Ariadne, het meisje en de minotaurus

Een handleiding voor leraren in het basisonderwijs.
‘Ariadne, het meisje en de minotaurus’
door
Theatergroep Fien
Spel: Susanne Roos
Muziek: R. Murray Schafer – Muziekuitvoering: Liesbeth Vreeburg
Regiecoach: Annelies van Wieringen
Tekstadvies: Jaap Robben – Decor: Susanne Roos – Flyer: Maartse Hazen
1
Inleiding
Pag. 3
De voorstelling in een notendop
Pag. 3
Theatergroep Fien
Pag. 3
De speler en de muzikante
Pag. 4
De schrijver
Pag. 4
De regisseur
Pag. 4
Vóór de voorstelling
Pag. 5
Het Doolhof-spel
Pag. 6
Na de voorstelling
Pag. 7
Nagesprek
Pag. 8
Opdracht 1: Sluipen door het kasteel (een theater-opdracht)
Pag. 9
Opdracht 2: De Minotaurus (een teken-opdracht)
Pag. 10
Opdracht 3: Muziek leeft! (een muziek-opdracht)
Pag. 11
2
Inleiding
U staat op het punt om met uw groep te kijken naar de voorstelling ‘Ariadne, het meisje en de
minotaurus’ van Theatergroep Fien uit Nijmegen.
In dit boekje vindt u achtergrondinformatie over de voorstelling, de spelers en een aantal opdrachten
die u met uw groep vóór en na de voorstelling kunt uitvoeren.
Wij wensen u veel plezier met de voorbereidingen, de voorstelling en de opdrachten.
De voorstelling in een notendop
Een minotaurus klinkt misschien als een dinosaurus, maar het is de monsterlijke broer van Ariadne.
Hij woont in een doolhof in de achtertuin van haar kasteel.
Ariadne is een alleenstaand kind van een meter vierenvijftig. Ze heeft wel ouders, maar haar vader
heeft het veel te druk met koning zijn en haar moeder is nogal hysterisch. Die smeert lippenstift op
haar wangen, drinkt parfum en werd ooit verliefd op een stier. Echt waar! Toen kreeg Ariadne dus
die broer. De ene helft stier en de andere helft jongen. De minotaurus. Iedereen is bang van hem,
behalve Theseus. Een meter dertig, maar held van beroep.
Zal hij iedereen verlossen van het monster? En wil Theseus dan misschien Ariadne’s broertje zijn?
‘Ariadne’ is een spannende muzikale vertelvoorstelling geïnspireerd op een oude Griekse mythe.
Griekse mythes zijn verhalen over goden, halfgoden en relaties tussen goden en mensen.
Theatermaakster Susanne Roos vertelt dit mythologische verhaal terwijl harpiste Liesbeth Vreeburg
haar begeleidt met meer dan 15 muziekinstrumenten! Zo vertellen ze samen op een unieke en
betoverende manier dit verhaal over broertjes, dappere daden en je kleiner voelen dan je bent.
Theatergroep Fien
Theatergroep Fien maakt intieme, muzikale familievoorstellingen die de fantasie prikkelen en je
meenemen naar plekken die je nog niet kende. Fiens voorstellingen zijn ontroerend, grappig,
verrassend èn poëtisch!
Eerdere en andere voorstellingen die Theatergroep Fien maakte zijn Het verloren sporen museum,
Een buik van wol en Een broer om in te bijten.
Voor meer informatie over Fien verwijzen we u graag naar www.theatergroepfien.nl
3
De speler en de muzikante
Ariadne wordt gespeeld door Susanne Roos en harpiste Liesbeth Vreeburg.
Susanne Roos is actrice en jeugdtheatermaker. Ze studeerde aan de theaterschool in Utrecht en
speelde o.a. in de voorstelling ‘Sjonny & Bep’ van Frank Groothof uit Sesamstraat. Met Theatergroep
Fien maakte ze Het verloren sporen museum en Een buik van wol en Een broer om in te bijten.
Liesbeth Vreeburg is klassiek geschoolde harpiste. Ze studeerde cum laude af aan het conservatorium
in Utrecht voor zowel haar eerste fase als haar master. Ze is actief in diverse muziektheater- en
kamermuziekensembles. Met Theatergroep Fien speelde ze eerder Het verloren sporen museum.
