RBS Markets Chart Navigator - week 26/2014 Meer informatie Ga naar www.rbs.nl/markets of bel 0900-MARKETS (0900-6275387; lokaal tarief) De trends op de aandelenvelden zijn positief, dat is geen nieuws. Maar de bulls raken vermoeid, ze sputteren, de drang om door te stomen ebt weg, de beren krijgen de gelegenheid om wat correctiestootjes uit te delen. Zij zorgen voor een tijdelijke “Storing in de stierenparade”, zij temperen de euforie op het veld. Gelukkig is er de Chart Navigator die kristalhelder de krijtstrepen weergeeft waarbinnen de strijd zich afspeelt, met thans de beer aan de bal. Krampjes bij de bulls Op menig weekgrafiek laten de stieren zich terugvallen, last van krampjes kennelijk. Zwarte candles drukken de koersen, correcties dienen zich aan. Bestudeer de charts van uw favoriete indices en hoofdfondsen om te zien tot hoever de stieren mogen zakken. Waar liggen de cruciale krijtstrepen? Voor een zestal Midkapfondsen zal ik de technische conditie van de weekgrafieken bespreken en aangeven in hoeverre de verstoring in de stierenparade de landschappen aantasten. Kans of bedreiging? Uit het RBS buitenland Turbo universum bespreek ik drie RBS Turbofondsen waarvoor een TT Long Setup uitstaat, ofwel een valide koopconditie. Maar hoe is de positie van de bulls op die velden? Gaan ze door of is winstnemen het motto? Bekijk de charts en lees mijn commentaar maar over Belgacom, KBC Groep en Walt Disney. Op de intermarket speelvelden zijn het vooral de bullen die zich laten zien en horen. Bodemstampers en aanjagers zijn actief bij EuroDollar, BrentOil, Goud en Zilver. Kijk, lees en oordeel zelf. rbs.nl/markets Een van de basisregels wat betreft Money Management is het gegeven dat je steeds met een vast bedrag per belegging werkt. Maar daarna, dus als de positie uitstaat, is het soms raadzaam om de omvang er van te halveren, danwel te verdubbelen. Wanneer je dat het beste kunt doen, leg ik uit in de TA vraagbaak van deze week. Turbo produkt kennis Het is 10 jaar geleden dat de Turbo in Nederland werd geïntroduceerd. Mooie aanleiding voor IEX om, samen met Erik Mauritz van RBS, nog eens goed alle produktkenmerken van dit hefboomprodukt voor het voetlicht te brengen en “De 10 meest gestelde vragen over Turbo’s” te beantwoorden. U als actieve doe-het-zelf belegger heeft uiteraard voldoende (TA) kennis over de diverse speelvelden, maar produktkennis is natuurlijk net zo belangrijk. Doe even een korte bijscholing of opfriscursus op donderdag 3 juli tijdens het IEX/RBS webinar. Meldt u hier aan! Inhoud Chart Navigator Indices P. 2 AEX® Hoofdfondsen P. 4 TA Vraagbaak P. 12 Midkapfondsen P. 13 Turbo Titels Buitenland P. 15 Valuta - Obligaties P. 16 Grondstoffen P. 17 Info P. 18 Wilt u reageren? Heeft u opmerkingen, vragen, suggesties, aanvullingen, wilt u reageren? Doe dit dan door een email te sturen naar [email protected]. Op het moment van schrijven heeft Nico Bakker mogelijk in privé danwel zakelijk een positie in de onderliggende waarden zoals beschreven in dit document en zijn er geen andere belangenconflicten bekend. Voor een overzicht van de zakelijke en privé posities van Nico Bakker wordt verwezen naar www.nicoprbakker.nl, de website van BTAC. . Nico P.R. Bakker Chart Navigator - Indices week 26 - 27 juni 2014 AEX-Index® - Upswing nadert zijn einde De ondertoon op het middellange termijn speelveld is positief. Er is immers een stevige rally gaande als zijnde een upswing in de stijgende trend. Maar de upswing nadert zijn einde. De swingteller staat inmiddels op +8, de candle kleurt zwart en de RSI krult voorzichtig omlaag. Nog wel een UP status op mijn Dashboard, maar er dreigt topvorming. Ik heb alvast 419,57 als weerstand ingetekend. Zolang de AEX hier onder beweegt en de candles zwart kleuren is een stap terug in de trend aannemelijk, waarbij de Fibo zone 408-401 als opvangnet moet fungeren. Koopconditie is valide, langere termijn portefeuilles handhaven, even oppassen voor topvorming en correctie. DAX® index - Lichte haperingen De uptrend kreeg een flinke impuls nadat de zware weerstandzone op 9700-9800 werd doorbroken. De koers reikte tot vlak boven de 10.000 punten. Thans is de upswing echter ten einde gekomen. Deze week wordt er een zwarte candle gevormd en springt de swingteller op -1. De stieren sputteren wat en enkele stapjes terug liggen daarmee op de loer. Volgende week opnieuw een zwarte candle zal dit bevestigen. Een terugval tot onder in het trendkanaal is dan aannemelijk. Zolang de koers boven 9100+ blijft voeren de bulls de regie op de weekchart. Koopposities deels afromen nu de swingteller op -1 springt. De uitzichten blijven positief zolang de koers boven 9100+ blijft. EUROSTOXX50® index - Vermoeidheid bij de bulls De Eurostoxx50 bevindt zich al geruime tijd in een mooie uptrend. Dit is ook duidelijk waar te nemen in de RSI die de laatste maanden steeds op of ruim boven de 50 bodemt en opveert. Nu er voorlopig geen weerstanden meer in het veld liggen, is er ruimte om verder op te stomen. Wel wordt er deze week een flinke zwarte candle gevormd. Het lijkt erop dat het einde van de upswing nadert. De vooruitzichten blijven positief zolang de koers boven 3083 blijft bewegen. Onder 3083 verliezen de bulls grip op de chart. Het is nu niet het moment voor additionele aankopen. Trendvolgers volgen de swingteller nauwgezet. 