Download hier de PDF van dit artikel

VLEESSECTOR
R E P O RTA G E
Patio 2.0-stallen
klaar voor de start
De vernieuwde versie van de Patiostal wordt in tweevoud gebouwd
in Middenmeer (N-H). Vof Sol en maatschap Van Arkel zijn de
eigenaren. Beide bedrijven werken intensief samen.
I
mponerend zijn ze, de twee hagelnieuwe
en identieke Patiostallen die in Middenmeer verrijzen. Zelfs in de Kop van
Noord-Holland, waar veel grote bewaarschuren staan, springen deze kuikenstallen in het
oog. De bouwwerken staan op twee nabijgelegen locaties en behoren toe aan vof Sol en
maatschap Van Arkel. Beide akkerbouwbedrijven werken sinds enkele jaren intensief
PRO FIEL
Naam: Willem Sol (61), Wim Sol (28),
Jan Sol (27) en René van Arkel (30)
Plaats: Middenmeer (N-H)
Bedrijf: Vof Sol en mts Van Arkel
(waarin ook Ton (58), de vader van René),
zijn twee afzonderlijke bedrijven met akkerbouw van origine als hoofdtak. Binnenkort
doen ze hun intrede in de pluimveewereld.
De twee bedrijven werken intensief samen
en hebben gezamenlijk een broederij.
20
samen om de Patiostallen naar eigen smaak
van de grond te krijgen en in te richten.
„Zonder maatschap Van Arkel waren we dit
project waarschijnlijk niet aangegaan”, vertelt
Willem Sol over de bijzondere samenwerking. René van Arkel: „Het is de kracht van
dit project. We gaan straks ook gegevens vergelijken, zodat we samen tot optimale resultaten kunnen komen. Kuikens houden is
topsport. De marge is klein en moet voor ons
zijn. We moeten vanaf dag 1 presteren.”
De twee bedrijven – 4 kilometer hemelsbreed uiteen – waren enkele jaren geleden
op zoek naar een tweede tak. De broers Jan
en Wim Sol gaan samen het ouderlijk bedrijf
overnemen en wilden daarom uitbreiden.
René van Arkel zocht naast het akkerbouwbedrijf een nieuwe uitdaging. De jonge ondernemer wil op twee borden schaken: „De
vleeskuikentak zorgt voor risicospreiding.”
De Patio van Vencomatic Group is in
eerste instantie een praktische keus: zo veel
mogelijk kuikens op de beschikbare ruimte.
„Grote dieraantallen om schaalvoordeel te
behalen”, stelt Jan Sol. Beide stallen zijn 110
bij 27 meter, de goothoogte is 7,30 meter.
De zes systeemrijen zijn 78 meter lang met
elk zes leeflagen van 2,34 meter breed. In
beide stallen is dus zo’n 6.600 vierkante meter leefruimte. „We kunnen straks alle twee
100.000 Kippen van Morgen houden”, rekent René van Arkel alvast voor.
Sol en Van Arkel zien ook andere voordelen dan schaalgrootte. De kuikens kruipen
in de Patio uit het ei en hebben meteen toegang tot voer en water en droog en warm
strooisel. Dat leidt tot een betere start, stellen
de ondernemers. Ook in het stalklimaat zien
ze een groot pluspunt. „Er wordt op kuikenniveau geventileerd. Dat komt de diergezondheid ten goede”, zegt Jan Sol. Winfried
van de Laar, Vencomatic-verkoopmanager:
„De kuikens hebben geen ademhalingsproblemen en blijven vrij van coccidiose. De
uitstoot van ammoniak en fijnstof is bovendien lager dan in traditionele stallen.”
Eigen broederij
Sol en Van Arkel kozen voor een eigen
broederij. In twee voorbroedmachines is
plek voor 230.000 broedeieren, die 18 dagen worden voorgebroed. „Met onze eigen
broederij willen we kruisbesmetting tegengaan en zo insleep van ziektes voorkomen.”
Pluim v e e houde r ij 4 4 e j a a rg a n g - 2 8 fe b ru a ri 2 0 1 4
THEO GALAMA
Afgezien van het broedproces verwachten
de ondernemers een reguliere zevenweekse
planning te kunnen hanteren. René van Arkel: „We denken dat we de stal in één dag
kunnen schoonmaken. Daarvoor willen we
20 kuub water per uur gebruiken. Met een
buffervat van 100 kuub is dat mogelijk.”
