ALEPH Weekoverzicht n° 144

ALEPH Weekoverzicht n° 144
In de kijker:
* Kind van de recessie
* Prikkeltjes
* De peuterprik
* No apple today
* Neurologen in 't nauw
* Blinde vlek
* Zorg voor borst
* Kind werd vergeten
* Meat Less Monday
* Zorgtaken
* Even stilstaan
Kind van de recessie
In de meest welvarende landen ter wereld zijn nog eens 2,6 miljoen kinderen onder de
armoedegrens gezakt. Hierdoor staat het totale aantal kinderen dat in armoede leeft in de
ontwikkelde wereld op ongeveer 76,5 miljoen.
Dat blijkt uit het UNICEF rapport Kinderen van de Recessie: De impact van de economische
crisis op het welzijn van kinderen in rijke landen, dat vorige week verscheen.
Het zogeheten Report Card 12-rapport van het UNICEF onderzoeksinstituut Innocenti
rangschikt 41 geïndustrialiseerde landen op inkomsten voor gezinnen. Ook wordt gekeken
naar aantallen werkloze jongeren en is onderzoek gedaan naar de beleving van de recessie.
In 23 van de 41 onderzochte landen, waaronder Nederland, is kinderarmoede sinds 2008
gestegen. In Ierland, Kroatië, Letland, Griekenland en IJsland zelfs met meer dan 50 procent.
Door de armoede is er soms een fikse daling in het aantal jaren van vooruitgang die eerder
Pagina 1 van 8
was ingezet. Griekenland verliest 14 jaar vooruitgang, Nederland zit met 4 jaar verlies aan
vooruitgang tussen landen als Malta, Roemenië en Bulgarije.
"We denken dat de economische crisis iedereen raakt, maar dit rapport laat zien dat
kinderen onevenredig hard worden getroffen", aldus Sabine de Jong,
kinderrechtendeskundige bij UNICEF Nederland. "Er is minder geld voor eten,
gezondheidszorg of een dak boven je hoofd. Ouders hebben zoveel stress dat een goede
opvoeding in gevaar komt, en de werkloosheid onder jongeren is flink gestegen. Dat zorgt er
niet alleen voor dat de ontwikkeling van kinderen in gevaar komt, het zal ook een jarenlange
impact op de maatschappij hebben."
http://www.unicef.nl/nieuws/berichten/2014/10/rapport-unicef-aantal-kinderen-inarmoede-in-rijke-landen-stijgt-met-26-miljoen/#
Prikkeltjes
* Halal vaccins: de omzet van vaccins zou ver-tigvoudigd kunnen worden door zich te richten
op de moslimgemeenschap zegt de farmaceutische industrie. Halal vaccins zonder gebruik
van dierlijke componenten met een in 2030 verwacht marktpotentieel van 1,1 miljard dollar.
Om dit te kunnen bereiken is er natuurlijk eerst een behoefte/vraag nodig vanuit de
moslimgemeenschap wereldwijd. Met de huidige weerstand tegen vaccinaties in
bijvoorbeeld Pakistan en Afghanistan, is het volgens een woordvoerder nog maar de vraag of
dat cijfer gehaald kan worden. http://gulfbusiness.com/2014/10/halal-vaccine-marketworth-1-1bn-2030-expert/#.VFJojlfIckJ
* Vaccintesten in zwang: aanstaande moeders kunnen binnenkort ook 'profiteren' van een
RSV vaccin (respiratory syncytial virus). Double blind testen (placebo en vaccin) gaven
'bevredigende' resultaten. Ook bedachten ze al een 'RVS-seizoen' - van december tot maart.
De fabrikant Novavax verwacht nog dit jaar klinische proeven te nemen op zwangeren,
kinderen en ouderen. http://vaccinenewsdaily.com/medical_countermeasures/331975pregnant-women-may-benefit-from-rsv-vaccin
* De ebola-markt: GlaxoSmithKline is in Zwitserland naarstig op zoek naar 120 vrijwilligers
om hun ebola-vaccin te testen. Inmiddels hebben ze er 50 gevonden, maar het merendeel
daarvan is afkomstig vanuit hun eigen farma-kringetje.
Men zoekt nu (een beetje wanhopig) naar vrijwilligers onder het 'gewone' volk en biedt een
vergoeding aan van 662 euro...
