MONA magazine

Editie oktober 2014
MONA-kalender 2015
pagina 3
Schapen op bergingssite
pagina 4
MONA sponsort
pagina 9
KOMEN ER NOG AARDBEVINGEN IN
MOL?
Kunnen er in Mol nog aardbevingen voorkomen? Met het oog op de
toekomstige oppervlakteberging voor radioactief afval laat NIRAS een
onderzoek uitvoeren in Mol-Postel. Dit onderzoek kadert in het door
NIRAS gevoerde onderzoek naar het risico op aardbevingen in de
streek van Mol-Dessel.
In de omgeving van Russendorp in Mol-Postel werd in augustus een
sleuf gegraven van zo’n 3 meter diep en ongeveer 100 meter lang. De
breuk van Rauw is één van de meest westelijke randbreuken van de
Roerdal Slenk. Seismologen van de Koninklijke Sterrenwacht van België
bestuderen de breuk in detail en verzamelen zo unieke gegevens.
Enkele jaren geleden voerden seismologen al onderzoek naar de breuk
van Rauw, maar ze konden toen de breuk niet blootleggen. Tijdens de
huidige graafwerken werd de breuk wel blootgelegd. Aardbevingen
kunnen ontstaan langs zulke breuklijnen. In de Kempen komen er niet
bepaald veel grote aardbevingen voor, maar kortlevend laag radioactief afval moet toch enkele honderden jaren afgezonderd worden van
mens en milieu. Daarom wordt bij de bouw van de berging rekening
gehouden met het eventuele voorkomen van een aardbeving.
Het is voor NIRAS interessant om te weten in hoeverre de breuk van
Rauw nog actief is. De seismologische activiteit moet zo nauwkeurig
mogelijk in kaart gebracht worden omdat de gebouwen en de installaties voor de berging van radioactief afval bestand moeten zijn tegen
aardbevingen. Kunnen er in de toekomst nog aardbevingen voorkomen? Heeft de breuk recent nog bewogen? Was er nog activiteit de
laatste 10 000 jaar? Tot eind augustus werden er metingen uitgevoerd.
De onderzoekers hopen op al deze vragen een antwoord te vinden.
Volgens de eerste, voorlopige bevindingen, gaat het om een oude, inactieve breuk die de laatste 46 000 jaar niet meer actief was. De groene
leem, die niet langer verstoord is door breukwerking, toonde dit o.a.
aan.
MONA-leden bezoeken de Breuk van Rauw
Eind september werd de sleuf weer dichtgemaakt. De resultaten
worden verder geanalyseerd. MONA-leden brachten op 11 september een bezoek aan de sleuf. Zij zullen het onderzoek verder
opvolgen. De onderzoekers zullen hun bevindingen en de resultaten van het onderzoek later toelichten in de werkgroep.
Bekijk het filmpje op www.digicat.be
2
DE MONA-KALENDER KOMT
ERAAN
Naar goede traditie brengt MONA in december weer een
kalender uit. Met de mooie foto’s en veel schrijfruimte hopen
we dat hij een plaatsje verovert aan uw muur!
Net als vorig jaar laten we de kalender niet huis aan huis verdelen. Wie graag een exemplaar krijgt, kan er op verschillende
manieren aan geraken.
Haal uw kalender vanaf 1 december ’14 af bij MONA vzw,
Markt 62, 1ste verdieping of bezorg ons uw gegevens en we
sturen hem op!
Ook aan de balie van ’t Getouw, de bibliotheek, de toeristische dienst... kan u vanaf 1 december ‘14 de MONA-kalender
ophalen.
15
20
DE MOLSE VOORWAARDEN
de molse voorwaarden voor het aanvaarden van de berging
VEILIGHEID
Maximale veiligheid
Toezichtsprogramma
TEWERKSTELLING & BEHOUD NUCLEAIRE KNOW HOW
Maximale lokale tewerkstelling
Behouden van nucleaire kennis in de streek
NOODPLANNING
Optimaliseren nucleaire noodplanning
Noodplanning bekend maken bij bevolking
Optimaliseren bestaande hulpdiensten & medische infrastructuur
INSPRAAK
Blijvende inspraak voor de Molse bevolking
Intergemeentelijke samenwerking
MILIEU & GEZONDHEID
Vermijden van impact op het milieu
Verlies aan natuurwaarde beperken & compenseren
Gezondheidsstudie
HET LOKAAL FONDS
Projecten realiseren met meerwaarde voor Molse bevolking
Duidelijke en blijvende band behouden met de berging
Inspelen op veranderende noden in de samenleving
MONA 3.0
Organiseren van lokaal overleg voor een veilige berging
Een blijvende verankering in de Molse gemeenschap
Toezien op de verdere uitwerking van alle voorwaarden
Een eenvoudige organisatie waar iedereen welkom is
Kennis verzamelen, bundelen en delen
3
SCHAPEN BEGRAZEN TOEKOMSTIGE
BERGINGSSITE
De terreinen die NIRAS heeft aangekocht voor de bergingssite,
zullen niet volledig gebruikt worden voor de bergingsinstallaties.
