Handhygiëne

# Definities
# Inhoud
Handhygiëne




Ziekenhuisbreed zijn er 5 richtlijnen voor handhygiëne, zie de link naar het ziekenhuisbrede
document.
De IC units hebben 1 persoonskamers. De MC heeft voornamelijk 1 persoonskamers, maar
ook 2 persoons.
De IC/MC heeft voor haar afdeling gekozen om de algemene “5 handhygiëne richtlijnen” te
vertalen naar de “3 handhygiëne richtlijnen”, zoals hieronder beschreven.
In zijn algemeenheid geldt:
 werk bij zorg aan de patiënt “van schoon naar vuil”, desinfecteer de handen na het
doorbreken van deze routine;
 denk altijd aan het desinfecteren van je handen na verwijderen van de handschoenen;
 werk bij zorg aan de patiënt altijd met schort en handschoenen.
Inhoudsopgave
1. Kamer betreden
2. Kamer verlaten
3. Voor een schone of aseptische handeling
Hieronder staan zorgprocessen beschreven met een advies wanneer je het beste je handen kan
desinfecteren in zo’n zorgproces
3.1
Medicatie: parenteraal
3.2
Bronchiaal toilet
3.3
Bloedafname via een arteriële katheter
3.4
Venapunctie
3.5
Inbrengen van een perifeer infuus
3.6
Verwijderen van een perifeer infuus/CVC
3.7
Verschonen van een perifeer infuus
3.8
Verschonen van een CVC
3.9
Verschonen van insteek van een perifeer infuus/CVC/Dialyselijn
3.10 Inbrengen blaascatheter
3.11 Detuberen
3.12.1 Verwisselen van een substitutie/citraatzak van de CVVH (prismaflex)
3.12.2. Verwisselen van een effluentzak van de CVVH (prismaflex)
3.13 Drain verwijderen
3.14 Hechtingen verwijderen
3.15 Verwisselen urineopvangzak/thoraxdrainzak/drainsopvangzak
3.16 Wondzorg
1. Kamer betreden





Lege handen: direct handen desinfecteren naast ingang deur of bij aanrecht.
Handen niet vrij: materialen op aanrecht leggen en handen desinfecteren bij aanrecht.
Als je de handen gedesinfecteerd hebt bij verlaten van een kamer en je raakt niets onderweg
aan en je loopt meteen door naar de volgende kamer, hoef je daar niet opnieuw te
desinfecteren.
Indien je alleen even de kamer betreedt om bijvoorbeeld iets tegen je collega of familie te
zeggen, is er geen handdesinfectie nodig.
NB: voor de 2 persoonskamers geldt de bovenstaande uitwerking met als toevoeging:
1. wisselen van patiënt
2. met lege handen: handen desinfecteren bij de bedsidekar of bij aanrecht voordat je
naar de andere patiënt loopt.
3. handen niet vrij: materialen op aanrecht leggen en handen desinfecteren bij aanrecht.
2. Kamer verlaten


Lege handen: bij aanrecht of deur handen desinfecteren.
Handen niet vrij: materiaal en apparatuur reinigen en desinfecteren. Dan je handen
desinfecteren voordat je de kamer verlaat.
Uitzondering: materiaal bestemd voor in de vuile dienst (bijv kweken, vuilnis, waszak,
po/urinaal, opvangzakken etc.). Nadat je het daar gedeponeerd hebt, desinfecteer je je
handen.
3. Voor een schone of aseptische handeling

Hieronder staan zorgprocessen beschreven met een advies wanneer je het beste je handen
kan desinfecteren in zo’n zorgproces
3.1 Medicatie : parenteraal
Voor toediening gereedmaken:
 etiket uitprinten
 desinfecteer werkblad
 medicatie en benodigdheden klaar leggen. (Bijvoorbeeld spuit, naald, infuuszak, stamper ed.)
 desinfecteer handen
 trek handschoenen aan
 desinfecteer rubber injectieflacon en/of halsampul (openbreken)
bij gebruik oplosvloeistof of infuusvloeistof take-set /rubber injectie opening desinfecteren
 maak medicatie volgens voorschrift klaar
Toedienen van medicatie parenteraal:
 registreer medicatie bij de patiënt in EPIC
 desinfecteer handen
 werk aseptisch, houd naalden, toedieningsysteem en poorten steriel
 desinfecteer rubber injectieopening, rubber bijspuitpunt, aanprikpunt infuusvloeistof of
 kraantje infuus/cvc
 hang/sluit medicatie aan of bolus medicatie
3.2 Bronchiaal toilet
Via tube/tracheacanule:
 leg benodigdheden klaar (sluit afzuigcatheter aan op verbindingsslang)
 trek schort aan, doe mondkapje voor en zet bril op
 start suction support en onderdruk de alarmen van de monitor
 desinfecteer je handen
 trek handschoenen aan



