Inhoud
Inleiding .................................................................................................................................................... 3
Hoofdstuk 1: actualisatie financiële positie .............................................................................................. 4
Hoofdstuk 2: Reactie op Moties en Toezeggingen .................................................................................. 7
Hoofdstuk 3: EMU saldo 2014 ................................................................................................................. 8
Hoofdstuk 4: Robuuste Investeringsimpuls ............................................................................................ 10
Hoofdstuk 5: Begrotingswijzigingen per programma ............................................................................. 15
Programma 1:1 Topsectoren economie + innovatie .......................................................................... 21
Programma 1:2 Economische ontwikkeling ....................................................................................... 23
Programma 1:3 Cultuur en Erfgoed ................................................................................................... 25
Programma 1:4 Energietransitie ......................................................................................................... 27
Programma 1:5 Gezonde en Veilige Leefomgeving .......................................................................... 29
Programma 2:1 Stad en regio ............................................................................................................ 31
Programma 3:1 Zorg en Welzijn ......................................................................................................... 33
Programma 3:2 Jeugdzorg ................................................................................................................. 35
Programma 4:0 Mobiliteit .................................................................................................................... 37
Programma 5:1 Wonen ...................................................................................................................... 39
Programma 5:2 Ruimtelijke Ordening ................................................................................................ 41
Programma 5:3 Gelderse Gebiedsontwikkeling ................................................................................. 43
Programma 5:4 Water ........................................................................................................................ 45
Programma 6:2 Buiten Gewoon Groen .............................................................................................. 47
Programma 7:1 Bestuur en Organisatie ............................................................................................. 49
Programma 8:1 Mens en Middelen .................................................................................................... 51
Programma 8:2 Algemene dekkingsmiddelen en overige .................................................................. 53
Hoofdstuk 6: Overige onderwerpen ....................................................................................................... 55
6.1 Inleiding ........................................................................................................................................ 55
6.2 Subsidiegrondslagen .................................................................................................................... 55
6.3 Normenkader accountantscontrole 2014 ..................................................................................... 58
6.4 Aanpassen legesverordening/tarieventabel ................................................................................. 59
Bijlage 1: Normenkader accountantscontrole ........................................................................................ 61
Bijlage 2: Evaluatie beleidslijn bij verslechterde financiële positie van gemeenten............................... 64
Bijlage 3: Voortgang en Herijking Stad en Regio ................................................................................... 67
2
Inleiding
Hierbij ontvangt u de Najaarsnota 2014 met daarin de bijstelling van de begroting van het huidige
kalenderjaar. De mutatie van het lopende kalenderjaar is tot vorig jaar altijd onderdeel geweest van
de Beleidsbegroting voor het volgende kalenderjaar, vanaf 2013 zijn deze stukken fysiek ontvlochten.
De Najaarsnota is één van de maatregelen die wij in 2013 hebben genomen in het kader van het
tegengaan van onderbesteding en het kunnen sturen op het EMU saldo. Door de mutaties in een
separaat voorstel vorm te geven, krijgt het de aandacht die het nodig heeft en is sturing beter mogelijk
dan in november (besluitvormingsmoment begroting). Het instrument Najaarsnota heeft in 2013 mede
bijgedragen aan de geringe onderbesteding op de lasten bij de Beleidsrekening 2013. Daarnaast
denken wij dat het voor uw Staten inzichtelijker is als de Najaarsnota duidelijk gaat over het lopende
jaar en de Beleidsbegroting over de komende begroting en het meerjarig kader.
De Najaarsnota kent een minder grote omvang dan de Voorjaarsnota en is enkel in hoofdstukken
opgedeeld. Het heeft daarmee een vergelijkbare vorm als een Slotwijziging.
Voor het beeld is in onderstaand schema de gehele zogenaamde Planning & Control cyclus (P&C
cyclus) voor kalenderjaar t (momenteel 2014) opgenomen, incl. Najaarsnota.
Ter informatie hebben wij hieronder voor het kalenderjaar 2014 de verschillende Planning & Control
momenten voor 2014 weergegeven. Naast de bijstellingen van de begroting 2014 in juli, september
en december kunnen gedurende het jaar ook begrotingswijzigingen bij overige Statenvoorstellen
worden voorgesteld. De momenten in juli, september en december worden echter gebruikt om de
begroting integraal te herijken.
Kalenderjaar 2014
Statenvergaderingen
mei / juli 2014
Begrotingsjaar Jaarrekening 2013
2013
(PS mei )
Begrotingsjaar
2014
Begrotingsjaar
2015
Statenvergadering
september 2014
Statenvergadering
november 2014
Statenvergadering
december 2014
Bijstelling Begroting
2014
Bijstelling Begroting
2014
Bijstelling Begroting
2014
Weergave in:
deel B Voorjaarsnota
(PS juli)
Weergave in:
Najaarsnota 2014
Weergave in:
Slotwijziging 2014
Vooruitblik 2015-2018
Begroting 2015
Weergave in:
deel A Voorjaarsnota
(PS juli)
Schema: diverse P&C documenten in kalenderjaar 2014
Na deze inleiding wordt ingegaan op de actualisatie van de financiële positie, de nieuwe stand van
zaken betreffende KHW(08VDOGRHQGHILQDQFLsOHPXWDWLHYDQGH6WDWHQSURJUDPPD¶V7HQVORWWHLV
HHQKRRIGVWXNµRYHULJHRQGHUZHUSHQ¶RSJHQRPHQRPXZ6WDWHQte informeren c.q. om van uw Staten
een besluit te vragen.
3
Hoofdstuk 1: actualisatie financiële positie
Inleiding
De financiële positie van de provincie wordt bepaald door drie aspecten:
a) Het begrotingssaldo
b) De vrije ruimte in de Algemene reserve
c) De vrije ruimte in de Meerjarige Investeringsreserve Gelderland (MIG)
,QGHYRRUMDDUVQRWDKHEEHQZLMGHVWDQGYDQGH$OJHPHQHUHVHUYHQDDU¼POQ. gebracht, wat de
minimale buffer is in het kader van het weerstandsvermogen. Verdere actualisatie van de Algemene
reserve is in deze najaarsnota niet aan de orde. Een actualisatie van de MIG heeft eveneens in de
voorjaarsnota plaatsgevonden en is nu ±eveneens- niet aan de orde.
De actualisatie van de financiële positie spitst zich daarom toe op het begrotingssaldo.
Duiding begrotingssaldo
Het begrotingssaldo is het verschil tussen de geraamde baten en geraamde lasten en daarmee geeft
het een prognose van het jaarrekeningresultaat. Het begrotingssaldo is het geraamde overschot of
tekort van enig jaar.
Wij geven, zoals gebruikelijk, het begrotingssaldo weer in miljoenen, afgerond op één decimaal.
Hiermee bieden wij uw Staten op een inzichtelijke en globale wijze inzicht in de mutatie van onze
financiële positie. De concrete bedragen zijn echter leidend en deze maken ook deel uit van de in
hoofdstuk 5 gepresenteerde mutaties per programma. De mutaties per programma is de
begrotingswijziging die bij uw Staten ter besluitvorming voor ligt.
Effect van Prinsjesdag in de slotwijziging
Gelijktijdig met c.q. enige dagen na Prinsjesdag verschijnt er een nieuwe raming van het
provinciefonds. De zgn. septembercirculaire handelt over het lopende jaar 2014 en de
begrotingsjaren 2015 t/m 2018. Gelet op het tijdstip van het verschijnen van deze septembercirculaire
is het niet mogelijk om de effecten te betrekken bij deze Najaarsnota. De mogelijke effecten voor
2014 zullen worden betrokken bij de Slotwijziging.
Actualisatie begrotingssaldo
In deze actualisatie is een (substantieel) voordeel opgenomen t.a.v. het uitbaggeren van de Linge. De
kosten vallen (fors) lager uit dan geraamd. Ons voorstel is om dit voordeel grotendeels toe te voegen
aan de reservering voor de PM posten. Hieronder hebben wij het financieel overzicht en de
toelichtingen opgenomen.
%HGUDJHQ[¼ mln.
Begrotingssaldo conform Voorjaarsnota 2014
(na vervolgvoorstel)
1
2
Meicirculaire provinciefonds; accres en maatstaven
Meicirculaire provinciefonds; vermindering politieke
ambtsdragers
3 Interbestuurlijk toezicht
4 Vervallen toevoeging rente BDU
5 Vrijval kosten inzake baggeren Linge
6 Financieel knelpunt Omgevingsdiensten VTH taken
7 Vrijval restantbudget a.g.v. afrekening subsidies
8 Verlaging budget voor vermogensbeheer
9 Reservering in MIG voor PM posten Voorjaarsnota
10 Afronding
Begrotingssaldo na Najaarsnota 2014
2014
0,0
2015
-3,8
2016
2,2
2017
0,7
2018
-1,5
-0,6
0,0
0,4
-1,1
0,6
-1,1
1,1
-1,1
1,1
-1,1
-0,1
0,0
11,3
-1,0
0,2
0,4
-10,1
-0,1
-0,1
0,2
-0,1
0,2
-0,1
0,2
-0,1
0,2
0,8
0,8
0,8
0,8
0,0
-3,6
2,6
1,6
-0,6
4
Toelichting per onderdeel:
1) Meicirculaire provinciefonds; accres en maatstaven
In de meicirculaire van het provinciefonds zijn de accressen en maatstaven geactualiseerd. Dit
leidt tot een bijstelling van het begrotingssaldo.
Het provinciefonds en BTW compensatiefonds zijn met elkaar gekoppeld sinds het BTW
compensatiefonds is geplafonneerd. Als het plafond niet geheel wordt benut dan wordt het
provinciefonds gevoed met het verschil; als het plafond wordt overschreden dan wordt het
provinciefonds gekort met het verschil.
In de huidige raming houden de fondsbeheerders ±vanaf 2015- rekening met een structurele
voeding van het provinciefonds vanuit het BTW compensatiefonds. Gezien de minder goed
voorspelbare uitputting van het BTW compensatiefonds hebben wij deze structurele voeding nu
niet meegenomen. Vanuit het voorzichtigheidsbeginsel zullen wij de toevoeging opnemen als
deze daadwerkelijk is gerealiseerd.
2) Meicirculaire provinciefonds; vermindering politieke ambtsdragers
In de decembercirculaire 2010 is ±voor 2015 en verder- een structurele uitname uit het
SURYLQFLHIRQGVRSJHQRPHQYDQLQWRWDDO¼mln. i.v.m. de vermindering van het aantal politieke
ambtsdragers. Dit voorjaar is duidelijk geworden dat de vermindering niet plaatsvindt, de uitname
wordt wel geëffectueerd. +HW*HOGHUVGHHOYDQGHXLWQDPHEHGUDDJWFD¼mln. en komt ten
laste van het begrotingssaldo.
3) Interbestuurlijk toezicht
In de septembercirculaire 2013 is het provinciefonds structureel verhoogd in verband met de
inwerkingtreding van de Wet revitalisering generiek toezicht. Ons aandeel in de verhoging
EHGURHJ¼- en voor 2013 is dit bedrag toegevoegd aan programma 7:1 Bestuurlijk en
Organisatie.
Voor 2014 en verder is het bedrag per abuis toegevoegd aan het begrotingssaldo, ook de
structurele component had naar programma 7:1 Bestuur en Organisatie moeten vloeien. Dit wordt
hierbij gecorrigeerd.
4) Vervallen toevoeging rente BDU
Door wijzigingen van de wet FIDO in verband met het schatkistbankieren, komt de verplichte
toevoeging van rente over niet uitgegeven BDU middelen te vervallen. In de Voorjaarsnota 2014
(PS2014-469) is enkel voor het jaar 2014 de wijziging geëffectueerd en hierbij muteren wij het
structurele effect vanaf 2015.
5) Vrijval kosten inzake baggeren Linge
Bij het vaststellen van de Begroting 2013 (PS2012-764) hebben uw Staten besloten om een
EHGUDJYDQ¼POQEHVFKLNEDDUWHVWHOOHQYRRUKHWXLWEDJJHUHQYDQGH/LQJH'HSURYLQFLH
heeft dit project uitbesteed aan het Waterschap Rivierenland.
De raming van ¼POQ. was gebaseerd op de kosten van de baggerwerkzaamheden van de
rivier De Korne (zijtak van de Linge). De kostprijs voor deze baggerwerkzaamheden was mede
bepaald door het feit dat sprake was van verontreinigde bagger met als gevolg daarvan hoge
afvoerkosten (transport en storten).
Inmiddels zijn de onderzoeken afgerond naar de kwaliteit van de bagger in de Linge en naar de
mogelijkheden tot afvoer daarvan. Uit de onderzoeken is gebleken dat de kwaliteit van de bagger
beter was dan vooraf voorzien. Hierdoor kan de bagger uit de Linge ter plekke worden gebruikt
voor het gedeeltelijk minder diep maken en het herinrichten van het N2000-gebied / de
voormalige zandwinlocatie De Koornwaard. Als gevolg hiervan is sprake van een aanzienlijk
lagere verwerkingsprijs per m3.
Op basis van de onderzoekresultaten en het uitvoeringsplan is een aanbesteding gehouden.
Deze aanbesteding heeft ertoe geleid dat het benodigde investeringsbudget bijgesteld kan
ZRUGHQQDDU¼7 mln.
Wij stellen uw Staten voor de gereserveerde middelen voor de baggerwerkzaamheden te
YHUODJHQPHW¼ 11,3 mln.
5
6) Financieel knelpunt Omgevingsdiensten VTH-taken
Zoals in de Voorjaarsnota 2014 is aangegeven is in verband met de decentralisatie van taken aan
gemeenten op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) het
provinciefonds gekort en het gemeentefonds gevuld. Dit is in de Voorjaarsnota budgettair neutraal
verwerkt.
Binnen de provincie Gelderland is een basisniveau vastgesteld om de VTH-taken uit te kunnen
voHUHQ2PGLWEDVLVQLYHDXWHNXQQHQKDQGKDYHQLVH[WUDEXGJHWQRGLJWHUJURRWWHYDQ¼ 1,4 mln.
Binnen het programma Gezonde en Veilige Leefomgeving is dekking gevonden ter grootte van
¼ 0,45 mln. Wij stellen uw Staten voor om hHWUHVWDQWWHUJURRWWHYDQ¼ 0,95 mln. ten laste te
brengen van het begrotingssaldo.
7) Vrijval restantbudget als gevolg van afrekening subsidies
(UKHEEHQLQGLYHUVHVXEVLGLHYDVWVWHOOLQJHQSODDWVJHYRQGHQ+HWJDDWRP¼YRRU
subsidieverleningen voor Sociaal Beleid 2009-2012 eQRP¼YRRUVXEVLGLHYHUOHQLQJHQ
voor Gemeenschapsvoorzieningen en sociale cohesie op het platteland.
Middels deze mutatie worden de lagere subsidievaststellingen toegevoegd aan het
begrotingssaldo.
8) Verlaging budget voor vermogensbeheer
In de Voorjaarsnota 2014 (PS2014-469) hebben wij de kosten voor het vermogensbeheer
bijgesteld. Door het invoeren van het schatkistbankieren op 1 januari van dit jaar zullen de kosten
voor vermogensbeheer en advisering hierover afnemen. Nadere inzichten zorgen er nu voor dat
wij dit budget nogmaals en structureel naar beneden bijstellen.
9) Reservering in MIG voor PM posten
Bij de Voorjaarsnota 2014 (PS2014-469) hebben uw Staten besloten om voor een aantal daar
benoemde financiële onzekerheden een bedrag van ¼POQte reserveren. Deze onzekerheden
kennen zeer waarschijnlijk een structureel negatief effect. Het gaat hier om de overdracht van
DLG taken naar de provincie, WGR+ taken naar de provincie, de VTH taken waar wij
verantwoordelijk voor blijven maar uitvoering door de omgevingsdiensten plaats vindt en een
gedeelte jeugdzorg. Tevens zijn de middelen bedoeld om de boekwaarde van investeringen die
door de waterschappen onder onze verantwoordelijkheid zijn gepleegd af te kunnen kopen en om
een extra inspanning aan het uitvoeringsprogramma Gelderland Sport! te kunnen geven. Wij zien
RSGLWPRPHQWHHQLQFLGHQWHHOYRRUGHOLJUHVXOWDDWYDQ]R¶Q¼POQLQRQWVWDDQ:LM
stellen u Staten voor om dit bedrag ook voor deze posten te reserveren en het toe te voegen aan
GHHHUGHUYULMJHPDDNWH¼POQ. :LMZLOOHQPHWGH]HLQWRWDDO¼POQEHVFKLNNHQRYHU
voldoende middelen om de PM posten op te vangen, alvorens dit aan nieuwe projecten te
besteden.
10) Afrondingen
Bovenstaande mutaties voor de jaarschijven wordHQDIJHURQGRS¼POQ'LWJHHIWLQGH
presentatie en telling een afrondingsverschil. Om de telling aan te laten sluiten met het werkelijke
saldo corrigeren wij de presentatie in 2014 met -/- ¼POQ
6
Hoofdstuk 3: EMU saldo 2014
Inleiding
Sinds de Beleidsbegroting 2013 hebben wij een extra (niet verplichte) paragraaf opgenomen met
aanvullende informatie over het EMU-saldo. Beheersing van het EMU-saldo is van toenemend belang
voor houdbare overheidsfinanciën. Zoals gedaan bij de Voorjaarsnota informeren wij u ook bij deze
Najaarsnota en later dit jaar bij de slotwijziging tussentijds over het verloop van de raming van dit
EMU saldo.
Verschil tussen baten/lasten stelsel en berekening EMU-saldo
Het EMU-saldo wordt berekend op transactiebasis, deze berekeningswijze is in grote mate
vergelijkbaar met het kasstelsel zoals dat voor het Rijk van toepassing is. De lagere overheden,
waaronder de provincies, voeren echter een administratie op basis van het baten/lastenstelsel. Dit
stelsel wordt voor de provincies voorgeschreven op grond van het Besluit Begroting en
Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV). Het EMU-saldo kan worden berekend uit het
exploitatiesaldo door enkele posten, afhankelijk van de kasmutatie, bij te tellen dan wel af te trekken.
Referentiewaarde
Vanaf 2004 bestaan er afspraken tussen de Rijksoverheid en de lokale overheden over de
beheersing van het EMU-saldo. De afspraken worden jaarlijks vertaald in een referentiewaarde voor
de provincies, die vervolgens wordt verdeeld over de individuele provincies op basis van de
verhouding van de Begrotingen. De referentiewaarde die in 2014 aan Gelderland is toegekend
EHGUDDJW¼POQ
Actuele ontwikkelingen
Tijdens de plenaire behandeling van de Wet Hof in de Tweede Kamer is een amendement van D66
ingediend om het sanctiemechanisme te vervangen door een correctiemechanisme uit de Wet Fido.
Hoewel het kabinet positief oordeelde over dit amendement, is het amendement ± door een stemfout
van één van de fracties ± niet aangenomen. Thans is een wetswijziging ingediend bij de Tweede
Kamer om de nationale boete als sanctiemechanisme uit de wet te halen. In plaats van korten op de
DOJHPHQHXLWNHULQJHQZRUGWGHEUHGHUHWHUP³PDDWUHJHOHQ´JHKDQWHHUG3DVDOVGHPDFURQRUPYRRU
het EMU-saldo van de decentrale overheden meerjarig wordt overschreden, treedt - na bestuurlijk
overleg - het correctiemechanisme in werking.
EMU-saldo ten opzichte van de referentiewaarde
Bij het opmaken van de Beleidsbegroting kwam de benodigde EMU-ruimte uit in de buurt van de
referentiewaarde voor RQ]HSURYLQFLH¼PLOMRHQYHUVXV¼PLOMRHQ]LHWDEHOKLHURQGHU
Tijdens de Begrotingsbehandeling in uw Staten (november 2013) heeft u tevens besloten tot een
Robuuste Investeringsimpuls (PS2013-826). Het gevolg is dat de raming van het EMU-saldo de
UHIHUHQWLHZDDUGHJDDWRYHUVFKULMGHQPHWFLUFD¼ 79 mln. Wij achten dat niet bezwaarlijk omdat de
minister van Financiën bij de behandeling van het wetontwerp HOF in de Tweede Kamer gezegd
heeft dat hij voor beheersing van het EMU-saldo geen problemen voorziet, indien alle overheden
normaal blijven acteren. Daarnaast heeft de minister meermaals aangegeven dat de Wet HOF geen
obstakel mag zijn voor investeringen van decentrale overheden. De Voorjaarsnota en deze
Najaarsnota geven een iets dalend EMU-tekort ten opzichte van de beleidsbegroting met
investeringsimpuls. In de onderliggende opbouw zijn wel grotere mutaties zichtbaar zoals een
decentralisatie-XLWNHULQJYDQ¼PLOMRHQ,-VVHOVSURQJELMSURJUDPPD*HOGHUVH
Gebiedsontwikkeling die in de Reserve Decentralisatie-uitkering wordt gestort. Verder een
WHJHQYDOOHQGUHQGHPHQWRS6WDPNDSLWDDOYDQ¼PLOMRHQSURJUDPPDGDWOHLGWWRWHHQODJHUH
GRWDWLHDDQGH0,*3HUVDOGRLVJHYHQGH]HWZHHSRVWHQHHQYHUKRJLQJYDQGHEDWHQPHW¼
miljoen.
8
%HGUDJHQ[¼
Tabel berekening EMU-saldo
1 Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves
2014
2014
2014
2014
Stand
Begroting
Stand Begroting
(incl. RII)
Stand
Voorjaarsnota
Stand
Najaarsnota
-346.649
-429.089
-430.729
-425.083 +/+
237.859
237.859
243.890
243.313 +/+
0
0
850
850 +/+
1.201
1.201
3.523
Berekend EMU-saldo (a)
-109.991
-192.431
-189.512
-184.443
Referentiewaarde conform september circulaire (b)
-113.609
-113.609
-113.609
-113.609
-3.618
78.822
75.903
70.834
2 Afschrijvingen ten laste van de exploitatie
Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de
3
exploitatie
4
Uitgaven aan investeringen in (im)materiële vaste activa die op
de balans w orden geactiveerd
Overschrijding EMU referentiewaarde (b-a)
RPYDQJµQHJDWLHYHVWHOSRVW¶
3.523 -/-
Toelichting bij de berekening:
Ad 1) Basis van de berekening; het uitgangspunt is dat het exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves ook
een kasstroom is. Vervolgens worden er correcties opgenomen voor de lasten/baten die geen kasstroom zijn c.q. kasstromen die
geen lasten/baten zijn.
Ad 2) Afschrijvingen zijn lasten, maar er vindt geen betaling (kasstroom) plaats. In regel 1 worden alle lasten, dus ook de
afschrijvingslasten, als een kaststroom (en daarmee EMU belastend) beschouwd en in deze regel volgt daarvoor een correctie.
Ad 4) Investeringen vragen kasstromen (een aannemer wordt betaald), terwijl de kaststroom nog niet als last wordt genomen. De
investeringskosten worden eerst ter balans gebracht en als het werk (nagenoeg) is voltooid wordt het investeringsbedrag als
kapitaallast naar de begroting gebracht.
De correctie op regel 2) is fors in verband met het besluit om investeringen met een maatschappelijk nut ineens ten laste van de
exploitatie te brengen.
Vanaf 2015 blijft op regel 2) en 4) alleen nog investeringen in activa met een economisch nut staan. Dit zijn investeringen iQRDSF¶V
en gebouwen. Enkele incidentele aangelegenheden, zoals het Gelders Huis, kunnen daarbij een grote invloed hebben.
9
Vergeleken met de voorjaarsnota worden de middelen iets sneller uitgegeven. Dit heeft vooral te
maken met de strakke sturing op de projecten binnen het impulsplan wonen, waardoor veel
subsidieontvangers op korte termijn de start bouw fase ingaan.
6SRRUWRWDDO¼POQ
Binnen spoor 1 zijn middelen beschikbaar gHVWHOGYRRUGHYROJHQGHWKHPD¶V
- Regionale economie (programma 1:1 en 1:2)
- (Jeugd)werkgelegenheid (programma 1:2)
- Mobiliteit (programma 4:0)
- Bouw en energie (programma 2:1 en 5:1)
- Infrastructuur (GWW, cultuur, ICT, breedband) (programma 1:2, 1:3 en 4:0)
Regionale economie
- MKB kredietregeling
- facility sharing
¼POQ
De overeenkomst voor de MKB kredietregeling is gesloten, de middelen
zijn overgemaakt aan PPM Oost, de verwachting is dat het grootste deel
van het bedrag in 2014 is gecommitteerd.
De middelen die via de MKB Kredietfaciliteit Gelderland (MKG) worden
verstrekt zullen geen additionele werkgelegenheid creëren, maar zorgen
voor behoud van werkgelegenheid.
De officiële opening van facility sharing in Nijmegen is begin oktober. Op
dat moment is ongeveer 90% van het project gerealiseerd, de resterende
10% zal uiterlijk begin 2015 zijn gerealiseerd, de eindafrekening van
¼]DOKLHUGRRULQSODDWVYLQden.
De bestemmingsplanprocedure bij de gemeente Wageningen is
afgerond, binnenkort zal worden gestart met de bouw van een incubator
en bedrijfsverzamelgebouw inclusief technohal. De voorziening is gericht
op startende en kennisintensieve technologische bedrijven.
+HWJHERXZ]DOGHQDDPµ3OXV8OWUD¶GUDJHQZDW³VWHHGVYHUGHU´
betekent, als verwijzing naar de gedrevenheid om te blijven innoveren.
Jeugdwerkgelegenheid
¼POQ
Mobiliteit
- wegverbeteringen
- reconstructies
- HOV
¼22,1 mln.
Bouw en energie
- verduurzamen
woningen
- impulsplan wonen
- sleutelprojecten S&R
- woningisolatie
¼5,1 mln.
Alle 8 coördinerende centrumgemeenten zijn volop bezig om de jongeren
van een leerwerkplek te voorzien.
De 2.000 te realiseren trajecten zullen deels in 2014 en deels in 2015
gaan plaatsvinden, zo is ook door de verschillende gemeenten
aangegeven. Hierdoor zullen de beschikbare middelen verdeeld over
deze 2 jaren worden uitgegeven. Ten opzichte van het oorspronkelijke
EHVOXLW]DOHUUXLP¼POQLQZRUGHQXLWJHNHHUG
Alle projecten binnen mobiliteit lopen volgens planning. Acht projecten
ZRUGHQGRRUSDUWQHUVXLWJHYRHUGWRWDDO¼POQ+LHUYRRU]LMQDOOH
beschikkingen afgegeven c.q. overeenkomsten getekend. De
voorbereidingen zijn in volle gang, de projecten worden afgerond in 2015.
De provincie voert alle overige mobiliteitsprojecten zelf uit. Het gaat om
bestaande trajecten binnen de provinciale trajectaanpak waar
maatregelen aan zijn toegevoegd gefinancierd uit de Investeringsimpuls.
'HHHUVWHYDQGH]Hµ¶WRHJHYRHJGH¶¶PDDWUHJHOHQLVLQGH]RPHUYDQ
opgeleverd, de overige provinciale maatregelen/projecten volgen in (de
rest van) 2014 en 2015.
De werkzaamheden van de woningcorporaties zijn volop in uitvoering en
liggen op schema om uiteindelijk ruim 10.000 woningen te verduurzamen
tot gemiddeld minimaal energielabel B.
'HUHJHOLQJYRRUKHWYHUVWUHNNHQHQEHKHUHQYDQOHQLQJHQ¼POQ
aan particuliere woningeigenaren via het Stimuleringsfonds NL
gemeenten (SvN) is per 1-7-2014 opengesteld. De aanvragen die
binnenkomen worden bouwkundig door de gemeente en financieel door
de SVN worden getoetst. Hoeveel aanvragen door de toets komen is op
11
dit moment nog niet te zeggen.
Voor het Impulsplan Wonen zijn voor de oktoberronde 2014 een kleine
60 projecten in beeld. Niet alle projecten zullen leiden tot een verzoek om
subsidie en ook zullen er enkele afvallen wanneer ze niet voldoen aan de
criteria van het Impulsplan Wonen.
Het beschikbare budget uit de RII samen met het resterende reguliere
budget zijn naar verwachting ontoereikend om alle aanvragen die wel
voldoen aan de criteria te kunnen honoreren. Indien dat zo blijkt zullen
projecten worden geprioriteerd.
In de voorjaarsnota is middels Motie 40 aan GS verzocht eenmalig extra
middelen beschikbaar te stellen voor het impulsplan wonen, dit om alle
aanvragen die passen binnen het impulsplan te kunnen honoreren. Een
voorstel daartoe zal bij de Begroting 2015 en vervolgens in de
verdeelnotitie aan Uw Staten worden voorgelegd.
Een groot deel van de projecten uit de besluitronde van juni geven een
snellere start bouw dan voorzien, ZDDUGRRUHUUHHGVGLWMDDU¼ mln.
meer aan kosten wordt gemaakt dan voorzien.
'HJHUHDOLVHHUGHYULMYDOELQQHQGH5,,¼POQ.) is middels de
voorjaarsnota beschikbaar gesteld voor woningisolatie. De regeling is per
augustus 2014 heropend, de gemeenten waar vanuit het huidige budget
weinig tot geen middelen resteren, zullen aanspraak maken op een deel
van dit budget. De verwachting is dat het budget grotendeels in 2014 zal
worden beschikt, een deel zal in 2015 plaatsvinden.
Binnen het programma Stad en Regio zijn afspraken gemaakt over het
geschikt maken van de Frisokazerne voor de vestiging van het
Akoesticum op het kazerneterrein in Ede. Aan deze middelen zijn
voorwaarden verbonden wat betreft de manier waarop de cascorenovatie van dit monumentale pand(rijksmonument) moet worden
uitgevoerd. De manier waarop de kozijnen van de Frisokazerne zouden
worden aangepakt voldeed niet aan deze voorwaarden. Om wel aan die
YRRUZDDUGHQWHNXQQHQYROGRHQLV¼H[WUDEHQRGLJG
Bij de annex gelegen Mauritskazerne is het probleem van de kozijnen
identiek. Voor de Mauritskazerne is via de Robuuste Investeringsimpuls
¼POQ. beschikbaar gesteld, ook voor de casco restauratie. Ons
voorstel LVRP¼KLHUYDQWHEHVWHPPHQYRRUGHNR]LMQHQYDQGH
Frisokazerne.
Daarmee krijgen beide gebouwen dezelfde oude luister terug. Ede
garandeert hiermee dat de Mauritskazerne ook op de µJRHGH¶PDQLHU
wordt uitgevoerd.
Infrastructuur
- civiele kunstwerken
- cultuur & erfgoed
- breedband
¼POQ
'HDDQSDNYDQGHFLYLHOHNXQVWZHUNHQRSSURYLQFLDOHZHJHQWRWDDO¼
mln.) komt volgens plan voornamelijk in 2015 tot uitvoering, één
kunstwerk zal in 2014 gereed zijn. Het gaat om noodzakelijke vervanging
of groot onderhoud aan viaducten, bruggen en tunnels.
De projecten binnen het programma Cultuur & Erfgoed zijn in uitvoering,
tot op heden zijn er enkel positieve signalen over de voortgang.
Ook het project Musis Sacrum is nu in voorbereiding. Het college van de
gemeente Arnhem heeft binnen de nieuwe coalitie een aangepaste
invulling van Musis voorgesteld, hetgeen akkoord is bevonden. In de
definitieve aanvraag en onze beschikking daaropvolgend wordt in de
uitvoering nu ook de verbinding gezocht met de herontwikkeling van de
Stadsschouwburg. De planning is daadwerkelijk gericht op realisatie voor
eind 2015 voor het aandeel dat de Provincie via de Robuuste
Investeringsimpuls heeft in de herontwikkeling van Musis.
12
Door de fasering in realisatie is de verdeling over de te maken kosten bij
het project Keizer Karel Podia gewijzigd. Er zullen ten opzichte van de
oorspronkelijke planning meer kosten in 2015 worden gemaakt. Dat
KRXGWLQGDW¼600.000 wordt doorgeschoven naar 2015. Hierdoor is de
uitvoering gelijkelijk verdeeld over 2014 en 2015.
Mede door het toepassen van nieuwe technieken verloopt de restauratie
van de Eusebiuskerk voortvarend. Daarnaast heeft de gemeente Arnhem
aangegeven niet eerder dan in 2015 budget beschikbaar te hebben om
het project te kunnen bevoorschotten. Om niet in de liquiditeitsproblemen
WHNRPHQLVGHYRRUVFKRWEHWDOLQJYHUKRRJGPHW¼POQ
Bij breedband is de doelstelling om via een Publiek Private
SamenwerkiQJ336YRRU¼POQULVLFRGUDJHQGWHSDUWLFLSHUHQLQGH
aanleg, eigendom en exploitatie van toekomst vaste
breedbandinfrastructuur in de zogenaamde witte gebieden, hier specifiek
voor de Achterhoek. In mei is een uitvraag aan marktpartijen gedaan,
waarin de provincie aan private partijen vraagt een aanbieding te doen
voor een participatie in de PPS. Van de 3 aanmeldingen bleek 1 partij te
voldoen aan de door ons gestelde criteria. Deze partij schrijft momenteel
(augustus 2014) een Plan van Aanpak. Bij een succesvolle
onderhandeling / selectieprocedure ligt het project op koers voor
volledige besteding eind 2015, waarbij aangetekend dient te worden dat
eventuele juridische procedures, evenals een niet succesvolle
selectieprocedure, tot vertraging kan leiden.
'DDUQDDVWLV¼POQEHVWHPGYRRUEHGULMYHQWHUUHLQHQHQ¼POQ]DO
worden ingezet voor het meeleggen bij graafwerkzaamheden van
derden.
