Als de hemel valt, dan dragen we het samen Typhoon, rapper
op de cd-presentatie in de
Amsterdamse Tolhuistuin heb
ervaren... toen dacht ik: misschien
is het wel goed. Misschien zitten
mensen hier wel op te wachten."
foto Maartje Geels
JORIS BELGERS
Glenn de Randamie, oftewel
Typhoon, maakte de beste
Nederlandse plaat van dit jaar.
Jubelend werd hij ontvangen. Niet
alleen om die fantastische cd. Het
is ook die glimlach.
Hij werd zenuwachtig wakker.
Gespannen, angstig. Maar
Typhoon was die vrijdagochtend 20
juni vooral emotioneel. Na zeven
jaar was het eindelijk zover. Die
avond zou Glenn de Randamie met
z'n band zijn tweede plaat 'Lobi da
Basi' (liefde is de baas, in het
Sranantongo) presenteren.
"Ik had nog geen eigen huis, en
had een hotelletje geboekt. Ik had
even die rust nodig. Het was af. Ik
wil niet dramatiseren wat ik heb
meegemaakt, al mijn ledematen en
familieleden heb ik nog. Maar ik
heb me zo ontredderd gevoeld. Er
zijn momenten geweest dat ik echt
niet meer wist hoe ik het aan moest
pakken."
"Het was heftig om die periode af te
sluiten. Natuurlijk was ik onzeker.
Over de band maakte ik me geen
zorgen: we maken lekker muziek
met elkaar, de chemie klopt. Maar
ik was wel onzeker over hoe de
plaat zou worden ontvangen. Maar
de mate van liefde die ik die avond
© Trouw
Inderdaad. Want niet alleen werd
'Lobi da Basi' door de muziekpers
jubelend onthaald, ook bij het grote
publiek bleek het de juiste plaat op
het juiste moment. Het is geen
standaard rap-album, maar een
weelderige cd waarop hiphop
samenvloeit met calypso, blues en
jazz, met Afrikaanse en
gospelinvloeden. North Sea Jazz,
Lowlands, Into the Great Wide
Open: met elk festivalpodium
groeide het feest. Dat kwam door
zijn geweldige liveband, die jaren
kostte om bijeen te krijgen. Maar
het kwam ook door De Randamie
zelf. Die uitstraling, die lach, dat
optimisme.
En dat terwijl weinigen er nog in
geloofden toen ze in januari de
studio indoken. Waarom zou het nu
opeens wel lukken? Inmiddels
waren er zeven jaar verstreken
sinds debuut 'Tussen licht en lucht'.
Daarna volgden optredens, heel
veel optredens. Een eigen tour, een
tour met de rappers van
Opgezwolle, een project met de
New Cool Collective.
Maar daarna? Niks. Er zat iets in
zijn hoofd, maar het kwam er niet
uit. Dus ging hij op reis, naar ZuidAfrika, New Orleans, Suriname.
Grenzen over. Op zoek naar zijn
wortels, maar ook om zijn muzikale
grenzen op te zoeken. Langzaam
kwam de inspiratie terug. Dit jaar
moest het er van komen. En dit jaar
werd zijn doorbraakjaar.
Het is makkelijk en aanstekelijk
lachen met de uit Surinaamse
ouders in 't Harde geboren De
Randamie (30). Hij is sympathiek,
beleefd. Zo iemand die zichzelf niet
al te serieus neemt, maar wel
degelijk serieus is over de dingen
die hem aan het hart gaan. En dat
zijn er nogal wat.
popmuziek.
"Ik zat tegen een burn-out aan. De
noodzaak om te creëren was weg.
Om die terug te krijgen moest ik
eerlijker naar mezelf kijken. En
daar moest ik bepaalde dingen
voor opzeggen.
"In 2009 kwam de nieuwe
paspoortwet. Daarvoor moet je
vingerafdrukken afgeven. En alles
riekte naar onrecht. Ik kwam in een
fase terecht waarin ik 'het systeem'
zag als schuldige. Ik heb het mezelf
toen moeilijk gemaakt. Ik weigerde
dat paspoort, maar kon daardoor
niet factureren. Ik kon niet reizen. Ik
stond nergens ingeschreven. Ik
was strafbaar. Er is zelfs gedreigd
mij uit het land te zetten."