2 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Indices week 26 - 27 juni 2014 S&P 500® index - Upswing afgerond Al zeer geruime tijd is er sprake van een sterke uptrend getuige de serie hogere toppen en hogere bodems. De RSI onderschrijft de positieve ondertoon door al 1,5 jaar lang ruim boven de 50-lijn te bewegen. Het is nu de vraag of er na de +9 swing de komende weken een nieuwe upswing van start gaat, of dat de bullen behoefte hebben aan wat afkoeling. De afstand tot de sleepkabel is immers behoorlijk gegroeid en deze week is er een zwarte candle in de maak. Een terugval tot zelfs uiterlijk 1814 is toegestaan zonder dat de uptrend in gevaar komt. Trendvolgers handhaven hun koopposities en wachten af of er de komende weken een nieuwe upswing start. DOW JONES index - Haperingen in de uptrend Onlangs slaagden de spelers er in om een +9 upswing af te ronden. Dit ging gepaard met een zwarte candle. Deze week wordt er een magere zwarte candle gevormd maar springt de swingteller wel weer op +1, officieel geen nieuwe upswing. Het gat met de sleepkabel is aanzienlijk, waardoor er veel ruimte is voor wat tikken terug. Er is zelfs ruimte voor een extra aanloopje tot 16015, zonder dat de trend in gevaar komt. Thans dus wat haperingen in de uptrend, mogelijk als inleiding voor een gezonde correctie. Volgende week weten we meer. Trendvolgende beleggers handhaven hun posities en volgen de swingteller nauwgezet. Wees voorzichtig met additionele koopposities nu er enige twijfel is... NIKKEI 225 index - Nieuwe impuls De bulls wisten een paar weken geleden de kwakkelfase achter zich te laten door de gemiddeldelijn opwaarts te kruisen. De RSI maakte tevens een up-cross met de 50-lijn. Er is een uptrend gaande waarbij de weerstand op 15312 onlangs aan de kant werd gezet. De uptrend krijgt hierdoor een nieuwe impuls. Er is ruimte gecreërd naar 16270. Zolang de koers boven 14500 blijft, voeren de bulls de boventoon en is de uptrend valide. Onder 13964 mislukt de poging van de stieren en onder 13885 nemen de beren het heft volledig in handen. Dit is echter het minst waarschijnlijk. Voor nu de stierenrit gadeslaan. De koopconditie blijft valide en wordt sterker nu de weerstand op 15312 is gesneuveld. 3 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 26 - 27 juni 2014 Aegon - Stroperig koersverloop Het wil vooralsnog niet vlotten met het koersverloop boven de sterk opkrullende sleepkabel. De tendens tot stijgen is onderhuids wel voelbaar, maar het lukt de bulls niet om lekker op te stomen. De ‘zebra’ grafiek illustreert dit uitstekend. Nu is op korte termijn wel een serie lagere toppen en lagere bodems gaande, dus dat drukt wel de stemming op het veld. Hoe het ook zij, voorlopig even een matte strijd tussen de eerste kantelpunten op resp. 6,06 steun en 6,69 weerstand. Binnenkort zal er ongetwijfeld iets gebeuren, stilstand is namelijk geen optie. Trendvolgers handhaven hun posities en wachten op een overtuigend signaal om additionele posities in te nemen. Ahold - Bodemstampers aan het werk Onlangs is tot tweemaal toe een bodem geplaatst op de cruciale 13,00 steungrens. Wij noemen dat een dubbele bodem, een prima bevestiging van de uptrendfase. Vanaf 13,00 zijn bodemstampers en aanjagers actief om de uptrend een nieuwe impuls te geven en de koers richting de rode lijnen op 14,35 en 14,72 te drukken. De swingteller springt op +1, de RSI staat boven de 50-lijn, jammer dat de kleur van de candle niet de juiste is. Kortom, een lichte hapering in de nieuwe upswing. Hoe het ook zij, de bulls hebben de touwtjes in handen. Van hen wordt verwacht dat zij de koers naar hogere niveaus stuwen. De technische conditie rechtvaardigt het innemen van koopposities.... Akzo Nobel - Zebra grafiek houdt aan Na bodemvorming op de sleepkabel rond 52,80 enkele weken terug was het de bedoeling dat een nieuwe actiebeweging van start zou gaan, teneinde de uptrend nieuw leven in te blazen. Maar het wil niet erg vlotten met de bullen. Ze doen hun best maar het lukt vooralsnog niet om significant op te stomen. Resultaat is een wispelturig en afwachtend beeld. Kwakkelen boven de sleepkabel zou ik het willen noemen. Het is even aanzien wat er verder gaat gebeuren. Wie neemt binnenkort het heft in handen? Als de zebra grafiek aanhoudt moet er komende week een witte candle staan. Een kleine kooppositie is gerechtvaardigd. Ook een positie op de reservebank is toegestaan... 4 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 26 - 27 juni 2014 Arcelor Mittal - Tijd voor bodemstampers Vanaf de 12,10 passage, gelijk aan de rode streep boven in het veld, is een correctie gaande die zijn einde nadert. De koers is immers aanbeland bij de sleepkabel rond 11,00, de swingteller staat op -9 en de RSI raakt bijna de OS-lijn. Bodemvorming is in voorbereiding, er kunnen nog wat plaagstootjes worden uitgedeeld, maar het wordt tijd dat de stieren hun krachten gaan bundelen en de nu nog zwakke uptrend nieuw leven gaan inblazen. Komende week graag een significante witte candle boven de sleepkabel, liefst met een swingteller op +1. Dan kan een nieuwe upswing starten. Speculantenhanden jeuken, alvast wat aankopen doen is anticiperen op herstel. ASML - Uptrend valide “Formeel is een uptrend gaande, alle seinen staan op groen voor de bulls, maar er ligt een lastige beer op 68,50. Deze horde moet worden genomen om de weg vrij te maken voor een verdere koersstijging naar de 75,00 weerstand. De indicatoren houden een doorbraak niet tegen, dus een vervolg van de huidige actiebeweging is vooralsnog het meest waarschijnlijke scenario..”, zo schreef ik vorige week. Deze week doen de bullen een stapje terug, als zijnde een pullback na de