RBS Markets Chart Navigator - week 24/2014 Meer informatie Ga naar www.rbs.nl/markets of bel 0900-MARKETS (0900-6275387; lokaal tarief) De stemming is positief op de aandelenvelden, stiergedrag voert de boventoon, maar ik zie ook links en rechts wat vermoeidheidsverschijnselen. De witte candles krimpen enigszins, de “Plaagstootjes van de beer” zorgen voor milde correcties. Of de mildheid overgaat in harde berentikken kunt u nazien in de Chart Navigator, die kristalhelder de cruciale kantelpunten in het veld weergeeft waar de strijd zich afspeelt. Rondje winstnemingen? De middellange termijn trends zijn weliswaar positief, toch dreigen er correctiebewegingen, als zijnde een rondje winstnemingen. Kijk goed op de charts van uw favoriete indices en hoofdfondsen in hoeverre dit het geval is. Voor een zestal Midkapfondsen zal ik de technische conditie van de weekgrafieken bespreken en aangeven in hoeverre de plaagstootjes van de beer aldaar het landschap verminken. Hoe sterk zijn de stieren van Aalberts, AirFrance-KLM, BAM, Nutreco, PostNL en USG People? Uit het RBS buitenland Turbo universum bespreek ik drie RBS Turbofondsen waar een TT Long Setup voor uitstaat. Een update van het technische plaatje van Amazon.com, BASF en Google met vermelding van het meest waarschijnlijke scenario. Kijk, lees en oordeel. Op de intermarket speelvelden is het relatief rustig. BrentOil kwakkelt nog steeds in zijn driehoek en de Goud- en Zilverberen hebben wat plaagstootjes uitgedeeld. Dit is ook bij EuroDollar het geval. Cruciale steungrenzen onder druk, maar (nog) niet gebroken. Spannende strijd derhalve, kijk zelf maar eens. rbs.nl/markets Als TA coach hou ik mij niet alleen bezig met analyses van marktbewegingen, maar ook met psychologische vaardigheden die een actieve belegger onder de knie moet hebben. Ook mentale valkuilen hebben mijn aandacht. Noem dit maar ‘coaching tussen de oren’. Zo bestrijd ik het zogenaamde “Had ik maar...” syndroom, ofwel achteraf vaststellen dat je tegen een betere prijs transacties had kunnen doen. Lees hier meer over in de TA vraagbaak. BBB Webinar Komende maandag is het weer zover. Dan staat mijn maandelijkse BBB Webinar (Bakker’s Bull & Bear sessie) gepland. In een uurtje bespreken we samen een veelheid aan technische condities van fondsen die u selecteert uit de TA caroussel. Kansen en bedreigingen, TA coaching tips en aanbevelingen waar u als actieve doe-het-zelf belegger mee aan de slag gaat. Uiteraard ruim ik veel tijd in om uw vragen te beantwoorden. Dat is interactief coachen, niet waar? Schrijf in op BBB Webinar als u er bij wilt zijn. Nico P.R. Bakker Inhoud Chart Navigator Indices P. 2 AEX® Hoofdfondsen P. 4 TA Vraagbaak P. 12 Midkapfondsen P. 13 Turbo Titels Buitenland P. 15 Valuta - Obligaties P. 16 Grondstoffen P. 17 Info P. 18 Wilt u reageren? Heeft u opmerkingen, vragen, suggesties, aanvullingen, wilt u reageren? Doe dit dan door een email te sturen naar [email protected]. Op het moment van schrijven heeft Nico Bakker mogelijk in privé danwel zakelijk een positie in de onderliggende waarden zoals beschreven in dit document en zijn er geen andere belangenconflicten bekend. Voor een overzicht van de zakelijke en privé posities van Nico Bakker wordt verwezen naar www.nicoprbakker.nl, de website van BTAC. . Chart Navigator - Indices week 24 - 13 juni 2014 AEX-Index® - Dominante stieren Het is na weken van twijfel en proberen uiteindelijk gelukt de rode lijn op 409+ te slechten. Met een witte candle, een swingteller nu op +6 en een RSI die strak omhoog krult, is er voor de bulls geen reden om hun zegetocht vroegtijdig af te blazen. Eerst 417 opzoeken (top in 2008), daarna door naar 500, dat is de verwachting. Anders gezegd, er liggen thans geen beren op de weg die de bullenparade kunnen verstoren. De uptrend die reeds in 2012 is gestart, kan worden vervolgd. Er is zelfs ruimte tot ruim 390 voor mogelijke correcties, zonder dat de trend in gevaar komt. Trendvolgers breiden koopposities uit om te profiteren van een nieuwe impuls.... DAX® index - Standvastige stieren De stieren zijn er onlangs in geslaagd om de zware weerstandzone op 9700-9800 te doorbreken. De uptrend krijgt hierdoor een flinke impuls en er komen dan ook hogere niveaus in beeld. De swingteller en de RSI bieden immers nog genoeg potentieel. Tevens hebben de spelers de ruimte om tot aan de bovenkant van het trendkanaal te reiken. De laatste twee candles zijn echter wel vrij mager van omvang en de laatste zwart van kleur. Met eventueel een stapje terug van de bulls tot aan de onderkant van het trendkanaal, voeren zij duidelijk de regie, de ondertoon is en blijft ijzersterk. De koopconditie is valide, maar dit is niet het mooiste koopmoment. De uitzichten blijven positief zolang de koers boven 9100+ blijft. EUROSTOXX50® index - Stierengeweld De Eurostoxx50 bevindt zich al geruime tijd in een mooie uptrend. Dit is ook duidelijk waar te nemen in de RSI die de laatste maanden steeds op of ruim boven de 50 bodemt en opveert. Nu er voorlopig geen weerstanden meer in het veld liggen, krijgt de uptrend een flinke impuls. Hogere niveaus komen thans in beeld. Er is ruimte om op te stomen richting de bovenkant van het, sinds medio 2012 stijgende, trendkanaal. Voor nu bezien hoeveel streepjes er nog bij worden gezet. De vooruitzichten zijn positief zolang de koers boven 3083 blijft bewegen. Een koopconditie is valide, maar dit is niet de mooiste plek op de grafiek. Trendvolgers volgen de swingteller nauwgezet.... 