BELEIDSPLAN Op weg naar 25 mei 2014 … Voorwoord In het licht van de demografische, wetenschappelijke, technologische, culturele en sociaaleconomische ontwikkelingen in onze samenleving zal het ziekenhuislandschap onder groeiende druk komen te staan om een hogere kwaliteit te bieden aan lagere kosten. Er ontstaat een grote spanning tussen enerzijds een stijgende zorgvraag, een groeiend scala aan aanbodmogelijkheden en een verdere individualisering van zowel de zorgvraag als het zorgaanbod en anderzijds een toenemende beperking in middelen van financiering en personeel. Onder invloed van deze elementen zullen zich in het ziekenhuislandschap de komende jaren vier drijvende krachten doen gelden: Een toenemende roep om transparantie en kwaliteit. Een constante druk op het aanbod om zich aan de veranderende vraag aan te passen. Een constante druk op een grotere doelmatigheid van het zorgstelsel. De toenemende problemen voor een toenemend aantal instellingen om financieel het hoofd boven water te houden. Naarmate ziekenhuizen er beter in slagen om de kosten te verlagen en de kwaliteit te verhogen, zullen zij er beter in slagen de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. ICURO wil hierin partner zijn van de ziekenhuizen en ideeën en hulpmiddelen aanreiken. De overheid moet haar regierol effectief opnemen in het kader van onder andere de financiering en innovatie, zo niet is de kans groot dat de markt orde brengt die het systeem zelf niet tot stand weet te brengen door middel van koude saneringen (faillissementen) en door private en commerciële initiatieven die een bedreiging voor de vrije keuze en de toegankelijkheid van de zorg kunnen inhouden. Zover is het gelukkig nog niet. We moeten echter het momentum benutten om samen in een ruimer stakeholdersengagement te reflecteren over de verschillende positieve opties die mede bepalend kunnen zijn voor de vraag in welk zorglandschap we willen terechtkomen. Volgende aanbevelingen vanuit ICURO zouden hierbij een nuttige leidraad kunnen zijn: De nood aan integratie in een kwaliteitsvolle ziekenhuiszorg. Verder werken op de ingeslagen weg wat betreft de financiering van het pensioen van de statutaire medewerkers en een gemeenschappelijk basisstatuut voor alle ziekenhuismedewerkers, inclusief de uitbouw van een tweede pensioenpijler. De publieke dimensie in de ziekenhuiswerking concreet vorm geven in ethiek, governance en transparantie. De slaagkansen om hierin vooruitgang te boeken, worden in belangrijke mate bepaald door het kunnen ontwikkelen van daadwerkelijke samenwerking met alle betrokken partijen, waaronder geëngageerde politici die mee vorm willen geven aan dit project. ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00 Figuur 1: Zorglandschap ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00 Figuur 2: ICURO-benadering 2014 ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00 Op weg naar 25 mei 2014 … Kwaliteitsvolle ziekenhuiszorg: de nood aan integratie 1. Probleemstelling Afgelopen jaren werden gekenmerkt door een sterke, kwaliteitsgedreven dynamiek in de Vlaamse ziekenhuissector waarbij het initiatief uitging van zowel de ziekenhuizen zelf (bijvoorbeeld streven naar accreditatie) als vanuit de overheid (bijvoorbeeld de federale contracten en nieuw toezichtmodel). Dat is erg bemoedigend, maar vermits deze werking niet of onvoldoende kan gekaderd worden binnen de actuele regelgeving en financiering, groeit het risico dat deze werking onvoldoende geïntegreerd en structureel kan geborgen worden en zich daardoor ook onvoldoende verder kan ontwikkelen. 