Meander jaarverslag 2013

2 01 3
Jaarverslag
C 80 - M 100 - Y 40 - K 10
40% grijs
Mensen
met
aandacht
De belangrijkste doelstelling van Meander is om klanten
ondanks beperkingen door ziekte of handicap, in staat te
stellen hun eigen leven te leiden. Waar welzijn en wonen
centraal staan, is het de klant die (samen met zijn naasten)
bepaalt wat er gebeurt en wat belangrijk is. Dat geldt niet
alleen voor klanten van Meander Thuiszorg, maar ook
voor de bewoners van onze wijkzorgcentra en verpleeghuizen. Onze zorg is er steeds op gericht dat de klant zo
lang mogelijk de regie over zijn eigen leven behoudt en
zelfstandig kan functioneren. In nauw overleg met de klant
of diens familie of vertegenwoordiger wordt gekeken welke vorm van zorg- en dienstverlening het beste aansluit bij
de persoonlijke situatie. Wat iedere klant nodig heeft, is
oprechte belangstelling van medewerkers die zich in hem
/ haar verdiepen en zich vooral bezighouden met dat wat
voor de klant belangrijk is.
De verzorgende of verpleegkundige is daarbij de steun en
toeverlaat van de klant en diens familie. Zij heeft een vak
met eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Voor
haar aangepaste rol heeft zij regelruimte nodig en hoort ze
niet van haar primaire taak afgeleid te worden met onnodige
bureaucratie. Dit vraagt om een faciliterende leiderschapsstijl en werkwijze van ondersteunende diensten.
In 2013 heeft de MeanderGroep naar aanleiding van het
regeringsbeleid voor een aantal ombuigingen gekozen.
Naast behoud van werkgelegenheid, vooral voor uitvoerende medewerkers, staat kwaliteit van dienstverlening
aan onze klanten daarbij voorop. In 2014 zullen we deze
ombuigingen verder implementeren. Onder de noemer
‘samen kantelen’ is een transformatieprogramma
2014-2015 voor de thuiszorg opgesteld. In dit programma
wordt de burger in zijn eigen buurt als vertrekpunt
genomen. Er is sprake van een integrale aanpak op het
gebied van zorg en welzijn. Hierdoor kan meer kwaliteit en
gezondheidswinst behaald worden tegen lagere kosten.
Jos Meijerink
Voorzitter Raad van Bestuur MeanderGroep Zuid-Limburg
1
Jaarverslag 2013
Meander en het Zorgakkoord
In 2013 kwam het kabinet met ingrijpende plannen om de
langdurige zorg te hervormen en tegelijkertijd fors te bezuinigingen. De belangrijkste punten waren:
• Bezuiniging van 40% op hulp bij het huishouden vanaf
1 januari 2015
• Bezuiniging van 25% op begeleiding vanaf 1 januari 2015
• Niet meer indiceren zorg met verblijf van ZZP-3 vanaf
1/1/2014
• Niet meer indiceren zorg met verblijf van ZZP-4 vanaf
1/1/2016
• Extra investeren in functie ‘wijkverpleegkundige’
In een aantal druk bezochte informatiebijeenkomsten wisselden de Raad van Bestuur van MeanderGroep, Jos Meijerink en Roger Ruijters, van gedachten met medewerkers uit
de hele organisatie. ‘Slecht nieuws’ zo betitelden ze de plannen. Vooral voor de verzorgingshuizen waar de komende
jaren een afbouw zal plaatsvinden, omdat steeds minder
mensen een indicatie voor verblijf krijgen. “De toekomst van
de langdurige zorg ligt niet in de verzorgingshuizen, maar in
de buurt” zo blikte Roger Ruijters vooruit. “Willen we zorgen voor een zachte landing, dan moeten we op tijd aan de
slag.”
Meander streeft daarbij twee doelstellingen na:
voorkomen dat mensen die zorg nodig hebben die niet
(meer) kunnen krijgen en zoveel mogelijk behoud van
werkgelegenheid. Kernpunten uit het Meander-beleid zijn:
• Opleiden thuishulpen tot helpende of verzorgende
• Inzetten wijkverpleegkundigen als zichtbare schakel in
elke buurt
• Opstarten particuliere dienstverlening aan huis via Meander Homeservice
•Meer privacy door het ‘uitdunnen’ van tweepersoons kamers in verpleeghuizen
•Afbouw verzorgingshuiscapaciteit en tegelijkertijd aanbieden van beschut wonen via ‘scheiden van wonen en
zorg’
•Verzorgingshuispersoneel voorbereiden op werken in de
thuiszorg
•Afbouw centrale overheadfuncties
“Als we wat meer tijd krijgen om onze organisatie aan te
passen aan de regeringsplannen en als we kunnen rekenen
op de flexibiliteit van onze medewerkers om binnen Meander op een nieuwe plek aan de slag te gaan, dan denken we
iedereen met een vast dienstverband binnen boord te kunnen houden. MeanderGroep blijft een innovatieve organisatie. We moeten bezuinigen, maar tegelijkertijd moeten we
aantrekkelijk blijven voor onze klanten, onze verwijzers en
financiers. Om die reden blijven we investeren in nieuwe
zorgcentra, gastvrijheid, opleidingen, zorgtechnologie en
innovaties” aldus de Raad van Bestuur.
Mensen
met
aandacht
Meander Mobiliteitsbureau
Om medewerkers met vragen over hun functie – nu of in de toekomst – te begeleiden, heeft Meander sinds eind 2013 een mobiliteitsbureau. Hier kunnen medewerkers terecht als zij zich – vrijwillig en vrijblijvend – willen oriënteren op een
andere functie en voor ondersteuning bij het vinden van een nieuwe werkplek.
Dat geldt bijvoorbeeld als zij werken
in één van de zorgcentra van Meander
en zich afvragen of de thuiszorg iets
voor hen is. Of voor medewerkers die
een tijdelijke aanstelling hebben en
onzeker zijn over de toekomst of
twijfelen over het volgen van een
opleiding om kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. De collega’s van
het mobiliteitsbureau staan ook klaar
om Meander-medewerkers te begeleiden bij een herplaatsing op aanwij2
zing van de directeur/manager omdat
er sprake is van afbouw van formatie
of het vervallen van een functie.
Bij het Mobiliteitsbureau werken Rilana
Pusceddu, Martijn Visser en Christel van den
Berg als mobiliteitsfunctionarissen
(op de foto 1e. 2e en 4e van links).
Marianne van der Donk(derde van links)
stuurt het Meander Mobiliteitsbureau aan.
Jaarverslag 2013
Demonstraties tegen kabinetsplannen
Wie is de thuiszorg?
Wij zijn de thuiszorg!
In het verslagjaar is er een aantal thuiszorgdemonstraties. Die op 6 april in Den
Haag is met 6000 demonstranten de grootste. Ook veel Meander-collega’s komen
in actie.
Het zijn vooral medewerkers van
Meander Hulp Thuis die hun vrije dag
omruilen voor een dag demonstreren
in Den Haag. Voor de meesten is dit
geen dagelijkse kost. Dat geldt voor
thuiszorgmedewerkers in het algemeen, beaamt Corrie van Brenk,
voorzitter van Abvakabo, die deze
demonstratie organiseert. Daarom is
zij heel tevreden over de opkomst.
Staatssecretaris Van Rijn krijgt een
petitie met 138.000 handtekeningen
aangeboden. De thuishulp-collega’s
van Meander hebben ook daar een
steentje aan bijgedragen. In weer en
wind hebben zij de afgelopen weken in
alle grote Parkstad-gemeenten
handtekeningen verzameld. Het
kostte niet veel moeite om mensen te
laten tekenen, vertelt een collega.
“We kregen heel veel steun voor onze
actie, soms uit onverwachte hoek.
Zo kwam een restauranthouder met
warme chocolademelk naar buiten.
Trouwens heel veel klanten vragen
ook of zij iets kunnen doen om ons bij
deze actie te helpen.”
zogenaamde maatwerkvoorziening
over. Als je medewerkers van Meander
Hulp Thuis ergens boos mee maakt,
dan is het met hun werk te omschrijven
als ‘poetsen’. Zij zijn de oren en ogen
van de zorg en signaleren in een vroeg
stadium wanneer mensen achteruit
gaan. Daarmee voorkomen zij dat
ouderen sneller aangewezen zijn op
de veel duurdere vormen van zorg.
Maar ze zijn natuurlijk ook bezorgd
voor hun baan, als de bezuinigingen
doorgaan.
Die klanten zijn een belangrijke reden
waarom de bezuinigingen op de thuiszorg zoveel protesten oproepen.
De regering wil een groot gedeelte
van de huishoudelijke zorg afschaffen.
Ouderen en gehandicapten moeten
die zorg zelf gaan betalen. Voor de
mensen die dit niet kunnen, blijft een
Kippenvel krijgen de Meander-medewerkers als collega Millie het podium
in Den Haag betreedt met haar
protestrap. Niet alleen zij, alle 6.000
demonstranten reageren enthousiast.
Ze mag zelfs aan het eind nog een
keer optreden en ook Emile Roemer
swingt een beetje mee.
3
Jaarverslag 2013
Meander Homeservice
“Dit is ons antwoord op de kabinetsplannen”
De beslissing uit het Zorgakkoord dat de gemeenten vanaf 2015 40% minder
budget krijgen voor Hulp bij het Huishouden is niet alleen een strop voor veel
klanten, maar ook voor de medewerkers die deze hulp verstrekken.
Om tijdig op deze ontwikkelingen te
kunnen inspelen is Meander Homeservice in het leven geroepen.
Meander Homeservice is Hulp bij het
Huishouden, maar dan zonder indicatie.
Zo kunnen klanten van Meander die
worden gekort in het aantal uren hulp
via Meander Homeservice voor
€ 15 per uur hulp bijkopen. Maar ook
voor andere doelgroepen is dit product
interessant. “Denk bijvoorbeeld aan
tweeverdieners”, zegt manager Ria
Schoonens. “Of bijvoorbeeld ouderen
die door de strengere regels geen
indicatie krijgen, maar wel graag hulp
willen.” In sommige regio’s zijn de
indicaties al behoorlijk strenger
geworden en in 2015 wordt dat alleen
nog maar erger. “We merken die
vraag nu al”, zegt Ria. “Dan bellen
bestaande klanten met de vraag of
ze een uurtje extra kunnen inkopen.
“Voorheen moesten we ‘nee’ verko-
pen, maar nu kan dat wel!”
Met de nieuwe dienst worden niet
alleen klanten geholpen, maar juist
ook medewerkers. Ria licht toe: “Voor
de werving van hulpen kijken we eerst
in ons eigen bestand: van oproepkrachten binnen Meander en medewerkers met een tijdelijk contract.