De schrijver
Een broer om in te bijten werd geschreven door Susanne Roos. Daarin werd ze geadviseerd door Jaap
Robben.
Jaap Robben is schrijver, dichter en theatermaker. Eerder maakte en speelde hij met Theatergroep
Fien de voorstelling Het verloren sporen museum en schreef hij Een buik van wol en Een broer om in
te bijten
Er staan enkele gedichtenbundels op zijn naam, waaronder Zullen we een bos beginnen? (nominatie
Gouden Uil voor de Jeugdliteratuur 2009) en Als iemand ooit mijn botjes vindt. Daarnaast schreef hij
de jeugdromans De Zuurtjes en Josephina.
De regisseur
De regisseur die de voorstelling ‘Ariadne, het meisje en de minotaurus’ heeft begeleid is Annelies van
Wieringen. Zij maakte meerdere jeugdvoorstellingen bij Theatergroep Kwatta en werkte eerder voor
Oostpool en Het Laagland.
4
Vóór de voorstelling
Voorbereiding: Brief van Fien
Beste Juf / Meester en kinderen,
Binnenkort gaan jullie kijken naar de voorstelling Ariadne, het meisje en de minotaurus van
Theatergroep Fien. Susanne speelt daarin en Liesbeth maakt muziek op een harp en heel veel andere
instrumenten. Ze hebben er nu al veel zin in en ze hopen jullie ook.
Ariadne, het meisje en de minotaurus gaat over Ariadne, een koningsdochter van 1 meter 54. Zij
heeft een broer, de minotaurus. Nu zul je denken...een minowattus? EEN MINO-TAU-RUS! Dat klinkt
misschien als een dinosaurus, maar het is een soort monster-jongen. Hij heeft namelijk wel benen en
tenen, maar op de plek van zijn armen steken grote poten met hoeven uit zijn lijf. En zijn hoofd is een
enorme stierenkop! Hij is half stier half mens.
Hij woont in het doolhof in de achtertuin van het kasteel. Iedereen is bang van hem, behalve Theseus
(spreek uit: Teesuis). Die is maar een meter dertig, maar wel held van beroep. Zal hij iedereen
kunnen verlossen van dit monster?
En zou Theseus dan misschien Ariadnes broertje willen zijn?
Ariadne, het meisje en de minotaurus gaat over het willen hebben van een broer(tje).
Wie van jullie heeft een broer(tje) of een zus(je)? Is hij of zij ook wel eens een held? Wanneer?
Of... is hij of zij misschien ook wel eens 'gevaarlijk'? Kun je een voorbeeld geven?
Ik heb nog een vraag voor jullie.
Wie weet wat een doolhof is? Is er ook nog een ander woord voor? JA! Een LA-BY-RINT. Dat is een
moeilijk woord zeg. Op de pagina hierna vindt je Het Doolhof spel. Kun je Ariadne naar de
minotaurus brengen?
Op de website www.theatergroepfien.nl kun je bij het kopje voorstellingen alvast wat lezen over
Ariadne.
Ik hoop dat jullie nu benieuwd zijn geraakt naar Ariadne, het meisje en de minotaurus.
Tot bij de voorstelling!
Lieve groetjes,
Theatergroep Fien.
P.s.: Wist je dat…
 Het in een theaterzaal meestal best wel donker is? Dat is omdat je dan de theaterlichten
beter kunt zien en je de wereld om je heen een beetje kunt vergeten.
 Je een voorstelling niet net als een tv-programma kan wegzappen? De acteurs praten live
en maken ook muziek. Een broer om in te bijten duurt ongeveer 45 minuten.
 Het erg stoort als je door een theatervoorstelling heen praat? Dus: goed opletten en stil
zijn!
5
Het Doolhof-spel
Neem een rode potlood en teken de weg die Ariadne zou moeten lopen om bij de Minotaurus te
komen.
6
Na de voorstelling
Wanneer u en uw leerlingen de voorstelling Ariadne, het meisje en de minotaurus hebben gezien,
kunt u een verwerkingsles geven op basis van een nagesprek en een tweetal opdrachten.
