Markten in beweging 14 november 2014

ECONOMISCH
BUREAU
14 november 2014
Markten in beweging
14 november 2014
Afgesloten om 14.30 uur
Markten in beweging
Geld- en kapitaalmarktrente
Waar is die recessie nou?
10-jaars swaprente
3
3maands euribor
De berichten over een Europese recessie bleken vandaag overdreven. De Europese
en Nederlandse economie groeiden in het derde kwartaal, zij het beperkt. De
2
gedaalde olieprijs en lagere eurokoers zullen het herstel de komende kwartalen
verder ondersteunen.
1
De afgelopen tijd was er de nodige twijfel over het economisch herstel in de eurozone. Er
werd zelfs gevreesd voor een nieuwe recessie. Vandaag was er reden voor enige
0
Jan-14
Jul-14
opluchting: ondanks toegenomen geopolitieke spanningen is de Europese economie in
het derde kwartaal licht gegroeid, met 0,2% kwartaal-op-kwartaal. De eurozone is dus niet
Wisselkoersen
1.45
0.90
0.85
1.35
weggezakt in een nieuwe recessie. Reden tot juichen is er overigens ook niet. De jaar-opjaargroei bedraagt nu 0,8%. Dat is te weinig om ook voor de broodnodige
werkgelegenheidsgroei te zorgen. De werkloosheid in de eurozone als geheel bedraagt
11,5%, maar in Spanje 24% en in Griekenland rond de 26%.
0.80
In dat licht is het wel weer goed nieuws dat juist Spanje en Griekenland sterke groei
1.25
EUR/USD, l. as
0.75
EUR/GBP, r. as
1.15
Jan-14
0.70
Jul-14
2200
AEX, l. as
425
S&P500, r. as
2100
2000
400
1900
375
350
Jan-14
1800
1700
Jul-14
weg te gaan, maar in ieder geval lijkt het ergste achter de rug te zijn.
Dat kan niet gezegd worden voor Italië. Dat land kromp in het derde kwartaal met 0,1%.
De laatste positieve groei realiseerde Italië in het tweede kwartaal van 2011, ruim drie
Aandelenmarkten
450
wisten te realiseren (respectievelijk 0,5% en 0,7%). Deze landen groeien nu een aantal
kwartalen op rij en er komen ook weer banen bij. Beide landen hebben nog een lange
jaar geleden. Italië is dus in een langdurige, slepende recessie beland. De Italiaanse
premier Renzi heeft dan ook geen tijd te verliezen met het doorvoeren van hervormingen.
Deze week werd bekend dat hij bij zijn arbeidsmarkthervormingen water bij de wijn heeft
moeten doen om voldoende steun in eigen gelederen te krijgen. Hoe succesvol Renzi zal
zijn in het flexibiliseren van de Italiaanse arbeids- en productmarkten is van groot belang
voor Europa. Italië is de derde economie van de eurozone en heeft sinds dit jaar de
grootste staatsschuld (in euro’s). Italië weer aan het groeien krijgen is het belangrijkste
recept om die schuld hanteerbaar te houden.
Bron: Ecowin
Volg ons op Twitter
INGnl_Economie
Duitsland wist in het derde kwartaal 0,1% te groeien. Het is daarmee weliswaar niet
langer de motor van het Europese herstel, maar het is ook niet in recessie zoals wel werd
gevreesd. De Duitse zwakte zit vooral in de investeringen en bouwactiviteiten. Duitsland
heeft ook last van zwakte in belangrijke handelspartners als Frankrijk, Italië en China.
Daarnaast spelen de crisis in Oekraïne en de sancties tegen Rusland een rol.
De scherp gedaalde olieprijs (een vat Brent kost vandaag $76, terwijl in de eerste helft
van het jaar nog meer dan $105 moest worden neergeteld) en de zwakkere euro zouden
de Europese consumptie en export de komende maanden verder moeten ondersteunen.
Maar groeivuurwerk zit er zeker niet aan te komen. Het is daarom wachten op nadere
details over het investeringsprogramma die Commissievoorzitter Juncker op 18 december
zal onthullen en op verdere maatregelen die de ECB waarschijnlijk volgend jaar gaat
Teunis Brosens
Senior Econoom
Amsterdam 020-563 6167
[email protected]
nemen om het zelf-opgelegde doel van balansverlenging te realiseren.
Focus: het trage herstel van de Nederlandse economie leidt af van het goede nieuws dat
de opleving langzaam maar zeker een bredere basis krijgt.
