Bedrijfsmatige verpakkingen

Bedrijfsmatige verpakkingen
In orde met de wetgeving?
Premies : hoe en voor wie?
Karel Gemmeke
EEN PAK VAN UW HART
Inhoudstafel
1. Het wettelijk kader
2. De VAL-I-PAC oplossing
3. De financiële incentives
4. VAL-I-PAC stimuleert preventie
2014
2
1. Het wettelijk kader
2014
3
Het samenwerkingsakkoord
Sinds ’98 hebben bedrijven wettelijke verplichtingen op het gebied
van verpakkingen en verpakkingafval.
1. Wetgeving
■
■
■
Gebaseerd op Europese richtlijnen (1994/2004)
Omzetting 3 gewesten
Nieuwe versie van toepassing vanaf 1 januari 2009
2. Doel
■
■
■
Minder verpakkingsafval
Milieuvriendelijkere en/of herbruikbare verpakkingen
Stimuleren van de recyclage van verpakkingen
3. Bepalingen
■
■
Wie is verpakkingsverantwoordelijke?
Drie verplichtingen
2014
4
Verpakkingsverantwoordelijke type A
“Elk bedrijf dat producten heeft doen verpakken in België of
ze zelf heeft verpakt met het oog op of naar aanleiding van
het op de Belgische markt brengen ervan.”
2014
5
Verpakkingsverantwoordelijke type B
“In het geval de producten die in België op de markt zijn
gebracht, niet in België werden verpakt, elk bedrijf dat de
verpakte producten heeft laten invoeren of die ze zelf heeft
ingevoerd en die deze goederen niet zelf ontpakt of verbruikt.”
2014
6
Verpakkingsverantwoordelijke type C
“Voor wat betreft verpakkingsafval van bedrijfsmatige
oorsprong van producten die niet vallen onder a) of b), elk
bedrijf dat de verpakte producten op het Belgisch grondgebied
ontpakt of verbruikt en die daardoor verantwoordelijk wordt
geacht voor het verpakkingsafval dat ontstaat.”
2014
7
Verpakkingsverantwoordelijke type D
1. Serviceverpakkingen :
Verpakkingen gevuld op locatie waar het product aan de klant
wordt overhandigd.
2. In principe huishoudelijk.
………
2014
8
De wettelijke verplichtingen
Drie verplichtingen :
■
Opstellen van een preventieplan
■
Terugnameplicht
■
Informatieplicht
2014
9
De wettelijke verplichtingen
1. Preventieplan
Om de 3 jaar een preventieplan voorleggen met concrete
voorstellen om het verpakkingsafval en de schadelijkheid
ervan te verminderen.
■
Verpakkingsverantwoordelijken type A + B + C + D voor minstens
300 ton*
■
Verpakkingsverantwoordelijken type A voor minstens 100 ton*
(*) enkel eenmalige verpakkingen
2014
10
De wettelijke verplichtingen
2. Terugnameplicht
■ Bepaalde doelstellingen behalen
■ Enkel voor eenmalige verpakkingen
■ Niet indien verantwoordelijk voor minder dan 300 kg*
(*) bedrijfsmatig + huishoudelijk
=> 2008
2009
2010 =>
(recyclage
+ verbranding met energierecuperatie)
80%
80 %
(90 %)**
85 %
(90 %)**
Recyclage
50%
75 %
(80 %)**
80 %
Recyclage per materiaal
15%
15 %
Totale nuttige toepassing
Papier/karton, glas drankkartons
Metaal
Kunststof
Hout
60 %
50 %
30 %
15 %
** Huishoudelijke verpakkingen
2014
11
De wettelijke verplichtingen
Wat houdt “terugnameplicht” in voor verpakkingsverantwoordelijken?
1. Kwantificeren van verpakkingen waarvoor men verantwoordelijk
is.
2. Klanten contacteren en nagaan hoe de verpakkingen van de
producten door de klant verwerkt werden.
Eventueel de verpakkingen terughalen en laten recycleren of
nuttig verwerken.
