Alter mKlo;-ab Gratis magazine over geestelijke gezondheid Thema Jaargang 15 - april 2014 + Nieuwe app Moodbot: “Je gaat bewuster met alles om” Online Onderzoek: Werkt + e-health ook bij de behandeling van fobieën? + Hulphond voor de psyche altrecht geestelijke gezondheidszorg 3 Kort 4 Gebruik e-health binnen Altrecht stijgt snel 6 Twaaltjes: Een heel verhaal in 140 tekens 8 5 vragen aan… Jennifer Kanary 9 Column Geestelijke verzorging 10 Nieuwe app Moodbot: “Je gaat bewuster met alles om” 12 Onderzoek: Werkt e-health ook bij de behandeling van fobieën? Inhoud 13 Column: De kracht van Twitter Colofon: Alter is een uitgave van Altrecht geestelijke gezondheidszorg Redactie: Marjolein Klaassen (hoofdredacteur) Sjef Odekerken (eindredactie) Bert Aben Tresy Benders (ondersteuner Cliëntenraad Altrecht Senior) Margriet Mannak (Familieraad) Saphira Metekohy Nanda Jansen Kendrick Ina Veenstra (Altrecht Willem Arntsz) Sterre de Jong Laura Vervaart Aan dit nummer werkten verder mee: Anne Evers, Judith Goossens, Jos van der Meer, Jef Nieuwenhuis, Annet Reussink, Ellen Spanjers, Carice de Wildt en Annabelle Willenswaard. Redactieadres: Distelvlinder 1 3734 AA Den Dolder Email: [email protected] Telefoon: 030 225 62 07 Fotografie: Dick Boes, e.a. Ontwerp en opmaak: Studio Langezaal, Odijk 14 Ook ouderen actief aan de slag met e-health 15 Een steekje los... 16 Post 18 Fictie: De psycholoog buiten kantooruren 20 Wilma Boevink: “Van OVER naar MET mij… Zo simpel kan het zijn!” 21 Indigo biedt hulp aan familieleden van mensen met psychische problemen 22 Nieuws Volg ons op Twitter: twitter.com/altrecht 24 Nieuws van de Cliëntenraad Volg ons op Facebook: www.facebook.com/altrecht [2] Alter 1 | 2014 Drukwerk: Bergdrukkerij, Amersfoort Deadline: Alter nummer 2 verschijnt in juli 2014. De deadline voor dit nummer is: 19 juni 2014. Overname: Zonder toestemming van de redactie mag niets uit dit nummer worden overgenomen Kopij: Wil je reageren op artikelen in Alter? Stuur je reactie naar: [email protected]. De redactie behoudt zich het recht voor reacties te weigeren, in te korten of naar een later moment te verschuiven. 10e editie Dak- en thuislozenfeest groot succes Muziek, eten en drinken, massages, pedicure en kapper... en 900 bezoekers: de ingrediënten van dit zonovergoten jubileum dak- en thuislozenfeest, op dinsdag 11 maart, dat al tien jaar door Altrecht, de gemeente Utrecht, Victas en de SBWU georganiseerd wordt. Kort Namens Altrecht zijn Joop Claassen en Harry Gras de organisatoren. “Het streven was vanaf het begin om een dag te organiseren waarop de dak- en thuislozen even geen zorgen hadden. Nu we dit voor de tiende keer doen, zien we veel oude bekenden. Ze zien er goed uit, nu niet meer dakloos, en helpen ons als vrijwilliger op het feest. Geweldig!” De nieuwe burgermeester Jan van Zanen liet zich met veel enthousiasme rondleiden. “Dit soort feesten maakt Utrecht Utrecht: een stad voor iedereen!” Altrecht Talent: Eerste ‘Meedoenin-de-wijk’-auto overhandigd Het project Meedoen in de wijk heeft op donderdag 27 maart de sleutels overhandigd gekregen van een eigen Meedoen-inde-wijk-auto, ter beschikking gesteld door 12 sociaal betrokken ondernemers, waaronder Arno Groenewegen van de Autowinkel Woerden. Met de auto kunnen senioren uit de Woerdense wijken Molenvliet en het Bomen- en Bloemenkwartier vervoerd worden, onder andere naar het samen eten in de wijk. Een groep vrijwilligers doet het chauffeurswerk. Het doel van het project Meedoen in de wijk is, dat mensen met verschillende beperkingen zich vrijwillig inzetten voor wijkbewoners. Projectleider Mayke Nieuwenhuis: “Vanuit de gedachte dat iedereen meedoet en iedereen meetelt, kijken we wat iemand wil en kan in de ondersteuning van bewoners of het organiseren van een activiteit. Je kunt dan denken aan het koken van maaltijden voor senioren, het onderhouden van tuinen, het doen van klussen in en rondom huis, e.d. Zo organiseer je hulp dichtbij huis met vrijwillige inzet en is er daadwerkelijk sprake van wederkerigheid.” Arno Groenewegen: “Via het ondernemersnetwerk Samen voor Woerden met aanjager Jacqueline Engelhard kwam ik in contact met Mayke. Ik heb het project direct omarmd, het is natuurlijk een prachtig uitgangspunt dat mensen met mogelijkheden een kans krijgen om iets te betekenen voor een ander!” Meer informatie: www.meedoenindewijk.nl. Alter 1 | 2014 [3] + E-health is hulpverlening via internet. Het doel van e-health is om technologie zo in te zetten dat de patiënt minder afhankelijk wordt van zijn of haar behandelaar. Uit recente cijfers blijkt dat het gebruik binnen Altrecht al fors is gestegen, hoewel veel afdelingen nog in een testfase zitten en een aantal toepassingen nog in de ontwikkelfase. Wat zijn de mogelijkheden en activiteiten nu en hoe heeft het gebruik zich door de jaren heen ontwikkeld? E-health Tekst: Sjef Odekerken binnen Altrecht stijgt snel O n l i n e mod u les In overleg met de behandelaar stelt de patiënt een pakket aan oefeningen samen die hij thuis kan doen. Dit noemen we online modules. Een voorbeeld van een module is bijvoorbeeld stoppen met piekeren of leren ontspannen. De online modules zijn altijd een aanvulling op face to face-contact. Moo dbot Moodbot is een nieuwe game gericht op ggz-patiënten en verzamelt signalen voor terugval of escalaties. Deze signalen geeft hij door aan de behandelaar van de patiënt, zodat deze tijdig hulp kan inschakelen. Dit zorgt voor meer en snellere communicatie tussen patiënt en behandelaar. Bovendien krijgt de patiënt meer regie over zijn behandeling. [4] Alter 1 | 2014 B eeldb ellen Beeldbellen is telefoneren terwijl patiënt en behandelaar elkaar kunnen zien via een beeldscherm. Een uitkomst voor iedereen die minder handig is met de computer, bijvoorbeeld oudere mensen. Daarnaast hoeft de patiënt niet van huis, maar heeft toch persoonlijk contact met de behandelaar. Zowel moodbot als het beeldbellen bevinden zich nog in de ontwikkelfase en zijn nog niet voor elke patiënt beschikbaar. Cliënten h elp desk e-h ealth Vanaf februari 2014 draait binnen