Rapportage De kracht zit in de aandacht

Bevindingen van de Informatieve en
Signalerende Huisbezoeken 75-plussers
2007-2014
Gemeente Goes
De kracht
zit in de
aandacht!
Voorwoord3
Inleiding4
Doel5
Informeren, signaleren
6
Goes Centrum8
Goes-Oost10
Goes-West12
Goes-Zuid14
Kloetinge & Oostmolenpark
16
Noordhoek18
Goese Polder20
‘s-Heer Hendrikskinderen
22
Overzuid & Ouverture
24
Goese Meer26
Wilhelminadorp28
‘s-Heer Arendskerke30
Kattendijke32
Wolphaartsdijk34
Dankwoord36
Aantallen37
Hoe nu verder?38
2
de kracht zit in de aandacht!
Inhoudsopgave
de kracht zit in de aandacht!
Colofon
De kracht zit in de aandacht, juni 2014
een uitgave van Stichting Maatschappelijk Werk & Welzijn
Oosterschelderegio (SMWO)
Samenstelling: Ronald Masclé
Vormgeving: Marjo de Goffau-Griep
Foto’s: Shutterstock en SMWO
Zonder toestemming van de uitgever is het niet toegestaan
om deze uitgave te vermenigvuldigen.
Aan de gegevens uit deze uitgave kunnen rechten worden
ontleend.
3
Het ‘Informatief en Signalerend Huisbezoek 75-plussers’ in
de gemeente Goes is voltooid. Sinds de start in 2007 zijn 1738
‘75-plussers’ persoonlijk thuis bezocht door de vrijwillige
ouderenadviseurs. De persoonlijke aandacht die de senioren
kregen is mede het succes van dit project geworden.
De bevindingen van de huisbezoeken zijn een goede aanvulling
op de wijk- en dorpsplannen die in de gemeente Goes worden
ontwikkeld. Diverse bewonersgroepen hebben al aangegeven
met belangstelling uit te kijken naar dit verslag.
Het ‘Informatief en Signalerend Huisbezoek 75-plussers’ is een
goed voorbeeld van de werkwijze van SMWO. Met beperkte
inzet van beroepsmatige ondersteuning wordt met de inzet
van gemotiveerde vrijwilligers een groot aantal mensen
bereikt. Een werkwijze die de komende jaren wordt uitgebreid.
Alleen op deze manier kunnen we met elkaar zorgen voor een
goede sociale infrastructuur tegen beheersbare kosten. Door
informele en formele zorg te koppelen wordt gebruik gemaakt
van de eigen kracht van de samenleving. SMWO faciliteert en
ondersteunt deze ontwikkeling.
De 75-plussers hebben veel informatie en adviezen gekregen
over allerhande onderwerpen, in het bijzonder over
(gemeentelijke) regelingen en organisaties waar ze een beroep
op kunnen doen. Maar deze senioren hebben ons ook inzicht
gegeven over hoe zij leven, wat hen bezig houdt en hoe zij hun
leven willen invullen.
Duidelijk is dat ‘de 75-plusser’ niet bestaat. Iedere ’75-plusser’
heeft zijn eigen verhaal. Vele ouderen voelen zich niet gebrekkig
of eenzaam. Naast het beroep dat zij doen op de samenleving,
willen zij daar ook nog een rol in vervullen. Het is de uitdaging
om niet alleen uit te gaan van de kwetsbaarheid van ouderen,
maar ook van de kracht en de kennis die zij bezitten.
Ik hoop dat u met belangstelling kennis neemt van dit verslag.
Marja Noordhoek,
directeur SMWO
4
de kracht zit in de aandacht!
Voorwoord
de kracht zit in de aandacht!
Inleiding
Voor u liggen de bevindingen van het project ‘Informatief en
Signalerend Huisbezoek’ wat het SMWO in opdracht van de
gemeente Goes heeft uitgevoerd.
Ook het ouderenwerk merkt in haar werkveld dat de 75-plussers
behoren tot de groep mensen voor wie informatie ingewikkeld
kan zijn. Zij zijn soms onvoldoende op de hoogte van het
aanbod op het gebied van zorg, wonen en welzijn en de nieuwe
werkwijzen als gevolg van de WMO (Wet Maatschappelijke
Ondersteuning). Bij toeval worden soms schrijnende situaties
ontdekt en krijgen we vermoedens van en signalen over
eenzaamheid, armoede en ouderenmishandeling.
In navolging van omliggende gemeenten en voorbeelden elders
in het land heeft SMWO in 2007 plannen ontwikkeld en is in
2008 een proefproject ‘Informatief en Signalerend Huisbezoek
75-plus’ in de wijk Goes-Zuid gestart.
Achtergrond om met dit project van start te gaan was de
veronderstelling dat in onze kennis- en informatiemaatschappij
het vinden en verwerken van informatie gemakkelijker gaat maar
evenzogoed ingewikkelder is geworden.
Het proefproject bleek aan te slaan; de respons was zo’n 60%.