Dimitry Fleming
Senior Econoom
Teunis Brosens
Amsterdam 020-563 9497
[email protected]
1
Markten in beweging
14 november 2014
Focus: herstel Nederlandse economie zet geleidelijk door
Binnenlandse vraag dreef groei Nederlands bbp in K3
 Het herstel van de Nederlandse economie zet geleidelijk
Bijdrage aan bbp-groei (in %-punten)
door. Volgens een eerste raming van het CBS lag het bruto
binnenlands product (bbp) in het derde kwartaal 0,2% hoger
dan een kwartaal eerder. In de vier voorafgaande kwartalen
bedroeg de groei gemiddeld 0,3%. Het hersteltempo is dus
nog erg laag. Sinds Nederland halverwege vorig jaar de
recessie achter zich liet, is de economie met 1,3%
gegroeid. Hiermee is inmiddels iets meer dan 1/3 van de
krimp in de periode 2008-2013 goedgemaakt.
0.50
0.25
0.00
-0.25
 De lage groeicijfers leiden af van het goede nieuws dat
-0.50
investeringen
langzaam maar zeker het economisch herstel een bredere
basis krijgt. Eerst moest vooral de export de Nederlandse
kar trekken, maar nu begint de binnenlandse vraag ook aan
te sterken. Ten opzichte van een kwartaal eerder hebben
bedrijven meer geïnvesteerd in voertuigen (+13%), ICTapparatuur (+4,1%) en machines (+3,9%). Huishoudens
voerden hun uitgaven ook op, al was de plus (+0,1%) erg
mager. Dat kwam deels door relatief hoge temperaturen,
waardoor de aankoop van herfstkleding werd uitgesteld.
Aan elektronica, woninginrichting en doe-het-zelf-artikelen
gaven consumenten wel meer uit. Zij maken zich minder
zorgen nu de arbeidsmarkt herstelt. Na een lange periode
van stijgende werkloosheid kwamen er de afgelopen twee
kwartalen weer banen bij.
uitgaven
overheid
voorraadopbouw
consumptie
huishoudens
Buitenlandse
handel
Bron: CBS, bewerking ING.
 De vrees dat door grotere geopolitieke spanningen de
Nederlandse exportmotor stil zou vallen, bleek onterecht.
De export groeide in het derde kwartaal met 1,2%. Dat de
handel met het buitenland toch een negatief effect had op
de economische groei, kwam door een nog sterkere
toename van de import. Waarschijnlijk was een flink deel
van de nieuwe computers, machines en voertuigen die
Nederlandse bedrijven aanschaften van buitenlandse
makelij. Zo bezien is de aantrekkende import een teken van
een oplevende economie.
Dimitry Fleming
Rente- en valutavooruitzichten
Huidig1
Rentes
Q4 2014
Forward1,2,4 ING3
Q1 2015
Forward1,2,4 ING3
Q2 2015
Forward1,2,4 ING3
Q3 2015
Forward1,2,4 ING3
%
ECB refi-rente
0.05
3-maands euribor
0.08
0.09
0.03
0.08
0.01
0.08
0.01
0.09
0.01
2-jaars swap euro
0.21
0.22
0.20
0.24
0.20
0.26
0.25
0.28
0.30
5-jaars swap euro
0.41
0.43
0.35
0.47
0.45
0.51
0.50
0.55
0.55
10-jaars swap euro
1.00
1.02
0.95
1.07
1.10
1.12
1.20
1.17
1.30
1.19
Wisselkoersen
0.05
0.05
0.05
0.05
Aantal vreemde valuta per 1 euro
EUR/USD
1.24
1.24
1.23
1.24
1.23
1.24
1.20
1.24
EUR/JPY
145
145
144
145
144
145
144
145
145
EUR/GBP
0.79
0.79
0.78
0.80
0.77
0.80
0.75
0.80
0.74
EUR/CHF
1.20
1.20
1.20
1.20
1.20
1.20
1.20
1.20
1.20
Noot: kwartaalultimo’s tenzij anders aangegeven
1) 14 november om 14:30 uur
2) Impliciete renteverwachting en wisselkoers zoals kan worden afgeleid uit forward-contracten
3) Basisverwachting ING, d.d. 14 november
4) Voor de 3-maandsrente is gebruik gemaakt van de volgende Forward Rate Agreements 2x5, 5x8, 8x11 en 11x14 met als spotdatum 14 november
2
Markten in beweging
14 november 2014
Disclaimer
Copyright 2014 ING Bank N.V.
Alle rechten zijn uitdrukkelijk voorbehouden.
