folder_Gevolgen ingrijpende gebeurtenissen_symposium_27juni2014

Psychische problemen
na ingrijpende
levensgebeurtenissen
bij kinderen en
adolescenten
Symposium
27 juni 2014
Universiteit Utrecht
Universiteitsmuseum © fotogelukjes.nl
Een symposium ter gelegenheid van de promotie van Mariken Spuij.
Het symposium is bedoeld voor Orthopedagoog-Generalisten NVO, Kinder- en
Jeugdpsychologen NIP, GZ-Psychologen, Psychotherapeuten, Klinisch
Psychologen, jeugdartsen, huisartsen, beleidsmakers en onderzoekers die
interesse hebben in de psychologische gevolgen van ingrijpende
levensgebeurtenissen.
Vanuit diverse invalshoeken worden actuele thema’s rondom dit onderwerp
belicht. Alle sprekers zijn wetenschappers die naast onderzoek zelf ook in de
praktijk met kinderen en/of adolescenten werken.
We hopen op een inspirerende dag!
Paul A. Boelen, Maja Deković, Peter Prinzie en Mariken Spuij
Programma
10:00 - 10:30
Ontvangst en registratie
10:30
Opening en welkom
Daan Westerink
10:40
Recente inzichten rondom rouw en verlies
Drs. Mariken Spuij
11:15
Verlies door fataal huiselijk geweld
Dr. Eva Alisic
12:00 - 13:00
Lunch in de kassen van de oude Hortus (Universiteitsmuseum)
13:00
Levensgebeurtenissen: depressieve klachten en cognitieve
strategieën om emoties te reguleren
Drs. Yvonne Stikkelbroek
13:40
Depressie en emotieregulatie bij kinderen en adolescenten
Prof. Dr. Caroline Braet
14:15 – 14:30
Afsluiting
Praktische informatie
Deelname
Door financiële bijdragen van FSW-50 en Utrecht centre for Child and Adolescent
Studies (CAS) zijn aan deelname in principe geen kosten verbonden. U dient zich
wel aan te melden. Mocht u onverhoopt toch niet in de gelegenheid zijn om te
komen, laat dit dan zo spoedig mogelijk aan ons weten. Annuleren kan kosteloos
tot vrijdag 13 juni. Mocht u later annuleren, dan zullen wij samen met u
proberen een vervanger te regelen. Als dit niet lukt, zijn wij genoodzaakt om €50,bij u in rekening te brengen.
Aanmelden (klik op onderstaande link)
https://docs.google.com/forms/d/1VBWha8tGnBJZanyRJRfzT1pjNxoy4TYYW2nuOUeeqI/viewform
Accreditatie zal in ieder geval worden aangevraagd bij de volgende beroepsverenigingen: NVO/NIP, VGCt, FGZP.
Locatie
Universiteitsmuseum Utrecht
Lange Nieuwstraat 106
3512 PN Utrecht
Up-to-date informatie over de bereikbaarheid
http://www.universiteitsmuseum.nl/plan-je-bezoek/adres-en-route
Contact
Mariken Spuij
Postbus 80.140
3584 CS Utrecht
[email protected]
Inhoud
Recente inzichten rondom rouw en verlies (drs. Mariken Spuij)
Jaarlijks verliezen ongeveer 6500 kinderen een ouder. De meeste kinderen lijken over
de veerkracht te beschikken om, met steun en hulp vanuit hun omgeving, een dergelijk
verlies te kunnen verwerken. Een kleine minderheid van deze groep ontwikkelt echter
ernstige psychologische problemen waarbij professionele hulp geïndiceerd is. Wat
kunnen professionals dan doen? Waar kunnen ze op letten? Wat werkt? In deze
presentatie gaat Mariken Spuij in op de diagnostiek en behandeling van kinderen die
lijden aan de gevolgen van ingrijpende verliezen. In de presentatie worden resultaten
besproken uit de studies naar nieuwe meetinstrumenten (Rouw VragenLijst voor
Kinderen en Jongeren [de RVL-K- en RVL-J], Rouw Cognitie Vragenlijst voor kinderen
[RCV-K]) en een nieuwe behandelmethodiek (RouwHulp).
Verlies door fataal huiselijk geweld (dr. Eva Alisic)
Het is een understatement om te zeggen dat het verlies van een ouder, broertje of zusje
door fataal huiselijk geweld een ‘grote impact’ heeft op kinderen. Maar we weten
eigenlijk weinig over hoe het met deze kinderen gaat. Welke rouw- en stressklachten
hebben ze op de korte termijn? Hoe ontwikkelen ze zich op de lange termijn? Eva Alisic
geeft een overzicht van de huidige internationale kennis en lopend Nederlands
onderzoek.
Levensgebeurtenissen: depressieve klachten en cognitieve strategieën om
emoties te reguleren (drs. Yvonne Stikkelbroek)
Veel jongeren maken levensgebeurtenissen mee die gepaard gaan met stress, zoals
bijvoorbeeld het veranderen van school, ziekte, een verbroken relatie, gepest worden.