Voor de 75ha die niet wordt bebouwd, heeft Niras een bosbeheerplan opgemaakt en zal de vergraste heide worden omgevormd tot
waardevol heidegebied. Voor de omvorming van het terrein naar
heidegebied test NIRAS 3 methodes uit: maaien, plaggen (verwijderen van de bovenste grondlaag) en begrazing door schapen.
Voor de afgrazingsmethode werden half juni 280 rammen op de
heide uitgezet. Ook tijdens het cAt-opendeurweekend van 13 en 14
september ’14 konden de bezoekers de schapen aan het werk zien.
Tuur Vangeel, één van onze MONA-leden, volgt een opleiding tot
schaapherder bij Kemp vzw. Dit is de organisatie die de schapenbegrazing doet voor NIRAS. We stuurden hem op pad voor een
gesprek met veldverantwoordelijke Maarten D’hondt.
Hoe is er contact gekomen tussen Kemp vzw en het cAt-project?
Maarten D’hondt: “Kemp vzw zit in de werkgroep rond het uitwerken van het natuurluik voor het cAt-project. De zone die niet
gebruikt wordt voor de berging zal worden beheerd, zodat die zich
kan gaan ontwikkelen tot een gevarieerde heidebiotoop. Tijdens de
vergaderingen wordt gewerkt aan een lange termijn visie met als
doel de opwaardering van de natuur op de terreinen. Voor Kemp
vzw is dit een doel bij al onze opdrachten en is er al heel wat knowhow opgebouwd.”
Waarom gebeurt de begrazing door schapen? Kan het ook
door geiten of koeien?
Maarten D’hondt: “Er zijn verschillende methodes te overwegen om
een dergelijk terrein om te vormen van een dominante pijpenstrootje vegetatie naar een divers heidelandschap. Studies in het buitenland tonen aan dat gestuurde begrazing tot de beste resultaten
leidt. Voor een gestuurde begrazing is een schaapskudde het meest
efficiënt. Het zeldzame Kempens heideschaap, dat het leeuwendeel
van onze kuddes vertegenwoordigt, is een dier dat alle eigenschappen heeft om dit werk te volbrengen. De schapen kunnen verder
met armere voeding, blijven goed samen en kunnen lange afstanden afleggen op 1 dag.”
Waarom wordt Kemp vzw ingeschakeld op de toekomstige
bergingssite?
Maarten D’hondt: ”Kemp vzw heeft als uitvoerder van natuurbeheeropdrachten een bieding gedaan op het bestek van NIRAS inzake
schapenbegrazing. Onze bieding werd als de interessantste aanzien.
Met 1 van onze schaapskuddes werd dit jaar al een eerste zone
begraasd.”
Maarten D’hondt
4
MAAIEN EN PLAGGEN
Begin augustus werden ook de eerste testen uitgevoerd met maaien
en plaggen. Deze werken werden verzorgd door Lidwina Stichting
uit Mol. Voor het maaien werd de vergraste heide met de bosmaaier afgemaaid. Dit zal nogmaals herhaald moeten worden vooraleer
men resultaat ziet. Op een deel van het testgebied laat men het
maaisel liggen, op een ander deel wordt het verwijderd. Zo kan men
de resultaten bij het opschieten van de heide vergelijken.
Hoe lang en hoe vaak moeten schapen ingezet worden om
resultaat (heide) te zien?
Maarten D’hondt: “Iedere kudde heeft een eigen graasplanning,
deze wordt opgemaakt in functie van het beheersdoel. Voor de
begrazing van pijpenstrootje is het belangrijk om het dominante
gras in zijn groeiperiode 2 maal zo kort mogelijk te begrazen. Dat is 1
keer tussen 1 mei en 1 augustus en een tweede keer tot ten laatste
30 september. De dieren worden in een voorlopige afrastering of
gehoed dagelijks op een nieuw stuk gebracht. Na enkele jaren zal de
groeikracht van het gras afnemen, zal de strooisellaag gecomposteerd zijn en kan de kieming van de heide beginnen. Natuurbeheer
met een gestuurde kudde is een proces dat tijd en geduld vraagt,
maar de heide zal binnen een aantal jaren de overhand halen, dat is
zeker.”
