BELGIAN NATIONAL PLAN NZEB

VLAAMS ACTIEPLAN BIJNA-ENERGIENEUTRALE GEBOUWEN
== IMPLEMENTATIE ACTIES ==
23.1 BEN-OVERHEIDSGEBOUWEN - LOKALE BESTUREN
Pijler
V.
Subthema
Trekker-coördinator
Laatste wijziging
VOORBEELDROL OVERHEIDSGEBOUWEN
Steunpunt duurzaam wonen en bouwen Kamp C
17/03/2014
ENERGIEBELEID
Partners & stakeholders
Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen West-Vlaanderen
Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen Vlaams Brabant
Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen Antwerpen
Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen Oost-Vlaanderen
PHP
VIBE
Provinciale Toegankelijkheidsbureaus
Departement LNE - cel energie
VVSG
De provinciale steunpunten Duurzaam Wonen en Bouwen zijn een initiatief van de Vlaamse overheid en de vijf
provincies en zijn opgevat als een samenwerkingsverband tussen verschillende actoren uit de economische,
ecologische en sociale pijler. De steunpunten zorgen via het opzetten van acties in samenwerking met diverse
partners (sectororganisaties, milieu-ngo’s, sociaal-culturele organisatie, kennisinstellingen, lokale besturen,
netbeheerders enzovoort) voor een zo breed mogelijke toepassing van de principes van duurzaam wonen en
bouwen.
Belang van deze actie
Overheden moeten tijdig geïnformeerd worden over het verstrengingspad naar 2019. Naast informeren,
sensibiliseren en het opzetten van kennisontwikkelingstrajecten zal het noodzakelijk zijn de lokale besturen
uitgebreider te begeleiden bij het realiseren van concrete projecten. Advies op maat doorheen het bouwproces (en
vanaf een zo vroeg mogelijke fase) is hiervoor een erg geschikte instrument. Projecten kennen vaak een lange
doorlooptijd en daarom kan er best tijdig gestart worden met concrete adviezen voor geplande niet-residentiële
bouwprojecten.
Gespecialiseerde begeleiding van concrete bouwprojecten verhoogt het ambitieniveau inzake duurzaam wonen en
bouwen – en dus energie - en laat innovatieve concepten, visies en technieken versneld doorgroeien naar een
algemene toepassing.
Bij een advies op maat worden steeds alle relevante actoren uitgenodigd. Door de juiste partijen bij het advies te
betrekken kan het ambitieniveau verhoogd worden en maximale samenwerking bevorderd worden, noodzakelijke
voorwaarden om te komen tot een kostenefficiënt energetisch performant gebouw waarin lock inn effecten
vermeden worden. Naast energie komen ook de andere aspecten van duurzaam bouwen en wonen aan bod in een
advies.
Doelgroep: relevante actoren doorheen het bouwproces als daar zijn gemeentelijke ambtenaren (technische
diensten, milieu- en duurzaamheidsambtenaren, ruimtelijke ordening, …) en mandatarissen, architecten,
ingenieurs, aannemers, gebouwenbeheerders, projectontwikkelaars…
Implementatie Vlaams actieplan BEN-gebouwen
1
Plan van aanpak
De werking van de provinciale steunpunten is vastgelegd in een overeenkomst tussen de Vlaamse overheid en de
vijf provincies. Een van de acties van de provinciale steunpunten die in de voormelde overeenkomst is vastgelegd, is
het adviseren van concrete bouwprojecten van lokale besturen.
De provinciale steunpunten duurzaam wonen en bouwen lanceren een oproep aan gemeenten. Het nodige
communicatiemateriaal wordt hiervoor opgemaakt. Gemeenten kunnen vervolgens projectaanvragen indienen bij
de steunpunten. In eerste instantie wordt met de gemeenten een voldoende hoog ambitieniveau nagestreefd. Bij
een voldoende hoog ambitieniveau kan de gemeente advies krijgen van het desbetreffende provinciale steunpunt.
Gemeenten met projecten met minder hoge ambities krijgen de mogelijkheid deel te nemen aan een werkgroep
BEN-gebouwen. Hier wordt vooral kennis en ervaring uitgewisseld tussen verschillende gemeenten, worden
mogelijke knelpunten en mogelijkheden in kaart gebracht en worden de geadviseerde projecten met BENambitieniveau gepresenteerd als goede voorbeelden.
In een advies worden alle aspecten van duurzaam bouwen worden geadviseerd.
Bij een advies op maat worden steeds alle relevante actoren uitgenodigd. Waar nodig worden bijkomend advies
van gespecialiseerde organisaties gevraagd (PHP, VIBE, Toegankelijkheidsbureau, …).
Het (technische) advies moet waardevol zijn voor alle betrokken partijen.
Hiertoe moet het advies :
• zo volledig mogelijk zijn: daarom is het vergaren van een maximum aan relevante inlichtingen en
vaststellingen erg belangrijk
• deskundig zijn: het advies wordt gebaseerd op technische, wetenschappelijke vakliteratuur
• objectief zijn: bij de beoordeling wordt zoveel mogelijk verwezen naar documenten met een officieel
karakter.
• overtuigend zijn: daarom worden zo veel mogelijk partijen betrokken in het adviestraject en wordt ook
informatie verstrekt over mogelijke financiële hefbomen.
Gemeentelijke BEN-gebouwen hebben een voorbeeldfunctie. Daarom onderzoekt het steunpunt manieren om de
toegepaste duurzame methodieken, technieken, materialen, enzoverder zichtbaar te maken voor een breder
publiek.
Het projectadvies behoort een onderdeel te zijn van een begeleidingstraject waarbij de gemeente in de
mogelijkheid wordt gesteld om gefundeerde keuzes/prioriteiten vast te leggen. In Limburg maakte Dubolimburg
voor elke gemeente een gepersonaliseerd klimaatactieplan op, waarin de geplande acties mbt CO2-reductie (oa in
de gebouwde omgeving) voor de komende jaren opgenomen zijn. Momenteel werkt Dubolimburg aan een
uitbreiding van deze actieplannen, waarbij het bestaande gemeentelijk patrimonium onder de loep wordt
genomen. Het gemeentelijk potentieel en de prioriteiten worden op die manier in kaart gebracht. Deze oefening
kan tevens gemaakt worden voor nieuwbouw (aan de hand van een behoefteanalyse).
Mijlpalen
Lancering oproep advies gemeentelijke BEN-gebouwen
Start werkgroep BEN-gebouwen
Advisering gemeentelijke BEN-gebouwen
Voorjaar 2014
Voorjaar 2014
Vanaf heden
verderzetting overeenkomst tussen Vlaamse overheid en provincies m.b.t.
structurele uitbouw van de provinciale steunpunten
2015
Monitoring indicatoren
Brieven, folders, nieuwsbrieven, ... lancering oproep advies gemeentelijke BEN-gebouwen
Verslagen bijeenkomsten provincial werkgroepen BEN-gebouwen
Adviesrapporten gemeentenlijke BEN-gebouwen
Implementatie Vlaams actieplan BEN-gebouwen
2