6SRRUWRWDDO¼POQ
Voor een toelichting op spoor 2 wordt verwezen naar bijlage 2 van deze Najaarsnota µEvaluatie
EHOHLGVOLMQELMYHUVOHFKWHUGHILQDQFLsOHSRVLWLHYDQJHPHHQWHQ¶
Spoor 3
Op de studiedag (17 september) zal het gaan over de doorontwikkeling van de bestuursstijl. Dit is
voorbereid door de CdK, gedeputeerde Markink en de PS-leden Van Baak, Scheffer en Wullink met
DPEWHOLMNHRQGHUVWHXQLQJ7DQMD$EEDVEHVWXXUVNXQGLJHJHHIWHHQLQOHLGLQJPHWDOVWLWHO´2SZHJ
QDDUHHQDQGHUHEHVWXXUVVWLMOFRFUHDWLHRILUULWDWLH"´HQ36- en GS-leden (en fractievolgers en
fractie-assistentes) gaan in gesprek over de betekenis van de veranderende rol en werkwijze voor de
bestuursstijl aan de hand van twee cases, te weten de Omgevingsvisie en Stad & Regio. De
resultaten van onze verkenning naar veranderingen die de netwerksamenleving vraagt zijn in een
samengestelde reader opgenomen (behoefte aan verbinding, ontmoeting, ontkokering, ontsluiting,
ontregeling en ruimte). Op www.pinterest.com/prvgld is nog meer actuele informatie beschikbaar.
De studiedag levert input op voor de uitwerking van motie 22 over co creatie, waarin u aan ons
college vraagt om te zorgen voor kennisuitwisseling tussen co creatie processen en een
werkbeschrijving op te stellen voor co creatie. De ervaringen opgedaan met de omgevingsvisie zullen
daarvoor de eerste basis vormen. De omgevingsvisie is op 9 juli vastgesteld. In het (co creatie)proces
van de omgevingsvisie hebben uw Staten op verschillende momenten en manieren geacteerd. Van
participatie tijdens de 2 daagse op Papendal tot speciale sessies over wonen en water met onze
partners. Een laatste voorbeeld betreft de voorbereiding van de besluitvorming door uw Staten.
Statenleden zijn onder ambtelijke begeleiding op 11 juni in een workshop uitgebreid met elkaar in
JHVSUHNJHZHHVWRYHUGHYLVLHHQYRRUJHQRPHQDPHQGHPHQWHQHQPRWLHV=R¶QZRUNVKRSLVHHQ
novum en deelnemers hebben het als bijzonder nuttig ervaren met elkaar in gesprek te gaan buiten
de routines van de commissies en de directe druk van besluitvorming.
'HWUDLQHHVYDQGHSURYLQFLHKHEEHQJHVSUHNNHQJHYRHUGPHWSDUWQHUVH[SHUWVFROOHJD¶VHWFRYHU
co-creatie en de omgevingsvisie. De resultaten van deze gesprekken zijn enerzijds verwerkt in een
magazine en anderzijds in een tentoonstelling die zij samen met studenten van Artez Hogeschool
voor de kunsten hebben gemaakt. De tentoonstelling wordt geopend aan het begin van de studiedag
13
en is bedoeld als inspiratie / voeding voor het gesprek over de doorontwikkeling van de bestuursstijl.
Het magazine wordt eveneens op deze dag gepresenteerd. De tentoonstelling blijft een tweetal
weken in het Huis der Provincie staan zodat iedereen kan komen kijken.
In de netwerksamenleving zien we nieuwe initiatieven ontstaan, met nieuwe doelen en nieuwe
samenwerkingsvormen. Met enkele koplopers rondom Dirk III, Duurzaamheids Expertisecentrum
Liemers, Energiefabriek Apeldoorn en Radboud Universiteit is een Community of Practice gestart.
Eerste activiteit is de organisatie van een doe-het-zelf-conferentie 'nieuwe economie vraagt bestuurlijk
lef', op 5 februari 2015. De conferentie wordt in het najaar voorafgegaan door enkele lokale
'zaaibijeenkomsten' waarbij concrete bestuursstijlvraagstukken aan de orde komen. Naar verwachting
zal daar onder andere de behoefte blijken aan een integralere inzet van financiële én niet financiële
instrumenten door overheden.
%HODQJULMNELQQHQKHWRQWZLNNHOHQYDQHHQQLHXZHEHVWXXUVVWLMOLVGHWHUPPHWµ=LHOHQ=DNHOLMNKHLG¶
Hoe ervaren de partners de huidige bestuursstijl? Wat voelt hierbij goed en geeft energie, en wat juist
niet? Wat bedoelen we met Vrijheid, Vertrouwen, Verbinden?
De contouren van de nieuwe bestuursstijl zullen we in eerste instantie met een selecte groep partners
ontwikkelen. Concreet betekent dit dat we in periode september ± oktober drie sessies van een
dagdeel beleggen om, samen met een aantal van onze partners, invulling te geven aan de nieuwe
bestuursstijl. De resultaten worden gepresenteerd aan het programmaberaad / directie en vervolgens
nogmaals getoetst onder de partners.
Voor de monitoring is een aparte tool ontwikkeld. Hierin geven onze partners antwoord op een paar
gerichte vragen over de voortgang van het project. Met de verkregen antwoorden hebben wij een
goed beeld over de status van het project. Afspraak is dat er bij iedere rapportage een
contactmoment met onze partners is, dit om aan te geven dat we de rapportage hebben ontvangen,
om te bedanken voor het invullen, om de input te gebruiken in een telefonisch gesprek of om de input
te gebruiken om een bezoek te brengen aan het project. De introductie van de monitoringstool is
vergezeld gegaan met een animatiefilmpje, zie https://www.youtube.com/watch?v=dfogqsiJ_Yk.
M&M
In de besluitvorming betreffende de Robuuste Investeringsimpuls hebben uw Staten een bedrag van
¼POQEHVFKLNEDDUJHVWHOGYRRUGHXLWYRHULQJ'H]HPLGGHOHQ]LMQRSJHQRPHQLQKHWSURJUDPPD
0HQV0LGGHOHQ00'LWEHGUDJLVYHUGHHOGRYHU¼POQLQHQ¼POQLQ 2015. De
extra inzet van capaciteit en middelen op de taken binnen de Robuuste Investeringsimpuls is tijdelijk
en (direct of indirect, ter vervanging van vaste capaciteit) gekoppeld aan de werkzaamheden die
plaatsvinden in het kader van de investeringsimpuls. Daarbij gaat het om extra tijdelijke inzet van
capaciteit en producten vanuit de markt, en daarmee een economische stimulans op zich.
De besteding van de beschikbaar gestelde middelen voor de uitvoering van de Robuuste
Investeringsimpuls worden apart gemonitord binnen het programma 8:1, M&M. In de voorjaarsnota
2015 zullen wij u nader berichten over hoe het beschikbare bedrag besteed is en nog besteed zal
worden.
14
Hoofdstuk 5: Begrotingswijzigingen per programma
Inleiding
In de hierna volgende SDJLQD¶VKHEEHQZLMGHYRRUVWHOOHQYRRUGH wijziging van de begroting 2014
opgenomen. Deze voorstellen zijn samen wijziging 12 van de begroting 2014. De meeste wijzigingen
houden verband met een gewijzigd ritme in de uitvoering van activiteiten; wij stellen dan een mutatie
in de lasten én een mutatie van de dekking (een baat of een reserve) voor. In het kader van
realistisch ramen reageren wij daarmee op ontwikkelingen in de maatschappij c.q. bij onze partners.
Waar de wijzigingen verband houden met het begrotingssaldo wordt daar naar hoofdstuk 1 verwezen.
Tenslotte zijn er wijzigingen die verband houden met het ter begroting brengen van middelen ter
dekking van meerjarige subsidieverplichtingen. Volgens de bekende systematiek zijn deze
verplichtingen in de jaren 2010 t/m 2013 aangegaan en dienen de lasten in het ritme te worden
genomen waarin de subsidieontvanger zijn prestatie heeft geleverd. Wij zien dit verder als een
technische mutatie waarbij wij niet dieper ingaan op de inhoud van de verplichtingen.
Leeswijzer
De weergave van deze voorstellen is grotendeels gelijk aan wat u gewend bent vanuit de overige
planning en control documenten als de Jaarrekening, de (bijstellingen van de) Begroting 2014 en de
Voorjaarsnota 2014. Per beleidsprogramma lichten wij de meest omvangrijke mutaties toe.
'DDUELMKHEEHQZLMZHGHURPGHPXWDWLHVLQGHSURJUDPPD¶VYRRU]LHQYDQHHQ9YRRUGHHORI1
(nadeel). Het voordeel of nadeel dient te worden beredeneerd vanuit de exploitatie. Een mutatie die
meer lasten tot gevolg heeft is nadelig voor de exploitatie, een mutatie die meer baten als gevolg
heeft is voordelig. T.a.v. de reserves geldt dat als in een mutatie meer middelen worden toegevoegd
(gedoteerd) aan of minder wordt onttrokken uit de reserve dat dit een nadelig effect heeft voor de
exploitatie. Bij een voordelig effect wordt er minder gedoteerd of meer onttrokken. Veelal zijn er
mutaties zichtbaar waarin lasten muteren (voor- of nadelig) en dat de dekking uit de reserve
spiegelbeeldig mee muteert (na- of voordelig).
1DGHPXWDWLHVYDQDOOHSURJUDPPD¶VWHKHEEHQZHHUJHJHYHQKHEEHQZLMHHQRYHU]LFKWRSJHQRPHQ
van de mutaties in de reserves.
In het overzicht op de volgende pagina zijn de mutaties in de lasten, baten, dotaties, onttrekkingen en
KHWSURJUDPPDVDOGRYRRUDOOHSURJUDPPD¶VZHHUJHJHYHQ8LWHLQGHOLMNLVKHWWRWDDOYDQDOOHPXWDWLHV
gelijk aan de mutatie in het Begrotingssaldo.
%LMDOOHSURJUDPPD¶VKHEEHQZLMQHW]RDOVELMGHJaarrekening 2013 en Voorjaarsnota 2014 een
grafiek opgenomen. Deze grafiek geeft inzicht in de ontwikkeling van het lastenniveau gedurende het
Begrotingsjaar. Ter informatie is ook het gerealiseerde lastenniveau van de Jaarrekening 2013
RSJHQRPHQ'HJUDILHNLVYRRUGHPHHVWHSURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGHzelfde schaal. Dit om de
YHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]RJRHGPRJHOLMNWHODWHQ]LMQ(QNHOELMde programma¶V
Economische ontwikkeling 3:2 Jeugdzorg, 4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze
schaalverdelingen anders.
Het verschil tussen het niveau van de jaarrekening 2013 en de Voorjaarsnota 2014 ligt m.n. aan de
voortgang van de door uw Staten vastgestelde projecten die binnen dit programma worden
verantwoord. Dit wordt niet nader gespecificeerd.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C documenten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
In deze leeswijzer nemen wij een grafiek op die heWYHUORRSRSWRWDDOQLYHDXYDQDOOHSURJUDPPD¶V
weergeeft.
15
Miljoenen x Φ mln.
Totale lasten 2014
1,400
1,200
1,000
800
600
400
200
0
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
16
Programma 1:1 Topsectoren economie + innovatie
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
17.235
-60
17.175
V
0
0
0
-
17.235
-60
17.175
(Lasten - Baten)
Lasten
Baten
Saldo (Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
Onttrekkingen
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
0
0
0
-
16.190
-60
16.130
N
-16.190
60
-16.130
1.045
0
1.045
Wijziging
Lasten/
Baten /
Reserve
Robuuste investeringsimpuls
De mutatie betreft een bijstelling in de Robuuste Investeringsimpuls (RII).
Voor een nadere toelichting over de RII verwijzen wij naar hoofdstuk 4 van
deze Najaarsnota.
Totaal
Lasten
Reserve
%HGUDJHQ[¼
-
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
60 V
60 N
0
21
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
22
Programma 1:2 Economische ontwikkeling
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
(Lasten - Baten)
Lasten
99.263
2.570
101.833
N
Baten
37.346
-1.000
36.346
N
Saldo (Lasten - Baten)
61.917
3.570
65.486
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
Onttrekkingen
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
7.172
4.000
11.172
N
63.639
7.570
71.208
V
-56.467
-3.570
-60.037
5.450
0
5.450
Wijziging
-
Lasten/
Baten /
Reserve
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
Lasten
Baten
Reserve
2.300 V
1.000 N
1.300 N
Arbeidsmarktbeleid
De mutatie betreft een bijstelling in de Robuuste Investeringsimpuls (RII),
jeugdwerkgelegenheid. Voor een nadere toelichting over de RII verwijzen wij
naar hoofdstuk 4 van deze Najaarsnota.
Lasten
Reserve
1.626 V
1.626 N
Bedrijfsomgeving
Naar verwachting zullen in het najaar de subsidieverleningen voor TFK
locatie en Elst Centraal worden afgegeven. Middels deze mutatie worden de
verwachte lasten voor 2014 op de begroting geplaatst.
Lasten
Reserve
2.400 N
2.400 V
Land- en tuinbouw
De mutatie betreft vooral een aanpassing in het ritme van de lastneming van
verplaatsingsprojecten van glastuinbedrijven. Doordat twee
verplaatsingsprojecten van glastuinbouwbedrijven sneller verlopen dan
verwacht zijn voorschotbetalingen eerder toegekend.
Lasten
Reserve
740 N
740 V
%HGUDJHQ[¼
EFRO 2007-2013
Binnen dit programma worden subsidies ten laste van EU bijdragen,
bijdragen van het Rijk, Provincie Overijssel en bijdragen uit autonome
middelen verstrekt.
Projecten
De mutatie betreft een aanpassing in de lasten. De lasten zijn gebaseerd op
de meerjarige ramingen van projecten. Twee maal per jaar worden de
ramingen op basis van ontvangen voortgangsrapportages bijgesteld.
Hierdoor kunnen verschuivingen in het ritme ontstaan. De projecten worden
gedekt uit de reserve, waarna declaratie bij de verschillende partners
plaatsvindt. Hierdoor worden zowel de baten als de reserve gemuteerd. Het
verschil tussen de Voorjaarsnota en de Najaarsnota betreft lagere begrote
lasten. De lasten zijn gebaseerd op meerjarige ramingen van de projecten.
De lasten en de baten lopen met elkaar in de pas, waardoor de begrote
baten ook een neerwaartse bijstelling behoeven.
23
Wijziging
%HGUDJHQ[¼
Gelderland Sport!
Vitale Samenleving
%LM9RRUMDDUVQRWDLV¼POQ. beschikbaar gesteld. Middels deze
mutatie worden deze op de begroting gebracht, waarmee een groot aantal
meerjarige initiatieven op het terrein van Vitale Samenleving worden
mogelijk gemaakt.
Meerjarige subsidieverplichtingen
De mutatie betreft een aanpassing in het ritme van de lastneming van deze
meerjarige subsidies.
Lasten/
Baten /
Reserve
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
Lasten
Reserve
3.000 N
3.000 V
Lasten
Reserve
355 N
355 V
Bedragen x Φ mln.
Totaal
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
0
200
180
160
140
120
100
80
60
40
20
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
24
Programma 1:3 Cultuur en Erfgoed
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
wijziging
Wijziging
Begroting t/m
wijziging
Voordeel (V) /
Nadeel (N)
45.173
100
45.273
N
-
(Lasten - Baten)
Lasten
Baten
Saldo (Lasten - Baten)
1.671
0
1.671
43.502
100
43.602
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
Onttrekkingen
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
8.849
0
8.849
-
29.762
100
29.862
V
-20.913
-100
-21.013
22.589
0
22.589
Wijziging
%HGUDJHQ[¼
Het Gelders Orkest
Wij stellen uw Staten voor om een deel van de gereserveerde middelen
voor investeringsstrategie cultuur & erfgoed in te zetten voor Het Gelders
Orkest.
Zie ook hoofdstuk 5.2 van deze Najaarsnota.
Robuuste investeringsimpuls
De mutatie betreft een bijstelling in de Robuuste Investeringsimpuls (RII).
Voor een nadere toelichting over de RII verwijzen wij naar hoofdstuk 4 van
deze Najaarsnota.
Faciliteren transitie Erfgoedinstellingen
Wij stellen uw 6WDWHQYRRURP¼PLOMRHQYDQGHJHUHVHUYHHUGHPLGGHOHQ
voor transitie van de cultuur- en erfgoedsector beschikbaar te stellen voor
het Samenwerkingsverband Cultuurhistorie Gelderland. Zie ook hoofdstuk
5.2 van deze Najaarsnota
Totaal
Lasten/
Baten /
Reserve
-
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
Lasten
Reserve
600 N
600 V
Lasten
Reserve
600 V
600 N
Lasten
Reserve
100 N
100 V
0
25
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
26
Programma 1:4 Energietransitie
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
14.792
100
14.892
N
206
100
306
V
14.585
0
14.585
(Lasten - Baten)
Lasten
Baten
Saldo (Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
Onttrekkingen
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
0
0
0
-
14.074
0
14.074
-
-14.074
0
-14.074
511
0
511
Wijziging
Lasten/
Baten /
Reserve
Overige
Lasten
Baten
%HGUDJHQ[¼
Totaal
-
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
100 N
100 V
0
27
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
28
Programma 1:5 Gezonde en Veilige Leefomgeving
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
Lasten
23.158
355
23.513
N
Baten
19.485
-9
19.476
N
3.672
364
4.036
(Lasten - Baten)
Saldo (Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
15.749
-579
15.170
V
Onttrekkingen
13.134
-1.165
11.969
N
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
2.615
586
3.201
Programmasaldo
6.287
950
7.237
Wijziging
%HGUDJHQ[¼
Opdrachtgevers schap Omgevingsdiensten
De mutatie betreft een onderdeel van de bijstelling van het
begrotingssaldo. Zie ook hoofdstuk 1 van deze
Najaarsnota
Geluid
Als gevolg van het doorschuiven van een aantal trajecten
in de meerjarige trajectprogrammering van onze
provinciale wegen worden deze geluidsmaatregelen niet in
2014 uitgevoerd maar worden deze in 2015 uitgevoerd.
Derhalve blijven de middelen uit het MIG voor
geluidsmaatregelen beschikbaar voor komend jaar.
Totaal
Lasten/ Baten /
Reserve
N
Voordeel (V)
Nadeel (N)
Lasten
950 N
Lasten
Reserve
574 V
574 N
950 N
29
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
30
Programma 2:1 Stad en regio
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
71.406
-500
70.906
V
0
0
0
-
71.406
-500
70.906
(Lasten - Baten)
Lasten
Baten
Saldo (Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
49.542
0
49.542
-
Onttrekkingen
118.448
-500
117.948
N
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
-68.906
500
-68.406
2.500
0
2.500
Programmasaldo
Wijziging
Lasten/
Baten /
Reserve
Statenvoorstel Programma Stad en Regio 2012-2015/17 (PS2012-280)
De verwachting is, dat we in het laatste uitvoeringsjaar (sleutelprojecten
lopen langer door), onze partners extra ondersteunen t.b.v. de realisatie van
de doelen in het programma. De uitvoeringskosten in het programma zijn in
¼POQ. lager dan oorspronkelijk begroot. De middelen zin
toegevoegd aan de meerjarenbegroting 2015.
Lasten
Reserve
%HGUDJHQ[¼
Totaal
-
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
500 V
500 N
0
31
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
32
Programma 3:1 Zorg en Welzijn
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
11.048
-271
10.777
V
0
0
0
-
11.048
-271
10.777
(Lasten - Baten)
Lasten
Baten
Saldo (Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
Onttrekkingen
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
650
0
650
-
1.765
-117
1.648
N
-1.115
117
-998
9.933
-154
9.779
V
Lasten/
Baten /
Reserve
Voordeel
(V)
Nadeel (N)
Wijziging
%HGUDJHQ[¼
Sociaal profiel
Lagere subsidievaststellingen
De mutatie betreft een onderdeel van de bijstelling van het
begrotingssaldo. Zie ook hoofdstuk 1 van deze najaarsnota.
Thuisgeven in Gelderland
Lagere subsidievaststellingen
De mutatie betreft een onderdeel van de bijstelling van het
begrotingssaldo. Zie ook hoofdstuk 1 van deze najaarsnota.
Meerjarige subsidies
De mutatie betreft een aanpassing in het ritme van de lastneming van
deze meerjarige subsidies.
Totaal
Lasten
94 V
Lasten
60 V
Lasten
Reserve
117 V
117 N
154 V
33
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
34
Programma 3:2 Jeugdzorg
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
Lasten
179.379
-1.311
178.069
V
Baten
171.995
-1.210
170.786
N
7.384
-101
7.283
(Lasten - Baten)
Saldo (Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
2.435
0
2.435
-
Onttrekkingen
3.596
-101
3.495
N
-1.161
101
-1.060
6.223
0
6.223
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
Wijziging
%HGUDJHQ[¼
Rijksbijdrage jeugdzorg
Er is van het rijk meer aan doeluitkering ontvangen dan noodzakelijk op
basis van de in 2013 ontvangen subsidieaanvragen voor 2014. Na verlening
van de subsidie resteert voor het onderdeel justitiële taken van Bureau
JeuJG]RUJ*HOGHUODQGQRJ¼PLOMRHQ'DWLVRRNFRQIRUPGHPHWKHWULMN
overeengekomen afspraak terughoudend te zijn met de besteding van
doeluitkeringmiddelen. Op basis hiervan is de begroting bijgesteld.
Meerjarige subsidies
De mutatie betreft een aanpassing in het ritme van de lastneming van deze
meerjarige subsidies.
Totaal
Lasten/
Baten /
Reserve
Lasten
Baten
Lasten
Reserve
-
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
1.210 V
1.210 N
101 V
101 N
0
35
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
200
180
160
140
120
100
80
60
40
20
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
36
Programma 4:0 Mobiliteit
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
Lasten
470.040
3.923
473.963
N
Baten
100.695
1.752
102.447
V
Saldo (Lasten - Baten)
369.345
2.171
371.516
(Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
Onttrekkingen
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
75.942
21.350
97.292
N
396.891
23.757
420.648
V
-320.949
-2.406
-323.356
48.396
-235
48.161
Provinciale weginfrastructuur
De jaarlijkse lasten van het Meerjarenprogramma wegen fluctueren, met
name door de uitvoering van enkele grote projecten:
N322 Zaltbommel
N303 Barneveld
Conform de gebruikelijke werkwijze worden afhankelijk van de voortgang
van wegenprojecten (o.a. A15) vanuit de MIG middelen onttrokken en
JHGRWHHUGDDQGH5HVHUYHZHJHQERXZSURMHFWHQ“¼POQ
Lasten
Baten
Reserves
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
792 N
755 V
37 V
Stedelijk bereikbaarheid/Slim Beter Benutten
Uw staten hebben bij Voorjaarsnota (PS2014-469) de Meerjarige
Investeringsagenda Mobiliteit (MIAM) vastgesteld. Hierin zijn onder meer de
bijdragen aan de Stedelijke netwerken Ede en Apeldoorn verlaagd. Dat is
bij Najaarsnota geëffectueerd.
Lasten
Reserves
1.319 V
1.319 N
Trajectmanagement
De jaarlijkse lasten van het Trajectmanagement fluctueren, met name door
de uitvoering van enkele grote projecten. Het gaat onder meer om de
uitvoering van de projecten:
N314 Laag-Keppel Zutphen Warnsveld
N318 Varsseveld Winterswijk
N826 Zutphen Laren
Conform de gebruikelijke werkwijze worden afhankelijk van de voortgang
van wegenprojecten vanuit de MIG en de Reserve instandhouding wegen
PLGGHOHQRQWWURNNHQHQJHGRWHHUGDDQGH5HVHUYHWUDMHFWPDQDJHPHQW“¼
2 mln.)
Lasten
Baten
Reserves
4.556 N
997 V
3.559 V
Mens en Middelen
Er heeft een aanvullende bijdrage aan Mens en Middelen plaats gevonden
vanuit het programma Mobiliteit. Dit ten behoeve voor het realiseren van
communicatieverbindingen van en naar onder andere
verkeersregelinstallaties en openbare verlichting. Zie ook programma 8:1
Mens en Middelen.
Lasten
Wijziging
%HGUDJHQ[¼
Totaal
Lasten/
Baten /
Reserve
V
235 V
235 V
37
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
500
450
400
350
300
250
200
150
100
50
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders. De kolom Jaarrekening
EHYDWGHODVWHQYDQGH³RXGH´SURJUDPPD¶V2SHQEDDUYHUYRHUH[SORLWDWLH1LHXZH
Infrastructuur en 4:3 Bestaande Infrastructuur. Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt
uit door uw Staten vastgestelde voorstellen (m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting
verwijzen wij u dan ook naar deze voorstellen.
38
Programma 5:1 Wonen
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
Lasten
43.991
1.141
45.132
N
Baten
9.622
0
9.622
-
34.369
1.141
35.509
(Lasten - Baten)
Saldo (Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
Onttrekkingen
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
9.229
0
9.229
-
45.467
1.141
46.607
V
-36.237
-1.141
-37.378
-1.869
0
-1.869
Wijziging
-
%HGUDJHQ[¼
Lasten/
Baten /
Reserve
Impulsplan Gelderse woningmarkt
De mutatie betreft een bijstelling in de Robuuste Investeringsimpuls (RII).
Voor een nadere toelichting over de RII verwijzen wij naar hoofdstuk 4 van
deze Najaarsnota.
Lasten
Reserve
1.225 N
1.225 V
Lasten
Reserve
84 V
84 N
Meerjarige subsidie verplichtingen
De mutatie betreft een aanpassing in het ritme van de lastneming van de
meerjarige subsidies.
Totaal
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
0
39
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
40
Programma 5:2 Ruimtelijke Ordening
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
(Lasten - Baten)
Lasten
1.220
0
1.220
-
7
0
7
-
1.212
0
1.212
Dotaties
500
0
500
-
Onttrekkingen
847
0
847
-
-347
0
-347
865
0
865
Baten
Saldo (Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
Wijziging
%HGUDJHQ[¼
Geen wijzigingen
Totaal
Lasten/
Baten /
Reserve
-
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
0
41
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
42
Programma 5:3 Gelderse Gebiedsontwikkeling
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m
w ijziging
Voordeel (V) /
Nadeel (N)
18.764
0
18.764
V
(Lasten - Baten)
Lasten
Baten
Saldo (Lasten - Baten)
0
18.000
18.000
18.764
-18.000
764
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
Onttrekkingen
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
3.375
18.000
21.375
N
23.643
0
23.643
-
-20.268
18.000
-2.268
-1.503
0
-1.503
Wijziging
Lasten/
Baten /
Reserve
Provinciefonds: Meicirculaire 2014 Nationale gebiedsontwikkeling
In het kader van het decentralisatiebeleid wordt het budget voor het Nota
Ruimte-project IJsselsprong vanuit het Deltafonds gedecentraliseerd naar
het provinciefonds. De provincie Gelderland ontvangt hiervoor over het jaar
HHQEHGUDJYDQ¼PLOMRHQYLDHHQ decentralisatie-uitkering. Deze
middelen zijn toegevoegd aan de Reserve Decentralisatie uitkering.
Baten
Reserve
%HGUDJHQ[¼
Totaal
V
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
18.000 V
18.000 N
0
43
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
44
Programma 5:4 Water
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
Lasten
10.580
-3.243
7.337
V
Baten
2.334
0
2.334
-
Saldo (Lasten - Baten)
8.246
-3.243
5.003
(Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
3.270
0
3.270
-
Onttrekkingen
8.494
8.056
16.550
V
-5.224
-8.056
-13.280
3.022
-11.299
-8.277
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
Wijziging
V
Lasten/
Baten /
Reserve
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
Baggeren Linge
In 2014 zijn de uitgaven geraamd op ¼563.000, dit betekent een lagere
onttrekking aan de reserve van ¼2,7 mln.
Lasten
Reserve
2.743 V
2.743 N
De mutatie betreft een onderdeel van de bijstelling van het begrotingssaldo.
Zie hoofdstuk 1 van deze Najaarsnota voor een nadere toelichting
Reserve
(vrijval)
11.299 V
Lasten
Reserve
500 V
500 N
Bedragen x ¼
Klimaatadaptatie
Door de herijking van de EHS en de onderhandelingen met het Rijk over het
Natuurpact is het sluiten van het contract met partners met ongeveer een
jaar vertraagd. Hierdoor zal de besteding van de klimaatmiddelen in 2014
achterblijven. Begin 2015 wordt verwacht dat in de contracten van de
nieuwe waterovereenkomsten met de Waterschappen de middelen
meerjarig worden belegd.
Totaal
11.299 V
45
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
46
Programma 6:2 Buiten Gewoon Groen
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
Lasten
78.037
-3.000
75.036
V
Baten
32.382
-1.550
30.832
N
Saldo (Lasten - Baten)
45.655
-1.450
44.205
Dotaties
23.882
-1.550
22.332
V
Onttrekkingen
41.854
-3.000
38.854
N
-17.972
1.450
-16.521
27.683
0
27.683
(Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
-
Wijziging
Lasten/
Baten /
Reserve
Inrichting
Bij de Voorjaarsnota 2014 (PS2014-469) is de begroting aangepast conform
de statennotitie Gevolgen van het Natuurpact voor de Beleidsuitwerking
2012 (PS2013-929). De planning bij de voorjaarsnota was nog gebaseerd
op een gemiddelde besteding van het budget per jaar.
'DDUELMZDVUHNHQLQJJHKRXGHQPHWHHQMDDUOLMNVEXGJHWYDQ¼POQ. voor
bedrijfs-verplaatsing en kavelruil voor realisatie van natuurdoelen.
Bedrijfsverplaatsing en kavelruil worden geprogrammeerd in het
uitvoeringstraject van de nieuwe natuuropgave. In 2014 zijn hierover de
eerste afspraken gemaakt. Omdat betaling daarvan niet meer in 2014
plaatsvindt, wordt het budget verlaagd ter besteding in volgende jaren. Dat
geldt ook voor een deel van de geraamde kosten voor faunapassages. Het
EXGJHWKLHUYRRUZRUGWPHW¼POQ. verlaagd ter besteding in volgende
jaren. De begrote baten zijn verlaagd met 1,55 mln. omdat dit jaar minder
capaciteit beschikbaar is om de volledige verkooptaakstelling waar te
maken. In volgende jaren zal hiervoor een inhaalslag gemaakt worden.
Lasten
Baten
Reserve
Beheer
Voor de beleidsontwikkeling en voor de planning en de voorbereiding van de
activiteiten binnen het programma, is in de startfase van het programma een
budget nodig voor proceskosten. Het budget voor 2014 is niet toereikend. In
YHUEDQGKLHUPHHLVHHQPDOLJHHQEHGUDJYDQ¼POQ. van het
beheerbudget bestemd voor aanvulling van dit budget.
Lasten
500 V
Maatschappelijke betrokkenheid vergroten
Bij Voorjaarsnota 2013 (PS2013-5013) hebben uw Staten besloten tot het
EHVWHPPHQYDQ¼POQ. voor het vergroten van maatschappelijke
betrokkenheid. Het verwachte kas ritme van de uitgaven over 2014 en 2015
is nu in de begroting verwerkt.
Lasten
Reserve
300 V
300 N
Overig Buitengewoon Groen
Het budget voor frictiekosten is onder meer bedoeld voor betaling van
regiekosten bij de opstart van de gebiedsopgaven. Hiervoor is een
VXEVLGLHUHJHOLQJLQYRRUEHUHLGLQJ+HWEXGJHWYDQ¼mln. zal dit jaar zeer
EHSHUNWEHVWHHGZRUGHQ,QYHUEDQGKLHUPHHZRUGWKHWEXGJHWPHW¼POQ.
verlaagd ter besteding in volgende jaren. 'DDUQDDVW]LMQGHODVWHQPHW¼
Lasten
Reserve
3.412 V
3.912 N
%HGUDJHQ[¼
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
2.150 V
1.550 N
600 N
47
mln. verhoogd vanuit het onderdeel Beheer voor proceskosten. Zie ook
bovenstaande tekst bij Beheer.
Afwikkeling PMJP
Verwerking van de prestatie-overeenkomst DLG ten aanzien van de
afwikkeling van PMJP-verplichtingen leidt tot een verhoging van de lasten
YDQ¼POQDeze verhoging wordt gedekt uit de hiervoor gereserveerde
middelen in de reserve Natuurterreinen. Uitgangspunt is dat de afwikkeling
voor het einde van het jaar is gerealiseerd.
Lasten
Reserve
3.361 N
3.361 V
Totaal
0
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
Miljoenen
6:2 - Buiten Gewoon Groen
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
48
Programma 7:1 Bestuur en Organisatie
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
4.779
153
4.932
N
64
0
64
-
4.715
153
4.868
(Lasten - Baten)
Lasten
Baten
Saldo (Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Dotaties
Onttrekkingen
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
Programmasaldo
254
0
254
-
1.703
0
1.703
-
-1.450
0
-1.450
3.265
153
3.418
Wijziging
Lasten/
Baten /
Reserve
Inhuur voor specifieke taken
Per abuis is in 2013 de structurele bijdrage van het Rijk YDQ¼WHQ
behoeve van de wet revitalisering generiek toezicht als eenmalige post op
de begroting gezet. Hierbij worden de middelen structureel op de begroting
geplaatst.
Lasten
%HGUDJHQ[¼
N
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
103 N
Overig
50 N
Totaal
153 N
49
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening 2013 Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
50
Programma 8:1 Mens en Middelen
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m Voordeel (V) / Nadeel
w ijziging
(N)
(Lasten - Baten)
Lasten
139.546
355
139.901
N
3.756
120
3.876
V
135.790
235
136.025
Dotaties
12.005
0
12.005
-
Onttrekkingen
45.386
0
45.386
-
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
-33.381
0
-33.381
Programmasaldo
102.409
235
102.644
Baten
Saldo (Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
N
Wijziging
Lasten/
Baten /
Reserve
Mens en Middelen
Er heeft een aanvullende bijdrage aan Mens en Middelen plaats gevonden
vanuit het programma Mobiliteit. Dit ten behoeve voor het realiseren van
communicatieverbindingen van en naar onder andere
verkeersregelinstallaties en openbare verlichting. Zie ook programma 4:0
Mobiliteit.