Altrecht een proef met de patiëntenhelpdesk, een helpdesk die gerund wordt door patiënten die werkzaam zijn bij het Werkbedrijf ICT van Altrecht Talent en die zich in eerste instantie gaat richten Waarom e-health? > Digitalisering in de samenleving; Altrecht wil aansluiten > Betere en betaalbare zorg, want: -patiënt minder afhankelijk van behandelaar; -patiënt en behandelaar hebben samen meer regie; -meer transparantie; -meer hulp vanuit huis; -meer samenwerking met steunsystemen en ketenpartners. Missie eind 2015 > 40% tot 50% van de patiënten gebruikt e-health. E-health Altrecht 2011-2015 streven eind 2015: 40 tot 50% van de patiënten gebruikt E-health 1.200 keer contact via beeldbellen in 2013 in 2013 maakte 30% van patiënten bij altrecht cura gebruik van e-health op vragen van patiënten over Mijnaltrecht.nl. Als de proef slaagt, wordt de helpdesk uitgebreid voor andere e-healthtoepassingen. B est e Cl i ë nt e n E- d ee Het Beste Cliënten E-dee is een initiatief van Altrecht, TNO, Taskforce Innovatie en de Hogeschool van de Kunsten Utrecht. (Ex)-cliënten kunnen hun E-mental Health-idee insturen en maken daarmee kans op € 3000. M i j n A lt re c ht Via Mijn Altrecht kan de patiënt inloggen in zijn dossier, dit inzien en het medicatieoverzicht inzien en aanvullen. [A] Heeft u een vraag over E-health? Mail dan naar: [email protected] 2013 gebruik van e-health door patiënten in 2011 en 2013 2/3 van afdelingen van altrecht bezig met e-health 50% van de behandelaren heeft meer werkplezier door e-health A p p o p ma at Via een app veilig berichten versturen en oefeningen doen. Voor elke patiënt op maat. 2.500 altrecht besteedt 0,3% van haar budget aan e-health 2011 25 aantal e-health contacten: 2012: 7.000 2013: 34.000 80% van de patiënten beveelt e-health aan! Alter 1 | 2014 [5] Een heel verhaal in 140 tekens Altrecht meest actieve ggz-instelling op social media Altrecht is volop aanwezig op social media als Facebook en Twitter. Niet voor niets zijn we door de social mediamonitor ggz uitgeroepen tot ‘meest sociale ggz-instelling’ (van de 133 onderzochte instellingen). Dus volg ons op Facebook en Twitter en zie daar alle nieuwtjes. Schroom ook niet om te reageren of een berichtje achter te laten! Volg ons op Twitter: twitter.com/altrecht Volg ons op Facebook: www.facebook.com/altrecht Ook verschillende afdelingen van Altrecht zijn op social media aanwezig. Zoek op ‘Altrecht’ en u ziet het overzicht. [6] Alter 1 | 2014 Kun je een compleet verhaal vertellen in de 140 tekens van één Twitterberichtje? Jazeker! Oud Altrechtmedewerker Jef Nieuwenhuis doet dat al jaren. Zomaar een greep uit de trefzekere ‘Twaaltjes’ waarin niets menselijks vreemd is… Ze wilden niet stigmatiseren, dus vermeden ze zorgvuldig hem een etiket op te plakken. Dat miste hij erg; een naam voor wat hem mankeerde. Hij had geen enkel zelfvertrouwen. Als ze opsomden waar hij goed in was, vond hij zichzelf een sufferd omdat hij dat niet zelf kon bedenken. Wijsheid komt met de jaren, hadden ze hem beloofd. Dat klopte ook. Hij wist nu dat ze uit hun nek hadden gekletst. Als ze somber is en niets kan hebben, meent ze te falen als moeder. Op het zelfde moment denkt haar dochter dat ze als kind tekort schiet. Hij heeft de pest aan zichzelf, maar zijn vrouw toont hem dan zijn goede kanten. Dat kan er ook nog wel bij: een vrouw die hem niet steunt. ‘Zat ik maar op een onbewoond eiland’ zei hij somber ‘Niemand is gek als hij alleen is’ ‘Of irritant’ vulde zijn vrouw behulpzaam aan. Chaosinmijnhoofdischaos wilromanschrijven schilderenbloemenvoormijn vrouwkopenwantzeisjarig wordterdoodmoevan tot de pillen beginnen te werken. Ze wilde graag alleen zijn, maar het vervelende was dat ze zich dan zo eenzaam voelde. Zijn streven naar geluk had hem volledig uitgeput. Toen hij besloot dan maar ontevreden te blijven, voelde hij zich gelijk een stuk beter. Hij moet wat doen in huis. Een eenvoudig klusje; maar het onderbouwd doorschuiven en vernuftig geconstrueerd uitstellen put hem volledig uit. Als de zon schijnt, is het te heet en als de wind waait te kil. Regen maakt nat en onweer kabaal. De natuur is bijzonder klantonvriendelijk. Volg de Twaaltjes op: twitter.com/twaaltjes. Alter 1 | 2014 [7] y r a n a K r e f i n n Je + 5 vragen aan... Jennifer Kanary geeft psychosen een eigen taal Tekst: 1: Anne Evers ‘Dank je wel, uniek, bijzonder, heftig. Iedereen moet dit ervaren in de zorg.’ Een reactie uit het gastenboek van kunstenares Jennifer Kanary. Zij is verantwoordelijk voor de projecten The Labyrinth (een labyrint) en The Wearable (een bril). Beide kunstprojecten zijn psychose simulaties. Filmpjes van deelnemers aan haar kunstprojecten zijn online te zien. Vanwaar de passie om de wereld te vertellen over psychoses? “Net als veel andere kunstenaars maak ik onder andere kunst om te verwerken. Mijn schoonzus heeft in 2005 zelfmoord gepleegd. Zij had de diagnose schizofrenie. Een half jaar na haar overlijden kwam ik erachter dat ik eigenlijk heel weinig wist van haar psychoses. Normaal ben ik heel nieuwsgierig, maar aan haar heb ik heel weinig vragen gesteld. Ik had wel enige kennis van psychose, maar écht begrijpen deed ik het - net als veel anderen niet. Daarom zocht ik informatie op internet.” 2: Hoe geef je als kunstenaar vorm aan een psychose? “Ik benader een psychose vanuit het artistieke oogpunt en kijk verder dan het medisch perspectief. Van een psychose wordt vaak gezegd dat het heel moeilijk in woorden te duiden is. Daarom is het belangrijk om te zoeken naar een taal die een psychose wel inzichtelijk maakt. Mijn kunstprojecten noem ik ervaringstaal. Wat ik doe met bijvoorbeeld the Wearable is een psychose voelbaar maken in 12 minuten. Als bezoeker reis je in de geest van een fictief meisje Jamie. Als mensen ervaren dat hun zintuigen worden aangetast, dat zij niet meer op hun waarneming kunnen vertrouwen, gaan zij gedrag vertonen dat op een psychose lijkt.” Foto: Thomas Lenden [8] Alter 1 | 2014 Column + Tekst: Judith Goossens Geestelijk verzorger Altrecht Offline 3: Wat is er in jouw kunstprojecten gerelateerd aan een psychose? “Als kunstenaar werk ik met associaties. Het kan zijn dat mijn werk bij een bezoeker dezelfde associaties oproept. Associaties creëren een eigen werkelijkheid. Ook bij een psychose is daarvan sprake. De kleur zwart betekent ineens ‘ik ben op mijn eigen begrafenis’. Een ander voorbeeld is dat we in de objectieve wereld hebben afgesproken ‘dit is een eiken tafel’. Maar eiken kent ook een andere associatie: eiken is een levend wezen. De tafel als boom was eerst een levend wezen. Dit levend wezen wordt in een psychose uitvergroot tot iets goeds of slechts. De tafel is nu dood, boom is opgeofferd, offer tafel, offer wezen, ik sta voor de tafel, ik ben de priesteres van deze tafel.” 