2 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Indices week 24 - 13 juni 2014 S&P 500® index - Krachtige upswing Al zeer geruime tijd is er sprake van een sterke uptrend getuige de serie hogere toppen en hogere bodems, alsook koersvorming boven een scherp oplopende gemiddeldelijn. De RSI onderschrijft de positieve ondertoon door al 1,5 jaar lang ruim boven de 50-lijn te bewegen. Nu er geen weerstanden meer in het veld liggen, is er ruimte om verder op te stomen en nieuwe records neer te zetten. Wel staat de swingteller op +8 en gaat dit gepaard met een zwarte candle. Met een terugval van de bulls tot uiterlijk 1814 hebben zij de touwtjes stevig in handen. Onder 1814 is het oppassen voor de beer. Trendvolgers handhaven hun koopposities en volgen de swingteller nauwgezet. DOW JONES index - Stierenfeestje De bulls wisten enkele weken geleden een hogere bodem te plaatsen op 16015. Vanaf dit punt, tevens de 50-lijn op de RSI grafiek, hebben zij een mooie serie candles geproduceerd. Oude weerstanden zijn gebroken en hierdoor is er veel potentieel naar boven vrijgekomen. De swingteller staat echter wel op +9 en gaat gepaard met een zwarte candle. Voor nu is het bezien of er de komende weken een nieuwe upswing van start gaat, of dat er behoefte is aan wat afkoeling. Een stapje terug is geoorloofd zolang de koers boven 16000+ blijft. Trendvolgende romen wellicht wat winsten af en wachten af of er een nieuwe upswing van start gaat. NIKKEI 225 index - Stieren terug aan het front Er is de afgelopen maanden sprake geweest van een spannend gevecht rond de sleepkabel. De bulls hebben deze kwakkelfase achter zich gelaten door vorige week een up-cross met de 50-lijn te maken. Er is een nieuwe uptrend van start gegaan. Een actiebeweging richting in eerste instantie 15312 is het meest waarschijnlijke scenario. Hierboven klaart het beeld echt op en krijgt de uptrend een flinke impuls. De zwarte candle is het enige minpuntje op het plaatje. Onder 13964 mislukt de poging van de stieren jammerlijk en onder 13885 is het aan de beer. Trendvolgers handhaven hun posities en doen wat additionele aankopen. 3 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 24 - 13 juni 2014 Aegon - Moeizaam koersverloop Het wil vooralsnog niet vlotten met het koersverloop boven de sterk opkrullende sleepkabel. De tendens tot stijgen is onderhuids wel voelbaar, maar het lukt de bulls niet om lekker op te stomen. Alle indicatoren staan in een plusstand, slechts de kleur van de candle past niet in het plaatje. Nu is op korte termijn wel een serie lagere toppen en lagere bodems gaande, dus dat drukt wel de stemming op het veld. Hoe het ook zij, voorlopig even een matte strijd tussen de eerste kantelpunten op resp. 6,06 steun en 6,69 weerstand. Trendvolgers handhaven hun posities en helpen de bullen om de rode lijnen weg te slaan..... Ahold - Bodemstampers aan het werk “Welnu, de correctiestand houdt nog even aan. De candles zijn zwart en de swingteller staat op -2, maar de sleepkabel houdt de bulls in de race. Het is piepen en kraken onder in het veld, de stieren hebben het moeilijk. Komende week is een witte candle noodzakelijk boven de 13,10 kritieke steungrens om zicht te houden op hernieuwde koersstijgingen..”, zo schreef ik vorige week. Welnu, met veel gevoel voor dramatiek wordt gepoogd een witte candle te produceren om daarmee weg te lopen van de cruciale steunzone rond 13,00. De bodemstampers zijn actief. Uitdagende chart voor koopjesjagers die wel kansen zien zolang de koers boven 13,00 noteert. Akzo Nobel - Wispelturig en onzeker Na bodemvorming op de sleepkabel rond 52,80 enkele weken terug was het de bedoeling dat een nieuwe actiebeweging van start zou gaan, teneinde de uptrend nieuw leven in te blazen. Maar het wil niet erg vlotten met de bullen. Ze doen hun best maar het lukt vooralsnog niet om significant op te stomen. Resultaat is een wispelturig en onzeker beeld. Kwakkelen boven de sleepkabel zou ik het willen noemen. Het is even aanzien wat er verder gaat gebeuren. Wie neemt binnenkort het heft in handen? De kleur van de komende candle kan uitsluitsel geven. Een kleine kooppositie is gerechtvaardigd. Ook een zijlijnpositie is toegestaan... 4 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 24 - 13 juni 2014 Arcelor Mittal - Tijd voor wat stierenstootjes Vanaf de 12,10 passage, gelijk aan de rode streep boven in het veld, is een correctie gaande die zijn einde nadert. De koers is immers aanbeland bij de sleepkabel rond 11,00, de swingteller staat op -7 en de RSI toont neigingen om op te krullen. Slechts de kleur van de candle werkt nog niet lekker mee. Hoe het ook zij, bodemvorming is in de maak, er kunnen nog wat plaagstootjes worden uitgedeeld, maar het wordt tijd dat de stieren hun krachten gaan bundelen en de nu nog zwakke uptrend nieuw leven gaan inblazen. Komende week graag een significante witte candle. Speculantenhanden jeuken, alvast wat aankopen doen is toegestaan mits de sleepkabel steun blijft bieden.... ASML - Stieren stomen door “De RSI kruist inmiddels de 50-lijn en de swingteller staat op +3. De kans groeit dus aanzienlijk dat de sleepkabel wordt geslecht om vervolgens een nieuwe uptrend te starten. Dan liggen er wel twee rode lijnen dichtbij. Zou daar de uitbraak haperen?,..”, zo luidde vorige week mijn analyse. Welnu, de zesde witte candle op rij is een feit, met thans koersvorming boven de 55SMA lijn en de RSI boven de 50-lijn. Formeel gaat een uptrend van start. Maar er liggen twee beren op 68,00+ en 69,50. Staan die op voor de stier of blijven ze gewoon liggen? We zullen zien. Koopjesjagers hebben uitstekend zaken gedaan. Trendvolgers haken nu ook aan. Boskalis - Extra stierenprikjes “De weekgrafiek ligt er uitstekend bij, maar de bulls tonen vermoeidheidsverschijnselen bij de 42,65 weerstand, gelijk aan een recente top tegen de trendkanaallijn aan. Het is de juiste plek op de chart om te toppen en te corrigeren.”, zo schreef ik vorige week. De stieren weten desondanks de weerstand op 42,65 deze week te doorbreken. Zodoende kunnen er nog enkele streepjes bij worden gezet, maar de ruimte blijft zeer beperkt. Een stapje terug blijft op de loer liggen. Voor nu bezien of de stieren er nog wat witte candles bij weten te zetten. Dit is niet de plek op de chart om koopposities uit te breiden. Trendvolgers volgen de swingteller nauwgezet. 