Lasten
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
235 N
Strategisch Informatie Overleg
Als gevolg van een wijziging van de Archiefwet dienen decentrale overheden
(provincies, gemeenten en waterschappen) een strategisch
informatieoverleg (SIO) te voeren. Dit om selectiebeslissingen tijdig en op
het juiste niveau te nemen. De Provincie Gelderland is voorzitter van het
overleg tussen de provincies en beheert de bijbehorende gelden. Deze
worden als last op de provinciale begroting opgenomen. Dekking vindt plaats
door baten verkregen van de verschillende Provincies.
Lasten
Baten
120 N
120 V
%HGUDJHQ[¼
Totaal
235 N
51
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
200
180
160
140
120
100
80
60
40
20
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
52
Programma 8:2 Algemene dekkingsmiddelen en overige
%HGUDJHQ¼
Wat kost dit programma
Begroting voor
w ijziging
Wijziging
Begroting t/m
w ijziging
Voordeel (V) /
Nadeel (N)
(Lasten - Baten)
Lasten
13.016
-835
12.181
V
Baten
431.132
-11.080
420.051
N
-418.116
10.245
-407.871
Dotaties
331.834
-375
331.459
V
Onttrekkingen
150.525
-460
150.065
N
Saldo Reserves (Dotaties Onttrekkingen)
181.309
85
181.349
-236.807
10.330
-226.477
Saldo (Lasten - Baten)
Reserves (Dotaties - Onttrekkingen)
Programmasaldo
N
Wijziging
Lasten/
Baten /
Reserve
Provinciefonds, meicirculaire 2014
De mutatie betreft een verlaging van de algemene uitkering uit het
provinciefonds als gevolg van een verlaging van het accres ten opzichte van
de vorige circulaire (december 2013). Zie ook hoofdstuk 1 van deze
Najaarsnota.
Baten
Rendement Stamkapitaal
Door de onttrekking van de voor de Robuuste Investeringsimpuls bestemde
middelen uit het stamkapitaal en de lage rentestand, worden de renteinkomsten bijgesteld. Lage rentestand was nog niet volledig doorgerekend
voor het onbestemde stamkapitaal.
Lasten
Baten
Reserve
Vermogensbeheer
Door het verplicht schatkistbankieren, neemt de obligatieportefeuille niet
meer toe, maar vermindert ieder jaar. De kosten van de externe
vermogensbeheerder zijn gekoppeld aan de omvang van de
obligatieportefeuille.
Lasten
Reservering in MIG t.b.v. PM posten Voorjaarsnota
De mutatie betreft een bijstelling van het begrotingssaldo. Zie ook hoofdstuk
1 van deze Najaarsnota.
Reserve
10.100 N
Externe expertise aandeelhouderschappen
Medio maart van dit jaar hebben Alliander en Enexis bekend gemaakt dat ze
gaan onderzoeken of ze de energienetwerken van Enexis in Friesland en de
Noordoostpolder en die van Alliander in de regio Eindhoven en zuidoostBrabant met elkaar kunnen uitruilen. Volgens de betrokken bedrijven biedt
een uitruil voordelen voor de gebonden klanten. Zij krijgen voortaan slechts
te maken met één netbeheerder voor gas en elektriciteit. Alliander verwacht
voorts enige efficiency-voordelen te kunnen behalen vanwege de meer
aaneengesloten verzorgingsgebieden
Lasten
Reserve
40 N
40 V
%HGUDJHQ[¼
Voordeel
(V)
Nadeel
(N)
605 N
500 V
10.475 N
9.975 V
375 V
Wij achten het als aandeelhouder wenselijk om externe expertise in te
kunnen zetten voor advisering over met name de waardering van de uit te
ruilen bedrijfsonderdelen zoals die bepaald is/wordt door de betrokken
53
bedriMYHQ2SGLWPRPHQWJDDQZLMXLWYDQHHQEXGJHWYDQ¼--. Wij
bezien nog in hoeverre grootaandeelhouders van Alliander gezamenlijk op
kunnen trekken ten aanzien van externe advisering.
Alliander en Enexis streven naar een afronding van de beoogde uitruil in
2014, maar niet valt uit te sluiten dat vanwege de complexiteit van de
transactie er meer tijd nodig zal zijn.
Wij stellen u voor om in 2014 een eenmalig budget beschikbaar te stellen
YDQ¼-- en dit bedrag te dekken uit de binnen de reserve Bestuurlijke
verplichtingen gereserveerde middelen voor externe ondersteuning
aandeelhouderschappen
Totaal
10.330 N
Bedragen x Φ mln.
Hoe is het lastenverloop van dit programma in de diverse P&C-producten?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Jaarrekening
2013
Begroting 2014
Begroting 2014
incl. RII
Voorjaarsnota Najaarsnota 2014
2014
Toelichting op de grafiek:
In de grafiek wordt het lastenverloop van dit programma in 2014 weergegeven. Ter informatie is ook
het gerealiseerde lastenniveau van de jaarrekening 2013 opgenomen. De grafiek is voor de meeste
SURJUDPPD¶VYRUPJHJHYHQRSGH]HOIGHVFKDDO'LWRPGHYHUJHOLMNEDDUKHLGYDQGHSURJUDPPD¶V]R
goed mogelijk te laten zijn. Enkel bij de programma¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ 3:2 Jeugdzorg,
4:0 Mobiliteit en 8:1 Mens en Middelen is deze schaalverdelingen anders.
Het verloop van de lasten in het kalenderjaar zelf volgt uit door uw Staten vastgestelde voorstellen
(m.n. P&C producten) en voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij u dan ook naar deze
voorstellen.
54
Hoofdstuk 6: Overige onderwerpen
6.1 Inleiding
In deze NajaarsQRWD]LMQHHQDDQWDOµRYHULJHRQGHUZHUSHQ¶RSJHQRPHQGLHLQVHSDUDWHSDUDJUDIHQ
uiteen worden gezet. Deze onderwerpen zijn opgenomen om uw Staten te informeren of te laten
besluiten.
6.2 Subsidiegrondslagen
Proefprogramma stedelijke herverkaveling
In de door uw Staten op 9 juli 2014 vastgestelde Omgevingsvisie is meer dan voorheen aandacht
gericht op ontwikkelingen in het bestaande bebouwde gebied. Via toepassing van de Ladder voor
duurzaam ruimtegebruik vragen we van medeoverheden allereerst te kijken naar de mogelijkheden in
de bestaande stad, vóórdat naar uitleglocaties wordt gezocht. Het verleden heeft echter uitgewezen
dat realisatie van ruimtelijk gewenste ontwikkelingen in de bestaande stad niet altijd eenvoudig is. De
vaak versnipperde eigendom van gronden en gebouwen is één van de oorzaken daarvan. Het kost
dan een flinke inspanning om alle eigenaren gezamenlijk in beweging te krijgen.
+HWQRJWDPHOLMNQLHXZHLQVWUXPHQWYDQµVWHGHOLMNHKHUYHUNDYHOLQJ¶NDQGDDULQPRJHOLMNKHOSHQ+HW
gaat dan ± net als bij het bekende instrument van ruilverkaveling in het landelijk gebied ± om het
]RGDQLJKHUVFKLNNHQYDQJURQGHQHQJHERXZHQGDWHUµEHZHJLQJ¶NRPWLQKHWEHERXZGHJHELHG
waardoor er nieuwe kansen voor gewenste ruimtelijke en economische ontwikkelingen ontstaan.
Daarbij is soms enige druk op betrokken partijen nodig. Recent is hier door de commissie-Stadig in
haar advies over dit onderwerp een lans voor gebroken bij het kabinet en bij de Tweede Kamer.
Om de kansen voor stedelijke herverkaveling in steden en dorpen binnen de provincie Gelderland in
beeld te krijgen, heeft de Radboud Universiteit Nijmegen (Faculteit Managementwetenschappen, prof
E. van der Krabben) in samenwerking met het adviesbureau Het Noordzuiden een proefprogramma
ontwikkelt en aan verschillende partners voorgelegd.
+HULQZRUGWµUXLOHQYDQJURQGHQYDVWJRHG¶DOVVWUDWHJLHYRRUJHELHGVRQWZLNNHOLQJLQVWHGHOLMNH
gebieden nader verkend. Het programma voorziet erin een aantal proefprojecten-in de praktijk van
steden en dorpen in Gelderland te doorlopen en daarnaast de kennis over deze aanpak verder te
ontwikkelen en breder te verspreiden. Hierbij wordt uitgegaan van een uitvoeringstermijn van
maximaal twee jaren.
Inmiddels is gebleken dat verschillende Gelderse gemeenten (Apeldoorn, Doetinchem, Lingewaard,
Renkum, ZeYHQDDUHQUHJLR¶V6WDGVUHJLR1RRUG-Veluwe) hierin zeer geïnteresseerd zijn. Zij hebben
concrete pilot-situaties aangedragen en zijn ook bereid gebleken de kosten van dit proefprogramma
mee te dragen. Hetzelfde geldt voor het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, dat een forse subsidie
heeft toegekend. Voor het resterende deel van de kosten wordt een beroep gedaan op de provincie.
Wij vinden het onderwerp van dusdanige betekenis voor de toekomstwaarde van het bestaande
stedelijk gebied in onze provincie, dat wij bereid zijn ons aandeel in het geheel te nemen. Bij gebleken
succesvol verloop van de pilotprojecten zou deze aanpak ook kunnen worden toegepast in andere
geïnteresseerde Gelderse gemeenten.
Wij stellen uw Staten daarom voor ter uitvoering van het proefprogramma een eenmalige
(begrotings)subsidie aan Radboud Universiteit Nijmegen, als één van de initiatiefnemers, toe te
NHQQHQYDQ¼+LHUPHHJHYHQZLMWHYHQVHHQFRQFUHWHLQYXOOLQJDDQGHUHFHQWGRRURQVPHW
deze Universiteit gesloten samenwerkingsovereenkomst. Deze middelen te dekken uit beschikbare
PLGGHOHQELQQHQGHSURJUDPPD¶V(FRQRPLVFKHRQWZLNNHOLQJ¼, :RQHQ¼HQ
5XLPWHOLMNH2UGHQLQJ¼
Het Gelders Orkest
In 2012 hebben uw Staten besloten tot een investerLQJVVXEVLGLHYDQ¼POQ. aan Het Gelders
orkest (HGO) (PS2012-PHWPRJHOLMNHHQDDQYXOOLQJYDQ¼POQ. in 2014. Dit subsidiebedrag
was bedoeld als een kapitaalimpuls die nodig is voor een transitie naar een ondernemend
orkestbedrijf. Het orkest verwachtte na deze transitiefase de structurele provinciale subsidie niet meer
nodig te hebben. Bij de start van het nieuwe beleidskader is hier reeds op geanticipeerd. HGO heeft
QXHHQDDQYUDDJLQYRRUEHUHLGLQJYRRUHHQWZHHGHWUDQFKHYDQ¼Pln., zoals in PS2012-92 is
aangekondigd. De middelen in de tweede tranche zullen worden besteed aan de verdere transitie van
het orkest naar bedrijf en voor het investeren in de innovatieagenda. Wij stellen uw Staten voor om ¼
1,5 mln. beschikbaar te stellen voor HGO om te komen tot een zelfstandig orkestbedrijf. Dit te dekken
55
uit de in de Meerjarige Investeringsreserve Gelderland gereserveerde middelen voor de
Investeringsstrategie 2012-2016 (MIG cat. II regel 123) voor programma 1.3 Cultuur & Erfgoed.
Project Rockstart Nijmegen
Binnen het prioritaire programma Topsectoren en Innovatie richten we ons onder andere op het
bevorderen dat jonge innovatieve ondernemingen in de Health-sector zich ontwikkelen en zich
(blijvend) vestigen in de regio. Dit wordt al gedaan vanuit het project Red Med Tech Ventures voor
bedrijven die afkomstig zijn uit de regio Health Valley. Om ook innovatieve starters uit de rest van de
wereld te verleiden zich te vestigen in Nijmegen of omgeving is een extra inspanning nodig. In andere
UHJLR¶V(LQGKRYHQHQ$PVWHUGDPHQLQDQGHUHVHFWRUHQ,&7HQFOLPDWHLV]R¶QDDQSDNVXFFHVYRO
gebleken. Wij willen een dergelijk programma opzetten in de regio Nijmegen, gekoppeld aan de
locatie Novio Tech Campus, voor jonge innovatieve ondernemers iQGHVHFWRUµGLJLWDOKHDOWK¶'H
organisatie Rockstart heeft dit concept meerdere malen met succes toegepast in Amsterdam en is
bereid een vergelijkbaar project uit te voeren in Nijmegen. In dit project worden internationaal 500
bedrijven gescreend die in aanmerking willen komen voor deelname aan het programma. Via een
strenge selectie worden vanuit deze groep 10 bedrijven geselecteerd, die in aanmerking komen voor
deelname aan een 100 dagen programma en die worden gecoached door een groep van circa 100
vooraanstaande mentoren. Na afloop van deze 100 dagen worden de bedrijven gekoppeld aan
investeerders en verleid zich definitief te vestigen in Nijmegen. Naast de directe effecten die dit
project kan opleveren als gevolg van de vestiging van de deelnemende bedrijven, zet Nijmegen en de
regio HealthValley zich via dit project internationaal op de kaart als een regio waar geconcentreerde
kennis aanwezig is met betrekking tot digital health. Vergelijkbare projecten worden al uitgevoerd in
San Francisco, New York, Berlijn, Dublin, Londen, Vlaanderen en Lahr (D). Wij stellen uw Staten dan
RRNYRRURPHHQEHGUDJYDQ¼EHVFKLNEDDUWHVWHOOHQWHQEHKRHYHYDQGHXLWYRHULQJYDQKHW
project Rockstart Nijmegen en dit te dekken uit de beschikbare middelen binnen het programma 1:1
Topsectoren.
Ontwikkeling gebouw A Novio Tech Campus
In 2012 is de gebiedsontwikkeling rond het voormalige Philips-terrein (nu NXP) in Nijmegen in een
stroomversnelling gekomen. Inmiddels is gebouw M gerealiseerd en wordt het succesvol
geëxploiteerd. Ook het station Goffert dat de locatie via het spoor ontsluit, zal eind dit jaar gereed zijn.
Er is veel belangstelling van startende en doorstartende bedrijven om zich op deze locatie te
vestigen. Dat is de reden om naast gebouw M het bestaande gebouw A niet te slopen maar te
ontwikkelen voor deze specifieke grRHS(HQVWHHGVJURWHUDDQWDOSDUWLMHQKHHIWPLQGHUµKLJK-endIDFLOLWHLWHQ¶QRGLJGDQPRPHQWHHOLQ*HERXZ0ZRUGHQDDQJHERGHQPDDUZLOOHQ]LFKZHOLQHHQ
bedrijfsomgeving met de bijbehorende open netwerkomgeving vestigen. Deze partijen vinden
hierdoor vaak moeilijk elders een huisvestingsoplossing.
Sinds de opening van de campus zijn twee essentiële, strategische instellingen aangesloten als
partner binnen Novio Tech Campus. Radboudumc en Radboud Universiteit zien in Novio Tech
Campus een ideale locatie als het gaat om de verbinding tussen onderwijs, onderzoek en
ondernemerschap. De ontwikkeling van gebouw A gaat hierin voorzien. Naast de private investering
ZLOOHQZLM¼PLOMRHQWHJHQPDUNWFRQIRUPHFRQGLWLHVLQ]HWWHQRPGH]HRQWZLNNHOLQJPRJHOLMNWH
maken.
Voor deze revolverende inzet ligt een geldlening aan Kadans via de MKB Kredietfaciliteit Gelderland
(MKG) thans het meest voor de hand. Daarover zullen met de beheerder van het MKG, PPM Oost
NV, nadere afspraken worden gemaakt, o.a. over de aanpassing voor dit project van het plafond van
¼PLOMRHQ$OOHHQDOV]LFKWLMGHQVGHYHUGHUHXLWZHUNLQJRQYRRU]LHQHRPVWDQGLJKHGHQ]RXGHQ
voordoen, kan eventueel een andere wijze van revolverende inzet worden overwogen.
Nadrukkelijk is door partijen onderzocht of deze financiering via banken ofwel andere financiële
instellingen kan worden verworven. Dat is niet het geval. Dit heeft niets te maken met de businesscase maar alles met het risicomanagement van de bestaande vastgoedportefeuille van deze
instellingen. :LMVWHOOHQXZ6WDWHQYRRURPYRRUGLWSURMHFW¼POQEHVFKLNEDDUWHVWHOOHQHQGLWWH
dekken uit de beschikbare middelen binnen programma 1:2 Economische ontwikkeling.
Herontwikkeling TKF-locatie
In de voorjaarsnota 2012 (PS2012-433) is voor FysiekHEHGULMIVRPJHYLQJHHQPDOLJHHQEHGUDJYDQ¼
4,1 mln. EHVFKLNEDDUJHVWHOGZDDUYDQ¼POQ. EHVWHPGZDVYRRUGHSURMHFWELMGUDJHµKHURQWZLNNHOLQJ
YDQGH7.)ORFDWLHKD¶LQGHJHPHHQWH/RFKHP
Onder andere door marktontwikkelingen is de verdere planvoorbereiding van dit project echter
vertraagd. Door de (mogelijke) terugkeer van TKF naar Lochem is het planproces weer in een
56
stroomversnelling terecht gekomen wat er toe heeft geleid dat er recentelijk een integraal
omvangrijker projectvoorstel met verzoek tot cofinanciering is ingediend. Het projectvoorstel bevat de
herstructurering van het TKF terrein, de aanleg van een openbare laad- en loskade en een tweetal
bedrijfsverplaatsingen. De door de gemeente Lochem gevraagde totale provinciale bijdrage voor deze
RQGHUGHOHQEHGUDDJW¼mln. Wij stellen uw Staten voor om dit bedrag beschikbaar te stellen en
als volgt te dekken, binnen het programma 1:2 Economische ontwikkeling ¼POQ. ten laste te
EUHQJHQYDQKHWEXGJHWI\VLHNHEHGULMIVRPJHYLQJHQ¼mln. te dekken binnen het programma 4:0
Mobiliteit (logistiek en goederenvervoer).
In het integrale projectvoorstel wordt tevens gesproken over transformatie van het voormalige
bedrijventerrein Hanzeweg naar een woon/werklandschap en verbetering van de ontsluiting van het
woon/werklandschap. Met de gemeente Lochem is afgesproken dat voor deze onderdelen een
bijdrage wordt gevraagd uit het Impulsplan Wonen. Afwikkeling van deze aanvraag verloopt via de 1
september ronde van het Impulsplan Wonen en vormt dan ook geen onderdeel van dit besluit.
Met de uitvoering van dit integrale project door de gemeente Lochem wordt een belangrijke bijdrage
geleverd aan de revitalisering van de TKF locatie en de transformatie van een binnenstedelijk
bedrijventerrein naar hoogwaardige woningbouw en wordt een forse impuls gegeven aan de
plaatselijke werkgelegenheid.
Transitie
Op grond van motie 12M64 hebben uw Staten een budget gereserveerd om samen met de
ondersteuningsinstellingen te komen tot functionele en efficiënte samenwerking. In de begroting 2013
heeft u daarvoor de voorwaarden vastgesteld (PS 2012-764, paragraaf 1.9). Vanuit dit budget is
¼ gereserveerd voor de transitie binnen de (kleine) erfgoedinstellingen voor de transitie
naar meer onafhankelijkheid van provinciale subsidies en toename van het ondernemerschap. In de
erfgoedsector gaat het om een groot aantal instellingen, waaronder veel kleine. Deze instellingen
richten zich vooral op de restauratie en herbestemming van ons gebouwde erfgoed. In het verleden
konden zij voor een goede kwaliteitsborging en een toekomstgerichte bedrijfsvoering terugvallen op
de provincie of de Rijksdienst voor het cultureel erfgoed (RCE). Nu zijn instellingen en gemeenten
hier zelf verantwoordelijk voor.
In plaats van versnippering van het budget willen wij dit proces faciliteren door het
Samenwerkingsverband Cultuurhistorie Gelderland een aanvullende subsidie te verlenen. De
belangrijkste partijen in het Samenwerkingsverband zijn het Gelders Genootschap en de
Monumentenwacht Gelderland. Met de eenmalige aanvullende subsidie beogen wij dat een netwerk
van onze grote erfgoedpartners en gemeenten na de transitie zelf zorgdraagt voor een
toekomstgerichte bedrijfsvoering en kwaliteitsborging. Voor kleine instellingen geldt dat zij moeten
weten hoe zij deze deskundigheid elders kunnen verkrijgen. De extra ondersteuning zal algemeen
beschikbaar en vraaggericht moeten zijn. Ook de SmpG projecten en de erfgoedprojecten uit
Robuuste Investeringsimpuls kunnen zo direct van deze dienst profiteren. Uiteindelijk dient de sector
zelf, al dan niet commercieel, te voorzien in dit aspect van het restauratieproces. Wij stellen uw
Staten voor om een bedrag van maximaal ¼100.000 beschikbaar te stellen aan het Gelders
Genootschap voor het Samenwerkingsverband Cultuurhistorie Gelderland met als doel de transitie
binnen de erfgoedinstellingen naar meer onafhankelijkheid van provinciale subsidies en toename van
het ondernemerschap. Deze middelen te dekken uit de gereserveerde middelen in Reserve
Bestuurlijke Verplichtingen voor programma 1.3 Cultuur& Erfgoed.
Aanvulling besluit robuuste investeringsimpuls
In uw besluit van de Robuuste Investeringsimpuls (RII) (PS2013-826-III) is in art. 3.1 een subsidie van
¼POQ. opgenomen t.b.v. de MKB Kredietfaciliteit Gelderland. In dit artikel is echter de begunstigde
verkeerd weergegeven; er is PPM Oost opgenomen als beheerder van de kredietfaciliteit en dit had
MKB kredietfaciliteit BV moeten zijn. De omissie wordt gecorrigeerd om de middelen op een
rechtmatige basis te kunnen uitgeven.
57
6.3 Normenkader accountantscontrole 2014
De provinciale accountant verschaft u bij de provinciale jaarrekening een controleverklaring. In deze
verklaring gaat hij in op de getrouwheid van de verantwoording en op de rechtmatigheid van de
financiële beheers handelingen. De controle op de (financiële) rechtmatigheid is verplicht op grond
van het Besluit accountantscontrole decentrale overheden. De accountant hanteert
YRRU]LMQWRHWVRSGHUHFKWPDWLJKHLGGH³.DGHUQRWD5HFKWPDWLJKHLG´GLHLVRSJHVWHOGGRRU
Commissie Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (commissie BBV). Hierin
zitten vertegenwoordigers van onder meer provincies, gemeenten, BZK en accountants. In de
kadernota is opgenomen dat de standaard rechtmatigheidscontrole omvat het nagaan of lasten, baten
en balansmutaties passen binnen de relevante externe regelgeving en provinciale verordeningen en
besluiten van Provinciale Staten. Deze norm waaraan wordt getoetst, is het zogenaamde
normenkader.
Tot en met 2013 stelde u het normenkader vast bij (vervolg)voorstel van de Beleidsbegroting en
volgde in het najaar actualisatie i.v.m. de gedurende het jaar in werking getreden nieuwe regelgeving
(Europees, nationaal en provinciaal). Met ingang van 2014 stellen wij u voor het normenkader jaarlijks
in één keer bij de Najaarsnota vast te stellen. Het normenkader voor 2014 is als bijlage 1 bij dit
voorstel gevoegd.
Ook verzoeken wij u de goedkeuringstoleranties vast te stellen. De goedkeuringstolerantie voor
fouten heeft u voorgaande jaren bepaald op maximaal 1% van de totale lasten en de tolerantie voor
onzekerheden op maximaal 3% van de totale lasten. Dit is conform het Besluit accountantscontrole
decentrale overheden. Wij stellen u voor eveneens in het verslagjaar 2014 deze grenzen te hanteren.
Voorstel
Wij stellen u voor het normenkader en toleranties ten behoeve van de accountantscontrole vast te
stellen zoals opgenomen in het ontwerpbesluit.
Specifiek m.b.t. het Normenkader rechtmatigheidstoets Dienst Landelijk gebied/Bureau Beheer
Landbouwgronden (DLG/BBL) en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO, voorheen Dienst
Regelingen, DR:)
In 2007 tot en met 2011 voerden de Dienst Landelijk Gebied (DLG) en de Dienst Regelingen (DR) in
opdracht van alle provincies onderdelen van het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) uit. Vanaf
januari 2014 maakt DR deel uit van de nieuwe Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), een
samenvoeging van de organisaties Agentschap NL en Dienst Regelingen.
In het Bestuurlijk Overleg Landelijk Gebied waren afspraken gemaakt over de wijze waarop de
verantwoording van de Rijksdiensten DLG en DR thans over de besteding van de aan de provincies
gedecentraliseerde budgetten, door accountants werden gecontroleerd. Afgesproken was de controle
van deze verantwoordingen voor alle provincies uit te laten voeren door de Auditdienst Rijk (ADR),
die de DLG en DR (thans RVO) toch al controleert. Om nog meer efficiencyvoordeel te behalen was
verder voor de rechtmatigheidscontrole afgesproken dat de accountant niet aan elk afzonderlijk
provinciaal normenkader voor rechtmatigheid toetst doch slechts aan één uniform, landelijk van het
LNV-kader afgeleid ³1RUPHQ- HQWRHWVLQJVNDGHUDFFRXQWDQWVRQGHU]RHNHQ'5HQ'/*%%/´7RWGH]H
werkwijze hebt u voor 2012 en 2013 besloten.
In IPO-verband is ten aanzien van de controle over 2014 van DLG en RVO (voorheen DR) ten
behoeve van de provincies opnieuw afgesproken dat de lijn van voorgaande jaren wordt voortgezet.
Uit efficiency-oogpunt kan opnieuw worden geopteerd voor een landelijk normenkader dat in lijn ligt
met het eigen provinciale normenkader. Wanneer het landelijk normenkader toch op onderdelen
afwijkt van het provinciale kader, gelden de landelijke afspraken.
Voorstel
Wij stellen voor dat ten behoeve van het rechtmatigheidstoets op de verantwoording van de
Prestatieovereenkomsten van DLG en RVO het Gelderse normenkader te hanteren en indien het
landelijk normen- en toetsingskader accountantsonderzoeken DLG/BBL en RVO daarvan afwijkt dat
laatst genoemde kader
58
6.4 Aanpassen legesverordening/tarieventabel
Commissie m.e.r.
In een aantal gevallen komt het voor dat voor de vergunningverlening een m.e.r.-advies nodig is. In
het kader van besparingen op de rijksbegroting worden de kosten van m.e.r.-adviezen vanaf 1 juli
2014 aan onze provincie doorberekend. De kosten van de Commissie m.e.r. moeten voortaan gedekt
worden uit tariefstelling in plaats van rijkssubsidie. De memorie van toelichting bij de wetswijziging
vermeldt dat daar waar mogelijk het bevoegd gezag deze kosten kan doorberekenen in de leges. Dit
moet echter wel juridisch mogelijk worden gemaakt door een aanpassing van onze
legesverordening/tarieventabel. Hiervoor wordt een zogeheten begrotingsconstructie voorgesteld: de
begroting van de kosten van m.e.r.-advies wordt door ons college opgevraagd en voorafgaand aan
het in behandeling nemen van de aanvraag aan de aanvrager medegedeeld. Deze werkwijze is nodig
omdat een belastingplichtige uit de legesverordening de hoogte van het verschuldigde bedrag van de
vergunning moet kunnen afleiden en eventueel op grond van de m.e.r.-kosten de aanvraag kan
intrekken. De hoogte van de bedragen worden op basis van ervaringscijfers uit 2012 in de memorie
van toelichting geschat op gemiddeld ¼25.000,- met globaal een bandbreedte van ¼15.000,- tot ¼50.000,(met uitschieters naar boven en beneden). Om deze kosten te kunnen doorbelasten stellen wij u voor per 1
oktober 2014 art. 21 in de Legestarieventabel op te nemen.
Ontgrondingsvergunningen
Een tweede oorzaak waarom wij u voorstellen de tarieventabel aan te passen is de onverwachte
samenloop van omvangrijke aanvragen voor ontgrondingsvergunningen in 2013 en 2014. Het tarief in
de tarieventabel is gebaseerd op het langjarig gemiddelde van de volumes. Dit tarief was over de
periode 2009-2012 kostendekkend maar deze tarieven kunnen door enkele grote aanvragen in 2014
per 1 oktober 2014 verlaagd worden. Wij stellen u voor een schijventarief in te voeren. De eerste
3
3
schijf tot een volume van 1,5 miljoen m VSHFLHLVKHWKXLGLJHWDULHIYDQ¼SHUP en voor
3
3
de hoeveelheid boven 1,5 miljoen m ZRUGWHHQQLHXZHVFKLMIYRRUJHVWHOGYDQ¼ SHUP .
Met deze structuur wordt tevens meer aangesloten bij het kostenpatroon dat voor elke vergunning
(zowel voor kleinere hoeveelheden als grotere) een standaardhoeveelheid werkzaamheden moeten
worden verricht. Deze structuur betekent voor de aanvragers van vergunningen met grotere volumes
een aanzienlijke lastenverlichting. Desondanks kan de raming voor de totale opbrengsten van leges
van ontgrondingen in 2014 worden bijgesteld met een meevallHUYDQ¼YDQ¼QDDU
¼Wij stellen u voor per 1 oktober 2014 aan de tarieventabel voor ontgronden een tweede
3
3
schijf toe te voegen voor de hoeveelheid boven 1,5 miljoen m YDQ¼ SHUP .
Raming vergunningen grondwateronttrekking
Het aantal aanvragen voor vergunningen voor grondwateronttrekking is onder meer door de
HFRQRPLVFKHVLWXDWLHGUDVWLVFKWHUXJJHORSHQ'DDUPHHNDQGHJHUDDPGHRSEUHQJVWYDQ¼
niet worden gehaald. Zoals het er nu naar uitziet moet deze raminJPHW¼ZRUGHQYHUODDJGWRW
¼2RNDDQGHNRVWHQNDQWKHEEHQZLMPDDWUHJHOHQJHQRPHQHQGHIRUPDWLHYRRUGH]HIXQFWLH
verminderd.
Kostendekkende leges
Uw Staten hebben gevraagd naar de opbrengst van de leges in relatie met de kostendekking.
Met inachtneming van zojuist genoemde aanpassing zijn voor de leges de volgende bedragen
geraamd in de begroting 2014, in de Slotwijziging 2014 zullen wij deze budgetten formaliseren:
Wegenverkeerswet
Waterwet
Ontgrondingenwet
Wet algemene bepalingen
Omgevingsrecht
Totaal
Oorspronkelijke Bijstelling
raming 2014
¼ 67.462
¼ 60.000-/¼ 114.244
¼ 500.000
¼67.654
Bijgestelde
raming 2014
¼
¼ 54.244
¼
¼
¼049.360
¼
¼489.360
¼
59
Deze opbrengst is kostendekkend op basis van een kostencalculatie voor de totale legesverordening.
Kostendekkende tarieven zijn conform het provinciaal beleid en het maken van winst hierop is ook
wettelijk niet toegestaan.
Bij de behandeling van de Beleidsrekening 2013 is door uw Staten ook nog gesproken over het
heffen van leges voor vergunningen die nu niet in de legesverordening voorkomen. Dat zou onder
andere kunnen voor vergunningen in het kader van de Natuurbeschermingswet, Flora- en Faunawet,
Luchtvaartwet, Boswet/Natuurschoonwet en Zwemwaterwet. Voor deze wetten worden thans wel
vergunningen afgegeven maar er worden geen leges voor geheven. De uitvoeringskosten van deze
ZHWWHQEHGUDJHQRQJHYHHU¼POQ. per jaar. De financieel belangrijkste component hiervan is de
Natuurbeschermingswet. Een uitbreiding van de legesverordening heeft een natuurlijk moment bij de
inwerkingtreding van de wijziging van de Natuurbeschermingswet voor de programmatische aanpak
stikstof (PAS). De verwachting is dat het PAS-programma door de Staatssecretaris eind 2014 kan
worden voorgehangen bij de Tweede Kamer waarmee de inwerkingtreding in het voorjaar van 2015
kan worden gerealiseerd. Daarmee kan een eventueel voorstel tot uitbreiding van de
legesverordening in de Voorjaarsnota 2015 een plek krijgen waarmee de heffing in het tweede
halfjaar van 2015 kan ingaan.
