Slimme indexsprong in de Vlaamse kinderbijslagen

Troonstraat 125 - 1050 Brussel
Tel. 02 507 88 77 - E-mail: [email protected] - www.gezinsbond.be/gezinspolitiek
21 oktober 2014
Een slimme indexsprong in de Vlaamse kinderbijslagen
Voorstel van de Gezinsbond
De Vlaamse regering heeft beslist om de bedragen van de Vlaamse kinderbijslagen in
2015 tijdelijk niet te indexeren. Deze besparingsmaatregel die 63 miljoen euro zou opleveren werd opgenomen in de Septemberverklaring van 22 september 2014. De indexsprong zou echter eenmalig zijn en de Vlaamse regering neemt in haar Septemberverklaring duidelijk op dat ze het uitgespaarde bedrag van de niet-indexering opnieuw in
het stelsel zal toevoegen zodra ze dat hervormd heeft naar een forfaitair systeem.
Indexsprong haaks op welvaartsvastheidseis
In de huidige kinderbijslagregeling worden de bedragen van de kinderbijslag met 2%
verhoogd vanaf de maand die volgt op een overschrijding van de spilindex. Het federaal
Planbureau voorspelt dat de spilindex in maart 2015 zou overschreden worden, zodat de
kinderbijslagen vanaf april zouden worden geïndexeerd. Gezien de huidige deflatie (negatieve inflatie) zal het moment waarop de spilindex wordt overschreden hoogstwaarschijnlijk opschuiven naar later in 2015.
De geplande indexsprong staat volledig haaks op onze eis om de Vlaamse kinderbijslagen
dringend welvaartsvast te maken. De Gezinsbond ondersteunt dan ook ten volle de visie1
van de Strategische Adviesraad Welzijn-Gezondheid-Gezin (SAR WGG) op de niet-indexatie van de bedragen in het kinderbijslagstelsel.
"Ook voor sociale uitkeringen en grensbedragen met betrekking tot de gezinsbijslag
wordt de indexsprong in 2015 niet verrekend (§4). Voor de Raad is het niet indexeren
van de kinderbijslag echter in strijd met onze visie dat de kinderbijslag een substantiële
tegemoetkoming moet vormen in de kosten die gepaard gaan met het hebben van kinderen. Dergelijke ingreep zal bovendien bijdragen tot het verder uithollen van deze
sociale tegemoetkoming. Aangezien de niet-indexering eveneens van toepassing is op
sociale toeslagen en op de inkomensgrenzen die recht geven op deze toeslagen, worden
door de maatregel ook en vooral sociaal kwetsbaren getroffen. Het is voor de raad noodzakelijk dat de aangekondigde inhaaloperatie ook daadwerkelijk zal plaatsvinden".
Indexsprong Vlaamse kinderbijslagen sociaal bijsturen
Als de Vlaamse regering de geplande indexsprong in de kinderbijslagen toch onherroepelijk zou toepassen, vraagt de Gezinsbond twee sociale bijsturingen.
Inkomensgrenzen voor eenoudertoeslag en sociale toeslagen wel indexeren
Volgens welingelichte bronnen overweegt de Vlaamse regering om de niet-indexatie
eveneens toe te passen op de inkomensgrenzen, die binnen het kinderbijslagstelsel worden gebruikt als toegangscriterium De eenoudertoeslag en de sociale toeslagen worden
1
Advies over het voorontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 2015 van
15 oktober 2014.
Slimme indexsprong in de kinderbijslag - Gezinsbond – oktober 2014 - 1
vandaag uitsluitend toegekend als het bruto inkomen2 van de ouder(s) lager ligt dan een
bepaald inkomensplafond: 2.309,58 euro voor een alleenstaande en 2.385,65 euro voor
een koppel. De eenoudertoeslag bedraagt momenteel: 45,96 euro (1ste kind), 28,49 euro
(2de kind) en 22,97 euro (3de kind en volgende). De sociale toeslagen voor langdurig (> 6
maanden) werklozen, gepensioneerden en zelfstandigen met een faillissementsuitkering
bedragen: 45,96 euro (1ste kind), 28,49 euro (2de kind) en 5,00 euro (3de kind). De
sociale toeslagen voor langdurig (> 6 maanden) zieke ouders en ouders met invaliditeit
bedragen: 98,88 euro (1ste kind), 28,49 euro (2de kind) en 5,00 euro (3de kind). De
eenoudertoeslag en de sociale toeslagen zijn niet combineerbaar. Kinderen die een eenoudertoeslag of een sociale toeslag krijgen, hebben eveneens recht op de volledige jaarlijkse bijslag (vroegere schoolpremie) en de volledige leeftijdsbijslag (1ste kind) in plaats
van de gehalveerde.