2. Belangrijke uitdagingen Er is een nood aan een consistente beleidsbenadering tussen de overheden inzake de verdere uitbouw van kwaliteitsvolle zorg in de ziekenhuizen. Er is een grote nood aan een aangepast wettelijk kader dat de uitbouw van kwaliteitsvolle zorg stimuleert, met financiële incentives ten aanzien van de artsen en de ziekenhuisfinanciering. Dit is een belangrijk aspect dat dient te worden gekaderd in de uitwerking van nieuwe financieringssystemen. 3. Belangrijke hindernissen a. Het overwinnen van de actuele fragmentatie in de huidige reglementering en financiering. Dit is belemmerend zowel in de ziekenhuizen als ten aanzien van de essentiële transversale uitbouw van zorg in functie van de noden van de patiënt. b. Het hanteren van het spanningsveld tussen de nood aan meer integratie naar de toekomst en het grote voluntarisme dat vandaag de ziekenhuissector kenmerkt. Te snel institutionaliseren van kwaliteitsvolle zorg in nieuwe overheidsstructuren kan hypothekerend werken ten aanzien van de actuele dynamiek op het terrein. Het VIP² Indicatorenproject illustreert dat een voluntaristische aanpak, samen met het aanbieden van faciliterende maatregelen (bijvoorbeeld TTP), werkt. 4. Concrete voorstellen waaraan ICURO graag meewerkt Naast de dynamiek die vandaag kan vastgesteld worden in de sector, hebben wij nood aan geëngageerde politici die mee vorm willen geven aan onderstaande punten: a. Het uitwerken van een aantal concrete gezondheids(zorg)doelstellingen die mede bepalend zijn voor het beleid dat in de loop van de volgende jaren wordt uitgezet vanuit de overheid. Via indicatoren kan intermittent opgevolgd worden of de vooropgestelde doelstellingen worden behaald zodoende het beleid tijdig te kunnen bijsturen. ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00 b. Het voorzien van een structurele financiering van de directe kosten voor ziekenhuisaccreditatie. c. Het uitbouwen van de omkadering en de wetenschappelijke begeleiding van de indicatorenprojecten aangaande hun werking zodat de vooropgestelde ambities, inclusief de uitbouw van een centrale website, professioneel kunnen gerealiseerd worden in goede afstemming met de betrokken stakeholders. d. Het ondersteunen en actief vorm geven aan initiatieven die een doorgedreven ‘patient and family empowerment’ impliceren om zodoende de patiënt een actieve actor te laten zijn in zijn eigen zorgproces. e. Het ontwikkelen van een hospital governance kader voor ziekenhuizen waarin de bestuurlijke organisatie en de maatschappelijke interactie worden geconcretiseerd in het streven naar de best mogelijke kwaliteitsvolle zorg. Accreditatie biedt daartoe een mooie kapstok. f. Het investeren in wetenschappelijk praktijkgericht onderzoek en goede gezondheidseconomische evaluaties als fundamenten om (1) de kwaliteit van de zorg op een duurzame manier te verbeteren en (2) onderbouwde beleidsbeslissingen te kunnen nemen. g. Het stap voor stap en in goede interactie met wetenschappers en professionals integreren van incentives voor kwaliteitsvolle zorg door het uitwerken van nieuwe modellen van financiering, zowel inzake de medische prestaties als ten aanzien van de ziekenhuizen. h. Het aanpassen van de ziekenhuiswetgeving in functie van de randvoorwaarden en de vereisten inzake het realiseren van kwaliteitsvolle zorg. Een aanzet hiertoe werd gegeven in een advies van de NRZV van 2011 (NRZV/D/325-3). i. Het herbekijken van een aantal randvoorwaarden voor het leveren van kwaliteitsvolle zorg. Uit de RN4cast-studie uitgevoerd door de KULeuven, kan geconcludeerd worden dat het opleidingsniveau van verpleegkundigen én het aantal patiënten dat aan een verpleegkundige wordt toegewezen, zijn gerelateerd aan de mortaliteit van patiënten in het ziekenhuis. Concreet naar onze Belgische situatie werd het probleem van onderbestaffing reeds verschillende malen gesignaleerd (onder meer in de nationale