Er wordt gewerkt met nokventilatie. Het
stalklimaat wordt geregeld vanaf de zolder.
Hier staan ook de twee reusachtige Agro
Supply-warmtewisselaars. Recirculatieventilatoren zorgen voor een constante luchtstroom in de stal. Verse lucht komt via
balanskleppen in de zijwanden van de
leeflagen direct bij de kuikens.
De locatie van vof Sol, waar de gezamenlijke broederij is gevestigd. De Patiostal op
deze locatie is op 28 maart open voor publiek. Bezoekers zijn die dag welkom aan
de Molenweg 9 in Middenmeer.
Kijk voor meer foto’s op www.boerderij.nl/
pluimveehouderij
De stallen bestaan uit drie cellen van elk
twee systeemrijen. De cellen worden afzonderlijk geventileerd, zodat drie aparte staldelen ontstaan. Die worden op verticale wijze
van elkaar gescheiden met een zeilenwand.
Sol en Van Arkel kozen achter de systeemrijen voor een vlakke vloer zonder mestput.
De kuikens blijven na uitkomst de hele
ronde in de Patiostal. Na afloop van de ronde
– en bij uitladen – worden de mestbanden
met de kuikens erop afgedraaid. De ondernemers gaan uit van 12.000 tot 13.000 kuikens per uur en hopen dat te verhogen. Het
wegladen gebeurt in de grote inpandige laadruimte, waar de vrachtwagens naar binnen
kunnen. Deze ruimte is gescheiden van het
stalgedeelte. Tijdens het laden verblijven de
kuikens steeds in geconditioneerde lucht. En:
„De vangploeg komt niet in het systeem.”
P l uimveeh o u d erij 4 4 e jaargang - 28 f ebr uar i 2014
Waterinstallatie aangesloten op de verneveling
die de stal kan koelen, inweken en ontsmetten
Toewerken naar energieneutraal
De stallen zijn aangesloten op een 500 kWhoutkachel. De ondernemers hebben de
mogelijkheid drinkwater en schoonmaakwater met behulp van de houtkachel te verwarmen. Spoelwater wordt na het schoonmaken gefilterd, opgeslagen en als gezuiverd
water geloosd op het open water. De stallen
worden evenals de broederij ontsmet met
het duurzame desinfectiemiddel Nontox, dat
het chemische formaline vervangt. De daken
zijn deels vol gelegd met zonnepanelen, ze
werken toe naar 0,22 megawatt per stal. BeiOp deze grote zolder, met twee warmtewisselaars,
de bedrijven streven ernaar om in de toewordt het stalklimaat geregeld
komst energieneutraal te gaan draaien.
De vernieuwde Patiostallen zijn flink
duurder dan traditionele kuikenstallen. De
ondernemers noemen geen bouwkosten.
Winfried van de Laar van Vencomatic stelt
dat de Patio vergeleken met traditionele
bouw in beginsel zo’n €5 per kuikenplaats
meer kost. „Daarbovenop kun je de stal zo
duur maken als je zelf wilt, afhankelijk van
automatiseringsgraad en afwerking.”
Sol en Van Arkel hebben beide de Integraal Duurzame Stallen-subsidie (IDS-subsidie) 2012 toegewezen gekregen. Dat houdt
in dat zij 45 procent van de meerkosten – ten
opzichte van traditionele bouw – vergoed
De eigen broederij telt twee voorbroedkasten, goed
krijgen, met een maximum van €250.000.
De pluimveehouders zijn de afgelopen
voor 230.000 broedeieren. De hygiëne is strikt
maanden in de Patio-teststal van Vencomatic
in Vessem (N-B) bijgespijkerd over de Patio.
In België volgden ze een pluimveecursus. Ze
zien hun onervarenheid als kracht. „We stappen er blanco in. Ervaring en routine zijn
soms je grootste vijanden”, zegt Jan Sol.
Hoe de factor arbeid op de bedrijven
precies wordt ingevuld, is nog ongewis.
René van Arkel: „Arbeid is geen probleem.
Je moet niet alles zelf willen doen. En goed
plannen en managen.”
De eerste broedeieren van Van Arkel gingen 27 februari de voorbroedkast in. Op 17
maart komen de eieren in trays in de Patio.
Bouke Poelsma
De zes systeemrijen gezien vanuit de laadruimte,
waar vrachtauto’s naar binnen kunnen rijden
21