgehouden,
alles opgeschreven. Alles wat ik kon opzoeken, heb ik opgezocht. Het
is een heel lang verhaal geweest met veel briefwisseling, telefoontjes
en veel documentatie. Ik heb een kast vol archiefmappen uit die tijd.
Het was een hele nare periode, waarvan ik niet alle details meer weet.
Sommige dingen vergeet je nooit.’
Zoals?
‘Op een gegeven moment moest ik voor een lichamelijk onderzoek
naar een orthopedisch arts. Die man ging met mij in gesprek, deed een
aantal testjes en concludeerde al snel dat hij niet geloofde in RSI. Toen
stortte mijn wereld helemaal in.
‘Ik zou inzage krijgen in dat rapport voordat het naar de advocaat van
de tegenpartij ging. Dat rapport kwam maar niet. Ik bellen en bellen.
Zij bleven volhouden dat zij het echt hadden opgestuurd. Bleek het
rapport gestuurd te zijn naar een adres waar ik in 1996 had gewoond!
Het rapport was spoorloos verdwenen. Met heel veel moeite kreeg ik
uiteindelijk een kopie.’
Heb je ooit overwogen om het bijltje erbij neer te gooien?
‘Nee, ik ben nooit bij de pakken neer gaan zitten. Hoe moeilijker het
gevecht werd, hoe meer ik me er in vastbeet. Dat deed Marco ook.
Als iets moeilijk werd, ging hij nog harder bijten. Prachtmens gewoon,
echt.
‘Ik ben al die jaren keihard aan het vechten geweest om mijn hoofd
boven water te houden. Ook arbeidstechnisch gezien. Probeer maar
eens aan de bak te komen met een arm waarmee je geen kantoorfunctie
kunt doen. Je ziet niks aan me, maar ik heb gewoon iedere dag pijn.
‘Ik heb vaak gedacht: wanneer stopt het? Je bent op een gegeven
moment zo moe van dat gevecht. Zo moe van mensen die tegen je
zeggen: “Je hebt niks.”
‘Het doet best veel met je als zoiets je overkomt. Het had zo anders
kunnen lopen. Ik was nog zo jong, ik was gewoon een puppy uit een
dorp en ging in de grote stad wonen. Ze hebben mij gewoon zo aan
mijn lot overgelaten.’
‘Ik heb vaak gedacht: wanneer stopt
het?’
Wat stond er in dat rapport?
‘Het was een vernietigend rapport. Oh, verschrikkelijk was dat. Er stond
in dat er niets met mij aan de hand was. Er waren al eerdere signalen
geweest dat het Casino probeerde de klachten toe te schrijven aan
andere oorzaken.
‘Dat stond dus ook in dit rapport. Ze verwezen naar het feit dat ik ooit
een huis had gekocht en de muren had geverfd. Dus daar waren de
Hoe heb je het hoofd boven water kunnen houden nadat je was
ontslagen bij het Casino?
‘Ik ben van baan naar baan naar baan gegaan. Ik ben koerier geweest,
maat geweest op een zeilschip, ik ben receptioniste geweest op een
p.3 / 4
vaststellingsovereenkomst opgesteld.
‘Het was voor mij een hele emotionele dag. Het was qua weer een
nare dag, met veel sneeuw op de weg. Marco is bij mij in de auto
teruggereden naar Amsterdam. Op de terugweg heb ik met hem al die
jaren vol ellende door kunnen nemen en het van mij af kunnen praten.
Eindelijk was het klaar.’
jachthaven, ik ben assistent-planner geweest bij een uitzendbureau. Ik
ben altijd aan het werk gebleven, ik ben nooit thuis gaan zitten. Ik heb
in 2005, met succes, een 4-jarige Hbo-opleiding Diergeneeskundig
therapeut afgerond.
‘In 2006 ben ik bij Justitie terecht gekomen. Ik was heel blij toen ik
daar een vast contract kreeg. Ik heb na het ontslag bij het Casino nooit
meer fulltime kunnen werken vanwege de pijnklachten. Inmiddels
heb ik nu ook chronische pijnklachten aan mijn linkerarm ontwikkeld,
waarschijnlijk als compensatie van de klachten aan mijn rechterarm.
Vanwege mijn lichamelijke klachten werk ik nu 27 uur per week en heb
ik aangepaste werkzaamheden.’
Ben je dan blij?
‘Het is heel onwerkelijk. Het is het einde van een tijdperk. Dan moet je
even goed nadenken, hoe je je leven verder wilt invullen.
‘Ik heb zulke zware periodes gehad. Ik heb een tijdlang twee banen
moeten hebben om mijn huis te kunnen betalen. Steeds pijn, maar
wel doorzetten. Het was echt afzien. Maar, uiteindelijk is alles goed
gekomen. Mentaal ben ik heel sterk.
‘Ik ben 43 en kan nu plannen maken voor de toekomst. Dankzij alle
inzet van Marco!’
Wanneer was het proces afgerond?
‘Eind 2012 is het in een stroomversnelling gekomen. Toen wilde de
verzekeringsmaatschappij van de tegenpartij met ons gaan praten. Er
was een groep croupiers met RSI-klachten die allemaal een zaak hebben
aangespannen tegen het Casino. Die verzekeringsmaatschappij wilde
dat gesprek om te kijken of we konden schikken.
‘Na twaalf jaar procederen, was het
in één dag opgelost’
‘Marco heeft dat allemaal begeleid. Er is een gesprek geweest tussen
Marco en de man van de verzekeringsmaatschappij. Die man heeft een
soort rapport opgemaakt, hoe mijn situatie was, wat er is misgegaan
sinds ik in 2001 mijn baan ben verloren etc.. Ik heb namelijk ook mijn
leuke huisje aan het water in Amsterdam-Zuid onvrijwillig moeten
verkopen.
‘Na al die jaren werden er voor het eerst concrete bedragen genoemd.
Er lag van onze kant een behoorlijke claim op tafel. Uiteindelijk kwam
er een uitnodiging voor mediation. Ik ben toen naar Den Haag gegaan.
Met Marco en de mensen van de verzekering van de tegenpartij
hebben we daar uitvoerig met elkaar gesproken.
‘Na twaalf jaar procederen, was het in een dag opgelost en is er een
Marco Zwagerman heeft Daniëlle van Bokhoven bijgestaan in haar letselschadeproces.
p.4 / 4

Download Report