60
Bijlage 1: Normenkader accountantscontrole
Overzicht regelgeving met financiële relevantie 2014
Categorie
Externe regelgeving
Algemeen geldende regels
Burgerlijk Wetboek
Subsidies
algemeen
Regelgeving door Provinciale Staten
Betrokkenheid van Provinciale Staten bij privaatrechtelijke
rechtshandelingen, rechtsgedingen en civiele verdediging
Algemene Wet Bestuursrecht
Algemene Delegatieverordening Gelderland 2003
Besluit Begroting en verantwoording Provincies en
Gemeenten
Financiële-verhoudingswet
Besluit financiële verhouding 2001
Hoofdstuk 4B Mededingingswet ("Wet Markt en
Overheid")
Financiële verordening Gelderland 2014
artt. 107 en 108 van het Verdrag betreffende de
werking van de Europese Unie (staatssteun)
Verordening (EG) 1083/2006 (algemene bepalingen
inzake het Europees Fonds voor Regionale
Ontwikkeling, het
Europees Sociaal Fonds en het Cohesiefonds)
Verordening (EG) 1080/2006 (betreffende het
Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling)
Verordening (EU) Nr. 1301/2013 (betreffende het
Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en
specifieke bepalingen met betrekking tot de
doelstelling "Investeren in groei en werkgelegenheid",
en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1080/2006)
Algemene subsidieverordening Gelderland 1998
Subsidieregeling meerjarenprogramma's Gelderland
Subsidieregeling meerjarenprogramma's Gelderland 2012
Subsidieregeling vitaal Gelderland 2008
Subsidieverordening vitaal Gelderland 2011
Verordening (EU) Nr. 1303/2013 (gemeenschappelijke
bepalingen inzake o.a. het Europees Fonds voor
Regionale Ontwikkeling en tot intrekking van
Verordening (EG) nr. 1083/2006)
Economische
Kaderwet EZ-subsidies
Subsidieregeling marktgericht innoveren en
implementeren Gelderland II
Subsidieregeling Informatie en Communicatie
Technologie 2009
Subsidieregeling tender investeringsprogramma's
provincie Gelderland
Cultuur en
Cultuurhisorie
Monumentenwet 1988
Wet algemene bepalingen omgevingsrecht
Subsidieregeling cultuur Gelderland 2006
Verordening cultuurhistorie Gelderland
Verordening voor welzijn, zorg en cultuur Gelderland 2005
Milieu
Wet Milieubeheer
Wet bodembescherming
ontwikkeling
Subsidieverordening Programmafinanciering Externe
Veiligheidsbeleid Gelderland 2006-2010
Besluit verplicht bodemonderzoek bedrijfsterreinen
Besluit milieu-effectrapportage
Wet geluidhinder
Luchtvaartwet
Zorg en Welzijn Wet op het specifiek cultuurbeleid
Mediawet 2008
Wet maatschappelijke ondersteuning
Subsidieregeling sociaal beleid Gelderland 2004
Verordening conversie geldleningen gezondheidszorg
61
Categorie
Jeugdzorg
Externe regelgeving
Regelgeving door Provinciale Staten
Rijkssubsidieregeling jeugdzorg 2011
Subsidieverordening jeugdzorg Gelderland 2005 (geldt
t/m 2011)
Subsidieverordening jeugdzorg Gelderland 2011
Wet op de Jeugdzorg
Tijdelijke subsidieregeling gesloten jeugdzorg 20092012 (vervalt per 1-1-2013, blijft daarna van
toepassing op subsidies die daarvoor zijn verleend)
Openbaar
vervoer
en
Infrastructuur
Wet brede doeluitkering verkeer en vervoer
Wet personenvervoer 2000
Subsidieverordening innovatie Openbaar Vervoer
Gelderland
Vaarwegverordening Gelderland 2009
Besluit personenvervoer 2000
Regeling Duurzaam veilig
Besluit infrastructuurfonds
Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990
Wonen en
ruimtelijke
ordening
Water
Wet ruimtelijke ordening
Verordening investeringsbudget stedelijke vernieuwing
Gelderland 2005
Besluit ruimtelijke ordening
Planschadeverordening Gelderland
Wet stedelijke vernieuwing (overgangsrecht t/m 2014) Subsidieregeling voor ontruiming en vernietiging van
krotstandplaatsen voor woonwagens 1998
Verdelingsverordening locatiegebonden subsidies
provincie Gelderland
Woningwet
Huisvestingswet
Ontgrondingenwet
Waterwet
Verordening bijdragenverlening primaire waterkeringen
Gelderland 2008
Waterschapswet
Waterstaatswet 1900
Besluit rivierdijkversterking/hoofdwaterkeringen
Provinciefonds
EU kaderrichtlijn Water (2000/60/EG)
Wet hygiëne en veiligheid badinrichtingen en
zwemgelegenheden
Besluit hygiëne en veiligheid badinrichtingen en
zwemgelegenheden
Landelijk
Gebied
Reconstructiewet concentratiegebieden
Boswet
Natuurschoonwet 1928
Natuurbeschermingswet 1998
Flora- en Faunawet
Meststoffenwet
Subsidieregeling verplaatsing intensieve veehouderijen
Gelderland
Subsidieregeling natuurbeheer Gelderland 2008
Subsidieregeling agrarisch natuurbeheer Gelderland 2008
Subsidieverordening Natuur- en landschapsbeheer
Gelderland 2009
Subsidieverordening kwaliteitsimpuls natuur en
landschap Gelderland
Wet inrichting landelijk gebied
Tijdelijke Overbruggingsregeling Agrarisch Natuurbeheer
Verordening leningverstrekking Betuwse Bloem
Gelderland 2012
Subsidieverordening bodemverbetering Haarlose Veld en
Olden Eibergen
Bestuur
Wet gemeenschappelijke regelingen
Verordening ambtelijke bijstand en fractie-ondersteuning
2003
Gemeenschappelijke regeling Rekenkamer OostNederland
62
Categorie
Europese
programma's
Externe regelgeving
Regelgeving door Provinciale Staten
Wet naleving Europese regelgeving publieke entiteiten
Besluit EFRO programmaperiode 2007-2013
Regeling EFRO doelstelling 2 programmaperiode 20072013
Regeling EFRO Doelstelling 3 programmaperiode
±
Uitbestede investeringen en Inkopen
Europese aanbestedingsrichtlijnen, 2004/18/EG
Interpretatieve mededeling van de commissie 2006/C
179/02
Aanbestedingswet 2012
Aanbestedingsbesluit
Wet BIBOB
Loonbetaling en sociale premies en sociale uitkeringen
Wet op de inkomstenbelasting 2001
Regeling financiële verplichtingen grond ILG
Verordening rechtspositie gedeputeerden, staten- en
commissieleden Gelderland 2007
Wet op de loonbelasting 1964
Sociale verzekeringswetten
)XQFWLHZDDUGHULQJ3URYLQFLHV)8:$±3URY
Collectieve Arbeidsvoorwaarden Provincies (CAP)
Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers
Rechtspositiebesluit commissarissen van de Koning
Regeling rechtspositie commissarissen van de Koning
Rechtspositiebesluit gedeputeerden (BZK)
Regeling rechtspositie gedeputeerden (BZK)
Rechtspositiebesluit Staten en commissieleden (BZK) Besluit verhoogd vacatiegeld voor commissieleden, niet
zijnde statenleden, van enkele speciale commissies
Ambtenarenwet
Wet Allocatie Arbeidskrachten Door Intermediairs
Wet Normering Topinkomens
Overige belastingen en leges
Algemene Wet inzake Rijksbelastingen
Wet op de omzetbelasting 1968
Wet op het BTW-compensatiefonds
Grondwaterheffingsverordening Gelderland
Heffingenverordening Ontgrondingen 1997
Legesverordening Provincie Gelderland 1999
Verordening nazorgheffing stortplaatsen Gelderland 1999
Heffingsverordening opcenten op de hoofdsom van de
motorrijtuigenbelasting 2014
Overige en Administratieve boekingen
Invorderingswet 1990
Wet financiering decentrale overheden
Uitvoeringsregeling financiering decentrale overheden
Kadernota Reserves en Voorzieningen 2013 (PS2013509)
Kadernota Risicomanagement en weerstandsvermogen
2013 (PS2013-519)
Kaderstelling Gelderse revolverende middelen (PS2012167)
Besluit leningvoorwaarden decentrale overheden
Regeling uitzettingen en derivaten decentrale
overheden
Regeling schatkistbankieren decentrale overheden
63
Bijlage 2: Evaluatie beleidslijn bij verslechterde financiële
positie van gemeenten
Op 19 december 2012 heeft u de beleidslijn bij verslechterde financiële positie van gemeenten
vastgesteld (PS2012-878). Aanleiding voor de beleidslijn was de zorg om de financiële positie van
gemeenten als gevolg van ontwikkelingen in de grond- en vastgoed markt, de economie en de
financiële crisis. De beleidslijn richt zich op de problematiek in brede zin (het algemene deel) én op de
actuele problemen van gemeenten met een verslechterde financiële positie. Het doel van de
beleidslijn is om zo veel mogelijk vast te houden aan het streven om de structuur van Gelderland te
versterken en om invulling te geven aan partnerschap richting gemeenten. De beleidslijn heeft niet als
doel om de crisis op de grond- en vastgoedmarkt op te lossen of iedere gemeente te helpen die
problemen met de grondexploitatie heeft. De beleidslijn behoedt gemeenten ook niet voor het
mogelijk afglijden naar een artikel 12 status.
De beleidslijn omvat een algemeen deel (punt 1 t/m 3) en een deel voor specifieke omstandigheden
bij een beperkt aantal gemeenten (punt 4 en 5):
1. Toezicht op gemeentefinanciën: extra aandacht voor grondexploitaties
2. Ruimte: programmering versterken en Omgevingsvisie benutten
3. Kwaliteit openbaar bestuur: intergemeentelijke samenwerking bevorderen
4. Provinciaal belang
5. Kerntaken van gemeenten.
Bij de vaststelling van de beleidslijn heeft u ons opgedragen de beleidslijn eind 2014 te evalueren.
Hierbij delen we met u onze bevindingen. Ten behoeve van de evaluatie zijn naast interne
betrokkenen ook de gemeenten die aanspraak hebben gemaakt op de beleidslijn geconsulteerd.
1. Toezicht op gemeentefinanciën: extra aandacht voor grondexploitaties
In de beleidslijn hebben we aangegeven door te gaan met monitoring van de gemeentelijke
grondexploitaties in het kader van ons interbestuurlijk toezicht, op basis van de gemeentelijke
jaarrekeningen en de bijbehorende accountantsverklaringen. Op die manier hebben we in 2012 en
2013 vinger aan de pols gehouden bij de ontwikkelingen rondom gemeentelijke grondexploitaties in
relatie tot de financiële positie.
Een eerste indruk op basis van de jaarrekeningen 2013 en de bijbehorende accountantsrapporten
laat vooralsnog zien dat de situatie inzake grondexploitaties zich heeft gestabiliseerd; er hoefden
slechts weinig verliezen te worden genomen. De meerjarenbegrotingen 2014-2017 laten zien dat de
financiële uitdagingen voor gemeenten verschuiven. In 2015 gaan de diverse Rijkskortingen en de
decentralisaties doorwerken (zie ook de Rapportage financieel toezicht Gelderse gemeenten
(PS2014-230) en de bijhorende fact sheets). Of deze ontwikkelingen betekenen dat méér gemeenten
in 2015 onder preventief toezicht komen te staan wordt inzichtelijk op moment dat gemeenten hun
begroting vaststellen, in het najaar van 2014. Wanneer daarover meer duidelijkheid is en als de
financiële situatie daar aanleiding toe geeft komen we hierop bij u terug.
2. Ruimte: programmering versterken en Omgevingsvisie benutten
In de beleidslijn hebben wij aangegeven te werken aan beleid en regionale afspraken voor
programmering van kantoren en detailhandel. Dit hebben we uitgewerkt via twee lijnen.
In het kader van Spoor II µSRVLWLHYDQJHPHHQWHQ¶zoals vastgesteld bij de Robuuste
Investeringsimpuls (PS2013-826) hebben we stappen gezet om de overprogrammering terug te
dringen en de financiële pijn voor gemeenten die daarmee samengaat te verzachten. De Gelderse
aanpak die wij hebben gekozen bestaat uit investeren, programmeren en faciliteren. Gemeenten die
te maken hebben met grondproblematiek hebben we actief benaderd. Voorbeelden zijn Zevenaar
RYHU6SRRUDOOHHHQ1LMPHJHQRYHU5HVVHQ2QGHUGHHOYDQGHOLMQµIDFLOLWHUHQ¶LVGDWZHPHWSDUWQHUVLQ
JHVSUHN]LMQRYHUKHWPRJHOLMNPDNHQYDQµWLMGHOLMNDQGHUVEHVWHPPHQ¶YDQERXZJURQGHQ9RRUPHHU
informatie over dit zogenaamde ontwikkeltraject van Spoor II verwijzen wij u naar de Statenbrief
Positie gemeenten, spoor II Robuuste Investeringsimpuls (PS2014-114).
De regionale programmering voor kantoren en detailhandel is gevat in de Omgevingsvisie, zie
paragraaf 3.1.2 Duurzame verstedelijking. In de geest van de Omgevingsvisie wordt situationeel
64
JHNHNHQQDDUPDDWZHUNLQQDXZRYHUOHJPHWGHUHJLR¶VGLHGDDULQDOVSDUWQHUHHQJURWHUH
verantwoordelijkheid hebben gekregen. Wat we doen om specifiek de detailhandelsopgave aan te
pakken en wat de vervolgstappen zijn is gevat in de Statenbrief Invulling van de provinciale rol bij de
aanpak van detailhandelsopgave (PS2014-363).
3. Kwaliteit openbaar bestuur: intergemeentelijke samenwerking bevorderen
In de beleidslijn hebben we aangekondigd met een voorstel te komen ter versterking van de lokale
bestuurskracht en intergemeentelijke samenwerking. In het verlengde van de druk bezochte
bestuurdersconferentie Intergemeentelijke samenwerking op 30 januari 2013 zijn wij samen met de
VNG afdeling Gelderland daartoe het project Sterk Bestuur in Gelderland gestart (zie ook Statenbrief
PS2013-564). In dit project staat het vermogen van gemeenten centraal om het groeiende
takenpakket adequaat te vervullen, waarbij ook de financiële positie van gemeenten in ogenschouw
wordt genomen. Een onafhankelijke adviescommissie (commissie De Graaf) is in 2014 gestart met
haar werkzaamheden. Naast een bestuursscan per gemeente komt de adviescommissie met zeven
regionale rapporten en een provinciebreed eindadvies. De eerste opbrengst van de commissie is een
preadvies dat op verzoek van vier Liemerse gemeenten is opgesteld (PB2014-00016).
In de prestatieovereenkomst met de gemeente Beuningen is opgenomen dat we de gemeente zullen
ondersteunen in haar streven naar samenwerking met buurgemeenten, door bijvoorbeeld tijdelijke
inzet van extra personeel of het dragen van tijdelijke extra organisatiekosten die samenwerking met
zich meebrengt.
4. Provinciaal belang
Uw Staten hebben in de beleidslijn de mogelijkheid gecreëerd om gemeenten tegemoet te komen
door onder voorwaarden de cofinanciering aan te passen zodat structuurversterkende projecten
doorgang kunnen blijven vinden. Hiervoor komen gemeenten in aanmerking die voldoen aan strenge
criteria zoals benoemd in de beleidslijn. De criteria maken duidelijk dat er een urgentie moet zijn en
bepalen dat gemeenten eerst zelf aan de bak moeten om tot oplossingen te komen.
In 2013 en 2014 voldeden 3 gemeenten aan de criteria van de beleidslijn. Apeldoorn en Beuningen
hebben beroep gedaan op de beleidslijn. Met deze gemeenten zijn prestatieovereenkomsten
gemaakt (resp. PS2013-1030 en PS2013-187). De financiële situatie van Millingen aan de Rijn is
veranderd door de voorgenomen bestuurlijke fusie met Ubbergen en Groesbeek. Millingen aan de
Rijn heeft geen aanvraag ingediend.
Opbrengst is onder meer dat de afschrijftermijn van het tekort op de begroting is in Beuningen
teruggedrongen van 20 naar 15 jaar. In Apeldoorn kunnen nu belangrijke projecten uit het
Stadscontract Apeldoorn (onderdeel van Programma Stad en Regio) worden uitgevoerd die anders
geen doorgang zouden vinden omdat gemeentelijke cofinanciering ontbrak. Bijvoorbeeld het
programma Binnenstad, waarmee de aantrekkingskracht van de Apeldoornse binnenstad versterkt
wordt. Gemeenten geven beide aan geholpen te zijn met de uiteindelijke overeenkomst. Gemeenten
kunnen blijven investeren in ruimtelijke opgaven waar de gemeenten anders komende jaren minder
stappen hadden kunnen zetten.
5. Kerntaken van gemeenten
De beleidslijn staat open voor het bieden van gerichte ondersteuning aan gemeenten die door hun
zwakke financiële positie in de uitvoering van bepaalde kerntaken onder een aanvaardbaar minimum
komen. Het gaat ook hier om een beperkt aantal gemeenten die voldoen aan strenge criteria zoals
benoemd in de beleidslijn. Gemeenten waar we géén of weinig provinciale doelen hebben en waar
we dus niet kunnen schuiven met cofinanciering komen daarmee ook in aanmerking voor de
beleidslijn.
Op dit punt van beleidslijn is geen ervaring opgedaan. Financiële ondersteuning van kerntaken is
géén onderdeel geweest van de overeenkomsten die zijn afgesloten met Beuningen en Apeldoorn.
65
Middelen
Bij het vaststellen van de beleidslijn is destijds geen extra geld beschikbaar gesteld, de benodigde
middelen zouden uit de reguliere provinciale budgetten moeten komen. In de praktijk bleek het lastig
om reguliere middelen vrij te maken zonder dat dit ten koste zou gaan van aangegane verplichtingen
LQGHSURJUDPPD¶V2PGHLQYHVWHULQJHQYDQJHPHHQWHQGLHYROGRHQDDQGHFULWHULDYDQGH
beleidslijn te stimuleren heeft u het besluit genomen om HHQPDOLJ¼PLOMRHn te reserveren, vanuit
de middelen voor de Robuuste Investeringsimpuls.
,QWRWDDOKHEEHQJHPHHQWHQRSEDVLVYDQGHEHOHLGVOLMQ¼ 17 miljoen ontvangen in de vorm van
YHUKRJLQJYDQGHFRILQDQFLHULQJRSVWUXFWXXUYHUVWHUNHQGHSURMHFWHQ$SHOGRRUQ¼ 15 miljoen en
%HXQLQJHQ¼ miljoen. Beuningen heeft daarnaast ¼2,9 miljoen ontvangen als compensatie voor de
kosten van de zandwinning. De middelen voor het opplussen van de cofinanciering voor Beuningen
leunen deels op programmagelden en zijn deels vrijgemaakt bij Voorjaarsnota 2013. De afspraken
met Apeldoorn leunen op het budget van de Robuuste Investeringsimpuls. Er resteert derhalve voor
de beleidslijn nog een bedrag van ¼10 miljoen uit de gereserveerde middelen Robuuste
Investeringsimpuls.
Over all terugblik
We hebben betekenisvolle stappen gezet inzake toezicht op de grondexploitaties en het project Sterk
Bestuur in Gelderland. De verscherpte aandacht voor de financiële en bestuurlijke slagkracht van
gemeenten heeft ons meer inzichten verschaft en ons beter in onze rol gezet. Er is een start gemaakt
met de aanpak van de overprogrammering. Het specifieke deel van de beleidslijn, op basis waarvan
gemeenten financiële steun konden krijgen, is waardevol gebleken voor zowel de gemeenten als voor
ons. Toepassing van de beleidslijn betekende overigens niet dat gemeenten direct volledig uit de
financiële problemen zijn gekomen. Dat is ook niet het doel van de beleidslijn. We zijn er met de
beleidslijn in geslaagd om de gemeenten die er aanspraak op konden maken te ondersteunen en
tegelijk investeringen in provinciale structuurversterking op peil te houden. De criteria hebben goed
gewerkt. Het maakt de beleidslijn tot een generieke regeling voor uitzonderlijke gevallen. Dankzij de
beleidslijn hebben we in partnerschap met gemeenten kunnen blijven investeren in
structuurversterking van Gelderland. Daarmee is bijgedragen aan het verwezenlijken van het doel van
de beleidslijn. Op dit moment komen wij daarom ook niet met voorstellen voor het wijzigingen van de
beleidslijn. Mochten ontwikkelingen in de financiële situatie van gemeenten daartoe aanleiding geven
zullen wij bezien wat de consequenties hiervan zijn voor de beleidslijn.
66
Bijlage 3: Voortgang en Herijking Stad en Regio
67
1. Inleiding
Twee keer per jaar wordt u door ons geïnformeerd over de voortgang van het Programma Stad en regio. Dit jaar heeft u eerder voortgangsinformatie via de Voorjaarsnota
2014 ontvangen. Voorliggende rapportage heeft een formelere basis. Enerzijds omdat ze is gebaseerd op de formele voortgangsrapportages die jaarlijks worden gevraagd,
ditmaal vergezeld van een accountantsverklaring. Anderzijds omdat we halverwege de uitvoering zijn waarvoor een formeel herijkingsmoment voor de afgesloten
contracten is afgesproken. U treft daarom uitgebreidere informatie aan en er worden u enkele wijzigingsvoorstellen voorgelegd. Hiermee lossen we onze belofte aan u in
ďŝũĚĞďĞŚĂŶĚĞůŝŶŐǀĂŶƵǁĂŵĞŶĚĞŵĞŶƚ͛sŝŶŐĞƌĂĂŶĚĞWŽůƐ͛ŽƉhet voorstel PS2012-280.
We starten met een algemeen beeld.
Kerngegevens
-
-
-
Er zijn contracten afgesloten met GH*HOGHUVHUHJLR¶V*62-steden en 5 KSB-steden:
o GHUHJLR¶V$FKWHUKRHN)RRG9DOOH\1RRUG9HOXZH5LYLHUHQODQG6WDGVUHJLRHQ6WHGHQGriehoek.
o Apeldoorn, Arnhem, Doetinchem, Ede, Harderwijk, Nijmegen, Tiel, Zutphen (GSO)
o Culemborg, Doesburg, Wageningen, Winterswijk , Zaltbommel (KSB)
e
e
9DQXLWYRHULQJVSURJUDPPD¶VZDDUELMLQVRPPLJHJHYDOOHQ en 2 tranche-SURJUDPPD¶V]LMQVDPHQJHYRegd, zijn voortgangsverslagen en
in sommige gevallen ook herijkingsverzoeken ontvangen.
De provincie GUDDJWYRRU¼PLOMRHQELMDOVYOLHJZLHOYRRUXLWYRHULQJYDQGHSURJUDPPD¶VLQKHWVRFLDOHHQI\VLHNHGRPHLQ9DQGLWEHGUDJLV
¼PLOMRHQ voor de Sleutelprojecten in de GSO steden.
ste
e
Besluiten zijn genomen in april 2012 (1 tranche) en juni 2013 (2 tranche)
De contracten zijn gebaseerd op partnerschap, vertrouwen en bieden flexibiliteit in uitvoering op projectniveau.
1.1 Algemeen beeld
Voorspoedig verloop.
ĞƵŝƚǀŽĞƌŝŶŐǀĂŶĚĞŽǀĞƌŐƌŽƚĞŵĞĞƌĚĞƌŚĞŝĚǀĂŶĚĞƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛Ɛ͕ƌƵŝŵϴϬй͕ǀĞƌůŽŽƉƚǀŽŽƌƐƉŽĞĚŝŐ͘ƌŝƐĂůůĞǀĞƌƚƌŽƵǁĞŶĚĂƚĚĞbeoogde resultaten binnen de
ĐŽŶƚƌĂĐƚƉĞƌŝŽĚĞďĞŚĂĂůĚǁŽƌĚĞŶ͘sŽŽƌϯǀĂŶĚĞϭϬϭƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛ƐĐŽŶƐƚĂƚĞƌĞŶ ǁĞĚĂƚĚĞǀŽŽƌƵŝƚnjŝĐŚƚĞŶŽƉƌĞĂůŝƐĂƚŝĞŶŝĞƚŐŽĞĚnjŝũŶ͘ŝũϭϱƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛ƐŝƐŚĞƚĚĞ
vraag of ze (volledig) gerealiseerd zullen worden. Het beeld dat vanuit de cijfers omhoog komt is de grote impact die het programma heeft op de fysieke en sociale
activiteiten.
Bij het afsluiten van de stads- en regiocontracten is stilgestaan bij de vraag wat reëel uitvoerbaar is gegeven de verslechterde economische omstandigheden en
krappere financiële middelen bij zowel gemeenten als derden. Deze herijking halverwege de uŝƚǀŽĞƌŝŶŐƐƉĞƌŝŽĚĞůĂĂƚnjŝĞŶĚĂƚĚĞƵŝƚǀŽĞƌŝŶŐƐƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛Ɛ^ƚĂĚĞŶ
Regio over de hele linie stevig overeind staan. Het beeld zoals u in hoofdstuk 2. kunt zien lijkt te bevestigen dat de provinciale en gemeentelijke bijdragen een
dempend effect hebben op de conjunctuurschommelingen. Over de hele linie blijken de Stad en Regio ƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛ƐƌŽďƵƵƐƚĞŶǁĞŝŶŝŐĐŽŶũƵŶĐƚƵƵƌŐĞǀŽĞůŝŐ.
68
De overheidsuitgaven1 over 2012 en 2013 weerspiegelen dit. Er is bij elkaar 30% van de bij contract afgesproken bijdragen van provincie en gemeenten samen
besteed. Daaronder vallen ook de 2e tranche-ƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛ƐĚŝĞƉĂƐŵĞĚŝŽϮϬϭϯnjŝũŶŐĞƐƚĂƌƚ͘ŝƚǀĂůƚŐĞŚĞĞůďŝŶŶĞŶŚĞƚǀĞƌǁĂĐŚƚĞŵĞĞƌũĂƌĞŶ-uitgavenritme van 1020-30-40%.
Herijkingsverzoeken.
In het kader van de herijking zijn 10 verzoeken voor een substantiële programmabijstelling ingediend. Deze worden via deze nota aan u voorgelegd.
9HUZDFKW]RXPRJHQZRUGHQGDWGHJURWHUHLQYHVWHULQJVULVLFR¶VpQGHIRUVWRHJHQRPHQGUXNPHWGHGHFHQWUDOLVDties zouden leiden tot een stevige daling in
LQYHVWHULQJVELMGUDJHQYDQJHPHHQWHQHQGHUGHQ:HFRQVWDWHUHQHFKWHUGDWGLHJURWHUHYRRU]LFKWLJKHLGGHXLWYRHULQJVSURJUDPPD¶s niet noemenswaardig raakt. Na
2
herijking blijven de gemeentelijke bijdragen op hetzelfde niveau als bij contractsluiting.
'LWEHYHVWLJWGDWGHXLWYRHULQJVSURJUDPPD¶V6WDGHQ5HJLRVWRHOHQRSJRHGDIJHZRJHQSULRULWHLWHQPHWJURRWGUDDJYODNELMJHPHenten en betrokken partijen. De
nieuwe college-akkoorden hebben slechts in twee gevallen geleid tot een koerswijziging (afzien van bouw Arta in Rijnboog Arnhem) en pas op de plaats
(Broederenklooster Zutphen). Voor deze twee en voor de Leerwerkfabriek in het regiocontract FoodValley zijn we nog met de partners in gesprek over aanpassing of
een nieuw programma.
Ook de betrokkenheid van derde partijen blijft op een hoog peil. De herijkingen leiden tot een verlaging van bijdragen derden PHW¼PLOMRHQYDQKHWWRWDDOELM
contractsluiting).
Dit betekent niet dat de uitvoering overal een rechtlijnig beeld vertoond. De uitvoering is ± YRRUDOLQGHFRPSOH[HSURJUDPPD¶VZDDUERXZLQYHVWHULQJHQQRGLJ]LMQ±
ook omgeven met hoge onzekerheden en wisselende dagkoersen. We zien dit terug in de Sleutelprojecten, waar begrotingen vaak afhankelijk zijn van lange
termijnverwachtingen en investeringsbesluiten vaker (kunnen) worden uitgesteld of afhankelijk gemaakt van realisatie van eerdere fases. Ook de sleutelprojecten
laten een positief beeld zien, met maar in een enkele situatie een stagnerende voortgang en voorstellen voor koerswijziging. Met de behandeling van de provinciale
begroting 2015 krijgt u voor twee Sleutelprojecten voorstellen in verband met de omzetting van reserveringen.
Provinciaal beleid
Het is verder plezierig te constateren dat de nieuwe Omgevingsvisie het belang bevestigt van betreffende Stad & Regio-ƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛ƐĚŝĞŶƵŝŶƵŝƚǀŽĞƌŝŶŐnjŝũŶ͘Ğ
accenten voor regionale economische structuurversterking zijn herkenbaar, zoals de diverse Food-ƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛ƐĞŶŝŶǀĞƐƚĞƌŝŶŐĞŶŝŶĚĞ<ĞŶŶŝƐEde-Wageningen in
de FoodValley, de logistieke hotspot en tuinbouwinnovaties in Rivierenland, de ontwikkeling van Technocampus en het Clean Techcentre in de Stedendriehoek.
ĞďŝŶŶĞŶƐƚĂĚƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛ƐŝŶĂĐŚƚƐƚĂĚƐĐŽŶƚƌĂĐƚĞŶnjŝũŶŐĞŚĞĞůŝŶůŝũŶŵĞƚŚĞƚǀĞƌzwaarde accent in de omgevingsvisie op steden, hun stedelijke netwerken en het
Actieplan leegstand en overcapaciteit.
ĞĂĐƚƵĂůŝƚĞŝƚǀĂŶĚĞƌĞĞŬƐƉĂƌƚŝĐŝƉĂƚŝĞƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛ƐŝŶĚĞĐŽŶƚƌĂĐƚĞŶnjŽĂůƐKŶĚĞƌǁŝũƐĞŶƌďĞŝĚƐŵĂƌŬƚŝŶĚĞ^ƚĂĚƐƌĞŐŝŽ͕WĂƌƚŝĐiperend Rivierenland, zien we ook
terug in het recente Economische verkenningen en uw motie 41.
1
We beperken ons tot vermelding van de met accountantsverklaring gewaarmerkte uitgaven van gemeentelijke en provinciale middelen; mede omdat de bijdragen derden niet systematisch zijn gerapporteerd. Dit werd
overigens ook niet verlangd.
2
Dit geeft een reëel beeld maar gedeeltelijk een dagkoers omdat met name over de Veluwse Poort dit najaar nog door Ede begrotingsbesluiten moeten worden genomen over tientallen miljoenen.
69
1.2.
Samenvatting voorstel
Via deze nota stellen wij u voor akkoord te gaan met een vijftal herijkingsvoorstellen en in te stemmen met de op grond daarvan gewijzigde fiches van onze contractpartners
en deze in nog vijf andere gevallen voor kennisgeving aan te nemen.
Het betreft voor akkoord:
3
1. Sleutelproject Doetinchem; (A.12) . De Schil, stationsomgeving Poort naar de Achterhoek;
Akkoord te gaan met de wijzigingen in de cofinanciering door ProRail en het oprekken van de looptijd naar 2017 en derhalve in te stemmen met het gewijzigde fiche.
2. Regiocontract FoodValley; (A.29) 2e tranche Arbeidsmarkt en Onderwijs (Technodiscovery);
Akkoord te gaan met herijkingsvoorstel voor toevoeging van het programma Arbeidsmarkt en Onderwijs (Technodiscovery) aan het regiocontract.
3. Ede Sleutelproject; (A.36) Veluwse Poort;
Akkoord te gaan met de financiële wijzigingen en het oprekken van de realisatie van de 4 kruisingen van de Parklaan van 2015 naar 2017. Derhalve in te stemmen met
het gewijzigde fiche.
4. Stadscontract Zutphen; (A.54) Binnenstad en centrumvoorzieningen;
Akkoord te gaan met het alternatieve programma en het hiervoor voorgestelde fiche gericht op het verbeteren van de fiets en voetgangersverbindingen.
5. Tiel Sleutelproject: (A.96) Sleutelproject: Waalfront, Santwijckse Poort.
Akkoord te gaan met het herijkingsvoorstel voor wijzigen van de beoogde resultaten voor de Santwijckse Poort met bijstelling co-financiering door gemeente/derden en
derhalve in te stemmen met het gewijzigde fiche.
Het betreft voor kennisgeving:
1.
2.
3.
4.
5.
3
Doetinchem Sleutelproject; (B.10) De Schil, vitaal stadscentrum
Doetinchem Sleutelproject; (B.11) De Schil, Iseldoks fase 1
Stadscontract Wageningen; (B.38) Versterking sociale infrastructuur
Regiocontract Noord Veluwe; (B.39) Economie
Regiocontract Noord Veluwe; (B.40) Omgeving
De integrale teksten van de gewijzigde fiches zijn in h.3. weergegeven
70
2. Voortgang en Herijking per contract
In dit hoofdstuk ŶĞŵĞŶǁŝũƵŐƌĂĂŐŵĞĞŽƉĞĞŶƌĞŝƐůĂŶŐƐĚĞ'ĞůĚĞƌƐĞƌĞŐŝŽ͛ƐŝŶĐůƵƐŝĞĨhun steden. Per contractpartner is een financieel overzicht opgenomen
waaronder ook de reële uitgaven tot en met 2013 staan vermeld. We laten op programmaniveau zien wat de inhoudelijke voortgang is en of er wel of niet een
herijkingsverzoek is ingediend. Daar waar 2e ƚƌĂŶĐŚĞƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛ƐĚŝƌĞĐƚŝŶŚĞƚǀĞƌůĞŶŐĚĞůŝŐŐĞŶǀĂŶĚĞƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛ƐƵŝƚĚĞϭe tranche, zijn ze bij elkaar gevoegd.
ĂƚǀĞƌŬůĂĂƌƚǁĂĂƌŽŵĚĞnjĞǀŽŽƌƚŐĂŶŐƐƌĂƉƉŽƌƚĂŐĞĚŽŽƌƚĞůƚƚŽƚϭϬϭƉƌŽŐƌĂŵŵĂ͛Ɛ͖ een lager aantal dan formeel is opgenomen in de contracten.
De waardering van de voortgang is aangeven in de stoplichtkleuren Rood-Oranje-Groen.
Verschillende herijkingsverzoeken
De herijkingsverzoeken zijn gecategoriseerd naar zwaarte. Bij kleine wijzigingen zonder gevolgen voor doelen en resultaten en soms beperkt voor financiën, geven
we er de voorkeur aan om de betreffende fiches niet te wijzigen. We gaan in die gevallen akkoord met de wijzigingen en zullen er rekening mee houden bij de
eindafrekening. In de kleurcodering is dan GS vermeld. Het gaat om 20 gevallen.
Substantiële inhoudelijke of financiële wijzigingen leiden tot een gewijzigd fiche voor het contract. Deze worden aan u voorgelegd voor besluitvorming. In de
kleurcodering aangegeven met PS vermelding. Het gaat om 5 besluiten.
