presentatie innovatieonderzoek, plan van aanpak 5 februari2014

06-02-14
Bewonersavond
Innovatieonderzoek
Schilderskwartier Woerden
Plan Van Aanpak.
Peter Nelemans
Maarten Profittlich
5 februari 2014
www.fugro.nl
Inhoudsopgave
Korte introductie Fugro en het projectteam
Schets van het probleem en hypothesen waarom er geen schade is vastgesteld
Fase 1: Verkennen t.p.v. de voormalige school
Fase 2 : Nader onderzoek in de woonwijk
Fase 3 : Afronding onderzoeken, eindrapportage
Communicatie
www.fugro.nl
1
06-02-14
FUGRO: ERVAREN IN FUNDERINGSONDERZOEK
Een funderingsonderzoek is een doeltreffend middel om de kwaliteit van
funderingen vast te stellen. Afhankelijk van de (bouw)historie en de opzet van
het onderzoek kan een uitspraak worden gemaakt van de levensduur.
Fugro voert dagelijks onderzoeken uit.
Conform de F3O richtlijn.
Veel ervaring, vaak onder lastige omstandigheden.
www.fugro.nl
ERVAREN IN BEOORDELING KWALITEIT
Onze adviseurs hebben veel ervaring in het beoordelen van
funderingen.
De belangrijkste oorzaken voor gebreken aan funderingen zijn:
– paaldraagvermogen is te laag
(palen zijn te kort of variatie in bodemopbouw)
– belasting is te hoog
– fout in het ontwerp / uitvoeringsfouten
– aantasting van de palen en/of het funderingshout ten gevolge van
houtrot (te lage grondwaterstand)
– of door bacteriële aantasting van de palen (aantasting onder water).
www.fugro.nl
2
06-02-14
KENNIS EN ERVARING
Brede kennis en ervaring aanwezig op gebied van:
Bodem / draagkracht palen
Geohydrologie
Bouwhistorie / bestaande funderingen
Materiaal hout (aantasting)
Research project Bacpoles (bacteriële aantasting van houten palen).
www.fugro.nl
Team van specialisten
Op dit project worden onze beste mensen ingezet en we doen dit vanuit
ons kantoor Amsterdam. Te noemen zijn:
Herman Keijer
Christiaan van Stigt
Wouter Kooijman
Op locatie metingen van zuurstof- en vochtgehalte door specialisten van
onze afdeling monitoring.
Inzet van ervaren aannemer voor het graven van de inspectieputten
Projectbegeleiding (ook inhoudelijk) door ervaren adviseurs Maarten
Profittlich en Peter Nelemans.
Inhuren van SHR voor het houtonderzoek
René Klaassen
www.fugro.nl
3
06-02-14
SCHILDERSKWARTIER WOERDEN
SHR heeft veel ervaring en toonaangevend op
het gebied van houtonderzoek. Zij heben een
data-base opgebouwd van ca. 10.000 palen.
www.fugro.nl
SCHILDERSKWARTIER WOERDEN
Schets van het probleem
Hypothesen (mogelijke oorzaken) waarom er geen
schade is opgetreden
www.fugro.nl
4
06-02-14
SCHILDERSKWARTIER WOERDEN
Huidige situatie (Google Maps)
www.fugro.nl
SCHILDERSKWARTIER WOERDEN
Stroomrug Oude Rijn (Berendsen UGS25)
www.fugro.nl
5
06-02-14
SCHILDERSKWARTIER WOERDEN
Topografische kaart 1959
1969
1981
De woonwijk ontwikkelt zich van zuid-oost naar noord-west.
Het oorspronkelijke slotenpatroon staat haaks op de rivier en is mogelijk
nog steeds een infiltratie bron van open water
www.fugro.nl
SCHILDERSKWARTIER WOERDEN
Stijghoogten 1e watervoerend pakket (Wareco)
Direct noordelijk van Schilderskwartier grondwateronttrekking voor drinkwatervoorziening
www.fugro.nl
6
06-02-14
HYPOTHESE 1
Tijdens de bestaande
funderingsonderzoeken is slechts beperkt
houtonderzoek uitgevoerd.
