Weg met reuma

Z
INTERNATIONAAL CONGRES IN OKTOBER
UZ Gent heeft
topexpertise
in spondyloartritis
Spondyloartritis (SpA) omvat een breed
­spectrum van aandoeningen die alsmaar
­vroeger herkend en alsmaar effectiever behandeld kunnen worden. De aanpak evolueert
naar ­gepersonaliseerde behandeling, op basis
van een uitgebreid risicoprofiel.
S
pondyloartritis is een
brede, heterogene
groep van inflammatoire reumatische
aandoeningen die
zich ook niet-reumatisch kunnen
manifesteren, in de huid, de ogen
of de darmen. SpA komt voor
bij 1 procent van de bevolking.
Meestal zijn de wervelkolom en de
grotere gewrichten buiten de rug
aangetast. De groep omvat onder
meer aandoeningen die vroeger als
aparte ziekten werden beschreven,
zoals Spondylitis Ankylosans
(ziekte van Bechterew), inflammatoir darmlijden (zoals de ziekte van
Crohn) en psoriasisartritis.
DIAGNOSE ERG BELANGRIJK
INTERNATIONAAL CONGRES
Van 23 tot 25 oktober organiseren
prof. Elewaut en prof. Van den Bosch
in Gent de negende editie van het
International Congress on Spondyloarthropathies. Dat tweejaarlijkse
congres – dat altijd in Gent wordt
­georganiseerd – staat wereldwijd
­bekend als de belangrijkste bijeenkomst voor SpA-onderzoekers.
www.spa-congress.org
De oorzaken zijn multifactorieel. Er
is een sterke genetische component
(HLA-B27), maar de aandoening
kan ook worden uitgelokt door omgevingsfactoren: een darminfectie
kan bijvoorbeeld reactieve artritis
uitlokken. ‘In het UZ Gent hebben
we ook de rol van biomechanische
stress ontdekt’, zegt prof. dr. Dirk
Elewaut (dienst Reumatologie).
‘Overbelasting van gewrichten
kan bij mensen met een aanleg
voor SpA tot ontstekingen leiden.
Zo ontwikkelen havenarbeiders
doorgaans een ernstigere vorm dan
mensen met een kantoorbaan.’
Spondyloartritis kan in eerste
medical rf.com/science photo library
ZORG 15
De nieuwe
­geneesmiddelen
worden alsmaar
specifieker, wat
de diagnose nog
­ elangrijker maakt.
b
Prof. Van den Bosch
instantie behoorlijk worden behandeld met ontstekingsremmers en
bewegingstherapie. Als dat faalt,
schakelt men over naar ‘biologicals’: experts van het UZ Gent
stonden mee aan de wieg van geneesmiddelen die TNF blokkeren,
het eiwit dat een sleutelrol speelt
in het ontstekingsproces. Prof.
dr. Filip Van den Bosch (Dienst
Reumatologie): ‘Hoe vroeger je de
ziekte herkent, hoe effectiever je ze
kunt behandelen: in een vroeg stadium is nog geen onherroepelijke
schade opgetreden. Vroegtijdige
diagnose heeft natuurlijk een keerzijde: slechts een klein percentage
van alle patiënten met rugklachten
heeft effectief spondyloartritis. Gelukkig hebben we in de diagnose
grote vorderingen gemaakt, vooral
dankzij MRI–beeldvorming.’
RISICOGROEP
Het uiteindelijke doel is de
gepersonaliseerde behandeling
van SpA-patiënten. Prof. Van den
Bosch: ‘Op basis van klinisch,
genetisch en beeldvormend
onderzoek maken we een zo
volledig mogelijk “paspoort” op
van de patiënt. We brengen alle
mogelijke risicofactoren in kaart,
zodat we kunnen beslissen of
de patiënt al dan niet intensieve
behandeling nodig heeft. Op basis
van dat profiel kunnen we ook de
meest effectieve medicatie voorstellen. Nu, dat klinkt eenvoudiger
dan het is: het samenspel van de
diverse factoren zit erg complex
in elkaar.’
Een van de risicofactoren,
zo blijkt, is het voorkomen van
microscopische darmonstekingen.
In 2010 ging een grootschalige cohortstudie van start waarvoor het
UZ Gent samenwerkt met perifere
ziekenhuizen. Prof. Elewaut: ‘We
volgen een groep van 300 SpApatiënten van nabij om na te gaan
welke factoren kunnen voorspellen dat de ziekte zich nefast zal
ontwikkelen. Dat er een verband
bestaat tussen darmontstekingen
en spondyloartritis hebben we in
het UZ Gent al in de jaren 1980
aangetoond. De cohortstudie
bevestigt dat: patiënten bij wie al
in een vroege fase microscopische
darmontstekingen voorkomen,
kunnen de ziekte van Crohn
ontwikkelen. Ze hebben ook een
groter risico op ernstige gewrichtsontstekingen. We proberen nu de
mechanismen achter die ontstekingen te ontrafelen.’
MASTERCLASS
VOOR (HUIS)ARTSEN
De dienst Reumatologie organiseert
occasioneel masterclasses voor
kleine groepen (huis)artsen over de
nieuwe inzichten in spondyloartritis.
Interesse?
Mail dan naar kim.dewispelaere@
ugent.be en we houden u op
de hoogte.