sleepkabelbreuk. Bodemen op 66,00 valideert de nieuwe uptrend. Even geduld dus. Trendbeleggers zoeken naar het juiste moment om aankopen te doen. Boskalis - Top in de trend De ondertoon op het speelveld is uitermate positief, getuige de serie hogere toppen en hogere bodems, koersvorming boven een fier opkrullende sleepkabel, een RSI ruim boven de 50 en een swingteller op +5. Een UP status op mijn Dashboard. Maar de weerstand op 42,99 verstoort de stierenparade. De candles kleuren zwart, er dreigt een correctie die de koers in elkaar kan drukken naar krap 39,00, zonder dat de trend in gevaar komt. Kortom, een rondje winstnemingen zal voor wat berendruk zorgen. We zien uit naar een nieuwe hogere bodem. Dit is niet de plek op de chart om koopposities uit te breiden. Sterker nog, room maar wat winsten af... 5 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 26 - 27 juni 2014 Corio - Milde correctie “Een terugval richting 34,00 is toegestaan zonder dat de trend in gevaar komt. Een hogere bodem moet vervolgens de uptrend valideren en de bullen aansporen hun rit te vervolgen. Voor nu de correctiebeweging gadeslaan en kijken waar de bulls een hogere bodem gaan plaatsen...”, zo luidde vorige week mijn commentaar. Welnu, met een swingteller op +9 en een witte candle lijkt het een milde correctie te worden. Stabilisatie hoog in het veld met nog steeds kansen op een correctie, het gat tussen koers en sleepkabel is te groot. Even aanzien dus wat er gaat gebeuren. Winsten (verder) afromen en wachten op nieuwe koopkansen. DeltaLloyd - Upswing aarzelend van start “Nu nog even de swingteller op +1 en de RSI boven de 50-lijn en alle signalen staan op groen. Al met al een spannende strijd op een plek op de chart waar je een bodem mag verwachten. Komende week graag een bevestiging van deze bevinding...”, zo luidde onlangs mijn commentaar. Welnu, wit met +1 staat er inmiddels, jammer dat deze week zwart +2 is. Een lichte hapering in de upswing, een aarzeling bij de bulls om door te stomen naar de 19,26 weerstand en deze ook te breken. Zo luidt de opdracht voor de komende weken. Onder 17,65 vervallen de positieve vooruitzichten. De koopconditie voor trendvolgende beleggers is valide.... DSM - Draaien of breken “Zolang de koers onder de eerste weerstand op 53,30 noteert, overheerst negatief sentiment en is een koersdaling naar 48,00 en 45,00 aannemelijk. De stieren zijn nog niet helemaal verslagen, maar ze moeten wel komende week een witte candle produceren om in de race te blijven...”, en dat hebben ze gedaan. Maar de candle houdt op bij de rode lijn, de bullen breken niet. Dit impliceert dat het speelveld verkrapt tussen 53,30 weerstand en 51+ steun. De indicatoren sturen aan op een opwaartse uitbraak. Daarom is 53,30 een cruciaal draai- of breekniveau. Volgende week weten we meer.... Spannende fase voor koopjesjagers, boven 53,30 de stieren een handje helpen... 6 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 26 - 27 juni 2014 Fugro - Falende bullen Het positief getinte plaatje wordt in tijd van één week teniet gedaan. Met een forse zwarte candle wordt de koers weer onder de sleepkabel geperst, springt de swingteller op -1 en zakt de RSI onder de 50-lijn. Van UP status naar DOWN status, het kan verkeren. Al met al een zwieperig beeld met twee kantelpunten die vooralsnog de krijtstrepen op het veld zijn, te weten 40,90 steun en 45,25 weerstand. De trendmatigheid neemt sterk af getuige de afvlakking van de gemiddelde lijn. Hoge beweeglijkheid en lage trendmatigheid, geen makkelijk speelveld dus. Mislukte uitbraak, geen mooie grafiek voor trendvolgers, links laten liggen... Gemalto - Stier aan zijden draadje De weekgrafiek is al weken lang een rommeltje. Dat wil zeggen, nauwelijks tot geen trend, beetje hoger, beetje lager tussen de kantelpunten op 75,00 en 85/87. Met de forse zwarte candle van deze week drukken de beren de koers naar de cruciale steungrens op 75,00. De swingteller springt op -1, de RSI krult scherp omlaag, de stieren krijgen flink slaag. Gaat het lukken om boven 75,00 te blijven hangen? Of duiken ze over de rand van de afgrond? Komende week een witte candle moet uitsluitsel geven. Het is letterlijk er op of er onder... De stier aan een zijden draadje, kans of bedreiging? Wie durft aankopen te doen? Heineken - Normale correctie, geen bedreiging Op het middellange termijn speelveld is er sprake van een positieve fase. De koers beweegt immers boven de sleepkabel, de swingteller staat in een plusstand en de RSI schurkt tegen de OB-lijn aan. De zwarte candle van deze week doet vermoeden dat de 53,40 weerstand een lastige horde zal zijn. Een extra aanloopje tot uiterlijk 50,50, gelijk aan de sleepkabel, is toegestaan zonder dat de trend in gevaar komt. Hieronder nemen de beren het stokje over. Kortom, een hapering in de stierenparade, vooralsnog geen bedreiging. Posities handhaven. Verder uitbreiden boven 53,40. Kopen op zwakte blijft de aangewezen strategie met 50,40 als kritiek steunpunt onder in het veld.... 7 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 26 - 27 juni 2014 ING - Stieren haperen Conform verwachting zijn de bulls opgestoomd naar de rode strepen op 10,85 en 11,04. De eerste streep is reeds sterk genoeg om de bullenparade af te remmen. De bulls pauzeren, doen zelfs een stapje terug, maar zijn nog lang niet verslagen. De langere trend is immers opwaarts gericht, dus de huidige hapering mag worden gezien als stabilisatie in de uptrend. Mocht het lukken om de rode lijnen te slechten, dan