Grensoverschrijdend betaalgedrag door Nederlanders in 2013 (PDF

Grensoverschrijdend betaalgedrag
door Nederlanders in 2013
Uitkomsten DNB onderzoek naar hoe Nederlanders betalen in en naar het buitenland
Grafiek 1 Hoe betalen Nederlanders? (2013)
In Nederland
In het buitenland
20%
0%
40%
40%
Supermarkt
71%
81%
Cultuur en recreatie
94%
Parkeerautomaten
Openbaar Vervoer
74%
21%
Tol
88%
17%
Contant geld
NL betaalpas
7%
79%
44%
25%
74%
28%
69%
79%
18%
6%
13%
87%
5%
19%
6%
89%
55%
8%
74%
43%
5%
59%
13%
11%
43%
Drank- en snackautomaten
Taxi
62%
39%
48%
100%
90%
5%
17%
87%
80%
83%
4%
16%
47%
60%
41%
19%
44%
13%
40%
38%
15%
67%
39%
Bar
20%
31%
13%
Andere eetgelegenheden
Hotel, camping etc.
0%
17%
59%
66%
Restaurants
100%
27%
24%
Non-food lage aankopen
Benzinestations
80%
56%
Spec. Voedingswinkel
Non-food grote aankopen
60%
52%
43%
68%
31%
86%
9%
4%
11%
40%
Niet-NL betaalpas
Creditcard
Opmerking: bovenstaande grafiek geeft per betaalsituatie het percentage respondenten weer dat heeft aangegeven tijdens hun laatste
buitenlandbezoek het meest met betaalmiddel X te hebben betaald.
Net zoals in eigen land betalen Nederlanders ook in het buitenland veel met hun pinpas. Vooral bij benzine­
stations, voor grote aankopen en in supermarkten, maar ook voor accommodaties, in restaurants en bij cultuur
en recreatie gebruikt men vaak de pinpas. Bij automaten, in de taxi, bij cafés en kleinere eet­gelegenheden,
bij parkeerautomaten, het openbaar vervoer, speciale voedingswinkels en andere relatief kleine aankopen
betalen Nederlanders hoofdzakelijk met contant geld als zij in het buitenland zijn. Voor tol worden zowel contant
geld als de creditcard veel gebruikt. Ook voor betalingen voor accommodaties gebruiken Nederlanders relatief
vaak de creditcard. Toch is er nog altijd een groot verschil met het betaal­gedrag binnen Nederland: in het
buitenland gebruiken Nederlandse consumenten vaker contant geld of de creditcard en juist minder vaak de
pinpas dan binnen Nederland.
Su
pe
Sp rm
ec ark
N . Vo t
on e
d
N foo ings
on d
g w
Be foo rote inke
l
nz d l
a aa
Re ine ge nk
st sta aa op
a
n e
An ura tion ko n
de nt s pe
n
Ba re s
r ee
tg
H
el
ot
eg
e
en
Cu l, ca
he
ltu m
de
p
u
n
in
D
r
ra en g
nk
et
r
Pa - e ec c.
rk n rea
s
e
O era nac tie
pe u
k
t
o a
n
Ta ba ma uto
xi ar
t m
Ve en ate
To
r
n
v
l
oe
r
Grafiek 2 Meest gebruikte betaalmiddelen per betaalsituatie, verschil ten opzichte van 2012 (procentpunten)
15%
10%
5%
0%
-5%
-10%
-15%
Contant geld
Nederlandse pinpas
Creditcard
Vergeleken met 2012 heeft de pinpas in vrijwel alle betaal­
situaties terrein gewonnen, voornamelijk bij cultuur en
recreatie, benzinestations, supermarkten en restaurants.
Dit gaat ten koste van zowel contant geld als de creditcard.