De derde categorie bevat de wijzigingen waarvoor we wel de noodzaak zien om het fiche te wijzigen, maar waarbij geen sprake is van een sterke ombuiging van
doelen en resultaten. In dat geval hebben wij zelf een wijzigingsbesluit genomen. Het gewijzigde fiche is t.k. bijgevoegd. In de kleurcodering aangeven met PSvk
vermelding. Het gaat om 5 programmafiches.
In hoofdstuk 3. zijn de fiches opgenomen die u ter vaststelling dan wel voor kennisgeving worden aangeboden
71
Legenda:
CONTRACT
Voortgang op contractniveau +:
Indruk voortgang: na
rapportage en overleggen.
Groen = voldoende/goed,
Oranje = beperkt
Rood = onvoldoende
Financieel overzicht
begroting 2012-2015, gerealiseerd 2012-2013
1
Voortgang: onvoldoende
Herijking: geen
Programma A
Programma B
2
GS
Voortgang: ]RUJHQRYHU«
Herijking: verzoek herijking; beperkte wijzigingen, doelen en resultaten blijven gelijk, mogelijk zijn er kleine tekstuele of budgettaire
wijzigingen...
In deze situaties hebben wij besloten om akkoord te gaan met de
herijkingsverzoeken, maar het betreffende fiche niet te wijzigen.
Met het verzoek zal rekening worden gehouden bij de
eindafrekening .
3
Programma C
4
Programma D
Er is geen
herijkingsverzoek voor dit
programma ontvangen
Wanneer er sprake is van substantiele wijzigingen leggen wij deze aan u voor met
het advies in te stemmen met het herijkingsverzoek
PS
Voortgang: ]RUJHQRYHU«
Herijking: ingrijpend verzoek, majeure gevolgen
PS vk
Voortgang: goed ««
Herijking: geen ingrijpend verzoek, fiche wel gewijzigd
Wij zijn akkoord gegaan met het herijkingsverzoek, er is geen sprake van substantiele wijzigingen.
We hebben echter wel het fiche gewijzigd en leggen dit nu voor kennisgeving aan u voor.
72
2.2 Overzicht voortgang en herijking Stad en Regio contracten najaar 2014
ACHTERHOEK
REGIOCONTRACT ACHTERHOEK
De voortgang van het regiocontract verloopt naar wens. Van de 38 projecten binnen het Regiocontract Achterhoek zijn er inmiddels 36 beschikt. De verwachting is dat de resterende 2 projecten
dit jaar zullen worden beschikt en binnen de resterende looptijd van het regiocontract worden gerealiseerd.
Een groot deel van de beschikte projecten is in uitvoering en verloopt over het algemeen voorspoedig. Inmiddels zijn er al veel resultaten geboekt en zijn ook al een aantal projecten afgerond.
Enkele voorbeelden hiervan zijn: DHµ$FKWHUKRHNVH*URHQH(QHUJLH0DDWVFKDSSLM¶$*(0GLHHLQGLVRSJHULFKW. De haalbaarheidsonderzoeken die zijn uitgevoerd voor het realiseren van
µ%UHHGEDQG¶LQGHAchterhoek. Met de positieve resultaten van de onderzoeken wordt nu actief gezocht hoe de aanleg van breedband gerealiseerd kan worden.
De afgelopen jaren zijn 460 (huur)woningen verduurzaamd.
In totaal is in deze periode (2012 en 2013) 30% van het provinciale budget uitgegeven. Dit ligt redelijk in de lijn der verwachting, aangezien de meeste projecten in de loop van 2013 zijn beschikt
en in de jaren 2014-2015 zullen de meeste uitgaven worden gedaan. In de jaren 2014-2015 zullen de uitgaven ca. 35% per jaar moeten zijn. De prognose voor de uitgaven in 2014 betreft 40%
(toWDDO¼PLOMRHQZDDUYDQ¼PLOMRHQUHJLRFRQWUDFWPLGGHOHQ
De, in het contract toegezegde, cofinanciering van gemeenten en derden lijkt geen problemen op te leveren op een enkele uitzondering na (project Intersectorale mobiliteit van het Programma
Innovatie en Duurzame Economie 1b ± (Toekomst-bestendig maken onderwijs en arbeidsmarkt) waarbij de cofinanciering van derden iets lager wordt.
Provincie
Gemeenten
Derden
Totaal
1
Begroot 2012-2015
Gerealiseerd 2012-2013
14.731.978
13.522.728
11.132.463
39.387.169
4.365.445
4.747.008
5.799.677
14.912.130
Voortgang: Organisatie van (drukbezochte) Achterhoek 2020-GDJHQ+HWSURMHFW.HUQHQIRWR¶VLVYRORSLQuitvoering en is gericht
op inzicht in de kwantitatieve en kwalitatieve vraag naar bestaande en extra woningen voor de komende tien jaar (2015-2025)
LQFOXVLHINDQVHQHQGLOHPPD¶VYRRUGHKRRIGNHUQHQYDQGH$FKWHUKRHNEHODQJULMNHERXZVWHHQYRRUGH5HJLRnale Woonagenda
Achterhoek).
Herijking: Geen
Agenda 2020 Faciliteren van het
transitieproces
Innovatie en duurzame economie
2
30%
35%
52%
38%
GS
Voortgang: Enkele voorbeelden van de voortgang: Er is een Regionaal Plan over de allocatie van onderwijsvoorzieningen in de
Achterhoek opgesteld. Diverse activiteiten zijn uitgevoerd zoals inventarisaties, vergelijkingen, excursies, ontwikkeling
voorlichtingsmateriaal en draaiboek ouderavonden, vaststelling van de inhoud van scholing voor directies, coördinatoren, docenten
en vrijwilligers.
Bestaande jongereninitiatieven zijn met elkaar in verbinding gebracht; er is een gezamenlijk plan opgesteld met 4 deelprojecten:
Talententuin, Studentenavonden, Jong Wonen en Community.
Het opstarten van de innovatie hub duurde langer dan voorzien maar is per 1-11-2013 gestart. Haalbaarheidsonderzoeken zijn
uitgezet via de Innovatie hub bij de stichting Biomassa. In 2012 en 2013 zijn ruim 460 huurwoningen verduurzaamd. De particuliere
markt blijft nog wat achter maar daar zal de komende tijd actiever op worden ingezet.
Herijking: ,QKHWSURMHFW,QWHUVHFWRUDOHPRELOLWHLWLVDOVFRILQDQFLHULQJYDQGHUGHQHHQEHGUDJYDQ¼ RSJHQRPHQWHQ
RS]LFKWHYDQHHQELMGUDJHYDQ¼ YDQXLWde provinciale regiocontractgelden. Men is bij dit project echter uitgegaan van een
73
3
Vitale leefomgeving
4
Slim en snel verbinden 3 ± Aanleg
breedband
5
Kansrijk Platteland: Meer rendement uit
landschap, vrije tijd en cultuur(historie)
verhouding van 50%-50%, ofZHOHHQFRILQDQFLHULQJYDQ¼ HHQKRJHUEHGUDJNULMJWPHQQLHWELMHONDDU'HDIJHVSURNHQ
resultaten van het project en programma blijven echter hetzelfde en de cofinanciering blijft op projectniveau binnen de verhouding
50%-50%.
Voortgang: De Atlas van de Achterhoek is opgeleverd. Inmiddels is een procesbegeleider Krimp aangesteld. Een aantal
gemeenten is bezig met het ontwikkelen van plannen (een aantal plannen is al vastgesteld). Ook zijn diverse bijeenkomsten
rondom de Transitieatlas gepland.
De verbeterplannen van het centrum Aalten, Hengelo, Neede en Ulft zijn volop in uitvoering en een groot deel is al gerealiseerd.
Achterhoek Connect als digitaal platform is operationeel: ZZZDFKWHUKRHNFRQQHFWQO'RRUµEHHOG]RUJYDQ6HQVLUHYLDL3DGV¶KHHIW
iedere zorgvrager die beeldzorg ontvangt (eind 2013 ca. 1200 burgers in de Achterhoek) toegang tot Achterhoek Connect
gekregen.
Herijking: Geen
Voortgang: De haalbaarheidsonderzoeken zijn uitgevoerd. Met de positieve resultaten van de onderzoeken wordt nu actief
gezocht hoe de aanleg van breedband gerealiseerd kan worden.
Herijking: Geen
Voortgang: landschapselementen en de belangstelling zijn geïnventariseerd en geselecteerd. Dit jaar wordt gestart met de
uitvoering van de herstelplannen.
De planvoorbereiding, het doorlopen van procedures en het zoeken naar financiële middelen voor de fysieke verbetering ten
behoeve van Bredevoort Vestingstad is grotendeels afgerond waarna gestart kan worden met de uitvoering. Groenlo kansrijk op
weg naar 2027 is gestart, Naar aanleiding van de gebiedsvisie Dru-Industriepark is gestart met de uitvoering
Herijking: Geen
STADSCONTRACT DOETINCHEM
$OOHSURJUDPPD¶VORSHQ]RDOVJHSODQG+HWWKHUDSLHbad Rozengaarde is zelfs eind 2013 al opgeleverd en er wordt volop gebruik van gemaakt. Ook het werken met de buurtcoaches en de uitrol
hiervan over de stad verloopt goed.
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
Begroot 2012-2015
4.100.000
4.700.000
1.750.000
10.550.000
Gerealiseerd 2012-2013
2.024.921
49 %
220.883
5%
3.746.601
214%
5.992.405
56%
6
Vitale leefomgeving: wijkwerk nieuwe
stijl
Voortgang: Het werken met buurtcoaches, al gestart in 2 wijken, wordt begin 2014 uitgerold over de stad. Teammanagers zijn
inmiddels aangesteld. Ook het wijkbedrijf is operationeel in vier wijken van de stad.
Herijking: Geen
7
Vitale leefomgeving: bouwen rondom
de basisschool in Noord
Voortgang: De exacte locatie van het integraal kindcentrum is inmiddels bepaald en het programma van eisen voor het gedeelte
van de basisschool is vastgesteld. Ook is de fusie van de twee deelnemende basisscholen reeds gerealiseerd. Eind 2014 zal met
de bouw begonnen worden.
Herijking: Geen
8
Vitale leefomgeving: therapiebad
zwembad Rozengaarde
Voortgang: Het zwembad is eind 2013 geopend en heeft in de eerste vijf maanden 12.000 meer bezoekers getrokken.
Herijking: Geen
74
Voortgang: Voor de inrichting van het stadspark en de cool nature speellokatie is landbouwgrond aangekocht. Een deel van het
stadspark in de Wehlse broeklanden is al gerealiseerd. In 2014 wordt deze grond ingericht voor het stadspark en de cool nature
speellokatie. Een deel van het programma Natuur in de stad ( de tijdelijke natuur en stadsparken) behoeft nog extra aandacht. Dit
wordt in 2014 opgepakt.
Herijking: Geen
Kansrijk platteland: natuur in de stad
9
DOETINCHEM SLEUTELPROJECT: De Schil
De sleutelprojecten in Doetinchem bestaan uit drie onderdelen. De Schil, Iseldoks en de stationsomgeving. Met stationsomgeving is Doetinchem hard bezig. Via de herijking wordt de
financiering van derden wat gewijzigd, maar dit baart geen zorgen omdat de cofinanciering op orde blijft. Ook wordt de looptijd opgerekt tot eind 2017. Dit omdat pro rail partij is en voor dat deel
van de werkzaamheden 2017 reëel is. Tussen de Schil en Iseldoks is geschoven met geld via de herijking, ¼1 miljoen begroot voor de Schil wordt ingezet voor Iseldoks. Hiermee worden geen
aanvullende resultaten neergezet. Bij de Schil zal één resultaat hierdoor komen te vervallen. Een en ander wordt opgevangen via een investering vanuit de Robuuste investeringsimpuls. Voor
het overige lopen deze projecten naar wens.
Begroot 2012-2015
Gerealiseerd
2012-2013
Excl. Iseldoks 2e tranche
Provincie
Gemeenten
Derden
Totaal
7.000.000
5.000.000
18.000.000
30.000.000
2.475.248
1.556.293
nog niet gerapporteerd
4.031.541
35 %
31%
p.m.
13%
Voortgang: De uitvoering van het programma loopt. De kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte rond het Schouwburgplein is
in 2013 afgerond. Ook de Floriadetuin is geplaatst. De Doetinchem App is klaar. De samenwerking tussen horeca en winkeliers in
het stadscentrum is opgepakt en zal leiden tot een concreet integraal plan. Uitvoering is voorzien in 2014/2015. Ook is er een
vereniging van vastgoedeigenaren in het stadscentrum opgericht.
De Schil, vitaal stadscentrum
10
PS vk
Herijking:
Vorig jaar heeft de gemeente genoodzaakt door de crisis onderdelen van het sleutelproject geherprioriteerd. De uitkomst is
grofweg dat er met middelen is geschoven (1 mln. van stadscentrum naar Iseldoks) en via de Robuuste Investeringsimpuls 0,5
mln. geld is aangevraagd voor het stadscentrum.
Door het verschuiven van de ¼1 miljoen van Vitaal stadscentrum naar Iseldoks komen de resultaten Kapoeniestraat en
VWDGVVWUDQGDDQGH2XGH,-VVHOKHULQULFKWLQJ+DQGHOVNDGHNDGH2XGHWHUKRRJWHYDQGH*DVZDOELM³3URJUDPPD9LWDDO
6WDGVFHQWUXP´WHYHUYDOOHQ'H¼PLOMRHQGLHGDDrmee vrijkomt, wil de gemeente, via deze herijking, inzetten voor Programma
Iseldoks (Sleutelproject). Het betreft een financiële injectie ± er worden geen aanvullende resultaten neergezet.
Met de 0,5 miljoen vanuit de Robuuste Investeringsimpuls van de provincie wordt het onderdeel stads(st)rand wel weer
XLWJHYRHUG0HWEHWUHNNLQJWRWGHKHULMNLQJEHWHNHQWERYHQVWDDQGHGDWKHWUHVXOWDDW³DDQOHJ6WDGVWUDQG´XLWKHWKXLGLJH65
wordt gehaald en de interne verantwoording van dit project plaats vindt binnen het project van de Robuuste Investeringsimpuls.
11
De Schil, Iseldoks fase 1
PS vk
Voortgang: Geen bijzonderheden, behalve dan dat zoals hierboven vermeld ¼1 miljoen extra wordt ingezet voor het programma er worden geen aanvullende resultaten neergezet. Deze inzet is noodzakelijk om het doorgaan van het project veilig te stellen. De
bouw is zoals gepland op 12 maart 2014 gestart. De geplande verhuizing van de brandweer is eind 2013 gerealiseerd.
Herijking: verschuiving budget
75
12
De Schil, stationsomgeving Poort naar
de Achterhoek
PS
Voortgang: De uitvoering van het programma loopt. Medio april 2013 is de gebiedsvisie door alle partijen geaccordeerd. Hierin is
opgenomen de verder uit te werken variant voor het spoorontwerp. De Kiss en Ride aan de noordkant van het station is inmiddels
aangelegd. Voor het busstation is een variantenstudie gemaakt, Ambtelijk is recent overeenstemming bereikt over de uit te werken
variant. Op grond daarvan kan de wabo-procedure starten. Aan de Noordzijde is ruimte beschikbaar gekomen voor de nieuwe
auto-ontsluiting. Voor het stationsplein is men bezig met een variantenstudie
Herijking (PS):
Bijdragen van partijen wijzigen onderling. Daarom wordt een herijking gevraagd t.a.v. de hoogte van het bedrag van ProRail dat
]DOZRUGHQRSJHYRHUGDOVFRILQDQFLHULQJLSY¼FRILQDQFLHULQJGRRU3UR5DLOZRUGW¼- opgenomen. De overige
¼POQFRILQDQFLHULQJNRPWYRRU¼POQYDQXLWGHJHPHHQWHYRRU¼- YDQXLWGHUHJLRHQYRRU¼- vanuit NS.
Een herijking wordt ook gevraagd voor de looptijd tot eind 2017. De werkzaamheden van ProRail die bijdragen aan de
stationsomgeving vinden plaats buiten de oorspronkelijke looptijd van het GSO-contract. Daarom de looptijd oprekken tot 2017.
STADSCONTRACT WINTERSWIJK
DHXLWYRHULQJYDQGHWZHHSURJUDPPD¶VORRSWLQRYHUHHQVWHPPLQJPHWGHSODQQLQJ2RNKHWXLWJDYHQSDWURRQORRSWLQGHSDV9DQGe eerste tranche is 34 % besteed. Voor de tweede tranche
e
e
zijn voorbereidingen verricht, maar nog geen middelen besteed. Voor de 2 WUDQFKHSURJUDPPD¶VZRUGWGHYRRUWJDQJRQGHUGH tranche gemeld.
Begroot 2012-2015
Provincie
Gemeenten
Derden
Totaal
2.374.000
1.052.000
6.273.000
9.699.000
Gerealiseerd 2012-2013
803.236
855.447
486.242
2.144.925
Innovatieve en duurzame economie
13
Vitale leefomgeving
14
GS
34%
81%
8%
22%
Voortgang: Team Marktbewerking (Sociale dienst Oost Achterhoek) werkt vanuit een nieuwe opzet. Het doel is om werkgevers in
het Midden- en Klein bedrijf gericht te benaderen voor reguliere plaatsing van werkzoekenden en het realiseren van
werkervaringsplaatsen. De aanpak met een persoonlijke benadering van werkgevers, blijkt te werken: ondanks de slechte
economische situatie zijn er in 2013 200 (74 meer dan in 2012) meer bijstandsgerechtigden uitgestroomd naar werk.
Voor de herinrichting van de Markt, waaronder de plaatsing van neerklapbare fietsenstallingen, is met een vertegenwoordiging
van de betreffende horecaondernemers eind 2013 overeenstemming bereikt over de wijze waarop de noordzijde van de Markt
wordt ingericht. De uitvoering staat gepland voor 2014.
Herijking: Geen
Voortgang: Als onderdeel van het nieuwe belevenismuseum is in 2013 de Museumfabriek gerealiseerd in een oud fabriekspand.
e
In de 2 tranche is het GOLS-station (gemeentemonument) opgevoerd. In dit pand zullen een aantal appartementen worden
gerealiseerd. De eigenaar heeft in de loop van 2014 via het Nationaal Restauratie Fonds de benodigde financiering verkregen
voor de restauratie.
Herijking: Om de stationsomgeving aantrekkelijk te maken wordt er door de stichting Historisch Streekvervoer Achterhoek en
Stichting GOLS samengewerkt aan een onderkomen voor de historisch trein- en bus- materieel annex werkplaats voor educatieve
kansen en restauratie (Transit Oost). Transit Oost is in de tweede tranche ingebracht in het stadscontract. Voor de
werkervaringsplaatsen voor stage en praktijk zijn in 2013 intentieovereenkomsten gesloten met de regionale sociale dienst en
twee scholen voor voortgezet onderwijs. In de loop van 2014 wordt dekking van de bouwkosten voorzien. De initiatiefnemers
verwachten aanvullend voldoende middelen te kunnen verwerven voor de inrichting, en streven er naar dat het gebouw (bouw en
inrichting) voor 1 januari 2016 gerealiseerd wordt. De inrichting kan mogelijkerwijs niet (volledig) voor 1 januari 2016 gerealiseerd
worden. Gemeente Winterswijk gaat er vanuit dat de bouw einde contractperiode is gerealiseerd, en verwacht dat Transit Oost
uiterlijk 1 juli 2016 in gebruik wordt genomen. Gemeente Winterswijk verzoekt GS akkoord te gaan met een mogelijke
overschrijding van de deadline voor de realisatie van de inrichting van de museumwerkplaats. De bouw waar de KSB-gelden voor
zijn bedoeld, is per 1 januari 2016 gerealiseerd.
76
FOOD VALLEY
REGIOCONTRACT FOOD VALLEY
Het regiocontract FoodValley kent een flink aantal voorstellen voor herijking. Het betreft verschuivingen binnen het voor uitvoering van het regiocontract beschikbaar gestelde budget (met
inbegrip van het nieuwe voorstel TechnoDiscovery). Het beeld in de voortgangsrapportage is hoofdzakelijk positief. Wel zijn er aan de ene kant goedORSHQGHSURJUDPPD¶VPDDURRNPHWQDPH
e
op Onderwijs en Arbeidsmarkt gerichte 2 WUDQFKHSURJUDPPD¶VZDDUQRJwerk te doen is om de doelstellingen (of herijkte doelstellingen) te halen. Dit wordt vooral veroorzaakt doordat deze
SURJUDPPD¶VODWHUJHVWDUW]LMn en soms meer aanloop nodig hebben. In de fase voorafgaand aan de voortgangsrapportage en de herijkingsvoorstellen is gediscussieerd over een aantal
projecten, veel aandacht is uitgegaan naar de Leerwerkfabriek Food&Feed, in zuivere zin is hier geen sprake van herijking; doelen, resultaten en begroting blijven gelijk. De voortgang was echter
onvoldoende, omdat de uitvoerende partij geen sluitende Business Case kon overleggen en er onvoldoende vertrouwen is in het perspectief van het project. De regio heeft om een nader overleg
gevraagd om te kijken welke mogelijkheden er zijn om het project vlot te trekken.
Een punt van zorg is het achterblijven van de bestedingen. Er is op dit moment sprake van gerealiseerde bestedingen van ongeveer 16% van de totale begroting, voor bestedingen vanuit het
provinciale budget is er op dit moment sprake van 17%.
Begroot 2012-2015
Gerealiseerd 2012-2013
Provincie (ex reservering)
13.988.408
2.365.133
17%
Gemeenten
14.544.675
3.409.207
23%
nu
niet
gerapporteerd
Derden
7.067.417
p.m.
Totaal
35.600.500
5.774.340
16%
Voortgang:
Op
lokaal niveau worden verschillende vormen van wijkteams ontwikkeld. Vanuit deze teams wordt de (operationele)
De Gezonde (jeugdige) mens;
GS
15
Versterking Basisstructuur
verbinding gezocht met het Veiligheidshuis, de CJG's en de ZAT's. Het project FrisValley is succesvol in uitvoering. Binnen het
project is een Toezicht Registratie Systeem opgezet die naleving van de wetgeving moet bevorderen. Daarnaast is het programma
³$DQSDNSHU.HUQ´JHWHVWHQ]DOGH]HLQPHHUGHUHJHPHHQWHQWRHJHSDVWZRUGHQ
Herijking: Andere wijze van financiering, minder geld van provincie en gemeente en meer geld van derden. Positief is dat
resultaten worden gehaald met minder geld.
Voortgang: Uit onderzoek kwam naar voren dat de regio FoodValley niet een regionale woningmarkt is. Het is gewenst dat de
Versterken woon- en leefomgeving en
16
verduurzaming landbouw
woningbouwprojecten op regioniveau gemonitord gaan worden. Er zijn twee werkconferenties gehouden, bij de start en de
afsluiting van het traject. In het deelprogramma Leefomgeving is het Openluchttheater Ede gestart met de plan fase. Of het plan
GS
FRQIRUPKHWRRUVSURQNHOLMNHSODQZRUGWGRRUJH]HWZRUGWLQEHSDDOG,QKHWGHHOSURJUDPPD³9HUGXXU]DPLQJYDQGHODQGERXZ
ligt het project Natuur en Landschap op koers.
Herijking: (ULVWXVVHQGHGHHOSURJUDPPD¶V geschoven met budgetten met als resultaat dat een kleinere bijdrage van de provincie
wordt gevraagd.
Voortgang: programma loopt inclusief bestedingen goed op schema, een voorbeeld: Ondersteuning van twintigtal
Zakelijk toerisme
17
maatschappelijke organisaties in Rhenen die zich verenigen voor een 8 maanden durend programma "75 Jaar Slag om de
Grebbeberg" dat loopt van augustus 2014 tot en met mei 2015.
Herijking: Geen
e
Voortgang: Het resultaat van databaseonderzoek is dat het bestand van food- en feedbedrijven is aangevuld. Dit bestand dient de
2 tranche
18
Marketing en Acquisitie
kwaliteit van het investeringsklimaat in de Regio aan te geven waardoor de aantrekkingskracht van de regio als vestigingsplaats
GS
voor bedrijven wordt vergroot. Het netwerk van FV ambassadeurs wordt breder ingezet,
Herijking: Er is geen sprake van een grote verandering,
e
Voortgang: programma op schema
2 tranche
19
Herijking: Geen inhoudelijke wijzigingen wel kleine budgettaire aanpassing.
Duurzame Regionale
GS
Voedselvoorziening ± ProeVtuin
FoodValley
77
e
20
21
2 tranche
Arbeidsmarkt en Onderwijs
(transparantie arbeidsmarkt,
werkgeversdienstverlening,
werkgelegenheid)
e
2 tranche
Arbeidsmarkt en Onderwijs
(arbeidsmobiliteit)
GS
Voortgang: De projectovereenkomst is eind 2013 getekend, hierdoor zijn niet veel projectactiviteiten tot 31
december 2013 uitgevoerd. Er zijn oriënterende gesprekken gevoerd met o.a. SWAN, UWV en IW4. Ontwerp en
uitvoering is inmiddels o.b.v. een offerteronde in opdracht gegeven en wordt de uitvoering opgepakt.
Herijking: Geen
e
Voortgang: Er is op dit moment geen sluitende en vertrouwenwekkende business case opgesteld. Er wordt daarom geen voorstel
gedaan om de reservering om te zetten in subsidieverlening. De initiatiefnemer beraadt zich met Regio FoodValley nog over dit
project en ziet mogelijkheden voor een sluitende business case. Initiatiefnemer en Regio FoodValley vragen om een overleg met
de provincie.
Herijking: Geen
e
Voortgang: Er is in 2014 een projectaanvraag ingediend en goedgekeurd. Met dit project worden al lopende projecten van het
Regiocontract met elkaar verbonden. Uit de praktijk blijkt dat niet iedereen zich ervan bewust is welke mogelijkheden de projecten
elkaar bieden, Door de verbindende rol die dit project zal innemen zullen projecten elkaar beter kunnen vinden en meer van elkaar
kunnen profiteren.
Herijking. Geen inhoudelijke wijzigingen, wel aanpassing totale projectbudget. De projectopdracht is nu toegespitst op Regio
FoodValley met specifieke activiteiten in deze regio. Op deze wijze kan ook beter verantwoording worden afgelegd binnen het
WRWDOHSURMHFW³NHQQLVZHUNSODDWV´GDWYHHOPHHUJHPHHQWHQEHVWULMNW
Voortgang: Het project is in 2014 van start gegaan. Begin 2014 is een park ontwikkeld met verschillende partners uit onderwijs en
bedrijfsleven waar onderzoek, opleiding en werk (in de AgroFood) samen komen. In mei 2014 is de eerste fase van het groen
leefpark opgeleverd. Vanaf oktober kunnen leerlingen praktijkervaring opdoen. De aanleg is gedaan door tien mensen met een
bijstandsuitkering die hiermee de nodige werkervaring hebben opgedaan. Samen met de vergaarde kennis wordt de kans op werk
hiermee vergroot. De deelnemers hebben een veiligheidscertificaat en het 'klein grondverzet' certificaat behaald.
Herijking: Geen.
22
2 tranche
Arbeidsmarkt en Onderwijs (leerbedrijf
Food en Feed)
23
2 tranche
Arbeidsmarkt en Onderwijs
(kenniswerkplaats)
GS
e
24
2 tranche
Arbeidsmarkt en Onderwijs (pilot SROI)
e
25
2 tranche
Arbeidsmarkt en Onderwijs (kennisas
Ede Wageningen)
26
2 tranche
Arbeidsmarkt en Onderwijs Poultry
Academy (campus Barneveld)
GS
e
GS
27
28
Voortgang: Alle activiteiten zijn conform planning in uitvoering. De afgelopen periode is vooral gericht op het goed inregelen van
de projectstructuur en het bouwen van draagvlak voor de gezamenlijke opgave. Inmiddels zijn verschillende gezamenlijke
werkgelegenheidsprojecten gestart, zoals de jongerenvouchers, FoodValley Talent en Q-Hotel.
Herijking: Kleine wijziging budget, niet inhoudelijk.
2e tranche
Arbeidsmarkt en Onderwijs
(kenniskampus Ede-Centrum voor jong
ondernemerschap)
2e tranche
Arbeidsmarkt en Onderwijs (online
techniek campus)
Voortgang: Na een aantal verkennende gesprekken bij partners langs de Kennisas, een presentatie in het kernteam FoodValley
Ambitie 2020 en gesprekken tussen de colleges van Ede en Wageningen is in 2013 het programma in uitvoering genomen.
Herijking: Geen
Voortgang: Het project Poultry Expertise Centre is onlangs gestart. 27 juni 2013 is een startbijeenkomst georganiseerd waarbij 40
deelnemers uit diverse doelgroepen betrokken waren. Er zijn 6.000 magazines gedrukt voor de intro van het project. Er zijn
LQPLGGHOVFRQWDFWHQJHOHJGPHWGHUHJLR¶VLQ3ROHQHQ)UDQNULMN'HXLWYRHULQJYDQKHWSURMHFWYLQGWFRQIRUPSODQQLQJSODDWV
Herijking: De in het Regiocontract opgenomen bijdragen zijn aangepast. Voor het Regiocontract is helaas en ten onrechte gebruik
gemaakt van een verouderd fiche uit januari 2013. Dat was mede gebaseerd op toen nog verwachte innovatiegelden van het Rijk,
die niet zijn doorgegaan. De vastgestelde projectovereenkomst is gebaseerd op de juiste uitgangspunten evenals de overeenkomst
tussen de gemeente en de Aeresgroep, die zich garant stelt voor de bijdragen van het Rijk en het bedrijfsleven.
Voortgang: Conform planning is de aanjager voor het Centrum voor Jong Ondernemerschap zijn werkzaamheden in najaar 2013
begonnen. In december 2013 is een fysieke locatie betrokken aan de Zandlaan in het hart van de Kenniscampus.
Herijking: Geen
GS
Voortgang: Voor de Online Techniek Campus heeft de kick-off in oktober 2013 plaatsgevonden. Uitvoering vindt conform planning
plaats.
Herijking: Geringe budgettaire aanpassing ten einde resultaten te optimaliseren
78
29
2e tranche
Arbeidsmarkt en Onderwijs
(Technodiscovery)
PS
Voortgang: Het project is in 2014 van start gegaan. In april is de Raad van Advies bijeengeweest. Met de school ³+HW6WUHHN´]LMQ
nadere afspraken gemaakt m.b.t. leerwerkteams. Er zijn contacten gelegd met ICT Valley in verband met een satelliet van
TechnoDiscovery in Veenendaal met focus op ICT en voor samenwerking/invulling van de werkplek ICT bij TechnoDiscovery in
Ede. Ook zijn er in diverse bijeenkomsten nadere afspraken gemaakt over een franchiseformule in de Stedendriehoek met gebruik
van kennis, kunde en materialen vanuit TechnoDiscovery FoodValley.
Herijking: Nieuw programma: besluit PS
STADSCONTRACT EDE
'HXLWYRHULQJYDQGHVWDGVSURJUDPPD¶V en 2 tranche verlopen over de hele linie in een goed tempo en met een normaal bestedingspatroon voor provincie en gemeenten. Alleen voor het
Sleutelproject is een herijkingsverzoek ingediend. Er is nog geen uitsluitsel over de haalbaarheid van het World Food Center.
ste
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
e
Begroot 2012-2015
7.235.000
10.170.000
23.650.000
41.055.000
Gerealiseerd 2012-2013
2.472.234
34%
2.472.234
24%
nu niet gerapporteerd p.m.
4.944.468
12%
30
Economische versterking en versterking
arbeidsmarkt
Voortgang: Op de kenniscampus aan de Zandlaan zijn zowel het arbeidstraining centrum als het project Kamers met Kansen ±
beide voorzieningen om uitval te voorkomen- sinds het najaar 2013 operationeel. In 2014 wordt de volle bezetting bereikt.
Herijking: geen
31
Versterken vestigingsklimaat en stedelijk
en cultureel voorzieningenniveau
Voortgang: 8 historische straten in het Bospoortgebied zijn opgeknapt. Verbinding naar het centrum is verbeterd. Het
jongerencentrum is verhuisd naar de binnenstad en omgedoopt tot Perron 31, de activiteiten breiden zich uit. Verbeteringen aan het
sportpark Peppelensteeg zijn klaar (w.o. skatepark).
Herijking: Geen
Voortgang: Een greep uit de wijkacties: Eind 2013 is een overeenkomst gesloten voor de bouw van 34 woningen op Kranenburg,
gevolgd door uitgifte. In 2014 start de bouw van het wijkcentrum voor Veldhuizen en Kernhem. De twee sociale teams (Veldhuizen
en Ede-Zuid) hebben in 2013 75 multiprobleemhuishoudens bereikt. De werkwijze wordt nu uitgerold over de hele gemeente.
Bewonersparticipatie in Veldhuizen is met 50% gestegen naar 29%; nu de hoogste score in de gemeente.
Herijking: geen
Voortgang: Ede is uitgeroepen tot hoofdstad van de Smaak 2014. Dat gaat gepaard met een keur aan activiteiten en acties rond
voedsel. Bijvoorbeeld een culinaire fietsroute.
Herijking: Geen
Voortgang: In 2013 kon gestart worden met haalbaarheidsonderzoeken voor het World Food Centre (WFC). Later dit jaar zal dit
uitmonden in een oordeel of realisatie mogelijk is. Dit is vooral afhankelijk van de belangstelling bij belangrijke marktpartijen. Die
procesgang kost wat meer tijd dan aanvankelijk gedacht.
Herijking: Geen
Voortgang: Het jaar 2013 stond in het teken van de voorbereiding van de voorgenomen acties. Zo loopt er onderzoek naar gratis
Wi-Fi-systeem, en naar de vestiging van een streekwinkel of ± markt. Er is een pand gevonden voor de vestiging van een
studentensociëteit. Met vastgoedeigenaren zijn diverse gesprekken en discussies gevoerd om op een lijn te komen.