De Zwitsers lopen niet echt warm voor dit experiment, vooral sinds het persagentschap
Bloomberg vorige week naar buiten bracht dat het vaccin samengesteld is uit een genetisch
gemodificeerd ebola-apenvirus, een 'detail' wat GSK weigert te bevestigen.
'Hoeveel antilichamen er nodig zijn en of deze de gewenste bescherming zullen geven, is nog
niet duidelijk', aldus een woordvoerster van de WHO vanuit het hoofdkwartier in Genève:
http://www.bloomberg.com/news/2014-10-28/volunteers-will-test-ebola-virus-inswitzerland-for-845.html
Pagina 2 van 8
De peuterprik
Nieuwe folder 'Peuterprikonderzoek' van het Lareb (Nederlands Bijwerkingen Centrum).
Zouden ze zich daar plotseling zorgen maken? Mogen wij ons dan ook zorgen maken over de
achterliggende reden van dit initiatief?
Enkele zinnetjes hieruit gelicht:
 In 2014-2015 houdt Lareb in Noord-Brabant een ‘Peuterprikonderzoek’ naar
bijwerkingen na de Meningokokken C en BMR vaccinaties (toegediend op de leeftijd
van 14 maanden).
 Lareb volgt deze overgang door bij een grote groep kinderen te bekijken welke
klachten mogelijk optreden.
 Met de resultaten hiervan kunnen wij ouders nog beter informeren over
bijwerkingen van deze vaccinaties.
 Het komende jaar wordt het huidige MenC vaccin geleidelijk vervangen door
hetzelfde vaccin dat op een andere plaats geproduceerd wordt. Lareb volgt deze
overgang door bij een grote groep kinderen te bekijken welke klachten mogelijk
optreden.
 Als er nieuwe bijwerkingen worden gevonden, kan de voorlichting en/of de bijsluiters
van de vaccins worden aangepast.
Website: www.peuterprik.nl
Opmerking: het vaccin 'zal op een andere plaats geproduceerd worden'?. Wat moeten we
ons hierbij voorstellen? Zou de productie van NeisVac-C (Baxter UK) misschien uitbesteed
worden aan het Serum Institute of India Ltd.? Dat Indiase farmabedrijf dat sinds 2012 ook
nauwe banden onderhoudt met het RIVM in Bilthoven na de aankoop in 2012 van het
Nederlands Vaccin Instituut? Het "Global Meningococcal Vaccines Market - Forecasts to
2019: Sanofi, Novartis, GlaxoSmithKline, Pfizer, Serum Institute of India, JN-International,
Nuron, Baxter and Biomed", zou een aanwijzing voor deze hypothese kunnen zijn:
http://www.researchandmarkets.com/research/rd8s6p/meningococcal
No apple today
Terwijl foodwatch trots meldde dat het nationaal schoolontbijt zou worden aangevuld met
fruit, werd tevens bekend dat het schoolfruitprogramma op 1.700 Nederlandse scholen
vanaf komende week stil komt te liggen. Dat blijkt uit een mail van de 6 leveranciers die
wekelijks schoolfruit op de scholen leveren.
Over de achtergronden lijken de leveranciers naar de Nederlandse overheid te wijzen. Ze
zeggen zich gedwongen te voelen zich terug te trekken als uitvoerders van de Europese
regeling die het nationale overheden mogelijk maakt om kinderen te wennen aan gezondere
eetgewoonten.
'Na een voor alle partijen geslaagde uitvoering van het EU-Schoolfruit 2013-2014 zijn de
schoolfruitleveranciers vanaf juni vol energie begonnen aan de voorbereidingen voor het
nieuwe schooljaar om dit net zo succesvol te laten verlopen. De schoolfruitleveranciers
hebben de afgelopen maanden verschillende gesprekken gevoerd met Economische Zaken
Pagina 3 van 8
en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) over het EU-Schoolfruitprogramma
2014-2015. Op diverse momenten hebben de schoolfruitleveranciers de problematiek
omtrent de uitvoering van de nieuwe schoolfruitregeling aan de orde gesteld. Hierbij kwam
duidelijk naar voren dat de huidige regeling voor de schoolfruitleveranciers niet goed
uitvoerbaar is. Ondanks herhaalde verzoeken en inspanningen van de leveranciers om de
regeling aan te passen, is niets meer vernomen.'