5 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 24 - 13 juni 2014 Corio - Vermoeide stieren Nadat de stieren waren weggesprint vanaf 33,00 richting ruim 38,00, lijkt het thans tijd voor een correctiebeweging. De swingteller staat momenteel op +7 en dit gaat gepaard met een zwarte candle. De RSI staat tevens duidelijk op OB terrein, hetgeen topvorming kan aanwakkeren. Een gezonde correctie zou daarom niet misstaan. Een terugval richting 34,00 is toegestaan zonder dat de trend in gevaar komt. Een hogere bodem moet vervolgens de uptrend valideren en de bullen aansporen hun rit te vervolgen. Voor nu de correctiebeweging gadeslaan en kijken of de bulls een hogere bodem weten te plaatsen. Nu het Duiveltje is verschenen wat winsten afromen. DeltaLloyd - Strijd op de lijnen Het is piepen en kraken op de trendlijn en sleepkabel. De kritieke steungrens op 17,65 wordt zwaar onder vuur genomen, maar er zijn voldoende indicaties die aansturen op bodemvorming. De genoemde lijnen, maar ook de Fibo retracements doen een duit in het zakje. Nu nog even de swingteller op +1 en de RSI boven de 50-lijn en alle signalen staan op groen. Al met al een spannende strijd op een plek op de chart waar je een bodem mag verwachten. Komende week graag een bevestiging van deze bevinding. De koopconditie voor trendvolgende beleggers is magertjes, maar wel valide..... DSM - Bullen raken de sleepkabel De candle kleurt zwart, de swingteller staat weer op +2 en de RSI staat boven de 50lijn. Wat gaan de stieren doen? Ze haperen bij de sleepkabel, de herstelbeweging in de downtrend droogt op. De rode streep op 53,30 is vooralsnog de pestende beer die een doorbraak van de bulls tegenhoudt. Maar voor hoe lang? De indicatoren sturen aan op een doorbraak, waarna een nieuwe uptrend van start kan gaan met zicht op 58,00 tot 60,00 als haalbare koersdoelen. Al met al een spannende strijd rond de sleepkabel. Op korte termijn een candle boven de sleepkabel moet de intentie van de bulls bevestigen. Reboundspelers romen wat winsten af en wachten op duidelijke signalen uit het veld. 6 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 24 - 13 juni 2014 Fugro - Aantrekkende koers Er wijzigt vooralsnog niet veel in het technische beeld. Er is recent steun gevonden op 40,87, waarna een herstel richting de vlakke sleepkabel op 44,00 is gestart. Deze week wordt er een mooie witte candle gevormd en staat de swingteller op +2. De kracht van de bulls neemt toe. Om zicht te krijgen op een significante beweging, ofwel een actiebeweging in de uptrend, moet de 55 SMA toch echt worden gepasseerd. Anders gezegd, de beweeglijkheid is groot, de trendmatigheid nog laag. Maar eens bezien of de bullen hier verandering in kunnen brengen. Speculatief ingestelde beleggers zien wel kansen op deze sprietgrafiek.... Gemalto - Standvastige stieren Nadat de stieren wisten op te veren vanaf de kritieke steungrens op ruim 75,00, staat de swingteller nu op +2. De RSI weet ook weer tot boven de 50-lijn te geraken. Zodoende wijzen alle indicatoren in de richting van de bulls, maar van harte gaat het nog niet. Met de bulls die weer weten op te leven, is een beweging richting de rode lijnen lijkt het meest waarschijnlijk. Hierboven komt er uiteraard veel potentie vrij. Onder 75,20 vervallen alle positieve vooruitzichten. Voor nu bezien of de bulls de kracht hebben om de komende weken naar de rode lijnen te bewegen. Koopjesjagers zien hun kans schoon, zij helpen de bulls een handje. Onder 75,20 posities wegdoen. Heineken - Positieve overgangsfase Op het middellange termijn speelveld is er sprake van een positieve overgangsfase. Onlangs is de koers boven de sleepkabel gebroken, sprong de swingteller in een plusstand en koerste de RSI richting het noorden. Met een flinke witte candle wordt deze week de weerstand op 52,83 weggeslagen en komt 53,40 in beeld. De uptrend krijgt zodoende meer gestalte. Boven 53,40 zijn de stieren helemaal los en komt 56,60 in beeld. Een extra aanloopje tot uiterlijk 50,00, gelijk aan de sleepkabel, is toegestaan zonder dat de trend in gevaar komt. Hieronder nemen de beren het stokje over. Posities vergroten na de witte candle van deze week. Verder uitbreiden boven 53,40. 