Beleidsplan 2014-2015

BE LEI DSVIS IE 2014 – 2015
Samenvatting
Voor het komende jaar heeft de Wetswinkel onder meer de volgende doelstellingen:

De mogelijke uitbreiding naar Almere Poort onderzoeken.

Benoemen van nieuwe bestuursleden.

Aantrekken van nieuwe (SHB) vrijwilligers.

Een vermindering van vaste financiële lasten.

Mogelijkheden tot fondsenwerving intensiveren.

Verbeteren van de interne informatiesystemen.
Algemeen
Stichting Wetswinkel heeft als officiële doelstelling: (juridische) ondersteuning in de ruimste zin van
het woord. Naast en vanuit deze (juridische) advisering heeft de Wetswinkel eveneens een
preventieve rol maar meer, en in steeds toenemende mate heeft de Wetswinkel een
ondersteunende en (vaak langdurige) begeleidende rol. Met deze begeleidende en ondersteunende
rol beoogt de Wetswinkel de weerbaarheid en zelfredzaamheid van cliënten te vergroten. Veel
aandacht kan dankzij betrokken vrijwilligers, de Wetswinkel geven aan deze begeleidende en
ondersteunende rol.
Het ondersteuning en begeleiding van cliënten met financiële problemen heeft in toenemende mate
een belangrijke rol gekregen binnen de werkzaamheden van de Wetswinkel. Deze taak sluit aan bij
de voorzieningen, die de gemeente Almere biedt op het gebied van schuldhulpverlening.
Al sinds 2006 gaf de Wetswinkel aan te streven naar een wijkgericht spreekuur; zulks enerzijds
gericht op de weerbaarheid bij cliënten en anderzijds om o.a. de sociale cohesie binnen de wijk te
bevorderen. In 2008 en 2009 heeft de planvorming rond het wijkgericht denken nadere invulling
gekregen, hetgeen voorlopig resulteerde in het starten van een spreekuur in het activiteitencentrum
Wierdendok (de Wierden) in Almere Haven en nadien in het buurthuis De Wieken (Molenbuurt) in
Almere Buiten.
Pagina 1 van 5
Werkwijze in samenhang met het gemeentelijke beleid
De Wetswinkel constateert dat, binnen de wijken waar nu spreekuur wordt gehouden (Stedenwijk,
de Wierden en de Molenbuurt), de door de gemeente beoogde wijkgerichte hulpverlening, zeker
aansluit bij een bestaande behoefte vanuit de wijken. De Wetswinkel constateert ook dat deze
wijkgerichte benadering aansluit bij beleid om te werken aan en naar een “sociaal krachtige
samenleving”.
Bij deze benadering’ stond de gemeente voor “ruimte bieden en condities scheppen voor een meer
leefbaar klimaat in buurten en wijken, zodat nieuwe arrangementen worden ontwikkeld en nieuwe
samenwerkingsverbanden ontstaan.”
De Wetswinkel meent dat deze benadering ook in 2014 nog van belang is. Binnen de reikwijdte van
deze formulering meent de Wetswinkel een duidelijke en herkenbare rol te kunnen vervullen. Waar
de gemeente aangeeft “in Stedenwijk, de Wierden en de Molenwijk, via integrale wijkaanpak, in te
zetten op samenlevingsopbouw, zodat men elkaar beter kan leren kennen, elkaar kan ontmoeten, en
elkaar waar mogelijk kan ondersteunen en helpen bij sociale stijging”, kan de Wetswinkel door o.a.
een individuele begeleiding van cliënten ook de weerbaarheid van de mensen in de wijk vergroten en
sociale cohesie bevorderen. Door te streven naar meer maatwerk kunnen steeds meer mensen
ondersteuning krijgen in vaak toenemende complexe en meervoudige problemen. Ook binnen de
gemeente en opbouwwerk van de Schoor wordt in toenemende mate aandacht besteed aan
ondersteuning van buurtbewoners op allerlei terreinen. Deze aanpak wordt aangevuld door de
Wetswinkel door haar focus op vergroting van de weerbaarheid van mensen. Juist mensen met een
dergelijke complexe problematiek zijn meer dan gebaat bij een instantie die hen begeleiden bij hun
problemen en hen in dat proces weerbaar maakt. Dat een dergelijke aanpak uiteindelijk ook z’n
weerslag zal hebben in de wijk spreekt voor zich.
Naast deze individuele benadering zal de Wetswinkel juist door haar laagdrempeligheid, ook
wijkgerichte problemen in een vroeg stadium kunnen herkennen en bespreekbaar maken bij de
mensen zelf, of deze aandragen bij de daartoe geëigende kanalen, zoals het sociaal spreekuur en het