Vooral de aandacht, de tijd die de vrijwilliger nam om in gesprek
te gaan werd hoog gewaardeerd.
Naar aanleiding van de resultaten is het project als reguliere
activiteit opgenomen in de werkafspraken tussen SMWO en de
gemeente Goes.
Met name mensen van 75 jaar en ouder worden aangemerkt
als meest kwetsbaar. Indicatoren voor kwetsbaarheid zijn
inkomensniveau (klein inkomen/pensioen), sociaal netwerk
(vaker alleenstaand, kleiner wordende sociale kring), gezondheid
(problemen hiermee, verminderde mobiliteit) en mentaliteit
(vooroorlogse senior is minder gewend te vragen/eisen en is
daardoor anders dan de na-oorlogse senior).
Dit verslag geeft u per dorp of wijk een indruk van welke items,
opmerkingen of cijfers die eruit sprongen en welke thema’s van
belang zijn voor zelfstandig wonende ouderen.
De tabellen met percentages per dorp of wijk en de uitkomsten
van de vragen over eenzaamheid kunt u raadplegen op de
websites www.smwo.nl of www.vrijwilligerspunt.nl.
Deze indicatoren komen ook in combinatie met elkaar voor
en zorgen ervoor dat de kwetsbare positie nog eens versterkt
wordt door het ontbreken van voldoende informatie en
ondersteuning over regelingen en voorzieningen.
5
Het doel van het project is om zoveel mogelijk zelfstandig
wonende 75-plussers in de gemeente Goes te bezoeken en met
hen in gesprek te gaan.
Ouderen vinden vaak moeilijk zelfstandig de weg naar instanties
en informatie. Regelingen op het gebied van vervoer of
huishoudelijke hulp veranderen geregeld en veel informatie
wordt grotendeels op websites aangeboden. Ook van de
regelingen van de gemeente Goes is men niet altijd goed op
de hoogte, waardoor geld en mogelijkheden onbenut blijven.
Verder probeert het huisbezoek ook eenzaamheid van ouderen
in kaart te brengen. Met het project ‘Informatief en Signalerend
Huisbezoek’ worden 75-plussers beter en directer geïnformeerd.
Daarnaast weten we inmiddels uit ervaring dat men een bezoek/
gesprek op prijs stelt.
welzijn en financiën door. Aan de orde komen bijvoorbeeld
de mogelijkheden voor vervoer, huur- of zorgtoeslag,
ondersteuning bij de administratie en de behoefte aan contact
en het deelnemen aan activiteiten thuis of in de omgeving.
De opzet van de bezoeken en de vragen maken het mogelijk
om ouderen te informeren en gegevens te verzamelen over de
doelgroep. Door het huisbezoek wordt een beeld verkregen
van de bekendheid met en gebruik van allerlei regelingen en
voorzieningen door deze senioren. Ook geeft het inzicht in hun
wensen en behoeften.
Database
Vrijwilligers voeren na hun bezoek de gegeven antwoorden
–geanonimiseerd- in in een database. Daarnaast worden
bevindingen besproken met de coördinator. Deze database
moet niet gezien worden als de resultaten van een onderzoek.
Daarvoor is de geregeld uitgevoerde ouderenmonitor van de
GGD meer geëigend. Wel geven de bevindingen een inkijkje in
verschillen tussen wijken en/of kernen en het geeft opstapjes om
met elkaar over zaken in gesprek te gaan.
De medewerkers
De huisbezoeken werden uitgevoerd door een groep van
gemiddeld 9 vrijwilligers. Deze vrijwilligers hebben allen een
opleiding tot vrijwillig ouderenadviseur gevolgd en/of zijn
door voorgaande werk- en levenservaring hiervoor geschikt
bevonden.
Er worden regelmatig bijeenkomsten georganiseerd waarin
een bepaald thema aan de orde komt en waarbij ruimte is om
ervaringen uit te wisselen.
Een vervolg
Wanneer er na afloop van het huisbezoek nog vragen zijn dan
worden die met toestemming van de oudere doorgegeven aan
het ouderenwerk van SMWO.
De coördinatie van het project is in handen van een
beroepskracht van SMWO die wordt bijgestaan door een
stagiair.
Het ouderenwerk zorgt voor de aanvullende informatie
of bemiddelt mensen naar bijvoorbeeld het WMO-loket,
vrijwilligersdiensten of bezoekvrijwilligers. In een enkel geval
wordt ook in overleg met de oudere het maatschappelijk werk
ingeschakeld. Heeft men opmerkingen of klachten over huis en
omgeving dan wordt geadviseerd deze door te gegeven aan de
gemeente Goes of de woningcorporatie.
Werkwijze
Alle 75 plussers in een vooraf geselecteerde wijk of dorp krijgen
een brief van de gemeente Goes waarin aangekondigd wordt dat
zij benaderd zullen worden door een vrijwillig ouderenadviseur.