7 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 24 - 13 juni 2014 ING - Stieren raken de rode lijnen Conform verwachting zijn de bulls opgestoomd naar de rode strepen op 10,85 en 11,04. De eerste streep was reeds sterk genoeg om de bullenparade een halt toe te roepen. Met een stevige zwarte candle draait de koers zuidwaarts, waardoor de bandbreedte tussen de twe rode en twee groene strepen intact blijft. Het ziet er naar uit dat een milde terugval de koers richting de steunzone rond 9,00 zal drukken. Letwel, de langere trend is opwaarts gericht, dus de huidige zijwaartse beweging mag worden gezien als pauze in de uptrend. Wie zien weer uit naar de eerste witte candle. Winsten afromen en wachten op nieuwe koopkansen is mijn TA coaching tip... KPN - Stier stoot kop “Het gaat redelijk wel met de bulls. Gestaag stuwen zij de koers richting de rode strepen op afgerond 2,69 en 2,81. Daar wordt het natuurlijk spannend, draaien of breken is dan het motto. Dat zien we binnenkort wel. De trendmatigheid is vooralsnog laag, het proces van hogere toppen en hogere bodems is matig. Hoe het ook zij, de bullen zijn aan zet zolang de koers boven de sleepkabel en steunzone op 2,36-2,22 noteert...”, zo schreef ik vorige week. Ik kan hier thans aan toevoegen dat de bulls hun kop stoten tegen 2,81. Dan toch de draaivariant? Komende week zwart graag. Koopposities (deels) afronden nu blijkt dat topvorming tegen 2,81 aannemelijk is. OCI - Stieren aan zijden draadje Dit fonds heeft te kampen met stevige berendruk. Al veertien weken achter elkaar wordt er een zwarte candle geproduceerd, waardoor mijn swingteller al weer op -3 staat. De steungrens op afgerond 27,50 kan de bulls echter in de race houden, maar dan moet er komende week wel een witte candle verschijnen. Het wordt letterlijk er op of er onder voor de stieren. Meer speelruimte hebben ze niet. We wachten op een duidelijk signaal vanaf het front waaruit blijkt wat de volgende stap van de spelers zal zijn. De kleur van de komende candle moet wit zijn om de bullen lucht te geven. Speculanten anticiperen op bodemvorming, trendvolgers wachten op bevestiging. 8 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 24 - 13 juni 2014 Philips - Gekwakkel onder de sleepkabel Koersvorming onder een afvlakkende sleepkabel, zwarte candle en de swingteller op +4 met een afvlakkende RSI. Kortom, er is sprake van een kwakkelfase fractioneel onder de sleepkabel die thans rond 24,50 in het veld ligt. Wat gaan de stieren doen? Blijven ze straks hangen bij de sleepkabel of breken ze uit? Vervolgen zij de serie lagere toppen en lagere bodems of doorbreken ze de cyclus? Zolang ze boven 22,11 bewegen, de cruciale steungrens, is er een kans op uitbraak. Volgende week een witte candle zou welkom zijn. Enige terughoudendheid en een positie aan de zijlijn is wellicht de handigste optie in de huidige kwakkelfase. Randstad - Plaagstoten van de beer “Zolang de koers boven de cruciale steun op afgerond 39,00 blijft bewegen, is een vervolg van de actiebeweging in de uptrend het meest waarschijnlijke scenario...”, zo schreef ik vorige week. Deze week laten de bulls het afweten. Ze staan toe dat de beer een forse zwarte candle plaatst, waardoor de eerste weerstand op 44,85 onaangeroerd blijft. Stap terug naar de sleepkabel, of fractioneel daar onder tot circa 39,00, is toegestaan, maar daarmee verpietert het beeld wel. Liever een witte candle op de sleepkabel. Volgende week? Spannende fase voor trendbeleggers. Redden de stieren het, of nemen de beren het roer over? Reed Elsevier - Upswing actief Het charttechnische plaatje oogt sterk. Witte candles, koersvorming boven de 55 SMA lijn, swingteller op +5 en een RSI fier omhoog prikkend onderschrijven de dominante positie van de bulls. Boven in het veld liggen voor hen geen weerstanden, rode strepen zijn er niet te zien. De indicatoren zullen aan moeten geven wanneer het tijd wordt voor topvorming en een correctie richting uiterlijk 14,50. Zolang er geen topindicaties worden afgegeven, blijven we het vizier richten op hogere koersen. De trend blijft immers opwaarts. Posities handhaven en mogelijk op dips extra aankopen doen. Bij topvorming uiteraard winsten veiligstellen. 9 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 24 - 13 juni 2014 Royal Dutch Shell - Nieuwe upswing hoog in het veld “Het is de vraag wat er met de 29,70 gaat gebeuren. Een doorbraak impliceert een stierenstoot naar 30,75, een rode lijn uit het verleden. Nog een witte candle en een positieve swingteller zullen de bulls aansporen...”, zo schreef ik vorige week. Welnu, de bulls hebben deze week uitstekend hun best gedaan. Op moment van schrijven wordt de 29,70 weerstand gebroken, waardoor de actuele upswing netjes wordt vervolgd. Met de swingteller thans op +2 zit er meer in het vat, zij het dat de RSI hoog blijft hangen. Eerst maar eens bezien wat er bij 30,75 gaat gebeuren. Koopconditie is valide en wordt zelfs versterkt. Koopposities dan ook aanhouden. SBM Offshore - Beren houden de touwtjes in handen In tegenstelling tot vele andere fondsen is er bij SBM Offshore sprake van een dalende trendfase. Alle bearishe ingrediënten op een rijtje. Koersvorming onder een licht neerwaarts krullende gemiddeldelijn, zwarte weekcandles, swingteller op -7 en de RSI ruim onder de 50-lijn. Zolang de koers onder de trendlijn op circa 12,50 beweegt, is een verdere daling naar 10,30 een aannemelijk scenario. Er is thans geen zicht op een draai in het sentiment. Daartoe moet eerst de swingteller op -9 staan, danwel een forse witte candle verschijnen. Voor de de beren volgen op hun rit. Trendvolgende beleggers doen geen aankopen... TNT Express - Vlak speelveld Langzaam maar zeker verpietert het technische plaatje. Het lukt de stieren nauwelijks om boven de sleepkabel te blijven. Met een swingteller op +3 en een RSI wegzakkend onder de 50-lijn, neemt de berendruk toe. Op 6,26 en 6,08 liggen groene lijnen als uiterste vangnet voor de bulls. Bodemen aldaar impliceert dat de contouren van een trading range duidelijker worden met twee groene en twee rode lijnen als krijtstrepen in het