Maar ook medewerkers met een vast
dienstverband mogen op deze manier
extra uren gaan werken. Het is wel
belangrijk te weten dat je als hulp van
Meander Homeservice niet in dienst
bent bij Meander. In feite is de klant je
opdrachtgever. Vanuit Meander wordt
de bemiddeling gedaan en de administratieve afhandeling. Wij zorgen
ervoor dat alle hulpen wekelijks hun
salaris netjes krijgen uitbetaald.”
Meander Homeservice werd op de
Parkstad Zorgbeurs op 12 oktober
2013 als nieuw product in de markt
gezet. Sindsdien is er al veel vraag
naar. Klanten en hulpen moeten een
Homeservice pakket afsluiten bij
Meander Zorgservice voor € 25,per jaar.
Werken aan een goede toekomst voor
werknemers is ook goed voor klanten
Met veranderingen in de zorg verandert ook het werken in de zorg. Thuis zijn
meer handen aan het bed nodig, maar in de verzorgingshuizen juist minder. De
MeanderGroep speelt al langere tijd in op die ontwikkeling. “Wij hebben veel
super gemotiveerde werknemers en die willen we in de toekomst heel graag
blijven inzetten. Zij zijn ons visitekaartje”, zegt Tessa Schreibers, manager Meander Werk.
Medewerkers die niet in een instelling
kunnen blijven werken, krijgen de
kans zich te laten omscholen naar een
baan in de thuiszorg. “We zetten
daarbij in op een volledig behoud van
banen”, aldus Tessa Schreibers. Het
werk in de thuiszorg is natuurlijk
anders dan het werk in een instelling.
“Daarom geven we onze medewerkers de kans om vrijblijvend kennis te
4
maken met het werk in de thuiszorg.
Ook ondersteunen en begeleiden we
alle mensen die zich willen laten
omscholen.”
Een andere belangrijke ontwikkeling
is dat de MeanderGroep de Hulp bij
het Huishouden moet inkrimpen.
Daarom kunnen thuishulpen met
een vast contract zich al langere tijd
laten omscholen, bijvoorbeeld tot
helpende of verzorgende IG.
“Je laten omscholen is echt een goed
idee. Ik heb net mijn diploma als
verzorgende IG en heb nu al een baan:
ik mag blijven werken in het team
waarin ik ben opgeleid. Daar ben ik
heel blij mee, want ik voel me thuis in
dat team. Blijkbaar hebben ze vertrouwen in mij” vertelt Sandra
Smeets. Zij werkt al 10 jaar bij de
MeanderGroep. Ze begon destijds als
thuishulp-basis en deed huishoudelijk
werk bij cliënten thuis. Mooi werk
waarin je een band opbouwt met
>
mensen. “Maar ik wilde ook voor
Jaarverslag 2013
Een belangrijke stap met het oog op de toekomst
Zorgcentra passen entree en restaurant aan
Een gevoel van gastvrijheid kan een doorslaggevende reden zijn waarom mensen kiezen voor een verblijf of een bezoek aan een van de Meander-locaties. Het
gaat daarbij om de beleving van een heleboel factoren. Natuurlijk aandacht en
bejegening, maar ook de omgeving speelt een belangrijke rol. Op diverse locaties worden de entree en het restaurant aangepast.
“Is het niet prachtig geworden?”
Tevreden kijkt mevrouw Schroën het
vernieuwde restaurant van wijkzorgcentrum Firenschat rond. Het lijkt net
een vakantiepark of een hotel, vindt ze.
Wie wil hier niet graag zitten?
Eind december werden na een ingrijpende verbouwing de vernieuwde
entree en het restaurant van Wijkzorgcentrum Firenschat in Kerkrade-west
Roger Ruijters, Raad van Bestuur van de MeanderGroep, opent samen met de heer Jansen, die het
langst in Wijkzorgcentrum Firenschat woont, het vernieuwde restaurant.
>
in gebruik genomen. De entree oogt
heel open en uitnodigend, mede
dankzij de loungehoek die hier gecreëerd is. Hier is ook de balie van de
receptie, maar die naam is eigenlijk
verouderd.
Het wordt het wijkservicepunt waar
bezoekers worden ontvangen en waar
wijkbewoners terecht kunnen voor
allerhande informatie. De entree loopt
over in het restaurant zodat er meer
ruimte en eenheid is ontstaan.
Het restaurant oogt niet alleen heel
gezellig, dankzij allerlei voorzieningen
is het ook multifunctioneel. Deze
verbouwing is een belangrijke stap
met het oog op de toekomst van
Wijkzorgcentrum Firenschat. Marcelle
Vliegen, facilitair manager:
“We richten ons hiermee heel nadrukkelijk ook op onze nieuwe doelgroep,
de wijkbewoners. Zij moeten hier
graag naartoe komen. Voor een
gastvrij Firenschat zijn sfeer en
ambiance van groot belang en die
bieden onze nieuwe ruimtes volop.”
Firenschat is het eerste wijkzorgcentrum waar een dergelijke verbouwing
heeft plaatsgevonden. In 2014 worden
soortgelijke verbouwingen afgerond
in Wijkzorgcentrum Heereveld en de
Hamboskliniek.
mensen zorgen. Daarom ben ik zo blij
dat ik de kans heb gekregen om mij
verder te laten scholen.” Zo werd ze in
een jaar opgeleid tot helpende.
Aansluitend volgde ze twee jaar de
opleiding tot verzorgende IG. Een
drukke, maar vooral leuke tijd. “Ik heb
nu met zes anderen mijn diploma
gehaald. We hebben elkaar echt
geholpen.”In haar nieuwe functie voelt
ze zich inmiddels helemaal thuis. “Ik
vind het geweldig werk. Je kunt echt
iets voor mensen betekenen. Als ik
weg ga en mensen zijn tevreden, ben
ik dat ook.”
Regelmatig is er binnen Meander een groep thuishulpen die na omscholing het diploma tot
helpende in ontvangst kunnen nemen.
5
Jaarverslag 2013
Het wijkzorgcentrum van de toekomst
‘Help, het bejaardenhuis gaat dicht’. Deze noodkreet dook
in 2013 regelmatig op in de berichtgeving op radio, tv en de
kranten. Het kabinet-Rutte heeft in het regeerakkoord besloten tot een versobering van de ouderenzorg. Voor
iemand met een lichte indicatie voor zorg is in de toekomst
geen plaats meer in een door de overheid gefinancierd verzorgingshuis.
MeanderGroep is beter voorbereid dan veel andere zorgorganisaties op deze ontwikkeling. Al geruime tijd investeert
Meander niet meer in traditionele verzorgingshuizen maar
in moderne wijkzorgcentra met vrijwel uitsluitend verpleeghuiszorg, meestal in de vorm van groepswoningen
voor mensen met dementie. Daarbij horen dan een dienstencentrum met een uitvalsbasis voor Meander Thuiszorg
en eerstelijnsvoorzieningen als een huisartsenpraktijk,
apotheek en een aantal zorgwoningen. De bewoners van
deze woningen kunnen dankzij de nabijheid van het dienstencentrum desgewenst zorg krijgen zoals die nu verleend wordt in het verzorgingshuis.
Het streven is in iedere wijk van Kerkrade, Landgraaf en
Simpelveld (de gemeenten waar MeanderGroep verpleeg-
en verzorgingshuiszorg aanbiedt) zo’n wijkzorgcentrum te
realiseren. Op de plek van het afgebroken verzorgingshuis
De Dormig, naast het gelijknamige verpleeghuis, verrijst
momenteel het complex De Nieuwe Dormig. Dit bestaat uit
60 luxe huurappartementen, waar de bewoners dag en
nacht gebruik kunnen maken van alle soorten (zorg)
diensten. Op de begane grond komt een gezondheids-centrum dat plaats biedt aan onder andere huisartsen, fysiotherapeuten, een apotheek en een Centrum voor Jeugd en
Gezin. De bouw is in februari 2013 van start gegaan en naar
verwachting rond de bouwvak van 2014 zal het gebouw
opgeleverd worden. In Kerkrade-zuid start in 2014 de bouw
van Wijkzorgcentrum Nulland dat op termijn het verouderde
Zorgcentrum Vroenhof moet vervangen.
De nieuwbouw omvat 6 groepswoningen met in totaal 46
plaatsen voor verpleeghuiszorg aan mensen met dementie,
39 woningen met 2 slaapkamers (onder de huurtoeslaggrens) en een dienstencentrum met de uitvalsbasis voor
Meander Thuiszorg, huisartsenpraktijk, apotheek, fysiotherapie- en logopediepraktijk. Ook heeft MeanderGroep
plannen voor de bouw van 6 groepswoningen voor in totaal
42 mensen met dementie in Landgraaf (Nieuwenhagen).
In oktober 2013 werd het hoogste punt bereikt bij de bouw van de Nieuwe Dormig, een woongebouw inclusief
gezondheidscentrum nabij de dorpskern van Nieuwenhagen.
6
Jaarverslag 2013
Samen kantelen
Onder de noemer ‘Samen Kantelen’ heeft MeanderGroep een transformatieprogramma 2014-2015 opgesteld. Meander beschouwt 2014 als een belangrijk kwartiermakersjaar, waarin de organisatie moet worden aangepast aan
de nieuwe werkelijkheid. Doel is een zorgstelsel dat meer kwaliteit biedt,
meer aandacht heeft voor preventie, gedrag en gezondheid en tegelijkertijd
minder kost. Mensen kunnen en moeten zolang als mogelijk zelfstandig in
hun vertrouwde omgeving blijven wonen. Op die veranderingen bereidt Meander zich voor en dat begon al in 2013.
Mensen
met
aandacht
“Je ziet het zelfvertrouwen van de klant groeien”
Zelfregie en Eigen Kracht
Meer werken vanuit de zelfregie van mensen, uitgaan van hun wensen en mogelijkheden in samenspraak met het eigen netwerk. Dat is de uitdaging waar professionals in de zorg en welzijn voor staan. In 2012 is, in samenwerking met
kenniscentrum Movisie, een groep professionals in Parkstad opgeleid om training te geven in Zelfregie en Eigen Kracht. In 2013 zijn diverse wijkteams door
deze trainers opgeleid.
Met de trainingen moet worden
bereikt dat alle professionals in
Heerlen gaan werken vanuit de kracht
van de burger. Niet focussen op wat
burgers niet kunnen, maar aansluiten
op hun talenten en hun eigen sociaal
netwerk. En waar dat netwerk grotendeels ontbreekt, ondersteunen in het
opbouwen en versterken van het
netwerk. De gemeente is initiatiefnemer, maar het project wordt gedragen
door partners zoals Meander, Sevagram, Alcander en Mondriaan.
Nieuwe werkwijze
De trainingen staan niet op zich, maar
passen binnen een nieuwe werkwijze.