4: Heb je contact gezocht met mensen die een psychose hadden? “Ik heb veel gepraat met mensen die last hadden van een psychose en merkte dat een veel terugkomend thema is: Wat is goed en wat is kwaad? Mensen in een psychose denken vaak heel zwart wit.” 5: Komen er reacties vanuit de hulpverlening? “Er is veel belangstelling voor het project. Ik krijg veel positieve reacties. Zo vertelde een hulpverlener dat een bejaarde psychotische man vaak ’s nachts erg angstig was. De hulpverlener dacht aan haar eigen kind. ’s Nachts liet zij een lampje branden Als waarschijnlijk een van de laatsten ben ik nog steeds niet in het bezit van een smartphone of een iPad, en zodoende heb ik ook geen WhatsApp, Twitter of Snapchat. Wel loop ik rond met een oude Nokia telefoon, het zogeheten koelkastmodel, waar ik mee kan bellen en sms'en. Als ik om mij heen kijk, zie ik jong en oud druk in de weer met een tablet of iPhone. In de trein, op straat, in de supermarkt: de hele wereld lijkt zich online af te spelen. Als zogenaamde offliner komt mij dat vreemd voor. Ik sta liever 'live' in contact met mensen dan via een sociaal medium, wat in mijn beleving vluchtig en oppervlakkig is. Vanuit mijn werk als geestelijk verzorger ben ik gewend met aandacht te luisteren naar het verhaal van de ander en van mens tot mens in gesprek te gaan over het leven, tijdens een wandeling of in een gespreksgroep. Het idee om via social media een ander te ontmoeten en in gesprek te gaan, vind ik maar een vreemd idee. Ben ik daarmee ouderwets? Wellicht wel. In plaats van met wantrouwen naar deze relatief nieuwe manier van communicatie te kijken, is het wellicht zinvoller om er met een nieuwsgierige en open blik naar te kijken: wie weet heeft e-health wel de toekomst, en durven mensen die niet gemakkelijk hun verhaal vertellen, hun hart eindelijk te luchten tegenover een beeldscherm of telefoon, en is daarmee een prachtige en betekenisvolle nieuwe vorm van zingeving ontstaan. [A] om de angst te verminderen. Voor de bejaarde man schafte zij ook een lamp aan met uitgesneden figuren, onder andere heksen. Wanneer de lamp ging draaien, ontstonden er schaduwfiguren. Na het ervaren van een ‘doe-het-zelf-psychose’ (The Wearable) snapte de hulpverlener dat het aanschaffen van een schaduwlamp tricky kan zijn. De bejaarde psychotische man werd omringd door echte heksen.” [A] Alter 1 | 2014 [9] Nieuwe app Moodbot: ‘Je gaat bewuster met alles om’ Tekst: [10] Alter 1 | 2014 Jos van der Meer Altrecht en de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht ontwikkelden samen ‘Moodbot’, een app die activiteiten en stemmingen meet bij patiënten die ermee werken. Zo voeren patiënten signalen in over bijvoorbeeld vooruitgang, terugval, dreigende escalaties. Behandelaars en begeleiders kunnen reageren. Het streven van Altrecht: terugdringen aantal incidenten met 10%, 10% meer patiënten behandelen in dezelfde tijd, 10% minder ziekteterugval; verkorten behandelduur met 25%; meer werkplezier behandelaars, meer eigen regie patiënten, meer bewustwording ten aanzien van hun herstelproces en kostenbesparing. Moodbot kreeg de Izovatorprijs 2012 voor ‘beste innovatieve idee in de zorgeconomie’: geld om de app verder te ontwikkelen. Een prototype is uitgetest bij afdeling ABC in Utrecht. Met een op basis van die bevindingen verbeterde versie loopt nu een pilot bij Unit C van Roosenburg in Den Dolder. De 25-jarige Nick, patiënt bij Unit C van Roosenburg (gesloten afdeling voor mensen met diagnoses als schizofrenie of persoonlijkheidsstoornis, gekoppeld aan verslaving), werkt sinds vijf weken met Moodbot en ziet inmiddels de voordelen. Patiënt Peter (24) van ABC (voor jongeren met een psychotische kwetsbaarheid) heeft ook positieve ervaringen. Leuk Nick: “Op mijn afdeling vullen we één keer per dag de stemmingsmeter in. Bij mij bleek de stemming in de loop der tijd te verbeteren terwijl ik dat zelf niet in de gaten had. Ik was aanvankelijk somber, kreeg medicatie en ik zag aan een grafiek dat die werkte.” Moodbot vraagt ook weekdoelen te stellen, bij Nick was dat: meer sporten. “Zo’n voornemen verwatert normaliter snel, nu werd ik er door Moodbot telkens weer naartoe getrokken. Je ziet dat mensen ’t leuk vinden met de app te werken. Soms is er verveling en gaan ze achter de computer zitten en zien ze: ik moet nog iets met mijn weekdoel.” Hij merkt dat de game mensen wijst op dingen die ze anders over het hoofd zien. Bijvoorbeeld: iemand zit veel op zijn kamer. “Dat springt eruit als je invult, je ziet: ik trek me terug. Jouw begeleider kan daarop inhaken. Je gaat bewuster met alles om.” Do e l e n word en b ela ng rij ker ABC-patiënt Peter ervoer Moodbot ook positief: “Het is geinig ermee te werken. Zo moet je een van tevoren gekozen doelstelling halen: meer slapen, minder roken; ik zou elke dag drie uur aan een portfolio voor mijn opleiding werken. Ook vul je in hoe jij je daarbij voelt. Op een aantal punten zoals angstig, vrolijk, triest - wordt dat bijgehouden door een poppetje blij, bang, verward, uitbundig te laten zijn. Bij ons konden de andere deelnemers en de begeleiders dat zien. De bedoeling was met je groep door het invullen punten te behalen. Door berichten naar elkaar te versturen waren ook punten te verdienen, net als met het halen van je persoonlijke doel; wanneer mensen uit jouw groep dat verifieerden, waren er bonuspunten