veld. We zullen zien wat de spelers van plan zijn op het afvlakkende speelveld. Tot op heden weigin inspirerende bewegingen... De grafiek nodigt niet uit om actief aan de koopkant bezig te zijn.... 10 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 24 - 13 juni 2014 Unibail Rodamco - Tijd voor een top De stieren zijn bezig met een knappe uptrend, maar veel ruimte voor hogere koersen is er niet gezien de stand van de RSI. De spanningsmeter staat thans op OB-terrein en zal als riem om de stierennek voorkomen dat de bulls doorrazen. De swingteller heeft de +9 swing afgerond, dus het wordt tijd voor een top. Eerste aanzet hiertoe is de zwarte candle. De bullen mogen een stapje terug doen tot circa 195 (oude weerstand wordt nieuwe steun) zonder dat de opwaartse trend in gevaar komt. Kortom, tijd voor wat berenactie, plaagstootjes en winstnemingen. “Winsten verzilveren als het Duiveltje u hiertoe uitnodigt...”, ga uw gang... Unilever - Sputterende rally De ondertoon op het speelveld is positief, maar de bullen sputteren toch wat tegen. Ze houden de koers boven de 31,35 steungrens, ruim boven de sleepkabel, maar ook met een RSI tegen de OB lijn, die dus verantwoordelijk is voor de hapering. Zwarte candle, maar swingteller op +2 past ook wel in het haperende beeld. De weerstand op 32,30 is de eerste rode streep waar de koers doorheen moet om door te kunnen stomen naar hogere niveaus. Dit lijkt een kwestie van tijd. Volgende week welicht? Kleine koopposities zijn gerechtvaardigd. Boven 32,30 uitbreiden, onder 31,35 afbouwen.... Wolters Kluwer - Stier hapert bij de rode lijn Het lukt de bulls vooralsnog niet om de weerstand op 22,15 uit te nemen. Er wordt wederom een candle gevormd tegen de rode lijn. Om de uptrend van een stevige impuls te voorzien, moet dit niveau worden doorbroken. Indien dit lukt, liggen er geen rode lijnen meer in het veld en kunnen we hogere niveaus tegemoet zien. Als het niet lukt om de rode lijn te doorbreken, dan ontstaat er een dubbele top en daarmee een afzwakking van de uptrend. De contouren van een trading range doemen zich dan op tussen 19,56 en 22,15. Voor nu de strijd bij de rode lijn volgen. Koopconditie is valide, maar met een weerstand nabij geen mooie plek. Bij een doorbraak boven 22,15 positie uitbreiden. 11 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 24 - 13 juni 2014 Ziggo - Prima upswing De technische conditie is zonder meer goed. De koers beweegt glooiend omhoog in een serie hogere toppen en hogere bodems. De sleepkabel krult keurig richting het noorden en de RSI bevestigt de positieve tendens door richting de OBlijn te kruipen. Tel hierbij op een positieve swingteller en de technische cocktail is gereed. De afgelopen twee weken worden er wel magere candles gevormd, hetgeen lichte haperingen indiceert. Dat mag zolang de koers maar boven 34,00 blijft bewegen, het oude weerstandniveau dat nu als steungrens getest mag worden. We zien uit naar een nieuwe hogere bodem. Ingenomen koopposities strak handhaven, maar winsten (gedeeltelijk) afromen. Chart Navigator - Technische Analyse vraagbaak Coaching tussen de oren Als TA coach hou ik mij niet alleen bezig met analyses van marktbewegingen, maar ook met psychologische vaardigheden die een actieve belegger onder de knie moet hebben. Ook mentale valkuilen hebben mijn aandacht. Noem dit maar ‘coaching tussen de oren’. Zo bestrijd ik het zogenaamde “Had ik maar...” syndroom, ofwel achteraf vaststellen dat je tegen een betere prijs transacties had kunnen doen. Om u van dit syndroom af te helpen adviseer ik u de volgende ‘molenstenen’ voortaan niet meer mee te torsen. Mis de top en de bodem Elke belegger heeft het oeroude instinct om op het laagste punt te willen kopen en op het hoogste punt te willen verkopen. Mocht het een keer lukken, geniet daar dan van, want het zijn uitzonderingen. Het is raadzamer om juiste spelregels te definiëren om een top en bodem te detecteren. Vervolgens niet anticiperen op een top om winsten veilig te stellen, maar wachten op de top. Dit impliceert dat je winsten veilig stelt als de koers al weer zakkende is. Over je linker schouder zie je dan de ‘hoogste’ koers op het scherm staan. Het omgekeerde geldt uiteraard als er aankopen worden gedaan, nadat de bodem is geplaatst. Accepteer het gegeven dat het missen van de top en bodem niet erg is. De kop en staart van de vis laat je toch ook liggen? Klaverjasgedrag Deze molensteen zorgt er voor dat je kansen mist als je te lang blijft hangen in het “Had ik maar…” syndroom. Ik wil dit klaverjasgedrag noemen. Als u dit kaartspel wel eens speelt, moet u eens opletten hoe lang er wordt nagekaart. Na elke speelronde wordt haarfijn verteld dat je beter een andere kaart had kunnen spelen, onder het motto “Had je niet beter..”, herkent u dit? Zonde van de tijd, u had al lang weer een nieuw rondje kunnen spelen. Met beleggen is dat niet anders. Te lang nakaarten over een transactie trekt de aandacht weg van het speelveld, waardoor wellicht nieuwe kansen (zeker als u kort op de bal speelt) aan u voorbij gaan. Weg met deze negatieve katalysator! 