Werkinstrument De Levensboom: Zorg met aandacht

De Levensboom
Een werkinstrument voor een belevingsgerichte ‘zorg met aandacht’ bij mensen met dementie
Zorg met aandacht
Familiehulp streeft naar een optimale levenskwaliteit van de cliënt met dementie in zijn eigen
omgeving. Om dit te realiseren kiezen we voluit voor ‘zorg met aandacht’. We willen cliënten
ondersteunen op een wijze dat zij in hun zorgafhankelijkheid toch hun eigen identiteit en
waardigheid kunnen behouden.
We vertrekken steeds van de mogelijkheden en de kansen van de cliënt en de realiteit van
zijn/haar kwetsbaarheid. We bieden zorg op maat die kan bijdragen tot een kwaliteitsvol leven.
We schenken aandacht aan verschillende aspecten van zorg: het lichamelijke, het
psychologische, het sociale en het ethische aspect. Ook hebben we aandacht voor de
omgeving (de familie als partner in de zorg, een warm en huiselijk woon- en leefklimaat), het
levensverhaal, de zingeving en het spirituele aspect van zorg. Al deze aspecten zijn even
belangrijk.
De beleving van de cliënt, de persoonlijke zingeving van de zorgverlener en de zorgrelatie
vormen de bouwstenen voor een dynamisch proces van zorg geven en zorg ontvangen. Dit
dynamisch proces weerspiegelt zich in vraaggericht werken.
In dit streven naar menswaardige zorg is het aandeel en de verantwoordelijkheid van de
zorgverleners dan ook zeer groot. We streven naar een warm-menselijke relatie met de
persoon met dementie. Deze zorgrelatie wordt gekenmerkt door (professionele) nabijheid en
respect. Zorg met aandacht betekent “open staan voor”, en tegelijk de cliënt de kans geven
om verantwoordelijkheid te nemen in het zorgproces.
Belevingsgerichte zorg
Vanuit de grondhouding van ‘zorg met aandacht’ kiezen we ervoor om de zorg bij personen
met dementie maximaal belevingsgericht te verlenen. We passen onze zorg, aandacht en
begeleiding voortdurend aan de persoon met dementie aan. We doen dit doen door zoekend
te reageren: meegaan in de belevingswereld of op een begripvolle manier grenzen stellen
aan bepaald gedrag. We gaan stimuleren wat de persoon zelf nog kan doen of opvangen en
aanvullen wat hij/zij niet meer kan doen. Er wordt zo nauw mogelijk aangesloten op het
verleden, de waarden, de gevoelens, de wensen, de individuele noden en mogelijkheden
van de personen met dementie zodat zij zich gesteund en geborgen voelen. Wij vinden het
belangrijk dat personen met dementie hun gevoel van eigenwaarde blijven behouden. Om dit
te kunnen bereiken is de vertrouwensrelatie en een open dialoog met de personen met
dementie en hun mantelzorgers noodzakelijk.
Enkele belangrijke elementen om bij personen met dementie belevingsgericht zorg te
verlenen zijn :
•
•
•
De persoon met dementie laten we controle houden over zijn/haar eigen situatie.
We zorgen ervoor dat beslissingen rond de zorgverlening steeds samen met alle
betrokken partijen genomen worden, waarbij de gelijkwaardigheid van alle partijen het
uitgangspunt vormt.
De zorgverleners zijn flexibel en passen zich aan de behoeften en het tempo van de
persoon met dementie aan maar bewaken daarbij ook hun eigen professionele rol en
grenzen.
Gezondheidsmeeting 2014
TRIAL MODE − a valid license will remove this message. See the keywords property of this PDF for more information.
1/3
Werkinstrument ‘De Levensboom’
Familiehulp streeft ernaar de persoon met dementie in zijn waarde te laten en zijn eigenheid
te respecteren, zodat hij zijn eigen persoonlijkheid kan blijven behouden en zinvol in het
leven kan staan.
Bij de start van de zorgverlening bij personen met beginnende en matige dementie is het
belangrijk hen zelf aan het woord te laten en hen te zien als een volwaardige
gesprekspartner.
Familiehulp kiest voor ‘De Levensboom’ als ondersteunend werkinstrument om
belevingsgerichte zorg met aandacht te kunnen bieden. Door gebruik te maken van ‘De
Levensboom’ wordt de persoon met dementie als eerste onmiddellijk betrokken bij de
zorgverlening.