Een vrijwillig ouderenadviseur maakt, als de oudere daar prijs
op stelt een afspraak bij de oudere thuis en neemt aan de
hand van een vragenlijst allerlei zaken rondom wonen, zorg,
6
de kracht zit in de aandacht!
Doel
de kracht zit in de aandacht!
Informeren, signaleren & tevredenheid
Zowel informeren als het signaleren waren hoofddoelstellingen
van dit project.
informatie, het aanmelden voor de rijvaardigheidstraining voor
senioren, het in contact brengen met het Steunpunt Mantelzorg
en Vrijwilligerswerk tot het aanmelden voor professionele hulp.
Follow up
Naast dat er veel informatie tijdens het gesprek gegeven werd
gebeurde het dat een “follow up” noodzakelijk was. Deze
opvolging, die uitgevoerd werd door de beroepskracht of stagiair,
kon bijvoorbeeld bestaan uit het nazenden of brengen van extra
Wijk / dorp
Goes Centrum
Goes-Oost
Goes-West
Goes-Zuid
Kloetinge & Oostmolenpark
Noordhoek
Goese Polder
‘s-Heer Hendrikskinderen
Overzuid & Ouverture
Goese Meer
Wilhelminadorp
‘s-Heer Arendskerke
Kattendijke
Wolphaartsdijk
Totaal
Daarnaast werd tijdens het gesprek, naast de Zilveren Gids het
visitekaartje met de contactgegevens van de ouderenwerker van
SMWO achtergelaten. De ouderenwerker kreeg in vervolg hierop
regelmatig vragen.
In onderstaande tabel een overzicht van het aantal “follow ups”
na de huisbezoeken.
Aantal bezoeken Aantal follow-ups
125
38
474
71
117
37
288
111
136
33
47
7
181
36
43
9
56
1
33
5
31
9
70
4
12
5
125
27
2717
346 = 13%
7
Deze stellingen zijn een onderdeel van een test, ontwikkeld
door de psychologen Gierveld en De Jong en geven een indicatie
omtrent het ervaren van eenzaamheid.
Naast het informeren over allerhande zaken kon de vrijwillig
ouderenadviseur allerlei zaken opmerken (signaleren) en ter
sprake brengen, bijvoorbeeld achterstallig onderhoud. Of dat
iemand al dan niet “goed in het vel” zat kon ook boven tafel
komen.
Als leidraad voor het gesprek werd door de vrijwillig
ouderenadviseurs een vragenlijst gebruikt.
Ondanks dat een aantal vrijwilligers aangaf het soms moeilijk te
vinden deze confronterende vraag te stellen is dat toch gebeurd.
De uitkomst is, en deze strookt met uitkomsten van bijvoorbeeld
de Zeeuwse GGD-ouderenmonitor, en landelijke cijfers, dat ruim
10% van de 75 plussers zich regelmatig eenzaam en alleen voelt.
De bezochte oudere kreeg de volgende stellingen voorgelegd:
• Ik mis een goede vriend of vriendin
• Er is altijd wel iemand waarmee ik met mijn dagelijkse
problemen terecht kan
• Ik ervaar een leegte om mij heen
• Er zijn genoeg mensen op wie ik in geval van narigheid kan
terugvallen
• Ik mis gezelligheid om mij heen
• Ik vind mijn kring van kennissen te beperkt
• Ik heb mensen op wie ik volledig kan vertrouwen
• Er zijn mensen met wie ik me nauw verbonden voel
• Ik mis mensen om mij heen
• Ik voel me in de steek gelaten
• Wanneer ik daar behoefte aan heb kan ik bij mijn vrienden/
familie terecht.
Opvallend in deze is dat de dorpen en kleine wijken lager scoren
dan de Goese Polder en het Centrum en dat de hoogste scores in
de Goese Meer zijn
De bijbehorende tabellen zijn op de website www.smwo.nl te
raadplegen.
Tevredenheid
De waardering voor het bezoek was in nagenoeg alle gevallen
bijzonder groot. De ouderenadviseurs ervaarden een veel
vertrouwen en de openheid bij de bezochte ouderen.
Enkele uitspraken:
“Heel aardig en nuttig dat dit huisbezoek wordt gedaan”
“Ik bespreek met u meer dan met mijn eigen kinderen”
De antwoordmogelijkheden waren Ja, meestal, neutraal, soms of
nee
8
de kracht zit in de aandacht!
Eenzaamheid
goes-centrum
Aantal 75-plussers: 194
Leeftijden
Vrouwen: 125
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
90-94 jaar
95-plussers
Mannen: 69
Aantal gesprekken: 125
:85
: 64
: 32
: 11
:2
122 mensen wonen graag
in deze wijk.
19 mensen voelen zich
wel eens onveilig.
Opvallend
46% geeft aan wel eens
gevallen te zijn in huis.
67% maaakt gebruik van
huishoudelijke hulp
9
Huisvesting
Over het algemeen is men
tevreden over de huisvesting. Wel
zijn er opmerkingen dat er geen
vuilcontainer, pinautomaat of
brievenbus in de buurt te vinden is.