Het nagesprek
Iedereen beleeft een voorstelling op zijn eigen manier. Door na te praten over de voorstelling krijgen
leerlingen de mogelijkheid om te reageren op wat ze hebben gezien en ervaren. Ze kunnen nog eens
over de voorstelling nadenken, iets beter begrijpen en ze kunnen vertellen wat ze ervan vonden.
Op de volgende pagina vindt u vragen die u kunt stellen om een gesprek op gang te brengen. De
gegeven antwoorden zijn een leidraad en een hulpmiddel. Misschien komen de leerlingen zelf met
andere verrassende ideeën of inzichten die ook juist zijn of aanzetten tot verder denken en praten.
De opdrachten
Door de verwerkingsopdrachten komen uw leerlingen vanuit een ander oogpunt in aanraking met de
thematiek en disciplines van de voorstelling. Ze gaan zelf aan de slag. Hierdoor vindt ook verdieping
plaats.
De eerste opdracht is een theateropdracht. De tweede opdracht een tekenopdrachten. De derde
opdracht is een muziekopdracht.
Voor de opdrachten verwijzen wij u naar onze website www.theatergroepfien.nl Onder het kopje
voorstellingen – Ariadne, het meisje en de minotaurus kunt u de geluidsfragmenten vinden.
7
Nagesprek
Indien u een digib-ord heeft kunt u www.theatergroepfien.nl openen. Bij het kopje voorstellingen
staat 'Ariadne, het meisje en de minotaurus' . Hier kunt u de beschrijving van de voorstelling vinden
en als u naar beneden scrollt enkele geluidsfragmenten.
Tijdens het nagesprek kunt u onderstaande vragen stellen. De antwoorden kunnen als richtlijn
gebruikt worden.
1) Over wie gaat de voorstelling?
– Over Ariadne, de minotaurus en Theseus.
– De vader en moeder van Ariadne spelen een klein rolletje, net als de andere jongens in de kelder.
– Haar echte, lieve broer, de kok en een bewaker worden ook genoemd.
2) Waar speelt de voorstelling zich af?
In het kasteel van de vader van Ariadne. Op haar slaapkamertje. In het doolhof.
3) Waarom wil Ariadne een broertje?
Ariadne is niet echt blij met haar leven. Haar vader is altijd druk met oorlog voeren. Haar moeder is
hysterisch en een beetje gek. Haar echte broer is dood en ze heeft een Minotaurus als nep-broer. Ze is
eigenlijk een beetje eenzaam. Een alleenstaand kind. Ze moet ook altijd spelletjes in haar eentje doen..
4) Wie voelt zich net als Ariadne ook wel eens alleen? Wat voel je dan? Waar voel je dat? En wat ga
je dan doen?
5) Wat maakt dat Theseus een bijzondere jongen is?
– Theseus is kleiner dan Ariadne, maar toch held van beroep.
– Hij heeft al meerdere heldendaden verricht. Denk aan die rover met die houten knuppel, die reus die
hield van knikkeren met mensen en dat gigantische varken dat huizen omver blies.
– Hij is als enige niet bang voor de Minotaurus.
6) Liesbeth speelt op heel veel instrumenten. Wie kan er enkele noemen?
De harp natuurlijk, de triangel, het bekken, de belletjesboom, de woodblock, de bongo,
de simbaaltjes.
Tip: misschien kunt u plaatjes van deze instrumenten op het digi-bord laten zien.
7)Het gevecht tussen Theseus en de Minotaurus werd vooral door Liesbeth op haar harp en andere
instrumenten uitgebeeld. Luister op www.theatergroepfien.nl maar eens naar het geluidsfragment
'Het gevecht'.
8) Wie heeft dat gevecht in zijn hoofd gezien? Wat gebeurde er? Wie won er uiteindelijk?
9) Theseus gaat uiteindelijk weg op avontuur. Wordt hij Ariadnes broertje?
Ja want zelfs als je niet bij elkaar bent kun je broer en zus zijn.
8
Opdracht 1: Sluipen door een kasteel (Een theater-opdracht)
Benodigdheden:
Aantal deelnemers:
Opstelling:
Duur:
Alleen je verbeelding en je lijf, en www.theatergroepfien.nl
De hele klas.
In een speellokaal of met de leerlingen achter hun tafeltjes.
Ruimte om te bewegen is handig.
12 – 15 min.