Is er een langetermijn overeenkomst met Kemp om het landschap op de site te onderhouden? Of zit dit nog in testfase?
Maarten D’hondt: “Er is een overeenkomst tot eind 2017 om 17 ha
te begrazen, dit jaar werd een 3-tal hectare gedaan, om het terrein
te verkennen en de juiste graasintensiteit te kunnen bepalen. Als
test is er ook een plek geplagd en gemaaid, om binnen enkele jaren
de verschillen te kunnen zien.”
Bij het plaggen werd met de rupskraan de bovenste laag teelaarde
en vegetatie verwijderd. De zaadbank, die onder de vegetatieve
zone zit, komt zo vrij en kan weer opschieten. Het plaggen is een
methode die éénmalig wordt uitgevoerd.
Bekijk ook de filmpjes op www.digicat.be !
Maaien
Voor meer informatie over schapenbegrazing: www.kempvzw.be
Plaggen
5
ONTWERPTEAM VOOR COMMUNICATIEPARCOURS AANGEDUID
In maart 2013 lanceerde NIRAS, samen met de partnerschappen
MONA en STORA, een ontwerpwedstrijd onder de Open Oproep
van de Vlaams Bouwmeester. Via deze wedstrijd wilde men een
goed ontwerpbureau aanduiden om het communicatieparcours te
realiseren. In juli 2014 werd het winnende ontwerpteam aangeduid: de tijdelijke vereniging ONO en Bovenbouw Architectuur.
Hun ontwerp gaf het beste antwoord op de 3-ledige opdracht
van het communicatieparcours: het ontwerpen van het gebouw
dat het communicatiecentrum van de berging zal herbergen, het
landschapspark eromheen en de cAt-walk om de bergingsinstallatie
vanop afstand te bezichtigen.
Welkom aan de tafel van het communicatiecentrum!
Het basisconcept van het gebouw is een tafel, met losse volumes
eronder en ertegenaan. De robuuste tafel is een permanente structuur, die de tijdsdimensie van het cAt-project vertolkt. Zij verenigt de
veelheid aan volumes die eronder te vinden zijn. Dit symboliseert
ook de overkoepelende rol van NIRAS in het cAt-project. De losse
volumes onder de tafel zorgen voor de concrete en flexibele invulling van het gebouw.
De tafel van het
communicatiecentrum
De vorm van het gebouw is vierkant, om de alzijdigheid te benadrukken. Elke zijde heeft een toegang, die telkens een eigen functie
heeft. Er komt een hoofdingang voor de bezoekers aan de oostkant,
een toegang langs het café-restaurant, een ingang langs de zijde van
de evenementenweide en tenslotte een leveranciersingang aan de
noordzijde.
6
Het gebouw wordt gerealiseerd in 3 bouwlagen
Een cAt-walk om de bergingsinstallatie te bekijken
Bezoekers komen binnen op het centrumplein, dat toegang geeft
tot alle programmaonderdelen op het gelijkvloers. Hier vinden we
het onthaal, de polyvalente zaal, de lokalen voor workshops, het
café-restaurant en de lunchruimte.
We willen de bezoekers van het communicatieparcours ook een
goed beeld geven van de bergingsinstallatie en de aanverwante gebouwen. Deze gebouwen liggen echter in de nucleaire zone en zijn
niet zomaar toegankelijk. Daarom wordt een constructie voorzien,
waarlangs de bezoekers het verschillende onderdelen van het cAtproject in levende lijve kunnen bezoeken. Deze constructie wordt
de cAt-walk genoemd. Er liggen nog 2 concepten voor een cAt-walk
op tafel, de keuze voor het definitieve concept moet nog gemaakt
worden.
De 1ste verdieping heeft een passerelle rondom, die toegang
geeft tot de vergader- en kantoorruimtes. De 2de verdieping, het
tafelblad, herbergt de tentoonstellingsruimtes. Hier is plaats voor
een permanente, ervaringsgerichte tentoonstelling over radioactief
afval. Er is ook ruimte voor een kleinere, tijdelijke tentoonstelling.