De ouderen die ingeschreven staan
voor een andere woning, willen
graag gelijkvloers wonen.
54% gebruikt een hulpmiddel bij het
lopen buitenshuis.
24% gebruikt doet dat ook
binnenshuis.
19% heeft problemen met het
bereiken van de winkels.
Wonen
53% woont al gelijkvloers in een
appartement.
80% woont al meer dan vijf jaar in het
centrum.
70% woont in een eigen woning.
94% wil graag in de woning en de
buurt blijven wonen.
10
Fietsen belemmeren toegang van
appartementen aan de Houttuinen.
goes-centrum
Heeft het geregend, dan is de Markt
erg glad. De kinderkopjes zijn lastig
voor scootmobielen.
“Compliment aan
de
gemeente.
Doet veel voor de
ouderen.”
Mobiliteit
goes-oost
Aantal 75-plussers: 839
Vrouwen: 532
Mannen: 307
Leeftijden
Aantal gesprekken: 474
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
90-94 jaar
95-plussers
464 mensen wonen graag
in Goes-Oost
11 mensen voelen zich wel
eens onveilig
Opvallend
33% gebruikt een rollator
36% komt niet dagelijks
buiten
97% ziet geregeld zijn
buren
11
: 251
: 275
: 193
: 96
: 24
Boodschappen doen
Wel krijgen velen hulp van kinderen
en anderen bij het boodschappen
doen.
Bij veel zorg aan huis, is het aantal
parkeerkaarten niet toereikend.
Vallen in huis
“Ik mis een derde
hand voor de
paraplu achter de
rollator”
Een derde van de ondervraagden
is wel eens gevallen in de eigen
woning, vaak als gevolg van
duizeligheid of het verliezen van het
evenwicht.
Ook struikelen of een ongeluk op
de trap wordt vaak als oorzaak
genoemd.
Uit eten in Gasthuis of Randhof
12
goes-oost
“Tijdens het
zwemmen kom ik
in aanraking met
jonge mensen.”
37% geeft aan problemen te
hebben met het bereiken van
winkels, vooral na de sluiting van
de Aldi op de Oostwal.
goes-west
Leeftijden
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
90-94 jaar
95-plussers
: 91
: 50
: 32
: 10
:1
113 mensen wonen graag
in Goes-West.
Aantal 75-plussers: 184
6 personen geven aan
zich wel eens onveilig te
voelen.
Vrouwen: 117
Mannen: 67
Aantal gesprekken: 117
Opvallend
50% woont in een
koophuis, de andere helft
huurt.
Van de huurders ontvangt
43% huurtoeslag.
13
Deelname activiteiten in de wijk
De rest gaf aan nog genoeg andere
dingen te doen hebben of heeft er
gewoon geen behoefte aan.
De oversteek bij Kolverniershof
wordt als lastig ervaren.
“De stoepen zijn
slecht voor rollators.
B&W zou zelf eens
met een rollator
door de stad moeten
lopen.”
Financiën:
36% wilde geen informatie geven
over het inkomen.
4 personen gaven aan niet rond te
kunnen komen.
Ruim 50% maakt gebruik van de
zorgtoeslag.
4 personen maken gebruik van het
declaratiefonds van de gemeente.
Hier een ontmoetingsruimte maken?
14
goes-west
“Ik geniet zo
van de ganzen
en zwanen in de
Veste.”
36% maakt wel eens gebruik van of
bezoekt een activiteit in de wijk, zoals
de seniorensoos en de inloop bij de
ruilwinkel.
goes-zuid
Aantal 75-plussers:
ruim 700 waarvan 481
personen zijn benaderd.
Totaal follow-ups: 111
Info & advies: 99
Bemiddeling naar AMW: 9
Aantal gesprekken: 288
Bemiddeling naar Achter de
voordeur: 2
Bemiddeling naar Steunpunt
Mantelzorg: 1
Na de huisbezoeken
is er toename voor
mantelzorgondersteuning,
Vraagbaak Ouderen,
boodschappenhulp en
bezoekvrijwilligers.
80% woont in een
huurhuis.
Ruim 87% geeft aan te
willen blijven wonen hun
huidige woning.
15
80% doet nog zelf de boodschappen,
al dan niet met een familielid.
20% maakt gebruik van de open
tafel bij Ter Weel
Financiën
Vervoer en reizen
20% krijgt alleen AOW eventueel
aangevuld met een klein pensioen
(116% bijstandsnorm)
89% komt nog regelmatig buiten.
30% pakt daarvoor ook de fiets.
Nog eens 27% zit op 150% van de
bijstandsnorm.
60% reist zelfstandig en voelt zich
veilig in het verkeer.
24% maakt gebruik van de Regiotaxi
Aan de activiteiten in het wijkcentrum
wordt geregeld deelgenomen.