komt er veel opwaarts potentieel vrij, dan kan de koers aantrekken naar 17,00 tot 18,00. Niet eerder dan onder ruim 9,00 breekt de trend; veel correctieruimte dus. Winsten (verder) afromen en wachten op nieuwe koopkansen is mijn TA coaching tip... KPN - Stier valt terug Ik moet toegeven dat de bullen de regels der technische analyse uitstekend begrijpen, respecteren en ook toepassen. Onlangs werd de weerstand op 2,81 opgezocht en getest. Dit ging gepaard met een zwarte candle en een swingteller op +9. Voldoende indicaties volgens mijn Dashboard Beleggen om topvorming te verwachten met aansluitend een correctie. Deze week krijgt dit scenario een mooi vervolg. Een forse zwarte candle, swingteller op -1, de beren nemen de regie over. Terug naar 2,50 tot 2,40.... Koopposities zijn afgeroomd, voor nu aan de zijlijn de berenacties gadeslaan.. OCI - Koers ligt stil Langzaam maar zeker gaat het trendmatige koersverloop over in een zijwaarts koersverloop. In de afgelopen weken komt de koers immers nauwelijks van zijn plaats. Stabilisatie tussen 27,70 steun en 28,60 weerstand, dat is het huidige beeld. De candles zijn mager, de sprietjes klein, er gebeurt vrijwel niets. Het zij zo, dan maar wachten op een uitbraak buiten een van de genoemde kantelpunten. Buiten de strepen is er meer vuurwerk te verwachten, dat moge duidelijk zijn. Dit fonds links laten liggen en wachten op een uitbraak. Dan het technische plaatje opnieuw beoordelen. 8 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 26 - 27 juni 2014 Philips - Steun voor de stier? “Zolang ze boven 22,11 bewegen, de cruciale steungrens, is er een kans op wat herstel. Buiten de genoemde kantelpunten uiteraard meer vuurwerk te verwachten...”, zo schreef ik vorige week. Welnu, ze maken het wel heel spannend. De strijd is heftig rond de 22,11 steungrens, het is echt een randje langs de afgrond. Koersvorming er onder impliceert zelfs het vervolg van de downtrend met zicht op 20,22 als volgend steunpunt, daaronder echt een vrije val. Slechts en alleen een witte candle op de 22,00 steungrens houdt de bulls in de race. Komende week dan maar? Vinger aan de pols, kopen bij witte candle of posities opruimen bij zwarte candle onder 22,00.... Randstad - Langs de rand van de afgrond.. “De steunzone op 39,00 tot 38,00 houdt de bulls vooralsnog in de race. De candle blijft aan de sleepkabel hangen, het is piepen en kraken voor de stier. Thans dus een lastige fase, waarin de spelers gaan besluiten wie het heft in handen gaat nemen...”, zo schreef ik vorige week. Deze week voeren de bulls de spanning nog wat op door de rand van de afgrond op 39,00 op te zoeken. Verder mogen ze niet gaan, anders dreigt een vrije val, er liggen dan geen steungrenzen in de buurt. Bij een witte candle daarentegen is een herstel tot 44,00 aannemelijk. Spannend dus! Bloedstollende fase voor trendbeleggers. U weet “Langs de rand van de afgrond..” Reed Elsevier - Upswing droogt op “Boven in het veld liggen voor hen geen weerstanden, rode strepen zijn er niet te zien. De indicatoren zullen aan moeten geven wanneer het tijd wordt voor topvorming en een correctie richting uiterlijk 14,50. Zolang er geen topindicaties worden afgegeven, blijven we het vizier richten op hogere koersen...”, zo schreef ik vorige week. En zie wat er deze week gebeurt, een zwarte candle bij een swingteller op +7 en een licht nerwaarts krullende RSI. De stieren zijn vermoeid en zijn toe aan een pauze. Het is ze gegund. Topvorming is gaande, winsten veiligstellen en wachten op nieuwe aankoopkansen in de buurt van 16,00 of 15,00. 9 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 26 - 27 juni 2014 Royal Dutch Shell - Rust voor de bulls “Het gat tussen koers en trendlijn cq. sleepkabel is vrij groot, hetgeen topvorming kan aanwakkeren. Echter, zolang de candles wit kleuren, trekken de bulls zich niets aan van de indicatoren. Ben benieuwd wanneer de beren zich laten horen...”. Nu dus, zo blijkt uit de zwarte candle van deze week. Het topvormingsproces is gestart, mede gevoed door de RSI die uit OB gebied terugkeert. Het betreft vooralsnog een milde correctie in de uptrend, even wat berendruk om de euforie te temperen. Eerste steun ligt op 28,60, de trend komt pas in gevaar bij 26+. Op 30,65 ligt eerste weerstand en kantelpunt voor de bulls. “Als het Duiveltje verschijnt oppassen voor corrigerende berentikken....” SBM Offshore - Bodemstampers actief Dat de trend neerwaarts is gericht moge duidelijk zijn, dat hoef ik verder niet toe te lichten. Maar thans ziet het er naar uit dat bodemstampers actief worden, waardoor een herstel naar wellicht 14+ tot de mogelijkheid behoort. Deze week staat de swingteller immers op -9, veelal een duidelijke indicatie van bodemvorming. Helaas is de candle zwart, een rem op de reboundpoging. De rode streep op 12,19 moet worden geslecht om de herstelbeweging in de downtrend te kunnen starten. Onder 11,44 kunnen de bulls het vergeten.... Bodemstampers en aanjagers weten wat en wanneer hen te doen staat..... TNT Express - Vlak speelveld Langzaam maar zeker verpietert het technische plaatje. Het lukt de stieren nauwelijks om boven de sleepkabel te blijven. Met een swingteller op -1 en een RSI krabbelend rond de 50-lijn, neemt de berendruk toe. Op 6,26 en 6,08 liggen groene lijnen als uiterste vangnet voor de bulls. Bodemen aldaar impliceert dat de contouren van een trading range duidelijker worden met twee groene en twee rode lijnen als krijtstrepen in het veld. We zullen zien wat de spelers van plan