Dit geeft geen inzicht in de soort en mate van
aantasting en over het verloop over de diameter
van de paal (standaard onderzoek SHR). Er zijn
voorbeelden dat het hout van binnenuit rot. Hier is
geen onderzoek naar gedaan.
< 2,5 N/mm²
2,5 - 6,25 N/mm²
6,25 - 10 N/mm²
100 mm
10 - 15 N/mm²
> 15 N/mm²
niet bepaald
niet beschikbaar
Er zal in het innovatieonderzoek zeer uitgebreid houtonderzoek plaats
vinden om vast te stellen of het hout van de palen wel/niet is
aangetast en in welke mate.
Mogelijk zijn er bijzondere schimmels die de aantasting van het hout
vertragen. Ook zal specialistisch onderzoek plaats vinden.
www.fugro.nl
HYPOTHESE 2
De bodemopbouw in het Schilderkwartier is niet overal gelijk.
Water infiltreert vanuit de Oude Rijn richting het pompstation.
Mogelijk is, ondanks de lage grondwaterstand, het zand dermate vochtig dat
het aantastingsproces van de palen niet of heel langzaam verloopt!
www.fugro.nl
7
06-02-14
HYPOTHESE 2 (vervolg)
In Woerden hebben we te maken met een stroomrug van de Oude Rijn, een
natuurlijke afzetting met fijn zand en klei, dus veel capillaire opstijging.
In de literatuur is hierover niet zo veel bekend. Enkele bronnen geven:
0,2 m in grof zand
1 m in fijn zand
enkele meters in siltig of kleiig materiaal.
Uitgevoerd funderingsonderzoek geeft
op 1 locatie een interessant beeld :
Het grijze zand (= permanent natte
zone) reikt tot pakweg 1 m boven de
onderkant betonopzetter.
Capillaire opstijging is op deze
locatie groot = gunstig effect.
Vochtmeters installeren!
www.fugro.nl
HYPOTHESE 3
Ingebracht door Arie Haasnoot
www.fugro.nl
8
06-02-14
HYPOTHESE 3 (vervolg)
Het zandpakket wordt luchtdicht afgesloten door boven-liggende
kleilaag. Zuurstof is verbruikt door oxidatieproces organisch materiaal.
Hierdoor is er een zuurstofloze omgeving en dus geen aantasting.
Zuurstofmeters installeren!
www.fugro.nl
INOVATIEONDERZOEK WOERDEN
PLAN VAN AANPAK.
Fase 1: Verkennen t.p.v. de voormalige school (feb-april)
Fase 2 : Nader onderzoek in de woonwijk
(april-juni)
Fase 3 : Afronding onderzoeken, eindrapportage (sept-okt)
www.fugro.nl
9
06-02-14
FASE 1: Verkennen t.p.v. de voormalige school
www.fugro.nl
FASE 1: Verkennen t.p.v. de voormalige school
Trekken van zes palen, waarvan
3 met een betonopzetter.
www.fugro.nl
10
06-02-14
Fase 1: Verkennen t.p.v. de voormalige school
Locaties waar uit de paal
stamschijven worden
gezaagd voor onderzoek
bij SHR
www.fugro.nl
Fase 1: Houtonderzoek SHR
Door SHR zullen de volgende onderzoeken worden uitgevoerd:
• Van de paalschijven het aantastingsverloop van buiten naar binnen.
• Houtsoortbepaling en soort aantasting
• Zijn palen verduurzaamd?
• Houttechnologisch en jaarringonderzoek
o Smalle en brede jaarringen effect op doorlatendheid van hout
o Aandeel spinthout (kernhout heeft een grotere weerstand)
o Leeftijd en herkomst (kan effect hebben op gevoeligheid aantasting)
o Bepaling groeidynamiek van het hout
o Is het hout gekoloniseerd door schimmelsoorten die aantasting tegengaan?
www.fugro.nl
11
06-02-14
Fase 1: Lintvoegmetingen
Uitvoering door landmeters
Ter plaatse van blokken onderzoek
Ook t.p.v. pilot trillingsonderzoek!
H
www.fugro.nl
Fase 1: Zuurstof- en vochtmetingen
Op 2 locaties in de wijk bij iemand in de tuin.