‘De Levensboom’ is ontwikkeld om een (kennismakings)gesprek te hebben tussen de
basiswerker en de persoon met dementie. Het is een aanvulling op het zorgverleningsplan
van Familiehulp. In ‘De Levensboom’ komen zeer uiteenlopende items aan bod gaande van
de levensgeschiedenis, activiteiten van het dagelijks leven, voorkeur in vrijheidsbesteding
vroeger en nu,3 tot beschrijving van eigen persoonlijkheid en gezondheidsbeleving.
De beleving van de persoon met dementie staat in ‘De Levensboom’ centraal. Het is niet
belangrijk of de informatie “correct” is of niet. We noteren hoe deze persoon zijn
werkelijkheid nu beleeft. Nadien kan de informatie worden aangevuld met
waarheidsgetrouwe informatie die aangeleverd wordt door mantelzorgers of andere
zorgverleners. Ook de realiteitsgetrouwe info kent zijn ondersteunend belang en vult de
belevingsgerichte inhouden van de cliënt aan. ‘De Levensboom’ is een dynamisch
werkinstrument aangezien de belevingsgerichte inhouden kunnen wijzigen doorheen de tijd.
Opvolgingen en wijzigingen kunnen achteraan worden aangevuld.
Het belangrijkste doel is de persoon met dementie de kans te geven zijn verhaal te doen en
zo een inzicht te krijgen in zijn levensgeschiedenis, huidige voorkeuren, wensen, behoeften
en de zorgvragen. De persoon met dementie kan op deze manier zo lang mogelijk gids
blijven van zijn eigen leven.
Tijdens het vertellen over vroeger, over de tijd waarin de persoon nog actief was, valt de
afhankelijkheidsbeleving voor een deel weg. De terugblik op deze periode kan het
zelfvertrouwen versterken, gevoelens van eigenwaarde ondersteunen en stimuleert het
gevoel van veiligheid en verbondenheid met de verzorgende.
De persoon met dementie wordt betrokken bij het vaststellen van zijn voorkeuren, wensen en
behoeften. Wanneer zijn zelfredzaamheid afneemt, zullen anderen verantwoordelijkheid
moeten opnemen in het ondersteunen en overnemen van allerlei taken. Door de informatie
die de basiswerker verwerft tijdens het hanteren van ‘De Levensboom’, kan hij een
meerwaarde geven aan de thuiszorg op maat van de persoon met dementie.
Aan een dementeringsproces is heel wat levenservaring voorafgegaan waarbij een unieke
persoonlijkheid onder invloed van de erfelijke aanleg, het karakter en de opvoeding werd
gevormd. De basiswerker wordt mee ondergedompeld in de leefwereld van de persoon met
dementie. Belangrijk hierbij is dat hij zich hiervan een goed beeld kan vormen. Zo kan de
zorgverlening beter afgestemd worden op de leefwereld van de persoon met dementie,
aangepast aan zijn individuele zorgbehoeften. Het biedt de verzorgende een houvast om op
een belevingsgerichte manier om te gaan met cliënt en een meer kwaliteitsvolle zorg op
maat te geven. Het biedt de mogelijkheid om naar de gedachtegang en de beleving van de
Gezondheidsmeeting 2014
TRIAL MODE − a valid license will remove this message. See the keywords property of this PDF for more information.
2/3
persoon terug te grijpen. Herinneringen uit het verleden staan vaak centraal in de
belevingswereld en geven de persoon met dementie veiligheid en houvast. De verzamelde
informatie kan een aanknopingspunt zijn om de communicatie met de persoon met dementie
te behouden. Verder biedt het mogelijkheden en inspiratie voor een zinvolle dagbesteding.
Door te werken met ‘De Levensboom’ krijgt het
begeleidend personeel
(sectorverantwoordelijke) in samenwerking met de basiswerker een totaalbeeld van de cliënt
en kan de zorgbehoefte beter in kaart worden gebracht. Het begeleidend personeel vormt
zich een beter beeld van de zorgsituatie en krijgt hierdoor meer mogelijkheden in het
begeleiden, coachen en ondersteunen van de basiswerker.
‘De Levensboom’ kan ondersteunend zijn bij samenwerking met andere thuiszorgdiensten,
dagcentrum of kortverblijf. De zorgafstemming kan vlotter en kwaliteitsvoller verlopen. Kennis
over belevingswereld, levensgeschiedenis, voorkeuren, behoeften en zorgnoden kan
gedeeld worden in functie van optimale zorg. Indien de persoon met dementie de stap zet
naar een woonzorgcentrum kan ‘De Levensboom’ een bron zijn van informatie waardoor het
gemakkelijker wordt op zorg op maat te bieden.
Gezondheidsmeeting 2014
TRIAL MODE − a valid license will remove this message. See the keywords property of this PDF for more information.
3/3

Download Report