zijn op het afvlakkende speelveld. Tot op heden weinig inspirerende bewegingen... De grafiek nodigt niet uit om actief aan de koopkant bezig te zijn.... 10 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 26 - 27 juni 2014 Unibail Rodamco - Rem op de bullenrit Deze week gebeurt er niet veel aan het front. De bullen blijven hoog hangen, ze laten vooralsnog geen correctie toe. Echter, zolang de koers onder de eerste weerstand op 213 noteert, is topvorming aannemelijk als prelude voor een gezonde correctie. Het gat tussen lijn en koers moet verkleind worden, zo lijkt het. De RSI blijft tegen de OB-lijn kleven, hetgeen de kans op correctie aanwakkert. Of staan de bullen geen correctie toe? Boven 213 zijn ze los en zullen ze nieuwe records vestigen. We wachten het even af.... Winsten afromen en wachten op nieuwe signalen uit het veld. Geen mooie plek om aankopen te doen. Unilever - Sputterende rally De ondertoon op het speelveld is positief, maar de bullen sputteren toch wat tegen. Ze houden de koers boven de 31,35 steungrens, ruim boven de sleepkabel, maar ook met een RSI die afketst tegen de OB lijn, die dus verantwoordelijk is voor de hapering. Zwarte candle en swingteller op -1 past ook wel in het haperende beeld. De weerstand op 32,30 is de eerste rode streep waar de koers overtuigend doorheen moet om door te kunnen stomen naar hogere niveaus. Zolang dat niet gebeurt, mag de koers zakken tot 31 of 30 om daarna de trend te vervolgen. Kleine koopposities zijn gerechtvaardigd. Boven 32,30 uitbreiden, onder 31,35 afbouwen.... Wolters Kluwer - Correctie in uptrend Deze week een zwarte candle, zelfs als Bearish Engulfing patroon, een swingteller op +1 en een dalende RSI. Kortom, er gaat een correctiefase van start met zicht op 20,00 als eerstvolgend koersdoel. Daar bodemen valideert de uptrend en zal de bulls aanwakkeren de trend nieuw leven in te blazen. Zover is het nog lang niet. Eerst de beren volgen die aan het roer blijven zolang de koers onder de 22,35 weerstand beweegt en de candles zwart kleuren. Al met al een gezonde correctiebeweging, een countertrend, een reactiebeweging. Trendvolgers verzilveren (deels) hun winst en wachten op nieuwe aankoopmomenten. 11 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - AEX® hoofdfondsen week 26 - 27 juni 2014 Ziggo - Wanneer is er een nieuwe bodem? De trend is weliswaar positief, er is wel sprake van een correctiestand. Vanaf de recente top en weerstand op 35+ doen de stieren een stap terug, getuige de de swingteller die reeds op -2 staat. De Fibo zone is binnen handbereik, steunvorming rond 33 tot 32, fractioneel boven de 55 SMA lijn zou welkom zijn en is ook noodzakelijk om de uptrend intact te laten. De RSI krult omlaag maar raakt al weer bijna de OS-lijn en 50-lijn die op elkaar geplakt zijn. Kortom, een gewone correctie in een sterke uptrend. We wachten op een nieuwe hogere bodem als startschot voor een nieuwe actiebeweging. De eerste witte candle staat er reeds. Koopjesjagers gaan alvast hun gang... Chart Navigator - Technische Analyse vraagbaak Positie halveren of verdubbelen Een van de basisregels wat betreft Money Management is het gegeven dat je steeds met een vast bedrag per belegging werkt. Maar daarna, dus als de positie uitstaat, is het soms raadzaam om de positie te halveren, danwel te verdubbelen. Met andere woorden, de omvang van de positie aanpassen naarmate de technische conditie , ofwel het scenario, dit toelaat. Ik licht een en ander toe. Positie halveren Stel, een technische koopconditie is valide, u heeft een kooppositie uitstaan en de stieren doen wat van hen wordt verwacht. Het gaat lekker met de positie, de winst (op papier) breidt zich uit. Dan geeft de chart aan dat er sprake is van licht overdreven sentiment boven in het veld. Met diverse indicatoren kunt u dit meten, dat weet u. Welnu, als er dan topvorming dreigt, gevolgd door een gezonde correctie, zonder dat de koopconditie in gevaar komt, is het raadzaam om de helft van de positie te sluiten. Stel dus wat winsten veilig en ga met een kleinere positie verder. Mocht de koers daadwerkelijk corrigeren, dan wordt niet alle winst teruggegeven aan de markt, er is immers wat winst afgeroomd. Stijgt de koers toch verder, met andere woorden, de correctie blijft uit of wordt later op een hoger niveau ingezet, dan doe je toch mee met het vervolg van de stierenparade. Positie halveren Figuur 1 Positie verdubbelen Positie verdubbelen Als een koopconditie tijdelijk tegenvalt, maar nog valide is, dan wil het wel eens raadzaam zijn om de positie verdubbelen. Anders gezegd, de stier maakt even een slippertje, de koers zakt weg binnen de koopconditie en veert vanaf lagere niveaus weer op. Met een dubbele positie loop je dan snel in op het theoretische verlies. Je mag bijkopen op een dip, mits het oorspronkelijke scenario nog intact is. Letwel, discipline is hierbij een keiharde vereiste, om alsnog de (dubbele) positie af te kappen als het koopscenario vervalt. Figuur 2 Kortom, met het variëren van de positie omvang, kun je het uiteindelijke beleggingsresultaat gunstig beïnvloeden. Probeer het maar eens! 12 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Midkapfondsen (selectie) week 26 - 27 juni 2014 Aalberts - Vermoeide bulls De tendens tot stijgen is overduidelijk waarneembaar op de weekgrafiek, zij het dat de bulls wel een pauze inlassen tussen de 23,50 steungrens en 25,90 weerstand. Even consolideren, even op adem komen om daarna de trend te vervolgen, dat is het meest waarschijnlijke