Bijlage agendapunt 6
PFO Wonen 26 november 2014
Inleidende tekst voor de rapportage aan BZK:
Met de regio’s is afgesproken dat zij op 4 punten concrete afspraken maken:
1.
2.
3.
4.
Aantallen extra huisvestingsplekken die nodig zijn,
De verdeling binnen de regio,
De taakverdeling en bindende afspraken tussen partijen onderling,
De fasering van de opgave in de tijd.
1 en 2: Aantal extra huisvestingsplekken die nodig zijn en de verdeling binnen
de regio.
Uit de cijfers blijkt dat er ingeschat wordt dat er op de rechter Maasoever (Rotterdam en
de Waterweg gemeenten { Schiedam, Vlaardingen en Maassluis} meer arbeidsmigranten
verblijven (ver boven de 35.000) dan voor de totale regio Rotterdam wordt ingeschat op
grond van de recente cijfers van het CBS (31.000). De aangereikte toolkit van het
ministerie BZK levert geen correcte gegevens op. Er is geen goed inzicht in het aantal
arbeidsmigranten nu en in de toekomst. Voorgesteld wordt om samen met BZK hier
gedegen onderzoek naar te doen.
Er is wel een algemene tendens waarneembaar. De vraag naar tijdelijke arbeidsmigranten
vanuit het Westland neemt toe. De betreffende arbeidsmigranten wonen met name in de
Waterweg-gemeenten en Rotterdam. De vraag vanuit de Maasvlakte neemt af. Deze
arbeidsmigranten wonen met name op de linker Maasoever (Voorne-Putten en de BARgemeenten). Op Voorne-Putten en binnen de BAR-gemeenten is een stabilisatie te zien
van het aantal arbeidsmigranten.
3 en 4 De verdeling binnen de regio
De rechtermaasoever gemeenten hebben concrete resultaten bereikt inzake het creëren
van huisvestingslocaties voor arbeidsmigranten. In de gemeenten Vlaardingen en
Maassluis zijn hiervoor convenanten van kracht met woningcorporaties, uitzendbureaus
en huisvestingsbedrijven. In de gemeente Rotterdam heeft op 22 november 2013 een
werkbijeenkomst over huisvesting EU-arbeidsmigranten plaatsgevonden met
uitzendbureaus, werkgevers, particuliere huisvesters en woningcorporaties. Wel is het de
vraag of de markt dit oppakt.
Binnen de gemeenten op Voorne-Putten en bij de BAR-gemeenten zijn nauwelijks grote
panden of complexen woningen aanwezig, die voor een transitie naar huisvesting voor
arbeidsmigranten in aanmerking komen. Ook zijn er evenmin complexen (sloop)woningen, die tijdelijk verhuurd kunnen worden aan arbeidsmigranten, zo dit overigens
al wenselijk is.
Een deel van de gemeenten heeft daarom maximaal ingezet op het verlenen van
vergunningen voor kamergewijze verhuur en dit is ook effectief gebleken in de opvang
van de migranten.
Daarnaast is Voorne -Putten bezig met een plan van aanpak om te komen tot convenant
van afspraken met het driehoeksoverleg.
Gelet op het feit, dat er ook nog geen goed beeld bestaat van het aantal
arbeidsmigranten dat in de toekomst op de Linker Maasoever zal gaan verblijven is het
nog de vraag of en hoe de markt dit zal gaan oppakken.
Arbeidsmigranten wonen het liefst dicht bij hun werk. Het initiatief om tijdelijke
huisvesting van arbeidsmigranten, zo dicht mogelijk bij hun werk, te organiseren ligt bij
de markt, de werkgevers. Voor eventueel benodigde uitbreiding van
Meent 106 - Postbus 21051 - 3001 AB Rotterdam
Doc nr 149235
1
huisvestingscapaciteit buiten het directe werkgebied hebben sommige gemeenten op
voorhand wel enkele locaties verkend.