voor onderlinge betrokkenheid.” Wat het opleverde? Peter: “Moodbot maakte dat ik dingen niet vergat, het halen van doelen werd onderdeel van mijn dagelijkse doen. Je opende de laptop, zag Moodbot en dacht: o ja...” Moodbot registreert ook stemmingsterugval: “Bijvoorbeeld als je angstig bent en je vult dat dagen achtereen in, kunnen jij en je begeleider daar iets mee. Anders blijf je er misschien mee rondlopen.” ABC-verpleegkundige Kornelis Jan van der Vaart bevestigt dat: “Als ik zoiets zie, kan ik contact opnemen met een patiënt, kijken of hij hulp nodig heeft. Met name dat je over een langere periode informatie over iemand krijgt, kan positief werken.” U itb rei den of n i et? Bij ABC ontdekten ze dat de puntenregistratie niet zuiver werkte én ze misten een chat-/forumfunctie in hun Moodbotversie. Dat was input voor de ontwikkelaars. Bij Roosenburg/ Unit C zijn sociale uitbreidingen minder gewenst, meent begeleidster Jeanette: “Wij werken er alleen nog individueel mee omdat sommige patiënten dominant zijn en anderen meer op zichzelf. Deze groep heeft een sterke dynamiek, soms mag iemand een ander niet en we willen voorkomen dat het spel wordt ingezet bij het uitvechten van onderlinge strijd, bijvoorbeeld doordat een medepatiënt het behalen van iemands doel niet aftekent.” In een later stadium wordt gekeken of bij Unit C gelijk gestemde bewoners aan elkaar zijn te koppelen, zodat het versterkende effect van samenwerking alsnog is te behalen. In een volgende pilot op een andere afdeling worden de patiënten als groep in Moodbot ingevoerd en wordt gekeken naar effecten op dynamiek en samenwerking. Nadeel van Moodbot is voor Nick dat medepatiënten over zijn schouder kunnen meekijken en misbruik zouden kunnen maken van de informatie die zij opdoen: “Je voelt je toch minder op je gemak als bepaalde personen weten wat bij jou speelt.” Peter van ABC ziet geen risico’s: “Of het zou privacyschending moeten zijn, doordat het systeem wordt gehackt.” [A] Alter 1 | 2014 [11] + Onderzoek Als mensen zich aanmelden voor hulp bij fobieën, horen zij vaak dat er een wachtlijst is. Dat is extra vervelend, omdat mensen met fobieën vaak al heel lang wachten met het vragen om hulp. Robin Kok, psycholoog bij de Vrije Universiteit Amsterdam, vroeg zich af of de wachttijd nuttig ingevuld zou kunnen worden met begeleide zelfhulp via internet. “Want interventies via internet lijken goed te werken bij mensen met angst- en fobieklachten. Alleen het onderzoek binnen de specialistische ggz was tot nu toe beperkt.” Onderzoek naar begeleide zelfhulp via internet bij fobieën: Werkt e-health ook bij de behandeling van fobieën? Altrecht en de Vrije Universiteit Amsterdam zijn de eerste organisaties die onderzoek hebben gedaan naar het nut en de effectiviteit van begeleide zelfhulp via internet (e-health) bij fobieën. Robin: “Onze gedachte vooraf was: ‘Als mensen dan toch moeten wachten op hun face-to-facebehandeling, kunnen we hen in de tussentijd dan niet via internet alvast een begin aanbieden?’ En werkt dat ook bij mensen met ernstige fobische klachten die voor behandeling bij een gespecialiseerde instelling als Altrecht aankloppen?” Voorz i c htig pos it i ef Op dit moment werkt Robin aan een eerste verslaglegging van de resultaten van het onderzoek waarbij een aantal patiënten via internet begeleide zelfhulp kreeg aangeboden. “Deze patiënten die wachtten op de start van hun behandeling, konden thuis alvast opdrachten doen waarbij zij - ook via internet geholpen werden door een coach die wekelijks feedback geeft; in dit geval een medewerker van Altrecht.” De onderzoeks gegevens zijn nog niet helemaal uitgewerkt, maar Robin is voorzichtig positief: “De begeleide zelfhulp via internet lijkt redelijk goed te werken. Na 5 weken rapporteren mensen minder fobische klachten en depressieve klachten. Deze twee zijn nauw met elkaar verbonden. Op dit moment hebben we alleen nog maar naar de korte termijneffecten gekeken. Over [12] Alter 1 | 2014 één of twee maanden hopen we alle onderzoeksgegevens uitgewerkt te hebben en kunnen we nog beter uitspraken doen over de langere termijn. Namelijk of het aanbieden van begeleide zelfhulp direct na aanmelding ook tot een kortere behandelduur in de gespecialiseerde GGZ leidt en dus of deze effectief is.” Sam enw erki ng u n iversiteit e n gg z Het onderzoek is een voorbeeld van goede samenwerking tussen universiteit en Altrecht, zo stelt Robin. “Altrecht is in De kracht van Twitter Begin 2010 hoorde ik van Twitter en ik was direct nieuwsgierig naar deze vorm van sociale media. Account aangemaakt, geen idee wat het precies inhield. Door te twitteren kom je er snel achter, maak je het jezelf ook snel eigen. Je gaat mensen volgen en je wordt gevolgd door anderen. Waarschijnlijk kreeg ik ook best veel volgers door de blogs die ik schrijf en die via Twitter werden gedeeld. Ook de omschrijving in je #bio is bepalend. De onderwerpen waarover je zelf twittert, zorgen zeker voor volgers. Nu, een aantal jaren verder, weet ik wat de kracht van Twitter is voor mij. De afgelopen jaren heb ik een kring van mensen ontmoet op Twitter die ik ‘lotgenoten’ kan noemen. Zelfde soort achtergrond of mensen die zich verbonden voelen met ons als lotgenoten. Juist deze lotgenoten zijn voor mij enorm belangrijk, we hebben genoeg aan een half woord. Weten dat je niet de enige bent met zo’n naar verleden. Via 140 tekens elkaar aanvoelen, voelt zó #ST SamenSterk! Natuurlijk zijn er andere dingen in het leven, maar voor mij is Twitter echt een medium waar ik veel van mijn moeilijke gevoelens kan delen. Column + Tekst: Vaif Een lotgenoot op Twitter schreef dit gedicht, ik mag het van haar delen: Waarom is het zo moeilijk te bevatten Hetgeen wat ons overkomt Kan het nog steeds niet snappen Begrijp niet hoe het komt Waarom soms zonder duidelijke woorden Waarom begrip en begrepen worden Waarom die herkenning Waarom zijn we zo oprecht Waarom op deze manier Waarom weet, en begrijp ik het niet Waarom weet ik zeker Waarom dat gevoel Jij weet het En... Begrijpt wat ik bedoel Samensterk Hoe