De grote groepslift is opgevat als een evenement en als bindend
element tussen de 3 verdiepingen.
Een park dat het landschap opwaardeert
In de komende maanden zullen de ontwerpers nauw samenwerken
met NIRAS, MONA en STORA om de ontwerpen te finaliseren, zodat
men eind 2015 kan starten met aanbestedingen.
Mogelijk beeld van de cAtwalk
Ook aan de omgeving rond het gebouw wordt veel aandacht
besteed. Het landschapspark streeft naar biodiversiteit en herstel
van het oorspronkelijke heidelandschap. Er komt een padennetwerk
met 1 hoofd(fiets)pad en een vertakt netwerk voor voetgangers.
Via deze paden kan de bezoeker de omgeving van het communicatiecentrum verkennen en de cAt-walk vlot bereiken.
Mogelijk beeld van de cAtwalk
7
DE WINNAAR VAN HET DIGICAT
ZOMERZOEKSPEL IS...
Er werd de afgelopen zomermaanden gefietst, gewandeld, gezocht
en gevonden… Op donderdag 11 september 2014 was het tijd om
de winnaars van het tweede Zomer Zoekspel van DIGICAT bekend
te maken, tijdens de officiële prijsuitreiking in sportpark Brasel in
Dessel.
Bijna 200 speurneuzen namen in juli en augustus deel aan het
DIGICAT Zomer Zoekspel. Zij maakten een 20 kilometer lange tocht
langsheen mooie plekjes in Dessel en Mol, waarbij ze op zoek
moesten gaan naar DIGICAT-katjes en een bijhorende vraag. Deelnemers moesten bijvoorbeeld weten te vertellen hoeveel wereldtitels
Joël Smets behaalde in zijn carrière als motorcrosser en wie de
laatste molenaar was van de oude watermolen in het centrum van
Mol. De deelnemers kregen ook enkele vragen voorgeschoteld over
het bergingsproject van laagradioactief afval in Dessel. Wie liever
geen gokje wou wagen, kon ieder juist antwoord vinden in één van
de cAt-video’s op www.digicat.be.
Foto (v.l.n.r.): Jozef Haest, Paul Meynants (echtgenoot Erna Jacobs),
Lut De Pillecyn (vertegenwoordigt Thomas Verheyen), Gust Van Geldorp (echtgenoot Maria Slegers)
Van de in totaal 196 deelnemers, legden 35 personen een foutloos
parcours af. De tweede schiftingsvraag moest uitsluitsel geven over
de vier winnaars van een felbegeerde tablet pc, geschonken door de
partnerschappen MONA en STORA.
De winnaars van het DIGICAT Zomer Zoekspel 2014 zijn Erna Jacobs
uit Dessel, Thomas Verheyen uit Mol, Maria Slegers uit Dessel en
Jozef Haest uit Lichtaart.
DIGICAT en MONA wensen de winnaars veel plezier met hun tablet
pc en danken alle deelnemers van harte voor hun deelname!
WAAR VIND JE DIGICAT?
»»Heb je toegang tot internet? Surf dan naar
www.digicat.be of download de gratis mobiele applicatie van DIGICAT op jouw smartphone.
Thomas Verheyen
»»Digitale kijkers van Telenet en Belgacom TV kunnen DIGICAT bekijken via hun tv. Zap naar RTV
en druk op de rode knop.
8
MONA SPONSORT VERENIGINGEN
Om de naambekendheid van MONA vzw te vergroten, heeft
MONA vzw beslist om een sponsorbudget op te nemen in de
begroting van 2014.
MONA vzw voorziet een budget van 5000 euro om activiteiten te sponsoren van Molse verenigingen. Het budget wordt gespreid over 2 periodes.
In onze eerste oproep, die liep tot en met 15 augustus, werden 10 sponsoraanvragen geselecteerd: Lichtstoetwagenbouwers De Tooghangers
uit Ginderbuiten, het Mols Schlagerfestival van Voetbalclub KFC Mol, de
jaarlijkse mountainbiketocht van WTC Zonnestraal, de poëzieprijs Molse
Jeugd van Molse Poëzie, de jaarwerking van het oudercomité van basisschool Klim-op uit Ginderbuiten, de verrassende portretten van vzw sc
Molshoop, de algemene werking van Koninklijke Fanfare St. Jozefsgilde uit
Mol Sluis, de jaarwerking van volleybalclub Voach uit Achterbos, de algemene werking van Chiro Ambiorix uit Gompel en tenslotte de jaarwerking
van Hockey Inter Club Mol.
