Achter de cijfers zit poli Achter de cijfers zit - FEB

2 VOORAAN
DE STANDAARD
COMMENTAAR
ZELDEN WAS IDEOLOGIE
ZO DUIDELIJK
KAREL VERHOEVEN
Ideologie leek verdwenen uit de politiek. Eu
ropa legt op in welk tempo de begroting gesa
neerd moet worden. Frankfurt bestiert de
rente en de munt. Economische groei wordt
in Duitsland gemaakt. Zelfs de slechte lucht
komt grotendeels van elders. Er rest federale
en deelstaatregeringen bitter weinig ruimte.
Waartoe dienen dan nog verkiezingen?
Om te kiezen welke maatschappij we willen.
Als de berekening van de partijprogramma’s
die we vanaf vandaag publiceren één verdien
ste heeft, dan is het dat ze toont dat de poli
tiek draait om de verdeling van welvaart. Poli
tieke partijen hebben daar ver uiteenlopende
visies over. Niets maakt die visies duidelijker
dan een gelijke berekening van hun voorstel
len over wie ze willen bevoordelen, bijvoor
beeld wanneer ze loon minder belasten. Dan
lichten de ideologische ver
schillen fel op.
Linkse partijen ondersteu
nen de laagste lonen, rechtse
partijen geven kortingen aan
de hoogste inkomens. Som
mige partijen stimuleren
duidelijk werklozen om te
werken, andere partijen he
lemaal niet. Politieke partij
en creëren kansen, ze stimu
leren en ze belonen, en ze
doen dat meer voor sommige
groepen dan voor andere, af
hankelijk van of ze meer gelijkheid en solida
riteit nastreven dan wel mensen loon naar
werken gunnen. De cijfers verhelderen de
keuze die u op 25 mei moet maken.
Rekening14 is een grootschalig onderzoeks
project dat we samen met de redacties van de
VRT en De Tijd hebben opgezet met de facul
teit economie van de KU Leuven. Alle politie
ke partijen werkten mee.
De publicatie is een reuzenstap in het trans
parant maken van het politieke bedrijf. Sinds
de jaren tachtig duikt bij elke verkiezing de
verzuchting op dat een neutrale instantie de
vele campagnebeloftes moet narekenen. In
Nederland doet het Planbureau dat, en het
levert een zuiverder debat op. Hier strandden
de goede voornemens telkens na de verkiezin
gen. De partijen hielden liever de handen vrij,
gebrek aan geloofwaardigheid namen ze er
bij.
Dat is deze campagne anders. Alleen al de
aankondiging van Rekening14 had een heil
zaam effect. De partijen rekenden hun pro
gramma’s nauwkeuriger uit. Ongeloofwaardi
ge cijfers zijn afgestraft. Maar die cijfers ble
ven moeilijk te vergelijken. Rekening14 legt
de lat nu gelijk. Dat levert een onuitgegeven
inkijk op in de politieke prioriteiten.
Ons onderzoek is noodgedwongen beperkt.
De woonbonus bijvoorbeeld kunnen we niet
berekenen omdat de partijen geen details ge
ven. We hebben de modellen niet om de effec
ten op de economische groei of op de pensioe
nen te berekenen.
Een belangrijke beperking is
dat we niet volledig kunnen
nagaan hoe realistisch de
voorgestelde
plannen
zijn. Minder belastingen be
tekent ook meer besparen.
We spreken ons niet uit of er
een gat zit in de rekenkunde
van de partijen. En tot slot is
dit geen praktische kieswij
zer over wie uw persoonlijk
inkomen het meeste ver
hoogt. Voorstellen voor kin
derbijslag, btw of woonbonus
kunnen het plaatje grondig bijsturen.
Toch publiceren we dit met een zekere trots.
Jaren hebben we hierover gedroomd. De bur
ger moet nauwkeuriger geïnformeerd wor
den over publieke kosten en baten. Daarom
voeren we ook grootschalige onderzoeken
naar de kwaliteit van ziekenhuizen, rusthui
zen en scholen. Er is geen weg terug. Vanaf
2019 doet het Planbureau een volledige door
lichting.
Onze democratie moet andere vormen van in
spraak dan verkiezingen ontwikkelen, vinden
critici. Verkiezingen doen het politieke be
drijf dol draaien. De media oververhitten het
systeem. Dan geeft Rekening14 toch een an
der beeld.
ZATERDAG 10, ZONDAG 11 MEI 2014
PARTIJEN BEKENNEN KLEUR MET BELASTINGPLANNEN
Achter de cijfers zit politieke keuze
Alle partijen lanceerden de afgelopen
maand een voorstel om de belasting op
arbeidsinkomen bij te stellen. Maar wat
betekent dat, een schijf afschaffen of een
bonus geven? Rekening14 vertaalt cijfers in
heldere ideologische keuzes.
