Nieuwsbrief januari 2014:

Nieuwsbrief januari 2014:
Op 29 november hebben we als Frisian Investors de eerste certificaathouders vergadering
gehouden. Met een opkomst van meer dan 90% van alle certificaathouders kan gerust van een
succes worden gesproken. De cijfers en de stand van zaken zijn doorgenomen en er is
vooruitgeblikt op 2014. Onze nieuwe Roemeense pachter hield een presentatie over zijn boerderij
en zijn visie op landbouw in Roemenië. Uit de belangstelling, de vragen en de discussies werd
maar weer eens bevestigd dat we niet een soort beursgenoteerd aandeel zijn, maar een
gezamenlijke investering van betrokken deskundige mede investeerders. Het mag dan ook voor
zich spreken dat de geanimeerde discussies tussen en met collega ondernemers tot ver na het
einde van de officiële deel duurden. Zo draagt onze gezamenlijk onderneming niet alleen bij aan
de landbouw in Roemenië, maar ook aan kennis en netwerken in Nederland.
Het jaar 2013 kan voor Roemeense akkerbouw de boeken in als een jaar met goede opbrengsten
en redelijke prijzen. Iets lagere prijzen dan in 2012, maar door de hogere gemiddelde opbrengsten
per saldo voor veel akkerbouwbedrijven een goed jaar. Dus ook een jaar waar de grondhonger
vanuit bestaande bedrijven en de prijzen van landbouwgrond verder stegen.
Zelfs sneller dan verwacht (zie ook nieuwsbrief november)
Qua pachtinkomsten en qua kosten lag Frisian Investors in 2012 en de eerste helft van 2013 goed
op schema. De mogelijkheden om aan te kopen en de aankoopsnelheid van Frisian Investors
bleven iets achter bij de begroting. Mede omdat we qua prijs niet tegen ons zelf op willen bieden.
Om tegen acceptabele prijzen door te groeien zijn ook aangrenzende gemeenten en gemeenten in
de regio onderzocht. Op dit moment werken we samen met een boerderij, die voor meer dan 1.000
hectare aan langjarige pachtcontracten heeft. In deze boerderij nemen ook een aantal
initiatiefnemers van Frisian Investors deel in zowel het aandelenkapitaal als in het management.
Omdat voor pachters sinds 2011 al een voorkeursrecht geldt krijgt deze boerderij regelmatig grond
tegen aantrekkelijke prijzen te koop aangeboden. Frisian Investors koopt dan deze grond en
verpacht ze tegen marktconforme prijzen terug aan de boerderij. Op die manier kan Frisian
Investors tegen acceptabele prijzen, geconcentreerder en met een bekende pachter kopen. De
boerderij kan investeren in groei van de exploitatie en heeft zekerheid van de grond. Door de
Roemeense manager en de betrokkenheid van de initiatiefnemers doen we ook rond deze
boerderij de nodige kennis en contacten op.
De prijs van de certificaathouders van Frisian Investors steeg met de grondprijzen mee van 1.000
euro in de tweede kapitaalronde naar 1.200 euro in de derde kapitaalronde, die 1,2 mln. euro groot
is. Sinds de derde kapitaalronde in november van start is gegaan in binnen twee maanden bijna de
helft van de derde ronde volgetekend en volgestort.
De EU subsidie stijgt in lijn met de verwachtingen in 2014 verder naar ca. 140 euro in ons gebied
(80 euro in 2007).
STAK (Stichting administratiekantoor) Frisian Investors, AntwoordNummer 181, 1300 VC Almere Hout.
E-mail: [email protected] Internet: www.FrisianInvestors.nl KvK: 56586221
Een wet waarbij voorkeursrechten zouden gaan gelden is recent afgestemd. Het voorkeursrecht
zou gelden voor erfgenamen, aangrenzende perceeleigenaren, jonge boeren in de gemeente,
mede leden van boeren(water)coöperaties en in enige instantie de Roemeense overheid. Het
voorkeursrecht zou kunnen worden uitgeoefend door te reageren op biedingen die publiekelijk
bekend werden gemaakt via gemeentehuis en via het internet.
Of en hoe die wet er uiteindelijk komt is nog niet bekend. De effecten van die mogelijke wet zijn
dus ook lastig te voorspellen. Men is het er wel over eens dat de bureaucratie en kosten van het
aankoopproces toe zouden nemen. Aan de andere kant zijn professionele kopers in het voordeel.
Bovendien ontstaat er door het publiceren van transacties een transparantere, bredere markt. Tot
slot zijn partijen die grond in een rechtsvorm, SRL, hebben ondergebracht in het voordeel. Op
overdracht van aandelen van de SRL zou het voorkeursrecht niet van toepassing zijn, boven op
het reeds bestaande voordeel dat overdracht van aandelen al voordeliger was dan overdracht van
losse percelen en pachtcontracten.
Ook in andere opzichten is te merken dat landbouw en landbougrond hoger op de politieke agenda
komen in Roemenië. Voor landtransacties moet een perceel geregistreerd worden bij het kadaster.
Waar wij dit altijd al deden, zullen nu ook andere partijen moeten inmeten en registreren en
daarvoor ook kosten moeten maken. Om in gebruik tot grote percelen te komen ruilden grotere
boeren tot nu toe hun eigendom en pachtpercelen onderling uit op mondelinge basis. De
onderlingn afspraken konden van jaar tot jaar verschillen, waardoor niet altijd helder was wie waar
werkte. APIA, de organisatie die EU subsidies verstrekt, vraagt steeds meer dat dit soort
afspraken wordt vastgelegd. Beide maatregelen dragen bij aan een gelijk speelveld en aan
versnelde transparantie en zekerheid op de grondmarkt in Roemenië.
- We blijven samen met onze pachters landruil en landverbetering stimuleren
- Door de –mogelijk toenemende- voorkeursrechten van pachters ook meer samenwerking bij
aankoop van land
- We blijven selectief aankopen.
- Naast aankoop van kleinere percelen wordt ook gekeken naar aankoop van grotere ‘blokken’.
Die zijn (en blijven) duurder, maar leveren minder nawerk en een hogere pacht op.
- Afhankelijk van de aankoopmogelijkheden verwachten we in 2014 en 2015 een dusdanige groei
dat de vierde kapitaalsronde nodig zal zijn.
- De prospectus voor wordt de volgende kapitaalsronde aangepast aan de AFM-eisen.
Met vriendelijke groet,
het management van Frisian Investors,
Minne Lettinga 06 - 518 51 160
Johannes Houtsma 06 – 539 60 177
Frans Schreiber 06 – 200 13 744
STAK (Stichting administratiekantoor) Frisian Investors, AntwoordNummer 181, 1300 VC Almere Hout.
E-mail: [email protected] Internet: www.FrisianInvestors.nl KvK: 56586221

Download Report