12 Mis de top en de bodem.... Figuur 1 . Klaverjasgedrag..... Figuur 2 . De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Midkapfondsen (selectie) week 24 - 13 juni 2014 Aalberts - De bullen uitstekend op stoom Het techische plaatje oogt gezond en sterk. Ik zie een serie hogere toppen en hogere bodems, alsook koersvorming boven een sterk opkrullende sleepkabel. Onlangs is er een hogere bodem gevormd op afgerond 23,50 , thans eerste steun onder in het veld. De stieren zijn goed op weg naar de recente top en weerstand op 25,90. Maar wat gaan ze daar doen? Draaien of breken, dat zijn de twee opties. De indicatoren sturen aan op een doorbraak, maar of de markt dit als zodanig zal oppikken is de vraag. Eerst de stierenparade naar 25,90 maar eens gadeslaan. Koopposities aanhouden, nu geen extra of nieuwe aankopen doen. Volg de actuele upswing nauwgezet.... AirFrance-KLM - Dubbele top In een strak tempo hebben de stieren de koers omhoog gestuwd naar de recente top en weerstand op 11,95. Dat vonden ze voldoende, ze lieten zich daarna snel terugzakken, waardoor de contouren van een dubbele top opdoemen. En dat impliceert een afzwakking van de uptrend. De trend kan overgaan in een trading range met 11,95 als bovenrand en 9,95 als krijtstreep onder in het veld. Zolang de candles zwart kleuren houden de beren de touwtjes in handen en kan de koers verder wegzakken naar de 9,95 steungrens. Oppassen voor winstnemingen en corrigerende berentikken. Even een zijlijnpositie innemen is niet verkeerd... BAM - Lastig speelveld Het koersverloop verdient geen schoonheidsprijs als het gaat om trendmatigheid, er is immers geen trend. De koers zwiept heen en weer boven en onder de sleepkabel die sterk afvlakt door het gebrek aan trendintensiteit. De candles zijn mager, de swingteller staat op +1 en de RSI schurkt tegen de 50-lijn. Al met al geen inspirerende grafiek. De kantelpunten liggen ver weg op resp. 3,44 steun en 4,03 weerstand. In de buurt van deze niveaus zal de strijd heftiger zijn. We wachten af wat er verder gaat gebeuren. De weekchart nodigt niet uit om actief bezig te zijn op dit lastige speelveld. Hou het kruit maar droog. 13 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Midkapfondsen (selectie) week 24 - 13 juni 2014 Nutreco - Kwakkelen onder de sleepkabel Dit fonds profiteert absoluut niet van de positieve stemming op het Damrak. Er is hier sprake van negatief sentiment met een klein positief randje. Er wordt immers steun gevonden op afgerond 31,00, waardoor de actuele downtrend aan kracht inboet. Maar daar is ook alles mee gezegd. Alle indicatoren staan in een minstand, dus de DOWN status op mijn Dashboard is nog actief. Een opleving naar 33,70 is goed mogelijk, zonder dat het negatieve tij keert. Boven 34,00 kunnen de stieren echt een vuist maken. Voor nu bezien of een witte weekcandle de opleving zal bevestigen. Steunscenario voor koopjesjagers die het spel tussen 31,00 en 34,00 willen spelen. PostNL - Gestage uptrend De bullen vervolgen gestaag hun rit op het middellange termijn speelveld. Enkele weken terug zijn ze hun parade gestart toen met een forse witte candle de sleepkabel werd gekruist, de swingteller op +1 sprong en de RSI de 50-lijn passeerde. Sindsdien is een UP status actief die thans verlengd kan worden. De candles zijn weliswaar mager, maar de tendens tot stijgen is overduidelijk aanwezig. Eerste weerstand ligt pas op 4,36 in het veld, ver weg van de huidige koers. Er is dus voldoende speelruimte voor verdere koersstijgingen. De sleepkabel rond 3,40 moet mogelijke plaagstootjes van de beer opvangen. Trendvolgers houden de stukken gewoon in portefeuille.... USG People - Stierenparade in volle gang De technische conditie van dit fonds verbetert zienderogen. Er werd onlangs een nieuwe hogere bodem geplaatst op 10,26, tevens eerste steun in het veld. Vervolgens verschenen er witte candles en startte er een nieuwe actiebeweging in de uptrend. Deze upswing is nog valide, getuige de kleur van de candle en de stand van de swingteller, alsook de beweging van de RSI. Op 12,72 ligt een vervelende beer die weggejaagd moet worden om op te kunnen stomen naar 14+. Dit lijkt een kwestie van tijd.... Trendvolgers houden hun koopposities vast. Boven 12,72 zo mogelijk extra aankopen doen. Onder 10,25 afbouwen.... 14 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Turbo Titels Buitenland (Selectie) week 24 - 13 juni 2014 Amazon - Poging om nieuwe uptrend te starten Vanaf de top op 408,06 kreeg dit fonds flinke klappen te verwerken. De sleepkabel werd zelfs neerwaarts gekruist waardoor er een einde kwam aan de krachtige uptrend. Vanaf 284,38 zijn de bulls weer in actie gekomen en proberen thans een nieuwe uptrend te starten. De RSI bevestigt deze poging door tot boven de 50-lijn te klimmen. Om echt omhoog te kunnen kijken moet de weerstand op 337,50 worden uitgenomen. Er ligt dan een mooie rit in het verschiet richting 383,11, daarboven komt zelfs de oude top op 408,06 in beeld. De poging van de stieren mislukt indien de koers onder 284,38 valt. Kleine koopposities innemen, boven 337,50 posities stevig uitbreiden. BasF - Dominantie ten top Bij dit fonds is er sprake van een ijzersterke trend. De koers beweegt al bijna twee jaar boven de keurig oplopende gemiddeldelijn. Onlangs is er een +9 upswing afgerond en deze week gaat er een nieuwe swing van start. De stieren blijven bij dit fonds de dominante spelers. Wel belangrijk om te vermelden is dat de afstand van de koers tot aan de 55 SMA behoorlijk groot is geworden. Indien de bulls even wat rust willen nemen, dan hebben zelfs de ruimte tot eventueel 74,65 zonder dat de trend in gevaar komt. Onder 74,65 kunnen de positieve vooruitzichten in de ijskast. Een koopconditie is valide, maar de afstand tot aan de sleepkabel is wel erg groot. Google - Lichte haperingen Nadat de -9 downswing werd afgerond op de sleepkabel, namen de stieren het heft weer in handen. Zij wisten middels een forse witte candle de uptrend nieuw leven in te blazen. De laatste drie weken is er echter sprake van wat haperingen onder de weerstand op 567,84. Er worden magere candles gevormd en het lichte gekwakkel komt ook tot uiting in de vlakke RSI. Indien 567,84 wordt doorbroken, dan komt de top op 614,44 in beeld. Een extra aanloopje tot uiterlijk 502,80 is toegestaan, zonder dat de trend in gevaar komt. Een koopconditie is valide. Posities uitbreiden boven 567,84 om te rit naar 614,44 mee te spelen. Onder 502,80 posities opruimen. 