De gemeente en haar zorgpartners
worden geconfronteerd met grote
veranderingen en bezuinigingen. Het
Rijk geeft gemeenten meer taken en
verantwoordelijkheden, die ze met
minder geld dan voorheen moeten
uitvoeren. De gemeenten krijgen
daardoor de regie op terreinen waar
ze eerst geen zeggenschap hadden. Dat
biedt kansen om de zorg voor kwetsbare burgers beter te organiseren.
Ondersteuning
Famke Beckers, wijkverpleegkundige
en Zichtbare Schakel bij Meander,
volgde de training. “Ik vond het prettig
dat de trainers uit verschillende
werkvelden kwamen en daardoor
eigen ervaringen hadden met zelfregie. Zichtbare Schakels leerden van
WMO-consulenten en andersom. Ook
de verscheidenheid aan organisaties
sprak me aan, van Alcander tot
Mondriaan. Door al die partijen in één
trainingsgroep samen te voegen,
worden onderwerpen vanuit verschillende perspectieven bekeken en
besproken. Daar leer je van. En
bovendien draagt het ook nog eens
bij aan de versterking van je eigen
netwerk.” Het stimuleren van de klant
om zelf, of met behulp van een netwerk, naar oplossingen te zoeken was
voor de meeste cursisten niets
nieuws. In de trainingen leerden ze
echter concrete technieken om dit
professioneel toe te passen. Uiteraard
vraagt deze vernieuwde werkwijze
niet enkel aanpassingen van de
professional; ook voor de klant
betekent dit verandering. Melanie
Huibers, ook werkzaam bij Meander
als Zichtbare Schakel, geeft aan:
“Vaak is het wel wennen voor klanten.
Er wordt toch nog veel gedacht dat de
hulpverleners het wel even zullen
regelen. Dat is in eerste instantie vaak
een teleurstelling, maar je merkt dat
het zelfvertrouwen van de klant groeit
als zij zelf mee kunnen denken over
mogelijke oplossingen”.
7
Jaarverslag 2013
“Werken in de thuiszorg is een verrijking”
“Als ik morgen weer gevraagd word om in de thuiszorg te werken, dan zeg ik
‘prima, dat doe ik’. Ik weet dat het voor afwisseling en verrijking in je beroep
zorgt.”
Marion Baur werkt al 12 ½ jaar als
verpleegkundige in de intramurale
zorg, de laatste jaren in Wijkzorgcentrum Laethof. Twee jaar geleden deed
ze voor het eerst ervaring op in de
thuiszorg. “Het was een noodoplossing.
Ik kwam ’s morgens op het werk en de
collega’s van de thuiszorg zaten met
een acuut tekort aan handen. Ik ben
meteen ingesprongen en heb toen
ervaren dat werken in de thuiszorg
echt anders is, maar erg leuk en
afwisselend.”
Directeur Mieke Franssen luistert
met plezier naar het verhaal van
Marion. “In Laethof vormen de intramurale en de extramurale medewerkers één team. Samen zijn ze verantwoordelijk voor bewoners en voor
klanten in de wijk. Ook het feit dat dit
wijkzorgcentrum geen ondersteunende diensten als een receptie heeft,
dwingt medewerkers samen te
werken en samen problemen op te
lossen. Het resultaat is een team –
van vrijwilligers tot verpleegkundigen
– met een grote taakvolwassenheid.”
“We maken volop gebruik van elkaars
deskundigheid en mogelijkheden”,
vult Marion aan. “Thuiszorgmedewerkers ondersteunen in een van de
woongroepen bij de zorg voor een
onrustige bewoner; de intramurale
collega’s nemen de calamiteitentelefoon van de thuiszorg op in de periode
tussen de ochtend- en de middagroute en ikzelf ga als valcoach naar
klanten van de thuiszorg. Door ons
enthousiasme over deze uitwisseling,
steken we andere collega’s aan om
ook eens zoiets te proberen. Dat is
mooi.”
8
Marion Baur: “Wees flexibel bij het switchen van intra naar extramuraal.”
Jaarverslag 2013
Zorgtrajectbegeleiding dementie
Steun en toeverlaat thuiswonende
dementerende en mantelzorger
In Parkstad maakt inmiddels 85% van de huisartsen
gebruik van zorgtrajectbegeleiding voor dementerenden.
De verwachting is dat dit in de loop van 2014 zal oplopen tot
100%, zodat alle inwoners van Parkstad beroep kunnen
doen op deze zorg.
De zorgtrajectbegeleider begeleidt mensen met dementie
vanaf het eerste ‘niet-pluis gevoel’ tot aan het moment
waarop iemand verhuist naar een verpleeghuis of overlijdt.
“Mijn functie biedt de mogelijkheid om een dementerende
langer verantwoord thuis te laten wonen.” Sharon Aretz is
nu twee jaar zorgtrajectbegeleider dementie, na 15 jaar in
de verpleeghuiszorg voor dementerenden gewerkt te
hebben. “Het mooie van deze functie is dat ik in een vroeg
stadium met de klant in contact kom en rustig de relatie
kan opbouwen. Je komt zo te weten welke zorg en begeleiding passend is. Op dat moment kun je ook nog veel met de
klant zelf bespreken. Het gaat er niet om meteen oplossingen aan te dragen, maar om juist rustig de tijd te nemen
voor verkenning, want iedere situatie is anders. Je hebt
langlopende contacten zodat je echt een band kunt opbouwen.”
Zorgtrajectbegeleiding wordt in 2013 vergoed vanuit de
AWBZ. “Nog wel”, aldus Nicole Thomas, ketenregisseur
dementiezorg in Parkstad. “Mogelijk wordt het in 2014
overgeheveld naar de zorgverzekering. Maar nu al merken
we de gevolgen van de bezuinigingen. Zo wordt het moeilijker
om dagopvang te regelen voor klanten. We moeten steeds
creatiever worden.”
Naast de klant
In 2011 is dit project, een initiatief van de MeanderGroep,
officieel van start gegaan. In Parkstad is het een samenwerkingsverband tussen Meander, Sevagram en Cicero.
Er zijn in totaal 23 zorgtrajectbegeleiders, waarvan er 15 in
dienst van Meander zijn. Ze zijn allen verbonden aan één of
meerdere huisartsenpraktijken. Voor Sharon zijn dat de
praktijken in Nuth. Ze is weliswaar in dienst van Meander
maar werkt onafhankelijk in de keten dementiezorg
Parkstad. ‘Ik sta naast de klant en kijk wat er nodig is: van
het informeren van de familie over het ziektebeeld tot het
praktisch regelen van zaken, zoals extra ondersteuning in
de thuissituatie of dagopvang voor de klant. Het ondersteunen van de mantelzorger is daarbij minstens zo belangrijk.
Als die uitvalt kan een dementerende niet meer thuis
wonen. Vaak geeft de wetenschap dat ik er voor hen ben en
dat ze me altijd kunnen bellen, al heel veel rust.”
Samenwerking
Behalve met de huisarts en de praktijkondersteuner werkt
de zorgtrajectbegeleider ook nauw samen met onder
andere de managers van de thuiszorg en de hulp bij het
huishouden. “De thuishulpen zijn heel belangrijk” vertelt
Sharon. Zij hebben vaak een vertrouwensband met een
klant en merken als eersten dat er iets aan de hand is.
Behalve vanuit de huisartsenpraktijk krijg ik ook vaak
vanuit de thuiszorg de vraag om bij iemand langs te gaan.”
Nicole Thomas (links) en Sharon Aretz (rechts): “Zorgtrajectbegeleiding
is de spil in de zorg voor de thuiswonende dementerende”.
9
Jaarverslag 2013
Wijkzorgcentrum Heereveld
‘Thuiszorg’ in het verzorgingshuis
Els Frauenrath, manager Wijkzorgcentrum Heereveld: “We moeten denken en werken als in de thuiszorg”.
Hoe bereid je je in het verzorgingshuis voor op de toekomst? Els Frauenrath, manager in Wijkzorgcentrum
Heereveld besloot de zorg- en dienstverlening helemaal
anders te organiseren. Inspiratie daarvoor vond ze in de
thuiszorg en in het hotelwezen.
De achterliggende gedachte is om een combinatie te vinden
van efficiënt werken, tevreden bewoners en een lagere
werkdruk. Daartoe vormen het verzorgingshuis en de
zorgwoningen sinds 1 december 2013 samen als het ware
een wijk waar 4 (buurt)teams routes afleggen om zorg aan
de bewoners te verlenen. Die routes lopen dwars door het
hele huis; de indeling in twee afdelingen met een vast team
is losgelaten.
Deze nieuwe werkwijze zorgt voor een evenrediger verdeling van werkbelasting en werkverdeling en meer flexibiliteit. Terwijl tegelijkertijd wel 24 uur per dag de juiste inzet
van personeel gegarandeerd is, zowel in aantal als in
kwaliteit. Omdat er in kleine teams wordt gewerkt, ziet een
bewoner zo min mogelijk verschillende gezichten. De
medewerkers van de huishoudelijke dienst zijn toegevoegd
aan de teams. Zij ondersteunen bij zogeheten niet-cliëntgebonden werkzaamheden. Zij wassen af, maken bedden
op, ruimen kamers op enzovoort; werkzaamheden die
10
voorheen het zorgteam deed. Om hun werk te vergemakkelijken deed Els een paar ideeën op in hotels. “We hebben
gekleurde kaartjes om aan de deur van een bewonerskamer
te hangen. Een oranje kaartje als de bewoner verzorgd
wordt, zodat de zorgondersteuner weet dat hij niet moet
storen en een groen kaartje als de zorg klaar is. Voordeel
is ook dat je in één oogopslag in een gang ziet waar de
zorgmedewerker bezig is. Ook de overzichtslijsten die de
ondersteuners kunnen afvinken, heb ik overgenomen uit
het hotelwezen.”
Net als klanten van de thuiszorg hebben de bewoners hun
medicijnen nu op hun kamer, eventueel in een afgesloten
kastje. Op iedere kamer ligt een thuiszorgdossier. De
planning wordt gemaakt in het systeem dat ook de thuiszorg gebruikt. Els: “De nieuwe werkwijze betekende een
grote verandering. ‘Het lijkt wel of ik een nieuwe baan heb’
hoor ik regelmatig van medewerkers. En inderdaad, op de
automatische piloot je werk doen, lukt niet meer. Je moet
leren denken als in de thuiszorg. Bij een klant ben je
verantwoordelijk voor de hele zorg, inclusief de medicatie.
Ook voor bewoners is het wennen: andere zorgtijden en
nieuwe gezichten. Je moet de tijd nemen om de noodzaak
van deze verandering goed uit te leggen.”
