Spataderen? Blijf er niet mee lopen!

Welkom bij de WZA Gezondheidswijzer, de maandelijkse medische rubriek van het WZA. Deze maand aandacht de behandeling van spataderen.
Spataderen? Blijf er niet mee lopen!
Spataderen staan in de top tien van klachten waarmee mensen
naar de huisarts gaan. Vrouwen hebben vaker spataderen dan
mannen, en ouderen vaker dan jongeren. Een staand beroep,
zwangerschappen, overgewicht en erfelijk aanleg verhogen de
kans om ze te krijgen.
Blij wordt niemand ervan: ze zijn lelijk en kunnen pijnlijk zijn.
Spataderen. Vreemd woord eigenlijk, er ‘spat’ immers niets. Waarschijnlijk stamt het van het oudDuitse Spat, destijds het woord voor
een knobbel aan het kniegewricht
van een paard. Spataderen kunnen
immers ook ‘knobbels’ vertonen.
Paarden hebben trouwens nooit
spataderen en andere viervoeters
ook niet. Dat wij mensen ze wél
hebben, komt omdat we rechtop
zijn gaan lopen. Sindsdien komt
het complete lichaamsgewicht op
de benen terecht. Lang niet alle
bloedvaten zijn daartegen bestand:
een kwart van de mensheid heeft
spataderen.
Lekkende klepjes
In de benen zitten veel botten
en spieren waar bloed naartoe
stroomt. Het in ons lichaam rondpompende bloed moet ook weer
terug naar het hart. Als we staan
stroomt dat dus tegen de zwaartekracht in. Om te voorkomen
dat het bloed naar beneden zakt,
zitten er klepjes in de aderen. Als
die kleppen niet meer goed sluiten,
stroomt het bloed wél terug en
wordt de druk in de aderen hoger.
De zwakste aderen zetten uit, verdikken en worden kronkelig. In dat
geval spreken we van spataderen.
Door de openstaande klepjes
worden de afvalstoffen in het
bloed niet goed afgevoerd. Dit
veroorzaakt vermoeide, pijnlijke en
onrustige benen. Als de verstoring
van de afvoer langdurig is, kan dit behalve spataderen - ook opgezette
benen, huiduitslag en zelfs open
benen veroorzaken.
Meer kans
Erfelijke aanleg speelt een rol bij
het ontstaan van spataderen: de
ene mens heeft zwakkere vaatwanden dan de ander. Bij mensen
met een staand beroep komt de
aandoening meer voor en ook
hebben vrouwen vaker spataderen dan mannen. Die kans is extra
groot tijdens de zwangerschap: de
veranderde hormoonspiegel maakt
de vaatwanden slapper en de
groeiende baarmoeder vertraagt de
terugstroming van het bloed naar
het hart.
Ook bij mensen die een trombose
gehad hebben, is de kans op spataderen groter. Op de plek waar het
bloedstolsel in een ader zat, zijn
meestal de klepjes verdwenen.
Minder pijnlijk
Nu u weet hoe spataderen ontstaan, is de volgende logische
vraag: hoe komen we er weer af?
Bij de behandeling wordt de
aangedane ader uitgeschakeld.
Zo’n bloedvat kunt u best missen, u
houdt er genoeg over.
Elders op deze pagina kunt u
lezen dat een spataderbehandeling, dankzij nieuwe technieken,
tegenwoordig gelukkig veel minder
Spataderspecialisten in het WZA
Als u weet of vermoedt dat u spataderen heeft, dan kan uw
huisarts u doorverwijzen naar het Wilhelmina Ziekenhuis Assen
(WZA). U bent dan gegarandeerd in goede handen!
Tijdens uw eerste afspraak in het
WZA, krijgt u altijd een Duplexonderzoek. Dit onderzoek geeft
informatie over de stroomsnelheid
en stroomrichting van uw bloed
en over de conditie van uw vaten.
Bij dit onderzoek wordt gebruikgemaakt van ultra-geluidsgolven.
Deze geluidsgolven dringen door
in het lichaam, worden
teruggekaatst door de
bloedstroom en vormen een beeld dat te
zien is op een monitor. Het uitzenden
en weer opvangen
van de geluidsgolven gebeurt met
een apparaatje dat
eruitziet als een soort
microfoon. Tijdens het
pijnloze onderzoek wordt
dit heen en weer bewogen
over de huid van uw
been.