scenario. Deze week een redelijke zwarte candle ter illustratie van het feit dat thans de beren aan de bal zijn. Zij kunnen de koers naar beneden drukken tot aan de eerste groene streep. Alle indicatoren staan nog in een plusstand, dus binnenkort de draad weer oppakken, ofwel de trend vervolgen, is aannemelijk. Trendvolgers wachten aan de zijlijn op nieuwe signalen uit het veld... BAM - Beren aan zet Sinds een aantal weken noteert de koers onder een sterk afvlakkende gemiddelde lijn, hetgeen impliceert dat er sprake is van een milde downtrend. Er is geen overtuigend proces gaande van lagere toppen en lagere bodems, daarvoor is de kracht van de beer te zwak. Echter, de candles kleuren zwart, de swingteller staat op -2 en de RSI noteert onder de 50-lijn. Dus wel degelijk een DOWN status op mijn Dashboard. Een daling naar de 3,44 steungrens sluit ik niet uit, van daaruit een opleving en een aanval op 4,03 zou daarna goed passen in het plaatje. Trendvolgende beleggers doen geen aankopen. Swingtraders loeren op aankoopmomenten.... Nutreco - Tikkie Takkie grafiek Sinds februari dit jaar is er sprake van een zijwaarts koersverloop onder de sleepkabel. Dus een consoliderende marktfase waarin beer en stier in evenwicht zijn. Zij spelen de bal heen en weer tussen de afgerond 31,00 steungrens en 33,70 weerstandgrens. Thans kleuren de candles wit en staat de swingteller op +1, dus het ziet er naar uit dat de stieren aan de beurt zijn om de koers richting de rode lijn te stuwen. Veel verder zullen ze waarschijnlijk niet komen, een uitbraak ligt niet voor de hand. Geen inspirerende grafiek voor trendvolgers. Wie speelt het spel tussen 31,00 en 33,70? 13 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Midkapfondsen (selectie) week 26 - 27 juni 2014 PostNL - Berendreiging Met inmiddels drie zwarte candles op rij, een swingteller op -2, koersvorming onder de sleepkabel en een RSI onder de 50-lijn, neemt de berendruk aanzienlijk toe. Zij dreigen met een downtrend, zij kunnen de koers naar de groene streep op 2,91 drukken. Echter, er is nog geen duidelijk proces van lagere toppen en lagere bodems zichtbaar, dus het is even aanzien of de beren echt kunnen doordrukken. Met de kleefcandle van deze week hangen de stieren aan een zijden draadje. Komende week een witte candle houdt hen in de race. Spannende overgangsfase dus. Enige terughoudendheid is op zijn plaats, wacht op een duidelijk signaal uit de markt. TomTom - Stieren goed op stoom Het gaat uitstekend met de bulls op het TomTom veld. Zij zijn bezig met een ferme upswing, waarbij de koers rap omhoog wordt gestuwd richting de 6,00 tot 6,20 weerstandzone. Witte candles, fier oplopende 55 SMA lijn en een RSI die ruim boven de 50 lijn beweegt, onderschrijven de dominante positie van de bulls. Toch is een waarschuwende vinger op zijn plaats. De swingteller staat immers op +9, veelal het einde van de upswing. Komende week een zwarte candle zal topvorming inluiden en mogelijk een correctie tot wellicht 5,00 aan toe. De trend komt vooralsnog niet in gevaar. Vinger aan de pols en op tijd de winsten afromen. Daarna wachten.... USG People - Aarzelende stieren In de laatste paar weken zwalkt de koers van links naar rechts, zonder overtuigend richting te kiezen. De krijtstrepen op resp. 10,26 steun en 12,65 weerstand houden het veld beperkt, waardoor ook de trendmatigheid afzwakt. Op langere termijn is de ondertoon positief, dus het lijkt een kwestie van tijd wanneer de bulls de draad weer oppakken en hun wedstrijd gaan spelen. Met de zwarte weekcandle en -1 stand op de swingteller willen ze kennelijk wachten totdat de koers bij de groene streep is aangekomen. Gelijk hebben ze. Trendvolgers houden hun koopposities vast. Bij gebleken bodemvorming rond 10,25 extra steunaankopen doen. 14 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Turbo Titels Buitenland (Selectie) week 26 - 27 juni 2014 Belgacom - Storing in de stierenparade Vanaf de steun op 21,00 hebben de bulls flink van zich laten horen. Met ferme witte candles zijn ze opgestoomd tot aan de oude weerstand op 24,78. Thans is er echter wat storing in de stierenparade. Deze week wordt er opnieuw een zwarte candle vlak onder de weerstandlijn geplaatst en tevens nadert de upswing zijn einde getuige de swingteller. Een correctiebeweging ligt op de loer. Aangezien het gat met de gemiddeldelijn behoorlijk groot is geworden, is er veel ruimte voor tikken naar beneden. Voor nu bezien of er de komende weken een countertrend beweging van start gaat. Trendvolgende beleggers romen hun winsten af. KBC - Piepen en kraken Dit fonds heeft een mooi koersverloop laten zien vanaf medio 2012. De laatste maanden laten de bulls echter geregeld steken vallen. De uptrend is nog in tact, maar het is piepen en kraken. Wel zijn er meerdere aanwijzingen die duiden op bodemvorming. De RSI staat in OS-gebied en tevens komt de sleepkabel in beeld om de bulls in de race te houden. Op 38,13 ligt de cruciale steun in het veld. Opveren vanaf dit niveau betekent dat de koers weer kan bewegen richting de rode lijnen. Zover is het voorlopig niet. Eerst meer bevestiging van bodemvorming. Een spannende fase voor trendvolgers. Bij meer bevestiging van bodemvorming komen koopjesjagers in actie. Walt Disney - Weerstand nabij Dat de stieren de dominante spelers op het speelveld zijn, blijkt uit alle componenten van mijn marktlens. De gemiddeldelijn beweegt keurig omhoog, er is een patroon gaande van hogere bodems en hogere toppen en de RSI beweegt ruim boven de 50-lijn. Met een swingteller die op +1 springt, wordt geprobeerd om verder omhoog te bewegen. De eerste steun op 76,31 ligt vrij ver weg, waardoor er aardig wat ruimte is voor een stapje terug. Voor nu de poging van de bulls volgen en kijken wat er gaat gebeuren bij de rode lijn op 85,86. Posities vasthouden en aanzien wat er bij 85,86 gaat gebeuren. Winsten afromen als deze weerstand blijft liggen, additionele posities innemen bij een doorbraak. 