klik hier - KLEIN architecten

Woonwinkel complex
Nieuwe
fundering
onder een
plafondhoogte
van twee meter
Bouwbedrijf Siebenga uit Heerenveen
breidde de Lidl in de Groningse wijk
Beijum uit van zo’n 1.000 naar 1.300
vierkante meter. Samen met projectleider
Alex Westerhoek van Klein Architecten
blikt projectleider Jan de Jong terug op een
sterk staaltje werk, met oplossingen voor
complicerende factoren als fundering en
tijdsdruk om de uitbreiding te realiseren.
Wie oppervlakkig naar de uitbreiding van de Lidl aan de Stoepemaheerd kijkt,
heeft niet de indruk dat hier iets ingewikkelds is gebeurd. De gevel is een stukje
naar voren opgeschoven en de gasbetonblokken die de zijmuren vormden, zijn
vervangen door net metselwerk in zwarte steen. Fluitje van een cent, toch?
Ingewikkelde klus
Alex Westerhoek van Klein Architecten uit Groningen: ‘Wij werken sinds 2002 heel
veel voor Lidl, maar de winkel aan de Stoepemaheerd was één van de ingewikkeldste
winkels om uit te breiden.’ Jan de Jong van Bouwbedrijf Siebenga: ‘Dit was een
winkel die onder een bestaand appartementengebouw is gelegen. De constructie
daarvan moest uiteraard gewoon intact blijven, maar wij moesten wel een nieuwe
fundering aanbrengen. Dat is zwaar werk geweest.’ Beslist géén routinewerk dus,
maar juist een sterk staaltje.
Situering
‘V
oor een supermarkt is
iedere dag sluiting er
één te veel’
- Alex Westerhoek
Lidl kwam in 2010 bij Klein, één van haar vaste teken- en architectenbureaus voor het
noorden, met het verzoek een uitbreidingsplan te maken voor de winkel in Beijum.
De Duitse supermarktketen wilde zijn nieuwe formule - met onder meer een bakkerij
- ook in dit filiaal kunnen uitrollen. ‘Als zo’n klus binnenkomt, ga je bekijken: wat
kunnen we in deze winkel, wat mogen we volgens het bestemmingsplan, hoe is de
omgeving, et cetera’, legt Alex Westerhoek uit. ‘Deze Lidl-winkel bevindt zich in
een Groningse uitbreidingswijk uit de jaren zeventig, met daarboven twee lagen
woningen en weinig ruimte rondom. Binnen was het vrij laag, en om de woningen
op te vangen stonden er tamelijk veel kolommen in de winkel. Verder was er nog
een vluchttrap voor de woningen, die uitkwam op de plek waar wij de uitbreiding
79
Woonwinkel complex
‘H
et is echt een
voordeel als je
vaker voor Lidl werkt’
- Jan de Jong:
wilden hebben. Deze moest dus worden omgeleid. Nee, een
nieuwbouwwinkel is een stuk eenvoudiger.’
Plafond op twee meter hoogte
De Jong: ‘In het pve werd een vloerbelasting van duizend
kilo per vierkante meter gevraagd. De bestaande vloer haalde
dat niet en is verwijderd, zodat de fundering aangepast kon
worden. We zijn twee weken lang aan het hakken en breken
geweest. Dat heeft wel wat geduld gevergd van de bewoners
in de bovenliggende woningen.’ Daarna zijn nieuwe stalen
palen geslagen met een lengte van wel 23 meter. Westerhoek:
‘Maar onder een plafond van tweeënhalve meter hoog kan dat
alleen als je steeds buissegmenten van zo’n anderhalve meter op
elkaar last.’ De grond was vrij slecht, waardoor zo’n 75 palen
nodig waren. ‘Dat is best heftig geweest, ook voor de buurt.’
Tekst: Arjen Bakker
Fotografie: Sarah Janssen
Tijdsdruk
80
Nog een complicerende factor was de tijdsdruk. Het project
diende in twaalf weken gereed te zijn. De Jong: ‘De eerste twee
weken was de winkel gewoon nog open, hiervoor hebben we
een tijdelijke ingangsvoorziening getroffen. Vanaf vijf weken
voor de oplevering hadden we alles weer dicht, waarna met
de afbouw van de winkel is begonnen.’ Westerhoek: ‘Ook wij
hebben oog voor het feit dat voor onze opdrachtgever elke dag
dat een winkel gesloten is er eigenlijk één te veel is. ’Het gaat
dan niet alleen om omzet maar ook moet worden voorkomen
dat klanten naar de concurrent lopen. ‘Er zit dus altijd druk op
bij een dergelijke klus,’ vertelt Westerhoek. ‘Gelukkig zijn alle
partijen daarvan doordrongen. Lidl selecteert zijn bouwers en
installateurs meestal uit een kleine groep, die vaker voor hen
werkt. Zij weten dus wat er van hen verwacht wordt. In dit
geval hadden we een uitstekende samenwerking met Siebenga.’
Vertalen naar concrete locatie
De Jong: ‘Het is echt een voordeel als je vaker voor Lidl werkt. Ze hebben hun vaste
richtlijnen die ze bij al hun winkels zoveel mogelijk willen toepassen. De gevelbeplating
bijvoorbeeld, die is altijd van Alucobond. En voor het metselwerk willen ze zwarte
baksteen, voor de herkenbaarheid. Bij deze winkel waren de zijgevels eerst van geschilderd
gasbeton, maar het ziet er nu een stuk chiquer uit.’ Westerhoek: ‘Als architect hebben we
een belangrijke rol in het vertalen van zo’n standaard winkelconcept naar een concrete
locatie.’ In dit geval speelt bijvoorbeeld een rondlopende gevel van het naastgelegen nieuwe
winkelcentrum een rol van betekenis. ‘Het is bij dit soort uitbreidingen onze uitdaging
om het concept in te passen in de omgeving.’
De vernieuwde Lidl-supermarkt is voorzien van een geïsoleerde vloer en duurzame
spouwisolatie en is afgewerkt met FSC-hout. Echte innovaties op energiebesparingsgebied
zijn niet toegepast. Westerhoek: ‘Lidl is daar wel heel erg mee bezig, maar dan vooral bij
nieuwbouwlocaties. Daar worden zonnepanelen en ledverlichting toegepast; eerst wordt dan
een aantal proefprojecten gedraaid met als doel dit uiteindelijk toe te passen in alle winkels.’
Nieuwbouw en renovatie Lidl, Groningen
Opdrachtgever:
LIDL Nederland, afd. vastgoed, Huizen
Bouwteamleden
Directievoerder
: Klein architecten, Groningen
Aannemer:
Bouwbedrijf Siebenga, Heerenveen
Constructeur:
Ingenieursbureau Dijkhuis, Groningen
Installateur E&W
:
Kon. Damstra Installatietechniek, Driezum
O&A en Leveranciers
Sloopwerk:
Van der Wal Sloopwerken , Joure
Levering bouwmaterieel
:
Sijperda Verhuur, Sneek
Levering ijzerwaren
:
Raadsma, Dokkum
Heiwerk:
Euro Funderingen, Veenwoude