Door de inkomensgrenzen als toekenningscriterium voor de eenoudertoeslag en de
sociale toeslagen niet te indexeren, riskeren gezinnen die een (vervangings)inkomen
hebben dat net onder het inkomensplafond ligt, volgend jaar hun sociale toeslag of
eenoudertoeslag te verliezen omdat hun sociale uitkering of lage beroepsinkomen door
de federale 'slimme' indexsprong in tegenstelling tot de kinderbijslagbedragen wel werd
geïndexeerd. Federaal zouden deze gezinnen dan wel bruto 2% meer inkomen krijgen,
maar op Vlaams niveau hun eenoudertoeslag of sociale toeslagen verliezen. Per saldo
zouden deze gezinnen er zelfs in vele gevallen op achteruit gaan. Het verlies aan extra
kinderbijslag kan immers hoger oplopen dan het extra inkomen door indexatie. Dat
vinden we ontoelaatbaar.
De Gezinsbond vraagt aan de Vlaamse regering om de geplande indexsprong in
de kinderbijslagen in ieder geval niet toe te passen op de inkomensgrenzen als
toegangscriterium voor de eenoudertoeslag en de sociale toeslagen.
Toepassen van een slimme indexsprong
De federale regering voert een 'slimme' indexsprong in voor de lonen en de sociale
uitkeringen. Dat betekent dat lage lonen en sociale uitkeringen in tegenstelling tot de
andere inkomens wel zullen geïndexeerd worden. Dergelijke 'slimme' indexsprong zou
ook de Vlaamse regering kunnen toepassen op de kinderbijslagen. Dit zou betekenen dat
de bedragen van de gewone kinderbijslagen (basisbijslagen en leeftijdsbijslagen) in 2015
eenmalig niet worden geïndexeerd, maar de eenoudertoeslag en de sociale toeslagen wel
omdat deze voorbehouden zijn voor gezinnen met een laag inkomen.
Een 'slimme' indexsprong is een sociale maatregel die past in een algemeen beleid ter
bestrijding van armoede en in het bijzonder ter bestrijding van de kinderarmoede. Deze
sociale maatregel zou Vlaanderen niet veel kosten. De Vlaamse regering rekent voor de
geplande indexsprong in de kinderbijslagen in principe op een besparing van 63 miljoen
euro. Aangezien het selectieve luik in de kinderbijslag (eenoudertoeslag en sociale
toeslagen) slechts 6,72% van het totale kinderbijslagbudget uitmaakt, kost de maatregel
waarbij de bedragen van de eenoudertoeslag en de sociale toeslagen in tegenstelling met
de andere bedragen in de kinderbijslag wel worden geïndexeerd amper 3,46 à 4,23
miljoen euro. Deze minderbesparing pas perfect binnen een duurzaam armoedebeleid en
komt gezinnen ten goede die hun kinderbijslag broodnodig hebben.
Als de Vlaamse regering bij haar standpunt blijft om een indexsprong in te
voeren in de kinderbijslagen, vraagt de Gezinsbond om te kiezen voor een
'slimme' indexsprong waarbij de eenoudertoeslag en de sociale toeslagen wel
worden geïndexeerd in tegenstelling tot de gewone kinderbijslagen.
2
Vanaf 1 januari 2015 wordt het belastbaar inkomen (na aftrek van de sociale lasten) als inkomensnotie
gebruikt in plaats van het bruto maandloon.
Slimme indexsprong in de kinderbijslag - Gezinsbond – oktober 2014 - 2

Download Report