sociaal café.
Korte, directe lijnen; noodzakelijke voorwaarden om problemen in een zo vroeg mogelijk stadium te
herkennen en aan te pakken. Zulks impliceert participatie in de diverse reguliere overleggen en
actieve benadering van de daarin ontbrekende organisaties en met een goede en regelmatige
communicatie met de buurt, met bijzondere aandacht voor contacten, met name met de in de wijk
gesitueerde scholen.
Pagina 2 van 5
Legitimatie van de Wetswinkel
Door de combinatie van knowhow en menskracht op juridisch terrein, op het gebied van
schuldhulpbemiddeling, is de Wetswinkel in staat cliënten met bovengenoemde complexe en
meervoudige problemen op deskundige wijze ter zijde te staan. De Wetswinkel zal hierbij als
(juridisch) hulpverlener opereren naast en met voorliggende voorzieningen als Juridisch Loket,
Sociaal Raadslieden en Plangroep. Maar ook met initiatieven vanuit de buurthuizen zoals de
Krachtteams, waarmee een nauwe samenwerking wenselijk is.
Aangetekend zij hierbij, dat het Juridisch Loket slechts eerstelijns rechtshulp mag verlenen (dwz.
vraagverheldering, advies, en eventueel doorverwijzing); dat Sociaal Raadslieden zich geheel richten
op de laagste inkomens, zonder een specifieke begeleidende rol voor te staan.
Het moge duidelijke zijn, en zulks wordt ook door het Platform Rechts- en Wetswinkels
onderschreven, dat de Wetswinkel door de wijkgerichte en begeleidende hulpverlening,
toegevoegde waarde heeft naast de overige (juridische) hulpverlenende instanties.
Wat betreft de schuldhulpbemiddeling (SHB) zal de Wetswinkel in eerste instantie een doorverwijzen
rol hebben naar voorliggende voorzieningen, zoals Plangroep en Zuidweg. Maar gebleken is dat niet
alle cliënten met problematische schulden door Plangroep geholpen kunnen worden of niet tot de
WSNP toegelaten worden. De Wetswinkel constateert dat deze groep groeiende is.
Om te voorkomen dat deze categorie tussen de wal en het schip dreigt te vallen, heeft de
Wetswinkel de mogelijkheid deze cliënten te helpen. Dankzij deskundige schuldhulpbemiddelaars,
die onder de paraplu van de Wetswinkel opereren, worden deze cliënten momenteel langdurig door
de Wetswinkel begeleid.
De Wetswinkel de wijken in
Om bovenstaande plannen te kunnen verwezenlijken heeft de Wetswinkel in het verleden een
stappenplan opgezet om binnen drie jaar te komen tot een volledig wijkgericht spreekuur in die
wijken, waar een dergelijke spreekuur aansluit bij de behoefte van de wijk.
De eerste stap was gedeeltelijke continuering van de bestaande situatie met uitbreiding van het
spreekuur in een (achterstands-)wijk (Molenwijk) in Almere-Buiten. In de drie (oude) kernen van
Almere zou een laagdrempelig spreekuur van de Wetswinkel aanwezig zijn in een buurthuis of
activeringscentrum, waarbij in aansluiting gezocht zou worden met het sociaal spreekuur in de wijk.
Een wijkgerichte benadering zou veel inzet van de vrijwilligers van de Wetswinkel vragen.
Pagina 3 van 5
Daar de gevolgen van de kredietcrisis nog lange tijd voelbaar zijn, zou zowel bij de juristen van het
inloopspreekuur als bij de vrijwilligers van de schuldhulpbemiddeling de tijdsdruk toenemen.
Daarnaast zou de wijkgerichte opzet van het spreekuur een blijvende toename van het aantal
cliënten tot gevolg hebben. Uitbreiding van het aantal vrijwilligers was dan ook noodzakelijk en het
werven van vrijwilligers heeft een hoge mate van prioriteit. Voor de subsidieverlening zou e.e.a. een
aanzienlijke verhoging van de kosten betekenen ten opzichte van de bestaande situatie.
De voorziene tweede fase (2011) voorzag in stapsgewijs de effectuering van spreekuren met
wijkgerichte benadering (integrale wijkaanpak), alsmede uitbreiding van de spreekuren voor de
stadsdelen Centrum (Haven), Danswijk (Stad), Bouwmeesterbuurt (Buiten), gevolgd door de daarvoor
in aanmerking komende wijken, of wel de zgn. potentiële achterstandswijken in de derde fase
(2012).
Effectuering van deze beleidsplannen werden echter gefrustreerd door onvoldoende subsidiëring