Allemaal voor je principes?
"Ik wilde een statement maken. Ik
ben toch geen marionet? Je wordt
zo erg in een stramien geduwd.
Wonen is een basisbehoefte, maar
waarom moet ik 1000 euro betalen
voor vier muren met een dak?
Waarom zo'n hoog eigen risico,
terwijl als er echt wat aan de hand
is verzekeringsmaatschappijen zich
in allerlei bochten wringen om maar
niet te hoeven uitkeren. Bij mijn
vader heb ik gezien hoe
pensioenfondsen mensen korten
op hun eigen geld.
"Ik verloor mezelf in dat soort
dingen. Maar inmiddels kan ik beter
relativeren. Je kunt wel roepen het
systeem dit, en het systeem dat: op
een gegeven moment zag ik in dat
dingen niet zo zwart-wit zijn. Het is
niet het systeem, wij zijn het zelf.
Je kunt niet zeggen dat de politiek
geen moer doet. Er zijn zat goeie
politici. Maar er zijn ook veel
verwarde politici, zal ik maar
zeggen.
"Nu ben ik terug in mijn kracht. Ik
maak weer muziek, en bereik ik
veel meer mensen dan vanaf het
Malieveld. Niet dat dat het doel is,
muziek maak ik vooral omdat ik er
zelf gelukkig van word."
Zeven jaar is lang, in de
zaterdag 20 december 2014
Pagina 5 (1)
Toch noem je jezelf een
bruggenbouwer.
"Ik ben een mens. Ik ben een
gevoelig iemand die zijn sensoren
heeft uitstaan. Dus datgene wat bij
mij binnenkomt, zal ook bij anderen
binnenkomen. Gebeurt dat niet,
dan vind ik het mooi om mensen te
triggeren. Lobi da Basi is eigenlijk
een onbedoelde uitnodiging tot
dialoog. Tot een groepsgesprek."
Want dat groepsgesprek heeft
Nederland hard nodig. De
Randamie wordt fel als hij spreekt
over hoe Nederland erbij ligt, anno
2014. Sluimerende onvrede,
polarisering, het steeds openlijker
wordend racisme. Dat gaat verder
dan alleen zo'n
zwartepietendiscussie, waarin hij
zich vaak mengt.
"Dat ouders hun kinderen willen
beschermen en tradities op hen
willen overdragen is niet per se
slecht. Maar ik heb moeite met het
vasthouden aan een traditie
omwille van die traditie. En dat
zwartepietendebat draait om veel
meer. Het gaat over racisme,
waarvan we dachten dat we dat
niet hadden in Nederland. Het gaat
over witte privileges, die veel witte
mensen zich niet kunnen
voorstellen juist omdat ze in die
privileges zitten. En dat inbeelden
kost moeite. Maar daarom ben ik
ergens wel blij dat alle modder
boven komt.
"Neem die selfie van die jongens uit
het Nederlands elftal. Dat zijn toch
gewoon ónze jongens? Het was
gewoon een vrolijke foto, ze
zwaaiden niet eens met een
Surinaamse vlag, wat overigens
hun goed recht is. We hebben in
Nederland onze mond vol over
mensenrechten en gelijkheid, maar
op zo'n moment komt de ware aard
naar boven. Die zekerheden over
het tolerante Nederland waar geen
racisme is? Ach man, we zijn zo
xenofoob en racistisch als de pest.
Nederland is als een struisvogel als
het gaat om het verleden.
Nederland heeft wel een probleem.
Terwijl dit zo'n krachtig land kan
zijn."
© Trouw
Zijn we te veel met onszelf bezig?
"Individualisering neemt wel toe, ja.
Neem de anonimiteit van internet.
Waarop mensen lekker kunnen
klagen, en gek genoeg minder met
elkaar in verbinding komen. Want
het is heel simpel om iemand bij
een facebookherinnering even met
een berichtje te feliciteren. Het kost
iets meer moeite om iemand te
bellen, maar dat draagt wel bij aan
de verbintenis. Aan het weten dat
je niet voor jezelf leeft."
Je windt je meer op dan je imago
als één brok lachend
podiumoptimisme doet vermoeden.