De Maaskoepel (een samenwerkingsverband tussen de woningcorporaties in de stadsregio
Rotterdam) maakt geen afspraken met haar leden over de huisvesting van
arbeidsmigranten, maar is wel met de corporaties in gesprek over de bijdrage die zij in de
praktijk leveren. De Maaskoepel wil een rol spelen bij de regionale afstemming van vraag
en aanbod.
Er is een verband tussen werk en wonen in het areaal tussen stadsregio Rotterdam,
Haaglanden en Westland. Goede afstemming is noodzakelijk. Gezien de ontwikkelingen in
Metropool verband, is dit vooralsnog geen taak van de Metropool. Wellicht kan de
provincie hierin een rol op zich nemen.
Een uitgebreide toelichting staat in bijgevoegde notitie.
Meent 106 - Postbus 21051 - 3001 AB Rotterdam
Doc nr 149235
2
Notitie stand van zaken huisvesting arbeidsmigranten
stadsregio Rotterdam
november 2014
Dit is de jaarlijkse voortgangsrapportage over de behaalde resultaten van de stadsregio
Rotterdam en de driehoeksoverleggen binnen de stadsregio (gemeenten,
werkgevers/uitzendbureaus, particuliere huisvesters en woningcorporaties) op het gebied
van de huisvesting van tijdelijke EU-arbeidsmigranten.
De gemeenten binnen de stadsregio Rotterdam hebben de Nationale verklaring (tijdelijke)
huisvesting EU- arbeidsmigranten ondertekend, met uitzondering van Capelle aan den
IJssel, Krimpen aan den IJssel en Lansingerland. Niettemin hebben alle tot de stadsregio
Rotterdam behorende gemeenten vanuit het solidariteitsprincipe het onderwerp omarmd.
In deze rapportage is de regio opgesplitst in Linker Maasoever en Rechter Maasoever. De
Linker Maasoever betreft de gemeenten van Voorne-Putten (Spijkenisse, Hellevoetsluis,
Brielle, Westvoorne en Bernisse ) en de BAR-gemeenten (Barendrecht, Albrandswaard en
Ridderkerk). De Rechter Maasoever betreft de Waterweg-gemeenten (Schiedam,
Vlaardingen en Maassluis) en Rotterdam en de gemeenten die niet zijn aangesloten bij de
Nationale verklaring (Capelle aan den IJssel, Krimpen aan den IJssel en Lansingerland).
1. Aantal arbeidsmigranten binnen de regio Rotterdam nu en in de nabije
toekomst
I Huidig aantal arbeidsmigranten
A. Aantal arbeidsmigranten Rechter Maasoever
Het huidige aantal arbeidsmigranten verblijvend in dit gedeelte van de regio:
• Schiedam
In Schiedam staan 4.348 arbeidsmigranten in het BRP geregistreerd (per 1 mei 2014).
Het aantal inschrijvingen in het BRP door EU-arbeidsmigranten blijft de afgelopen jaren
gestaag toenemen. Uitgaande van de berekening van de Universiteit van Utrecht zou het
gaan om een daadwerkelijke populatie in Schiedam van in totaal ongeveer 8.550
arbeidsmigranten (geregistreerd en niet-geregistreerd).
• Vlaardingen
In Vlaardingen zijn 2.197 arbeidsmigranten geregistreerd in het BRP. Naar schatting
wonen hier tussen de 3.000 en 3.500 arbeidsmigranten (geregistreerd en nietgeregistreerd). Deze werken vooral in het Westland. Een kleine groep werkt op de
Maasvlakte. Er werken weinig arbeidsmigranten in Vlaardingen zelf. Er is geen zicht op
hoeveel ZZP’ers er zijn.
• Maassluis
Hier zijn 385 arbeidsmigranten geregistreerd in het BRP (per 1 mei 2014).Daarnaast
wonen hier naar schatting circa 500 niet geregistreerde arbeidsmigranten. In totaal
verblijven naar schatting dus circa 900 arbeidsmigranten in Maassluis. Het aantal
geregistreerde arbeidsmigranten is de afgelopen jaren toegenomen. Van de nietgeregistreerden is dat niet duidelijk. Van de in Maassluis woonachtige arbeidsmigranten
werkt het overgrote deel in het Westland. Er zijn geen signalen dat er een tekort is aan
woningen voor arbeidsmigranten in Maassluis.