veiligheidscultuurmetingen). j. Het stimuleren van transversale samenwerkingsverbanden inzake kwaliteitsvolle zorg. Er is nog een belangrijk verbeterpotentieel in de samenwerking en afstemming tussen eerste lijn - ziekenhuizen - geestelijke gezondheidszorg - ouderenzorg - … Flanders’ Care kan de plaats worden waar deze samenwerking verder wordt geconcretiseerd en gestimuleerd in kruisbestuiving tussen zorgactoren, ondernemers en wetenschappers. De nodige afstemming en intervisie werken niet enkel kennisverruimend en inspirerend, maar kunnen ook toelaten om relevante onderzoeksopportuniteiten te ontdekken. k. Het structureel integreren van de diverse aspecten van kwaliteitsvolle zorg in de opleiding en permanente vorming van alle zorgprofessionals. l. Het ontwikkelen van een toezichtmodel voor de GGZ als een component van een geïntegreerde kwaliteitsbenadering waarbij het model zoals geconcipieerd voor de algemene ziekenhuizen, inspirerend kan zijn. ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00 m. Het verankeren van het belang van het aspect ‘patiëntveiligheid’ door het in te bedden in de ziekenhuiswetgeving (cfr. ziekenhuishygiëne), er een duurzame financiering voor uit te werken en het leerpotentieel uit gebeurde (bijna-)incidenten aan te wakkeren door een ‘no blame’-benadering bij het melden te garanderen. n. Het uitwerken van een juridisch kader waarbij het evident is dat de wetenschappelijke verenigingen van de respectievelijke medische specialismen worden betrokken in de uitwerking van wetgeving inzake het medisch kwaliteitsbeleid. o. Het inzetten op informatietechnologietoepassingen (bijvoorbeeld e-health, vitalink) gezien hun grote bijdrage tot (1) het delen van informatie tussen verschillende zorgprofessionals en (2) het nemen van (medische, beleids-, …) beslissingen. Wij gaan graag met u in dialoog om meer duiding te geven en hopen te kunnen rekenen op uw engagement om zo een kwaliteitsvolle zorg voor de patiënt te kunnen garanderen. 5. Contactpersoon Vera De Troyer, Q & S stafmedewerker ICURO ([email protected] | T 02 286 85 56). ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00 Op weg naar 25 mei 2014 … Financiering pensioen statutaire medewerkers: verder werken op de ingeslagen weg 1. Probleemstelling Op 1 januari 2012 werd de pensioenfinanciering van statutaire medewerkers in de lokale en provinciale overheidsdiensten van de RSZPPO fundamenteel hervormd. Dit heeft in de ziekenhuissector, met name voor ziekenhuizen met publieke partners, zodanige meerkosten tot gevolg dat het grootste deel van de betrokken ziekenhuizen in hun voortbestaan worden bedreigd. De problematiek beperkt zich niet enkel tot de leden van ICURO, ook andere Vlaamse en Waalse ziekenhuizen zijn belanghebbende partij. 2. Belangrijke uitdagingen De Vlaamse koepels besloten reeds in 2011 dat een gezamenlijke aanpak de beste was. De koepels streven samen naar een gemeenschappelijk contractueel basisstatuut voor alle ziekenhuismedewerkers, inclusief een stevige tweede pensioenpijler. Hiertoe dient echter voor de statutaire medewerkers en last uit het verleden een sluitende oplossing te worden gevonden. 3. Belangrijke hindernissen Het Budget Financiële Middelen (BFM) wordt geacht de personeelskosten van de ziekenhuizen te vergoeden. In het verleden bestond de gewoonte om budgetten toe te voegen na verhogingen van de pensioenbijdragen van de RSZPPO. Hiermee stopte men reeds in 2007. De nieuwe pensioenfinanciering van de RSZPPO voerde naast de basisbijdrage een responsabiliseringsbijdrage in. Deze laatste vormt de grootste kost en dient door de meeste Vlaamse ziekenhuizen te worden betaald wegens het teruglopen van statutaire aanstellingen. Men koos immers voor het flexibelere contractuele statuut