Herhaaldelijk is het verband tussen stress en het ontstaan van depressieve klachten bij
jongeren vastgesteld. Toch ontwikkelt niet iedere jongere die een levensgebeurtenis
mee maakt depressieve klachten. In deze presentatie vergelijken we jongeren met en
zonder depressie op het gebruik van cognitieve emotieregulatiestrategieën en de relatie
met levensgebeurtenissen.
Depressie en emotieregulatie bij kinderen en adolescenten (prof. dr. Caroline
Braet)
Het cognitieve diathese-stress model (en zijn varianten) is momenteel een
toonaangevend model voor het begrijpen van internaliserende problemen bij kinderen
en adolescenten. Er blijven evenwel tot op heden nog vele vragen omtrent de
onderliggende mechanismen die hierbij een rol spelen. Neurowetenschappen wijzen erop
dat beperkte cognitieve controle over emotionele informatie het bijsturen van een
negatieve stemming in de weg kan staan. Maar, ook de wijze waarop dan met emoties
van verdriet, angst en woede wordt omgegaan kan van belang zijn. Mijn presentatie zal
dieper ingaan op de rol van emotieregulatiestrategieën (ER) ter verklaring van
depressieve symptomen bij kinderen en adolescenten. Psychopathologie wordt steeds
meer gelinkt aan zowel een tekort aan adaptieve ER (zoals accepteren, herevalueren)
als teveel maladaptieve ER (zoals ruminatie, zelf-devaluatie, en opgeven). Ik zal hier
nader op ingaan wat dit betekent voor zowel de diagnostiek als de behandeling van
kinderen en adolescenten en tenslotte waarop toekomstig onderzoek zich zou kunnen op
richten.
Over de sprekers en dagvoorzitter
Dr. Eva Alisic
Dr. Eva Alisic is verbonden aan het Landelijk Psychotraumacentrum voor Kinderen en
Jongeren (UMC Utrecht) en Monash University (Australië). Met innovatieve methoden
zoals 'audio sampling' onderzoekt haar team wat kinderen en families veerkrachtig
maakt in de moeilijkste omstandigheden, en hoe we hen het beste kunnen
ondersteunen.
Prof. dr. Caroline Braet
Klinisch Psycholoog, gedragstherapeut, hoogleraar, verbonden aan de Universiteit Gent,
vakgroep Ontwikkelings-, Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie. Naast
onderwijsopdrachten op het domein van de ontwikkelingspsychopathologie doet zij in
het bijzonder onderzoek naar het ontstaan en de instandhouding van psychopathologie
bij kinderen, alsook de assessment en de behandeling ervan. Momenteel leidt zij
projecten op het vlak van obesitas & eetstoornissen, hechting, impulsiviteit, depressie
en gedragsproblemen bij kinderen.
Ze is consulent op de kinderpolikliniek van het Universitair Ziekenhuis van Gent, het
Medisch Pediatrisch Centrum in De Haan en ze is coördinator en supervisor bij het
Universitair Psychologisch Centrum ‘Kind & Adolescent’ te Gent.
Drs. Mariken Spuij
Klinisch Psycholoog, NVO-Orthopedagoog-Generalist, cognitief gedragstherapeut. Ze is
als docent en onderzoeker verbonden aan de opleiding Orthopedagogiek (afdeling
Kinder- en Jeugdstudies) van de Universiteit Utrecht. Ze werkt tevens als sectiehoofd en
behandelaar bij de jeugdafdeling (sectie psychosociale problemen) van het
Ambulatorium van de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Utrecht. Haar
onderzoek richt zich voornamelijk op de preventie, diagnostiek en behandeling van
gecompliceerde rouw bij kinderen en jongeren.
Drs. Yvonne Stikkelbroek
Klinisch psycholoog, psychotherapeut en verbonden aan het Ambulatorium en de
Universiteit Utrecht, onderzoeksgroep Child Adolescent Studies. Als docent is zij
betrokken bij de opleiding Orthopedagogiek. Zij is actief in het ontwikkelen van
interventies voor het behandelen van depressies. Momenteel is zij betrokken bij het
onderzoek naar de (kosten)effectiviteit van de D(o)epressiecursus, een interventie voor
het behandelen van depressieve jongeren.
Daan Westerink
Onderzoeksjournalist, docent Journalistiek, docent rouw en verlieskunde, trainer binnen
de zorg en het onderwijs. Na haar studie Journalistiek werkte zij als (eind)redacteur bij
radio en televisie. Sinds 2003 is haar aandacht gericht op (onderzoeken naar) coping:
hoe nabestaanden omgaan met intense verlieservaringen. Zij werkt samen met
onderzoekers van o.a. Universiteit Utrecht en probeert een brug te slaan tussen
wetenschap en praktijk. Ze is honours docent bij de Hogeschool Utrecht en traint
professionals binnen de (gezondheids)zorg. Van haar hand verscheen o.a. het boek
‘Verder zonder jou - jongeren over de dood van een dierbare’.
Organisatie
Drs. Mariken Spuij, in samenwerking met Prof. dr. Paul A. Boelen, Prof. dr. Maja
Deković, en Dr. Peter Prinzie.

Download Report