15 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Valuta - Obligaties week 26 - 27 juni 2014 EUR/USD - Licht herstel Het koersverloop is in een belangrijke fase aanbeland. Er is een forse correctiebeweging gaande in de uptrend. Thans staat de cruciale steun op 1,3480 onder druk. De swingteller en de RSI indiceren dat de downswing bijna ten einde is. De witte candle van vorige week krijgt deze week een mager vervolg. Om de uptrend in stand te houden, moet er boven 1,3480 een bodem geplaatst worden. Onder dit niveau gaat er een downtrend van start. Al met al een spannende fase waarbij de stieren de komende weken meer tekenen van herstel moeten laten zien. Trendvolgers zien uit naar bodemvorming boven de sleepkabel. Onder 1,3480 koopposities opruimen. EUR/GBP - Lichte opleving vanaf de steunlijn Het koersverloop toont een grillig beeld maar wel met een duidelijk negatieve ondertoon. Er is immers sprake van koersvorming onder de 55 SMA en de RSI staat al vele maanden onder de 50-lijn. Onlangs is er een -9 downswing afgerond en dit ging gepaard met een witte candle. Deze witte candle heeft echter geen vervolg gekregen. Er ging opnieuw een downswing van start. Wel veert de koers thans licht op vanaf de steunlijn op 79,64. Ook maakt de RSI voorzichtig een up-cross vanuit OS-gebied. De eerste tekenen voor bodemvorming worden zichtbaar. Shortspelers romen hun posities af nu er meerdere indicaties zijn van bodemvorming. Bundfuture - De aanval is ingezet De weekgrafiek ligt er gematigd positief bij. Onlangs werd er een +9 swing afgerond waarbij de spelers de oude top op 147,20 in het vizier hadden. Dit was het moment om een milde correctie te starten. Het lukte de beer niet om de koers echt naar beneden te drukken. Op 144,58 is er thans een hogere bodem geplaatst en veren de spelers weer op. Er wordt deze week een flinke witte candle gevormd, de swingteller springt op +1 en de RSI krult keurig naar boven. De aanval op 147,20 is ingezet. Als dit niveau doorbroken wordt, komt er veel ruimte vrij. Onder 144,58 vervalt het positieve beeld en krijgt de beer wat ruimte. Trendvolgers komen in actie en breiden hun posities fors uit boven 147,20. 16 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator - Grondstoffen week 26 - 27 juni 2014 Goud - Rode lijnen in zicht De laatste maanden was er sprake van een gestaag zijwaarts koersverloop in de downtrend. Daar is verandering in gekomen. De sleepkabel is opwaarts gebroken waardoor er een uptrend van start gaat. Indien de rode lijnen op respectievelijk 1320 en 1331 worden weggeslagen, krijgt de uptrend een flinke impuls. Er kan dan een significante beweging worden gestart waarbij er ruimte is om tot 1391 aan te trekken. De swingteller en de RSI bieden stuk voor stuk ruimte om verder omhoog te bewegen. Met eventueel een stapje terug naar 1300 is de uptrend valide. Een koopconditie is valide nu er een uptrend van start gaat. Koopposities flink uitbreiden boven de rode lijnen op 1320 en 1331. Zilver - Stieren in actie Maandenlang was er sprake van een milde downtrend bij dit edelmetaal. Thans hebben de bulls enkele weerstanden weggeslagen en zijn ze erin geslaagd de gemiddeldelijn opwaarts te kruisen. Op mijn Dashboard verschijnt er daarom deze week een UPstatus. De swingteller die op +3 staat, geeft aan dat er veel ruimte is om verder omhoog te bewegen richting in eerste instantie 22,18. Wel duidt de RSI op wat spanning hoog in het veld. Een kort extra aanloopje tot aan de sleepkabel is toegestaan. Voor nu de stieren in actie volgen in hun poging naar de rode lijnen te bewegen. Trendvolgers mogen weer in actie komen. Zij zoeken naar een geschikt moment om koopposities in te nemen. Brent Oil - Op adem komen Eindelijk is de koers uit de driehoek gebroken, waardoor het landschap er anders gaat uitzien. De weerstand op ruim 112 is met veel kracht aan de kant gezet en de candles hierna bevestigen de uitbraak. Er is door de uitbraak ruimte ontstaan tot aan de rode lijn op 117,34. Deze week is er een zwarte candle in de maak, hetgeen duidt op wat winstnemingen. De RSI bevestigt dit beeld door vanuit OB-gebied terug te keren. Even wat afkoeling om vervolgens een hogere bodem te plaatsen, moet de uitbraak definitief valideren. Voor nu bezien tot hoe ver de countertrend beweging van de beren reikt. Spelers die de uitbraak hebben meegespeeld romen wat winsten af. 17 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Chart Navigator Wie is Nico Bakker? Ik ben technisch analist met visuele analyse ofwel chart reading als specialisatie, waarbij ik op een eigen specifieke wijze naar markten en koersontwikkelingen kijk. Ik doe veel research op dit gebied, geef trainingen en workshops en besteed veel tijd aan kennisoverdracht. Dit laatste doe ik vooral aan de hand van columns, commentaren en analyses op bekende beleggings-websites. Daarnaast mag ik regelmatig spreken op seminars en congressen en kunt u mij zien op web-TV en zelfs volgen via Twitter (TheDailyTurbo). Ik benader de technische analyse vanuit een ‘visionairs’ oogpunt. Ik probeer