Ouderen bedillen

Uiteindelijk beslist de patiënt of en in hoeverre hij
medicatie gebruikt. Desondanks is het belangrijk om
met de patiënt in gesprek te blijven over het geneesmiddelgebruik. De verantwoordelijkheid en het initiatief daartoe liggen weliswaar in eerste instantie bij de
arts-voorschrijver, maar kunnen ook gedeeld worden
met de praktijkondersteuner, de apotheker of verpleegkundige, en natuurlijk met de patiënt zelf.
Tot slot: de beschreven gespreksvaardigheden en suggesties dienen vooral ter inspiratie. Iedere patiënt en
elke situatie vraagt weer een andere aanpak. Bovendien ontwikkelt de praktijkondersteuner al doende
haar eigen strategie in het bespreken en bevorderen
van goed geneesmiddelgebruik.
Literatuur
1 Van Staveren R. Medicatietrouw bevorderen met patiëntgerichte
communicatie. Huisarts Wet 2013;56:472-4.
2 Heiligers PJM, Noordman J, Korevaar JC, Dorsman S,
Hingstman L, Van Dulmen AM, et al. Kennisvraag:
Praktijkondersteuners in de huisartsenpraktijk (POH’s), klaar
voor de toekomst? Utrecht: NIVEL, 2012.
3 Van Staveren R. Patiëntgericht communiceren in de ggz. Utrecht:
De Tijdstroom, 2013.
4 Van der Laan J. Therapietrouw. Tijdschrift voor
praktijkondersteuning 2007;5:164-5.
Tergooi Ziekenhuizen, Rijkstraatweg 1, 1261 AN
Blaricum: R. van Staveren, psychiater.
Correspondentie: [email protected].
Mogelijke belangenverstrengeling: niets gemeld.
intermezzo
Ouderen bedillen
“Ouderen zo lang mogelijk thuis houden!”, roepen
bestuurders en politici. Ik vind dat bedillerig. Zorgbehoeftige ouderen moeten plotseling van opvatting
veranderen en ons huisartsen wordt verweten dat we
tot nu toe alle bewerkelijke ouderen uit huis sleuren
en in een verzorgingshuis stoppen om er vanaf te
zijn. Hoe durven ze dat van ons te denken. Het probleem is namelijk eenzaamheid, onvoorspelbare zorgbehoefte en afhankelijkheid. Soms is het dan nogal
wreed zo iemand thuis te verplegen. Een vereenzaamde fragiele oudere kan geweldig opfleuren van verhuizen naar een zorgcentrum. Te gaar om te bewegen,
afwachten of iemand langskomt. Initiatief voor wat
dan ook is even versleten als haar knieën. Vrienden
en familie overleefd, vele begrafenissen afgelopen.
Depressief is het niet. Leven is rustig wachten op de
dood geworden. Ouderen zo lang mogelijk thuis willen houden wordt onderbouwd met vraagsturing.
Dan klopt het beleidsmatig altijd, want vraag wat ze
wil en ze wil niks, zeker niet verhuizen. Ze is namelijk aan het wachten op een natuurlijke laatste bladzijde. Zelfs doorbladeren naar de laatste bladzijde is
teveel moeite, is ook niet wat ze wil. Vraaggestuurd
ouderenbeleid is dom gekakel, vind ik. Fatsoenlijker
dan vraagsturing is probleemgestuurd werken.
24
Soms is dat thuis tot het gaatje gaan, soms is tijdige
verhuizing naar een zorgwoning beter. We laten ze
langzaam wennen aan het idee van wonen in het
zorgcentrum. Nooit meer moederziel alleen ziek zijn,
pijn hebben. Soms wel in het restaurant eten, soms
niet. Soms wel een praatje maken, soms lekker suffen
in je sta-op-stoel.
Wat is mooier dan je demente partner op de dementenafdeling en jij op rollatorafstand op dezelfde gang
in een zorgwoning? Of samen op twee zorgappartementjes naast elkaar: samen slapen in het ene appartementje, woonkamer in het tweede. De droefenis
van alleen thuis sterven, met een dochter in Appingedam die het niet redt om elke dag langs te komen.
Dat kan beter met niet zo lang mogelijk thuis blijven.
De Zweden hebben een extreem ‘Zo lang mogelijk
thuis’-systeem. Ze zijn er blij mee, op een ding na: de
droeve eenzaamheid thuis.
Houdt zorgcentra in stand. Er is geen overgebruik, we
plaatsen niemand tegen zijn zin, het is geen gemakzucht. Overigens is maximale thuiszorg duurder dan
het tarief in het zorgcentrum.
Nico van Duijn
Ti j d s c h r i f t vo o r p r a k t i j ko n d e r s t e u n i n g
februari 2014 | nr 1