voer bronchiaal toilet uit
na de procedure: verwijder (schort, mondkapje, bril), handschoenen
desinfecteer je handen
Subglottisdrainage:
 leg benodigdheden klaar (sluit afzuigcatheter aan op verbindingsslang)
 trek schort aan, doe mondkapje voor en zet bril op.
 desinfecteer je handen
 trek handschoenen aan
 voer mond/neuszorg uit
 na uitzuigen mond/neus/keel trek handschoenen uit en desinfecteer je handen
 leg benodigdheden klaar (sluit afzuigcatheter aan op verbindingsslang)
 start suction support en onderdruk de alarmen van de monitor
 desinfecteer je handen
 trek handschoenen aan
 voer bronchiaal toilet en de procedure cuff desufflatie uit
 na de procedure: verwijder (schort, mondkapje, bril), handschoenen
 desinfecteer je handen
3.3 Bloedafname via een arteriële katheter









leg benodigdheden klaar
onderdruk de alarmen van de monitor
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
desinfecteer het bloedafnampunt (rubber)
neem bloed af volgens werkwijze
desinfecteer het bloedafnamepunt (rubber)
na de procedure: verwijder de handschoenen
desinfecteer je handen
3.4 Venapunctie




leg benodigdheden klaar
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
desinfecteer de punctieplaats

punctuur vat en neem bloed af
na de procedure: verwijder de handschoenen
desinfecteer je handen


3.5 Inbrengen van een perifeer infuus







leg benodigdheden klaar
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
desinfecteer de punctieplaats
puncteer de vene
na de procedure: verwijder de handschoenen
desinfecteer je handen
3.6 Verwijderen van een perifeer infuus/CVC






leg benodigdheden klaar
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
verwijder infuus/CVC
na de procedure: verwijder de handschoenen
desinfecteer je handen
3.7 Verschonen van een perifeer infuus








leg benodigdheden klaar
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
desinfecteer de aansluiting van het oude systeem en verwijder het systeem
sluit het nieuwe systeem aan op de canule/katheter
bevestig het systeem in de perfusor
na de procedure: verwijder de handschoenen
desinfecteer je handen
3.8 Verschonen van een CVC









leg benodigdheden klaar
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
desinfecteer de aansluiting van het oude systeem en verwijder het systeem
sluit het nieuwe systeem aan op de canule/katheter
bevestig het systeem in de perfusor
herhaal bovenstaande handelingen bij ieder infuusaansluiting
na de procedure: verwijder de handschoenen
desinfecteer je handen
3.9 Verschonen van insteek van een perifeer infuus/CVC/Dialyselijn









leg benodigdheden klaar
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
verwijder afplakmateriaal
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
desinfecteer insteek en plak de insteek opnieuw af
na de procedure: verwijder de handschoenen
desinfecteer je handen
3.10 Inbrengen blaascatheter






leg benodigdheden klaar
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
Voer de voorbereidende handelingen uit (reinigen van de urethra, plaatsen van een steriel
doek, enz.)
verwijder je handschoenen
desinfecteer je handen




trek steriele handschoenen aan
breng de catheter in
na de procedure: verwijder de handschoenen
desinfecteer je handen
3.11 Detuberen

Zie bronchiaal toilet, via tube/tracheacanule.
3.12.1 Verwisselen van een substitutie/citraatzak van de CVVH
(prismaflex)





leg benodigde zak klaar
desinfecteer je handen
werk aseptisch, houdt poorten steriel (no touch techniek)
desinfecteer het aanprikpunt
sluit nieuwe substitutie/citraatzak aan
3.12.2 Verwisselen van een effluentzak van de CVVH (prismaflex)




leg benodigde effluentzak klaar
desinfecteer je handen
werk aseptisch, houdt poorten steriel (no touch techniek)
sluit nieuwe effluentzak aan
3.13 Drain verwijderen







leg benodigdheden klaar
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
desinfecteer de insteekopening van de drain
verwijder de drain
na de procedure: verwijder de handschoenen
desinfecteer je handen
3.14 Hechtingen verwijderen







leg benodigdheden klaar
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
desinfecteer de gehechte wond
verwijder de hechting(en)
na de procedure: verwijder de handschoenen
desinfecteer je handen
3.15 Verwisselen urineopvangzak/thoraxdrainbak/drainopvangzak






leg benodigdheden klaar
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
werk aseptisch, houdt poorten steriel (no touch techniek)
verwissel de bak/zak
na de procedure: verwijder de handschoenen

desinfecteer je handen
3.16 Wondzorg










leg benodigdheden klaar
desinfecteer je handen
trek handschoenen aan
verwijder het oude verband
verwijder je handschoenen
desinfecteer je handen
trek opnieuw handschoenen aan
verzorg de wond volgens instructie
na de procedure: verwijder de handschoenen
desinfecteer je handen
Invasieve handelingen arts





PDT, een handeling in een steriele werkomgeving. Met uitzondering van medicatietoediening
en bronchiaaltoilet. Zie 3.1 en 3.2.
Inbrengen arteriële katheter en CVC, een handeling in een steriele werkomgeving.
Intubatie, zie medicatietoediening en bronchiaaltoilet (3.1 en 3.2).
Thoraxdrain inbrengen, een handeling in een steriele werkomgeving.
Pleurapunctie, een handeling in een steriele werkomgeving.
# Bijlagen
# Referenties
# Literatuur
# Distributielijst
Auteur: mevr. S. Voet, mevr. H. Maassen, mevr. M. Bonn, maart 2014
Verantwoordelijk medicus: prof. dr. J.G. v.d. Hoeven
# Einde document

Download Report