het beleggingslandschap in kaart te brengen en actieve beleggers te wijzen op kansen en bedreigingen. Een belegger bepaalt zelf wat hij met mijn informatie doet. Als er dan een mooi rendement gehaald kan worden, is mijn missie geslaagd. Ik speel daarbij niet een rol als trader, maar als coach. In mijn rol als coach staat denken en handelen in termen van waarschijnlijkheden centraal. Anders gezegd, het definiëren van scenario’s is de basis voor een verantwoorde beleggingsbeslissing. Visies herzien als de markt daar aanleiding voor geeft is dan ook een discipline die niet mag ontbreken. Naast marktbeelden schetsen en routes uitzetten, gaat mijn belangstelling ook uit naar de Behavioral Finance, ofwel allerlei psychologische valkuilen en vaardigheden die bij beleggen een rol spelen. Met diverse uitspraken en beeldspraken geef ik in presentaties en workshops aan hoe emotie en discipline als rode draad tussen de oren van beleggers loopt. Ik heb mee mogen helpen de technische analyse in Nederland een gezicht te geven en dat geeft mij veel voldoening. Ik probeer nog steeds op eigen wijze vernieuwingen en andere inzichten over het voetlicht te brengen, in de veronderstelling dat u daar als actieve belegger 18 uw voordeel mee kan doen. Kijk op www.rbs.nl/markets voor Technische Condities, Turbo Tijd Setups en aanbevelingen en Breaking News, en op twitter.com met naam TheDailyTurbo. Dan verliest u mij geen seconde uit het oog....... Chart Navigator.....achter de schermen Als belegger wilt u weten hoe het beleggingslandschap eruit ziet. U wilt weten, als je het Damrak overziet, hoe de bulls en bears gemutst zijn. U wilt weten waar significante steun- en weerstandpunten liggen, ofwel cruciale navigatieniveaus. Ik noem dit ook wel kantelpunten, potentiële draaipunten in de markt. Vervolgens is het natuurlijk raadzaam om inzicht te hebben in de route die je als belegger kunt afleggen. In mijn wekelijkse nieuwsbrief Chart Navigator omschrijf ik van veel financiële titels de technische conditie, afgeleid van subjectieve en objectieve bevindingen die de weekgrafiek en enkele indicatoren prijsgeven. Ik bekijk de markten en fondsen met een min of meer vaste marktlens, om u als belegger door het financiële landschap te coachen. Naast de informatie in deze nieuwsbrief presenteer ik aanvullende technische bevindingen, tips en suggesties op de website www.rbs.nl/markets. Chart Navigator gratis abonnement Bent u na het lezen van deze Chart Navigator enthousiast en wilt u een gratis abonnement? Ga naar www.rbs.nl/markets en klik in de carrousel op ‘Turbo tijd met Nico Bakker’. In de rechter kantlijn ziet u vervolgens een link naar de Chart Navigator Nieuwsbrief. De Chart Navigator vervult ook een rol als vraagbaak. Interessante onderwerpen, uitspraken, patronen, beeldspraken en indicatoren uit de technische analyse passeren de revue. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Dit marketing document is niet opgesteld in overeenstemming met de juridische vereisten opgenomen in Europese Richtlijn 2004/39/EC die van toepassing zijn op de promotie van onafhankelijke research. Juridische beperkingen op grond van deze richtlijn zijn derhalve voorafgaand aan de distributie van dit document niet van toepassing op RBS indien handelend in de financiële instrumenten genoemd in dit document. Dit document is opgesteld en uitgebracht door Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. (BTAC) en verspreid door RBS. Nico Bakker is bestuurder van BTAC en hij is een onafhankelijk analist. RBS en BTAC zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarin BTAC in ruil voor een financiële vergoeding technische analyse verzorgt en bepaalde promotionele activiteiten verricht. De technische analyses van BTAC zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Iedere (potentiële) investering dienen beleggers te toetsen aan hun persoonlijke beleggersprofiel en te bespreken met hun adviseur. De in de technische analyses genoemde standpunten en vooruitzichten zijn door BTAC/Nico Bakker gegeven in zijn hoedanigheid als technisch analist. RBS kan van tijd tot tijd producten uitgeven die dezelfde onderliggende waarden kunnen hebben als de financiële instrumenten besproken in de technische analyses van BTAC. RBS heeft echter geen enkele betrokkenheid bij, op welke manier dan ook, invloed op, zeggenschap over of inspraak in van de totstandkoming van de technische analyses van of namens BTAC of een aan haar gelieerde onderneming of persoon. RBS is niet verantwoordelijk voor de volledigheid, juistheid en geschiktheid voor welke doeleinden dan ook en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid in verband met de technische analyses van BTAC of een aan haar gelieerde onderneming of persoon. © The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm ook van de inhoud van deze brochure is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot de hier genoemde indices behoren toe aan de relevante Index Sponsoren. De relevante Index Sponsoren zijn op generlei wijze betrokken bij de totstandkoming of verkoop van effecten, noch wordt door hen enig advies tot aankoop van effecten gegeven. Bij elke grafiek in dit document krijgt u met een button rechtstreeks toegang tot de etalage van de RBS Turbo’s op de betreffende onderliggende titel en kunt u het prospectus inzien. TURBO en BOOSTER zijn merknamen van The Royal Bank of Scotland Group plc. 19 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. rbs.nl/markets
© Copyright 2024 ExpyDoc