16
Toch kan het overgrote deel hiervan
rond komen. Men is tevreden en/of
‘zet de tering naar de nering’.
goes-zuid
“Fijn dat alles eens
op een rijtje wordt
gezet en om tips te
krijgen.”
kloetinge & oostmolenpark
Leeftijden
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
90-94 jaar
95-plussers
Aantal 75-plussers: 189
Vrouwen: 100
Mannen: 89
Aantal gesprekken: 136
132 mensen wonen
graag in Kloetinge of
Oostmolenpark.
: 97
: 63
: 27
:1
:1
Meer dan helft van de
bezochte ouderen woont
al meer dan 30 jaar in
Kloetinge.
5 personen geven aan
zich wel eens onveilig te
voelen.
80% heeft familie in de
buurt wonen.
17
“Wat doet de
Seniorenraad in
Goes?”
Een aantal ouderen gaf aan dat zij
zich geregeld alleen voelen.
Bijvoorbeeld:
11% van de bezochten vindt zijn of
haar kring van kennissen te beperkt.
Is hier nog ruimte voor
seniorenactiviteiten...
Wonen
92% woont in een eensgezinswoning.
83% woont in een koopwoning.
26% heeft zich wel ingeschreven voor
een andere woning.
Mobiliteit
20% van de senioren geeft aan niet
alleen te kunnen reizen.
75% rijdt nog zelf auto of rijdt mee
met de partner.
68% stapt nog geregeld op de fiets.
...of hier?
18
kloetinge & oostmolenpark
Eenzaamheid
Aantal 75-plussers: 61
Vrouwen: 33
Mannen: 28
Leeftijden
75-79 jaar: 43
80-84 jaar: 14
85-89 jaar: 2
90-94 jaar: 2
noordhoek
Aantal gesprekken: 47
40% heeft een rollator, die
ze hoofdzakelijk
binnenshuis gebruiken.
47 mensen wonen graag
in Noordhoek.
Ongeveer een derde van
de bewoners heeft een
stok of krukken.
3 personen geven aan
zich wel eens onveilig te
voelen.
19
De woning
90% daarvan in een koopwoning.
23% staat ingeschreven voor een
andere woning.
Hulp(middelen)
Aangepast toilet: 9%
Rollator, buitenshuis: 6%
Huishoudelijke hulp: 68%
“Goes is een
plezierige
gemeente.”
81% doet nog zelf boodschappen,
maar 23% zegt problemen te ervaren
bij het bereiken van winkels.
4% heeft behoefte aan een
boodschappendienst.
20
noordhoek
Alle ondervraagden wonen in een
gezinswoning.
“Het onderhoud
van de sloten laat
te wensen over.
Het riet groeit tot
in de tuinen.”
goese polder
Aantal 75-plussers: 255
Vrouwen: 161
Mannen: 94
Aantal gesprekken: 183
Leeftijden
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
90-94 jaar
174 mensen wonen graag
in de Goese Polder.
: 115
: 77
: 12
:3
54% geeft aan dat ze
problemen met de
gezondheid hebben.
9 personen geven aan
zich wel eens onveilig te
voelen.
10% komt daarom (bijna)
nooit buiten.
21
Mobiliteit
36% reist geregeld met Regiotaxi.
20% voelt zich onzeker in het verkeer.
Redenen: drukte op de weg en
gezondheidsproblemen.
“Ik zou heel graag
een aangepast
toilet willen
hebben.”
Veel voorzieningen in Erasmuspark
Inkomen en administratie
“Ik ben alleen, maar
niet eenzaam.”
23 personen geven aan dat er, naast
de gebruikelijke vaste lasten, niets
over blijft voor een extraatje. 6 maken
gebruik van de bijzondere bijstand.
Ruim de helft geeft aan hulp te willen
bij het regelen van de financiële
administratie. Zij zijn doorverwezen,
bijvoorbeeld naar de Vraagbaak
Ouderen voor Ouderen.
22
Veel klachten over de steile
fietshelling van Erasmuspark
goese polder
40 personen geven aan niet meer
alleen te kunnen reizen, 33 hebben
daarbij ondersteuning.
‘s-heer hendrikskinderen
42 mensen wonen
graag in ‘s-Heer
Hendrikskinderen
4 personen geven aan
zich wel eens onveilig te
voelen.
Aantal 75-plussers: 63
Vrouwen: 34
Mannen: 29
Aantal gesprekken: 43
Leeftijden
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
90-94 jaar
95-plussers
: 49
: 10
:2
:1
:1
Slechts 2% maakt gebruik
van een hulpmiddel.
Maar 28% heeft
huishoudelijke hulp.
23
“De Bibliobus
moet blijven.”
1 persoon woont in een
seniorenwoning, de overigen in een
gezinswoning
53% woont langer dan 40 jaar in het
dorp.
86% heeft een eigen woning.
37% staat ingeschreven voor een
andere woning.
Onveilig voor fietsers, door het vele
sluipverkeer. (Parallelweg)
“Er moeten meer
seniorenwoningen
in het dorp
komen.”
Mobiliteit
84% doet zelf de dagelijkse
boodschappen.
7% heeft moeite met het bereiken van
de winkels (elders is dat 20%).