"Mensen zien op het podium een
grote glimlach, want muziek maakt
me gelukkig. Maar als je goed naar
me kijkt, zie je ook een
verbetenheid. Je ziet allerlei
emoties, want dat is het leven, en
muziek is leven. Ook de lelijke
dingen, de heftige dingen, kun je
met liefde benaderen. Liefde kan
ook pijn doen."
Als de hemel valt, de hemel faalt
De druk op God wordt groter en ze
draagt het allemaal
Maar als de hemel valt, zullen we
het samen moeten dragen, en
kunnen zij en Allah samen even
weg
(uit: Hemel valt)
Ook het dak van de enorme Bravotent op Lowlands in augustus leek
tijdens de show van Typhoon zowat
naar beneden te komen. Tijdens
dat popconcert gebeurde wat zo
moeilijk met woorden te
omschrijven is: band en publiek
werden één. Emotioneel werd het
toen De Randamie 'Hemel valt'
opdroeg aan de slachtoffers van
rampvlucht MH17. Daar, op dat
moment, in die tent, voelde je de
saamhorigheid die De Randamie
zo graag zou willen zien in
Nederland. Net als tijdens de
nasleep van de ramp.
"Het was heel mooi dat dat in die
weken na de ramp gebeurde, dat
gevoel van eenheid. Maar eigenlijk
zaterdag 20 december 2014
was het net zo kunstmatig als dat
we opeens een
participatiesamenleving zouden
zijn. Het moet structureler. We
moeten ons realiseren dat we met
z'n allen machtiger zijn dan we
denken.
"We moeten weer met elkaar
praten. Iedereen zit zo op zijn eigen
eilandje, en er zijn maar
sporadische momenten dat we ons
één voelen. Maar hoe vaker we dat
voelen, hoe meer je daar behoefte
aan krijgt. Dan kom je erachter dat
er aan die saamhorigheid een
vrijheid kleeft die we nog niet
kennen.
"Zo'n concert is iets wat we niet in
ons eentje kunnen creëren. We
hebben allemaal de drang om te
delen. Om ons samen één te
voelen. Daar op Lowlands, het
voelde soms als in een gospelkerk.
Dat was niet het resultaat van één
nummer, maar van de manier
waarop wij én het publiek
openstonden. En dat is wat we
willen laten zien: Lobi da Basi,
liefde is de baas, en dat is niet
zweverig bedoeld, liefde bevat ook
de ruwe kanten. Die vliegramp, die
verschrikkelijke aanslag, dat was
enorm heftig. Er zijn zoveel
mensen die iemand hebben
verloren. Het raakt ons allemaal.
"Maar het is ook onderdeel van het
leven. Het is verschrikkelijk, maar
als de hemel valt, letterlijk, dan
zullen we het samen moeten
dragen. Aan dat samen doen, heb
ik zo veel behoefte. En op dat
moment op dat podium op
Lowlands dacht ik: het kán gewoon.
Dat is mijn zoektocht, daar ben ik
elke dag mee bezig."
Platenmaker van het jaar
Typhoon is de artiestennaam van
rapper Glenn de Randamie ('t
Harde, 1984). Zijn ouders kwamen
bij de Surinaamse
onafhankelijkheid in 1975 naar
Nederland. De Randamie
studeerde een blauwe maandag
religiestudies aan de Universiteit
van Amsterdam, maar richtte zich
in navolging van zijn oudere broer
Pagina 5 (2)
Kevin (Blaxtar) toch volledig op de
muziek. In 2007 verscheen zijn
debuut, 'Tussen licht en lucht',
daarna volgden samenwerkingen
met hip-hopgroepen Opgezwolle en
de Fakkelbrigade, en met
blazersensemble New Cool
Collective. Voor de viering van 200
jaar Koninkrijk werd Typhoon
gevraagd een nummer te schrijven,
in de Ridderzaal maakte hij toen
indruk met het kritische 'Van de
regen naar de zon'. Afgelopen jaar
verscheen 'Lobi da Basi', door
muziekjournalisten uitgeroepen tot
Nederlandse plaat van het jaar.
© Trouw
zaterdag 20 december 2014
Pagina 5 (3)
© Copyright 2024 ExpyDoc