• Rotterdam
In Rotterdam staan 13.063 arbeidsmigranten uit Midden- of Oost-Europa in het BRP
geregistreerd (eind 2013). Daarnaast wonen hier naar schatting tussen 18.000 en 37.000
niet-geregistreerden. In totaal verblijven naar schatting dus tussen de 31.000 en 50.000
Midden- en Oost-Europeanen in Rotterdam (geregistreerd en niet-geregistreerd).
B. Aantal arbeidsmigranten Linker Maasoever
Ook op Voorne-Putten en in de BAR-gemeenten kampt men met het ontbreken van goed
inzicht in het aantal tijdelijke aanwezige arbeidsmigranten. Met name als gevolg van de
werkzaamheden samenhangende met de aanleg van Maasvlakte 2 was er de afgelopen
jaren een relatief forse instroom van arbeidsmigranten op Voorne-Putten.
Om zicht te krijgen op aantallen gevestigde migranten en om een zekere regie te kunnen
voeren op de huisvesting ervan hebben de gemeenten op Voorne-Putten in 2012 besloten
om gezamenlijk een ‘uitvoeringsbesluit kamerverhuur’ vast te stellen, waarmee de
Meent 106 - Postbus 21051 - 3001 AB Rotterdam
Doc nr 149235
3
verhuur van particuliere woningen aan arbeidsmigranten kwalitatief beter gewaarborgd
zou kunnen worden.
Uit de met het uitvoeringsbesluit opgedane ervaringen is vast komen staan, dat de
registratie van de panden waar migranten verblijven enigszins is verbeterd. Helaas is er
geen goed zicht op de feitelijke aantallen. Redenen hiervoor zijn dat bepaalde groepen
arbeidsmigranten niet vallen onder het uitvoeringsbesluit, dat anderen die hier wel toe
behoren soms niet ingeschreven (kunnen) worden in het BRP, dat er ook sprake is van
niet-geregistreerde migranten en dat bij vertrek de uitschrijving vaak niet plaatsvindt.
Een conclusie uit bovenstaande actuele cijfers is dat er binnen de Schiedam, Vlaardingen
en Maassluis (Waterweg-gemeenten) en Rotterdam naar schatting samen al meer
arbeidsmigranten verblijven (ver boven de 35.000) dan voor de totale regio wordt
ingeschat op grond van de recente cijfers van het CBS (31.000). De aangereikte toolkit
van het ministerie BZK levert derhalve geen correcte gegevens op binnen de regio
Rotterdam.
C. RNI (Register Niet Ingezeten).
Naast bovenstaande algemene gegevens, blijkt uit de RNI (arbeidsmigranten die hier
korter dan vier maanden verblijven, schrijven zich in bij het RNI en geven hun eerste
woonadres op) het volgende:
Tabel 1: aantal RNI geregistreerden
gemeente
Westvoorne
Rotterdam
Barendrecht
Lansingerland
Maassluis
Ridderkerk
Schiedam
Spijkenisse
Vlaardingen
Hellevoetsluis
Capelle aan den IJssel
Brielle
Albrandswaard
Bernisse
Krimpen aan den IJssel
Totaal
RNI 2014 tot 1 april
19
415
5
37
19
12
100
23
55
33
20
25
7
13
4
787
2014 tot 1 sept
52
1444
18
144
110
33
329
91
338
171
83
95
4
35
5
2952
Het bovenstaande staatje geeft het beeld dat in Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen de
meeste RNI-arbeidsmigranten zijn gehuisvest (75 % ), namelijk tot 1 september 1814
personen.
Voor de BAR-gemeenten betreft het in totaal 55 personen en voor Voorne-Putten 444
personen.
II Prognose aantal te verwachten arbeidsmigranten.