Tweederde rijdt met de eigen auto
(gemiddeld is dat 40%).
Volop activiteiten in het dorpshuis
24
‘s-heer hendrikskinderen
Wonen
ouverture
Leeftijden
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
: 40
: 26
: 4
Niemand voelt zich
onveilig in deze wijk.
&
overzuid
Alle ondervraagden
wonen graag in Overzuid
of Ouverture.
Aantal 75-plussers: 70
Vrouwen: 38
Mannen: 32
70% van de
ondervraagden woont
nog samen met zijn of
haar partner.
Aantal gesprekken: 56
25
De senior in Overzuid/Ouverture is
zelfstandig, weet wat er speelt en
is zich bewust van zijn positie in de
maatschappij. Er is contact met de
familie, kennissen en buren.
Veel senioren in deze wijk wonen in
een appartementencomplex
Zij willen graag blijven wonen waar
ze nu wonen. Ze zijn sociaal actief,
gaan uit, naar de film of theater, 30%
is nog lid van de bibliotheek.
“Ik heb de woning
bij aankoop al
toekomstbestendig
gemaakt.
Het is dus een
seniorenwoning.”
overzuid
Algemene indruk
&
Gezondheid
De oversteek over de
‘s-Gravenpolderseweg ter hoogte
van het Rossinipad wordt als
onveilig en lastig ervaren.
Tip: knipperlicht of stoplicht.
De fietser voelt zich op de
verschillende rotondes richting
stad niet altijd veilig.
60% geeft aan problemen te hebben
met de gezondheid. Toch geeft 66%
aan dat het goed te voelen.
Reden hiervan is dat mensen zich
bewust zijn van hun leeftijd. Een
veel gehoorde opmerking: ‘ouder
worden komt met gebreken.’
Lastige oversteek bij Rossinipad
26
ouverture
Verkeersveiligheid
Aantal 75-plussers: 58
Vrouwen: 24
Mannen: 34
Leeftijden
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
90-94 jaar
goese meer
Aantal gesprekken: 33
: 37
: 16
:3
:2
31 mensen wonen graag
in het Goese Meer.
Niemand voelt zich in
deze wijk onveilig.
73% zegt in goede
gezondheid te verkeren.
27
Hulpmiddelen en diensten
“Het is een
prettige plaats om
te wonen.”
94% doet nog zelf boodschappen.
9% geeft aan problemen te ervaren
bij het bereiken van winkels.
Er is geen behoefte aan een
boodschappendienst.
De bewoners van het Nieuwe Diep
hebben een hechte band met elkaar.
Veiligheid en beveiliging
“Helaas zijn er
geen winkels in de
buurt.”
63% doet aan brandpreventie.
78% gebruikt inbraakbeveiliging.
20% is wel eens gevallen in de eigen
woning.
28
goese meer
Aangepast toilet: 3%
Rollator, buitenshuis: 6 %
Huishoudelijke hulp: 50%
wilhelminadorp
Aantal 75-plussers: 38
Vrouwen: 19
Mannen: 19
Aantal gesprekken: 31
Leeftijden
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
90-94 jaar
: 25
: 6
: 4
: 3
30 mensen wonen graag
in Wilhelminadorp
Niemand voelt zich in dit
dorp onveilig.
Maar één ondervraagde
heeft nooit contact met
de buren.
29
“Ik heb een
abonnement bij
de RWS voor de
klusjesdienst.”
77% woont al langer dan 20 jaar in
Wilhelminadorp.
De helft woont in een huurhuis
29% staat ingeschreven voor een
andere woning, omdat ze gelijkvloers
willen wonen.
De woning aanpassen met een traplift
zou een alternatief kunnen zijn.
Informatieverstrekking
Er is tweemaal informatie verstrekt
over een traplift en tweemaal over de
aanvraag van een parkeerkaart.
“Ik kan niet naar de
markt, de invalide
parkeerplaatsen zijn
dan onbereikbaar”
De senioren zijn geïnformeerd over
financiële regelingen van de gemeente
en de toeslagen.
Voor tuinonderhoud is men verwezen
naar de klussendienst van het
Vrijwilligerspunt.
30
wilhelminadorp
Wonen
arendskerke
‘s-heer
Aantal 75-plussers: 97
Vrouwen: 58
Mannen: 39
Leeftijden
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
90-94 jaar
95-plussers
Aantal gesprekken: 70
:
:
:
:
:
42
35
12
1
1
Om langer zelfstandig te
kunnen blijven wonen is
er behoefte aan:
• klussendienst
• boodschappendienst
• hulp bij tuinonderhoud
66 mensen wonen graag
in ‘s-Heer Arendskerke.
2 personen geven aan
zich wel eens onveilig te
voelen.
31
‘s-heer
Wonen
“Ik maak me
zorgen om de
leegstand in het
dorp.”
56% woont langer dan 30 jaar in
‘s-Heer Arendskerke.
81% woont in een gezinswoning.
69% woont in een koopwoning.
28% staat ingschreven voor een
andere woning.