Gedurende een half jaar metingen.
Metingen zijn real-time op ons kantoor te volgen.
www.fugro.nl
12
06-02-14
Fase 2
www.fugro.nl
Fase 2: Nader onderzoek in de woonwijk
www.fugro.nl
13
06-02-14
Fase 2 : Nader onderzoek in de woonwijk
De funderingsonderzoeken t.p.v. de woningen zullen worden
geconcentreerd in de gebieden waar de risico’s op
funderingsschade naar verwachting het grootst is.
Daarnaast nog enkele representatieve onderzoeken verspreid
over de wijk.
In totaal 10 locaties, zowel huur- als koopwoningen.
De gemeente zal op korte termijn (in overleg met Vereniging
Grondwater Woerden) bewoners gaan benaderen en vragen om
toestemming om de fundering onder hun woning te inspecteren.
Op de volgende dia’s een impressie wat zo’n onderzoek inhoudt.
www.fugro.nl
Fase 2 : Nader onderzoek in de woonwijk
Op 10 locaties!
Bij voorkeur op de kop van een
blokje woningen.
Ook de lintvoegmetingen spelen een
rol bij de bepaling van de locaties.
Funderingsinspecties.
• 3 palen per put
• Palen min. 0,5 m vrij graven
• Op meerdere niveaus prikken
• 6 houtmonsters per put
• Afdichting slecht doorlatende lagen
• Netjes opleveren
www.fugro.nl
14
06-02-14
Fase 2 : Funderingsinspecties
Bepaling dikte zachte schil m.b.v. hout slaghamer.
Nemen van houtmonsters m.b.v. een aanwasboor.
Tevens wordt de fundering ingemeten en worden er foto’s gemaakt.
Bemonstering heeft geen negatieve gevolgen voor de fundering.
www.fugro.nl
Fase 2 : Nader onderzoek in de woonwijk
www.fugro.nl
15
06-02-14
Fase 2
Houtonderzoek (standaard
onderzoek SHR)
< 2,5 N/mm²
2,5 - 6,25 N/mm²
6,25 - 10 N/mm²
10 - 15 N/mm²
100 mm
> 15 N/mm²
niet bepaald
niet beschikbaar
Uitwerken van alle resultaten van de funderingsinspecties.
Rapportage per locatie.
www.fugro.nl
Fase 3 : Afronding onderzoeken, eindrapportage
Opstellen van een eindrapport gebaseerd op alle
onderzoeksresultaten, incl. conclusies en advies.
Dit wordt op een dusdanige wijze gedaan dat er geen
discussie kan ontstaan over de representativiteit en/of
kwaliteit van de onderzoeksresultaten.
Mogelijkheid van aanvullende onderzoeken / metingen.
www.fugro.nl
16
06-02-14
Fase 3 : Afronding onderzoeken, eindrapportage
De eindrapportage omvat minimaal de volgende aspecten:
• de ernst en omvang van eventuele houtschade in het
risicogebied;
• (type) schadeprofielen van de onderzochte funderingen;
• het aantastingsproces in de tijd (historie en
toekomstbeeld);
• beantwoording vragen die door de samenwerkende
partijen zijn opgesteld;
• mogelijke oorzaken en gevolgen van eventuele schade
aan de houten funderingspalen en dit koppelen aan de 3
oplossingsrichtingen (en mogelijke goedkopere door ons
aan te dragen alternatieven).
www.fugro.nl
Communicatie
Dit is erg belangrijk!
• wekelijks telefonisch overleg met opdrachtgever en in
Woerden (min. 2x per fase).
• Nieuwsbrief gebruiken om bewoners te informeren
• Nadat bewoners zijn geselecteerd waar funderingsinspecties worden uitgevoerd, deze benaderen met extra
uitleg en gelegenheid om vragen te stellen.
www.fugro.nl
17
06-02-14
Vragen ?
All materials and content contained within this presentation remain the property of Fugro (© Fugro 2013) and may not be copied,
reproduced, distributed or displayed without Fugro's express written permission. All third party information featured within the
presentation remains the intellectual property of their respective originators.
www.fugro.nl
18