De dalende trend in het gebruik van contant geld leek
vorig jaar af te vlakken, maar dit jaar is toch weer een
duidelijke daling te zien, vooral bij supermarkten, cultuur
en recreatie en openbaar vervoer. Bij de creditcard zet de
daling die vorig jaar begon zich voort, waarbij de sterkste
dalingen te zien zijn bij accommodaties, benzinestations
en restaurants.
0%
Contant in NL
Veiligheid
Acceptatie
Gebruiksgemak
Grafiek 3 Ontevredenheid over contant geld en de pinpas in 2013 (%)
10%
10%
8%
8%
6%
6%
4%
4%
2%
2%
0%
Contant in NL
Veiligheid
Acceptatie
% 2012
0%
Contant in ander euroland
Gebruiksgemak
Contant in ander euroland
Pinpas in NL
% 2012
Veiligheid
Acceptatie
Pinpas in ander euroland
Gebruiksgemak
% 2012
10%
De
8%
tevredenheid over de pinpas in het buitenland is iets gedaald ten opzichte van vorig jaar, voornamelijk wat
betreft de acceptatie: 6% van de consumenten is hier ontevreden over. Qua acceptatie scoort contant geld in
6%
het buitenland nog altijd hoger dan de pinpas. Op het vlak van veiligheid en gebruiksgemak is men, net als in
Nederland, tevredener over de pinpas dan over contant geld. Wel zijn consumenten ten opzichte van vorig jaar
4%
op het gebied van gebruiksgemak iets tevredener geworden over cash in het buitenland, en juist iets minder
2%
tevreden over de pinpas. Bij betalingen in Nederland zijn consumenten op alle vlakken positiever over de
0%
pinpas dan over contant geld. De tevredenheid over veiligheid, acceptatie en gebruiksgemak van cash binnen
Pinpas in NL
Pinpas in ander euroland
Nederland is ten opzichte van 2012 iets gedaald, terwijl de tevredenheid over de pinpas gelijk gebleven is.
Veiligheid
Acceptatie
Gebruiksgemak
% 2012
Grafiek 4 Hoe betalen Nederlanders naar het buitenland? (2013)
68%
Boeken vakantie (176 obs.)
27%
52%
Online webwinkel (143 obs.)
19%
29%
91%
Familie/vrienden (43 obs.)
5%
85%
Aankoop diensten (41 obs.)
Geld op buitenlandse
rekening zetten (30 obs.)
7%
83%
59%
Aankoop producten (27 obs.)
7%
22%
76%
Vaste lasten (21 obs.)
4%
47%
Online marktplaats (15 obs.)
0%
10%
20%
27%
30%
n Internetbankieren van NL rekening
n Papieren overschrijving van NL rekening
n Via bankloket van NL rekening
n PayPal
n Creditcard
40%
50%
60%
11%
10%
10%
27%
70%
80%
90%
100%
n Incasso vanaf niet-NL rekening
n Internetbankieren van niet-NL rekening
n Papieren overschrijving van niet-NL rekening
n Contant via de post
n Anders
Ruim 20% van de Nederlanders heeft in 2013 voor diverse doeleinden geld overgemaakt naar een ander
euroland. Internetbankieren vanaf een Nederlandse betaalrekening is de meest gebruikte betaalmethode
voor veruit de meeste grensoverschrijdende betalingen. Vooral voor betalingen aan familie of vrienden, het
achteraf betalen van diensten gekocht over de grens, geld zetten op de eigen buitenlandse rekening, het
betalen van vaste lasten en het boeken van vakanties wordt internetbankieren veel gebruikt. Op afstand volgen
de creditcard en PayPal, waarbij de creditcard vaak wordt gebruikt in buitenlandse webwinkels, voor het
boeken van vakanties en het betalen van in het buitenland gekochte producten en PayPal juist vaker op online
marktplaatsen (maar ook relatief vaak op online webwinkels). Slechts een kleine groep consumenten betaalt
wel eens met een papieren overschrijving, een incasso of bezoekt hiervoor een bankkantoor. Ook wordt zelden
gebruik gemaakt van een buitenlandse rekening.
ditcard
card
nder
ander
and
oland
nkieren
nder
nd
Grafiek 5 Ontevredenheid internetbankieren, creditcard en PayPal in 2013 (%)
30%
30%
30%
30%
25%
25%
25%
25%
20%
20%
20%
20%
betaalmogelijkheden
Nederlanders zijn erg tevreden over de diverse
voor betalen binnen en over de grens.