3. Cijfermateriaal vergelijken en zien of de wettelijke percentages
gehaald worden.
4. Dit proces ieder jaar opnieuw herhalen.
2014
12
De wettelijke verplichtingen
3. Informatieplicht
■ Jaarlijkse aangifte aan de overheid
> Eenmalige verpakkingen : behaalde resultaten voor recyclage
en valorisatie meedelen
> Herbruikbare verpakkingen : aantallen meedelen
> Bedrijven verantwoordelijk voor minder dan 300 kg* :
meldingsplicht
(*) bedrijfsmatig + huishoudelijk
2014
13
Types verpakkingen
Primaire, secundaire en tertiaire verpakkingen:
1.
2.
3.
Primaire verpakking of verkoopsverpakking :
de verpakking rond de verkoopseenheid
Secundaire verpakking of verzamelverpakking :
de verpakking rond een verzameling
verkoopseenheden. Kan aan de eindgebruiker
verkocht worden (Multipacks) of kan dienen om de
rekken in het verkooppunt aan te vullen.
Tertiaire verpakking of vervoersverpakking :
de verpakking die het laden of vervoeren van
verpakte producten vergemakkelijkt of
beschadiging helpt te voorkomen.
2014
14
Bedrijfsmatig of huishoudelijk
■ Huishoudelijk verpakkingsafval :
verpakkingsafval dat voortkomt uit de normale
werking van huishoudens.
■
Bedrijfsmatig verpakkingsafval :
verpakkingsafval dat niet beschouwd wordt als
huishoudelijk verpakkingsafval.
2014
15
Bedrijfsmatig of huishoudelijk
1. Tertiaire Verpakking
= bedrijfsmatig
2. Secundaire Verpakking = bedrijfsmatig
behalve Multipack = huishoudelijk (zie grijze lijst)
3. Primaire verpakkingen = bedrijfsmatig of
huishoudelijk
Indien het product ontworpen is voor exclusief gebruik van
vakmensen, industrie, collectiviteiten, scholen, ziekenhuizen,
e.d…, dan is de primaire verpakking ook bedrijfsmatig.
Zoniet moet de grijze lijst geraadpleegd worden.
2014
16
Bedrijfsmatig of huishoudelijk
2014
17
Bedrijfsmatig of huishoudelijk
*
1°
Aan te geven aan
VAL-I-PAC
2°
Aan te geven aan
FOST Plus
3°
3°
*
Multipacks
C
VV/C
2014
18
Herbruikbare verpakkingen
Herbruikbare verpakkingen zijn verpakkingen die
ontworpen zijn om een aantal keer herbruikt te
worden voor een identiek doel.
2014
19
Beslissingsboom
1.
Heeft de Verpakkingsverantwoordelijke de vaste wil om de verpakking
opnieuw te gebruiken en dit voor hetzelfde doel ?
JA
NEE
Blijft de verpakking eigendom van een georganiseerde pool of
heeft de pool een systeem van registratie van herstelling en aantal
keer hergebruik ?
JA
2.
Eenmalige verpakking
Voldoet de verpakking aan alle technische vereisten om een minimum aantal keer
opnieuw voor hetzelfde doel gebruikt te kunnen worden (kwaliteit, bescherming, …) ?
JA
3.
NEE
NEE
Eenmalige verpakking
Bestaat er een systeem om de gebruikte verpakkingen minimum een aantal keer
opnieuw te gebruiken voor hetzelfde doel ?
JA
Herbruikbare verpakking
NEE
2014
Eenmalige verpakking
20
Niet-recycleerbare verpakkingsmaterialen
Er zijn 2 belangrijke elementen die de recyclage
van een verpakking verhinderen :

Het materiaal waaruit de verpakking vervaardigd
is, dit zijn technische afbakeningen (thermoharders
bv. zijn niet recycleerbaar)

Het product in de verpakking (de primaire
verpakking van phytofarmaceutische producten
mag niet gerecycleerd worden)
2014
21
Conclusie
Individueel zijn deze verplichtingen moeilijk te vervullen.