waanzinnig is het idee Jij en ik kenden elkaar niet echt Waarom wisten en weten we meteen Wat een ander bedoelt en zegt (Bron gedicht: Rider on the Storm) [A] Lees ook de andere blogs op www.altrecht.nl/blogs Nederland één van de koplopers op het gebied van e-health en is op dit terrein zeer actief. Maar ook de gevraagde patiënten waren enthousiast: ‘Natuurlijk wil ik aan dit onderzoek meedoen, want ik vind het fijn alvast wat te kunnen doen.’” Het onderzoek naar begeleide zelfhulp via internet bij fobieën is uitgevoerd door Robin Kok, Annemieke van Straten en Pim Cuijpers. Dit zegt een patiënt over het onderzoek: “Deze week ging het best goed met de oefeningen. Ik zei gisteravond nog tegen mijn vriend dat ik mezelf echt een stuk relaxter voel en hij herkende mijn bevindingen. Ik ben er nog niet, het borrelt nog steeds ergens, maar ik ben wel trots op mezelf dat ik het gewoon aan ga - het niet meer uit de weg probeer te gaan. En dat dat lukt! Aanstaande vrijdag heb ik mijn eerste behandelgesprek, dus de aansluiting is eigenlijk perfect. Ik zal aangeven dat ik al de nodige oefeningen heb gedaan en dat ik die graag wil voortzetten, omdat ik merk dat het werkt. Bedankt trouwens voor je feedback van de afgelopen weken, het heeft me oprecht steeds goed op weg geholpen.” [A] Alter 1 | 2014 [13] + Ook ouderen actief aan de slag met e-health Is e-health, hulpverlening via internet, ook geschikt voor oudere patiënten? Ja, zo blijkt uit een proef vorig jaar met 11 patiënten van Altrecht Senior en op dit moment 12 patiënten die deelnemen. Zij werken thuis op de computer met e-healthmodules van Minddistrict. Die blijken een waardevolle aanvulling op de ‘gewone’ behandeling te zijn. Tekst: De e-healthmodules bestaan uit verschillende onderdelen, zoals psycho-educatie (informatie over psychische ziekten en hoe hiermee om te gaan) en een motivatieplan dat ingevuld moet worden. Daarnaast zijn er veel oefeningen over hoe je bijvoorbeeld met paniekaanvallen om kunt gaan, hoe je je eigen gedrag kunt analyseren, hoe je alternatief gedrag of [14] Alter 1 | 2014 alternatieve gedachten kunt aanleren en hoe je dingen waar je tegenop ziet in kleine stapjes kunt verdelen, zodat ze wél lukken. Ook kunnen patiënten via de modules leren hoe ze met terugval kunnen omgaan of dit voorkómen, bijvoorbeeld door te leren over hun ‘valkuilen’, steeds terugkijken op wat hielp tijdens de behandeling en op een andere manier leren denken. Petra: “Het blijkt dat de extra behandeling via internet erg motiverend werkt voor de patiënten; zij vinden het ook prettig om zelf dingen te kunnen doen. Ook zelf vind ik het een plezierige aanvulling op de gewone behandeling. Het werkt goed, maar niet voor alle patiënten. Als mensen bijvoorbeeld suïcidale gedachten hebben of om een andere reden baat hebben bij juist face-to-face-contact, dan bied ik de e-health niet aan. Het blijft dus belangrijk om de individuele situatie van de patiënt goed te bekijken en beoordelen.” [A] Sjef Odekerken “Aanvankelijk was ik wat sceptisch”, bekent Petra Rendering, gezondheidszorgpsycholoog bij Altrecht Senior. “Nu ben ik blij verrast met de resultaten van de proef en de huidige e-health behandelingen. Ik twijfelde of de patiënten thuis wel genoeg in actie zouden komen. Maar mijn twijfel was niet terecht, want iedereen is volop aan de slag.” Via de computer doorlopen de patiënten de modules begeleid door hun behandelaren. Het gaat om mensen met angsten stemmingsstoornissen die ook de ‘gewone’ face-to-face contacten hebben. Een Steekje Los? Educatief spel over psychische gezondheid en kwaliteit van leven: Het bordspel ‘Een Steekje Los?’, een educatief spel over psychische gezondheid en kwaliteit van leven, is sinds drie jaar een succes en wordt onder andere gespeeld in wijkcentra, instellingen, scholen en tijdens evenementen. Sinds september 2013 is het nu ook online te spelen! Met ‘Een steekje los’ ga je spelenderwijs in gesprek over de levensthema’s gezondheid, hulp, sociale contacten, vrije tijd, studie en beroep, thuis, relaties en zingeving. Het is voor mensen met én zonder psychische problemen. Tijdens het spel krijg je kaarten met stellingen, foto’s, kennisvragen en meer. Wat z i j n d e voord elen va n d e on li n e v e rsi e ? • Het is anoniem, zonder inlogcodes of wachtwoorden • Je kunt het elk moment van de dag spelen, vanuit huis • Je kunt ook zelf mensen uitnodigen of meedoen met een spelbijeenkomst die begeleid wordt door ervaringsdeskundige spelleiders • Ideaal om het spel te leren kennen en het is gratis! E rva ri ng e n d elen via h et forum Ervaringswijzer heeft een speciale pagina aangemaakt, www.ervaringswijzer.nl/forum, voor iedereen die wil ‘napraten’ en/of ervaringen wil delen. Hierbij de eerste spontane reacties: Nadenken, relativeren en lachen “Als aankomend ervaringsdeskundige vind ik het allemaal erg Tekst: Ellen Spanjers boeiend. Het is een leuk spel dat je laat nadenken, maar je ook laat relativeren en lachen.” “Ik heb het spel op internet gespeeld met 1 spelleider en een andere deelnemer. Ik vond het leuk en leerzaam. Heerlijk anoniem met elkaar ervaringen uit kunnen wisselen en herkenning vinden.” “Inmiddels heb ik het spel met twee anderen gespeeld. In korte tijd kwamen veel onderwerpen aan de orde. Zeker ook diepgaande dingen, zoals het wel of niet krijgen van kinderen, als je een psychiatrische stoornis hebt. De moeite van het spelen waard!” M eer i n form ati e: www.eigenwijsspelonline.nl. Alle speeldata worden aangekondigd op www.eigenwijsspel.nl. [A] Deze online game is een co-productie van Zorgbelang Gelderland en Netcliënten en is ontwikkeld door IJsfontein. Dit project is financieel mede mogelijk gemaakt door Fonds NutsOhra, VSBfonds, Skanfonds en Fonds Psychische Gezondheid. Alter 1 | 2014 [15] Post Digitaal Hoever moet je gaan, en waaruit moet het digitaal contact binnen de psychiatrie bestaan? Immers het menselijk contact lijkt steeds meer te verdwijnen, daarvoor in de plaats gaat het digitale contact verschijnen. Je ziet het steeds meer, wat gaat er niet allemaal digitaal! Maar het digitale