Hulpmiddelen en diensten
“Eventueel
verhuis ik naar
Heinkenszand,
daar zijn meer
voorzieningen.”
...en activiteiten
37% heeft een aangepast toilet
8% een traplift
16% gebruikt een rollator
10% gebruikt de boodschappendienst
20% heeft iemand voor tuinonderhoud
16% heeft een pedicure aan huis
32
arendskerke
Heer Arendhuis, plek voor
ontmoetingen...
k at t e n d i j k e
Aantal 75-plussers: 13
Vrouwen: 6
Mannen: 7
Aantal gesprekken: 12
Leeftijden
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
11 mensen wonen graag in
Kattendijke.
1 persoon geeft aan zich
wel eens onveilig te
voelen.
33
:7
:4
:2
Wonen
25% staat ingeschreven voor een
andere woning.
83% woont langer dan 15 jaar in
Kattendijke.
Opvallend laag
Vervolgbezoeken
Gebruik hulpmiddelen binnenshuis:
1x een aangepast toilet.
5 bezoeken kregen een vervolg:
• 2x aanvraag
parkeerkaart
• 1x aanvraag
scootmobiel
• 2x tuinonderhoud door
vrijwilligers
Gebruik hulpmiddelen buitenshuis
1x stok / krukken
Slecht 1 persoon is ooit gevallen in de
woning.
Een creatief dorp
34
Niemand heeft problemen met het
bereiken van de winkels
k at t e n d i j k e
11 mensen wonen in de eigen
gezinswoning
1 persoon huurt een
seniorenappartement.
“Ik sta
ingeschreven voor
een flat, maar ik
moet eerst mijn
eigen woning
verkopen.”
wolphaartsdijk
Aantal 75-plussers: 177
Leeftijden
Vrouwen: 107
Mannen: 77
75-79 jaar
80-84 jaar
85-89 jaar
90-94 jaar
95-plussers
Aantal gesprekken: 125
Ruim 30% maakt gebruik
van personenalarmering of de
Telefooncirkel
121 mensen wonen graag
in Wolphaartsdijk.
4 personen geven aan
zich wel eens onveilig te
voelen.
35
:
:
:
:
:
72
52
34
15
4
69% woont in een gezinswoning, de
meeste zijn een kkopwoning.
31% in senioren- of aanleunwoning,
deze worden allemaal gehuurd.
“Ik gebruik de
elektrische fiets
ook als er weinig
wind is.”
25% woont al langer dan 50 jaar in
Wolphaartsijk.
42% staat ingeschreven voor een
andere woning.
Mobiliteit
“Behoefte aan
meer gezellige
middagen in de
Meuleweie”
30% is weleens gevallen in de woning.
30% gebruikt binnenshuis een
hulpmiddel bij het lopen.
52% gebruikt een hulpmiddel
buitenshuis.
27% heeft problemen met het
bereiken van de winkel.
36
wolphaartsdijk
Wonen
de kracht zit in de aandacht!
Dankwoord
Het gestructureerd benaderen van senioren, het maken van
een afspraak en het op een methodische wijze uitvoeren van
deze huisbezoeken en het verwerken daarvan is naast een
interessante, tevens een tijdrovende klus.
Ondergetekende heeft na het opzetten van de Pilot in GoesZuid door collega Anne Baron de coördinatie van het project
overgenomen en kon dit niet alleen!
Zonder de inzet van onze groep getrainde ouderenadviseurs was
het bezoeken van deze ouderen niet mogelijk geweest.
Een woord van dank wil ik in dit verslag niet laten ontbreken aan
het adres van:
Trees Koning, Betty Roosma, Silvia Schramhart, Joleijn van
Westen, Björn van Hecke, Ria Arendse, Aart Arendse, Sjaak de
Feijter, Edith Elmensdorp, Lenie Polfliet, Bram Oudenaarden,
Jopie Bassant , Mia Zuijdweg, Rita Meester, Wim Copper en
Anneke Boerhave.
Ieder jaar is de coördinator bijgestaan door een stagiaire.
Deze stagiaires, van verschillende opleidingen, hebben enerzijds
een grote bijdrage geleverd aan de ondersteuning van de
coördinator, anderzijds hebben zij enorm veel geleerd.
De stage bleek voor allen ruim voldoende inhoud te hebben voor
of het behalen van het diploma, of voor doorstroming naar het
volgende leerjaar.
De stagiairers waren: Nienke, Joyce, Michelle, Anne, Agnes en
Jessie.
Aanleveren van een geschikte uitdraai uit de gemeentelijke
basisadministratie inclusief de noodzakelijke updates werden
verzorgd door Bart Rozinga.
Het vervaardigen en onderhouden van de gebruikte website en
daaraan gekoppelde databases was toevertrouwd aan Joris de
Goffau
Verschillende collegae van SMWO hebben tevens een grote
bijdrage geleverd aan dit project. In dit kader wil ik in ieder geval
noemen Jan Priem en Marian Remijn.