in een modernere ziekenhuisomgeving, omwille van het principe ‘gelijk loon voor gelijk werk’, of omdat men na fusies niet meer statutair kon aanstellen. Het is voor deze ziekenhuizen dus erg moeilijk, zo niet onmogelijk, om opnieuw statutair aan te stellen en een responsabiliseringsbijdrage te vermijden. Deze strategie zou overigens op lange termijn op nationaal vlak financieel vele malen zwaarder doorwegen dan het financieren van de huidige tendens van afbouw. Eind 2011 werd in het regeerakkoord opgenomen dat de meerkosten van de nieuwe pensioenfinanciering dienden te worden geneutraliseerd, dit op basis van een aanbeveling vanuit de ministerraad (notificatie 146). ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00 Hierdoor werden in 2012, 2013 en 2014 budgetten van respectievelijk 6,5 miljoen euro, 37 miljoen euro en 12,3 miljoen euro (cumulatief en recurrent) aan het BFM toegevoegd. Vanaf 2015 werden geen middelen meer voorzien. Ook de verdeelsleutel is problematisch. Enerzijds ontstaat er een scheeftrekking door het gebruik van de volledige pensioenbijdrage van het ziekenhuis (beter: gebruik van enkel de meerkost). Anderzijds is de formule zo opgebouwd dat wanneer een ziekenhuis geen actieve statutaire medewerkers meer heeft, de financiering volledig wegvalt, terwijl net dan een sterk verhoogde responsabiliseringsbijdrage is verschuldigd. 4. Concrete voorstellen ICURO pleit voor de uitbouw van een gemeenschappelijk contractueel basisstatuut voor alle ziekenhuismedewerkers in de ziekenhuizen met een gelijktijdige uitbouw van een tweede pensioenpijler. Dit noodzaakt: 1. Binnen de ziekenhuizen: het stopzetten van de statutaire aanstelling in de betrokken Vlaamse ziekenhuizen, opdat de kost niet verder oploopt. 2. Vanuit de overheid: het financieren van de kosten met betrekking tot beslissingen uit het verleden. a. Financiering van de bijdrageverhogingen vóór 2012. Financiering van de bijdrageverhogingen in 2005, 2006 en 2007 (in totaal 7 %) in pool 2 voor de ziekenhuizen die na 2007 toetraden tot deze pool (de andere kregen de verhoging wel in het BFM gefinancierd). Loskoppeling van de voorwaarde tot bijkomende statutarisering voor de verdeling van 7,5 miljoen euro voor de bijdragestijging in 2011 via de Sociale Maribel. b. Neutralisering van de meerkosten ten gevolge van de nieuwe pensioenfinanciering van de RSZPPO. Toevoegen van bijkomende middelen aan het BFM vanaf 2015 om de geplande verhogingen van de basisbijdragen en responsabiliseringsbijdragen op te vangen. Herzienbaarheid van de toegewezen middelen inbouwen zodat de individuele meerkost van de betrokken ziekenhuizen zo nauwkeurig mogelijk wordt gefinancierd. Aanpassen verdeelsleutel (zie bijlage) in het koninklijk besluit van 25 april 2002 betreffende de vaststelling en de vereffening van het Budget Financiële Middelen via een adviesvraag door de minister bevoegd voor Volksgezondheid aan de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen en sensibilisering van diens leden rond de noodzaak van een billijkere formule. 5. Contactpersoon Katia Debaetselier, T 02 286 85 59). economisch stafmedewerker ([email protected] ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00 | Op weg naar 25 mei 2014 … Bijlage: aanpassing verdeelsleutel Huidige formule [ ( A + B ) x C ] / D * budget ‘A’ = ‘B’ = ‘C’ = ‘D’ = De geschatte last van de pensioenbijdragen voor het ziekenhuis. Gefactureerde responsabiliseringsbijdrage. Percentage statutair ziekenhuispersoneel voor het ziekenhuis. Totale last Rijk. Voorstel [ ( A * C1 ) + ( B * C2 ) ] / D * budget A = De stijging in euro van de basispensioenbijdrage voor het ziekenhuis van het jaar voordien tegenover 2011. Voor de vroegere pool 1-ziekenhuizen is de startwaarde in 2011 32 %, voor de vroegere pool 2-ziekenhuizen is dit 40 % (inclusief werknemersbijdrage). Dit bedrag kan door de RSZPPO berekend worden. B = Ongewijzigd tegenover huidige formule. C1 = In geval van detachering, de verhouding van de actieve statutairen aan het ziekenhuis toegewezen ten opzichte van alle statutaire medewerkers van OCMW/gemeente/ intercommunale/… Voor Autonome Verzorgingsinstellingen is dit 1. Deze informatie heeft de RSZPPO (NACE-codes). C2 = In geval van detachering, de verhouding van de pensioenlasten van de gepensioneerde statutairen die aan het ziekenhuis worden toegewezen ten opzichte van alle pensioenlasten van OCMW/gemeente/intercommunale/… Dit vereist een eenmalige afstemming tussen ziekenhuis en OCMW over het verleden, daarna worden voor elk jaar de nieuwe gepensioneerden toegevoegd. Voor Autonome Verzorgingsinstellingen is dit 1. D = De stijging van de basisbijdrage en de responsabiliseringsbijdragen van het jaar voordien, voor het Rijk. Uiteraard zijn wij beschikbaar om verduidelijking en toelichting te geven waar nodig ([email protected] | T 02 286 85 59). ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00 Op weg naar 25 mei 2014 … De publieke dimensie in de ziekenhuiswerking: concreet vorm geven in ethiek, governance en transparantie 1. Probleemstelling De voorbije jaren zien wij een verschuiving van waarden en waardenbeleving waarbij er sprake is van ‘geïnstitutionaliseerd individualisme’: het leven zelf vorm geven buiten traditionele bindingen en steeds meer binnen een voorgestructureerde sociale en culturele omgeving en binnen krijtlijnen en regels van staat, markten, bureaucratie, media.1 Wij zien ziekenhuizen en patiënten die leven en werken in een seculiere samenleving die meerkleurig is; waarin nieuwe antwoorden worden gezocht met betrekking tot ‘wordt goede zorg, goed gegeven?’; waar de zorg voor levensbeschouwing en zingeving zich op een nieuwe manier stelt, namelijk pluralistisch en interlevensbeschouwelijk; waar het klassieke onderscheid tussen het private en het publieke domein verschuift; waar deugdelijke democratie om openheid, transparantie en verantwoording vraagt en waar zorg wordt geïntegreerd in alle onderdelen van het maatschappelijk leven (de vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg is hiervan een belangrijke ontwikkeling). Dit vraagt om een permanent open maatschappelijk debat, zowel op macroniveau (politiek; Raadgevend Comité Bioethiek; …) als op het niveau van de instelling en van de interpersoonlijke relaties. Het is zeer bemoedigend vast te stellen dat bijvoorbeeld het ‘ethisch debat’ binnen de zorginstellingen vaak een eigen lokale dynamiek creëert. Dit verdient blijvende ondersteuning waar dit reeds gebeurt. Maar voor sommige aspecten, bijvoorbeeld het stakeholdersoverleg als governance-tool, gebeurt dit niet steeds of is dit vaak nog onvoldoende gekaderd binnen de actuele regelgeving en financiering, zodat het risico groeit dat deze werking onvoldoende geïntegreerd en structureel kan geborgen worden en zich daardoor ook onvoldoende verder kan ontwikkelen. 2. Belangrijke uitdagingen Op het vlak van ethiek en zingeving is het weliswaar niet de rol en de taak van de overheid om hierin een bepaalde keuze op te dringen; omgekeerd moet zij er echter niet voor terugdeinzen om het debat erover op alle niveaus te stimuleren. Ethiek, levensbeschouwing en zingeving maken immers deel uit van integrale patiëntenzorg met waar dit nodig is een specifieke en onderscheiden aanpak voor de somatische dan wel de geestelijke gezondheidszorg. 