netwerk binnen de psychiatrie, dat is iets waarvan ik de gevaren zie, mensen die geestelijk ‘in elkaar zijn gezakt’, hunkeren immers naar het persoonlijk contact! De mensen in depressie door eenzaamheid, kunnen niet digitaal worden begeleid, en hoe moet je jezelf ‘terugvinden’ zonder je aan het menselijk contact te binden, écht, deze groepen kunnen niet zonder die persoonlijke band, met de hoed en de rand!! I k e i n di g dit g ed ich t, m et m ij n persoo n lij k i nz icht: “Waar is het persoonlijk contact gebleven, is het in ons computertijdperk opgeheven, elke arts-advocaat-psychiater-geestelijke, ja zelfs de dominee, doen met e-mail en chatten mee, alleen met een God wordt niet geë-maild of gechat, die benader je nog in een intiem persoonlijk gebed.” Gerrit van de Berkt [16] Alter 1 | 2014 Verlies Rouw en Herstel in de Psychiatrie - Module voor Cliënten: Rouw staat Herstel in de weg Om te kunnen herstellen van een psychiatrische aandoening is een aantal randvoorwaarden belangrijk. Eén daarvan is het mogen (en kunnen) rouwen om de vaak vele verliezen die je als cliënt ondervindt als gevolg van en/of medeoorzaak van een psychiatrische aandoening. Afgelopen najaar is binnen het Steunpunt GGz gestart met een eerste (pilot) module verlies, rouw en herstel in de psychiatrie voor cliënten. De module is ontwikkeld door de trainer en co-trainer van de training Verlies, Rouw en Herstel voor hulpverleners. Na een eerste evaluatie van de cliëntenmodule in het voorjaar van 2014 en eventuele aanpassing daarvan kunnen cliënten/instellingen gebruikmaken van dit aanbod. Voor meer informatie: Steunpunt GGz Utrecht: [email protected] of [email protected]. Liefdesleven De laatste tijd ben ik erg geïnteresseerd in de liefde. Wat een boeiend onderwerp is dat. Liefde moet je geven, maar ook durven te ontvangen. Soms krijg je liefde maar het ontgaat je. Je hebt het te druk met je werk. Liefde mag toch ook wat tijd kosten en je kunt je heerlijk ontspannen. Wat bijzonder dat zoiets tussen mensen bestaat. Soms rook ik wel eens een sigaretje bij de ingang van Swellengrebel. Daar zitten altijd mensen buiten. Ik weet nog dat ik met Henriëtte, een medebewoonster, het plan heb opgevat om de mensen te ondervragen over hun liefdesleven. Vaak was hun partner al overleden. Maar wat wilden ze graag praten over dit onderwerp. Ook over de vrijages die ze nog dagelijks misten. Ik moet eerlijk bekennen dat ik niet wist dat zoiets bestond. Oude mensen beleven wel degelijk de liefde. Maar liefde vraagt ook wel eens om geduld. Bijvoorbeeld door ziekte. Een visserman komt ook maar één keer per week thuis. Een boer in de hooibouw zal ook wel niet veel tijd en zin hebben. Zo zijn er veel beroepen die een regelmatig liefdesleven belemmeren. Wat kan er ook veel ruzie zijn tussen een man en een vrouw. In oktober was ik op vakantie in Wezep. Een man wilde voortdurend zijn gehandicapte vrouw helpen. Maar die vrouw wilde dat helemaal niet. De man begreep niet dat zijn vrouw zelfstandig wilde zijn. Later begreep ik dat deze man pas de laatste tijd deze stoornis had gekregen. Lijkt me ook niet zo handig bij de vrijage. Jan Wouters Alter 1 | 2014 [17] Fictie Tekst: Carice de Wildt De psycholoog buiten kantooruren [18] Alter 1 | 2014 Tessa van Rijn is een niet zo heel goede psycholoog. Ze is een prima huis- tuin- en keukentherapeut. Zo’n typje dat af en toe door een glossy magazine gevraagd wordt om iets te zeggen over jaloezie in relaties. Tessa van Rijn is dan wel geen hoogbegaafde dame, ze is mooi. Zo knap dat haar leidinggevende twijfelde voor hij haar aannam. Voor vrouwen was ze een bedreiging en mannen zouden de hele sessie alleen verlekkerd naar haar zitten kijken. Tessa van Rijn deed op haar werk echt haar best er zo oninteressant mogelijk uit te zien. Haar lange, donkere haar zat altijd in een knot en ze droeg soortgelijke kleding als haar collega’s. Donkergroene vestjes die ze keurig dichtknoopte en daaronder droeg ze dan een lange, nette broek met platte laarzen. Dan nog kwam het geregeld voor dat patiënten bekenden verliefd op haar te zijn. Tessa stelde zich dan professioneel op, terwijl ze gevleid was. Laatst bekende een jonge cliënt, Robin, dat hij zich niet kon concentreren als hij met haar in gesprek was. Tessa was dol op die aandacht. Maar ze wilde zich niet binden aan één man omdat ze nooit zou kunnen kiezen. Het probleem was, dat het voor Tessa nooit genoeg was. Ze verslond complimenten, bewonderende blikken en mannen. Op haar werk was ze de begripvolle psycholoog die naar haar cliënten luisterde. En op Facebook plaatste Tessa regelmatig mooie foto’s van zichzelf. Selfies. Maar ze liet geen cliënten toe als vriend. Dat vond ze onprofessioneel. Verder moest ze nog, een advies van de afdeling Communicatie, haar pagina afschermen zodat patiënten er niet op konden. Omdat Tessa niet genoeg had aan de mannelijke aandacht in de kroeg, begon ze al op haar twintigste met paaldansen. Ze had een uitdagende act bedacht die ze alleen uitvoerde. Ze danste liever niet met collega’s, zodat alle aandacht echt naar haar uitging. Als ze danste, heette ze geen Tessa van Rijn. Dan was ze Pênelópê. Ze flirtte met mannen en vrouwen, maar ging nooit met iemand naar bed. Tijdens de show werden er vaak foto’s gemaakt. Tessa genoot van alles dat haar aandacht opleverde. Op een avond danste Tessa, of eigenlijk Pênelópê, de sterren van de hemel. Want naast mooi was Tessa ook goed. In paaldansen dan. En voor een goed optreden moet je flinke spieren hebben en een behoorlijke conditie. Na haar act keek ze met haar meest uitdagende blik de zaal in. Een jonge man staarde geobsedeerd naar haar. Normaal gesproken genoot Tessa daarvan. Nu voelde het niet goed. Het duurde even voordat ze de ogen van Robin herkende. Haar cliënt. Hij had zijn iPhone in zijn hand. Tessa vluchtte naar de kleedkamer. Ze pakte haar spullen in en vluchtte vanuit de achteringang naar haar auto. Ze was gespot door een cliënt die haar als Pênelópê gezien had. Ergens vleide het haar. In haar hoofd bereidde ze het volgende gesprek met hem voor. Toen Tessa laat in de ochtend wakker werd, ging haar telefoon herhaaldelijk over. Even later zag ze dat haar zus haar een paar keer gebeld had. En toen pas zag ze het appje waar ze zich wild van schrok. ‘Tes, wat heb je gedaan! Je hebt allemaal afschuwelijke berichten op je Facebookpagina!’ Geschrokken opende Tessa Facebook. Onder haar laatste update had ze een reactie van Joris van de Heijden. Check m’n FB-pagina voor pikante foto’s van me psycholoog! Hieronder stonden tientallen reacties. ‘Djeeezzzz, wat een hoer zeg. Die moeten ze echt vet ontslaan’. ‘Nu snap ik waarom jij naar een psych wilt! Lekkerrrrr!’ ‘Onprofessioneel! Walgelijk!’ Tessa klikte de berichten met trillende handen weg. Ze ging naar de FB-pagina van Joris. Hij had een foto-album aangemaakt dat ‘Tessa van Rijn’ heette. Ze opende de map en zag 28 foto’s van zichzelf terwijl ze danste. Allemaal met onderschrift. Haar naam stond overal bij. Hij had er dingen bij geschreven als: ‘Check hoe lekker’ en: ‘Dit is nou mijn psycholoog’. Tessa bekeek alle 83 reacties. Het geheel was negatief. Ze was een hoer en een slet. Een psycholoog hoorde zich niet zo te gedragen. Het bericht was 27 keer gedeeld. Ze durfde niet te kijken wat daar voor reacties onder stonden. Toen ze zag dat er een barbaars bericht van GeenStijl onder stond, de nodeloos kwetsende website, kon ze wel huilen. Er was maar één reactie bij die haar meeviel. ‘Het is niet zo handig van die psycholoog dat ze haar Facebookpagina niet heeft afgesloten. Maar verder mag een psycholoog buiten kantooruren toch doen wat ze wil?’ [A] * Dit is een fictief verhaal. Dat betekent dat gelijkenis met bestaande personen of situaties op louter toeval berust. Alter 1 | 2014 [19] + Tekst: Marjolein Klaassen Wilma is sinds 1984 patiënt bij Altrecht vanwege haar psychosegevoeligheid en weet waar ze het over heeft als je praat over opnames in de ggz, medicatie en vooral: patiënt zijn. Sinds een aantal jaren geleden de triggers van haar psychoses werden ontdekt, doet zij traumatherapie en zijn opnames niet meer nodig geweest. Wilma hoopt dit jaar te promoveren op herstel, empowerment en ervaringsdeskundigheid. Ze vertelt wat het voor haar deed toen ze via Mijnaltrecht.nl haar dossier ging inzien. over naar mij… Zo met simpel kan het zijn!” Wilma Boevink: “Van Wilma: “Lang is het zo geweest, dat je behandelaar ‘met’ je praatte en ‘over’ je schreef. Nu voelt het of we samen praten en samen schrijven. Voor mij bleek dat een verschil van dag en nacht! Ik snap heel goed dat niet alle behandelaren staan te springen om je als patiënt mee te laten lezen. Het dwingt je tot zorgvuldige formulering en een open houding. En eerlijk is eerlijk: ook niet alle patiënten staan te springen. Dat is okay, het hoeft ook niet. Maar het kan helpen, in aanvulling op je behandeling. Ik zie het openen van het dossier als een extra middel om op een hoger plan te komen..” En dat was heftig: ik was in die periode maar half ‘op aarde’, dissocieerde veel met ook psychotische belevingen. Ik wist soms niet eens of ik wel of niet op een afspraak was geweest. Toen kwam de mogelijkheid ter sprake om mee te lezen in het dossier, opdat ik meer in mijn regievoering zou worden ondersteund. Hoewel ik dat aanvankelijk wel spannend vond, bleek ik veel te hebben aan het teruglezen van onze gesprekken. Ik herkende patronen, maar las ook de professionele blik daarop. Ik ging het daardoor beter begrijpen en kreeg meer grip op het hier en nu.” “Vorig jaar ontdekte ik hoeveel ik verdrongen had van mijn verleden. Geheimen voor mezelf kwamen boven water. “Ook op de wat langere termijn ontdekte ik dat ik dankzij deze werkwijze voorbij de rol van patiënt kwam. Ik kwam uit een [20] Alter 1 | 2014 Indigo biedt hulp aan familieleden van mensen met psychische problemen “Mijn dochter heeft een eetstoornis, ik voel me er schuldig over” “Mijn moeder heeft een depressie, ik kan haar verdriet niet aanzien” “Mijn vader en broer zijn manisch-depressief, kan ik het ook krijgen?” Zomaar een greep uit de vele vragen waar familieleden van mensen met een psychische stoornis mee kunnen worstelen. Indigo biedt via haar website ‘Familievan.nl’ ondersteuning in de vorm van informatie, tips (over hoe om te gaan met psychische problemen en over hoe je zelf op de been kunt blijven), e-mailcoaching en chatbijeenkomsten voor familie van mensen met psychische problemen. [A] De website is ingedeeld in aparte groepen voor mensen onder en vanaf 24 jaar. Zie: www.familievan.nl. passiviteit, werd medeverantwoordelijk, kreeg meer regie, en eerlijk gezegd past dat bij mij: Het is toch MIJN dossier, MIJN reis en MIJN toekomst? Zo vind ik het nu maar een raar fenomeen dat blijkbaar een team over mijn behandelplan kan debatteren, zonder dat ik erbij ben. Ik vind het zelfs een beetje onfatsoenlijk.” Uiteraard is ook een kritische noot op zijn plaats, want ‘het ei van Columbus’ is het ook niet. Wilma: “Ik denk dat dit alleen werkt als je een goede behandelrelatie hebt met van beide kanten het streven naar een gedeelde visie van wat er aan de hand is. Een samenwerk-relatie. In mijn dossier staan geen verrassingen, ik zie bevestigd wat we al besproken hebben. Als er over en weer geen vertrouwen is, ga je kissebissen over formuleringen en woorden. Dat kan je veel energie kosten die je ook anders kunt besteden. Vertrouwen vraagt moed van zowel de behandelaar als de patiënt en daar moet je beiden in groeien. Het zou niet verkeerd zijn om daar nog wat bijeenkomsten voor beide groepen apart, maar ook samen aan te besteden: hoe leer je het EPD optimaal te benutten. Maar ook: hoe bereid je je voor op een gezamenlijke behandelplanbespreking? Dat zijn trainingen waar zowel hulpverleners als patiënten veel van kunnen leren en waardoor de koudwatervrees misschien afneemt. Broodnodig, want ik denk dat meer gezamenlijkheid in behandelingen tot grotere effectiviteit leidt.” [A] Alter 1 | 2014 [21] Drie geslaagde NLdoet-acties voor Altrecht Op drie Altrecht-locaties zijn groepen patiënten blij gemaakt door vrijwilligers in het kader van NLdoet. Nieuws Hulphond voor