En last but not least; zeker voor haar inzet bij de vervaardiging
van dit verslag en het koppelen van de gemeentelijke uitdraai
Marjo de Goffau-Griep
Dank aan allen!
Ronald Masclé
Mei 2014
37
Periode
Aantal
benaderd
Wijk / Dorp
Aantal
bezocht
januari 2007 - juni 2008
Goes-Zuid
481
288 (60%)
december 2009 - april 2010
Goes-West
184
117 (64%)
mei 2010 - september 2010
Kloetinge en Oostmolenpark
189
136 (72%)
oktober 2010 - februari 2011
Wolphaartsdijk en Oud-Sabbinge
177
125 (71%)
oktober 2010 - februari 2011
‘s-Heer Hendrikskinderen
63
43 (68%)
maart 2011 - december 2011
Goes Centrum
194
125 (64%)
maart 2011 - december 2011
Wilhelminadorp
38
31 (82%)
maart 2011 - december 2011
Kattendijke
13
12 (92%)
oktober 2011 - maart 2012
Goese Polder
255
181 (71%)
april 2012 - juli 2012
Goese Meer
58
33 (57%)
april 2012 - juli 2012
Noordhoek
61
47 (77%)
september 2012 - december 2012
Overzuid en Ouverture
70
56 (80%)
september 2012 - december 2012
‘s-Heer Arendskerke
97
70 (72%)
januari 2013 - april 2014
Goes-Oost
839
474 (56%)
Totaal Goes
2717
1738 (64%)
Op de website van SMWO, www.smwo.nl vindt u meer overzichten, o.a. de score per wijk en dorp per vraag.
38
de kracht zit in de aandacht!
Aantallen
de kracht zit in de aandacht!
Hoe nu verder?
Het instrument wat is gebruikt is zeer goed bruikbaar gebleken
voor het in gesprek gaan met ouderen en hen informatie
verschaffen, maar ook om knelpunten of problemen te kunnen
signaleren.
Door de ontwikkelingen van het welzijnswerk om meer uit
te gaan van de eigen kracht van de burger en versterken
van burgerkracht, komt het signaleringsinstrument in een
ander daglicht te staan. Niet langer wordt de oudere alleen
geïnformeerd en wordt mogelijke kwetsbaarheid gesignaleerd,
maar is het ook van belang op zoek te gaan naar de zogenaamde
Zilveren Kracht in de wijken en dorpen. Wat kan iemand nog
betekenen voor een ander, hoe klein wellicht ook?
In de 2e helft van 2014 zal een doorstart worden gemaakt om
het project een goed vervolg te geven en opgedane kennis te
behouden en benutten. De vragenlijst is uitgebreid met vragen
rond participatie. De ouderenadviseurs die als vrijwilliger hebben
meegewerkt aan het project, zullen worden toegerust om op de
nieuwe manier het gesprek met de oudere aan te gaan.
Van daaruit is er nagedacht over een vervolg van het project
Huisbezoek 75-plus en is gekozen voor een jongere doelgroep,
namelijk die van 70-plus, waarbij uitdrukkelijk ook wordt gekeken
naar participatiemogelijkheden door middel van burenhulp of
vrijwilligerswerk.
Kwetsbare ouderen die niet bekend zijn bij de zorg, blijven met dit
instrument opgespoord worden en kunnen in een vroeg stadium
worden doorgeleid naar de wijkteams, zodat zwaardere zorg
voorkomen kan worden. Het welzijnswerk als deelnemer aan de
wijkteams is hierbij een belangrijke schakel.
Krachtige ouderen kan worden gevraagd een bijdrage te leveren
aan de leefbaarheid in hun eigen omgeving. Een win-win situatie.
Enkele ouderenadviseurs hebben inmiddels de training
netwerkcoach gevolgd, wat betekent dat zij samen met de
oudere kunnen bekijken hoe hun netwerk is opgebouwd of
plannen maken om het netwerk uit te breiden. Dit laatste is
vooral zinvol als er sprake is van eenzaamheid bij ouderen; een
punt wat in een aantal wijken in de gemeente als aandachtspunt
uit deze evaluatie naar voren is gekomen. Vrijwilligers van de
vrijwillige thuiszorg kunnen hierbij gevraagd worden of zij samen
met de oudere activiteiten in de buurt kunnen ondernemen,
zodat zij op een laagdrempelige manier hun sociale contacten
kunnen uitbreiden. Tevens kan er ook gekeken worden of
krachtige ouderen van betekenis kunnen zijn voor kwetsbare
ouderen, zodat er in de buurt netwerkjes ontstaan van mensen
die elkaar kunnen helpen of ondersteunen.
Het project Huisbezoek 70-plus wordt een belangrijk
signaleringsinstrument dat in principe alle ouderen op een
laagdrempelig manier kan bereiken. Het gaat om het aangaan
van een gesprek van mens tot mens, waarin informatie en zorgen
kunnen worden besproken en verbindingen kunnen gemaakt.
39
de kracht zit in de aandacht!
40