Jaarverslag 2013
Levensloopbestendige
buurten en wijken
“De meeste mensen zijn graag bereid om iets voor een ander te doen. Die kracht willen wij in wijken mobiliseren.” Dat
is de overtuiging van Roger Ruijters van de Raad van Bestuur van de MeanderGroep. Door elkaar meer te helpen,
kunnen mensen langer zelfstandig blijven wonen. Het onderlinge contact draagt zo bij aan de kwaliteit van leven.
Mensen voelen zich minder eenzaam en veiliger.
Door de kracht van wijkbewoners aan te boren, wordt het
ontstaan van levensloopbestendige buurten bevorderd.
Dat is hard nodig, zegt Roger Ruijters. Door de bezuinigingen
zal de ouderenzorg immers veranderen. “We moeten meer
doen met evenveel of minder mensen. Als professionals willen we daarom meer samenwerken met de informele zorg
in wijken.”
Mensen
met
aandacht
Nieuw initiatief in Simpelveld / Bocholtz:
d’r Durpswinkel
In september 2013 opende d’r Durpswinkel zijn deuren in
Bocholtz en Simpelveld. Een winkel waar de inwoners van
deze gemeente met al hun hulpvragen terecht kunnen. Of
zij nu een rollator nodig hebben, gebruik willen maken van
de boodschappendienst of niet meer in staat zijn om zelf
een schilderijtje aan de muur te hangen. In d’r Durpswinkel
staan professionals en vrijwilligers klaar om hen te
helpen.
De Durpswinkel is in Simpleveld ontstaan in samenwerking met de gemeente, Impuls/Welzijnsgroep en de
MeanderGroep. De uitdaging is om met minder geld
dezelfde kwaliteit te bieden. Of dingen zelfs beter te doen.
Vanuit die gedachtegang is d’r Durpswinkel ontstaan. Net
als vroeger een winkel die alles in huis had. Bovendien was
de dorpswinkel een belangrijke ontmoetingsplek. Dat idee
is vertaald naar een breed servicepakket op het gebied van
zorg, maar je kunt ook naar d’r Durpswinkel toe om een
praatje te maken en anderen te ontmoeten.”
Roger Persoon, directeur MeanderGroep Simpelveld /
Bocholtz: “Met d’r Durpswinkel halen we muren weg die nu
nog tussen de verschillende instanties staan. Het zorgaanbod is een doolhof, ook op financieel gebied. Met d’r
Durpswinkel brengen we alle disciplines bij elkaar. De
wijkverpleegkundige heeft contact met de ouderenadviseur en die heeft weer contact met de manager Hulp bij het
Huishouden. Sneller, efficiënter en beter gestroomlijnde
communicatie. Dat is het mooie van ons plan en daar ben ik
heel trots op. De klant hoeft maar één nummer te bellen of
komt gewoon naar d’r Durpswinkel en wordt geholpen.”
In de eerste plaats zijn het vrijwilligers die de winkel
bemannen. Ze zijn opgeleid om alle mogelijk vragen te
beantwoorden of door te leiden naar de juiste instantie.
Achter de schermen werkt het maatwerkteam. Een team
van professionals van Meander, Impuls en de gemeente.
Daar omheen zit nog een groter team van alle ketenpartners zoals de huisartsen, de woningstichting, de politie,
Steunpunt voor Mantelzorg, Ruggesteun enz.
11
Jaarverslag 2013
Zichtbare Schakels
“Samen zetten wij ons in voor de wijk”
Staatssecretaris Martin van Rijn noemt hen ‘ankerpunten
in de verandering langdurige zorg’. Ook binnen Meander
nemen zij een centrale plaats in bij de plannen om ons voor
te bereiden op het nieuwe zorgstelsel. De verpleegster in
de wijk, net als vroeger. Een vertrouwd gezicht voor de
mensen in de wijk; korte lijnen met de huisarts, met welzijnswerkers en andere professionals. De wijkverpleegkundige zorgt ervoor dat de groeiende groep ouderen die
thuis blijft wonen, dit zonder problemen kan doen. De
MeanderGroep heeft inmiddels 50 wijkverpleegkundigen
die de functie Zichtbare Schakel hebben.
Wijkverpleegkundige Boukje Bakker is Zichtbare Schakel
in Kerkrade West. Burgers met vragen weten haar makkelijk
te vinden, net als de professionals in de wijk. Andersom
zoekt zij zelf contact met partijen als dat nodig is. Ze kent
iedereen: van huisarts en wijkagent tot maatschappelijk
werker en gemeenteambtenaar. “Samen zetten wij ons in
voor de wijk.” Boukje Bakker werkt als wijkverpleegkundige gewoon mee op de routes in de wijk. Om haar schakelfunctie goed te kunnen vervullen, is het belangrijk dat ze
letterlijk zichtbaar is in de wijk. Daarom draait ze bijvoorbeeld mee in het sociale wijkteam in Kerkrade-West. In
haar rol als Zichtbare Schakel gaat ze goed na wat mensen
zelf nog kunnen, eventueel met hulp van familie of de
buren. Ook collega’s in de verzorging en verpleging en de
Hulp bij het huishouden, kunnen met hun vragen over
cliënten bij deze Zichtbare Schakels terecht. “Ons doel is
dat mensen langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen,
op een prettige manier. Deze netwerkfunctie draagt daar
zeker aan bij”, heeft Boukje Bakker ervaren. “Als wijkverpleegkundige kom ik veel bij mensen thuis. Ik kan ze snel
op weg helpen als dat nodig is. Vaak weten mensen de weg
naar instanties niet, ik wel. Ik kan mensen bovendien met
elkaar in contact brengen, of naar activiteiten in de wijk
verwijzen. Zo gaan we vereenzaming tegen en ook dat
vergroot de zelfredzaamheid. Daarnaast ontmoet ik
regelmatig wijkbewoners die ik kan stimuleren vrijwilligerswerk te doen. Op die manier kunnen mensen iets terug
doen en dat bevordert weer de participatie.”
Boukje Bakker en haar collega Khalid Lachker zijn Zichtbare Schakels
in Kerkrade-west.
12
Jaarverslag 2013
Met Meander terug naar de maatschappij
De MeanderGroep biedt mensen de mogelijkheid om als vrijwilliger werkervaring op te doen. Zo kunnen zij hun dag zinvol besteden en weer deelnemen aan
de maatschappij. Bovendien vergroten mensen zo hun kans op betaald werk.
Andersom kan de MeanderGroep de hulp van deze vrijwilligers heel goed
gebruiken.
Zo wordt Wijksteunpunt Schandelen
grotendeels gerund door vrijwilligers,
met professionele ondersteuning van
de welzijnsorganisatie Alcander.
In het steunpunt kunnen mensen uit
de wijk terecht voor een kop koffie, of
een maaltijd. Daarnaast worden er
activiteiten georganiseerd: van
handwerken tot gymnastiek voor
ouderen. Ook de thuiszorg en een
Zichtbare Schakel zijn in het centrum
gevestigd.
Het is een ideale plek om werkervaring op te doen, vertelt Hannie Vaessen
van de MeanderGroep. Zelf verzorgt
ze voorlichting aan jongeren onder de
28 jaar die instromen via het project
Baanbrekend Werk van de gemeente
Heerlen. Deze jongeren doen drie
maanden werkervaring op in het
wijksteunpunt en daarna in de thuiszorg. “Zij leren huishoudelijk werk te
doen en werken zo aan een juiste
beroepshouding: ze ervaren hoe het is
om op vaste dagen aan het werk te
zijn. Het gaat overigens om een beperkt
aantal jongeren. In 2013 zijn 6 jongeren
doorgestroomd naar betaald werk.”
Chauffeurs
Daarnaast heeft het Dienstencentrum
3 vrijwillige chauffeurs die ouderen in
de wijk ophalen met een Bea-auto van
de MeanderGroep. Zij wisselen elkaar
daarbij dagelijks af. “Verder grijpen
allochtonen de kans om vrijwilligerswerk te doen. Zij leren zo sneller
Nederlands en dat vergroot hun kans
op betaald werk. Ook het onderlinge
contact en begrip wordt op deze
manier bevorderd.”
Hannie Vaessen benadrukt dat het
slechts om voorbeelden gaat. De
MeanderGroep geeft mensen op
verschillende plaatsen in de organisatie
“Dit is heel leuk en dankbaar werk”, Marcel Keerssemeeckers (48), vrijwillige chauffeur van de Bea-auto.
de kans om werkervaring op te doen.
Zo kan Meander dankzij de samenwer-
king met de sociale werkvoorziening
bijvoorbeeld huismeesters aanstellen.
13
Jaarverslag 2013
Dienstencentrum Lupinehof:
buurtgericht en laagdrempelig
Het nieuwe terras bij Lupinehof
Met ingang van 2015 wordt de functie Begeleiding vanuit de AWBZ overgeheveld
naar de WMO. Ook het aanbieden van dagactiviteiten in groepsverband valt
hieronder. Deze overgang naar een andere wijze van financiering gaat gepaard
met een forse volumekorting die al in 2014 merkbaar zal zijn.
Het uitgangspunt voor de MeanderGroep is dat er in principe in elke wijk
een dienstencentrum aanwezig is als
centraal punt voor het buurtgericht
werken. Onderdeel van dit dienstencentrum is een laagdrempelige
dagbesteding met een minimale inzet
van professionals en een maximale
samenwerking met welzijnsorganisaties, gemeente, woningcorporatie,
verenigingen en informele zorg. In
2014 moet de dagverzorging oude stijl
veranderen in zo’n nieuw dagbestedingscentrum.
14
In Dienstencentrum Lupinehof in
Kerkrade-west is men zich terdege
bewust van de komende veranderingen. “Wij organiseren van alles om de
wijk meer te betrekken bij ons dienstencentrum” vertelt Bianca Franck,
een van de medewerkers daar. “Zo
hebben we al twee maal een heel
succesvolle Burendag georganiseerd
in samenwerking met woningcorporatie HeemWonen en SGL die ook een
aantal woningen in dit complex huurt.
Ook het oktoberfeest kon rekenen op
veel belangstelling. Je merkt dat
dergelijke activiteiten mensen over de
drempel helpen. Het terras dat HeemWonen na intensief overleg met
Meander heeft aangelegd, helpt
eveneens mee. Iedereen kan daar iets
komen drinken. De samenwerking
met onze collega’s van de thuiszorg
wordt steeds intensiever. Straks
wordt dit hun uitvalbasis in de wijk en
gaat de Zichtbare Schakel hier
spreekuur houden. Ik merk nu al dat
buurtbewoners ons weten te vinden,
bijvoorbeeld als iemand onwel
geworden is of de huissleutel zoek is.
Dat is precies wat we willen: herkenbaar zijn in de wijk.”