Dit materiaal is opgesteld door ING Bank N.V. Het wordt uitsluitend ter informatie beschikbaar gesteld en is op geen enkele wijze een aanbod,
uitnodiging of advies tot het kopen of verkopen van enig effect of tot het aangaan van enige andere transactie. Hoewel ING binnen redelijke
grenzen alle stappen heeft ondernomen om de betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie te waarborgen, aanvaarden ING Bank N.V.
en/of enigerlei dochtermaatschappij, gelieerde maatschappij of branche van ING Bank N.V. (waaronder begrepen ING Groep N.V, tezamen als
ieder afzonderlijk te noemen: "ING") echter geen enkele aansprakelijkheid voor de juistheid, nauwkeurigheid, actualiteit, volledigheid of
betrouwbaarheid van de hier gepubliceerde informatie. De in dit materiaal opgenomen opinies, prognoses, aannames, schattingen, afgeleide
waarderingen en koersdoel(en) gelden per de aangegeven datum en zijn te allen tijde onderhevig aan wijziging, zonder voorafgaande
kennisgeving.
De beleggingen waarnaar in dit materiaal wordt verwezen, zijn mogelijk niet geschikt voor de specifieke beleggingsdoelstellingen, financiële
positie, kennis, ervaring en/of individuele behoeften van de verkrijgers van dit materiaal en de informatie in dit materiaal dient niet te worden
gebruikt in plaats van een onafhankelijk oordeel. Tevens kunnen beleggingen waarnaar wordt verwezen significant risico inhouden, niet
noodzakelijkerwijze mogelijk zijn alle jurisdicties of wellicht illiquide zijn. De waarde van, of inkomsten uit, enige belegging waarnaar wordt
verwezen kunnen fluctueren en/of kunnen zijn ontstaan door veranderingen in enigerlei wisselkoers. Resultaten behaald in het verleden bieden
geen garantie voor de toekomst.
ING of haar functionarissen, directeuren, of medewerkers, waaronder tevens begrepen personen die zijn betrokken bij het opstellen of de
uitgifte van dit materiaal, kunnen van tijd tot tijd een long- of shortpositie aanhouden in effecten, warrants, futures, opties, derivaten of andere
financiële waarden waarnaar in dit materiaal wordt verwezen. ING kan te allen tijde investment banking-, commercial banking-, krediet-, adviesen andere diensten aanbieden en verlenen aan de emittent van effecten waarnaar in dit materiaal wordt verwezen. Uit hoofde van het
aanbieden en verlenen van dergelijke diensten kan ING in het bezit komen van informatie die niet is opgenomen in dit materiaal. ING kan
voorafgaand aan of direct na de publicatie hiervan hebben gehandeld of handelen op basis van dergelijke informatie. Noch ING noch andere
personen kunnen aansprakelijk worden gehouden voor directe, indirecte of incidentele schade, gevolgschade of punitieve of exemplarische
schade, met inbegrip van gederfde winst die op enigerlei wijze het gevolg is van de in dit materiaal opgenomen informatie. Dit materiaal is
uitsluitend bedoeld voor gebruik door de beoogde verkrijgers hiervan en de inhoud mag noch geheel noch gedeeltelijk voor enig doel worden
vermenigvuldigd, opnieuw worden verspreid of worden gekopieerd zonder de uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van ING. Dit materiaal
of kopieën hiervan mogen niet worden verspreid in de Verenigde Staten van Amerika, het Verenigd Koninkrijk, Canada of aan ingezetenen in
de Verenigde Staten van Amerika, het Verenigd Koninkrijk en Canada. Ook in andere jurisdicties kunnen beperkingen gelden. U wordt
verzocht zich aan deze beperkingen te houden.
ING Bank N.V., haar branches en/of haar dochtermaatschappijen zijn allen geregistreerd en staan onder toezicht bij de betrokken nationale
toezichthouders. ING Bank N.V. heeft een vergunning van De Nederlandsche Bank (DNB) en staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële
Markten (AFM). ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, houdt kantoor aan Bijlmerplein 888, 1102 MG Amsterdam, Nederland en is
onder nummer 33031431 ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel van Amsterdam.
Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze publicatie. Niets in deze publicatie mag worden
gereproduceerd, verspreid of gepubliceerd door wie dan ook voor welke reden dan ook zonder de voorafgaande uitdrukkelijke toestemming
van de ING. Alle rechten zijn voorbehouden.
Mededelingen aangaande persoonlijke betrokkenheid
De informatie in dit rapport geeft de persoonlijke mening weer van de analist(en) over de onderliggende financiële waarde(n) en/of over de
uitgevende instantie(s) en geen enkel deel van de beloning van de analist(en) was, is, of zal direct of indirect gerelateerd zijn aan het opnemen
van specifieke aanbevelingen of meningen in dit rapport. De analisten die aan deze publicatie hebben bijgedragen voldoen allen aan de
vereisten zoals gesteld door hun nationale toezichthouders aan de uitoefening van hun vak.
3

Download Report