Via deze weg lanceren we de tweede oproep.
Om in aanmerking te komen voor een sponsorbudget van max. 250
euro, moet uw vereniging een dossier indienen. In dit dossier toont u
aan op welke manier u de naam van MONA vzw op de kaart zal zetten.
De vragenlijst om hierbij te helpen, vindt u terug op onze website www.
monavzw.be of kunt u aanvragen bij het secretariaat van MONA vzw. De
dossiers voor deze tweede oproep kunnen ingediend worden tot en met
2 november 2014.
Een comité van MONA-leden zal in november de ingediende aanvragen beoordelen. De raad van bestuur beslist vervolgens op 4/12/14
welke verenigingen een sponsorbudget zullen ontvangen.
“Dien uw
sponsoraanvraag
in bij MONA vzw en
maak kans op max
250€“
Praktische informatie:
Bekijk het reglement en de vragenlijst op onze website
www.monavzw.be of vraag ze aan bij het MONA-secretariaat.
Maak een dossier op, waarin u alle vragen beantwoordt en aantoont hoe uw vereniging de naam van MONA vzw maximaal bekend
zal maken.
Dien uw dossier in bij het secretariaat van MONA vzw via post of
e-mail en dit ten laatste op zondag 2 november 2014.
De beslissing wordt genomen door de raad van bestuur op
4 december 2014. Alle indieners krijgen persoonlijk antwoord. De
verenigingen die sponsoring ontvangen, zullen vermeld worden op
onze website en in het MONA magazine van maart 2015.
De raad van bestuur van MONA vzw beslist op 4 december
2014 welke dossiers gesponsord worden. Het is belangrijk dat
uw drukwerk na deze datum wordt gedrukt, zodat het MONAlogo er nog op kan komen!
9
EEN TERUGBLIK OP
MONA vzw was ook van de partij!
DIGICAT - een project met een maatschappelijke
meerwaarde. Kinderen konden hun eigen filmpje
opnemen.
Bekijk filmpjes op www.digicat.be
Elke bezoeker kreeg handenvol
documentatie mee
De nevelkamer, waar u met uw
eigen ogen straling kon zien
Ook aan de kinderen werd gedacht!
3xG - gezondheidsopvolging - een project met een
maatschappelijke meerwaarde
10
DE CAT-OPENDEURDAGEN
Bij de demonstratieproef kwamen de bezoekers alles te weten
over de testwanden, de demonstratieproef en het natuurbeheerplan.
Met een treintje reden de bezoekers over de gloednieuwe kade en ontsluitingsweg
11
KRUISWOORDRAADSEL
HOE LID WORDEN?
Vul het kruiswoordraadsel in en stuur ons uw oplossing per post of e-mail
voor 15/11/14. Uit de juiste antwoorden trekken we één winnaar. Hij of zij
ontvangt een waardebon om te besteden bij de Molse handelaars. De winnaar
van juni 2014 is dhr. G. Van Geel. Proficiat!
1 Waar komt de 4de winnaar van
het zomerzoekspel vandaan?
4 De ... van Rauw is waarschijnlijk
niet meer actief.
2 Welke vorm overkoepelt het
gebouw van het communicatiecentrum?
5 Hoeveel ingangen komen er in het
communicatiecentrum?
3 Hoe heet de methode om de
heide te herstellen met behulp
van schapen?
6 Welk vervoermiddel bracht je
tijdens de opendeurdagen naar de
gloednieuwe kade?
7 Wat wordt benadrukt met de vier-
kante vorm van het communicatiecentrum?
Ben je inwoner van Mol en
wil je meer weten over de nucleaire zaken
in Mol en de bredere regio?
Ben je geïnteresseerd in de sociale en
economische aspecten van de toekomstige berging? Wil je meebouwen aan de
toekomst van MONA?
Grijp dan nu je kans en schrijf je in bij één
van de werkgroepen!
Inschrijven kan op het MONA - secretariaat of via [email protected]
Like ons op FACEBOOK
Volg ons op Twitter
CONTACT
Mols Overleg Nucleair Afval vzw
1
Markt 62, bus 3
2400 Mol
TEL. 014/31.33.87
2
3
D
4
[email protected]
www.monavzw.be
E
5
OPENINGSUREN
6
N
7
MA / DI / DO
10.00u – 12.00u
en 14.00u – 16.30u
En na afspraak
V.U.: Jef Verrees, Markt 62 bus 3, 2400 Mol
12

Download Report