Fotopagina restauratie orgel Grote kerk Alkmaar

WOENSDAG 12 NOVEMBER 2014
Orgel
Grote Kerk
Kapotte orgelpijp
zorgt voor extra
strop van 21 mille
De zware jongens.
Engeltjes vieren feest tussen de orgelpijpen.
FOTO'S ERNA FAUST
Klimtocht langs kunstschatten
Gerard van Engelen
[email protected]
Alkmaar ✱ Onderweg naar de top
op een dertig meter hoge steiger
kun je ze aanraken: de eikenhouten engeltjes boven het orgel in de
Grote Kerk in Alkmaar. Ooit waren
ze wit of huidkleurig. Nu zijn ze
bruin. Maar gelukkig is de bonte
knaagkever eruit. ,,Het lijken wel
zwarte pietjes’’, zegt gelegenheidsgids Bram Berkenpas tegen het
gezelschap raadsleden en media
die hem langs zwiepende ladders
volgt naar de top van de steiger.
Hoe hoger we klimmen, hoe bleker
politici worden en hoe meer ze
zich herinneren dat ze nog een
belangrijke bespreking hebben. Ze
maken rechtsomkeert richting
historische plavuizenvloer. En dus
is het een elite die uiteindelijk de
top bereikt, langs losstaande orgelpijpen en een ingepakte kroonluchter die wacht op een verhuizing naar het koor.
De mannen van Flentrop orgelrestauratie zijn de tel kwijt. Zo’n 2500
pijpen van het grote Van Hagerbeer/Schnitger-orgel worden momenteel doorgespoeld met water
om de loodcorrosie weg te werken.
De grootste pijpen (circa acht meter lengte) worden niet meegenomen. Onderzoek met een endoscoop heeft geleerd dat de corrosie
daarin niet te vinden is. Toch is
onverwacht een van de eeuwenoude pijpen, vijfhonderd kilo schoon
Edwin van den Brink aan het werk op de top van de steiger.
aan de haak, naar beneden getakeld: die bleek gescheurd en moet
opnieuw gesoldeerd worden: een
extra kostenpost van 21 mille op de
begroting. De raadsleden krijgen
uitgelegd hoe de loden orgelpijpen
in de zeventiende eeuw gestalte
kregen: ze werden met behulp van
een boomstam in vorm gerold.
,,Dat gebeurde in veel kerken. Op
het dak van de Bavo in Haarlem
ligt de stam nog die indertijd is
gebruikt,’’ onthult Erik Winkel van
Flentrop.
De steiger mag nog blijven staan
tot 5 december. Daarna is de kerk
weer verhuurd. Vandaag wordt de
gerestaureerde pijp weer in het
orgel gehesen. De grote schoonmaak van kleinere soortgenoten
zal nog maanden in beslag nemen.
Creatief met vurenhout
Omdat de steiger er toch stond
leek het de gemeente wel een
goed idee om twee vertrouwde
restaurateurs los te laten op de
paneelschildering die Romeyn
de Hooghe in 1693 maakte voor
de nok van het dak. Titel: ’De
deugd verplettert de ondeugd’.
Restaurateurs Willem Haakma
Wagenaar en Edwin van den
Brink zijn in de nok van het
gebouw aan het puzzelen met
het ’zieke’ kunstwerk. Aangetast
door vocht en in de loop der tijd
provisorisch gerestaureerd met
schilderslinnen. Er komen nu
Het wapenschild van Alkmaar moet er ook aan geloven.
verse, op maat gesneden, stukken hout in de plaats van de
verrotte plekken. Henk bikt de
vergane glorie vakkundig uit de
panelen en vervangt dat door
feilloos op maat gezaagde stukken vers vurenhout. Willem
restaureert de schildering met
engelengeduld, hoewel hij nu
veel minder tijd heeft dan enkele jaren geleden, toen hij in de
periode 2002 - 2010 de gewelfschildering ’Het laatste oordeel’
van Jacob Cornelisz van Oostsanen restaureerde. Ze hebben nu
nog maar drie weken de tijd.