A. Prognose aantal arbeidsmigranten Rechter Maasoever
In deze gemeenten blijft jaarlijks het aantal arbeidsmigranten toenemen. Om een beter
beeld te krijgen van het aantal arbeidsmigranten in de toekomst zijn door de gemeenten
een tweetal acties uitgevoerd:
•
Er is een gezamenlijke brief opgesteld aan de grootste werkgevers (of werkgevers
waarvan verwacht wordt dat zij arbeidsmigranten in dienst hebben) binnen de vier
gemeenten. Uit de beantwoording blijkt dat de gemeentelijke inschatting van ‘ze
wonen hier wel, maar werken hier niet’ keer op keer wordt bevestigd. Een nadere
rondvraag door Platform31 naar de inzet van EU-arbeidsmigranten onder werkgevers
levert op korte termijn naar verwachting meer specifieke informatie op.
Meent 106 - Postbus 21051 - 3001 AB Rotterdam
Doc nr 149235
4
•
Via de landelijke stuurgroep Flexwonen is de vraag neergelegd bij de drie grote
koepels in de uitzendbranche om gegevens aan te leveren over het aantal
uitzendkrachten dat werkt binnen Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Rotterdam.
Hieruit zijn helaas geen bruikbare resultaten gekomen. De koepels weten niet welk
deel van hun leden precies arbeidsmigranten in dienst heeft/uitzendt. En de
beschikbare gegevens geven geen uitsluitsel over de combinatie van werkplaats en
woonplaats van de arbeidsmigranten en vestigingsplaats van het uitzendbureau. Een
uitzendbureau in Vlaardingen kan natuurlijk zijn mensen ook aan de slag hebben
buiten de gemeente/regio. Ook kan het zijn dat een uitzendbureau in het Westland
juist alle medewerkers heeft gehuisvest in Vlaardingen. Bij de beschikbare
onderzoeken leverden de uitkomsten ook vragen op over de interpretatie,
bijvoorbeeld of een steekproef wel representatief was.
B. Prognose aantal arbeidsmigranten Linker Maasoever
Op basis van de eerste ervaringen met het uitvoeringsbesluit kamerverhuur op VoornePutten is in de eerste helft van 2013 geëvalueerd en is het beleid op enkele punten
aangepast. Het gewijzigd besluit is op 1 januari 2014 in werking getreden. Na het
voltooien van de aanleg van de 1e fase van Maasvlakte 2 is op Voorne-Putten de vraag
naar huisvesting voor arbeidsmigranten, zeker op Voorne, merkbaar afgenomen. Dit kan
worden afgeleid uit het aantal aanvragen voor een vergunning op basis van het
uitvoeringsbesluit kamerverhuur, uit de opgaven van het belastingdistrict Rotterdam, als
ook uit het aantal inschrijvingen in de basisregistratie Personen. De verhuur van het
aantal woningen neemt bovendien af en woningen worden weer te koop gezet en ook
daadwerkelijk verkocht. In de overige gemeenten van de Linker Maasoever lijkt het aantal
arbeidsmigranten zich te stabiliseren.
Geconcludeerd kan worden dat arbeidsmigranten hun huisvesting realiseren binnen een
redelijk aanvaardbare woon-werkafstand, waardoor de ontwikkeling van het aantal
migranten op bijvoorbeeld Voorne in belangrijke mate afhankelijk is van de ontwikkeling
van de werkgelegenheid op Europoort en de Maasvlakte. Bij de andere gemeenten lijken
lokale of in de omgeving gelegen werklocaties (bijvoorbeeld een veilingcomplex in
Barendrecht) meer bepalend te zijn. Het is daarmee de vraag of de wens tot evenredige
verdeling over gemeenten in Rijnmond wel door de markt zal worden opgepakt.
Meent 106 - Postbus 21051 - 3001 AB Rotterdam
Doc nr 149235
5
2. Driehoeksoverleg huisvesting arbeidsmigranten en realisatie projecten voor
het huisvesten.