•
Oplossing :
•
VAL-I-PAC is een vzw die 16 jaar geleden werd opgericht
op initiatief van een 50-tal bedrijven en beroepsfederaties
•
Missie :
•
•
•
Uitvoeren van de terugnameplicht
Uitvoeren van de informatieplicht
Stimuleren van recyclage door premies
2014
22
2. De VAL-I-PAC oplossing
2014
23
Hoe werkt het VAL-I-PAC systeem?
jaarlijks rapport
Info B
Info A
verpakkingsverantwoordelijken
opérateurs
operatoren
opérateurs
premies
verpakte producten
verpakkingsafval
ontpakkers
Hoeveelheid nuttig verwerkt verpakkingsafval
Info B
Hoeveelheid op de markt gebrachte verpakkingen
Info A
2014
≥ 85%
24
Lidmaatschap VAL-I-PAC
1. De deelnemer treedt toe voor al zijn bedrijfsmatige verpakkingen
(type A,B en C).
2. In februari, aangifte van gewicht waarvoor hij verantwoordelijk is
voor het verstreken jaar.
3. Bijdrage berekend op basis van het aangegeven gewicht.
4. Bij begin aansluiting:
■
■
■
■
Eenmalige toetredingbijdrage 25%.
Retroactieve aansluiting: 5 jaar (bijzondere voorwaarden).
Eerste aangifte betreffende het jaar voor aansluiting.
Toetredingsovereenkomst.
2014
25
Voorbeeld aangiftefiche
2014
26
Berekeningsmethodes
Om de gegevens in te zamelen, kan u (een combinatie van)
volgende methodes gebruiken :
 o.b.v. productfiches
(+ vereenvoudigingen: productgroepen, 80/20, …..)
 o.b.v. aangewend verpakkingsmateriaal
 o.b.v. afgevoerd verpakkingsafval
2014
27
Declaratiekanalen
1. Papieren documenten (aangifteformulieren)
2. Online aangifte myDeclaration
3. ePack electronisch declaratiekanaal met Fost Plus
(vervangt PackBase)
2014
28
Tarieven
2014
29
Resultaten: % Recycling and recovery
95
91,7
86,9
86,7
84,9
85
80
83,0
83,6
83,6
93,6
90,0
89,3
90
87,8
84,3
84,9
82,0
82,2
83,3
77,8
80,0
77,9
75
77,7
78,1
78,3
2004
2005
79,6
79,4
2008
2009
81,6
81,8
2010
2011
83,9
75,9
75,4
74,3
91,6
74,6
70
65
1998
1999
2000
2001
2002
2003
Recyclage
2014
2006
2007
Valorisatie
30
2012
2013
3. De financiële incentives
2014
31
Premies: waarom?
VAL-I-PAC beloont de selectieve inzameling :
•
Hoe meer u sorteert, hoe beter en belangrijker de recyclage is.
→ Daarom wil VAL-I-PAC bedrijven belonen die doeltreffend
sorteren.
•
Deze premies zijn geen subsidies
→ De bedragen zijn samengesteld uit de bijdragen die al onze
leden aan VAL-I-PAC betalen en keren dus grotendeels terug
naar de ondernemingen.
2014
32
Premies: soorten?
1. Het recyclagepremie:
■ Hout
■ Kunststof
2. Het containerpremie:
■
■
Selectieve containers voor bedrijfsmatig verpakkingsafval.
Het zakforfait.
> Selectieve inzameling van bedrijfsmatig verpakkingsafval uit
kunststof en EPS
3. Startpremie:
■ Voor bedrijven die starten met selectieve afval rolcontainer
voor papier/karton. (eenmalig 100 €)
2014
33
Recyclageforfait 2014
Voor kunststof :
35 € per ton gerecycleerde kunststof van
bedrijfsmatig verpakkingsafval.
Voor hout :
10 € per ton houten verpakkingsmateriaal dat
vermalen wordt tot grondstof voor de
spaanplatenindustrie.
2014
34
Containerforfaits 2014
Afzetcontainer :
> 8 m³  100 € / jaar
Rolcontainer :
1000 liter tot 8m³  80 € / jaar
660 tot 999 liter  60 € / jaar
2014
35
Containerforfaits 2014
Zakken :
plastic folie (≥ 200 liter)
piepschuim (≥ 500 liter)
 0,50 € / zak
Plastic bakken :
500 tot 680 liter
 20 € / jaar
Inzamelsystemen gevaarlijk afval :
680 tot 800 liter
 60 € / jaar
Draadcontainers :
2014
 20 – 60 € / jaar
36
Wanneer ontvangt u een premie?
1.
Selectief ingezameld door ontpakker en
gerecycleerd door operator erkend door VAL-I-PAC.
2.
Bedrijfsmatig verpakkingsafval ontstaan in België.
3.
Als de ontpakker ook verpakkingsverantwoordelijke is:
in orde zijn met ISA .
4.
Interne inzamelsystemen: geen premie.
5.
Niet voor materialen waarvoor de verpakkingsverantwoordelijke
zijn terugnameplicht zelf nakomt met IVCIE.
6.
Minimum aan bedrijfsmatig verpakkingsafval.
▪ Rolcontainers: > 70%
7.
▪ Afzetcontainers: > 90%
Indien ontpakker geen verpakkingsverantwoordelijke is:
Geen aansluiting bij VAL-I-PAC nodig.
2014
37
Ontvang een premie in 5 stappen
1. Neem contact op met een
afvalophaler om uw afval correct te
sorteren.
2. Controleer of u aan alle
voorwaarden voldoet.
3. U ontvangt een certificaat via
myCertificate
4. Controleer en vul de gegevens aan.
5. De premie wordt gestort door
VAL-I-PAC.
2014
38
Aantal certificaten met VAL-I-PAC premies
35.000
30.000
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2014
2007
2008
2009
2010
39
2011
2012
2013
4. VAL-I-PAC stimuleert preventie
2014
40
Preventie en verpakking
Algemeen Kader rol van VAL-I-PAC
(VAL-I-PAC stelt geen preventieplannen op!)
1. VAL-I-PAC en Fost Plus bieden preventieadviezen aan
■ Klanten hebben regelmatig vragen over de
preventiemogelijkheden van hun verpakkingen => advies
■ Adviezen worden gegeven op basis van “quick wins” (geen
uitgebreide studies, geen LCA’s, ….).
■ Op basis van ervaringen samen met Fost Plus en met
externe partner (XIOS verpakkingscentrum, ……..)
■ Holistische aanpak
> Zowel kwantitatieve als kwalitatieve preventie
> “verpakking – product” koppel
> Volledig verpakkingssysteem: “primair, secundair, tertiair”
2014
41
Preventie en verpakking
2. VAL-I-PAC werkt mee in de publicatie “PreventPack”
■
Informatiebrochure over preventie met Fost Plus
■
Wettelijke kader, hulpmiddelen voor preventie, praktische
voorbeelden
■
Jaarlijks uitgave van een drietal bijkomende katerns
■
www.preventpack.be
3. VAL-I-PAC actief in het Green Packaging Award
■
Prijs voor bedrijven die zich inzetten voor het verminderen
van de milieu-impact van verpakte producten
2014
42
In een notendop
•
Aantal aangesloten bedrijven : 7.567
•
Tonnage eenmalige verpakkingen : 687.453 ton
•
Tonnage herbruikbare verpakkingen : 2.637.383 ton
•
Resultaat recyclage 2010 : 83,9%
•
Resultaat valorisatie 2010 : 93,6%
•
Aantal medewerkers : 25
•
Aantal verstuurde certificaten 2013: 30.000
2014
43
Karel Gemmeke
Koningin Astridlaan 59 bus 11
1780 Wemmel
Tel. : 02/456 83 10 - Fax : 02/456 83 20
[email protected] - www.valipac.be
2014
44
Nog vragen?
EEN PAK VAN UW HART