Bij dit eerste onderzoek is altijd een
medisch specialist
aanwezig. Op basis
van de onderzoeksgegevens zal de
dermatoloog u,
in overleg met de
vaatchirurg, adviseren
VOLG HET WZA!
facebook.com/WilhelminaZiekenhuisAssen
wat voor uw spataderen de meest
geschikte behandeling is. Zijn de
spataderen beperkt, dan kunnen ze
met prikjes behandeld worden: dit
is de zogeheten Foam-sclerotherapie. Bij uitgebreidere spataderen is meestal een VNUS-behandeling nodig. Beide zijn zeer patiëntvriendelijke behandelingen.
Snel herstel
Vroeger konden flinke spataderen
uitsluitend met een operatie (het
zogenoemde ‘strippen’) verwijderd
worden. Bij de nieuwste behandelmethoden hoeft dit niet meer:
u krijgt dus geen littekens, er
ontstaan geen grote bloeduitstortingen en u bent na de ingreep veel
sneller hersteld.
Bij de VNUS-behandeling plaatst
de arts onder lokale verdoving
een slangetje in de spatader. Dit
gebeurt via een sneetje van drie
millimeter ter hoogte van de knie.
Het slangetje levert radiofrequente
(geluids)energie aan de wand van
het bloedvat. De wand van het
bloedvat wordt van binnenuit verhit, waardoor de ader dichtschroeit.
Dankzij de verdoving merkt u hier
niets van.
De totale behandeling duurt ongeveer twintig minuten. In tegenstelling tot vroeger hoeft u naderhand
ingrijpend en pijnlijk is dan een
aantal jaren geleden.
Kuitspieren oefenen
Ook voor spataderen geldt: voorkomen is beter dan genezen. U hebt
al kunnen lezen dat u lang staan
beter kunt vermijden. Veel bewegen - vooral lopen, zwemmen en
fietsen - is uitstekend. Mocht dat er
niet vaak genoeg van komen, dan
kunt u de bloeddoorstroming ook
bevorderen door uw kuitspieren te
trainen. Dit doet u door regelmatig
de tenen te strekken en te buigen.
Gelukkig kan dat altijd en overal:
achter het bureau, in de trein én op
een luie stoel in de zon!
Spataderkeurmerk
Sinds 2012 beschikt het WZA over het ‘spataderkeurmerk’ van de Hart&Vaatgroep. Dit betekent
dat het ziekenhuis voldoet aan alle dertien
kwaliteitscriteria voor goede spataderzorg. Deze
criteria zijn opgesteld door de Hart&Vaatgroep, in
samenwerking met de Nederlandse Vereniging
voor Vaatchirurgie en de Nederlandse Vereniging
voor Dermatologie/Venereologie.
Meer weten?
Kijk op www.hartenvaatgroep.nl, zoekterm: spataderkeurmerk.
geen steunkous te dragen.
Bij de Foam-sclerotherapie wordt
de spatader ingespoten met een
soort lijm en vervolgens dichtgedrukt. De ader zal daarna vanzelf
verschrompelen. Bij deze techniek
hoeft de spatader niet verdoofd te
worden.
De meeste patiënten (negentig procent!) heeft na deze behandelingen
nauwelijks pijnklachten.
Geen laserbehandeling
In nog geen tien procent van
de gevallen, is Scleroseren of de
VNUS-methode niet mogelijk. Als
u in het verleden al een uitgebreide spataderbehandeling heeft
gehad, is het soms toch nodig om
de spatader via een operatie uit te
schakelen. Om die reden blijft het
in het WZA ook mogelijk uw spataderen operatief te laten verwijderen of dichtbinden. Dit gebeurt met
regionale anesthesie (ruggenprik)
of onder algehele narcose.
In de keuze voor nieuwe behan-
youtube.com/WilhelminaZiekenhuis
delingstechnieken hebben de
samenwerkende vaatchirurgen en
dermatologen van het WZA bewust
niet gekozen voor de elders vaak
toegepaste laserbehandeling. Bij
laserbehandeling wordt het bloedvat veel sterker verhit dan bij een
VNUS-behandeling. Dit heeft meer
schade en dus meer pijnklachten
tot gevolg.
Kosten
Elke zorgverzekeraar vergoedt het
eerste spataderconsult met het Duplexonderzoek (al moet u natuurlijk
altijd rekening houden met uw eigen risico). In hoeverre de spataderbehandeling vervolgens vergoed
wordt, hangt af van de ernst van
uw klachten. Als het uitsluitend om
cosmetische motieven gaat (voor
de mooiigheid dus) dan zult u zelf
een bijdrage moeten betalen. Als er
sprake is van een medische indicatie
– dit is het geval bij grote spataderen of vochtophoping – dan zullen
de meeste ziektekostenverzekeraars
de behandeling wel vergoeden.
twitter.com/WZA_Ziekenhuis

Download Report