DRIES DE SMET
CHRISTOF VANSCHOUBROEK
BRUSSEL | Elke partij geeft aan
het schrappen van belastingschij
ven en het toekennen van bonus
sen dezelfde uitleg: werken moet
meer lonen. Maar met de belas
tinghervormingen bekennen par
tijen wel degelijk ideologisch kleur.
Dat blijkt uit de eerste aflevering
van Rekening14, een gezamenlijk
project van De Standaard, KU Leu
ven, VRT en De Tijd, waarbij de ver
kiezingsprogramma’s doorgere
kend worden.
In de eerste aflevering onderzoe
ken we die belastingen die ervoor
zorgen dat een werkende – loon
trekkende of zelfstandige – van
zijn brutoloon netto maar een ge
deelte overhoudt.
1. Groen haalt SP.A links in
SP.A trekt de kaart van de lage en
middeninkomens. De socialisten
laten zo ruimte op links voor
Groen, dat vooral op de allerlaag
ste inkomens mikt. Opmerkelijk is
dat Groen aan de best verdienende
helft van de bevolking niets geeft,
terwijl daar ook heel wat kiezers
zitten. PVDA doet geen voorstel
om de belastingen op arbeidsinko
men te wijzigen.
2. Open VLD en NVA rijden
rechts
3. CD&V zoekt het midden
Open VLD, NVA en Vlaams Belang
geven het meest aan de hoge inko
mens. Het past in de filosofie dat
de sterkste schouders nu al meer
moeten afdragen. Hen zuurstof ge
ven laat hen toe harder te werken
als ze dat willen. De partijen ver
groten zo de kloof tussen de hoge
en de lage inkomens. NVA en
Open VLD gaan niet voluit voor de
hoogste inkomens. Open VLD laat
de middenklasse er procentueel
het meest op vooruitgaan. NVA
voorziet in haar plan ook een luik
om, net als SP.A, gericht de lage lo
nen te ondersteunen.
In hun finale belastingaanpassing,
die om budgettaire redenen pas na
2019 doorgevoerd wordt, willen
Open VLD en NVA veel duidelij
ker toespitsen op de grootverdie
ners. LDD is de enige partij die de
grootverdieners ook in procenten
een pak meer beloont dan diege
nen met een laag loon.
CD&V kiest met zijn belastingver
laging niet voor de lage, maar ook
niet voor de hoge lonen. Bij de
christendemocraten krijgt, met
uitzondering van de laagste lonen,
elke werkende evenveel. Ten op
zichte van het loon krijgt iemand
met een laag loon dus meer dan ie
mand met een hoog loon. CD&V
positioneert zich in het centrum.
4. Alle partijen zetten aan het
werk, behalve Vlaams Belang
Alle partijen willen met hun plan
nen mensen belonen die een job
aannemen, en dus niet langer
werkloos zijn. Voor sommige men
sen loont het niet om aan de slag te
gaan, omdat het extra dat ze krij
gen in vergelijking met een werk
loosheidsuitkering, niet opweegt
tegenover de bijkomende kosten
voor kinderopvang en vervoer.
Groen en Open VLD dichten die
zogenaamde werkloosheidsval het
meest voor de lage lonen. Ook
Paninipret
Van alle traditionele partijen is
Open VLD met een belastingver
mindering van 5,9 miljard het
gulst. SP.A voorziet ruim vier keer
minder.
Linkse partijen willen met hun
hervorming gericht mensen aan
het werk krijgen. Zij doen vooral
iets aan de lage lonen, wat automa
tisch minder kost. Rechtse partijen
willen ook activeren, maar geven
ook een fiscaal cadeau aan wie
werkt. Die partijen gooien er grote
re budgetten tegen aan, en willen
zo het signaal geven dat ze de be
lastingen substantieel verlagen.
De Gentse econoom Gert Peers
man, die vooraf sceptisch stond
tegenover ‘Rekening14’, spreekt
van een ‘indrukwekkende oefe
ning’. Dat zegt hij vanmiddag in
het VRTprogramma De Vrije
Markt. Peersman vindt dat de
studie veel interessante informatie
bevat, bijvoorbeeld over verde
lingseffecten en werkstimulansen.
‘Dit is zeker de moeite waard ge
weest.’ Peersman benadrukt dat
het belangrijk is om het onder
zoek juist te interpreteren. Omdat
er geen macroeconomische ef
fecten berekend werden, is het
‘een beperkte oefening. ‘Is er wel
budgettaire ruimte?’ KU Leuven
professor André Decoster is het
daar mee eens. ‘Het is inderdaad
een partieel onderzoek.’ (rgo)
©
Fred Debrock
‘Dit is zeker
de moeite waard
geweest’
GERT PEERSMAN
econoom van de
Universiteit Gent
BLZ. 1425 dossier Rekening14.