15 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Valuta - Obligaties week 24 - 13 juni 2014 EUR/USD - Belangrijke fase Het koersverloop is in een belangrijke fase aanbeland. Er is een forse correctiebeweging gaande in de uptrend. Thans staat de steun op 1,3480 onder druk. Op dit niveau komt tevens de sleepkabel in beeld die als vangnet voor de bulls moet dienen. Ook de RSI, die zich in OS-gebied bevindt, duidt op bodemvorming. Om de mooie uptrend in stand te houden, moet er boven dit niveau een bodem geplaatst worden. Onder 1,3480 gaat er een downtrend van start. Al met al een spannende fase waarbij de stieren op korte termijn in actie zullen moeten komen. Trendvolgers zien uit naar bodemvorming boven de sleepkabel. Onder 1,3480 koopposities opruimen. EUR/GBP - Nieuwe impuls in de downtrend Het koersverloop toont een grillig beeld maar wel met een duidelijk negatieve ondertoon. Er is immers sprake van koersvorming onder de 55 SMA en de RSI staat al vele maanden onder de 50-lijn. Onlangs is er een -9 downswing afgerond en dit ging gepaard met een witte candle. Deze witte candle heeft geen vervolg gekregen. Er is een forse zwarte candle geplaatst en de swingteller springt thans op -1. Er is ruimte om de koers verder onderuit te halen richting 79,64. De RSI die de OSlijn ruikt, indiceert echter wel dat er slechts beperkt ruimte is naar beneden. Voor nu bezien hoeveel zwarte candles er volgen. Shortspelers komen in actie nu alle indicatoren wijzen in de richting van de beer. Bundfuture - Milde correctie De weekgrafiek ligt er gematigd positief bij. Onlangs werd er een +9 upswing afgerond, waarbij de spelers de oude top op 147,20 in het vizier hadden. Tevens schurkte op dat moment de RSI tegen de OB-lijn aan. Al met al diverse indicaties die duiden op topvorming, 147,20 blijkt inderdaad vooralsnog een brug te ver voor de bulls en thans is er dan ook een correctiebeweging gaande. De RSI komt uit OB-gebied en de swingteller springt op -1. Een stapje terug om vervolgens een hogere bodem te plaatsen boven 141,81, moet de uptrend valideren. Voor nu de countertrend beweging gadeslaan. Trendvolgers romen hun winsten af en zien uit naar een hogere bodem. 16 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Grondstoffen week 24 - 13 juni 2014 Goud - Negatief sentiment De laatste maanden was er sprake van een zijwaarts koersverloop in de downtrend. De afgelopen weken is daar verandering in gekomen. Middels een forse zwarte candle twee weken geleden, kreeg de downtrend een nieuwe impuls. Dat het negatieve sentiment overheerst komt duidelijk tot uiting in de RSI die alweer geruime tijd onder de 50 beweegt. De swingteller staat thans op -7 en er is ruimte om de koers verder te drukken richting 1180. De laatste twee candles zijn echter wel wit, de stieren proberen wat op te leven. Pas boven 1320 kunnen zij weer echt een vuist maken. Een positie aan de verkoopkant is mager maar valide. Shortspelers volgen de swingteller nauwgezet. Zilver - Lichte opleving van de stier Op de weekgrafiek is duidelijk zichtbaar dat er sprake is van een milde downtrend. Er is geen overtuigend proces van lagere toppen en lagere bodems, maar alle indicatoren staan wel in een minstand. Nadat er onlangs een -9 swing werd afgerond, proberen de bulls thans weer wat op te leven vanaf de kritieke steungrens. De swingteller springt zelfs op +1. Oplevingen van de bulls tot 19,99 zijn mogelijk zonder dat de downtrend in gevaar komt. Indien de koers onder de groene lijnen op 18,64 en 18,22 komt, dan krijgt de downtrend een forse impuls. Kleine shortposities zijn charttechnisch gezien gerechtvaardigd. Posities uitbreiden onder de groene lijnen op 18,64 en 18,22. Brent Oil - Stieren breken uit Nadat de koers maandenlang bewoog in een driehoek, lijkt hier een einde aan te komen. Met een ferme witte candle is de weerstand op ruim 112 aan de kant gezet en is er een uitbraak buiten de driehoek gerealiseerd. De stierenimpuls is duidelijk waar te nemen in de RSI die als een vuurpijl omhoog schiet. Thans staan alle indicatoren in een plusstand en is er ruimte naar 117,34 ontstaan. Een stapje terug na de candle van deze week behoort wel tot de mogelijkheden. Voor nu de candle van volgende week afwachten die de uitbraak buiten de driehoek moet bevestigen. Trendvolgers komen, na bevestiging van de uitbraak, in actie en zoeken naar een geschikt moment om posities in te nemen. 