Ariadne gaat in de voorstelling op zoek naar een jongen. Ze sluipt door het kasteel. Ze heeft een
sleutelbos bij zich. Luister maar eens naar het geluidsfragment 'Sluipen door het kasteel'.
1) Stel je voor je hebt een sleutelbos in je handen. Kun je er mee rinkelen?
2) Stel je voor dat die sleutelbos héél zwaar is. Zo zwaar dat je hem bijna niet kunt tillen. Kun je dat
laten zien? Kun je er mee lopen? Kun je hem nog oppakken?
Eventueel: Verschillende kinderen kunnen de beurt krijgen om het aan de rest te laten zien.
Zo`n zware sleutelbos is wel heel onhandig. We maken hem wat lichter, dan kun je hem in 1 hand
houden.
3) Kun je met je andere hand doen alsof je een deur openmaakt? LET OP: wel zachtjes want iedereen
slaapt en niemand mag wakker worden!
Gelukt? Ok! Dan komt nu het allergevaarlijkste.... het sluipen door het kasteel en het zoeken naar
die jongen! SSSSSSSSST!!!!
4) Sluipen doe je op je tenen en met ingehouden adem. Doe maar!
– naar de ridderzaal. Is die jongen daar? Nee...
– naar de balzaal. Is die jongen daar? Nee...
– de wenteltrap af. Is die jongen daar? Nee...
– naar de allerdonkerste kelder. DAAR IS DE JONGEN!
Gelukt en goed gedaan.
9
Opdracht 2: De minotaurus (Een teken-opdracht)
Benodigdheden:
Aantal deelnemers:
Opstelling:
Duur:
Papier/tekenmateriaal en www.theatergroepfien.nl
De hele klas, ieder voor zich.
Het eigen tafeltje van ieder kan gebruikt worden.
15 min
Luister naar het geluidsfragment van 'De minotaurus'.
In de voorstelling is Susanne de enige toneelspeler. Ze vertelt het verhaal en speelt of benoemt in
haar eentje verschillende rollen. Ook de minotaurus heb je niet in het ècht gezien. MAAR:
Wie heeft hem wèl in zijn hoofd gezien?
Welke kleur(en) had hij?
Hoeveel poten?
Hoe zag zijn kop eruit?
Welke geluiden maakt hij?
Hoe ruikt hij?
Waar is de minotaurus? In het labyrint of ergens anders?
Kun je hem tekenen?
10
Opdracht 3: muziek leeft! (Een muziek-opdracht)
Benodigdheden:
Aantal deelnemers:
Opstelling:
Duur:
Tip:
Enkele muziekinstrumenten en www.theatergroepfien.nl
De hele klas.
In een kring of ieder achter zijn bankje.
15-20 min
Eventueel kunnen leerlingen hun eigen instrument
meenemen.
Jullie hebben het al gehad over Liesbeth, die zo veel instrumenten bespeelde. Met haar muziek
vertelde ze het verhaal ook mee. Soms was de muziek heel zacht en soms heel hard. Soms was het
licht en luchtig, en soms was hij spannend zoals met het gevecht. Muziek leeft!
1) Wie van jullie bespeelt een instrument? Welk? Kun je daar ook zacht of hard mee spelen?
2) De instrumenten die jullie nu zien maken ook geluid. Kun je dat eens laten horen?
3) Welk instrument of welke van de instrumenten klinken zacht? Welke hard? Je kunt natuurlijk hard
of zacht spelen,maar misschien klinkt het ene instrument uit zichzelf al zachter dan het ander (denk
aan een bekken dat wat schel klinkt of de belletjes van de belletjesboom die veel liever klinken).
Liesbeth maakte op haar harp niet alleen muziek door op de snaren te tokkelen. Ze trommelde
bijvoorbeeld ook op het hout of gebruikte een stokje waarmee ze langs de snaren ging.
4) Kun je uit de instrumenten die jullie nu hebben ook andere geluiden halen door ze anders te
bespelen?
5) Welk instrument of welk geluid past bij de volgende situaties en vertel waarom:
– in slaap vallen
– een cadeau uitpakken
– een kerstboom versieren
– verdrietig zijn
– iets eng vinden
– zwemmen in zee
– een minotaurus verslaan
11

Download Report