Jaarverslag 2013
Het nieuwe zorgen
Hoe kan de MeanderGroep mensen in een kwetsbare positie op een zo doelmatig mogelijke manier ondersteunen in hun zelfredzaamheid? Dat vraagt
om slimme en creatieve oplossingen. Thuiszorgtechnologie biedt wellicht
een deel van de oplossing. ‘Het Nieuwe Zorgen’ wordt dit project genoemd
en twee wijken in Kerkrade zijn hierin de koplopers. Uiteindelijk wil Meander
‘Het Nieuwe Zorgen’ in zijn gehele werkgebied invoeren. Want nu blijkt al dat
er computerprogramma’s zijn die helpen om de zelfredzaamheid en het gevoel van veiligheid van klanten te vergroten. Zij vormen zo een zinvolle aanvulling op de reguliere thuiszorg.
Mensen
met
aandacht
iPad doet intreden in de thuiszorg
Op afstand wat kan, dichtbij wat moet
Mevrouw Sporck uit Kerkrade-zuid wil de iPad die zij via Dalila Dsouli, wijkverpleegkundige van Meander Thuiszorg, ter
beschikking heeft gekregen, al niet meer kwijt. Een deel van het fysieke contact met de medewerkers van het buurtteam
van MeanderThuiszorg heeft zij ingeruild voor beeldzorg.
Behendig vliegen haar vingers over
het scherm voor een demonstratie.
“Soms is het meer dan voldoende om
alleen even via de iPad contact te
hebben met Dalila of een van haar
collega’s. Het geeft me ook meer
vrijheid. Ik hoef niet altijd thuis te
wachten op de zorg, maar bepaal zelf
mijn zorgmomenten. Omdat ik de
verpleegkundigen en verzorgenden zo
goed ken, voelt het heel vertrouwd om
ook op deze manier contact te hebben.
Ik zou het nog fijner vinden, als ik het
ook voor alarmering zou kunnen
gebruiken. Veel moderner dan zo’n
zender om mijn nek. Daar voel ik me
nog te actief voor. De iPad heb ik toch
altijd bij de hand.”
Wijkverpleegkundige Dalila heeft
inmiddels al ruimschoots ervaring
met beeldzorg. “Via het beeldscherm
kun je bijvoorbeeld controleren of de
klant zijn medicatie heeft genomen.
Je kunt meekijken tijdens het toedienen van de insuline en checken of
iemand gegeten heeft. Het feit dat de
verpleegkundige in beeld verschijnt, is
voor veel mensen een geruststellend
idee. Je kunt dan als verpleegkundige
snel genoeg bepalen of je toch nog
even persoonlijk langs moet gaan of
niet. Cliënten voelen zich met beeldzorg zelfredzamer en wij als medewerkers kunnen op deze manier veel
efficiënter zorg verlenen. Het mes
snijdt dus aan twee kanten. De iPad is
in eerste instantie bedoeld voor het
verlenen van zorg, maar een leuke
bijzaak is dat mensen er ook mee
kunnen skypen (beeldbellen) met
familieleden die niet in de buurt
wonen. Er zitten ook andere applicaties op, zoals links naar dagbladen,
een dagelijkse prijsvraag en spelletjes. “Ik gebruik hem voor Facebook”
vertelt mevrouw Sporck. “Mijn kleinzoon reageerde verbaasd toen hij voor
de eerste keer mijn iPad zag. ‘Oma,
kun jij dat?’ vroeg hij. Al snel had hij in
de gaten dat oma prima uit de voeten
kan met haar iPad.”
15
Jaarverslag 2013
In Firenschat en Vroenhof:
Meeleven met familielid dankzij Familiekanaal
Ook om familie en kennissen van bewoners van wijkzorgcentra en verpleeghuizen op de hoogte te houden van de
activiteiten is digitale communicatie dé oplossing. In 2013
kregen de Wijkzorgcentra Firenschat en Vroenhof in Kerkrade een Familiekanaal. Met deze website worden naasten
op een laagdrempelige manier betrokken bij het wijkzorgcentrum.
Noor Lagerwey, Patricia Brull en Vera Lassauw (Activiteitenbegeleiding Firenschat) zijn enthousiast over deze
nieuwe communicatievorm. “Vaak weet familie niet wat er
allemaal gebeurt in het zorgcentrum. Nu is het voor hen
heel gemakkelijk om even te kijken welke activiteiten er
zijn, wat de openingstijden zijn van het restaurant en de
winkel, of wat het laatste nieuws hier is. Ze kunnen hun
bezoek hierop afstemmen of zich inschrijven om deel te
nemen aan een van de activiteiten.”
Deze vorm van communicatie nodigt naasten uit om aan
activiteiten deel te nemen. Door een formulier aan een
activiteit of actie te hangen kun je als locatie interactie
bewerkstelligen.
Het is voor de familie laagdrempeliger om aan te sluiten
bij een bestaande activiteit in het verpleeghuis dan om een
uur ‘ongemakkelijk bij oma op de bank te zitten’. Bovendien
voelt familie dat ze ertoe doen als ze direct een rol krijgen
in de activiteit. Rondbrengen van koffie, een rolstoel duwen
en het begeleiden van een spel geeft voldoening.
“Het Familiekanaal stimuleert de betrokkenheid bij ons wijkzorgcentrum” aldus Noor Lagerwey, Vera Lassouw en Patricia Brull van Activiteitenbegeleiding Firenschat (vlnr op foto)
De drie collega’s zijn in Firenschat samen verantwoordelijk
voor het Familiekanaal, dat ontwikkeld is door Active Info,
een internetbureau voor zorg en welzijn. “We denken dat
het ook een goed middel is om ook wijkbewoners meer te
betrekken bij het wijkzorgcentrum. Dan kan het niet alleen
familieparticipatie maar ook vrijwilligerswerk stimuleren
en dat wordt steeds belangrijker. Met de attenderingsservice waarvoor men zich kan opgeven, krijgen mensen
bericht als er nieuws is. We zien nu dat de aanmeldingen
hiervoor binnenkomen. Ook krijgen we al complimenten
van familie. ‘Echt een meerwaarde’ noemde een zoon van
een van onze bewoners het.”
Virtueel verzorgingshuis
Een van de onderdelen van het project ‘Het Nieuwe Zorgen’
binnen de MeanderGroep is het Virtueel Verzorgingshuis.
Deze internettoepassing maakt het mogelijk dat iedereen
die een rol speelt in de begeleiding van en zorg voor een
klant – professionals als huisarts en thuiszorg, de familie
en mantelzorg – actief informatie deelt. Samenwerking
tussen de deelnemers en het benutten van ieders expertise worden zo optimaal, zonder frequent persoonlijk
contact.
16
In het Virtueel Verzorgingshuis heeft de cliënt een eigen
dossier met een zorgplan dat is opgesteld in samenwerking
met huisarts, thuiszorg en mantelzorg. Zo is het voor de
cliënt en diens sociaal medisch netwerk snel duidelijk wat
de problemen zijn, welke afspraken er samen gemaakt zijn
en wat het verloop is.
Het Virtueel Verzorgingshuis is een van de nieuwe toepassingen van zorgtechnologie waardoor ouderen langer
zelfstandig kunnen wonen. MeanderGroep werkte in 2013
mee aan een pilot bij een huisartspraktijk in Landgraaf.
Jaarverslag 2013
We Helpen
Online marktplaats voor burenhulp
Boodschappen doen voor een buurvrouw die slecht ter been is, het gras maaien
bij die alleenstaande man in de straat…. Vroeger was dat allemaal heel gewoon.
Dat gevoel moet weer terugkomen, want professionele zorg wordt steeds duurder en de informele hulp kan onderling worden geregeld. Burenhulp dus, maar
dan op een nieuwe, eigentijdse manier.
MeanderGroep geeft invulling aan
deze burenhulp door middel van
deelname aan het landelijke initiatief
WeHelpen. Via een website komen
aanbieders en vragers van informele
hulp met elkaar in contact. Iedereen
die een ander wil helpen of geholpen
wil worden, kan terecht bij WeHelpen.
nl. Daarnaast biedt de website de
mogelijkheid een eigen agenda en
logboek te beheren. Deelnemers
kunnen mensen uit hun hulpnetwerk
uitnodigen om deze agenda te delen.
Zo is iedereen in één oogopslag op de
hoogte van taken, afspraken en
bezoeken.
Michel Heitlager uit Kerkrade is één
van de vrijwilligers die zich heeft
opgegeven voor het project We
Helpen. Hij helpt ouderen wegwijs te
raken op de computer. Michel werkte
jarenlang als procesoperator, maar
om gezondheidsredenen moest hij die
functie neerleggen. “Thuis zitten gaat
je ook vervelen”, vertelt hij. “Ik ben
heel graag met computers bezig, dat
is al dertig jaar een hobby van me en
op deze manier kan ik mijn hobby
nuttig inzetten. Het was in het begin
even wennen om met ouderen te
werken, omdat velen van hen nog
nooit een computer of iPad hebben
aangeraakt. Dat schept een grote
drempel voor mensen en daar moet
je ze eerst overheen zien te krijgen.
Maar als dat lukt, geeft dit werk erg
veel voldoening. Zo ben ik nu bij een
oudere heer die echt heel enthousiast
is. ‘Ik wist niet dat er zoveel mogelijk
is’ zei hij. Dat is ook het leuke: je
maakt de wereld voor ouderen een
stukje groter. En voor veel mensen is
ook het sociale contact erg belangrijk.
Er komt iemand over de vloer, waar je
een praatje mee kunt maken. Sommige
mensen vertrouwen me hun hele
levensverhaal toe!”
Behalve het landelijke initiatief
WeHelpen zijn er ook plaatselijke
projecten voor nieuwe vormen van burenhulp waarbij de MeanderGroep
nauw betrokken is, zoals Buurthulp in
Kerkrade en D’r Durpswinkel in
Simpelveld.
17
Jaarverslag 2013
Samenwerken
Meander beweegt mee met ontwikkelingen in de samenleving en levert een
actieve bijdrage aan de toekomstbestendigheid van de zorg en ondersteuning in Parkstad
Meander is een netwerkorganisatie, met een veelheid aan samenwerkingsrelaties in het domein wonen, welzijn en zorg. Wij investeren graag in ontwikkelingen, initiatieven en projecten die kansrijk zijn. Al met al is Meander
een partner in maatschappelijk ondernemerschap.
Mensen
met
aandacht
“De energie stroomde hier letterlijk binnen!”
Radar (organisatie voor ondersteuning aan volwassenen
en kinderen met een verstandelijke beperking is in 2013
gestart met dagbesteding in Wijkzorgcentrum Heereveld
van MeanderGroep in Landgraaf. Zes cliënten kregen hier
op de afdeling Facilitaire Dienstverlening een werkplek.