Er is een aanjaagteam geformeerd t.b.v. een goed uitvoeringstempo.
Herijking: Geen
De leefbaarheid en veiligheid versterken
32
33
HWUDQFKH9RHGVHOVWUDWHJLHµ(GHNLHVW
YRRU)RRG¶
34
(2e tranche) Kennisas Ede-Wageningen:
World Food Center
(2e tranche) Levendig Centrum
35
79
EDE SLEUTELPROJECT: Veluwse Poort
In grote lijnen maakt het sleutelproject Veluwse Poort goede vorderingen, maar door de complexiteit van dit soort stadsontwikkelingsprojecten is het onvermijdelijk dat ook zaken achter op
schema lopen.
Er is onzekerheid is over de vestiging van het World Food Centre. Daarmee woUGW¼PLOMRHQLQGHLMVNDVWJH]HWRPJHHQµYHUNHHUGH¶LQYHVWHULQJHQWHGRHQ.
De Parklaan is naar verwachting pas op zijn vroegst volledig gerealiseerd in 2018. De hele PDUNODDQNRVWFD¼PLOMRHQ'HYHUGHUHDDQOHJYDQGH3DUNODDQYHUJWQRJHHQLQYHVteringsbesluit
YDQUXLP¼PLOMRHQ'HJHPHHQWHUDDGKHHIWEHVORWHQGLHEHVOLVVLQJSDVWHQHPHQDOVKHWJHOGXLWGHJHELHGVRQWZLNNHOLQJ±grotendeels- is verdiend.
In april 2014 heeft de Raad van State het bestemmingsplan Parklaan vernietigd, omdat het verplaatsen van het theehuis bij Hoekelum niet in de procedure was meegenomen. Ede zal naar
e
verwachting nu in het 2 kwartaal 2015 kunnen starten met de aanpak van de kruisingen, met een doorloop tot realisatie in 2016. Ook de fietssnelroute Ede-Wageningen wordt in 2016
uitgevoerd, wat samenhangt met de genoemde noodzakeliMNHLQYHVWHULQJVEHVOLVVLQJYDQ¼PLOMRHQ
e
Bij de 2 tranche is voor de periode 2016-HHQEHGUDJJHUHVHUYHHUGYDQ¼-.
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
Begroot 2012-2015
6.000.000
35.700.000
21.700.000
63.400.000
Gerealiseerd 2012-2013
2.641.366
44%
2.641.366
7%
nu niet gerapporteerd
p.m.
5.282.732
8%
Sleutelproject Veluwse Poort
36
PS
Voortgang: De ontwikkeling van Veluwse poort is een project met een grote ambitie dat tegen de verdrukking in toch goede
vorderingen maakt. Het monumentale kantinegebouw op het Enka terrein is gerestaureerd. De aanpak van het casco van de
Maurits-en Frisokazerne ligt op schema en is klaar wanneer het Accousticum er zich vestigt (2014). De werkzaamheden in de
westelijke spoorzone zijn gestart.
Herijking: In het herijkingsverzoek wordt aangegeven op welke onderdelen van de aanleg van de Parklaan de toegekende
GSO-4 middelen betrekking hebben i.c. aanleg van 4 kruisingen ter ontsluiting van ENKA-terrein en Mauritskazerne. Hieraan
ZRUGW¼PLOMRHQJHODEHOGGLHVDPHQPHWJHPHHQWHOLMNHPLGGHOHQWRWHHQLQYHVWHULQJYDQ¼PLOMRHQOHLGHQ9RRUGHSHULRGH
van realisering van de kruisingen wordt eind 2017 i.p.v. eind 2015 genoemd. De fietstunnel moet in 2016 zijn gerealiseerd
RPGDWKHWEXGJHW¼ 2.5 miljoen) is toegekend vanuit de Meerjaren Investerings Agenda Mobiliteit (MIAM-3) en daarvoor de
eisen uit dat programma gelden. Verzocht is RPGHUHVHUYHULQJYDQ¼PLOMRHQQLHWQXRPWH]HWWHQLQHHQWRHNHQQLQJPDDU
daar in het tweede kwartaal van 2015 toe over te gaan.
Doordat er nog investeringsbesluiten genomen moeten worden, is de begroting in het fiche aangepast. Alleen de al beschikbaar
gestelde middelen zijn opgenomen.
80
STADSCONTRACT WAGENINGEN
9DQGHSURJUDPPD¶VLQKHWVWDGVFRQWUDFW:DJHQLQJHQORRSW³$DQWUHNNHOLMNOHHINOLPDDW´UHGHOLMNYROJHQVSODQHQNDQELQQHQGHcontractperiode worden afgerond. Voor ³9HUVWHUNLQJYDQGHVRFLDOH
LQIUDVWUXFWXXU´LVGHLQKRXGHOLMNHYRRUWJDQJYROJHQVYHUZDFKWLQJ'HEewoners van de wijk Patrimonium zijn nauw betrokken bij het planproces van de sloop/nieuwbouw van de 159 woningen in
hun wijk. Vooralsnog is de nieuwbouw van de Brede Wijkschool met redenen uitgesteld; in een nieuwe planning is de start van de nieuwbouw gepland in voorjaar 2016 en de oplevering in 2017
(zie voorstel herijking). In 2014 wordt met de uitvoering gestart van de uitvoeringsagenda voor het Woonservicegebied. De besteding van de toegekende middelen verloopt niet conform planning:
enerzijds heeft dit te maken met het uitstel van de nieuwbouw van de Brede Wijkschool, anderzijds met het gegeven dat nog niet alle beoogde subsidiebeschikkingen zijn afgegeven.
Begroot 2012-2015
Gerealiseerd 2012-2013
Provincie
2.416.000
157.517
6,52%
Gemeenten
1.046.000
176.944
16,92%
Derden
9.012.956
464.953
5,16%
Totaal
12.474.956
799.414
6,41%
Aantrekkelijk leefklimaat
Voortgang: De uitgaven zijn achtergebleven: de speeltoestellen zijn nog niet daadwerkelijk vervangen en de (dure) investering
in de trekkenwand bij het theater de Junushoff vindt in de komende periode plaats. Voor De Eng is het uitvoeringsprogramma
voorbereid om het gebied aantrekkelijker te maken. Op 1 mei jl. is deze speeltuin Tuimdorp feestelijk heropend. De uitvoering
van de Jongeren Ontmoetingsplekken is nog niet gestart.
Herijking: Geen
Versterking sociale infrastructuur
Voortgang: De nieuwbouw van de Brede wijkschool laat nog op zich wachten, door krimpende investeringscapaciteit van de
Woningstichting (a.g.v. regeringsbeleid), inmiddels wordt de oplevering verwacht in 2017. Contracten hiervoor zijn getekend. De
realisatie van de nieuwe brede school vindt hierdoor niet binnen contractperiode plaats. Door Wageningen is gezocht naar
nieuwe projecten en nieuwe financiering die het doel van het programma onderschrijven. Deze zijn gevonden in de
wijkvernieuwing ic. Integrale (sociaal en fysiek) gebiedsontwikkeling van Patrimonium. De Woningstichting investeert in sloop en
nieuwbouw van 159 woningen, start uitvoering 2015 en herstructurering. Deze activiteiten onderschrijven de doelstellingen van
het programma Versterking sociale infrastructuur (Verhoging van de leefbaarheid en de sociale samenhang in de gebieden
Midden en Oost Wageningen).
Herijking. Wageningen vraagt GS en PS om de fysieke investering gemoeid met de bouw van de Brede Wijkschool te wijzigen
in de fysieke investeringen ten behoeve van het project Herstructurering Patrimonium, wetend dat beide fysieke investeringen
worden uitgevoerd (start 2015) en passen binnen het doel van het programma. De totale financiering van derden verandert van
¼QDDU¼+HWJHZLjzigde fiche laat zien dat na herijking gemeente en derden circa 70 % financieren van dit
programma.
37
38
PS vk
81
NOORD VELUWE
REGIOCONTRACT NOORD VELUWE
'HPHHVWHSURJUDPPD¶VLQKHW5HJLRFRQWUDFWPHWGHUHJLR1RRUG-Veluwe lopen op schema. Wel zijn er zorgen over de bestedingen tot nu toe, deze liggen met een totaal van 6% (en voor het
SURYLQFLDOHEXGJHWRSHHQ]HHUODDJQLYHDX'HHHUVWHUHVXOWDWHQELQQHQGHGULHSURJUDPPD¶V³(FRQRPLH´³2PJHYLQJ´HQ³0HQV´]LMQEHKDDOG'HNORRVWHUPXXULn Harderwijk en de
Dijkpoort in Hattem zijn gerestaureerd. Het Museum ter nagedachtenis aan de razzia van oktober 1944 wordt niet gerealiseerd omdat de belangrijkste particuliere geldschieter zich heeft
teruggetrokken uit de stichting. De regio wil dit resultaat bij de herijking wijzigen in verdere versterking van de oude grandeur van de Zuiderzeestraatweg (bovenop de ingediende plannen) en
het beter zichtbaar maken van het herinneringsmonument op de plek van de aanslag in 1944. De aanlegsteiger voor historische boten in Hattem vindt geen doorgang omdat er geen
overeenstemming met Rijkswaterstaat kan worden bereikt. Ook hiervoor dient de regio een herijkingsverzoek in.
+HWFHQWUXPSODQ1XQVSHHWRQGHUGHHOYDQKHWSURJUDPPD2PJHYLQJGHHOSURJUDPPD³$DQWUHNNHOLMNHGRUSHQHQVWHGHQ´LVDIJHURQG'HSODQQHQYRRUKHWZLQNHOFHQWUXP0HLGRRUQSOHLQLQ
Wezep zijn aangepast; in plaats van sloop-nieuwbouw wordt het winkelcentrum nu grondig gerenoveerd. Dit vergroot de haalbaarheid en de ondernemers zijn bereid te participeren. Zorgen
zijn er over de haalbaarheid van de aanleg van breedband in het buitengebied. Het blijkt moeilijk voldoende geïnteresseerden en voldoende financiering te vinden. Vooralsnog wordt ervan
uitgegaan dat dit project gerealiseerd wordt. Door een bezwaar van een omwonende kan de Schaapskooi in Elspeet niet op de beoogde locatie worden gerealiseerd, de initiatiefnemers
opteren nu voor nieuwbouw op de bestaande locatie. De regio wil de verlenging van het perron van het station Harderwijk om een intercitystop mogelijk te maken, opvoeren voor de herijking.
Binnen het programma Mens staat voor de Jeugdzorg een goede structuur van waaruit de activiteiten verder kunnen worden uitgebreid. De Academie voor Zelfstandigheid heeft meer
opleidingstrajecten voor studenten met een verstandelijke beperking uitgevoerd dan vooraf verwacht. Wel zijn er zorgen over de borging van de Academie, door verschuiving van de
wijzigingen in Wmo dreigt de Academie een half jaar zonder financiering te komen. De regio en de initiatiefnemers zoeken naar oplossingen.
Provincie
Gemeenten
Derden
Totaal
39
Begroot 2012-2015
15.156.695
36.346.658
7.606.800
59.110.153
Gerealiseerd 2012-2013
1.282.976
8%
1.545.446
4%
619.469
8%
3.447.891
6%
Economie
Deelprogramma ³*DVWYULMHUHJLR´
PS vk
Voortgang: Binnen het project Zuiderzeestraatweg vervalt de realisatie van het museum in Putten, de belangrijkste
geldschieter heeft zich teruggetrokken. De regio dient hiervoor een herijkingsverzoek in.
Herijking: Dit verzoek luidt: ³«WRHYRHJHQYDQZDDUGHDDQHQYHUEHWHULQJ]LFKWEDDUKHLGYDQORFDWLHDDQVODJ:2,,
2OGHQDOOHUDOOHH$OOHUPROHQVWHHJ«´
40
Omgeving
'HHOSURJUDPPD³$DQWUHNNHOLMNHGRUSHQHQ
VWHGHQ´
'HHOSURJUDPPD³9HUELQGHQGODQGVFKDS´
PS vk
Voortgang: Aanlegsteiger Hattem vervalt, er kan geen overeenstemming met Rijkswaterstaat worden bereikt. Dit wordt
meegenomen in de herijking.
Herijking: De regio verzoekt, in plaats van de vervallen projecten aanlegsteiger in Hattem en (deels) Museum Putten, om
nieuwe projecten en resultaten aan het contract toe te voegen inhoudende een opwaardering van de drie
stationsomgevingen.
Voortgang: Bezwaar door omwonende tegen schaapskooi, kan leiden tot herbouw op huidige locatie in plaats van de
beoogde, in het regiocontract opgenomen, nieuwe locatie.
Risico: Breedband (2e tranche); gesprekken over financiële bijdrage gemeente lopen moeizaam, Harderwijk wil niet
meebetalen. Zorgen over haalbaarheid van project vóór 31 december 2015.
Herijking: Geen
82
41
Voortgang: Burgerkracht: het lukt niet om op regioniveau een convenant tussen de gemeenten en welzijnsinstellingen,
JH]RQGKHLGV]RUJHQYULMZLOOLJHUVRUJDQLVDWLHVDIWHVOXLWHQ,QLVGHQXOPHWLQJ³:HO]LMQQLHXZHVWLMO´XLWJHYRHUGHQLV
gekeken hoe een vervolg kDQZRUGHQJHJHYHQDDQGHUHVXOWDWHQYDQGH]HPHWLQJ3URMHFW³7LPH-2XW´LVLQXLWYRHULQJ
Herijking: Geen
Mens
'HHOSURJUDPPD³(LJHQNUDFKW´
Deelprogramma Jeugd
Voortgang: Er staat een goede structuur van waaruit de activiteiten verder kunnen worden uitgebouwd. Voorbereidingen
voor lokalHLQYXOOLQJSURMHFW³2SYRHGHQYHUGHU´]LMQLQJHYXOG
Herijking: Geen
'HHOSURJUDPPD³3DUWLFLSHUHQQDDU
YHUPRJHQ´
Voortgang: Academie voor Zelfstandigheid heeft meer scholingstrajecten voor studenten met beperking uitgevoerd dan
vooraf verwacht. Project kan langer door dan de afgesproken 2 jaar door aanvullende middelen. Risico is borging, die is
afhankelijk van de invulling van de WMO door gemeenten.
Het Participatiehuis is in uitvoering
Herijking: Geen
STADSCONTRACT HARDERWIJK
2YHUKHWJHKHHOYHUORRSWGHXLWYRHULQJYDQGHVWDGVSURJDPPD¶VLQ+DUGHUZLMNLQHHQJRHGWHPSR,QKHWSURJUDPPD(FRQRPLH]LMQ een aantal projecten vermeldenswaardig, zoals de
aanbesteding en start uitvoering herinrichting binnenstad begin 2014, het evenement Winterstad, de realisatie van 8 veilig uitgaanprojecten, de start activiteiten voor een vernieuwde
markt waaronder een proeverij en realisatie van een duurzame gemeentewerf. In het programma Omgeving vindt amovering en sanering van een tankstation/lpg-vulpunt Groot-Sypel
nog in 2014 plaats waarna de ontwikkeling van start kan. Voor het MOB-complex melden zich nu interessante kandidaten voor (tijdelijk) gebruik aan. Het natuurlijk spelenpark
Walstein is in 2013 opgeleverd evenals de renovatie van 26 woningen in de Zeebuurt. Voor programma Mens geldt dat de Veluwegames al 2x georganiseerd zijn, het stadsmuseum
is verbouwd, gehandicaptenlift en fietsstalling in sportcomplex Sypel zijn in gebruik genomen. Het Stadslab (locatie voor sociaal netwerken) wordt in 2014 gerealiseerd in een
aansprekende locatie.
Harderwijk wil enkele mineure aanpassingen van te behalen resultaten en verschuivingen en samenvoegingen binnen het programma. De grootste onzekerheden liggen bij:
Een kleine uitloop project Stationsomgevingen (juni 2016), beheer en (tijdelijke) invulling van MOB-complex ( m.n. financiering derden), tijdige realisatie Recreatief en Natuurlijk
e
landschap Drielanden, tijdige realisatie van Harderwijk verbindt Talenten (vervangt Idee van Harderwijk, 2 tranche).
De wijktafels in kader van wijkeconomie worden niet gerealiseerd.
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
Begroot 2012-2015
7.408.000
11.346.600
5.301.400
24.056.000
Gerealiseerd 2012-2013
1.000.398
13%
12.387.463
109%
20.120
0,4%
13.407.981
56%
Economie
GS
Omgeving/Ruimte Deelprogramma
GS
42
43
³$DQWUHNNHOLMNHGRUSHQHQVWHGHQ´
Voortgang: Het versterken van de economische positie en de kwaliteit van de binnenstad, evenementen versterken, de
kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan, het weekmarkt/cultuurplein en het Verhaal van de Stad (2e tranche) lopen in de pas. Het
Verhaal van de Stad vervangt het project Huis in de Stad. De duurzaamheidsprojecten (2e tranche) lopen in de pas.
Onderzoek overslag Lorentzhaven (2e tr) en het stadsdistributie-onderzoek (2e tr) zijn nog niet opgestart.
Herijking: Er wordt een geringe aanpassing voorgesteld.
Voortgang: De gebiedsontwikkeling stationsomgeving ligt nog op koers; zonetaxi gestart, intentieovereenkomst met NS en
Prorail, het bestemmingsplan is vastgesteld in het voorjaar 2014 wordt gestart met de conditionerende werkzaamheden.
'LOHPPD¶V Stationsomgeving:
- Eindtermijn 2015 verschuift naar juni 2016. Door integratie van tunnelbouw en bouw nieuwe station is vernieuwing deel
stationsplein pas later mogelijk. Wel zullen provinciale middelen besteed zijn eind 2015.
83
'HGLOHPPD¶VOLMNHQELQQHQGHFRQWUDFWSHULRGHRSORVEDDUHQZRUGHQVSHFLILHNJHPRQLWRUG
Herijking: %LQQHQGLWSURJUDPPDZRUGWRSJHQRPHQKHWSURMHFW³/HHIEDDUKHLGHQYHLOLJKHLG6WUDQGHLODQG´´*HHQYHUDQGHULQJ
van doelen of middelen. Wij hebben besloten dat uitloop met een half jaar acceptabel is. Het fiche wordt niet gewijzigd.
Voortgang: De tijdige realisatie van Recreatief en Natuurlijk landschap Drielanden vergt aandacht. De komende jaren wordt
een slag geslagen
Herijking: Geen
Deelprogramma 9HUELQGHQGODQGVFKDS´
e
2 tranche.
Mens/Sociaal
GS
44
Voortgang: De programmaonderdelen Harderwijker Ontwikkelingsmaatschappij (sociaal netwerk), Maatschappelijke Zorg,
ondernemerschap bij sportverenigingen, toegankelijkheid maatschappelijke voorzieningen (2e tranche) en aanleg
fietsenstalling bij De Sypel (2e tranche) liggen op koers of zijn gerealiseerd.
Het programmaonderdeel preventief jeugdbeleid en participatie (uitrollen Communities that care) ligt op koers.
Herijking: Het project Idee van Harderwijk (arbeidsparticipatie) wordt vervangen door Harderwijk verbindt Talenten, een
activeringsprogramma met Zwart-:LW¶GDWLQZRUGWXLWJHYRHUG:HKRXGHQGHGUXNHU op ten behoeve van tijdige
realisatie
HARDERWIJK SLEUTELPROJECT: Waterfront
'HRQWZLNNHOLQJYDQGLWVOHXWHOSURMHFWLVYRRUWYDUHQGWHQRHPHQ'HYROJHQGHULVLFR¶VNXQQHQELMGH]HJURWHJHELHGVRQWZLNNHOLng benoemd worden: - Liquiditeitenplafond Consortium; Restant sloop Asbestona (extra kosten te nemen door gemeente); - Niet-gesprongen explosieven in het gebied (bij noodzaak tot dieptedetectie is dit tijdrovend en kostbaar); Tegenvallende verkoop woningen; - Behoud gewenst kwaliteitsniveau uitvoering Waterfront; - lichte vertraging (3 ± 6 maanden) in bodemsanering en civieltechnisch werk 1e
ZRRQJHELHGHQ'H]HULVLFR¶VZRUGHQJHPRQLWRUGHQJHYHQnu geen aanleiding tot extra maatregelen.
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
Begroot 2012-2015
7.000.000
42.500.000
Waterfront
45
49.500.000
Gerealiseerd 2012-2013
4.900.000
70%
p.m.
nu niet gerapporteerd
p.m.
nu niet gerapporteerd
4.900.000
10%
Voortgang: (ULVJRHGHYRRUWJDQJYDQKHWSURMHFWHQKHWFRQVRUWLXPµLVQRJVWHHGVDDQERRUG¶,QHQ]LMQGH
volgende prestaties geleverd:
e
- Opleveren Lorentzhaven (okt 2012); - Opleveren 1 fase Strandeiland (mei 2013); - Verwerving bedrijven industriegebied
e
Haven afgerond (juni 2013); - Start verkoop woningen 1 fase Zuidereiland (sep 2013); - Start bodemsanering (okt 2013); Verplaatsing bedrijven (op 2 na) gerealiseerd (dec 2013). Sloop opstallen industriegebied Haven zijn ondertussen voor het
e
e
e
overgrote deel afgerond (apr 2014), start 1 46 woningen 1 fase Zuidereiland 2 helft 2014.
- Kans op uitloop bouw garage kop Stadswerven voorbij de contractperiode van eind 2017. Start bouw is in ieder geval in de
contractperiode.
Herijking: Geen.
De gemeente zal in september een verzoek doen voor het omzetten van een reservering van ¼4 mln. naar een toekenning.
De provincie zal deze aanvraag beoordelen en beschikken bij de begroting 2015.
84
STEDENDRIEHOEK
REGIOCONTRACT STEDENDRIEHOEK
,QGHUHJLR6WHGHQGULHKRHNORSHQGHPHHVWHSURMHFWHQXLWGHYLMISURJUDPPD¶VYROJHQVSODQQLQJHQNHOHSURMHFWHQ]LMQZDWYHUWraagd maar de uitvoering zal in 2014 starten. Ook de tweede
WUDQFKHLVYRRUWYDUHQGRSJHSDNW,QGHSURJUDPPD¶V]LMQRSppQSURMHFWQDJHHQKHULMNLQJHQQRGLJ'HEHVWHGLQJHQORSHQLHWV achter bij de verwachtingen.
Provincie
Gemeenten
Derden
Totaal
46
Begroot 2012-2015
14.015.500
13.733.000
19.070.000
46.818.500
Gerealiseerd 2012-2013
3.517.182
25 %
3.029.505
22 %
1.923.241
10 %
8.469.928
18 %
Duurzame Economie Overheden ±
Onderwijsinstellingen ± Ondernemers
2¶V (1ste en 2e tranche)
Duurzame Economie ± Energieneutraal (1ste
47
en 2e tranche)
Vitale steden en dorpen
48
Cultuur en Landschap
49
Sociale Kracht (1ste en 2e tranche)
50
GS
Voortgang: Van de drie topconsortia is de Techno campus in 2013 van start gegaan en is voor het Clean Tech centre een
business case gemaakt. Voor het vliegveld Teuge is een energieneutraal havendienstgebouw ontworpen. Vertraging is
ontstaan bij het gebruik van productiewater voor de papierindustrie in Eerbeek door een wetsontwerp, belasting leidingwater.
Hierdoor zou de business case niet meer kloppen. Inmiddels is het wetsvoorstel ingetrokken.
Herijking: Geen
Voortgang: 9RRU³(QHUJLHQHXWUDOHGRUSHQHQNHUQHQ´]LMQHQNHOHSURMHFWHQJHVWDUW]RDOV³=RQYRRUKXXUGHUV´ZDDUYRRUHHQ
SLORWPHWZRQLQJHQLVJHVWDUW+HWSURMHFW³)ULVVHZLQG´XLWGHWZHHGHWUDQFKHLVLQGLYHUVHJHPHHQWHQPHWZHUNJURHSHQ
van start gegaan. Het pURMHFWORRSWLHWVODQJ]DPHUGDQJHGDFKW9RRUKHWSURMHFW³%LREDVHGLQGXVWULH´LVRSGUDFKWJHJHYHQ
voor een business case voor een biomassarotonde, onderzoek wijst uit dat de aanleg van een biogasnetwerk niet rendabel
is. De uitgaven voor dit programma blijven achter bij de begrote uitgaven.
Herijking: Het project Energiebesparing 250 bestaande woningen wordt verwisseld voor het opzetten van Energy Service
&RPSDQLHV(6&R¶V,QHHQSLORWYDQ- 20 woningen zal de business case worden getest. Dit project is realiseerbaar
binnen de contractperiode. De bijdrage van derden wordt hierdoor lager; het percentage cofinanciering blijft wel boven de
50%.
Voortgang: Van de geplande projecten is de herinrichting van de openbare ruimte centrum Vaassen gereed. Andere
projecten bevinden zich in de bestek- of aanbestedingsfase maar de uitvoering start in 2014. Dit verklaart de nog lage
uitgaven.
Herijking: Geen
Voortgang: Diverse projecten uit dit programma zijn afgerond zoals de aansluiting van de Markt in Lochem met de Berkel,
de verbinding in de Grift fase 1, fietspaden Weteringsebroek. Andere projecten zijn startklaar of in uitvoering. Dit programma
loopt voortvarend wat ook te zien is aan de uitgaven.
Herijking: Geen
Voortgang: Enkele participatieprojecten zijn van start gegaan, zoals Wonen met kansen voor kwetsbare jongeren en het
NOG Veiligerhuis. De meeste projecten bevonden zich eind 2013 nog in de voorbereidingsfase, maar het grootste deel met
perspectief dat ze in 2014 starten. Binnen dit programma is ongeveer een kwart van de begrote uitgaven besteed.
Herijking. Geen
85
STADSCONTRACT APELDOORN
2YHUKHWJHKHHOYHUORRSWGHXLWYRHULQJYDQGHVWDGVSURJDPPD¶VLQ$SHOGRRUQLQHHQJRHGWHPSRHQEHVWHGLQJVULWPHLQFOXVLHIJHmeentelijke bijdragen.
Grootste onzekerheden: herontwikkeling PGEM-locatie en Marktstraat-Beekstraat in de Binnenstad, tijdige herontwikkeling Stadsdeelcentrum Anklaar, realisatie woningen van Podium fase 2,
start woningbouw en niet-wonen in Kanaalzone Noord.
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
Begroot 2012-2015
8.570.000
12.362.500
38.300.000
59.232.500
Gerealiseerd 2012-2013
3.700.000
43 %
17.990.000
146 %
12.241.000
32 %
33.931.000
57 %
Voortgang: Brinkpark en Grift zijn aangelegd. Door de nieuwe bioscoop, een bowlingcentrum en het binnenplein van het
cultuurkwartier is het vrijetijdsaanbod aanmerkelijk vergroot. De openbare ruimte van binnenstad Noord is volledig
heringericht, er is een gevelfonds opgesteld. Voor het vergroenen van de binnenstad is een stadslab opgericht. In de
Binnenstad Zuid is door het wegvallen van Primark de herontwikkeling van de PGEM-locatie vertraagd en verminderde vraag
naar winkeloppervlak heeft gevolgen voor herontwikkeling Marktstraat-Beekstraat. De beoogde uitbreiding van het
voorzieningenaanbod valt daardoor nog tegen.
Herijking: Geen
Voortgang: De herstructurering in Orden, Zuid en Zevenhuizen verloopt volgens plan. In juni 2014 is gestart met het
ondergronds brengen van hoogspanningskabels. Het winkelcentrum Orden is klaar. In Zevenhuizen zijn 300 woningen
gerenoveerd en de Orderbeek is bovengronds gebracht. De sociale infrastructuur is versterkt met o.a. projecten Homestart
e
en Doorstart, de komst van de 4 stadsdeelregisseur zorg Sluitende Buurt Aanpak voor multi probleemgezinnen en realisatie
van &-*¶V0HGLRVWDUWGHERXZYDQKHWWLMGHOLMNHZLQNHOFHQWUXPLQ$QNODDUHQEHJLQGHERXZYDQKHW
Wilhelmina verzorgingscentrum. De bouw van 70 woningen Podium fase 2 start op zijn vroegst medio 2014 vanwege
tegenvallende verkoop op dit moment.
Herijking: Geen
Binnenstad (1ste en 2e tranche)
51
Wijken (1ste en 2e tranche)
52
SLEUTELPROJECT APELDOORN KANAALZONE
Resultaatdoelstellingen van het contract zijn aankoop Diosinthterrein (Zwitsal), sanering gronden, oplossen hindercirkels en start aanleg openbare ruimte als gezamenlijke
investeringsverplichting. Diosinth is ondertussen aangekocht (met o.a. inzet ¼10 mln. van Rijk; FES-gelden) en de andere verplichtingen liggen op koers. De financiële middelen zijn volgens
planning besteed. De provinciale middelen zijn vrijwel besteed. Ook de gemeentelijke uitgaven zijn al gerealiseerd. De derden investering betreft de verwerving van Diosinth
De programmering en fasering veranderen voortdurend, maar de investeringen die plaatsvinden, passen geheel bij de doelstellingen van het sleutelproject.
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
begroot 2012-2015
5.000.000
5.000.000
10.000.000
20.000.000
Gerealiseerd 2012-2013
4.750.000
95 %
9.107.000
182 %
10.000.000
100%
23.857.000
69 %
86
Voortgang: Kanaalzone Noord: Aankoop van Diosynth is eind 2012 afgerond, gemeente is geheel eigenaar geworden van
het totale terrein. Daarmee is ook de belangrijkste hindercirkel voor de ontwikkeling van het Vlijtsepark weggenomen.
Vooruitlopend op de definitieve vormgeving en inrichting van het park is in 2014 gestart met de tijdelijke inrichting van het
park.
De woningbouw in Noord is recentelijk bijgesteld van ca. 400 naar ca. 300 woningen, te starten vanaf 2016/17 met een
fasering tot en met 2030 (was 2020). Er zijn signalen dat deze fasering weer naar voren bijgesteld kan worden. Het
Zwitsalterrein wordt dynamisch ontwikkeld wat gepaard gaat met een jaarlijkse bijstelling van de meerjarenprogrammering.
Pilot Zuid: In het voorjaar 2014 is gestart met de bouw van de eerste 74 woningen.
Herijking: Geen
Sleutelproject Apeldoorn Kanaalzone
53
STADSCONTRACT ZUTPHEN
De gemeente Zutphen heeft de uitvoer van het stadscontract voortvarend opgepakt. De nog lage bestedingen komen voornamelijk doordat het grootste deel van de gelden gekoppeld is aan
de twee complexe projecten Basseroord en Broederenklooster. Hier zijn in de afgelopen periode vooral voorbereidingen getroffen en zullen de uitvoeringsmaatregelen pas in 2015
plaatsvinden.
Begroot 2012-2015
Gerealiseerd 2012-2013
Provincie
7.760.000
496.527
6%
Gemeente
8.304.000
1.065.121
13 %
Derden
15.993.000
557.086
3%
Totaal
32.057.000
2.118.734
7%
Voortgang: De projectontwikkelaar voor Basseroord heeft zich teruggetrokken. Daarop hebben betrokken partijen besloten
Binnenstad en centrumvoorzieningen
54
om gezamenlijk een nieuw plan te ontwikkelen. Het zal niet meer lukken deze plannen voor eind 2015 te realiseren omdat er
o.a. een bestemmingsplanwijziging nodig is. Daarom heeft de gemeente een verzoek tot herijking ingediend.
Herijking: Het alternatieve programma is gericht op het verbeteren van de fiets- en voetgangersverbinding van de noord en
PS
zuidkant van de stad en het herstructureren van een aantal omliggende gebieden. De tunnel Kostverloren dat de noordkant
met het centrum verbindt maakt er onderdeel vanuit. Door deze kwaliteitsverbeteringen zal de aantrekkelijkheid van de stad
toenemen en meer bezoekers naar de binnenstad trekken. Hiermee voldoet dit programma aan de eerder afgesproken
doelen en resultaten. Bij deze herijking vervaOWGHJHUDDPGHILQDQFLHULQJGRRUGHUGHQYDQ¼PLOMRHQYRRUKHW
ZLQNHOJHELHG%DVVHURRUG+LHUYRRULQGHSODDWVNRPWHHQELMGUDJHYDQ¼PLOMRHQYDQKHWULMNYRRUGHDDQOHJYDQGHWXQQHO
Kostverloren. De gemeentelijke bijdrage valt wat hoger uit. (voor uitleg zie fiche).
Wonen
55
Duurzame economie
56
Binnenstad en Centrumvoorzieningen
57
tranche)
(2e
Voortgang: Alle projecten zijn of gaan binnenkort in uitvoer. Zo is begin 2014 gestart met de woningsaneringen en
aanpassingen wegdek ter bestrijding van de geluidsoverlast aan Van der Capellenlaan; de fietstunnel Den Elterweg is
opgeknapt en daardoor fysiek en sociaal veiliger; zijn de voorbereidingen getroffen voor realisatie van diverse ruige,
natuurlijke speelplaatsen en tijdelijke inrichting van langjarig braakliggende terreinen.
Herijking: Geen
Voortgang: Alle projecten zijn in uitvoer of gereed. De komst van een binnenstadsmanager heeft o.a. geleid tot een
gezamenlijke strategie voor de aanpak van leegstand in Zutphen waar in 2014 werk van wordt gemaakt.
Het Centrum voor Jong Ondernemerschap werkt als een actieve netwerkorganisatie die gezamenlijk en multidisciplinair
opdrachten en projecten aan pakt, zowel voor ondernemers als voor stages, afstudeerprojecten. Voor de commerciële
exploitatie van De Kaardebol is een uitbater gevonden start in 2014. Het ontwikkelen van een nieuw verdienmodel voor de
goed lopende participatieprojecten met verslaafden blijkt lastiger dan gedacht.
Herijking: Geen
Voortgang: Voor het Broederenklooster zijn voorbereidingen getroffen voor de bestemmingsplanwijzigingen medio 2014.
De nieuwe gemeenteraad heeft in juni jl. het college opdracht gegeven om voor december 2014 een aantal meer sobere
varianten te onderzoeken. Hiermee komt dit project onder druk te staan zowel wat betreft inhoud als planning.
Het project energiemaatregelen Hanzehof (tweede tranche) is intussen gestart en wordt in 2014 uitgevoerd
Herijking: Geen
87
SLEUTELPROJECT ZUTPHEN: IJSSELSPRONG/ RIVIER IN DE STAD
Het Sleutelproject is voortvarend opgepakt. Hier zijn in de afgelopen periode vooral voorbereidingen getroffen. De grootste fysieke maatregelen en daarmee uitgaven staan gepland voor 2016-2017.
Begroot 2012-2015
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
58
2.000.000
2.000.000
20.000.000
24.000.000
Gerealiseerd 2012-2013
600.000
1.135.779
nu niet gerapporteerd
1.735.779
Sleutelproject Zutphen: IJsselsprong/
Rivier In de Stad
30 %
57 %
p.m.
7%
Voortgang: In 2013 vonden veel voorbereidingen plaats waaronder ook het binnenkrijgen van de Nota Ruimte gelden. De
uitvoer is gefaseerd. Er is gestart met de Marspoortstraat en Groenmarkt. Buiten het gebied zijn voorbereidingen getroffen
voor de parkeervoorziening Noorderhaven waarmee ook de compensatie van de parkeerplaatsen op de IJsselkade is
opgelost..
De provinciale bijdrage voor het sleutelproject IJsselVSURQJULYLHULQGHVWDGEHVWDDWXLWHHQWRHNHQQLQJYDQ¼YRRU
IDVHHQHHQUHVHUYHULQJYDQ¼YRRUIDVH=XWSKHQ]DOELQQHQNRUW± uitgaande van een positief raadsbesluit over
inzet van gemeentelijke middelen - een verzoek indienen om het gereserveerde geld beschikbaar te stellen omdat er
inmiddels een sluitende business case met de vaststelling van de gebiedsvisie Rivier in de Stad en de beschikbaar gestelde
Nota Ruimte gelden.
In het najaar zullen wij u voorstellen om het gereserveHUGHEHGUDJYDQ¼PLOMRHQEHVFKLNEDDUWHVWHOOHQ.OHLQH
wijzigingen wat betreft planning en budgetten zullen integraal worden meegenomen bij het omzetten van de reservering en
niet in de herijking worden meegenomen.
Herijking: Geen.
88
STADSREGIO ARNHEM NIJMEGEN
REGIOCONTRACT STADSREGIO
8LWYRHULQJYDQGHPHHVWHUHJLRSURJUDPPD¶VOLJWRSVFKHPDDe bestedingen 2012 en 2013 bedragen bij elkaar al bijna 40% van de beschikbare middelen. Positieve uitschieter is Vitale
Kernen en wijken. Punt van aandacht vormen enkele onderdelen van de Regionale SocialH$JHQGD¶V1LMPHJHQHQ$UQKHP
Provincie
Gemeenten
Derden
Totaal
Begroot 2012-2015
20.800.000
20.633.800
166.200
41.600.000
Beleveniseconomie (1ste en 2e tranche)
59
Groene Economie (1ste en 2e tranche)
60
Vitale kernen en wijken (1ste en 2e tranche)
61
Duurzaam wonen (1ste en 2e tranche)
62
Bereikbaarheid voorzieningen (1ste en 2e
63
tranche)
Beschikbaarheid voorzieningen
64
Gerealiseerd 2012-2013
4.263.839
21 %
11.236.356
54 %
635.651
382 %
16.135.846
39 %
Voortgang: De 22 projecten zijn volop in uitvoering; o.a. routenetwerken; veren, wandel- en fietspaden, aanlandingsplekken,
ste
cultuurhistorisch plekken. Gezien voortgang en ontwikkeling 1 tranche is een aanvullend budget beschikbaar gesteld bij
e
de 2 tranche.
Herijking: Geen
Voortgang: Drie business cases voor biogas zijn afgerond. Eén is gerealiseerd: een olifantsgrasplantage in Zevenaar.
Daarnaast draait sinds een jaar Expertisecentrum Watt Connects op Arnhems Buiten als demonstratieruimte voor simulatie
e
aanleg duurzame energie. T.b.v. realisatie van een rivierklimaatpark in de uiterwaarden bij Doesburg (2 tranche-project) is
de herinrichting het steenfabrieksterrein in volle gang en 17 hectare grond verworven.
Herijking: Geen
Voortgang: ,QYHUVFKLOOHQGHJHPHHQWHQ]LMQ]HVSURMHFWHQJHVWDUWRIDODIJHURQGµV+HHUHQEHUJ'UXWHQ0LOOLQJHQDDQGH
Rijn). De projecten hebben grote spin-offs voor de leefbaarheid en economische uitstraling. Daarom zijn in 2 tranche
aanvullende middelen beschikbaar gesteld.
Herijking: Geen
Voortgang: Platform Meters Maken van 20 gemeenten is gestart. Bouw van 6 energie neutrale sociale huurwoningen in oud
e
e
zwembad Rheden is gestart. Traject Rheden 1 tranche krijgt met 2 tranche een spin off in Nijmegen Lent. Smartgrid traject
is gestart.
Herijking: Geen
Voortgang: Het glasvezelnetwerkproject ligt op schema, de koppeling westzijde regio is gereed, voorbereiding oostelijke
koppeling in volle gang. Het ICT samenwerkingsverband van 9 gemeenten in Rijk van Nijmegen start dit jaar
Herijking: Geen
Voortgang: Sportvoorziening gehandicapte sporters (voetbalveld) is gereed. Multifunctioneel voorzieningencentrum
Groesbeek is in voorbereiding. Mede op grond hiervan hebben Nijmegen, Groesbeek en Wijchen besloten mee te dingen
voor de Special Olympics 2016.
Herijking: Geen
89
65
Regionale Sociale Agenda
Huisvesting kwetsbare groepen
fase 1 (1e tranche)
Zorg en huisvesting kwetsbare
groepen fase 2 (2e tranche)
67
Onderwijs en arbeidsmarkt
kwetsbare groepen (1ste en 2e
68
Regio Arnhem
66
tranche)
Samenhangend stelsel zorg
voor de jeugd
Arbeid en Onderwijs
69
Werkgelegenheid (2e tranche)
71
72
Regio Nijmegen
70
Steen met steun voor kwetsbare
groepen (1ste en 2e tranche)
Jeugd, actief en kansrijk (1ste en 2e
tranche)
Voortgang: Verschillende proeftuinen rond huisvesting en voorziening zijn gestart. Onderzoek aanbod huisvesting is op 3
locaties in gang gezet en bij 1 gerealiseerd (16 plekken).
Herijking: Geen
ste
Voortgang: Op grond van de evaluatie van de proeftuinen en de resultaten van de 1 tranche zal dit jaar invulling moeten
worden gegeven aan vervolg. In het najaar zal nog bestuurlijk overleg plaatsvinden over een realisatieperspectief.
Herijking: Geen
Voortgang: Na regionale pilot in 2013 is het Regionaal werkgeversservicepunt in 2014 gestart. Aanpak entreeopleidingen is
gestart evenals Actieplan jeugdwerkloosheid (jongerenvouchers) en Implementatie aanpak Wajongers. Verschillende
methodiekontwikkelingen rond betere aansluiting zijn in 2013 in gang gezet. In 2014 wordt besloten over een regionaal Go.
Er wordt gewerkt aan een Platform Onderwijs Arbeidsmarkt (POA) Arnhem
Herijking: Geen
Voortgang: Er draaien 4 proeftuinen rond de jeugdzorg. Visie passend onderwijs en jeugd is geagendeerd.
Herijking: Geen
Voortgang: projecten als Passend leren voor MBO-ers met beperking en project Borisbaan voor 120 werkzoekenden
zonder startkwalificatie zijn gestart.
Herijking: Geen
Voortgang: Werkboek Partcipatieketen is door alle colleges vastgesteld. In 2014 en 2015 volgt de praktisch invulling en
organisatie. De vertraagde besluitvorming van het rijk over de participatiewet zet de uitvoering onder druk. In het najaar is er
bestuurlijk overleg over het realisatieperspectief voor 2015.
Herijking: Geen
Voortgang: De eerste 5 kamers voor de combinatie van wonen en begeleiding van jongeren zijn gerealiseerd en bewoond.
De overige 10 kamers volgen in 2014 en 2015. De huisvesting met intensieve begeleiding zit in de voorbereidende fase en
onderzoek is gaande. Het eerste huis met kamers wordt dit jaar opgeleverd.
Herijking: Geen
e
Voortgang: Op het ROC is gestart met een Aanjaagteam Voortijdig Schoolverlaten. Met 2 tranche wordt dit voortgezet in
2014/2015 waarbij jongerencoaches voor risicojongeren worden ingezet. Voorbereidingen zijn gestart. Voor de aanpak rond
tienermoeders is de werkwijze vastgesteld die nog dit jaar geïmplementeerd wordt.
Herijking: Geen
STADSCONTRACT ARNHEM
2YHUGHKHOHOLQLHYRUGHUWGHXLWYRHULQJYDQGHVWDGVSURJUDPPD¶VLQ$UQKHPLQHHQJHVWDDJWHPSR+HW]ZDDUWHSXQWYDQUHDOLVDtie en dus van uitgaven ligt in de laatste twee contractjaren. Er
zijn geen herijkingszaken.
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
73
Begroot 2012-2015
9.800.000
12.100.000
9.200.000
31.100.000
Gerealiseerd 2012-2013
1.585.407
16 %
8.669.756
72 %
6.254.744
68 %
16.509.907
53 %
Sociaal economische structuurversterking
van de wijken
Stadsblokken-Meinerswijk als natuur- en
Voortgang: In 2013 is omslag gemaakt naar bewoner gedreven wijkactieplannen voor álle 24 wijken; met stapsgewijze
uitvoering. Voorbeelden: beheer en schoonhouden openbare ruimte; start van het Gildenhuis in de Geitenkamp; oog voor
==3¶HUVRQGHUQHPHUVFKDSLQZLMNHn; winkelstrip Presikhaaf; opgeknapt openbaar gebied Malburgen; voortzetting Overleg
Zorg en Overlast (OZO) en hulp Multiprobleemgezinnen; Blauw op straat; ambulant jongerenwerk in St.Marten, Geitenkamp,
Presikhaaf. Er is kennis van genomen dat de gemeentHOLMNHELMGUDJHYRRUKHWZLMNHQSURJUDPPDZRUGWYHUKRRJGQDDU¼ 2,5
miljoen.
Herijking: Geen
Voortgang: In 2013 zijn de vergravingswerkzaamheden in de uiterwaarden o.l.v. Rijkswaterstaat gestart, waaraan ook de
90
74
cultuurrijke stepping stone voor stad en
regio
75
Transformatie Oostelijk Centrumgebied tot
hoogwaardig woon-werkmilieu
76
Aantrekkelijke binnenstad voor stad en
regio
77
Campus Schuytgraaf Voortgezet Speciaal
Onderwijs met als extra kwaliteit het
realiseren van kwalitatief goede
praktijklokalen ( 2e tranche)
aanleg van het recreatieve netwerk is gekoppeld. De maatregelen t.b.v. zichtbaar maken van cultuurhistorische plekken,
verbeteren natuur- en landschapswaarden en toegankelijkheid waren begin 2014 klaar voor uitvoering vóór eind 2015. Er is
al een ponton van de oude schipbrug te bewonderen. Er is kennis van genomen dat de gemeentelijke bijdrage onderdeel is
van de integrale uitvoeringsopdracht van Rijkswaterstaat (derden).
Herijking: Geen
Voortgang: De binnenstedelijke transformatie van het Oostelijk Centrumgebied vordert gestaag. De corporatie
Volkshuisvesting treedt op als gebiedsontwikkelaar. Het oude stadsbeheergebouw (MOW) is opgeknapt en herbergt ca. 90
bedrijfjes in de creatieve economie. In 2014 wordt de eerste nieuwbouw opgeleverd en start herinrichting openbaar gebied.
Benzinestation /garagebedrijf Van Stein is verplaatst. De gebouwen van de meeste hinderlijke bedrijven zijn verworven.
Nieuwbouw Fluvium Noord start in 2014. Er is kennis van genomen dat de nieuwbouw en bedrijfsverplaatsingen in Rijnwijk
door corporatie Volkshuisvesting nader zijn gefaseerd en buiten de contractperiode vallen.
Herijking: Geen
Voortgang: Een greep uit een breed scala aan acties. Met behulp van een gemeentelijk Transformatieteam is o.a.
restaurant gevestigd op Willemsplein, en het vm. Cito-pand omgebouwd tot hotel. Het vm. Bartokterrein is nu een pop-up tuin
met aardvarken. De binnenstad is verrijkt met een roofgarden op een parkeerdek, Wifituin, Sout Beach en vergroend met
klimplantzuilen. Er zijn 50 wooneenheden boven winkels bijgekomen. Het ontwerp voor de oversteek centrum naar het
station is gereed en de uitvoering start in 2014.
Herijking: Geen
Voortgang: De voorbereiding van de nieuwbouw van de VSO Scholencampus Schuytgraaf is in volle gang en ligt op koers.
Belangrijke besluiten (veldkeuze, aanbestedingsvorm, architect) zijn genomen. Definitieve aanbesteding staat gepland voor
november a.s. De start van de bouw is voorzien voor augustus 2015.
Herijking: Geen
ARNHEM SLEUTELPROJECT: RIJNBOOG
De provincie is sinds 2008 betrokken bij het Sleutelproject Rijnboog. ROZET is gerealiseerd onder de vlag van het stadscontract 2008-2011. Voor de periode 2012 t/m 2015/17 zijn wederom
afspraken gemaakt iQKHWYLJHUHQGHVWDGVFRQWUDFW,QKHEEHQXZ6WDWHQHHQUHVHUYHULQJJHYRUPGLQGH0,*YDQ¼POQYRRU5LMQERRJYRRU de periode 2012 t/m 2017. Omdat het
om een reservering gaat is er nu géén financiële verantwoording.
78
Arnhem sleutelproject: Rijnboog,
investeringsprogramma zuidelijke
binnenstad
Voortgang: Na de gemeenteraadsverkiezingen 2014 is er geen gemeentelijk draagvlak meer voor realisatie van Arta (ook
bekend als Kunstencluster) in het Rijnbooggebied. Arta zal niet worden gebouwd. Arnhem heeft de wens geuit om met een
alternatief investeringsprogramma te komen voor de periode t/m 2017 voor het gebied gelegen tussen Arnhem Centraalbinnenstad-Rijn (Rijnboog) in lijn met de oorspronkelijke doelstellingen, uitgaand van de door ons aangegeven kaders in de
Statenbrieven sleutelprojecten van april 2012 (PS 2012-280) en juni 2013 (PS0213-520). De Statenbrief: Rijnboog
Sleutelproject (PS2014-45), in januari 2014 aangehouden, trekken wij in na formeel bericht van Arnhem. Wij zijn in overleg
met Arnhem over de ontstane situatie.
Herijking: Nu niet, later in het jaar wordt een nieuw programmafiche gepresenteerd.
91
STADSCONTRACT NIJMEGEN
'HXLWYRHULQJYDQGH1LMPHHJVHVWDGVSURJUDPPD¶VOLJWRSHHQJRHGWHPSRHQJDDWJHSDDUGPHWHHQYHUZDFKWEHVWHGLQJVSDWURRQ*Uootste onzekerheid ligt bij het Vrijheidsmuseum. Er is een
beperkt herijkingsverzoek ingediend.
Begroot 2012-2015
Gerealiseerd 2012-2013
Provincie
8.150.000
2.897.950
36 %
Gemeenten
8.540.000
2.624.250
31 %
Derden
5.310.000
niet gerapporteerd
p.m.
Totaal
22.000.000
5.522.200
25 %
Stadscentrum
79
Cultuur en Cultuurhistorie
80
Wijkaanpak
81
82
Herstructurering
Onderdeel Meijhorst en Malvert
Onderdeel Landschapszone
Woningmarkt (Vossenpels - Waalsprong)
83
Cultuur en Cultuurhistorie (2e tranche):
84
Vrijheidsmuseum Vasim
GS
Voortgang: Het stadsprogramma draait op volle toeren. Enkele voorbeelden; het busstation Plein 1944 is heringericht. Er is
een investeringsregeling voor wederopbouwpanden opgesteld, wat o.a. de gevelaanpak door eigenaren ondersteunt. Met het
Huis voor de Binnenstad zijn diverse debatten geweest over o.a. het Nieuwe Winkelen, winkeltijden en een controverse
tussen ondernemers is opgelost. De aanpak van leegstand wordt ondersteund door een werkgroep Vastgoed o.l.v. prof.
Erwin v.d. Krabbe. De Mariekenstraat beschikt over WIFI en meer.
Herijking: Geen
Voortgang: De restauratie van de Bastei (Stratemakerstoren) aan de Waalkade met uitbreiding met
natuureducatiecentrum/museum is inmiddels aanbesteed. De start van de bouw staat gepland voor het najaar 2014. Eind
2013 kon het beeldkwaliteitsplan voor de herbouw van de Donjon in de Raad worden vastgesteld. Op Plein 1944 zijn de
resten van de Verloren Toren ingepast.
De revitalisering van de Vereeniging is een lange-termijn-SODQNRVWHQ¼PLOMRHQ2YHUGHIDVHULQJLVLQPLGGHOVHHQ
besluit genomen en er is gestart met de eerste verbouwwerkzaamheden. Er is goede samenspraak over de stapeling met de
H[WUDPLGGHOHQ5REXXVWH,QYHVWHULQJVLPSXOV¼PLOMRHQ
Herijking: Geen
Voortgang: Er zijn 3 pilots gestart met de VGZ: basis GGZ, gezonde Leefstijl Interventies en Ouderenzorg. Sinds 2012 zijn 4
pilots Sociale wijkteams opgestart; in 2014 is stadsbrede uitrol voorzien. Parallel hieraan loopt de inrichting van wijkteams
waarvan er 7 najaar 2014 operationeel zullen zijn. In Lent/Oosterhout wordt geëxperimenteerd met maatschappelijk
opdrachtgeverschap. Bewoners beslissen mee.
Herijking: Geen
Voortgang: In Malvert en Meijhorst zijn kleine kwaliteitsverbeteringen gerealiseerd. De bouwplannen van een
gezondheidscentrum en 48 zorgwoningen bij Meijhorst zijn in een ver gevorderd stadium. De herontwikkeling van het
winkelcentrum Meijhorst dreigde te stagneren maar is onlangs in versnelling gekomen omdat er een ontwikkelaar is en de
ondernemers op één lijn zitten. Eind 2014 zullen de partijen een overeenkomst sluiten. Medio 2015 start de nieuwbouw en
de aanpassingen van het openbaar gebied. We hebben er kennis van genomen dat de herstructurering weer in bereik is en
volgen de verdere voortgang. De vorderingen betrekken we bij de eindverantwoording.
Herijking: Geen.
Voortgang: De uitvoering van de eerste fase verloopt geheel volgens plan. De Lentse Plas werd al zichtbaar in 2012. Met de
Zandse Plas is in 2014 een begin gemaakt. Het deel van het Rijnwaalpad door het gebied is gereed. Er is een
intentieovereenkomst met Cinemec voor de vestiging van een multimediacenter.
Herijking: Geen
Voortgang: Eind 2013 waren ong. 120 van de 200 kavels (vrijwel) verkocht aan gegadigden voor bouwen onder (collectief)
particulier opdrachtgeverschap. Hieronder twee grote projecten voor collectieve zelfbouw van 65 goedkope en zeer
duurzame woningen (strobouw), wat huurwoningen worden van de corporatie Talis. Het Impulsplan Wonen draagt hier 5 ton
aan bij.
Herijking: Omdat er een derde partij in beeld is gekomen stemmen we ermee in dat de kostenverdeling wordt bijgesteld met
RSYRHULQJYDQ¼PLOMRHQELMGUDJHGHUGHQHQYHUODJLQJYDQGHJHPHHQWHOLMNHELMGUDJHPHWGLWREHGUDJQDDU¼POQ
Voortgang: Er zijn nog geen besluiten genomen over de vestiging van het Vrijheidsmuseum in het Vasimgebouw Nijmegen.
Dit wordt voorzien voor december 2014.
Herijking: Geen
92
NIJMEGEN SLEUTELPROJECT: WAALFRONT
Het Sleutelproject kent een totale uitvoeringstermijn van 2006 t/m 2027. Voor de periode 2012 t/m 2015/17 zijn afspraken gemaakt in het stadscontract over het investeringsprogramma t/m
HQRYHUHHQUHVHUYHULQJYDQ¼POQB&W Nijmegen is nog bezig om een formele aanvraag op te stellen voor de gehele periode t/m 2017. Het contract krijgt dan aanvullende
prestatieafspraken.
Begroot 2012-2017
Provincie
Gemeenten
Derden
6.000.000
17.855.000
PM
Totaal
23.855.000
Gerealiseerd 2012-2013
4.200.000
70 %
4.547.037
25 %
niet gerapporteerd
8.747.037
Nijmegen Sleutelproject: Waalfront
GS
85
37 %
Voortgang: De uitvoering verloopt voorspoedig. Sinds 1-1-2012 zijn flinke stappen gezet met het vaststellen van het
Herziene masterplan Waalfront 1.2, verwervingen van een aantal bedrijven in het gebied (15.000 m2), de succesvolle
tijdelijke herbestemming (TAB) van de Honig fabriek voor diverse activiteiten voor een periode van 8 jaar. Inmiddels is daar
bijna 75% van de beschikbare 30.000 m2 ingevuld met creatieve ondernemers en bijbehorend nieuw productenaanbod.
Begin 2014 is met Bouwfonds Ontwikkeling definitief overeenstemming bereikt over afname van de gronden Handelskade en
ook geleverd. De Handelskade beslaat circa een kwart van de totale ontwikkeling van het Waalfront. Op 14 maart 2014 kon
feestelijk de eerste paal voor de Handelskade worden geslagen. En daarmee was de start bouw van de 540 appartementen
een feit.
Herijking: Wij hebben er kennis van genomen dat van de beoogde voetgangerstunnel onder het spoor wordt afgezien en dat
aan een andere passende functionele oplossing wordt gewerkt.
STADSCONTRACT DOESBURG
De uitvoering van een aantal projecten is vertraagd waardoor het bestedingsniveau laag is, maar verwacht wordt GDWGHSURJUDPPD¶VHLQGNODDU]LMQEr zijn geen herijkingszaken.
Financiën
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
Begroot 2012-2015
2.680.000
5.167.000
17.100.000
24.947.000
Gerealiseerd 2012-2013
369.435
14 %
1.389.909
27 %
101.125
1%
1.860.469
7%
Versterking economische structuur (1ste en 2e
86
tranche)
87
Woon- en vestigingsklimaat in relatie tot
demografische ontwikkelingen
Voortgang: De restauratie van de Commanderij is iets vertraagd doordat de drie betrokken partijen niet tot een vergelijk
NZDPHQGHHLJHQDUHQGH5LGGHUOLMNH'XLWVFKH2UGH5'2HQGH¶6WLFKWLQJWRWEHKRXGHQUHVWDXUDWLHYDQGH
&RPPDQGHULM¶'H5'2KHHIW]LFKGHILnitief teruggetrokken. De eigenaren hebben zelf een stichting opgericht en mei jl. heeft
de gemeente hieraan subsidie verleend. De restauratie start najaar 2014 en het Lalique museum kan dan eind 2015 naar de
Commanderij verhuizen. De aanleg van 80 parkeerplaatsen in het kader van de herontwikkeling van de Turfmarkt is
e
gerealiseerd. De projecten 2 tranche, waaronder het ontwikkelen van nieuwe vormen voor educatie, waren nog in de
voorbereidingsfase waardoor er in 2013 weinig kosten zijn gemaakt.
Herijking: Geen
Voortgang: Alle projecten uit dit programma waren nog in de voorbereidingsfase waardoor er in 2012 en 2013 weinig kosten
zijn gemaakt. De uitvoering van projecten als de centralisatie Sportclub Doesburg, de zorgappartementen aan de
Kloosterstraat en de Buurtacademie is inmiddels gestart of zal nog dit jaar starten.
Herijking: Geen
93
RIVIERENLAND
REGIOCONTRACT RIVIERENLAND
De uitvoering van het regiocontract ligt op koers. De regio geeft aan in staat te zijn de ambities en doelstellingen van het regiocontract te kunnen realiseren binnen de gestelde
contractperiode. De bestedingen tot en met 2013 zijn nog niet groot, maar die zijn na 1 januari wel stevig op gang gekomen. Per mei 2014 109 projecten uit het contract in uitvoering voor een
SURYLQFLDDOEXGJHWYDQ¼PLOMRHQ(U]LMQJHHQKHULMNLQJV]DNHQ'HYRRUWJDQJLVRRNWHYLQGHQYLDGHVLWHYDQGHUHJLRwww.regiorivierenland.nl.
Begroot 2012-2015
Provincie
Gemeenten
Derden
Totaal
88
89
90
91
15.198.000
9.314.500
26.976.000
51.488.500
Gerealiseerd 2012-2013
1.897.172
3.433.667
1.680.472
7.011.311
Zelfredzaamheid: 1. Maatschappelijke
ondersteuning; 2. Gezondheid, sport en
bewegen; 3. Jeugd; 4. Bundeling van
krachten; 5. Leefbaarheid (1ste en 2e tranche)
Aantrekkelijk Rivierenland: 1.
Landschappelijke kwaliteit; 2. Nieuwe
Hollandse Waterlinie; 3. Voldoende
woningen van goede kwaliteit; 4.
Transformatie en herstructurering; 5.
Duurzaam Rivierenland (1ste en 2e tranche)
Welvarend: ± Land- en tuinbouw ±
Recreatie en Toerisme ± Werklocaties ±
Kleinschalige economische vitaliteit ±
Logistieke Hotspot (1ste en 2e tranche)
Participerend Rivierenland: 1. Regionale
Infrastructuur Werk; 2. Verbinding
maatschappelijke en arbeidsparticipatie; 3.
Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt (1ste
en 2e tranche)
92
Bereikbaar Rivierenland: 1. Ontwikkeling
Stationsgebieden; 2. Bereikbare
voorzieningen (OV) (1ste en 2e tranche)
12 %
37 %
6%
14 %
Voortgang: in uitvoering zijn o.a. project Maatschappelijk Betrokken Ondernemen waarmee regionaal de maatschappelijke
vraag en aanbod bij elkaar worden gebracht; het oprichten van Leerpunten Laaggeletterdheid, Rivierenland Gezond, regionale
aanpak jeugdgroepen Rivierenland, Platform Zelfredzaam.
Herijking: Geen
Voortgang: In het kader van de Nieuwe Hollandse Waterlinie is o.a. het succesvolle Geofort gestart en zijn er ± met
participatie van scholen e.a. - veel wandelroutes gerealiseerd.
10 gemeenten doen mee aan het project Opplussen van woningen van oudere mensen; die met kleine, simpele
aanpassingen thuis kunnen blijven wonen.
Herijking: Geen
Voortgang: Voor Land- en tuinbouw lopen uiteenlopende innovatieprojecten zoals Perenvlo, Gotenteelt,
:RUWHOVQRHLPDFKLQH.OXLWOR]HERPHQHQKHWSURMHFWµ'XXU]DDPIUXLWHQVFKRRQZDWHULQGH%RPPHOHUZDDUG¶JHULFKWRS
beperken van de negatieve effecten van gewasbeschermingsmiddelen en realiseren van goede waterkwaliteit. T.b.v.
recreatie en toerisme is o.a. het Routenetwerk in uitvoering met Upgrade Themaroutes Rivierenland, Wandelkeuzenetwerk,
Veerpont Rhenen-Lienden. De oprichting van de zelfstandige uitvoeringsorganisatie Logistieke Hotspot Rivierenland is
voorbereid.
Herijking: Geen
Voortgang: In uitvoering zijn o.a. project Techniek Focus Rivierenland en Toegerust uit de startblokken. De
gemeenschappelijke Triple Helix is gericht op het vergroten van om het regionale arbeidsaanbod van mensen met een
gekwalificeerde technische achtergrond te vergroten.
Herijking: Geen
Voortgang: De werkzaamheden ter verbetering van de Stationsomgeving Zaltbommel zijn gestart. Voor de ontwikkeling van
de stationsomgeving Culemborg zijn inmiddels contracten gesloten met betrokken partners. De bestemmingsplanprocedure
kan leiden tot vertragingen.
Herijking: Geen
94
STADSCONTRACT TIEL
In Tiel loopt de uitvoering van het stadscontract, behoudens de onder genoemde beperkingen, voorspoedig. Er zijn enkele voorstellen voor herijking ingediend; met name omdat de
economische crisis marktpartijen terughoudender heeft gemaakt om te participeren in projecten.
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
Begroot 2012-2015
5.800.000
10.163.000
31.250.000
47.213.000
Gerealiseerd 2012-2013
916.485
16 %
2.280.190
22 %
p.m.
nu niet gerapporteerd
3.196.675
7%
Economie, leefbaarheid en veiligheid
(1ste en
93
2e tranche)
94
Structuurversterking in Rivierenland,
inclusief centrumvoorzieningen (1ste en 2e
GS
tranche)
Binnenstedelijke ontwikkeling
95
GS
Voortgang: In de Hertogenwijk loopt het project 'Werk aan de Winkel' van woningcorporatie SCW en gemeente, gericht op
activering en betrokkenheid bij de woonomgeving (openbare ruimte en aanzien en onderhoud van woningen en particuliere
flats en winkels). Een van de activiteiten is het Werelds Koken, vrouwen van verschillende herkomst koken samen en
verzorgen catering. Ook is een verontreinigd terrein in de wijk gesaneerd en omgevormd tot buurtmoestuin.
Herijking: Geen
Voortgang: De realisatie van een retailpark op bedrijventerrein Latenstein wordt vanwege de recessie beperkt tot het gebied
ten zuiden van de ontsluitingsweg. Door deze geringere omvang is het toepassen van koude-warmteopslag (KWO) in
combinatie met grondwatersanering niet rendabel. De supermarkt die naar het terrein wordt verplaatst neemt KWO en
zonnepanelen serieus in overweging. De beoogde nieuwe ontsluitingsweg blijft nodig.
Over de cultuurvoorzieningen is in de loop van 2013 regionaal én provinciaal overeenstemming bereikt over een nieuw
programma Cultuur- en erfgoedpact Rivierenland. Samen met Culemborg en Zaltbommel is een regionaal
VSRUWYRRU]LHQLQJHQSODQRQWZLNNHOGPHWVFHQDULR¶VYRRUNRVWHQHIILFLsQWHUEHKHHUHQH[SORLWDWLH2IGHEHRRJGH:LHOHUEDDQ
kan worden gerealiseerd (provinciale bijdrage verloopt via programma Sport) is onzeker gegeven de beperkte belangstelling
bij maatschappelijke partners.
Herijking: Tiel geeft aan dat de bijdrage derden lager wordt door de verkleining van het retailpark en kleine
resultaatwijzigingen aangegeven voor de verschillende programmaonderdelen.
Voortgang: Het onderwijs-/leer-ZRRQFRQFHSWµ/HHUVWDG7LHO¶LVQLHWYHUGHUJHNRPHQGDQGHLGHH-fase. Tiel heeft daarom
eind 2013 besloten de daarvoor gereserveerde middelen in te zetten voor de ontwikkeling van de Burense Poort (BP). Een
DOWHUQDWLHISURMHFWGDWSDVWELQQHQKHWEUHGHUHSURJUDPPD+LHUPHHLV¼PLOMRHQSURYLQFLDDOJHOGHQWHQPLQVWH¼
miljoen gemeentegeld gemoeid.
Herijking: Tiel heeft deze beperkte wijzigingen aangemeld.
95
TIEL SLEUTELPROJECT: WAALFRONT, SANTWIJKSE POORT, FLUVIATIEL
Bij de ontwikkeling van Fluviatiel 1 (Waalfront) is er recent een financieel probleem ontstaan omdat een gasleiding moet worden verlegd wanneer de afgesproken grondophoging om de kwel
tegen te gaan plaatsvindt. Na 1 juli 2014 ontstaat meer duidelijkheid over de oplossingsrichtingen. Door deze ontwikkeling is de voortgang op dit moment onduidelijk. Dit zal mogelijk leiden tot
een nader herijkingsvoorstel op dit onderdeel
Santwijkse Poort
Begroot 2012-2015
Provincie
3.000.000
Gemeente
1.400.000
Derden
pm
Totaal
4.400.000
Gerealiseerd 2012-2013
146.039
5%
74.088
5%
p.m.
p.m.
220.127
5%
Fluvia Tiel
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
96
Begroot 2012-2015
4.200.000
3.848.000
800.000
8.848.000
Gerealiseerd 2012-2013
423.070
10 %
p.m.
nu niet gerapporteerd
p.m.
nu niet gerapporteerd
423.070
5%
Sleutelproject: Waalfront, Santwijckse
Poort
Sleutelproject: Waalfront, FluviaTiel
97
tranche)
(2e
PS
Voortgang: De beoogde opzet voor de Santwijckse Poort is niet haalbaar gebleken. Daarop is een nieuwe ontwikkelstrategie
verkend die heeft geleid tot het plan kwaliteit toe te voegen aan de openbare ruimte (groen) en te voorzien in de
parkeerbehoefte om daarmee marktpartijen aan te trekken. Dit gaat gepaard met een marktverkenning en een consultatie
met beoogde winkelketens. Daarmee veranderen de beoogde resultaten met de plannen uit 2011 en dit heeft geleid tot een
herijkingsvoorstel.
Herijking: Wijzigen beoogde resultaten voor de Sandwijckse Poort naar realisatie 170 tijdelijke parkeerplaatsen, aanleg
groenstructuur + overige maatregelen, zoals verkeerstechnische aanpassingen aan de Binnenhoek, met bijstelling raming
bijdrage gemeentHGHUGHQQDDU¼7 miljoen.
Voortgang: 'HHHUVWHIDVHYDQKHW0DVWHUSODQ)OXYLD7LHORPYDWKHWDDQEUHQJHQYDQKHWµZDWHUNHUHQGODQGVFKDS¶ en
realiseren van een stadspark in de uiterwaard. (zie algemene opmerking bij dit sleutelproject)
Herijking: Geen, mogelijk op een later moment
96
STADSCONTRACT CULEMBORG
De uitvoering van het stadscontract verloopt vrijwel geheel volgens planning. Er is een klein herijkingsverzoek ingediend.
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
Begroot 2012-2015
2.597.000
8.658.080
31.800.000
43.055.080
Gerealiseerd 2012-2013
590.214
23 %
3.720.734
43 %
12.690.689
40 %
17.001.637
39 %
Economie, leefbaarheid en veiligheid
Voortgang: Voor het Entree onderwijs (leerwerkplekken) zijn kandidaten geselecteerd en zijn voor een groot deel van deze
kandidaten ook leerwerkplekken beschikbaar. Voor dit onderwijs is de focus verschoven van ICT naar techniek, zorg en
logistiek. Alle andere projecten zijn in uitvoering en liggen op schema.
Herijking: Geen
(1ste
98
en 2e tranche)
99
Structuurversterking in Rivierenland en
binnenstedelijk (1ste en 2e tranche)
GS
Voortgang: Er is gestart met KHWµRSGHVFKRSQHPHQ¶YDQKHW&KRSLQSOHLQZLMNZLQNHOFHQWUXP7HUZHLMGH+HWLVRQ]HNHURI
in West een multifunctionele huiskamervoorziening komt..
Herijking: Culemborg wil de hiervoor gereserveerde provinciale middelen inzetten voor de realisatie van het
wijkwinkelcentrum en inrichting openbaar gebied. Dit past binnen de programmatische afspraken.
STADSCONTRACT ZALTBOMMEL
%LMGHJHPHHQWH=DOWERPPHOYHUORRSWGHXLWYRHULQJYDQGHVWDGVSURJUDPPD¶VFRQIRUPSODQQLQJ$OOHSURMHFWHQ]LMQLQXLWYRHULQJ; enkele projecten zijn inmiddels afgerond, maar de meeste
projecten worden gerealiseerd in 2014/2015. De grootste uitgaven zullen daarom in de laatste twee jaar worden gedaan. Er zijn geen herijkingszaken.
Provincie
Gemeente
Derden
Totaal
Begroot 2012-2015
2.300.000
6.211.736
3.330.000
11.841.736
Gerealiseerd 2012-2013
569.945
25 %
1.016.087
16 %
331.371
10 %
1.917.402
16 %
Economie, leefbaarheid en veiligheid
100
(1ste
en 2e tranche)
Structuurversterking stad en platteland
101
(1ste en 2e tranche)
Voortgang: Diverse projecten zijn gerealiseerd w.o. µ9HUOLFKWLQJ:DWHUVWUDDW¶ppQYDQGHWZHHMRQJHUHQRQWPRHWLQJVSOHNNHQ
de opening van het strijkatelier en start van het gebiedsteam jeugd. Alle andere projecten zijn in uitvoering.
Herijking: Geen
Voortgang: Het multifunctioneel ontmoetingscentrum De Grote Aak heeft een doorstart gemaakt. De stadsmuur is
gerestaureerd. Alle andere projecten zijn in uitvoering.
Herijking: Geen
97
3. 1LHXZH)LFKHVSDUWQHUSURJUDPPD¶VStad en Regio
A. Fiches die u worden aangeboden ter instemming
Achterhoek:
sleutelproject De Schil nr. 12
Food Valley:
regiocontract 2e tranche Arbeidsmarkt en Onderwijs (Technodiscovery) nr. 29
sleutelproject Veluwse Poort nr. 36
Stedendriehoek:
stadscontract Zutphen, Binnenstad en centrumvoorzieningen nr.54
Rivierenland:
sleutelproject, Santwijckse Poort nr. 96
B. Fiches die u worden aangeboden voor kennisgeving
Achterhoek:
sleutelproject De Schil nr. 10, 11
Food Valley:
stadscontract Wageningen, versterking sociale infrastructuur nr. 38
Noord Veluwe:
regiocontract; Economie nr. 39
Regiocontract; Omgeving nr. 40
98
3.A. Fiches die u worden aangeboden ter instemming
e
A
12; 2 tranche Doetinchem Sleutelproject: De Schil, stationsomgeving Poort naar de Achterhoek
Doel(en)
Beoogde resultaten
(= voorgenomen uitvoeringsprojecten 2012- 2015)
Periode 2012
Het realiseren van
Initiatieffase nov 2011: bestuursopdracht en aanvraag voorbereidingskrediet
Definitiefase juni 2012: projectstructuur en projectplan
een optimaal
Start variantenanalyse en verkenning studies
knooppunt en
Gebiedsvisie (projectplan) en variantenanalyse spoor (mrt. 2013)
overstappunt in
Doetinchem.
Periode 2013- 2017
Pre-realisatiefase:
Kwalitatief
Uitwerkingsplan gebied, schetsplan station, aanvraag uitvoeringskrediet (start april 2013)
hoogwaardige
Wabo-procedure (2014)
aansluiting van
Aanbesteding plus selectie (2014)
stationsomgeving
met het
VO-opstalontwikkeling, bestekken openbare ruimte en spooromgeving (2013-2015)
stadscentrum.
Realisatiefase in 2015 ± 2017: Versterken structuur stationsomgeving door aanpassingen in de
infrastructuur, opwaardering kwaliteit van de stationsomgeving onder andere door inrichting van
Knelpunten in en
de openbare ruimte, vernieuwing station Doetinchem, toevoegen van nieuwe functies aan de
rond het station
stationsomgeving en (nieuwbouw) busstation;
worden
Nazorgfase in 2018: evaluatie projectproces en afsluiten projectdossier.
opgeheven.
Procesafspraak
In 2013 wordt op basis van het vastgestelde projectplan de reservering omgezet in een toekenning.
De beoogde resultaten voor de periode 2013-2017 zijn hierboven omschreven.
Toelichting
Het project wordt in samenwerking met belanghebbende partijen uitgevoerd. Naast NS Stations, ProRail, provincie en Arriva
als sleutelpartijen, worden waar mogelijk omwonenden en andere belanghebbende partijen meegenomen in de
ontwikkelingen.
Het project sluit aan bij de naast liggende projecten Iseldoks (grenst aan het stationsgebied) en het kantorenproject
Stationspoort (aan de overzijde van het spoor). Deze drie projectenontwikkelingen zorgen voor een grote kwaliteitssprong in
deze omgeving.
In maart 2013 heeft de stuurgroep de gebiedsvisie (plan van aanpak) vastgesteld alsmede is er een keus gemaakt voor een
spoorinfravariant. De gebiedsvisie was in feite in oktober 2012 al klaar. Door de wens van de vervoerders (Arriva en
Connexxion) om op te kunnen stellen en bij te kunnen sturen in Doetinchem, is de gebiedsvisie t.a.v. de spoorinfra
aangepast. Hiermee zijn in feite twee zeer nauw aan elkaar verbonden projecten ontstaan. De financiering van beide
projecten staat los van elkaar, met uitzondering van een deel van de co-financiering gebiedsvisie (gD) die ProRail verzorgt.
a. XLWYRHULQJJHELHGVYLVLHJ'6WDG5HJLR&LUFD¼POQZRUGWRSJHEUDFKWGRRUH[WHUQHSDUWLMHQJHPHHQWH
Doetinchem, Regio, NS, ProRail). De provincie neemt ook 3 miljoen voor haar rekening.
b. DDQSDVVLQJVSRRULQIUD3UR5DLO&LUFD¼POQZRUGWRSJHEUDFKWGRRUH[WHUQHSDUWLMHQ3UR5DLO6WDGVUHJLRHQGH
YHUYRHUGHU'HSURYLQFLDOHELMGUDJHYRRUGHDDQSDVVLQJHQVSRRULQIUDHHQUHVHUYHULQJYDQ¼POQLVRSJHQRPHQ
in het Statenvoorstel MIAM, waarover eind juni 2013 door PS is besloten.
Beoogde maatschappelijke effecten
Verbeteren van de bereikbaarheid van regionale
(stedelijke) voorzieningen in centrumgemeente
Doetinchem van de Achterhoek en verhoging van de
tevredenheid van openbaar vervoer gebruikers.
Middeleninzet
Provincie:
(2012-2017)
a.
¼(2012) +
¼(2013)
Gemeente(n):
(2012-2017)
Derden:
(2012-2017)
a.
¼-
a.
¼- (NS)
¼(Regio)
¼(Prorail)
99
3.A. Fiches die u worden aangeboden ter instemming
A
29; FoodValley Programma: Arbeidsmarkt en onderwijs (Technodiscovery)
Doel(en)
Beoogde resultaten
(= voorgenomen uitvoeringsprojecten)
Dit project heeft tot doel het exploiteren,
Instellen van een Participantenraad met vertegenwoordiging vanuit
verdiepen, consolideren en uitdragen van het
verschillende bedrijfssectoren en onderwijsinstellingen.
werkconcept van Technodiscovery en het
De uitwerking van leerwerkteams
versterken en verduurzamen van contacten
Bijscholingsmogelijkheden creëren
met onderwijsinstellingen, overheid en
Uitbreiden van de doelgroep met VO
EHGULMIVOHYHQLQGHUHJLRµ)RRG9DOOH\¶,Q Het upgraden van de regionale functie van Technodiscovery binnen de
leidt dit tot een organisatie die zich verzekerd
reeds lopende projecten van de Kennisas Ede-Wageningen en de
weet van voldoende technische,
Kenniscampus Ede.
onderwijskundige en financiële back-up om
duurzaam te kunnen functioneren.
Toelichting:
Landelijk staat de groei van de beroepsbevolking onder druk. De omvang van de bevolking in de leeftijdsklasse van 15-64
jaar krimpt op de middellange termijn. Met de aantrekkende economie is de verwachting dat op termijn door toenemende
vergrijzing een flinke druk op de arbeidsmarkt zal ontstaan. Met name in de techniek- en zorgsector zal door de toenemende
vraag krapte ontstaan. In de voedingsmiddelenbranche is er de verwachting dat dooU³YHUJULM]LQJHQRQWJURHQLQJ´WHZHLQLJ
gekwalificeerde krachten beschikbaar komen. Het werven van jongeren voor deze branches, die in de toekomst met krapte
te maken krijgen, moet eerder starten. Hiertoe zal een aantrekkelijk onderwijsaanbod moeten worden gerealiseerd voor het
primair (PO) en voortgezet onderwijs (VO).
Beoogde maatschappelijke effecten
Interesse wekken in de Techniek en
bètawetenschappen bij de jongeren.
Relatieversterking met bedrijven,
koepelorganisaties en onderwijsinstellingen
waardoor kennis en arbeidsmarkt elkaar beter en
sneller kunnen vinden.
+LHUQDDVWELHGHQGHWKHPD¶VGLHEHKDQGHOG
worden een goede mogelijkheid om recente
innovatieve ontwikkelingen op te nemen in de
SURJUDPPD¶V
Provincie:
(2014-15)
Gemeenten:
(2014-15)
Derden:
(2014-15)
¼
¼
¼
Op initiatief van het Technocentrum de Vallei en de Christelijke Hogeschool Ede (CHE) is Technodiscovery ontwikkeld en
inmiddels ondergebracht in de stichting Technodiscovery FoodValley.
Technodiscovery is gehuisvest in een onderwijs-EHGULMIVKDORSGHµ.HQQLVFDPSXV¶LQ(GH/HHUOLQJHQXLWGHERYHQERXZYDQ
de basisschool maken kennis met en krijgen onderwijs aangeboden uit de boeiende wereld van beroepen in wetenschap en
techniek. Hierdoor wordt de kans groter dat zij voor een technische opleiding of een bètaprofiel gaan kiezen. De ervaring
leert dat het leerrendement bij zowel jongens als meisjes groot is en de interesse voor de techniek toeneemt.
Door de samenwerking tussen de verschillende organisaties is het project TechnoDiscovery een stimulans voor de relatie
tussen bedrijven en onderwijs. Deze relatie is cruciaal om ervoor te zorgen dat er geen lacune ontstaat tussen beide
sectoren. Doordat ook de uitvoering i.c. de co-financiering geheel in handen is van Onderwijspartijen en Ondernemers
versterkt dit project de samenwerking in de Triple Helix.
Het project Technodiscovery heeft tot doel het exploiteren, verdiepen, consolideren en uitdragen van het werkconcept van
Technodiscovery en het versterken en verduurzamen van contacten met onderwijsinstellingen, overheid en bedrijfsleven in
GHUHJLRµ)RRG9DOOH\¶,QOHLGWGLWWRWHHQRUJDQLVDWLHGLH]LFKYHU]HNHUGZHHWYDQYROGRHQGHWHFKQLVFKH
onderwijskundige en financiële back-up om duurzaam te kunnen functioneren. De beoogde resultaten zijn instelling van een
Participantenraad met vertegenwoordiging vanuit verschillende bedrijfssectoren en onderwijsinstellingen, Uitwerking
leerwerkteams, vergroten bijscholings-mogelijkheden en uitbreiden doelgroep met VO.
100
3.A. Fiches die u worden aangeboden ter instemming
A
54; Zutphen Programma: Binnenstad en centrumvoorzieningen
Doel(en)
Beoogde resultaten
(= voorgenomen uitvoeringsprojecten)
Vergroten van de
aantrekkelijkheid van de
gemeente Zutphen voor
zowel inwoners als
bezoekers door:
een verbeter-slag in de
functionaliteit en beeldkwaliteit van publieke
ruimten en een
aantal fysieke
verbindingen tussen en
binnen de binnenstad en
omliggende gebieden.
Versterken functionaliteit en beeldkwaliteit van de verbindingen tussen de
Oude stad en omliggende gebieden.
Het programma betreft de uitvoering van de volgende deelprojecten:
1a. Aanleg Kostverlorentunnel (fiets-/voetgangerstunnel tussen Noorderhaven/De
Mars en binnenstad);
Beoogde maatschappelijke effecten
Behoud en toename van bezoekersaantal in
Zutphen (was 667.000 in 2010).
Toename van gemiddelde besteding per bezoeker
LQ=XWSKHQZDV¼LQ
Behoud en toename van bezoekersaantal
binnenstad (28.000 passanten/zaterdag in 2010
gebaseerd op telling 24 strategische punten).
1b. Aanleg aansluitende (fiets)voorzieningen in de binnenstad langs
Norenburgerstraat - Basseroord - Nieuwstad - Overwelving ± Oudewand ±
Bornhovestraat - Pelikaanstraat;
2. Herinrichting openbaar gebied Basseroord (parkeren, aansluiting bestaande
straten)
3. Herinrichting Overwelving (schakel binnenstad/station/Nieuwstad).
4. Herinrichting Pelikaanstraat (verbinding tussen markten en Spitaalstraat).
Toelichting
Het programma betreft een herijking van het eerdere project Basseroord-Overwelving. Dat project is in zijn
oorspronkelijke vorm niet haalbaar gebleken vanwege de economische situatie (geen markt voor toevoeging
retailfuncties en de ontwikkelaar heeft zich teruggetrokken). Andere belangrijke elementen uit het
oorspronkelijke project (verbetering verbindingen en publieke ruimten) blijven volop overeind inclusief de in
eerste instantie buiten het project gehouden aanleg van de Kostverlorentunnel.
De fiets-voettunnel maakt een directe verbinding tussen binnenstad en Noorderhaven en is een belangrijke
schakel tussen binnenstad en de nieuwe woonwijk Noorderhaven en de aldaar aan te leggen
parkeervoorziening. In groter verband legt de Kostverlorentunnel de verbinding tussen de fietsvoorzieningen
RS'H0DUVGHELQQHQVWDGHQGHµURGHORSHUV¶QDDUGHZRRQZLMNHQDDQGH]XLG- en zuidoostzijde van de stad.
De relatie met en de bereikbaarheid van de binnenstad wordt daardoor sterk verbeterd. Het gebruik van de fiets
wordt verder gestimuleerd. Een verdere verbetering van de relatie met het fietsroutenetwerk binnen en buiten
de stad draagt bij aan het binnenstadsbezoek.
De onderdelen van dit programma vinden hun beleidsmatige basis in de Binnenstadsvisie Zutphen zoals die in
januari 2012 door de gemeenteraad is vastgesteld. De Binnenstadsvisie biedt het kader om de kwaliteiten van
de binnenstad te behouden en biedt handvatten voor het uitwerken en uitvoeren van verbeteringsprojecten.
Middeleninzet
Provincie:
(2012-2015)
Gemeente:
(2012-2015)
Derden (Rijk):
(2012-2015)
¼
¼
¼
Korte toelichting per onderdeel:
DHQE7XQQHOHQILHWVYRRU]LHQLQJµURGHORSHU¶YHUELQGW1RRUGHUKDYHQPHWGHELQQHQVWDGHQYHUYROJHQV
103
3.A. Fiches die u worden aangeboden ter instemming
met de zuidelijke en zuidoostelijk gelegen woonwijken.
2. Aanpassing/verbetering bestaand openbaar gebied Basseroord (parkeren, aansluiting bestaande straten,
verbetering relatie met Station en binnenstad).
3. Overwelving wordt getransformeerd van een slecht functionerende openbare ruimte gedomineerd door
verkeerstechnische ingrepen naar een aantrekkelijke stedelijke ruimte.
4. Pelikaanstraat is de schakel tussen een zeer aantrekkelijk deel van de binnenstad en de Spitaalstraat, heeft
een aantal bekende ondernemingen en paart dat met een openbare ruimte die qua ontwerp en inrichting
volslagen gedateerd en kwalitatief onder de maat is. Er wordt een combinatie gelegd met noodzakelijke
rioolvervanging.
Deze projecten starten in 2014 en 2015 en zullen allen voor eind 2015 zijn afgerond.
104
3.A. Fiches die u worden aangeboden ter instemming
A
96; TIEL SLEUTELPROJECT: WAALFRONT, SANTWIJCKSE POORT
Doel(en)
Beoogde resultaten
(= voorgenomen uitvoeringsprojecten 2012 - 2017)
Grotere ruimtelijke kwaliteit
van de binnenstad.
Sterkere winkelfunctie.
Grotere attractiviteit van
Tiel als centrumstad.
Aan het eind van de projectperiode zijn de volgende maatregelen uit gevoerd::
2014/2015 realisatie 170 tijdelijke parkeerplaatsen
2015/2016 Inrichten openbare ruimte; aanleg groenstructuur + overige
maatregelen, zoals verkeerstechnische aanpassingen aan de Binnenhoek
Daarmee worden voorwaarden geschapen voor anderen om te investeren
waardoor de beoogde maatschappelijke effecten dichterbij komen.
Beoogde maatschappelijke effecten
In 2015 is Tiel:
een attractieve centrumstad
de economische motor
een leefbare stad.
De tweejaarlijkse Stadsfoto van Atlas van Gemeenten liet in
2010 zien dat Tiel de aantrekkingskracht van Tiel (voor
kansrijke doelgroepen) sinds 2005 flink is toegenomen. Tiel
wil die stijgende lijn voortzetten.
De laatste Detailhandelsnota van Tiel (2011) geeft aan dat
winkelend publiek (uit Tiel en van daarbuiten) het
winkelaanbod en de attractiviteit van de binnenstad
waardeert met een 6,5. Tiel wil daar een 7+ van maken.
Toelichting
Het gebied van de Santwijckse Poort heeft een impuls nodig. Op dit moment is de ruimtelijke kwaliteit van het
betreffende gebied beperkt. Zowel de functies als de kwalitatieve uitstraling laten te wensen over. De plek
wordt zelfs door sommigen getypeerd als een 'rotte plek' in de stad. Kortom: in ruimtelijke zin wordt Tiel door de
ontwikkeling van de Santwijckse Poort versterkt.
Naast de ruimtelijke component geeft de ontwikkeling van de Santwijckse Poort een impuls op economisch
vlak. Tiel heeft in de regio een centrumfunctie. Dit is terug te zien in het winkelaanbod van Tiel. Echter, deze
centrumfunctie is aan concurrentie onderhevig. Het is voor Tiel van belang deze functie te onderhouden en
daar waar mogelijk te versterken. Zo kan de stad haar winkelaanbod versterken door nieuwe winkelconcepten
(o.m. grootschaliger) mogelijk te maken.
Tot slot heeft de gemeente Tiel een parkeeropgave. Door de ontwikkeling van de Westluidense Poort definitief
doorgang te laten vinden, is een eerste stap gezet in de ontwikkeling van het Waalfront. Daarmee is 'ja' gezegd
tegen het idee van stadspoorten en de beoogde kwaliteitsimpuls voor de Waalkade met de daarbij behorende
parkeeropgave.
De afgelopen jaren heeft de markt, gezien de ontwikkelingen op de woningmarkt, nauwelijks tot geen initiatief
getoond richting de Santwijckse Poort. Als lokale overheid heeft Tiel voortdurend geprobeerd dit vlot te trekken
door plannen en ideeën te op tafel te leggen en partijen te stimuleren met elkaar in gesprek te gaan. Dit heeft in
zoverre resultaat gehad, dat Tiel goede mogelijkheden ziet om door te gaan met de ontwikkeling van de
Santwijckse Poort maar in een aangepaste vorm.
Middeleninzet
Provincie:
(2012-2017)
¼
¼
Vanuit GSO-3
Gemeente:
(2012-2017)
Derden:
(2012-2017)
¼
-
105
3.B. Fiches die u worden aangeboden voor kennisgeving
B
10. Doetinchem Sleutelproject: De Schil, vitaal stadscentrum
Doel(en)
Beoogde resultaten
(= voorgenomen uitvoeringsprojecten 2012 - 2015)
Het versterken van de functie van
Doetinchem als aantrekkelijk
stads/winkel en uitgaanscentrum
van de Achterhoek.
Hardware:
Kwaliteitsverbetering (van eenvoudig naar hoger kwaliteitsniveau) van
de openbare ruimte in het gebied rondom het Schouwburgplein (2013),
achter de HEMA (2014/2015) , waardoor een minder rommelig
straatbeeld ontstaat;
De aanleg van een stads(st)rand aan de Oude IJssel;
Gedeeltelijke herbestrating van de openbare ruimte in het
stadscentrum van Doetinchem;
Het in samenspraak met winkeliers en eigenaren wijzigen en
verplaatsen van reclame-uitingen;
Verduurzaming straatverlichting, van lantaarnpaal naar hangende
verlichting, waardoor een rustiger straatbeeld ontstaat.
Het betrekken van de Oude IJssel
bij het stadscentrum waardoor de
belevingswaarde toeneemt met
o.a. een Stads(st)rand als
scharnierpunt (functioneel en
stedenbouwkundig) tussen
Hamburgerbroek en
stadscentrum.
Beoogde maatschappelijke effecten
-
De bezoekersaantallen voor het stadscentrum nemen
toe.
-
De omzet van de ondernemers in het centrum neemt
toe.
-
De waardering voor de woonomgeving (centrum) neemt
toe.
-
De waardering voor de voorzieningen in het centrum
neemt toe.
Software:
'RHWLQFKHP³$SS´DSSOLFDWLHVPDUWSKRQHYRRULQIRUPDWLH
stadscentrum);
Mystery shopping (personeel maakt het verschil);
Verbeteren samenwerking horeca en winkeliers;
Haalbaarheid onderzoeken van oprichten vereniging van
vastgoedeigenaren winkelgebied binnenstad;
Voortzetting koopstromenonderzoek.
Toelichting
Middeleninzet
,Q 0DVWHUSODQ 6FKLO YDOW KHW YROJHQGHWHOH]HQ ³In 2020 is Doetinchem nog steeds de levendige centrumstad Provincie:
van de Achterhoek die haar eigen inwoners en bezoekers veel te bieden heeft. Doetinchem leeft en bruist en is (2012-2015)
voor jong en oud de ontmoetingsplek in de Achterhoek. 0HW KHW SURJUDPPD µYLWDDO VWDGVFHQWUXP¶ ZRUGW HHQ
wezenlijke bijdrage geleverd aan de doelstelling van het Masterplan. Volgens de Nederlandse Raad van
:LQNHOFHQWUD LV HHQ ZLQNHOJHELHG DWWUDFWLHI ELM HHQ JRHGH VDPHQKDQJ WXVVHQ GH µKDUGZDUH¶ RQGHU DQGHUH
locatie, omvang, branchepatroon en aUFKLWHFWXXU HQ GH µVRIWZDUH¶ RQGHU DQGHUH EHOHYLQJVZDDUGH
management, marketing en ondernemerschap). Doetinchem heeft de afgelopen jaren samen met de provincie
JHwQYHVWHHUG LQ GH µKDUGZDUH¶ ELMYRRUEHHOG YHUSODDWVLQJ ZDUHQPDUNW ERXZ YDQ KHW /\FHXPNZDUWier en
Schouwburg Amphion. Deze kwaliteitsimpuls willen we verder uitbouwen met o.a. de realisatie van een
stads(st)rand. De komende jaren dient er, zeker ook gezien de ontwikkelingen op het terrein van
LQWHUQHWYHUNRRS IRUV JHwQYHVWHHUG ZRUGHQ LQ GH µVRIWZDUH¶ 2QGHUQHPHUVFKDS LQ KHW VWDGVFHQWUXP YDQ
Doetinchem vinden wij van cruciaal belang. 1E+HWEHRRJGHUHVXOWDDW³'HDDQOHJYDQHHQVWDGVVWUDQGDDQ
GH2XGH,-VVHO´ZRUGWEHNRVWLJGYLDGH5REXXVWH,QYHVWHULQJVLPSXOV=LHSURYLQFLDOHEHVFKLNNLQJGG maart
2014 met zaaknummer 2013-016656.
¼--
Gemeente(n):
(2012-2015)
Derden:
(2012-2015)
¼
Cofinanciering
derden nog
onbekend
106
3.B. Fiches die u worden aangeboden voor kennisgeving
e
B
38; Stadscontract Wageningen 2 tranche Programma versterking sociale infrastructuur
Doel(en)
Beoogde resultaten (= voorgenomen uitvoeringsprojecten)
1. Verhoging van de
1. Bij het herstructureringsproject is 70 % (was 50 %) van de bewoners actief betrokken
leefbaarheid en de sociale
en worden zij daarbij gefaciliteerd.
samenhang in de gebieden
Midden en Oost.
2. De leefsituatie van ouderen en mensen met een beperking in de wijk Midden is ten
opzichte van 1 januari 2013 verbeterd. Het betreft:
2. Ouderen en mensen met
eenzaamheid
een beperking kunnen
overgewicht
langer in hun vertrouwde
psychosociaal problemen
omgeving blijven wonen.
financiële problemen
verslavingsproblemen
3. De toegankelijkheid van de openbare ruimte en gebouwen is toegenomen.
Toelichting
Doorontwikkeling bredewijkschool Ireneschool
e
De 2 WUDQFKHPDDNWKHWPRJHOLMNRPELMKHWSURMHFW³GRRURQWZLNNHOLQJEUHGHZLMNVFKRRO´GHWHEHUHLNHQNZHWVEDUHGRHOJURHSLQGHwijk
Midden uit te breiden met ouderen en mensen met een beperking. Er wordt ook een beginsituatieanalyse opgesteld toegespitst op de
leefsituatie van ouderen en mensen met een beperking in het gebied Midden. Het project zal in 2013 starten en in november 2015
geëvalueerd worden. De start van de bouw van de Ireneschool staat gepland voor voorjaar 2016, daadwerkelijke oplevering volgt in
2017.
Sociaal programma herstructurering Patrimonium
e
De 2 tranche maakt het ook mogelijk om meer inzet te plegen op het sociaal programma bij herstructurering van Patrimonium. Doordat
e
er in de 1 tranche minder is toegekend hebben we de ambitie in hoeverre de mensen actief worden betrokken en gefaciliteerd moeten
e
beperken tot 50 %. Nu willen wij die ambitie met hulp van de 2 tranche opschroeven tot 70 %. De ondersteuning vanuit het sociaal
programma is reeds in 2012 gestart. Het zwaartepunt van dit programma ligt in de periode maart 2013 t/m 2014. De fysieke
uitvoeringswerkzaamheden van de herstructurering start eind 2014 en zal naar verwachting medio 2017 zijn afgerond. Het sociaal
programma loopt in ieder geval door tot en met 2015. De betrokken partners gaan in overleg over hoe de ingeslagen weg voortgang
kan blijven krijgen na 2015. 'HJHPHHQWHUDDGKHHIWLQKHWEHVOXLWJHQRPHQRPYDQDILQGHOHQ¼WHLQYHVWHUHQLQGH
openbare ruimte in de wijk Patrimonium.
Toegankelijkheid openbare ruimte en gebouwen
Op dit moment vindt er een onderzoek plaats door de werkgroep toegankelijkheid naar de toegankelijkheid van de openbare ruimte en
gebouwen in het centrum, in het woonservicegebied, de routes vanuit het woonservicegebied naar het centrum, de routes van
woonzorgcomplexen naar de dichtstbijzijnde supermarkt en de haltes van het openbaar vervoer. De resultaten van dit onderzoek zullen
e
naar verwachting in juni 2013 bekend worden. De middelen van de 2 tranche kunnen gebruikt worden om de grootste knelpunten uit dit
onderzoek op te lossen.
Financiering
De aanvullende financiering in het kader van de herijking 2014 betreft:
De wijkvernieuwing Patrimonium wordt ingezet als een integrale gebiedsontwikkeling, dat wil zeggen dat sociale en fysieke aspecten
onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. De Woningstichting investeert fors in het fysieke gedeelte (bouw nieuwe woningen) en pleegt
daarnaast extra inzet (niet wettelijke verplichte taken voor de Woningstichting) in het kader van herstructurering. Er wordt zwaar
ingestoken op een open planproces waarbij extra inzet wordt gepleegd bij het betrekken van bewoners bij de planvorming (inzet
woonconsulenten, woonwensonderzoek, organisatie wijkschouw, projectleider planproces etc).
Beoogde maatschappelijke effecten
1. Bij herstructurering zijn mensen
betrokken op elkaar, het proces
en hun buurt en de problemen in
de buurt zijn verminderd;
2.
Het oplossend vermogen van
bewoners is versterkt;
3.
Leefbaarheid, veiligheid en
sociale cohesie zijn toegenomen.
Middeleninzet
Provincie:
Gemeente
(2012-2015) : (20122015)
e
e
1 tranche:
1 tranche:
¼
¼
(was:
¼ 200.000)
e
2 tranche:
¼
Totaal
¼
Derden:
(2012-2015)
e
1 tranche:
¼
ZDV¼
.7.850.000)
e
2 tranche:
¼
(was: pm)
Totaal
¼
e
2 tranche:
¼
(was
¼
Totaal
¼
108
3.B. Fiches die u worden aangeboden voor kennisgeving
De Noord-Veluwe wil kansen verzilveren waar het gaat om het versterken van haar economische structuur. Zij doet dit door te
investeren in onderwijs, het bundelen van krachten van ondernemers, kennisorganisaties en overheden en te investeren in de
groene economie.
Leren en werken dichter bij elkaar brengen is een van de doelen van het project Care Academy / Leren uit de praktijk. Hierbij
wordt een nadrukkelijke koppeling gemaakt tussen sectoren die van oudsher goed vertegenwoordigd zijn in de regio en de
mogelijkheden die deze sectoren hebben voor het bijdragen in passend onderwijs. Met deze projecten kunnen blijvend
synergetische voordelen behaald worden tussen onderwijs en arbeidsmarkt.
De groene economie is daarnaast een belangrijke pijler van Ondernemend Noord-Veluwe. De afgelopen jaren is veel werk
verzet op dit terrein. Dit wordt bestendigd en verder uitgewerkt in een innovatiecentrum voor Groene Economie (IGEV). Hierbij
worden telkens verbanden gelegd met onderwijs- en onderzoeksinstellingen, overheden en ondernemers, op weg naar een
duurzame regio. Het Innovatiecentrum wordt gekenmerkt door een programmatische samenwerking op het gebied van
gebouwde omgeving en biobased economy en kent drie functionaliteiten:
1. platform Groene Economie;
2. Praktijklaboratorium Groene Economie
3. Ontwikkeling en participatie
111
3.B. Fiches die u worden aangeboden voor kennisgeving
financieringsmodellen, vormen daarbij een zeker onderdeel van studie. Dit hebben wij in de preambule opgenomen.
Verbindend Landschap
Het landschap is een van de belangrijkste en onderscheidende kwaliteiten van de Noord-Veluwe, voor zowel de bezoeker
DOVGHEHZRQHU'HDIJHORSHQMDUHQLVLQGHUHJLRKDUGJHZHUNWDDQODQGVFKDSVRQWZLNNHOLQJVSODQQHQ/23¶V'H
uitvoering van plannen stuit vaak op financieringsvraagstukken.Binnen het regiocontract worden vier grotere
landschapsversterkende projecten aangedragen. Deze projecten hebben alle vier een belangrijke functie in het bereiken
van een van de doelen van deelprogramma, namelijk om de gebruikswaarde van het landschap te vergroten.
113

Nieuwsbrief Impact april 2014

NIEUWSBRIEF Jul-Aug-Sep 2014

Maak MiM Zuilen of Ondiep gelukkiger?

INSLAGANKER W-ED - Würth Nederland

Harderwijk bruist door bezuinigingen - Binnenlands

Zeeuwsch Vlaams Advertentieblad

Zeeuwsch Vlaams Advertentieblad

download

download