Als er geen goed zicht is op het aantal arbeidsmigranten nu en in de toekomst wordt het
lastig om hier huisvestingsplannen op af te stemmen. Dat neemt niet weg dat er niet
stilgezeten moet worden en dat het wenselijk en noodzakelijk is om een aantal
initiatieven te ontplooien.
A.
Stand van zaken Rechter Maasoever
De volgende initiatieven lopen of zijn in ontwikkeling:
•
Schiedam
Er is een hotel - het Rijnmond-hotel met 27 kamers - in gebruik genomen voor
huisvesting van arbeidsmigranten. Het gebouw Klaverstede/Westpoint zou worden
ontwikkeld voor huisvesting van arbeidsmigranten, echter de huidige eigenaar is failliet
gegaan. Inmiddels is er een nieuwe eigenaar die het huisvesten van arbeidsmigranten
vooralsnog niet als een mogelijke ontwikkeloptie ziet.
In Schiedam-West is onderzoek gaande naar de mogelijkheid een te renoveren particulier
bouwblok/complex om te bouwen tot studio’s waarin door tussenkomst van een
uitzendorganisatie arbeidsmigranten kunnen worden gehuisvest.
•
Vlaardingen
In Vlaardingen is in een convenant afgesproken dat er circa 300 woningen beschikbaar
zijn voor tijdelijke arbeidsmigranten. Dit convenant is gesloten door een aantal
uitzendbureaus, huisvestingsbedrijven, de gemeente en de woningcorporaties. Sinds april
2013 wordt de locatie Valkenhof Hoog (131 seniorenwoningen die op termijn worden
gesloopt) door de woningcorporatie Waterweg Wonen aan tijdelijke arbeidsmigranten
verhuurd. Daarnaast verhuurt Waterweg Wonen woningen in de herstructureringswijken
Holy-Zuidoost en Babberpolder-Oost aan arbeidsmigranten. Door Woningstichting
Samenwerking zijn10 woningen van het te slopen Complex 96 tijdelijk ter beschikking
gesteld aan deze doelgroep. De verhuur verloopt via uitzendbureaus en
huisvestingsbedrijven.
•
Maassluis
In Maassluis worden door woningcorporatie Maasdelta in de wijk Sluispolder-West circa 10
woningen verhuurd aan arbeidsmigranten via United Homes. Het convenant ter zake loopt
af vanaf september 2015, vanwege herstructurering in deze wijk. Verder zijn er enkele
kleinere concentraties elders in de stad.
•
Rotterdam
In Rotterdam is het volgende bereikt in 2013 en in de 1e helft van 2014:
Realisatie in 2013 van grote logiesvoorziening voor 300 EU-arbeidsmigranten in
Feijenoord (Flexhotel);
Realisatie van 78 appartementen en studio’s voor arbeidsmigranten (short stay)
in B-tower (in het centrum naast De Bijenkorf);
Verlening van vele vergunningen aan particulieren om leegstaande woningen te
mogen inzetten voor kamerverhuur;
Bij de formulering van prestatieafspraken Rotterdam/woningcorporaties is
geïnventariseerd welke corporaties voor zichzelf een rol zien bij de huisvesting
van EU-arbeidsmigranten.
Schiedam, Vlaardingen en Maassluis (Waterweg-gemeenten) en Rotterdam hebben
concrete resultaten bereikt inzake het creëren van huisvestingslocaties voor
arbeidsmigranten. In de gemeenten Vlaardingen en Maassluis zijn hiervoor convenanten
van kracht met woningcorporaties, uitzendbureaus en huisvestingsbedrijven. In de
gemeente Rotterdam heeft op 22 november 2013 een werkbijeenkomst over huisvesting
EU-arbeidsmigranten plaatsgevonden met uitzendbureaus, werkgevers, particuliere
huisvesters en woningcorporaties. Wel is het de vraag of de markt dit oppakt.
B.