Volgende week vindt de start en eerste levering van het EU-Schoolfruit dus niet plaats!
http://www.foodlog.nl/short-news/detail/scholen-vanaf-komende-week-zonder-schoolfruit/
Neurologen in 't nauw
Een Israëlische doctoraatsstudent heeft voor het eerst aangetoond dat de hersenen van
mensen met autisme er niet significant anders uitzien dan die van mensen zonder deze
ontwikkelingsstoornis. Deze resultaten zijn opzienbarend, omdat neurowetenschappers
jarenlang schijnbaar konden aantonen dat de hersenstructuur van autisten net wel
opmerkelijk verschilt.
De bevindingen van Shlomi Haar en zijn collega's veroorzaken binnen het onderzoek domein
over Autisme Spectrum Stoornissen (ASS) aanzienlijk wat ophef. Meer zelfs: hun ontdekking
dreigt eerder autismeonderzoek te ondergraven.
Er werden amper verschillen gevonden tussen de autistische groep en de controlegroep.
Wat betreft de grootte van de hersenen, het totale hersenvolume en de volumes van
specifieke delen van de hersenen waren de resultaten gelijkaardig. Een tweede opmerkzame
vaststelling had betrekking op de verbindingen tussen verschillende delen van onze
hersenen. Ook daar werd geen significant verschil vastgesteld tussen zogenoemde
"autistische" hersenen en "andere" hersenen. In eerdere onderzoek leek een degelijk
verschil wel te bestaan.
Niet enkel de resultaten van deze studie zijn opzienbarend. Ook de specifieke
contextfactoren van het onderzoek doen de wenkbrauwen van menig neurowetenschapper
fronsen. Verschillende onderzoeken uit de voorbije jaren leken aan de tonen dat er een
structureel en significant verschil is tussen "autistische hersenen" en andere hersenen. De
resultaten van Haar halen mogelijk heel wat van zulke neurologische onderzoeken onderuit.
Omwille van een te kleine groep proefpersonen zouden heel wat onderzoeksresultaten
ongeldig worden.
http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/wetenschap/1.2135492
Blinde vlek
We hebben te weinig gegevens om wetenschappelijk onderbouwde uitspraken te kunnen
doen over de veiligheid van gewasbeschermingsmiddelen voor burgers. Dat zegt de
Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA die een methode heeft ontwikkeld om de
blootstelling aan bestrijdingsmiddelen vast te stellen op een algemeen geldige manier
Pagina 4 van 8
EFSA ontwikkelde een softwaretool die het in geheel Europa mogelijk moet maken om de
risico’s van blootstelling aan gewasbeschermingsmiddelen te inventariseren. De tool moet
de industrie en wetenschappers in staat stellen een betere inschatting te maken van de
risico’s voor land- en tuinbouwers en omwonenden.
De EFSA noemt de risico's voor omwonenden een blinde vlek. Er is zo weinig over bekend,
dat er domweg geen zinvolle uitspraken kunnen worden gedaan over de (on)zekerheid van
de veiligheid van gewasbeschermingsmiddelen, cq. agrarische bestrijdingsmiddelen.
Daarom roept de voedselveiligheidsautoriteit wetenschappers, onderzoeksinstellingen en de
industrie op alle mogelijke gegevens daarover beschikbaar te stellen.
De rekenmodule is er alvast. Nu de daadwerkelijke meetgegevens nog.
http://www.foodlog.nl/short-news/detail/efsa-risicos-pesticiden-omgegeven-dooronzekerheid/
Zorg voor borst
De RIVM-Folder ‘Onderzoek naar Borstkanker’ wordt aangepast. De folder meldde dat
vrouwen die regelmatig meedoen 50 procent minder kans hebben om te overlijden aan
borstkanker dan vrouwen die niet meedoen. Deze zin is uit de nieuwe folder verwijderd.
Zo'n percentage leidt ertoe dat vrouwen het effect van screenen fors overschatten, vindt
een aantal deskundigen.