1 Koen Abts, Karel Dobbelaere en Liliane Voyé (red.), Nieuwe tijden, nieuwe mensen: Belgen over arbeid, gezin, ethiek, religie en politiek, LannooCampus, Leuven, 2011, 296 p. (p. 287) ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00 Er is nood aan een aangepast wettelijk kader dat de uitbouw van hospital governance en met name van stakeholdersoverleg stimuleert, met financiële incentives ten aanzien van de instellingen en de ziekenhuisfinanciering. Er is een nood aan een consistente beleidsbenadering tussen de gemeenschappen en de federale overheid inzake de verdere uitbouw van transparante zorg in de ziekenhuizen met inbegrip van de afstemming tussen federale regelgeving en decretale verordeningen. 3. Belangrijke hindernissen a. Ethiek: de aandacht voor ethiek en zingeving kent soms te weinig systematiek en is soms teveel afhankelijk van specifieke omstandigheden in de concrete zorgvoorziening. Anderzijds nodigt dit thema dan weer uit om niet te stoppen bij de ethische minima en ondanks zijn belangrijke rol is het niet voorbehouden aan de ethische commissie (EC); ook is dit thema geen privilege van een bepaalde beroepsgroep en beperkt het zich niet tot een bepaald gezondheidszorgprobleem of medisch ingrijpen op somatisch en op geestelijk gezondheidszorgvlak. b. Governance: het functioneren van onze instellingen en systemen en het vertrouwen erin door de externe (onder andere patiënten) en interne stakeholders (directie, professionals) zijn vaak gehypothekeerd door een gebrek aan wederzijds vertrouwen en getekend door een gebrek aan wederzijdse (basis)kennis. c. Transparantie: het overwinnen van de actuele fragmentatie in de huidige reglementering rond openbaarheid die nog een voornamelijk publiek karakter heeft. Transparantie is een opdracht van instelling en overheid. d. Voor de drie thema’s: het hanteren van het spanningsveld tussen orde en vrijheid, tussen de nood aan meer integratie naar de toekomst en het grote voluntarisme dat vandaag de ziekenhuissector kenmerkt. Te snel of te zeer institutionaliseren in nieuwe overheidsstructuren kan hypothekerend werken ten aanzien van de actuele dynamiek op het terrein. 4. Concrete voorstellen waaraan ICURO graag meewerkt a. Ethiek Het maatschappelijk debat moet ook macro verder gevoerd worden waarbij zou kunnen gestimuleerd worden dat men komt tot authentieke syntheses die verbindend werken, eerder dan tot gemakkelijke compromissen die de samenhang niet bevorderen. Een verdere integratie van het ethisch perspectief nastreven teneinde de publieke, pluralistische en ethische dimensie in de gezondheidszorg gestalte te geven. Er is hierbij tijd en plaats voorzien voor ‘spreken over’ (overleg, adviezen, protocollen, …), maar de daadwerkelijke ethiek speelt zich wel af in de dagelijkse zorg, behandeling en omgang bij de patiënt. b. Governance Ontwikkelen van een hospital governance kader voor ziekenhuizen waarin de bestuurlijke organisatie en de maatschappelijke interactie worden geconcretiseerd. Aanpassen van de ziekenhuiswetgeving in functie van de randvoorwaarden en de vereisten inzake het realiseren van een stimulerend hospital governance kader. ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00 c. Transparantie ICURO pleit voor een overheid die van bij het begin denkt aan het principe van openbaarheid van bestuur (OVB) bij het opvragen van nieuwe gegevens in de ziekenhuizen. Zij vraagt enkel op wat relevant en strikt noodzakelijk is. ICURO pleit voor een overheid die een anticiperend debat stimuleert over OVB tussen de ziekenhuizen en de maatschappij, de burger, de patiënt. Zij laat wat OVB betreft best de ziekenhuizen zelf de zaken in handen nemen en is vooral facilitator in dit dossier. 5. Contactpersoon Stefaan Van Roey, juridisch stafmedewerker ICURO ([email protected] | 02 286 85 53). ICURO vzw | Handelsstraat 82 - 9de verdieping, 1040 Brussel | T + 32 2 286 85 50 | F + 32 2 507 01 00
© Copyright 2024 ExpyDoc