Mark Schellings, directeur Heereveld spreekt van een
duidelijk voorbeeld om de zorg te ontschotten. “We denken
graag in kansen en dit is een mooie kans die voor beide
partijen voordeel oplevert. Met de komst van de Radarcliënten stroomde de energie letterlijk binnen. De werkzaamheden die worden verricht variëren van de was
vouwen en afwassen tot het schoonhouden van de kantine,
de kapel en andere publieke ruimtes. De zes nieuwe
18
‘collega’s worden begeleid door twee beroepskrachten van
Radar. Er wordt hard gewerkt, maar altijd met veel plezier.”
Riet Arends, hoofd Facilitaire Dienst bij Heereveld is de
drijvende kracht achter dit project. Zij kreeg vanuit Radar
de vraag over mogelijke dagopvang. “Ik had er gelijk een
goed gevoel bij”, blikt ze terug. “Het is een schitterend
project dat voor beide partijen voordelen oplevert. Zo
hoeven wij bijvoorbeeld het wassen van de handdoeken van
bewoners niet meer uit te besteden, dat gebeurt nu allemaal in eigen huis.”
Ook de Radar-collega’s zelf zijn bijzonder in hun nopjes
met het werk, de leuke collega’s en de fijne sfeer. Ze voelen
zich al helemaal opgenomen in het team.
Jaarverslag 2013
Zorgverblijf Heigracht: een huiselijke plek voor kortdurende opvang
“Ik voel me hier erg welkom”
Mensen blijven steeds langer thuis
wonen, ook als er sprake is van een
intensieve zorgbehoefte. Daardoor
ontstaat een groeiende vraag naar de
mogelijkheid voor een tijdelijke opname. Bijvoorbeeld als herstelperiode na
een ziekenhuis-ingreep of ter ontlasting van de mantelzorg.
In 2013 opende naast het Atrium MC in
Kerkrade (in de voormalige Vroedvrouwenschool) de nieuwe locatie
Heigracht zijn deuren. Heigracht is
een zorgverblijf voor kortdurende
opvang voor ouderen en chronisch
zieken. Het zorgverblijf is een initiatief
van MeanderGroep Zuid-Limburg en
Atrium MC. Ook HOZL (Huisartsen
Oostelijk Zuid-Limburg) ondersteunt
het project en wil Heigracht op termijn
deel uit laten maken van het eerstelijnsplus-centrum in Kerkrade.
Heigracht heeft tot doel onnodig
ziekenhuisverblijf te voorkomen of te
verkorten en helpt mensen langer
zelfstandig thuis te wonen. Daarnaast
biedt Heigracht een tijdelijke oplossing voor patiënten uit het ziekenhuis
die medisch-specialistisch zijn
uitbehandeld, maar waarvoor nog
geen vervolgvoorziening beschikbaar is.
De 84-jarige mevrouw Lubbers uit
Heerlen kwam door een loszittende
stoeptegel lelijk ten val en liep een
armbreuk op. In het ziekenhuis was ze
na een week uitbehandeld, maar
terug naar huis was geen optie.
Mevrouw Lubbers vertelt: “ Van mijn
vijf kinderen woont er maar een in
Limburg en die kan er ook niet altijd
zijn. Ik kan mezelf niet verzorgen zo,
dus er moest een tussenoplossing
komen. Die deed zich gelukkig gauw
voor in Heigracht. Ik was blij dat ik
hier direct terecht kon.” Vanaf het
moment dat mevrouw Lubbers intrek
heeft genomen in Heigracht voelt ze
zich er thuis. “Natuurlijk verlang ik
ernaar om écht weer naar huis te
kunnen, maar in mijn situatie nu is dit
een prima alternatief. Wat me gelijk
opviel is dat niemand hier in uniform
loopt en huiselijkheid voorop staat. Zo
ontzettend anders en fijner dan in het
ziekenhuis! Iedereen is aardig en ik
word hier prima verzorgd. De momenten dat je samen eet of een gezelschapsspel speelt, maken dat de
dagen vrij snel voorbij gaan. Ik heb
een eigen kamer met televisie, die
privacy vind ik ook fijn.”
Hetty Corstjens, manager van Hei-
gracht vult aan: “Voor de patiënt is het
beter te herstellen in een huiselijke
omgeving dan in een ziekenhuisbed.
In Heigracht staat die huiselijke sfeer
centraal. Mensen ervaren dat ook
echt zo, dat krijgen we terug in de
reacties van bewoners.” Boven de
receptie hangt een breed scala aan
bedankkaartjes van bewoners die er
reeds verbleven.
Zorgverblijf Heigracht beschikt over
17 kamers, waaronder enkele echtparenkamers. Naast huiselijkheid is er
veel aandacht voor gastvrijheid,
privacy, zinvolle dagbesteding en
natuurlijk professionele verzorging en
behandeling. De MeanderGroep is
verantwoordelijk voor huisvesting,
hoteldiensten en het zorgteam. Een
specialist ouderengeneeskunde of
nurse practitioner van MeanderGroep
vormt de verbindende schakel naar de
huisartsen. De huisarts blijft betrokken bij de behandelzorg gedurende
het tijdelijk verblijf. In geval van
complexe zorgvragen zet MeanderGroep zo nodig gespecialiseerd
verpleegkundigen in.
19
Jaarverslag 2013
Academische Werkplaats Ouderenzorg
Geen wetenschap op afstand
Het symposium ‘Dementiezorg in Europa’ vond plaats bij de MeanderGroep.
MeanderGroep is lid van de Academische Werkplaats Ouderenzorg ZuidLimburg. Hier werken zorgverleners,
managers, bestuurders, opleiders en
onderzoekers samen aan het verbeteren van de kwaliteit van leven en welzijn van ouderen. De werkplaats vormt
een optimale infrastructuur voor het
delen van praktische ervaringen en
wetenschappelijke kennis. In deze
unieke opzet met multidisciplinaire
samenwerking en duo-aanstellingen
zijn kruisbestuivingen mogelijk waardoor ruimte ontstaat voor innovatie.
Met deze werkwijze loopt ZuidLimburg (inter)nationaal voorop.
Dr. Hilde Verbeek, docent en onderzoeker bij de afdeling Health Services
Research van de Universiteit Maastricht, is sinds maart 2013 een dag per
week gedetacheerd bij de MeanderGroep. Zij heeft hier de taak overge-
20
nomen van professor Jan Hamers en
belichaamt bij Meander de samenwerking tussen wetenschap en
ouderenzorg. “Meander is een van de
voorlopers op dit gebied. Al in 1998
werd hier (toen heette de organisatie
nog SVB) de werkgroep Zorgonderzoek opgericht. En nog steeds buigen
we ons in deze werkgroep over
antwoorden die de wetenschap kan
geven op problemen in de praktijk en
zorgen we ervoor dat uitkomsten van
wetenschappelijk onderzoek toepasbaar zijn in de zorg. Het bevorderen
van de zelfredzaamheid bij kwetsbare
ouderen is binnen Meander een
belangrijk onderzoeksthema.”
Begin november 2013 was in het
hoofdkantoor van de MeanderGroep
een uitverkocht symposium ‘Dementiezorg in Europa’ van de Academische Werkplaats Ouderenzorg ZuidLimburg. Hier werden de resultaten
bekend gemaakt van een internationale studie onder leiding van de
Universiteit Maastricht, waarbij in
Nederland, Duitsland, Engeland,
Estland, Finland, Frankrijk, Spanje en
Zweden de situatie van tweeduizend
mensen met dementie die zich in de
overgangsfase ‘van thuis naar het
verpleeghuis’ bevonden, werd onderzocht. Ook medewerkers en klanten
van Meander hebben deelgenomen
aan het onderzoek. In Europa blijkt
geen eenduidige reden te bestaan
waarom mensen met dementie in een
verpleeghuis worden opgenomen.
Verder is de variatie in kwaliteit van
leven, kwaliteit van zorg en ervaren
belasting door mantelzorgers groot.
In vergelijking met de andere landen
scoort Nederland over de hele lijn
bovengemiddeld.
Jaarverslag 2013
“Iedereen moet gelijke kansen krijgen”
Bondgenootschap Parkstad tegen
Laaggeletterdheid
In Parkstad is 16 tot 18 % van de bevoking laaggeletterd.
Daarmee scoort deze regio landelijk heel hoog. Ed Breukers, tot 2014 directeur Meander Hulp Thuis, erkent het
probleem, maar zegt tegelijk dat het lastig is om aan te
pakken.
Diverse partijen in Parkstad hebben nu de handen ineen
geslagen en een bondgenootschap opgericht tegen laaggeletterdheid. Samen willen ze die cijfers omlaag krijgen.
Ed Breukers erkent dat het geen specifiek probleem van
Meander is, maar een probleem dat de samenleving
aangaat. “Daarom ook dat we dit op Parkstadniveau willen
aanpakken”, aldus de directeur.
Taalplezier
Het bondgenootschap wordt gevormd door diverse partijen,
Ed Breukers
“Naast lezen, rekenen,
schrijven is computervaardigheid tegenwoordig
een basisvoorwaarde voor
participatie op de arbeidsmarkt.”
waaronder bijvoorbeeld gemeenten, het bedrijfsleven,
woning- en zorgcorporaties en maatschappelijke organisaties, bibliotheken en peuterseelzalen. Het primaire doel is
laaggeletterdheid te verminderen, door samen bekendheid
te geven aan het probleem en de laaggeletterden helpen
hun weg te vinden naar een taalcursus. Dat idee lijkt
betrekkelijk eenvoudig, maar niets is minder waar. Want
probeer mensen maar zover te krijgen dat ze zich voor zo’n
cursus aanmelden. Bijna niemand wil openlijk toegeven dat
hij of zij niet kan schrijven en lezen. En daarbij komt: hoe
bereik je deze groep mensen. Je kunt ze geen folder of
brief meegeven. Een ander belangrijk doel is laaggeletterdheid te voorkomen, door bijvoorbeeld taalplezier te stimuleren bij kinderen.
Samenwerken
Een geletterde beroepsbevolking is essentieel voor een
goed functionerende economie; vandaar dat het bondgenootschap als geroepen komt. Ed Breukers: “Lezen,
rekenen, schrijven en digitale vaardigheden zijn dé basisvoorwaarden voor elk individu om te kunnen functioneren
in de samenleving en op de arbeidsmarkt, om goed en
adequaat te kunnen en durven participeren. Ook thuishulpen
kunnen niet zonder deze vaardigheden, denk bijvoorbeeld
aan het bijhouden van het thuiszorgdossier. Alleen door
samen te werken kan laaggeletterdheid effectief en
structureel worden aangepakt. Daar gaan we ons de
komende jaren sterk voor maken!”
