Nieuwe Oogst - Koopmans Blauwe

THEMA
ZATERDAG 9 AUGUSTUS 2014
31
Koopmans Blauwe als delicatesse
HAN REINDSEN
De herintroductie
van het bijzondere
aardappelras Koopmans Blauwe is drie
jaar geleden als hobby begonnen en is
nog steeds niet helemaal uit die sfeer.
Al gaat het dit jaar wel om een areaal
van iets meer dan 7 hectare en een
opbrengst van naar verwachting zo’n
250 ton.
D
AARDAPPELEN
e Koopmans Blauwe werd vroeger
vooral in de kop van Noord-Holland, in Zeeland en op de ZuidHollandse eilanden geteeld. Op
dit moment vindt de teelt alleen in
de Wieringermeer plaats. Deze locatie is
bewust gekozen omdat de grond erg bepalend is voor de uiteindelijke smaak.
Het ras is vernoemd naar kweker C.
Koopman en is ontstaan in 1927 uit een kruising van Zeeuwse Blauwe en Alpha. In 1937
werd de aardappel in de handel gebracht.
Het ras dankt zijn naam mede aan de paarsblauwe schil. Inwendig is de knol lichtgeel.
Het vroege ras voor fijnproevers heeft ronde
tot rond-ovale aardappeltjes.
Drie jaar geleden is Nico Grootendorst
(56) begonnen met de teelt van Koopmans
Blauwe. Hij ging als kleine jongen, nu zo’n
vijftig jaar geleden, met zijn opa aardappelen halen. Zijn grootvader vond de Koopmans Blauwe de lekkerste aardappel. Toen
Grootendorst 5 kilo pootaardappelen wist
te bemachtigen, heeft hij voor de hobby
een veldje achter zijn huis aangelegd.
SMAAKTEST
De oogst deelde Grootendorst uit aan
familie en vrienden. Deze smaaktest pakte goed uit. Reden om samen met Bram
Scherpenzeel (64), een bevriende zakenrelatie, de productie van de Koopmans Blauwe bescheiden op te zetten. ‘We hebben
beiden een passie voor smaak en raakten
gecharmeerd van de Koopmans Blauwe’,
legt Scherpenzeel uit.
Het oude ras is niet het makkelijkste om
te telen. ‘De opbrengst ligt op zo’n 35 ton
per hectare. Hier en daar is de Koopmans
Blauwe wat gevoelig voor phytophthora.
Een ander nadeel is dat er aan de buitenzijde van de knol wat putjes zitten, wat het
schillen tot een kunst verheft. Voordeel is
de bijzondere smaak’, zegt Scherpenzeel.
Voor de afzet zochten de ondernemers
De Koopmans Blauwe Kennersavond vond eind vorig jaar plaats in Middenmeer met een proeverij van verschillende gerechten. Geheel links
Bram Scherpenzeel en naast hem Nico Grootendorst.
twee jaar geleden contact met Leo de Kock
in Purmerend, die verpakken tot specialiteit
heeft. ‘Daar kenden ze de aardappel nog
vanuit het verleden. Ze hebben ons op een
heel goede manier geholpen om de vraag
verder te vergroten’, zegt Scherpenzeel.
Het toeval wilde dat De Kock in het
verleden ook bezig is geweest met de Koopmans Blauwe. De aandacht voor oude rassen met een lekkere smaak was er toen bij
de consument nog niet. Het werd geen succes. ‘De zakjes om ze te verpakken lagen
er nog en die hebben we gebruikt’, geeft
Scherpenzeel aan.
ALBERT HEIJN
Vorig jaar hadden de twee pioniers een
opbrengst van 90 ton, kwam de aardappel
in de winkels van Albert Heijn te liggen
en werd de Koopmans Blauwe in oktober
2013 bij Albert Heijn tot ‘Aardappel van de
maand’ uitgeroepen. Dat succes moet dit
jaar een vervolg krijgen.
Scherpenzeel en Grootendorst zijn
ervan overtuigd dat er een markt is voor
een aardappel met een originele smaak.
Ze steken veel tijd in de herintroductie van
de Koopmans Blauwe. ‘Het is een wereld
waarin we niet thuis zijn. We weten niets
van de teelt van aardappelen. We groeien
Van begin september tot eindje januari is de Koopmans Blauwe verkrijgbaar.
Foto’s: Koopmans Blauwe
erin. Het is de smaak die ons motiveert. We
zijn er niet om commerciële redenen mee
begonnen’, licht Scherpenzeel toe.
Herintroductie is begonnen
als een hobby en om
de passie voor smaak
Dit jaar een areaal van 7 hectare en een
opbrengst van naar verwachting 250 ton is
meer dan een hobby. Het is nodig om goed
na te denken over de afzet. ‘Met alleen
huisverkoop lukt het niet’, zegt Scherpenzeel. Dit jaar wil het tweetal zich vooral
richten op de bekendheid van het ras bij
restaurants. ‘Met de kwaliteiten van het ras
moet dat lukken.’
Voor een goede afzet zijn er dit seizoen
drie kanalen: Leo de Kock in Purmerend,
Jac van den Oord in Ammerzoden en Greydanus in Heerenveen. Elk van deze verpakkers bedient een andere markt. Samen
pakken ze de promotie op met Grootendorst en Scherpenzeel als ambassadeurs.
GEEN MASSAPRODUCT
De hoeveelheid pootgoed die voorhanden is, bepaalt op dit moment de omvang
van de teelt. Om die reden is er op moment
geen behoefte aan meer telers. ‘Daarnaast
is een grotere groei van een bescheiden
ras ook niet verantwoord. In nauw contact
met verpakkers kijken we naar de marktgrootte. Het is een aardappel voor het
exclusievere segment’, vertelt Scherpenzeel.
Grootendorst en Scherpenzeel durven
geen doelen te stellen voor de komende
jaren. ‘Als de consument inderdaad de
Koopmans Blauwe een delicatesse blijft
vinden, dan zien we de toekomst van deze
gouwe ouwe met vertrouwen tegemoet’,
zegt Scherpenzeel. ‘Maar het moet geen
massaproduct worden. Dat willen we
niet.’
De oogst van de Koopmans Blauwe
begint dit jaar naar verwachting half
augustus. Voor de consument zijn de aardappelen vanaf begin september in het
schap te vinden. ‘Omdat de bewaring niet
de beste eigenschap is, denken we dat ze
uiterlijk tot eind januari verkrijgbaar moeten zijn’, geeft Scherpenzeel aan.
De prijs per kilo voor de teler is nog
onzeker. ‘Het saldo zal uiteindelijk hoger
moeten zijn dan een normale teelt, gezien
de extra inspanningen die nodig zijn’,
vindt Scherpenzeel.
De oogst van de Koopmans Blauwe begint dit jaar naar verwachting half augustus. Eind juli
is het gewas doodgespoten.