Stand van zaken Linker Maasoever
Binnen de gemeenten op Voorne-Putten en bij de BAR-gemeenten zijn nauwelijks grote
panden of complexen woningen aanwezig, die voor een transitie naar huisvesting voor
arbeidsmigranten in aanmerking komen. Ook zijn er evenmin complexen (sloop)woningen, die tijdelijk verhuurd kunnen worden aan arbeidsmigranten, zo dit overigens al
Meent 106 - Postbus 21051 - 3001 AB Rotterdam
Doc nr 149235
6
wenselijk is.
Een deel van de gemeenten heeft daarom maximaal ingezet op het verlenen van
vergunningen voor kamergewijze verhuur en dit is ook effectief gebleken in de opvang
van de migranten.
Daarnaast is Voorne -Putten bezig met een plan van aanpak om te komen tot convenant
van afspraken met het driehoeksoverleg.
Gelet op het feit, dat er ook nog geen goed beeld bestaat van het aantal
arbeidsmigranten dat in de toekomst op de Linker Maasoever zal gaan verblijven is het
nog de vraag of en hoe de markt dit zal gaan oppakken.
Met betrekking tot de sociale voorraad kan gesteld worden, dat in het algemeen nog
sprake is van enige krapte op de woningmarkt op de Linker Maasoever, terwijl de recente
ontwikkelingen in deze sector dit mogelijk nog zullen versterken. Daarom is met
corporaties overeengekomen, om vooralsnog geen sociale huurwoningen in te zetten voor
huisvesting van arbeidsmigranten.
Conclusies en aanbevelingen
Voor wat betreft de stand van zaken met betrekking tot de huisvesting van tijdelijke EUarbeids-migranten in de regio Rotterdam en de vooruitzichten voor 2015 e.v. kan worden
geconcludeerd dat:
1. Uit de cijfers blijkt dat er ingeschat wordt dat er binnen Schiedam, Vlaardingen en
Maassluis (Waterweg-gemeenten) en Rotterdam meer arbeidsmigranten verblijven
(ver boven de 35.000) dan voor de totale regio Rotterdam wordt ingeschat op grond
van de recente cijfers van het CBS (31.000). De aangereikte toolkit van het ministerie
BZK levert geen correcte gegevens op. Er is geen goed inzicht in het aantal
arbeidsmigranten nu en in de toekomst. Voorgesteld wordt om samen met BZK hier
nader gedegen onderzoek naar te doen.
2. Er is wel een algemene tendens waarneembaar. De vraag naar tijdelijke
arbeidsmigranten vanuit het Westland neemt toe. De betreffende arbeidsmigranten
wonen met name in de Waterweg-gemeenten en Rotterdam. De vraag vanuit de
Maasvlakte neemt af. Deze arbeidsmigranten wonen met name op Voorne-Putten en
in de BAR-gemeenten. Op Voorne-Putten en binnen de BAR-gemeenten is een
stabilisatie te zien van het aantal arbeidsmigranten.
3. Er is een verband tussen werk en wonen in het areaal tussen stadsregio Rotterdam,
Haaglanden en Westland. Goede afstemming is noodzakelijk. Gezien de
ontwikkelingen in Metropool verband, is dit vooralsnog geen taak van de Metropool.
Wellicht kan de provincie hierin een rol op zich nemen.
4. Arbeidsmigranten wonen het liefst dicht bij hun werk. Het initiatief om tijdelijke
huisvesting van arbeidsmigranten , zo dicht mogelijk bij hun werk, te organiseren ligt
bij de markt, de werkgevers. Voor eventueel benodigde uitbreiding van
huisvestingscapaciteit buiten het directe werkgebied hebben sommige gemeenten op
voorhand wel enkele locaties verkend.
5. De Maaskoepel (een samenwerkingsverband tussen de woningcorporaties in de
stadsregio Rotterdam) maakt geen afspraken met haar leden over de huisvesting van
arbeidsmigranten, maar is wel met de corporaties in gesprek over de bijdrage die zij
in de praktijk leveren. De Maaskoepel wil een rol spelen bij de regionale afstemming
van vraag en aanbod.
Meent 106 - Postbus 21051 - 3001 AB Rotterdam
Doc nr 149235
7
© Copyright 2024 ExpyDoc