Er is al jaren discussie gaande of preventieve screening inderdaad zo zinvol is. Redt het
inderdaad levens? En is de folder over het bevolkingsonderzoek niet te dwingend? In
EenVandaag een gesprek met Harry de Koning, hoogleraar evaluatie en screening, oncoloog
Sabine Linn en RIVM directeur Volksgezondheid, Annemiek van Bolhuis. Ook spreken we met
borstkankerpatiënt Marijke, bij haar is borstkanker ontdekt omdat zij mee heeft gedaan aan
het bevolkingsonderzoek. Toch ziet ook Marijke een aantal nadelen.
http://www.eenvandaag.nl/gezondheid/54960/mammografie_blijft_discutabel
Noot: Artsen leerden al in 1928 dat je voorzichtig moet omgaan met een borst waar mogelijk
kanker in zit. Het laatste wat je moet doen met een borst waar mogelijk kankercellen
inzitten, is deze stevig pletten in een machine (Lancet, 1992;340:122). Door het persen
kunnen er kleine scheurtjes ontstaan in de kleine bloedvaten rondom een groepje
tumorcellen waardoor ze zich makkelijker kunnen verplaatsen.
Kind werd vergeten
Janssen-Cilag, de fabrikant van een spécialité van methylfenidaat (Concerta®), diende in
2010 een aanvraag in bij de European Medicines Agency (EMA) om zijn middel ook
geregistreerd te krijgen voor de behandeling van ADHD bij volwassenen.
Via een gedecentraliseerde procedure wees de Britse registratieautoriteit ’Medicines and
Healthcare products Regulatory Agency’ (MHRA) deze aanvraag af, omdat met het
Pagina 5 van 8
ingediende onderzoek de werkzaamheid van methylfenidaat niet duidelijk was aangetoond
en omdat de veiligheid van het middel onvoldoende was gegarandeerd. Dit laatste betreft
vooral de cardiovasculaire en psychiatrische bijwerkingen, alsmede het risico op angst,
agressie en afhankelijkheid. Ook was men beducht voor misbruik, omdat volwassenen de
stoornis kunnen simuleren.
De registratieautoriteiten mogen dergelijke conclusies niet bekend maken, omdat ze als
bedrijfsgeheimen gelden. Ze kregen dan ook nauwelijks of geen aandacht in de geneeskunde
en de wetenschap, noch in de nationale en internationale media.
Kennelijk kunnen psychiaters geneesmiddelen toepassen zonder dat zij daarbij
verantwoording hoeven af te leggen tegenover patiënten met ADHD die zij off label
methylfenidaat voorschrijven terwijl ernstige twijfels over de veiligheid van het middel
bestaan. Het is te hopen dat dergelijke artsen tegenover volwassen patiënten minimaal een
uitgebreide ’informed consent’-procedure toepassen en duidelijk maken dat zij een middel
voorschrijven waarvan de werkzaamheid en bijwerkingen onvoldoende zijn onderzocht en
waarvoor de autoriteiten geen handelsvergunning hebben afgegeven, en dit ook vastleggen
in het medische dossier (Gebu 2000; 34: 139-147).
Het uitgangspunt van de geneeskunde is dat men allereerst geen schade toebrengt aan de
patiënt: ’primum non nocere’. Sommige psychiaters lijken hierop voor bepaalde
psychofarmaca weer al te gemakkelijk een uitzondering te maken.
http://gebu.artsennet.nl/Archief/Tijdschriftartikel/Promotie-via-wetenschappelijkeartikelen-methylfenidaat-voor-ADHD-bij-volwassenen.htm
Noot: Voor volwassenen gevaarlijk dus, maar over het laakbaar voorschrijven van deze
middelen aan kinderen (vanaf 6 jaar!) wordt hier niet gerept...
Meat Less Monday
Vanaf maandag 3 november zal op zes locaties van de ministeries van Defensie,
Infrastructuur en Milieu, Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Buitenlandse Zaken drie
maanden lang een Meat Less Monday plaatsvinden.
Het eten van minder vlees en vis is één van de meest effectieve manieren om een bijdrage te
leveren aan een duurzaam voedselsysteem. Zo wordt 80% van alle landbouwgrond gebruikt
voor de veehouderij en de productie van veevoer. Voor één kilo biefstuk is 25 kilogram aan
voer nodig en circa 15.000 liter water. De veeteelt is ook verantwoordelijk voor 18% van alle
broeikasgassen wereldwijd.