Meander Winkel
De Meander Winkel heeft een breed aanbod aan artikelen
op het gebied van zorg, welzijn en veilig leven. Producten
voor jong én oud die het leven een stuk gemakkelijker maken.
In 2013 opende de tweede vestiging van de Meander
Winkel. Deze is gevestigd in Kerkrade, aan de Kapellaan
11a tegenover de Hamboskliniek. Maar ook kwam de
Meander Winkel met een gebruiksvriendelijke en overzichtelijke website: www.meanderwinkel.com.
Aan het einde van het verslagjaar breidden MeanderGroep
en Vegro hun samenwerking op het gebied van hulpmiddelenverstrekking verder uit. De samenwerking houdt in dat
Vegro, onder de vlag van Meander, de exploitatie van de
Meander Winkels en de uitleen van de hulpmiddelen op
zich heeft genomen. Met de samenwerking is een kwalitatief hoogwaardige dienstverlening op het gebied van
hulpmiddelenverstrekking en een sterke winkelformule
neergezet.
21
Jaarverslag 2013
Nieuw rol huisarts in Firenschat
“De wijkgerichte aanpak moet ook kunnen worden voortgezet als mensen met dementie niet meer thuis kunnen wonen” aldus Mieke Franssen
(directeur Firenschat) en Jasper Trietsch (huisarts in gezondheidscentrum Terwinselen).
In Wijkzorgcentrum Firenschat is een proef gestart waarin de huisarts van Gezondheidscentrum Terwinselen de medische zorg verleent aan bewoners met
dementie. De huisarts werkt daarbij samen met de specialist ouderengeneeskunde van Meander.
In dit proefproject verleent de huisarts medische zorg aan bewoners van
woongroep De Wilg. De huisarts
wordt ingeschakeld voor reguliere
geneeskundige zorg, de specialist
ouderengeneeskunde (vroeger:
verpleeghuisarts) wordt ingezet voor
zijn specifieke kennis op het gebied
van ouderengeneeskunde. Beide
professionals maken optimaal gebruik van elkaars kennis.
De proef wordt geëvalueerd in juni
2014. Dan wordt besloten of deze
manier van werken wordt voortgezet
voor álle woongroepen voor bewoners
met dementie van Firenschat.
22
Tot nu toe draagt een huisarts zijn
patiënten die verhuizen naar een
verpleeghuis, over aan de specialist
ouderengeneeskunde (SOG) die daar
werkzaam is. De SOG wordt hoofdbehandelaar van de bewoner, de huisarts verdwijnt uit beeld. Deze werkwijze sluit niet meer aan bij de
ontwikkelingen in zowel de eerstelijnszorg als de intramurale zorg:
• In Parkstad worden wonen, welzijn
en zorg steeds meer wijkgericht
aangeboden. Zorg voor mensen met
dementie vormt daar een onderdeel
in. De wijkgerichte aanpak moet ook
kunnen worden voortgezet als
mensen met dementie niet meer
thuis kunnen wonen. Het wijkzorgcentrum wordt immers steeds meer
een voorziening gericht op de buurt.
• Door samenwerking met de huisartsen kan efficiënter gebruik worden
gemaakt van de expertise en inzet
van SOG, zowel bij thuiswonende
ouderen als bij ouderen in de
verpleeghuissetting.
Firenschat vervult deze wijkfunctie in
Kerkrade-West en werkt daarin nauw
samen met diverse partijen, waaronder de huisartsenpraktijken. In de
entree van het wijkzorgcentrum is
zelfs een ruimte gecreëerd waar
huisartsen spreekuur gaan houden
voor bewoners.
Jaarverslag 2013
Meander Kraamzorg gaat op in nieuwe BV
Het aantal baby’s dat wordt geboren in Limburg daalt. Kleine
kraamzorgpartijen treden toe tot de markt en de concurrentie wordt groter. Tegelijk staat het kraamzorgtarief
door overheidsregelingen sterk onder druk. Deze roerige
tijden waren de reden dat de kraamzorg binnen MeanderGroep anders moest worden ingevuld. Al eerder sloegen
Meander Kraamzorg en Kraamcentrum Schellings de handen ineen tot samenwerking en sinds 1 januari 2014 is daar
een derde partij aan toegevoegd: GroenekruisDomicura
Kraamzorg.
De drie organisaties vormen een nieuwe BV: Geboortezorg
Limburg. “Samen zijn we klaar voor de toekomst”, zegt
Joke Verbugt, directeur/bestuurder van de nieuwe organisatie. Al maken ze er geen onderdeel meer van uit, toch
blijft er nog een duidelijke link naar de moederorganisaties.
Niet alleen blijven de merknamen in de markt bestaan,
maar ook zijn MeanderGroep en GroenekruisDomicura
voor 50% aandeelhouder in de nieuwe BV. De kraamverzorgenden blijven zoveel mogelijk hun werk doen in de
gebieden waar ze dat gewend zijn: Meander Kraamzorg
vanuit Parkstad, Kraamcentrum Schellings in de Westelijke
Mijnstreek en GroenekruisDomicura in het Heuvelland en
Maastricht.
Schaalvergroting
“Als kraamzorginstelling moet je aan bepaalde eisen
voldoen: van een goed functionerend bedrijfsbureau tot
een 24-uurs bereikbaarheidsdienst. Of je nu honderd
kraambedden per jaar hebt of drieduizend, het moet goed
geregeld zijn. Door middel van schaalvergroting hoeven we
deze kosten maar één keer te maken. Als grote organisatie
heb je bovendien een sterkere marktpositie en daardoor
kun je meer garanties geven en is er ook meer ruimte voor
innovatie. Maar ook de samenwerking in de keten met de
verloskundigen, verloopt veel efficiënter. Eerst werden
verloskundigen door alle drie de organisaties apart
bezocht, nu volstaat 1 bezoek. Dat werkt voor alle partijen
fijner”, licht Joke Verbugt toe.
23
Jaarverslag 2013
Kwaliteit
Binnen de MeanderGroep onderscheiden we binnen het kwaliteitsbeleid
‘goed leven’ en ‘veilig leven’. ‘Goed leven’ gaat over tevredenheid, comfort,
bejegening, keuzevrijheid, autonomie, voorzieningen en gastvrijheid. ‘Veilig
leven’ gaat over deskundigheid, professionaliteit, risicomanagement en verantwoorde zorg. Beide kwaliteitsdomeinen hebben hun eigen dynamiek en
dienen in balans te zijn. Over het algemeen zullen aspecten van ‘veilig leven’
een meer top-down en protocollair karakter hebben. Datgene wat met ‘goed
leven’ te maken heeft, ontstaat in de dialoog tussen klant en aanbieder en
heeft het karakter van maatwerk of couleur lokale.
Mensen
met
aandacht
Meander behaalt uitstekend resultaat
bij HKZ toetsing
In oktober hebben HKZ auditoren een aantal dagen bij
MeanderGroep rondgelopen. Ze gaven aan dat ze vooral
enthousiasme en een hoge mate van professionaliteit hadden ervaren tijdens de gesprekken.
Verder heeft Meander aangetoond voortdurend te werken
aan kwaliteitsverbetering met als belangrijkste doel de
klanttevredenheid en veiligheid te verhogen. De auditoren
vinden dat er ten opzichte van vorig jaar opnieuw een
enorme verbetering zichtbaar is.
De toetsing is uitgevoerd bij alle onderdelen van Meander,
JGZ, Kraamzorg, Maatschappelijke Dienstverlening,
Verpleging en Verzorging intra en extramuraal, GTB en
Hulp bij het Huishouden. Dit is het vierde jaar dat deze toetsing is uitgevoerd. In tegenstelling tot vorig jaar zijn nu ook
de ondersteunende diensten getoetst. Ook deze diensten
hebben het afgelopen jaar stappen gezet die hebben
bijgedragen tot het behalen van dit resultaat. De auditoren
gaven voor de hele organisatie een positief advies af voor
het HKZ-certificaat.
Kraamverzorgenden scoren een 9
Begin 2013 hebben de klanten van Meander Kraamzorg en
Kraamcentrum Schellings meegedaan aan een landelijke
klantentoetsing, de zogenaamde CQ index.
Ze kregen een uitgebreide vragenlijst, waarin onder andere
de kwaliteit en de bejegening van de kraamverzorgenden
en de samenwerking met de verloskundige aan de orde
24
kwamen. Daarnaast werd ook getoetst op de tevredenheid
over de continuïteit van de zorgverlening.
Hieruit is gebleken dat de ondervraagden over beide
kraamcentra zeer tevreden waren. Beiden kregen een 8,6
gemiddeld voor de organisatie en de kraamverzorgenden
scoorden bij beide organisaties een 9,0. Deze cijfers liggen
hoger dan bet landelijke gemiddelde.
Jaarverslag 2013
‘Bandenloze’ zorg kan en moet
Math Gulpers (links) is in 2013 gepromoveerd aan de Universiteit Maastricht.
Het vastbinden van bewoners van verpleeghuizen in Nederland zou compleet afgeschaft moeten en kunnen
worden. Tot die conclusie komt Math
Gulpers, directeur van Verpleeghuis
Lückerheide in Kerkrade in een wetenschappelijke lange termijn evaluatie van de invoering van de methode
‘EXBELT’ in verpleeghuizen. Op vrijdag 19 april 2013 promoveerde hij
hierop aan de Universiteit Maastricht.
“De Exbelt-methode omvat een
combinatie van maatregelen” vertelt
Math Gulpers. “Een beleidswijziging
waarbij het gebruik van fixatiebanden
verboden is; intensieve scholing van
zorgverleners in effecten van vrijheidsbeperking en in een alternatieve
aanpak; advies van gespecialiseerde
verpleegkundigen en beschikbaarheid
van alternatieve middelen, zoals
heupbeschermers, infrarood alarmsystemen en verstelbare hoog-laagbedden. Maar ook het stimuleren van
bewegen is heel belangrijk.” De methode
blijkt te werken én er blijken niet
meer valincidenten door bewoners te
zijn, of daaruit voortkomende verwondingen. Daarnaast blijkt de methode
goed te werken in de praktijk en zijn
zowel medewerkers als naasten van
de bewoners positief. Dat pleit voor
een verdere verspreiding van EXBELT
in andere Nederlandse verpleeghuizen. Naar schatting wordt in Nederland gemiddeld 12% van de verpleeghuisbewoners vastgebonden (‘fixeren’
in vaktermen). Math Gulpers:
“De aandacht voor het niet-vastbinden
mag geen moment verslappen: het
moet vast onderdeel van het beleid en
de begeleiding van de medewerkers
worden. Het beeld dat niet-fixeren
gevaarlijk zou zijn, is namelijk heel
hardnekkig.”