de psyche We kennen hem allemaal, de hulphond. Je ziet overal reclameposters hangen waarin een schattige puppy, type Page toiletpapier, je aankijkt. Wat heel veel mensen niet weten, is dat er ook hulphonden zijn voor mensen met psychische problemen. Wat doen deze honden, voor wie, hoe worden ze getraind en wat kunnen ze betekenen? Er zijn verschillende redenen waarom een hulphond van grote waarde kan zijn. De hulphond kan ondersteuning bieden en de autonomie van het baasje vergroten. De hond zorgt voor meer structuur, bestrijdt eenzaamheid en kan (in tegenstelling tot de omgeving/hulpverlening) 24 uur bij het baasje zijn. Er wordt de hond aangeleerd te reageren op symptomen en problematiek zoals angstaanvallen, medicatie-inname, nachtmerries, etc. De stichting Bulters en Mekke Assistancedogs biedt opleidingstrajecten tot hulphond. Het is een intensief traject waarin het baasje samen met zijn hond gaat trainen. De training is specifiek gericht op de problematiek en de hulpbehoefte van het baasje. Het baasje moet dus voldoende in staat zijn zelf deze hond te trainen. [22] Alter 1 | 2014 Tijdens het NLdoet-weekend zetten vrijwilligers van de Rabobank Zeist op vrijdag boswandelingen uit in het bos naast de locatie Zeist en knapten vrijwilligers van het Oranjefonds een woonkamer met keuken voor patiënten van Reynvaan op. Op beide locaties hadden de vrijwilligers aan het eind van de dag nog energie om stapels pannenkoeken voor de patiënten te bakken. En op de zaterdag werden de dakterrassen van Altrecht Senior in Nieuwegein onder handen genomen door vrijwilligers van Rotary International. Op alle locaties zijn patiënten en medewerkers erg blij met het resultaat, vandaar ook vanaf deze plaats een grote pluim voor al die vrijwilligers! Dank jullie wel voor jullie geweldige inzet! In de NAH-gespreksgroep hoef je niet flink te zijn Flink zijn, dat is wat alle mantelzorgers proberen. Maar als je naaste niet-aangeboren hersenletsel (NAH) heeft, valt dat niet mee. Het kan dan enorm helpen om ervaringen te kunnen delen met lotgenoten. MEE Utrecht, Gooi & Vechtstreek en U Centraal startten op donderdag 20 maart 2014 een gespreksgroep voor mantelzorgers van mensen met NAH. De groep komt zeven keer bijeen, op donderdagmiddag van 13.30 uur tot 15.30 uur, bij U Centraal aan het Pieterskerkhof 16 in Utrecht. Deelname is gratis. In de bijeenkomsten komen thema’s aan de orde als: de werking van de hersenen, omgaan met een ‘ander’ mens, dilemma’s in de omgang, verlies verwerken en hulp vragen. Petra de Paauw deed mee aan een eerdere serie van deze gespreksgroep en is blij dat ze daarvoor tijd heeft vrijgemaakt. “In de gespreksgroep hoef je niet flink te zijn. Het is een stukje zorg voor jezelf. Je mag daar toegeven dat je het helemaal zat bent. Daar kreeg ik energie om het leven weer op te pakken. Het gaf me kracht, juist doordat ik even mocht huilen, even mocht aangeven dat het zwaar was om bijvoorbeeld afscheid te nemen van hoe het was. In een groep waarin anderen dat ook voelden, waarin ik niet alleen was.” M eer w eten en a anm elden Voor vragen en aanmeldingen kunt u contact opnemen met MEE, tel. 0900 - 633 63 63, [email protected]. Aanmelden is noodzakelijk. De cursusleiders nemen van tevoren contact met u op. Antwoordkaart Wilt u Alter gratis op uw thuisadres ontvangen of heeft u een vraag/reactie? Mail dan naar [email protected] met uw naam en adresgegevens, of doe deze antwoordkaart op de post. Ik wil Alter gratis op mijn thuisadres ontvangen Ik sprak met John die met zijn hulphond Daan traint bij Bulters en Mekke Assistancedogs. Enthousiast vertelt hij zijn verhaal over de telefoon en stuurt me informatie toe. Zijn hulphond Daan zorgt ervoor dat John steeds meer zelfstandig kan doen. “Daan is nu pas 9 maanden en heeft nog veel te leren, maar de liefde en vriendschap tussen mij en Daan is onvoorwaardelijk en zo puur. Daar kan geen medicijn tegenop!” John heeft PTSS, daardoor heeft hij vaak hevige nachtmerries. Zijn hond Daan wekt hem wanneer hij een nachtmerrie heeft. Het contact dat de hond dan met John maakt, haalt John weer in het hier en nu. Dankzij zijn hond gaat hij weer de straat op en heeft hij contact met mensen. Hij is niet meer bang alleen thuis te zijn en dat geeft ook de mensen in zijn omgeving ruimte. Zijn verhaal is vol optimisme en lof voor zijn hond. “De blik in zijn ogen en dat koppie bezorgde mij een glimlach waarmee ik weer in slaap viel!” Ik heb een vraag/een reactie op Alter: Naam: Adres: Postcode: Plaats: Alter 1 | 2014 [23] ✄ Telefoon: + Nieuws van de Cliëntenraad Cliëntenraad zoekt contact met ambulante cliënten De cliëntenraad wil graag weten wat er onder de cliënten leeft zodat we hun belangen goed kunnen behartigen. Via afdelingsbezoeken, panels, schriftelijke enquêtes en het organiseren van activiteiten kunnen we de mening van cliënten naar voren halen. Daarnaast zijn we op zoek naar nieuwe manieren om feedback te krijgen, waarmee we ook de ambulante cliënten beter kunnen bereiken. Het afgelopen jaar hebben we met [ Postzegel niet nodig ] Altrecht, redactie Alter Afdeling Marketing en Communicatie Antwoordnummer 4606 3720 ZC Den Dolder een projectteam diverse methoden onderzocht en enkele uitgeprobeerd. Annabelle werkte mee aan dit onderzoek: “Er zijn zeker methoden om feedback te krijgen van ambulante cliënten. Toch blijft het lastig een representatief aantal te bereiken. Ook online middelen lopen moeizaam, dat is bijzonder in dit digitale tijdperk. We blijven ons dus afvragen wat de reden is waarom ambulante cliënten zo weinig reageren en wat voor hun stimulerend zou werken om feedback te geven. Het is zo belangrijk dat wij ook hun mening horen. Alleen dan kunnen we op weg naar een Altrecht waarin de cliënt centraal staat.” Vind jij het ook belangrijk dat je stem gehoord wordt en wil je met ons meewerken en meedenken? Wil je meer informatie of wat losse ideeën en tips met ons delen? Neem dan contact op met Pieter Stapels, telefoon 030 - 225 63 98 of stuur een e-mail naar: [email protected]. [A] [24] Alter 1 | 2014
© Copyright 2024 ExpyDoc