€ 11.610*
Dieter Telemans
©
!
5. Rechts is gul, links is zuinig
Peersman: ‘Indrukwekkende oefening’
SEAT IBIZA I-TECH
©
MOMENT
CD&V en SP.A geven aanzienlijke
werkprikkels. NVA geeft vooral
aan wie voor een hoger loon (te
rug) aan de slag gaat, een stimu
lans. Alleen Vlaams Belang scoort
matig. Als we alleen naar die werk
prikkels kijken, zijn de voorstellen
van Groen, NVA en vooral SP.A ef
ficiënter omdat ze minder kosten.
EN VERDER
Dieter Telemans
De publicatie is
een reuzenstap
in het transpa
rant maken van
het politieke
bedrijf
VOORAAN 3
DE STANDAARD
ZATERDAG 10, ZONDAG 11 MEI 2014
STERK MERK VAN VIER JONGEREN – 34
EUCOMMISSARIS NEELIE KROES – 40
‘Op ons familiefeest zat iedereen
Ringlandlogo’s te knippen’
‘Op de pof leven heeft
nog nooit wat opgeleverd’
GRIET PLETS
EN VERDER Binnenland 4–37 b Buitenland 38–45 b Cultuur C1–C19 b Economie E1–E12 b Opinie 49–52 b Regio
46–47 b Sport E15–E19 b Televisie C20–C23 b Adressen E14 b Kruiswoordraadsel W7W9 b Rouwberichten E13 b Strips W9
WEERBERICHT Kust: regen 9 – 14°C b MiddenBelgië: regen 8 – 14°C b Kempen: regen 8 – 15°C
LECTRR
OPENDEURDAGEN VAN 12 TOT 24/05
EEN UPGRADE VOOR IEDEREEN.
pn
gek is, kan de stickerfabriek niet meer vol
gen. Ze staan erbij en kijken ernaar, daar
in Italië, verwend als ze zijn met een squa
dra die de EK’s en WK’s aaneenrijgt zoals
Berlusconi z’n schandalen. Honderd mil
joen stuks zijn in België al bijna verkocht –
de ouders hebben hun kroost lang inge
haald.
Het is nostalgie, hoor ik thuis. Herinnerin
gen aan een kindertijd toen óók duchtig
verzameld werd. Toen ze zelf nog speel
den. Nog dachten – hoopten – even goed te
worden als hun plakboekhelden. Hij kan de
bal zo weer aan z’n voeten voelen, zegt
hij. Mannen sparen Paninistickers omdat
het verloren dromen zijn. Het gras werd
bruin, de groep uitverkorenen almaar klei
ner, maar de prentjes bleven. Of beter: ze
kwamen terug.
©
Erg groot is ons huis niet, en toch is poet
sen sinds kort een hachelijk karwei. Het
speelgoed laat zich nog makkelijk in een
hoek wegzetten, wat slordig gestouwd.
Maar die stapeltjes, rij aan rij, op de kast:
ho maar! Wee diegene die ze even op el
kaar durft te leggen, om stof af te nemen,
of ze voor ’t gemak in een paar schoendo
zen propt. Een man mag dan rommelresis
tenter zijn, z’n Panini’s horen op orde te
zijn.
Ze waren nochtans jaren weg, hoogstens
werd hun naam nog in een broodjeszaak
gehoord. Maar alles komt terug: epaulet
ten, sanseveria’s en dus ook Paninistickers.
Het begon bij de supermarkten die ze gra
tis gaven: wilt u dat de klant zich bindt,
smeert stroop om de mond van ’t kind. En
nu zowat het hele land collectief voetbal
CROWDBUTCHING – 36
Samen online een koe
kopen en laten slachten
32 – 33
De SEAT Ibiza, een van de populairste SEAT-modellen, onderging een technologische en
esthetische facelift en is voortaan verkrijgbaar in de speciale I-TECH serie. De nieuwste
snufjes qua elektronica, design en uitrusting zorgen voor een ongeëvenaarde rijervaring
waarvan u voortaan in het hele SEAT- gamma kan genieten. Kom de ongelofelijke
I-TECH versies en alle SEAT upgrades ontdekken tijdens onze opendeurdagen van 12
tot 24 mei.
SE AT.BE
3,4 - 5,9 L/100 KM
89 - 139 G/KM
Milieu-informatie te verkrijgen op www.seat.be/milieu (K.B. 19/03/2004). *Geïllustreerd model met opties: Ibiza 5D I-TECH Style 1.2L 60pk: € 16.568.
Prijs vanaf € 12.360 - € 750 Korting Upgrade = € 11.610 BTWi voor een SEAT Ibiza 1.2 L 60pk REFERENCE.

Download Report