van de gemeente. Voor de plannen kreeg de Wetswinkel wel waardering maar voor de
onontbeerlijke professionele ondersteuning om dit proces voldoende op te starten en te begeleiden
kreeg de Wetswinkel geen niet de voldoende financiële middelen beschikbaar. Toch noodzakelijk om
de werkwijze van de Wetswinkel te optimaliseren. Immers volledige activering c.q. effectuering van
het wijkgerichte optreden van de Wetswinkel vraagt volledige inzet (en herkenbaarheid) in de wijk
ten einde de toegankelijkheid van de Wetswinkel verder te optimaliseren. Vrijwilligers opereren
kleinschalig en actief wijkgericht. Hetgeen bij verdere uitbreiding van spreekuren een aanzienlijke
taakverzwaring inhoudt van de professionele ondersteuning in coördinerend opzicht en als
daadwerkelijke ondersteuning bij de spreekuren en de schuldhulpbemiddeling. Een dergelijke
geplande schaalvergroting heeft immers directe financiële consequenties waarover de Wetswinkel
voor effectuering van de plannen al voldoende zekerheid verkregen moet worden. Deze zekerheid
kon de gemeente voor een substantieel aantal jaren te geven.
Nu er onvoldoende financiële middelen waren om de plannen van de Wetswinkel te effectueren
beraadt de Wetswinkel zich op mogelijkheden om toch tegemoet te komen aan de toenemen
behoefte van de Almeerse burger om advies of ondersteuning bij de Wetswinkel te verkrijgen. In dit
kader is de Wetswinkel bezig te onderzoeken of er mogelijkheden zijn om ook in het nieuwe
stadsdeel Poort een spreekuur te openen. Het groeiend aantal cliënten vanuit dit nieuwe stadsdeel
ondersteunt deze noodzaak. Maar ook de signalen vanuit andere instanties wijzen op een
toenemende problematiek binnen dit stadsdeel, die een spreekuur in het buurthuis in Poort
wenselijk maakt.
De Wetswinkel meent dat van de vrijwilliger bij de Wetswinkel onder meer betrokkenheid en
flexibiliteit gevraagd mag worden. De Wetswinkel is hierdoor in staat snel te reageren als dat nodig
is. Uitbreiding van het aantal vrijwilligers noodzakelijk. Werving van deze vrijwilligers heeft dan ook
de hoogste prioriteit.
Pagina 4 van 5
Uitbreiding van het spreekuur, impliceert een extra belasting op de vrijwilligers, maar impliceert
eveneens extra kosten gedragen door de vrijwilligers, die zich niet altijd makkelijk laten definiëren
(ongestructureerde overleggen, geserveerde koffie, porto, etc.). In verband hiermee is een
vrijwilligersvergoeding voor deze vrijwilliger noodzakelijk.
Professionele ondersteuning:
Het is duidelijk dat de Wetswinkel nog steeds achter haar oorspronkelijke plannen staat en meent
nog steeds dat voor een dergelijke werkwijze professionele ondersteuning nodig is omdat
begeleiding van dit proces het vrijwillige karakter overstijgen. Deze professionele ondersteuning kan
een goed en adequaat functioneren van de Wetswinkel waarborgen.
Dit neemt niet weg dat het vrijwillige aspect van de Wetswinkel behouden blijft.
Economisch nut
Het economisch nut van het werk van de Wetswinkel laat zich moeilijk cijfermatig onderbouwen. De
Wetswinkel constateert echter nu al dat cliënten in toenemende mate met vragen over o.a.
beschikkingen van gemeentelijke instanties bij de Wetswinkel om een toelichting te vragen. Door het
geven van uitleg vervult de Wetswinkel een “afvangfunctie”, waarbij deze instanties meer dan
gebaat zijn. Ook organisaties als de politie of de gemeentelijke ombudsman verwijzen in dit kader
door naar de Wetswinkel.
Contacten met andere instellingen en organisaties
Het behoeft geen betoog dat de Wetswinkel staat voor intensieve contacten met andere
organisaties, ongeacht op welk terrein deze zich richten. In deze contacten wordt aangegeven dat de
werkwijze als de werkwijze van de Wetswinkel door deze organisaties zeer wordt gewaardeerd. Voor
de Wetswinkel is e.e.a. een bewijs dat zij voorziet in een groeiende behoefte.
Deze wetenschap en de reacties van de cliënten ten tijde van het spreekuur, geven de vrijwilligers
van de Stichting de inspiratie en de wil om door te gaan om bovengenoemde weg.
Pagina 5 van 5