MeanderGroep is één van de voorvechters van meer bewegingsvrijheid
voor mensen met dementie. Ieder
mens wil vrij zijn om te gaan en te
staan waar hij wil. Bovendien is
voldoende beweging gezond, niet
alleen voor botten en spieren, maar
ook voor het denkvermogen, het
dag-nachtritme en het humeur.
Daarnaast hebben vrijheidsbeperkende maatregelen die toegepast
worden in de zorg voor mensen met
dementie, vaak ernstige gevolgen.
MeanderGroep mag zich sinds begin
2013 een fixatievrije zorginstelling
noemen. Alle verpleeghuizen en
zorgcentra van Meander ontvingen
van de Innovatiekring Dementie (Idé)
de hoogste onderscheiding hierin.
Dat wil zeggen dat geen onrustbanden,
verpleegdekens en spanlakens
gebruikt worden en de grootst mogelijke terughoudendheid betracht
wordt met versuffende medicatie.
In totaal waren er op dat moment in
Nederland 13 stichtingen / organisaties, waarvan Meander de grootste
is, die deze onderscheiding ontvangen hebben.
25
Jaarverslag 2013
Medewerkersraadpleging
In april 2013 konden medewerkers
deelnemen aan de medewerkersmonitor, een digitale vragenlijst over de
werkbeleving. Het onderzoek is uitgevoerd door Benchmark voor de Zorg.
Uiteindelijk hebben bijna 1500 medewerkers de vragenlijst ingevuld, dat is
24% van alle medewerkers. Daarmee
scoort Meander lager dan het landelijke gemiddelde (42%).
De uitslag is zeer positief. Meander
scoort deze keer weer beter dan de
vorige keer in 2010 en toen was de
score al aan de hoge kant. De medewerkers die de vragenlijst ingevuld
hebben, zijn van mening dat Meander
op cliëntgerichtheid hoog scoort. Zo
vindt men dat de zorg voor cliënten
een 8 verdient en de inspraak en het
overleg met cliënten een 9.
Uit de score blijkt dat medewerkers
van mening zijn dat de aantrekkelijkheid van het werk is toegenomen.
Zelfstandigheid in het werk, de
communicatie en de ondersteuning bij
de ontwikkeling scoren goed.
Uit de medewerkersraadpleging blijkt
verder dat de medewerkers die de
lijst ingevuld hebben, Meander als
werkgever een 8 geven.
Meldcode huiselijk geweld
en kindermishandeling
De Meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling is sinds juni 2013
wettelijk verplicht voor professionals
die werkzaam zijn in zorg, welzijn, onderwijs, jeugdzorg en justitie.
De Meldcode bevat een vijf-stappenplan dat de beroepskracht begeleidt
bij het proces vanaf het eerste vermoeden tot aan de beslissing over het
doen van een melding van (vermoedelijk) geweld (kindermishandeling,
ouderenmishandeling, eerwraak).
Huiselijk geweld is geweld dat door
iemand uit de huiselijke kring van het
slachtoffer wordt gepleegd, bijvoorbeeld door een gezins- of familielid,
een huisvriend of een (ex-)partner.
Denk bij huiselijk geweld aan lichamelijk geweld, psychische mishandeling, verwaarlozing, seksueel misbruik, schending van rechten of
financiële uitbuiting. Iedereen kan
slachtoffer zijn van huiselijk geweld:
vrouwen, mannen, kinderen en
ouderen. Het is belangrijk dat profes-
sionals signalen herkennen en weten
wat ze met deze signalen kunnen
doen Maar dat is vaak niet gemakkelijk. ‘Hoe maak je dat nu bespreekbaar
bij een klant?’ ‘Straks mogen we
misschien niet meer naar binnen, wat
gebeurt er dan?’ ‘ Is het niet in strijd
met ons beroepsgeheim?’ Om de
medewerkers bij deze en andere
vraagstukken te ondersteunen, komt
er per 1 januari 2014 binnen Meander
een Centrale Commissie huiselijk
geweld en kindermishandeling.
De positieve krachten van ouders benutten
In 2013 zijn vijf medewerkers van Meander Gespecialiseerde Thuisbegeleiding (GTB) geaccrediteerd voor de
opvoedingsmethodiek Triple P (Positief Pedagogisch Programma). Deze
methode ondersteunt ouders bij het
aanleren van een positieve opvoedstijl, waardoor gedragsproblemen
verminderen.
Uitgangspunt is het vergroten van de
positieve krachten die ouders zelf
hebben. GTB-er Bram Vaessen legt
uit: “Ouders worden gestimuleerd
26
mee te denken over de aanpak van
problemen en zelf een plan van
aanpak te maken. Vaak beseffen
ouders niet dat zij zelf de kracht
hebben om tot de meest vindingrijke
en adequate oplossingen te komen.
Hierin verschilt Triple P dan ook van
andere methodes”. Via onder meer
het Centrum voor Jeugd en Gezin, het
consultatiebureau, de schoolarts of
de peuterspeelzaal worden ouders
geattendeerd op de methode.
Ook binnen Meander Jeugdgezondheidszorg wordt sinds vorig jaar
gewerkt volgens de Triple P methode.
Alle artsen en verpleegkundigen zijn
geschoold op respectievelijk niveau 2
en 3. Saskia Antwerpen, manager
JGZ, legt uit: “Niveau 2 staat voor
kortdurend advies op het consultatiebureau en niveau 3 voor huisbezoeken. Vanaf niveau 4 zit je echt op het
vlak van de hulpverlening en dat is
niet wat JGZ doet. Wanneer de gedragsproblemen bij een kind zodanig
zijn dat niveau 4 vereist is, schakelen
wij onze collega’s van GTB of de
medewerkers van Xonar in.”
Jaarverslag 2013
Jaarrekening
Meander heeft het boekjaar 2013 afgesloten met een resultaat van € 567.916,-, hetgeen aanzienlijk minder is dan de ruim
€ 3,3 mln. van 2012. Voor dit lagere resultaat zijn twee belangrijke oorzaken te noemen. Door plannen rondom Wijkzorgcentrum
Bocholtz moest er een bedrag van € 3 mln. versneld worden afgeschreven op deze locatie. Daarnaast is er, als gevolg van
reorganisatie, een voorziening gevormd voor wachtgeldaanspraken ter grootte van ruim € 1 mln. Als we het resultaat
corrigeren voor deze twee posten, dan bedraagt het genormaliseerde resultaat € 4,6 mln. hetgeen dan toch nog € 2,2 mln.
minder is dan het genormaliseerde resultaat over 2012. Deze teruggang in resultaat is vrijwel volledig te wijten aan een
korting op de AWBZ-tarieven.
Het vermelden waard is dat in de jaarrekening 2013 een zgn. ‘stelselwijziging’ is doorgevoerd met betrekking tot de voorziening
‘groot onderhoud’. Deze voorziening is in 2013 opgeheven en toekomstig groot onderhoud zal worden geactiveerd. Bij een
stelselwijziging dienen ook de vergelijkende cijfers (in dit geval 2012) aangepast te worden. Deze zijn derhalve op sommige
onderdelen niet meer vergelijkbaar met de cijfers in de jaarrekening 2012.
Als gevolg van het positieve resultaat in 2013 en de genoemde stelselwijziging is de solvabiliteitspositie gestegen naar 29,9%.
Het volledige Jaarverslag 2013 van de MeanderGroep is terug te vinden op onze website en op
www.jaarverslagenzorg.nl.
Mensen
met
aandacht
Balans per 31 december (alle bedragen in euro’s)
Activa
2013
2012
Vaste activa
Materiële vaste activa
80.081.959
85.645.232
Financiële vaste activa
239.552
412.817
80.321.511
Vlottende activa
Voorraden
64.277
157.541
Onderhanden werk
317.487
Vorderingen
12.196.313
7.693.912
Liquide middelen
291.249
624.868
12.869.326
Totaal93.190.837
Passiva
2013
86.058.049
8.476.321
94.534.370
2012
Eigen vermogen
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
26.039.688
24.191.569
Niet collectief gefinancierd vermogen
1.846.232
3.126.435
27.885.920
Voorzieningen 2.117.922
Langlopende schulden31.001.051
Kortlopende schulden32.185.944
Totaal93.190.837
27.318.004
1.050.212
29.989.856
36.176.298
94.534.370
27
Jaarverslag 2013
2
0
1
2
2 01 3
Resultatenrekening (alle bedragen in euro’s)
2013
2012
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 140.691.740 134.282.072
Niet gebudgetteerde zorgprestaties 32.731.395 33.663.282
Subsidies 5.752.931 5.721.523
Overige bedrijfsopbrengsten 8.306.258 7.842.594
Som der bedrijfsopbrengsten 187.482.324 181.509.471
Personeelskosten 141.266.705 132.595.912
Afschrijvingskosten 8.115.107 8.421.700
Bijzondere waardeverminderingen 3.000.000 1.303.691
Overige bedrijfskosten 33.035.733 33.620.806
Som der bedrijfskosten 185.417.545 175.942.109
2.064.779 Financiële baten en lasten -1.496.863 Resultaat uit gewone bedrijfsvoering 567.916 De doelstelling van MeanderGroep Zuid Limburg
De MeanderGroep is er voor iedereen; jong en oud,
arm en rijk, ziek en gezond. Om die reden bieden
wij diensten aan waar onze klanten hun hele leven
gebruik van kunnen maken, op het gebied van
preventie, welzijn, wonen, zorg en gemak.
Meander is, als maatschappelijk ondernemer,
werkzaam in de regio Parkstad en aangrenzende
gebieden. Ervan uitgaande dat ouderen en
chronisch zieken veel waarde hechten aan
onafhankelijkheid en veiligheid, bieden wij 24 uur
per dag diensten bij mensen thuis (brengdiensten)
en dicht bij huis (haaldiensten) aan. Voor de kleine
groep waarvoor zelfstandig wonen niet meer
haalbaar is, bieden wij woonvoorzieningen aan;
waar mogelijk kleinschalig en per wijk opgezet.
MeanderGroep bestaat uit mensen met
aandacht voor:
- Meander Beschut en Beschermd Wonen
- Meander Thuiszorg
- Meander Kraamzorg
- Meander Jeugdgezondheidszorg
- Meander Paramedische Dienst
- Meander Maatschappelijke Dienstverlening
- Meander Zorgservice
- Meander Wonen
-2.198.797
3.368.565
Colofon
Tekst
Carolien Beaujean
Harriët Blaas
Karin Burhenne, BC communicatie & tekst
Fotografie
Ab Broersma
Wim Smeets
Sander Hulzenboom
Grafische verzorging
Schrijen Lippertz, Voerendaal
Correspondentieadres
MeanderGroep Zuid-Limburg
Postbus 2690
6401 DD Heerlen
[email protected]
www.meandergroep.com
Oplage
1.000
28
5.567.362

Download Report