17 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator Wie is Nico Bakker? Ik ben technisch analist met visuele analyse ofwel chart reading als specialisatie, waarbij ik op een eigen specifieke wijze naar markten en koersontwikkelingen kijk. Ik doe veel research op dit gebied, geef trainingen en workshops en besteed veel tijd aan kennisoverdracht. Dit laatste doe ik vooral aan de hand van columns, commentaren en analyses op bekende beleggings-websites. Daarnaast mag ik regelmatig spreken op seminars en congressen en kunt u mij zien op web-TV en zelfs volgen via Twitter (TheDailyTurbo). Ik benader de technische analyse vanuit een ‘visionairs’ oogpunt. Ik probeer het beleggingslandschap in kaart te brengen en actieve beleggers te wijzen op kansen en bedreigingen. Een belegger bepaalt zelf wat hij met mijn informatie doet. Als er dan een mooi rendement gehaald kan worden, is mijn missie geslaagd. Ik speel daarbij niet een rol als trader, maar als coach. In mijn rol als coach staat denken en handelen in termen van waarschijnlijkheden centraal. Anders gezegd, het definiëren van scenario’s is de basis voor een verantwoorde beleggingsbeslissing. Visies herzien als de markt daar aanleiding voor geeft is dan ook een discipline die niet mag ontbreken. Naast marktbeelden schetsen en routes uitzetten, gaat mijn belangstelling ook uit naar de Behavioral Finance, ofwel allerlei psychologische valkuilen en vaardigheden die bij beleggen een rol spelen. Met diverse uitspraken en beeldspraken geef ik in presentaties en workshops aan hoe emotie en discipline als rode draad tussen de oren van beleggers loopt. Ik heb mee mogen helpen de technische analyse in Nederland een gezicht te geven en dat geeft mij veel voldoening. Ik probeer nog steeds op eigen wijze vernieuwingen en andere inzichten over het voetlicht te brengen, in de veronderstelling dat u daar als actieve belegger 18 uw voordeel mee kan doen. Kijk op www.rbs.nl/markets voor Technische Condities, Turbo Tijd Setups en aanbevelingen en Breaking News, en op twitter.com met naam TheDailyTurbo. Dan verliest u mij geen seconde uit het oog....... Chart Navigator.....achter de schermen Als belegger wilt u weten hoe het beleggingslandschap eruit ziet. U wilt weten, als je het Damrak overziet, hoe de bulls en bears gemutst zijn. U wilt weten waar significante steun- en weerstandpunten liggen, ofwel cruciale navigatieniveaus. Ik noem dit ook wel kantelpunten, potentiële draaipunten in de markt. Vervolgens is het natuurlijk raadzaam om inzicht te hebben in de route die je als belegger kunt afleggen. In mijn wekelijkse nieuwsbrief Chart Navigator omschrijf ik van veel financiële titels de technische conditie, afgeleid van subjectieve en objectieve bevindingen die de weekgrafiek en enkele indicatoren prijsgeven. Ik bekijk de markten en fondsen met een min of meer vaste marktlens, om u als belegger door het financiële landschap te coachen. Naast de informatie in deze nieuwsbrief presenteer ik aanvullende technische bevindingen, tips en suggesties op de website www.rbs.nl/markets. Chart Navigator gratis abonnement Bent u na het lezen van deze Chart Navigator enthousiast en wilt u een gratis abonnement? Ga naar www.rbs.nl/markets en klik in de carrousel op ‘Turbo tijd met Nico Bakker’. In de rechter kantlijn ziet u vervolgens een link naar de Chart Navigator Nieuwsbrief. De Chart Navigator vervult ook een rol als vraagbaak. Interessante onderwerpen, uitspraken, patronen, beeldspraken en indicatoren uit de technische analyse passeren de revue. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Dit marketing document is niet opgesteld in overeenstemming met de juridische vereisten opgenomen in Europese Richtlijn 2004/39/EC die van toepassing zijn op de promotie van onafhankelijke research. Juridische beperkingen op grond van deze richtlijn zijn derhalve voorafgaand aan de distributie van dit document niet van toepassing op RBS indien handelend in de financiële instrumenten genoemd in dit document. Dit document is opgesteld en uitgebracht door Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. (BTAC) en verspreid door RBS. Nico Bakker is bestuurder van BTAC en hij is een onafhankelijk analist. RBS en BTAC zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarin BTAC in ruil voor een financiële vergoeding technische analyse verzorgt en bepaalde promotionele activiteiten verricht. De technische analyses van BTAC zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Iedere (potentiële) investering dienen beleggers te toetsen aan hun persoonlijke beleggersprofiel en te bespreken met hun adviseur. De in de technische analyses genoemde standpunten en vooruitzichten zijn door BTAC/Nico Bakker gegeven in zijn hoedanigheid als technisch analist. RBS kan van tijd tot tijd producten uitgeven die dezelfde onderliggende waarden kunnen hebben als de financiële instrumenten besproken in de technische analyses van BTAC. RBS heeft echter geen enkele betrokkenheid bij, op welke manier dan ook, invloed op, zeggenschap over of inspraak in van de totstandkoming van de technische analyses van of namens BTAC of een aan haar gelieerde onderneming of persoon. RBS is niet verantwoordelijk voor de volledigheid, juistheid en geschiktheid voor welke doeleinden dan ook en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid in verband met de technische analyses van BTAC of een aan haar gelieerde onderneming of persoon. © The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm ook van de inhoud van deze brochure is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot de hier genoemde indices behoren toe aan de relevante Index Sponsoren. De relevante Index Sponsoren zijn op generlei wijze betrokken bij de totstandkoming of verkoop van effecten, noch wordt door hen enig advies tot aankoop van effecten gegeven. Bij elke grafiek in dit document krijgt u met een button rechtstreeks toegang tot de etalage van de RBS Turbo’s op de betreffende onderliggende titel en kunt u het prospectus inzien. TURBO en BOOSTER zijn merknamen van The Royal Bank of Scotland Group plc. 19 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. rbs.nl/markets
© Copyright 2024 ExpyDoc