Het internetbankieren vindt men de veiligste en goedkoopste
15%
15%
manier voor het overmaken van geld naar het buitenland.
10%
10%
Qua gebruiksgemak scoort de creditcard het hoogst en qua
5%
5%
snelheid komt PayPal het beste uit de bus.
15%
15%
10%
10%
5%
5%
0%
0%
30%
0%
0%
Internetbankieren
Internetbankieren
binnen
binnen
Nederland
Nederland
Voor
betalingen
binnen Nederland
PayPal
PayPal
binnen
binnen
PayPal
PayPal is men het meest positief
Nederland
Nederland
naar
naar
ander
ander
over internetbankieren,
behalve
op gebied van snelheid,
euroland
euroland
waar PayPal iets hoger scoort.
Internetbankieren
Internetbankieren
naar
naar
ander
ander
euroland
euroland
25%
20%
15%
10%
5%
0%
PayPal binnen
Nederland
30%
30%
PayPal
naar ander
euroland
30%
25%
25%
Bij alle drie de betaalmethodes is er een verschil tussen
betalen over de grens en betalen binnen Nederland: betalen
over de grens vindt men minder veilig en trager dan betalen
binnen Nederland. Grensoverschrijdende betalingen via
internetbankieren en PayPal ervaart men ook als minder
gemakkelijk en duurder dan soortgelijke betalingen binnen
Nederland. Bij creditcardbetalingen is men juist minder
Nederland dan
30%
30%tevreden over de kosten bij betalingen binnen
30%
30%
30%
30%
over de grens.
25%
25%
25%
25%
20%
20%
20%
20%
15%
15%
15%
10%
10%
10%
5%
5%
5%
0%
0%
0%
Creditcard
binnen
Creditcard
Creditcard
binnen
binnen
Nederland
Nederland
Nederland
Creditcard
Creditcard
Creditcard
naar
ander
naar
naar
ander
ander
euroland
20%
20%
20%
Ten opzichte van vorig jaar zijn de 20%
grootste20%
verschuivingen
15%
15%te zien bij de creditcard, waar men minder 15%
15%
tevreden
is over
15%
15%
veiligheid, kosten en gebruiksgemak. Ook de
tevredenheid
10%
10%
10%
10%
10%
10%
over internetbankieren is gedaald, met name op het gebied
5%
5%
5%
5% 5%
5%
van veiligheid. Bij betalingen binnen Nederland is de
0% 0%
0%
0%
0%
0%
duidelijkste verschuiving te zien bij de veiligheid
van de
PayPal
Internetbankieren
Internetbankieren
PayPal
PayPalbinnen
binnen
Internetbankieren
Internetbankieren
Internetbankieren
creditcard,
waar menInternetbankieren
minder
tevreden over is. binnen
PayPal
Pay
Pa
Nederland
Nederland
Nederland naar andernaar
naara
euroland
binnen
Nederland
binnen
binnen
Nederland
Nederland naar ander
naar
naarander
ander
euroland
euro
eur
euroland
euroland
euroland
euroland
Veiligheid
25%
25%
25%
Gebruiksgemak
Gebruiksgemak
Gebruiksgemak
Kosten
Snelheid
Snelheid
Snelheid
% 2012
%%
2012
2012
Grafiek 6 Bekendheid met SEPA en IBAN
Weet u uw eigen IBAN te vinden?
Weet u uw de IBAN van een ander te vinden?
