Agenda RvB bijeenkomst 8 juli

SHAPE-2 studie
Effect van afvallen,
met en zonder lichaamsbeweging,
op het borstkankerrisico
Willemijn van Gemert, Juli 2014
SHAPE-2 studie
Inhoud
SHAPE: Sex Hormones And Physical Exercise
- Geslachtshormonen en lichaamsbeweging • Aanleiding
• Doel
• Studie opzet
• Uitvoer van de studie
Aanleiding
Risicofactoren borstkanker (na de overgang)
Genetische & hormonale factoren
Leefstijl gerelateerd:
• Inactieve leefstijl
• Overgewicht/obesitas
• Alcohol
Beïnvloedbaar
Aanleiding
Lichaamsbeweging & borstkanker
• De hypothese / wat we denken:
↑ Geslachtshormonen
↑ Borstkanker
risico
Aanleiding
Geslachtshormonen & borstkanker
• Geslachtshormonen:
- oestrogeen
- androgeen (testosteron)
↑ Hormonen
OESTROGEEN
Voor
de overgang
↑ Borstkanker
vet
Na
de overgang
Aanleiding
Uitkomsten SHAPE(-1)
• 2005-2009, Utrecht
• 189 gezonde vrouwen, na de overgang
• We onderzochten: sport vs. geen sport (1 jaar)
• Alleen vrouwen die ook vet verloren hadden resultaat
“Is alleen afvallen belangrijk?”
“Of is er een extra effect wanneer je afvalt door te bewegen?”
Doel SHAPE-2
Afvallen
Met en zonder
beweging
Borstkankerrisico
(Geslachtshormonen als tussenmaat voor borstkankerrisico)
Hoe onderzoeken we dit?
SHAPE-2 studie opzet
• Waar & wanneer: 8 gemeenten in Utrecht en Enschede,
feb 2012-mei 2013
• Wie zochten we: gezonde vrouwen na de overgang, met
overgewicht en inactief
• Wat gingen deelnemers doen: sporten, diëten of
controle (=geen verandering), gedurende 5 maanden
Doel: 5-6 kilo afvallen..!
SHAPE-2 studie opzet
Inloopperiode (4-6 weken)
Metingen & Loting
Beweeggroep
Dieetgroep
Doel: 5-6 kg afvallen
Metingen na 16 weken
Controlegroep
Aan de slag
SHAPE-2 studie uitvoer
Inloopperiode (4-6 weken)
Basisdieet:
• Richtlijnen gezonde voeding
• Vergelijkbaarheid samenstelling
• Behouden stabiel gewicht
Aan de slag
SHAPE-2 studie uitvoer
Metingen & Loting
• Beweeggroep
– 2 uur per week fysiofitness bij de fysiotherapeut
– 2 uur per week Nordic walking
– 250 kcal/dag minder
• Dieetgroep
– 500 kcal/dag minder
– Groepssessies bij de diëtist
• Controlegroep
– Volhouden van basisdieet
– Nordic walking & groepssessies bij de diëtist na de studie.
Aan de slag
SHAPE-2 studie uitvoer
Primaire uitkomst
• Geslachtshormonen in het bloed
Metingen na 16 weken
Aan de slag
SHAPE-2 studie uitvoer
Overige uitkomsten
• Lichaamsmaten: gewicht, middel- & heupomtrek
• DEXA-scan: vet- & spiermassa
• MRI-scan: buikvet
• Fietstest en beweegmeter: fitheid en beweeggedrag
• Vragenlijsten: beweging, voeding, gezondheid
Afronding
Verwerken van de gegevens
• Juni 2013: laatste groep geëindigd
• Dataverzameling zit erop analyseren maar?
– Eerst de gegevens ‘opschonen’
– Database maken: resultaten invoeren en samenvoegen
– Bloed naar het lab, MRI’s intekenen op vet
• Eind 2013:
– Analyseren, presenteren en schrijven van
wetenschappelijke artikelen.
MRI van de buik. Vetmetingen onder de huid (tussen
groen en geel) en rond de organen (rood gearceerd).
Resultaten
Lichaamssamenstelling & hormonen
• De resultaten van lichaamsmaten en
geslachts hormonen zijn bekend
• Gepresenteerd aan studiedeelnemers en –medewerkers
tijdens de studiebijeenkomsten in Enschede (25 juni) en
Utrecht (3 juli 2014)
• Na publicatie in wetenschappelijke tijdschriften zullen de
resultaten ook op de website worden geplaatst
(www.juliuscenter.com/shape2)
SHAPE-2 studie
Toekomstplannen
• Onderzoeken rol van buikvet (MRI) in hormoonverandering
• Analyseren van andere markers voor borstkankerrisico
• ontstekingsmarkers
• Follow-up studie: gewichtsverlies en beweeggedrag na 1 jaar
Met dank aan
Studiemedewerkers
Met dank aan
Subsidiegevers
Met dank aan
De SHAPE-2 studiedeelnemers
Vragen?
[email protected]
www.juliuscenter.com/shape2
“Take home message”: