Rupsen die klachten kunnen veroorzaken… - Logo Brugge

Infofiche: rupsen die klachten kunnen veroorzaken…
Onder andere door jaarlijks terugkerende media-aandacht
voor de eikenprocessierups zijn heel wat mensen
gealarmeerd bij het zien van allerlei andere soorten rupsen.
Omdat jouw dienst mogelijks ook dergelijke vragen krijgt,
hebben we hieronder even kort enkele typische kenmerken
van de belangrijkste rupsen op een rijtje gezet. Uiteraard
zijn er heel wat verschillende soorten in Vlaanderen en is het onbegonnen werk om ze
allemaal te beschrijven. Daarom beperken we ons tot de soorten die tot op vandaag de
meeste klachten veroorzaken in onze regio.
Om je inwoners proactief te informeren, kan je bij het Logo een artikel verkrijgen om te
publiceren in het infoblad of op je website. Neem hiervoor contact op met
[email protected].
De rups van de met de eikenprocessievlinder verwante bastaardsatijnvlinder bezit, net
zoals de eikenprocessierups trouwens, zogenaamde “brandharen”. Deze haartjes kunnen
bij contact gezondheidsklachten veroorzaken zoals jeuk, huiduitslag, irritatie van de ogen
en/of van de luchtwegen. De plaag blijft meestal heel lokaal en neemt nog geen proporties
aan zoals de eikenprocessierups.
De spinselmot komt in grote groepen voor op (allerlei) bomen en wordt soms met de
processierups verward. Er is echter geen verwantschap tussen beide rupsen. De spinselmot
heeft geen brandharen, en de schade die ze aanricht aan bomen is slechts tijdelijk: na het
verpoppen kan de boom zich vrij snel herstellen.
Moet je rupsen bestrijden?
In de regel is het niet nodig om rupsen te bestrijden, omdat je bij bestrijding vaak niet
alleen het plaagdier treft, maar ook andere insecten en hun natuurlijke vijanden zoals
vogels. Dit verstoort het ecologische evenwicht. Dit is, zeker in natuurgebied, zeker niet
wenselijk.
Bestrijding is enkel te overwegen wanneer het gaat om rupsen met irriterende
brandharen, die in grote getalen voorkomen en overlast veroorzaken in publieke ruimten,
of ter voorkoming hiervan. De schade die rupsen aan bomen aanrichten is op zich geen
reden om te bestrijden aangezien deze beperkt en tijdelijk is.
-
Artikel van Natuurpunt over verschillende harige en spinselvormende rupsen:
www.natuur-kalender.be/gezondheid/harigerupsen/.
-
Videofragment over het verschil tussen eikenprocessierups
http://youtube.com/watch?v=_-aIw5fD4c4&feature=related.
-
Informatie over de verspreiding, ecologie, acties, bestrijding, folders, draaiboek,…
van de eikenprocessierups: www.eikenprocessierups.be.
-
Informatie over waarnemingen
www.waarnemingen.be.
van
de
bastaardsatijn-
en
en
spinselmot:
andere
rupsen:
www.logobrugge-oostende.be
Aanvullende informatie:
Rupsen die klachten kunnen veroorzaken 2014
Uitzicht
Periode
Waardplanten
Eikenprocessierups
Ca. 2 cm
Voorjaar en
vroege
zomer
Eik, zelden
op berk en
beuk
(Thaumetopoea
processionea)
Rupsen
leven in
groep en
vormen
spinsels
Soort rups
Foto
Bastaardsatijnvlinder
2 à 3 cm
Stippel- of
Spinselmot
1 à 1,5 cm
(Yponomeuta spp.)
Rupsen
leven in
groep en
vormen
spinsels
(foto: wikipedia)
Plakker
Tot 5 cm
(Lymantria dispar)
Meer info
Rupsen verspreiden brandharen: deze kunnen
bij contact irritatie van de huid, ogen en
luchtwegen veroorzaken. Symptomen treden op
binnen 8 uur na blootstelling en verdwijnen
meestal spontaan na enkele dagen tot weken.
www.eikenprocessierups
.be
Eikenprocessierupsen trekken voornamelijk 's
avonds "in processie" vanuit spinsels of dikke
takken naar de bladeren van de boom.
Voorjaar en
vroege
zomer
Rupsen
leven in
groep en
vormen
spinsels
(Euproctis
chrysorrhoea)
Mogelijke gezondheidseffecten
Meidoorn,
sleedoorn
eik, berk,
iep, en
vruchtbome
n
Rupsen hebben brandharen zoals de
eikenprocessierups. De brandharen kunnen
huiduitslag, jeuk en koorts veroorzaken. Het
vrouwtje verbergt haar eieren met de haren
van het achterlijf. Zij vermengt deze haren
met de brandharen van de rupsen. Het spinsel
is daardoor ook netelig.
www.rivm.nl/Documente
n_en_publicaties/Wetens
chappelijk/Rapporten/20
08/november/GGD_richtl
ijn_medische_milieukun
de_De_eikenprocessieru
ps_en_gezondheid
www.provant.be/binarie
s/bastaardsatijnvlinder_t
cm7-14234.pdf
www.vwa.nl/txmpub/file
s/?p_file_id=2001468
Geen processiegedrag
April - juni
Voorjaar
en vroege
zomer
Vormt
spinsel
Meidoorn,
kardinaalsmuts, wilg,
appel,
pruim
Geen, deze rups bezit geen brandharen
Voorkeur
eik, maar
ook op
diverse
andere
planten
Brandharen, gelijkaardig met processierups
Geen processiegedrag
Geen processiegedrag
www.provant.be/binarie
s/spinselmot_tcm714252.pdf
www.vlindernet.nl/vlind
ersoort.php?vlinderid=46
6&vq=plakker
Foto’s: PIH en Luc Samsoen
Dieter Vanparys – medisch milieukundige bij Logo Brugge-Oostende vzw
050/32 72 94 – [email protected]
Rupsen die klachten kunnen veroorzaken 2014
Dieter Vanparys – medisch milieukundige bij Logo Brugge-Oostende vzw
050/32 72 94 – [email protected]

Download Report