100%
100%
90%
90%
80%
80%
70%
70%
60%
60%
50%
50%
Soms
40%
40%
Altijd
30%
30%
20%
20%
10%
10%
0%
0%
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2010
2011
2012
2013
2014
Het percentage consumenten dat al eerder iets over SEPA gehoord heeft is ten opzichte van vorig jaar gestegen
van 49% naar 69%. Net zoals vorig jaar is de eigen bank de meest genoemde SEPA-informatiebron (46%).
Andere veel genoemde bronnen zijn de krant (32%), televisie (31%) en het internet (30%).
Ook weten meer mensen de eigen IBAN te vinden: 93%, ten opzichte van 72% vorig jaar. De IBAN van een
ander weet 49% altijd te vinden en 39% soms wel, soms niet. De kennis van SEPA en IBAN is hoger onder
mannen en hogeropgeleiden. Onder mensen die het afgelopen jaar geen betalingen hebben gedaan naar
andere eurolanden en/of nog geen ervaring hebben met betalingen met IBAN binnen Nederland is het
kennisniveau lager.
Grafiek 7 Houding ten opzichte van SEPA
Gemiddelde
waardering
(schaal 1-7):
2014
4,4
2013
4,4
2012
4,4
2011
4,2
2010
4,1
2009
4,2
2008
5,0
0%
1 (zeer
2
ongunstig)
20%
40%
3
60%
4
5
(neutraal)
80%
6
Bijna de helft van de consumenten staat
neutraal ten opzichte van SEPA, 40% is
positief en 14% negatief. De gemiddelde
waardering is ten opzichte van vorig jaar
stabiel gebleven. De waardering van SEPA
is hoger onder jongeren, mensen met
een hoger inkomen en mensen die het
afgelopen jaar een betaling in of naar een
ander euroland verricht hebben.
100%
7 (zeer
gunstig)
Grafiek 8 Ontevredenheid SEPA-overschrijvingen binnen Nederland in 2013
25%
20%
15%
10%
5%
0%
Elektronische
overschrijving binnen
Nederland
Veiligheid
Elektronische
overschrijving naar een
ander euroland
Gebruiksgemak Kosten
Snelheid
Europese overschrijving
binnen Nederland
% 2012
Van de respondenten had 86% eind maart
2014 al ervaring met Europese overschrij­
vingen binnen Nederland (2013: 16%).
Qua snelheid en vooral qua gebruiksgemak
wordt deze lager gewaardeerd dan de
‘reguliere’ binnenlandse overschrijving.
Over de kosten en de veiligheid is men
juist meer tevreden dan bij overschrij­vingen
zonder IBAN. Vooral de stijging in de
ontevredenheid over het gebruiksgemak is
opvallend. De meest genoemde redenen
hiervoor zijn het moeten invullen van veel
informatie en dat het even duurde om de
IBAN te vinden.
Kenmerken van het onderzoek
Onderzoeksvragen:
• Welke betaalmiddelen gebruikten Nederlanders in
2013 voor hun aankopen in het buitenland?
• Hoe heeft het gebruik van contant geld en de
pinpas over de grens zich ontwikkeld sinds 2006?
• Welke betaalmiddelen gebruikten Nederlanders in
2013 voor hun betalingen naar het buitenland?
• Wat vinden Nederlanders van het betalen in en
naar het buitenland?
• In hoeverre zijn Nederlandse consumenten bekend
met SEPA en IBAN?
• Hoe kijken Nederlandse consumenten aan tegen
SEPA?
Contact: [email protected]
Afbakening:
• Het betaalgedrag van Nederlandse consumenten in
het jaar 2013.
• Betalingen in en naar andere eurolanden.
Betalingen buiten de eurozone vallen buiten het
onderzoek.
Onderzoeksmethode:
• Jaarlijks onderzoek sinds 2007
• Online vragenlijst uitgezet in het CentERpanel van
CentERdata
• Vragenlijst is voorgelegd aan die personen die
verantwoordelijk waren voor de financiën van hun
huishouden
• Veldwerk in de weekends van week 11 en 12 van
2014
• Netto steekproef van 1.744 respondenten