Naast het realiseren van een besparing op water, energie en CO2-uitstoot is de Meat Less
Monday bedoeld om te laten zien dat het niet ingewikkeld hoeft te zijn smakelijke en
aantrekkelijke gerechten te serveren waarin vlees en vis niet worden gemist.
Pagina 6 van 8
Het Nederlandse Meat Less Monday is geïnspireerd op het initiatief van het Noorse
Ministerie van Defensie en is opgepakt door de Nederlandse ministeries van Defensie,
Buitenlandse Zaken, Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Infrastructuur en Milieu.
http://www.biojournaal.nl/artikel/17221/Ministeries-gaan-Meat-Less
Noot: dus wél smakelijke gezonde hapjes voor de ministeries, maar een appeltje of
banaantje voor schoolkinderen kan er niet af...
Zorgtaken
Gemeenten reserveren miljoenen euro’s om tekorten te dekken die ontstaan als gemeenten
vanaf 1 januari zelf de zorgtaken moeten uitvoeren. Ze vrezen dat ze te weinig geld krijgen
om de taken binnen de jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning en participatie zelf uit te
voeren.
Volgens gemeenten kost het veel geld om nieuwe organisaties op te zetten die volgend jaar
de zorgtaken moeten uitvoeren. Wijkteams zijn duur en het voeren van
‘keukentafelgesprekken’ met inwoners over zorg die nodig is, leidt nog niet tot
kostenbesparingen. Het idee om familie, buren of vrijwilligers in te schakelen blijkt namelijk
niet genoeg besparingen op te leveren, aldus gemeenten in de krant.
Mede daarom vallen de kosten voor de zorg duurder uit en moet daarmee rekening worden
gehouden. De gemeenten vrezen dat het opvullen van deze kosten ten koste gaat van
andere gemeentelijke taken. Zo kan minder geld worden uitgegeven aan sport, cultuur en
onderhoud.
De Volkskrant meldt dat de gemeente Rotterdam zo’n 35 miljoen euro opzij heeft gezet om
de verwachte tekorten te kunnen dichten. De helft hiervan gaat naar het opzetten van
wijkteams. Ook Almere met een reserve van vijf miljoen, Zaanstad met acht miljoen en
Deventer met vier miljoen euro worden door de krant genoemd.
De zorgtaken worden 1 januari overgeheveld van het rijk naar de gemeente in de nieuwe
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Voor die nieuwe taken is 3,6 miljard euro
beschikbaar. In totaal krijgen gemeenten acht miljard euro van het rijk. De decentralisatie
gaat gepaard met flinke bezuinigingen. In totaal wordt op de Wmo zo’n anderhalf miljard
euro bezuinigd.
http://medischcontact.artsennet.nl/Actueel/Nieuws/Nieuwsbericht-1/146986/Gemeentenzetten-miljoenen-euros-opzij-voorzorg.htm?utm_source=subscribers_medischcontact_dagelijks&utm_medium=email&utm_te
rm=&utm_content=&utm_campaign=20141028
Pagina 7 van 8
Even stilstaan
Wekelijks nadenkertje:
Veiligheid is ook kennis die verloren gaat. Wie weet nog wat hij moet doen als bijvoorbeeld
de vlam in de pan slaat? Veiligheidstests worden uitgevoerd om kennis te vergaren over
gevaren, zodat wij die kunnen vergeten.
Sterre Sprengers
Website in de kijker: http://www.wecf.eu/nederland/wecf/
Trikolon in de kijker: http://trikolon.org/over-trikolon
Zembla in de kijker: http://zembla.vara.nl/seizoenen/2014/afleveringen/06-11-2014
Gezonde boeken in de kijker: http://www.succesboeken.nl/?PC=wk1444
Gezonde lezingen in de kijker: http://www.gezondverstandavonden.nl/page40.html
Voorgaande afleveringen van de Aleph zijn te bekijken op de site
www.gezondverstandavonden.nl onder de knop Aleph, of op
http://alephinformeert.blogspot.fr
Wanneer je de wekelijkse Aleph niet meer wenst te ontvangen, graag een kort mailtje naar
[email protected]
"Aleph" staat voor het begin, de oorsprong van alle dingen.
Pagina 8 van 8

Download Report